K^Dampo MISDAAD EN STRAF Moord op Oodejaarsavond BRIGADIER PIET EN DE SEMI-PROF in Texels verleden PlirOl Ruwe handen TWEEDE BLAD TEXELSE COURANT VRIJDAG 24 JANUARI 1964 Hoorftders slopen huis Nu de zonden van eigen familieleden en voorouders zijn opgebiecht, staat mij niets meer in de weg om de namen te openbaren van andere Texelaars, die misdrijven op hun geweten hadden. Wie had zoiets nu gedacht van Ane Lap? De zaak zat zo. Ongeveer op de plaats, waar thans de Prins Hendrik polder is gelegen, bevond zich vroeger de in 1770 bedijkte polder Hoornenburgh. Deze bedijking was evenwel geen succes en reeds in 1794 had het zeewater vrij spel. De in de polder gebouwde opstallen vielen ten prooi aan het water, waardoor veel waardevolle bouwmaterialen dreigden verloren te gaan. Deze toestand was een doorn in het ook van veel Hoornders. Zij besloten de materialen een meer passende bestemming te geven. In april 1794 kwam het schout Elout ter ore, dat „veel moedwillige lieden zig niet ontzagen zeker Heeren Huijs ledig staande in de thans geïnundeerde Pol der Hoornenburgh af te breken en het loot, ijzer, hout, stienen, pannen etc. van hetzelve weg te voeren, te verkopen of voor eigen gebruik te houden". Onmiddellijk toog hij naar de plaats van het misdrijf, om hieraan een einde te maken. Op de nadering van de schout maakten 10 of 12 mannen, die met grote voortvarendheid aan het slopen waren, zich ijlings uit de voeten, richting Den Hoorn. De afstand was te groot om iemand positief te herkennen, maar toch kwam de schout er achter, dat Ane Cornelisz Lap (geb. 1750) een van de daders geweest moest zijn. Hij werd ogenblikkelijk gearresteerd op beschul diging van diefstal. Lap volhardde aan vankelijk in zijn onschuld, maar gaf ten slotte toe wel enkele dakpannen naar bleek twee karrevrachten te hebben weggevoerd en voor zijn eigen huis te hebben gebruikt. Om een afschrikwekkend voorbeeld te stellen eiste de schout, dat hij op het schavot voor het Raadhuis door de scherprechter strengelijk met roeden zou worden gegeseld en vervolgens voor eeuwig zou worden verbannen. De sche penen vroegen alvorens te beslissen ad vies van twee rechtsgeleerden. De in houd daarvan is niet bekend, maar het luidde blijkbaar gunstig voor de ver dachte, want hij werd op vrije voeten gesteld, zonder dat van verdere ver volging iets is gebleken. Misschien vond men het onrechtvaardig, één man te straffen voor een daad. waaraan velen zich hadden schuldig gemaakt. Mogelijk heeft ook het feit, dat een deel van de dakpannen in een sloot lag en als ver loren goed kon worden beschouwd, er toe bijgedragen, dat het geslacht Lap voor Texel behouden bleef. Sijb. Kcijser in gevecht met Barend de Beer Sijbrand Pietersz Keijser was in 1788 21 jaar. Enkele jaren later zou hij als vurig patriot een vooraanstaande rol spelen bij de voltrekking van de Ba taafse revolutie op Texel, terwijl hij van 1798 tot 1802 zitting had in een hoog bestuurscollege in Den Haag. Daarna was hij tot zijn dood in 1835 dijkgraaf van Texel Dit alles was nog in de schoot der goden verborgen, toen hij op de morgen van de 28ste oktober 1788 op weg was naar een stuk land bij Den Burg, genaamd Het Leen, toe behorende aan zijn broer Reijer Pz. Keijser, voorzien van een graaf „met het voornemen op het zelve land te tuynen". Daar aangekomen, bleek er 'n hek of jot van het land te zijn ver dwenen. Terstond teruggekeerd naar 16. Daar had hij ook niet veel houvast aan. Gert drukte zijn sigaret uit en keek naar de jongeman. „Meneer Gil lissen, hebt u zich al een oordeel ge vormd omtrent de vermoedelijke dader?" De jongeman zocht voorzichtig naar een antwoord. „Je denkt er natuurlijk over na en iemand moet het gedaan hebben. En soms dacht ik wel eens: iemand, van wie tante Anne veel geld krijgt en hem misschien het vuur zo na aan de schenen heeft gelegd, dat hij geen andere weg meer ziet dan haar uit de weg te ruimen. Maar als ik er dan weer aan denk, dat het hier ge beurd is, in Dorringen, en uitgerekend op oudejaarsavond op een punt, waar juist zoveel herrie was door al dat vuurwerk, dan denk je bij jezelf: dat kan niemand uit Amsterdam gedaan hebben. Dat moet iemand geweest zijn, die terdege met de situatie hier op de hoogte was. Kortom een ingezetene. Maar niemand kende hier tante Anne. Tenminste, dat nam ik aan. Dus Gert stond op. „Als u nog iets te binnen schiet, wat ook maar enigszins van belang zou kunnen zijn, laat het me dan weten. En probeer nooit meer me om de tuin te leiden, om daar eens uw vakjargon te gebruiken, want ik laat me heus geen knollen voor citroenen verkopen". Gillissen begon te lachen „Dat heb ik gemerkt". Meteen werd hij weer Den Burg, informeerde hij bij zijn va der, de 72-jarige Pieter Sijbrandsz Keijser, of hij het hek soms had weg gehaald, maar van deze kreeg hij korze lig ten antwoord: „Jeluy laat alles steelen". Op onderzoek uitgegaan, trof Sijbrand vervolgens bij een boetje van Theunis Kooger, bewoond door een zekere Barend Hendriksz, bijgenaamd Barend de Beer, de bewoner aan bezig het vermiste jot „te sloopen en stuk- kend te hakken". Terwijl hij getuigen liet halen ontstond er een woorden wisseling met Barend de Beer, die zich met zijn buit in zijn huisje wilde terug trekken. Sijbrand trachtte dit te ver hinderen, door zijn graaf in de deur opening te plaatsen. Er volgde een handgemeen met Barend, die hem, ge holpen door zijn vrouw, met de bijl een slag op het achterhoofd toebracht. Reijer Keijser, die inmiddels met de ge tuigen was gearriveerd, wist net op tijd een tweede bijlslag te beletten en Barend de bijl te ontwringen. Hoe wei nig had het gescheeld, of 90°/'o van het Texelse geslacht Keijser, met vele an deren schrijver dezes inbegrepen afstammend van Sijbrand Keijser, had nooit het levenslicht aanschouwd! Een der getuigen, Jacobus van Steenbergen, secretaris van Texel en zwager van de gebroeders Keijser, kon verklaren, dat Sijbrand zeer bebloed en aan het hoofd gekwetst was. Barend de Beer, die waarschijnlijk uit Doetinchem afkom stig was, werd natuurlijk gearresteerd. Ondanks het overstelpende bewijsmate riaal tegen hem bleef hij ontkennen, en een bekentenis was vroeger vrijwel voorwaarde voor veroordeling. De sche penen wezen ook een verzoek van de schout af, om door pijniging de beken tenis los te krijgen en zo eindigde deze zaak met de vrijlating van Barend de Beer. J. S. M. D. ZONDAGSDIENST DOKTOREN Den Burg: DOKTER ELIAS (ingaande zaterdagmorgen 8 uur) Oosterend en De Cocksdorp: DOKTER RENOUT (ingaande zaterdagmorgen 8 uur) Zondagsdiensten dierenartsen: H. DE BOER, tel. (02220) 2527 (ingaande zaterdagmiddag 12 uur) Zondagsdienst Witte Kruis Zr. RIETVELD De Cocksdorp, tel. (02222) 292 (ingaande vrijdag 24 uur tot en met maandag n uur) I Schrale huid CONSULTATIEBUREAU VOOR ZUIGELINGEN Woensdag 29 januari a.s. worden de moeders van de buitendorpcn verwacht op dt volgende uren Den Hoorn: 13.0014.00 uur, Oosterend' 14.0015.00 uur; De Cocksdnrp* 15.15 16.0# uur; De Koog: 16.0016.30 nor. ernstig. „Hier in Dorringen zeggen ze altijd: een dode heeft geen zonden meer. Met andere woorden" dan praat je niet meer over zijn fouten en gebreken. Ik wilde de nagedachtenis van tante Anne, wat ze ook geweest is, niet bezoedelen door nu nog kwaad van haar te spre ken, ziet u?" De rechercheur knikte begrijpend. „Bij de politie kan men ook discreet zijn, rekent u maar. Overigens, ik zou er toch wel achter gekomen zijn. Dus tot vanavond, half negen. Dan kun je de kennismaking hernieuwen met de pleegdochter". 's Middags belde Gert Amsterdam, maar daar had men nog weinig nieuws. Daarna ging hij met Stegeman naar de Bank, liet het kistje met juwelen halen en reed ermee naar Enschede. Bij een juwelier stopte hij en de beide mannen gingen de zaak binnen. Gert legiti meerde zich en opende het kistje. „Me neer, u bent waarschijnlijk expert; in ieder geval zult u er meer verstand van hebben dan wij Wilt u eens kijken, of een en ander echt is, en als het mogelijk is een waarde ervan schatten?" De man keek wantrouwend. „Is het van diefstal afkomstig?" Gert lachte. „Zeer beslist niet. Laten we zeggen, dat het verloren is. Om be paalde redenen, die voor u van minder belang zijn, is het voor ons wenselijk te weten, of het allemaal echt is, dan wel imitaties". De man keek even in het kistje en zei: „Wilt u even meegaan naar m'n kantoor? Daar kan ik het dan rustig bekijken". Alleen voor consumptief crediet OVER DE NIEUWE WET OP HET AFBETALINGSSTELSEL Inschrijving vereist Op 1 januari 1964 zijn in werking getreden de wet op het afbetalingsstel sel 1961, alsmede enige op grond van deze wet afgekondigde voorschriften, nl. het uitvoeringsbesluit wet op het af- betalingsstelsel 1961, de uitvoeringsbe schikking wet op het afbetalingsstelsel 1961 en de conjunctuur afbetalingsbe schikking 1963. Deze wet en de uitvoeringsvoor schriften komen in de plaats van de „wet op het afbetalingsbedrijf 1936" en de „wet houdende een tijdelijke rege ling betreffende afbetalingsoverecn- komsten 1956" en de daarop gebaseer de voorschriften. De voorschriften, die 1 januari van kracht zijn geworden, houden in vele opzichten nieuwe rege lingen in voor handelaren, die als af betalingsleverancier optreden, voor af betalingsfinanciers (vaak aangeduid met de term huurkoopfinancierings- maatschappijen) en voor afbetalings colporteurs. De wet beperkt zich tot het zoge naamde consumptieve afbetalingskre diet. Zij heeft dus geen betrekking op goederen, die naar hun aard uitslui tend in de uitoefening van een bedrijf of van een vrij beroep worden ge bruikt, zoals bv. een vrachtauto, een ponsmachine, een tandartsinstallatie. Verder is de wet niet van toepassing, indien als koper optreedt een onder nemer, die de betrokken goederen in zijn bedrijf weer verkoopt. Wel is de wet van toepassing en dit is voor de praktijk een belangrijke wijziging op verhuurtransacties met betrekking tot goederen, die in de bij lage van het uitvoeringsbesluit wet op het afbetalingsstelsel 1961 worden ge noemd, nl. scooters, bromfietsen, ra dio- en tv-toestellen of combinaties daarvan, combinaties van platenspe lers met radio- of tv-toestellen, band recorders, accordeons, wasmachines {met of zonder wringer of centrifuge), naaimachines, haarden en kachels, elektrische of gasfornuizen en koel kasten met of zonder vriesafdeling. Voor met in die bijlage genoemde goederen is de verhuur derhalve vrij, ook al betreft het goederen ten opzich te waarvan de voorschriften bij ver koop op afbetaling normaal van kracht bliiven, zoals bv. rijwielen, stofzuigers, grammofoons, platenspelers, warm waterapparaten, centrifuges, meubelen, kleding, huishoud- en woningtextiel. Vrij zijn bovendien verhuurcontracten waarvan de duur zich beperkt tot ten hoogste 6 maanden. Van de werking der wet zijn tenslot te uitgezonderd afbetalingstransacties met betrekking tot boeken en tijd- 38. We hebben het allemaal gezien: Karei Kleuntjcs was het land uitge smokkeld en het zal ons werkelijk be nieuwen of hij ooit nog terugkomt. Wij kunnen dan ook werkelijk met alle voetballiefhebbers meevoelen, voor wie de verdwijning van deze rasvoetballer een jaar van hun leven betekent. De eer van het land staat per slot van re kening op het spel, en al kunnen ze zelf de ene voet amper voor de andere krij gen, dat geeft niet. Ze gaan trouw elke keer weer kijken om te laten zien hoe sportief ze wel zijn Geen moeite is hun teveel, als het er om gaat clubs af te Gert Hoolwerf en zijn collega Stege man zaten een kwartiertje in een mo dern ingericht kantoortje en keken on afgebroken naar de juwelier, die mani puleerde met loep, toetssteen en nog een paar andere voorwerpen, die ze niet konden thuisbrengen. En toen het kwartier om was, deed de juwelier alles weer in het kistje en kèek de beide po litiemannen aan. „Meneer, dit alles vertegenwoordigt een waarde van naar ruwe schatting dertigduizend gulden. De parels, de colliers, de ringen, ze zijn allemaal echt. De diamanten in de han ger eveneens En het steentje in dit collier is een opaal, eveneens zo zuiver als het zuiverste edelgesteente". „U bent er dus beslist van overtuigd, dat er in het geheel geen namaak bij zit". „Zeer beslist niet, mijne heren". „Enlaten we zeggen. men komt ermee bij u en vraagt het te kopen. Wat gaat u dan bieden?" De juwelier fronste zijn wenkbrau wen. „Mijne heren, ik heb aan uw ver zoek voldaan; ik heb gecontroleerd of er namaak bij zit en dat is niet het geval. Ik heb de waarde geschat, zo goed en zo kwaad als dat in zo'n korte spanne tijds gaat, de huidige markt prijzen in aanmerking nemende en ik heb u het bedrag genoemd. Welke prijs ik bied, als ik iets ga kopen, het spijt me, maar dat is mijn zaak. Ik treed hierover niet in bijzonderheden". Gert knikte begrijpend. „Uitstekend, mijnheer. We willen niet indiscreet zijn. Als er kosten aan verbonden zijn, aan uw expertise zal ik maar zeggen, wilt u schriften alsmede de kredietovereen komsten, welke worden gesloten door de zogenaamde betaalzegelkassen. De afbetalingsleverancier moet zich als zodanig laten inschrijven bij de Kamer van Koophandel en Fabrieken in het gebied waar zijn onderne- mnig is gevestigd. Behalve een in schrijving in het handelsregister is dus een afzonderlijke inschrijving als afbe talingsleverancier vereist. Deze in schrijving vindt op verzoek automa tisch plaats, zonder beoordeling, zij draagt dus niet het karakter van een vergunning. Ook handelaren die slechts inciden teel op afbetaling verkopen dienen zich te laten inschrijven. Indien een afbe talingsleverancier niet is ingeschreven, mag hij niet aan afbctalingstransacties deelnemen. Teneinde de huidige afbe talingsleveranciers gelegenheid te ge ven zich te laten inschrijven, geldt dit verbod niet gedurende 2 maanden na het in werking treden van de wet. De Kamers van Koophandel zullen desgevraagd de nodige inlichtingen verstrekken en formulieren uitreiken waarop de nodige gegevens moeten worden vermeld. Afbetalingsfinanciers dienen een vergunning aan te vragen bij het di rectoraat-generaal voor de middenstand en het toerisme van het Ministerie van Economische Zaken. Zij mogen zonder vergunning geen afbetalingstransacties financieren. Indien de thans reeds werkzame afbetalingsfinanciers binnen 2 maanden na het in werking treden van de wet een vergunning hebben aangevraagd, geldt voor hen in af wachting van de beslissing dit verbod niet. AGENDA Vrijdag 24 januari Den Burg. „De Lindeboom-Texel", 20.00 uur jaarvergadering M A.B.-club Texel Zaterdag 25 januari Oudcschild, 't Skiltjc, 20.00 uur. uitvoering Kon. Texels Fanfare Den Burg. „De Oranjeboom", 20.00 uur, to neeluitvoering Ver Oudlecrlingen. Maandag 27 januari Den Hoorn, Kleuterschool, 20.00 uur. jaar vergadering en afscheid juf. Dinsdag 28 januari Den Burg, ,,De Zwaan", 20 00 uur, bijeen komst R.K. Vrouwengilde, tentoonstelling bakkunst. Den Burg, „De Oranjeboom', feestavond 50- jarig bestaan Middenstandsver Texel. Woeasdag 29 januari Den Burg, „De Lindeboom-Texel" bridgeclub Donderdag 30 januari Den Burg, „De Lindeboom-Texel, 10.30 uur, voorlichtingsbijeenkomst Alg. Vergadering Ver. voor bedrijfsvoorlichting, spreker Dr Jj. A. L. S. Bar over export. De Koog, Kleuterschool, 20 00 uur ouderavond kraken, scheidsrechters te molesteren en spelers uit te schelden. Lang leve de sport, hun devies. Ja ja, voor deze mensen was de geheimzinnige verdwij ning van Karei een klap.... een slag mogen we wel zeggen. Maar ook in Bonckelhoven nam het leven zijn gewone gang weer in, want juist dit leven gaat gewoon door, of er nu voetballers verdwijnen of niet. Zo geschiedde het, dat er de volgende och tend iets gebeurde, dat nog vérstrek kende gevolgen zou hebben. Hendrik- Jan, de ijverige knecht van boer Knol- leneus, waar de Italianen het ijskar- dan een nota zenden aan de gemeente politie van Dorringen? Ik zal er voor zorgdragen, dat uw nota gehonoreerd wordt" Op de terugweg naar Dorringen vroeg Stegeman: „Wat had je ermee voor?" Gert tuurde op de lange, witte weg. „Dat weet ik nog niet. Het was van middag zo maar een ingeving van me. Nu ik de werkelijke waarde weet, is er een nieuw vraagstuk bij gekomen, want wat bewoog de oude vrouw om zo'n ka pitaal mee te nemen naar Dorringen? Als ze daar een weekeind gaat logeren bij familie? Bang voor diefstal? Maar er zijn toch banken, waar je zoiets in een kluis kunt laten opbergen? Daar zit het zo veilig als het maar kan". „Ik zou 's nachts geen oog dicht kun nen doen, als ik vopr zo'n kapitaal aan spullen in huis had. In een gewoon ijzeren kistje". Hoolwerf lachte. „Kom, kom, een agent van politie bang voor inbrekers? Die lui kijken wel uit om in het hol van de leeuw te komen". „Allemaal goed en wel, maar ik borg het secuur weg". „Tja, dat doet ieder verstandig mens. Waaruit we dus moeten opmaken, dat tante Anne geen verstandig mens was. Of een mens, dat op de een of andere manier in paniek is geraakt en dan gaan de mensen soms gekke dingen doen. Nou, we zullen het maar weeer netjes opbergen in de Dorrihgse bankkluis. Kunnen jij en ik rustig slapen". Die avond maakte Jan Gillissen zijn opwachting in huize Hoolwerf. Cobie deed hem open, nam z'n jas in ont- EVANGELISATIEAVOND Op maandag 27 januari a.s. hoopt de heer D. Lugthart van de Hoge Paasberg te Ede, een boodschap door te geven. Iedereen is hartelijk welkom! Om 8 uur in het Dorpshuis te Den Burg. PLATTELANDSVROUWEN HIELDEN JAARVERGADERING De jaarvergadering van de afdeling Texel van de Bond van Plattelands vrouwen werd in de Jeugdherberg „Panorama" gehouden. Om het gezellig te doen verlopen was aan het begin een broodmaaltijd, waaraan door veel dames werd deelgenomen. Als extra gast was mevr. Overbeeke van de afd. Wageningen (Suriname) aanwezig Na de jaarverslagen door secretaresse en penningmeesteresse, vertelde mevr. Overbeeke allerlei interessante gege vens over haar vereniging. Bij de bestuursverkiezing behaalde mevr Bousma-van Zalinge, die herkies baar was, het vereiste aantal stemmen. Onderwijl werd het „lied van Noord- Holland" ijverig ingestudeerd Na de pauze werd gediscussieerd over huishoudelijke vraagstukken. De alge mene eindconclusie was dat men echt wel enige vrije tijd kan overhouden, indien men met overleg het werk doet. De overg bleven ur-""- kunnen zinvol aan ontspanning en hobby's worden be steed. Dal laa(sle is zeer belangrijk om het dagel 'kse leven enige fleur en af wisseling te geven. Teneinde de onkos ten te kunnen dekken werd een verlo ting gehouden, waarna mevr. Laan de bijeenkomst sloot. TONEELOPVOERING IN MIDDEN-EIERLAND GESLAAGD Midden-Eierland De jaarlijkse toneeluitvoering ten bate van de school- kas heeft j.l. zaterdagavond zijn beslag gekregen. Velen hebben genoten van het. kostelijke blijspel „Het hoedje van Marius". Het bestuur van de ouder commissie wil dan ook de toneelgroep, die zovele uren voor hen belangeloos opgeofferd heeft, hartelijk danken en wel in het bijzonder de heer F. Geense, bij wie de leiding in goede handen was. De verwarming is zaterdag wel in ge breke gebleven maar met kunst en vliegwerk is het toch gelukt de moed er warm in te houden. Heel jammer was het, dat met meer ouders van schoolgaande kinderen deze mooie avond, die toch ook in hun be lang wordt georganiseerd, bezochten. Van de verloting zijn nog prijzen af te halen op de nummers: Blauw 120, 338, 364, 664, 804, 899. 910, 931 en 973, en groen 116, 211, 128, 460 en 577 bij K. Roeper, „Joanneshoeve", Eierland retje hadden gezet, was namelijk zéér vroeg uit de zwoele bedstee gestapt om de arbeid op het land aan te vangen. Juist zou hij zich gaan reinigen bij de pomp op de deel, toen zijn oog op een ïjskarretje viel, dat half achter de hooi berg verscholen stond „Da's krimme- neelpeinsde Hendrik-Jan, „dat dink heurt hier niet. Dat mot de boer wete!" Snel begaf hij zich de boerderij weer in, alwaar hij boer Knolleneus in de beste kamer aantrof, nog slechts gekleed in slaapmuts en nachtjak. vangst en ging hem voor naar de ka mer, waar Gert en Grada van Andel zaten. Het meisje stond op en keek hem onderzoekend aan. Gert stelde voor: „Dit is de pleegdochter van tante Anne; Grada van Andel. En dit hier is haar neef: Jan Gillissen". Grada stak een hand uit en begon vormelijk: „Hoe maakt u het?" Maar Jan Gillissen schudde zijn hoofd liep op het meisje toe, legde zijn arm om haar schouders en zei: „La^en we hier maar geen toneelopvoering geven, Grada. Meneer de rechercheur komt er toch achter, dat we elkaar al jaren kennen, al is het dan in het geheim en zonder medeweten van tante Anne" Gert zat op een laag stoeltje en keek van de jongen naar het meisje en van het meisje naar de bezoeker. Toen schoo.t hij in een gulle lach. „Zo'n stel bedriegers! Kennen elkaar al jaren en als je ze een vraag stelt, dan geven ze ontwijkende antwoorden. Npu, ondeug den, ga dan maar zitten Dan hoef ik verder ook niets meer te zeggen. Cobie, doe je mond dicht, kind Anders waaien we allemaal weg van de tocht". HOOFDSTUK 9 Cobie klapte haar mond dicht, maar opende hem meteen weer om met een lachend gezicht te zeggen: „Nee maar, dat is even een goeie mop De jongelieden gingen naast elkaar zitten op de brede bank en keken la chend in elkanders gezicht. Gert schud de nog eens zijn hoofd. „Nou, wat je als rechercheur al niet kunt meemaken. Apropos, Cobie, is de koffie al bruin?" (Wordt vervolgd)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1964 | | pagina 3