i I i I
DamP® bevrijd
Ook op Texel vermindert het
roken van sigaretten
Bij de PU |g| is het
goed sparen!
3 0/ rente bij
>4 /o lange termijn
Tabakshandel ongerust
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
De bank waar u zich thuis voelt!
TWEEDE BLAD
TEXELSE COURANT
VRIJDAG 7 FEBRUARI 1964
Dc Texelse handelaars
in rookartikelen maken
zich over het algemeen
ernstig ongerust over de
gevolgen van de actie te
gen het roken van siga
retten, die dc vorige
maand is begonnen. Even
als elders in het land is
op Texel het sigaretten-
verbruik flink gedaald.
Sommige handelaars stel
den een vermindering
van 25vast.
De handelaren, die ons
over deze „crisis in de
tabakshandel" te woord
stonden, verschilden van
mening over de vraag ot
het verminderde sigaret
tenroken zal worden
goedgemaakt door het
toenemend roken van pijp
en sigaar. Allen waren
ervan overtuigd, dat de
nadelen voor de handel
van regeringswege zou
den kunnen worden opge
vangen, als een eind werd
gemaakt aan het bestaan
van diverse verkooppun
ten (voornamelijk de ho
recabedrijven), die vooral
nu een bedreiging vor
men voor de „specialist"
in rookartikelen. Vcoral
op Texel zijn in de afge
lopen jaren tientallen ho
tels en winkels sigarett-
ten als bij-artikel gaan
verkopen. Hun aandeel in
de sigarettenverkoop
werd door een der ta
bakshandelaren geschat
op zeker 60%.
ZONDAGSDIENST DOKTOREN
Den Burg:
DOKTER COUTINHO
(ingaande zaterdagmorgen 8 uur)
Oostcrend en De Cocksdorp:
DOKTER SIEBINGA
(ingaande zaterdagmorgen 8 uur)
Zondagsdiensten dierenartsen:
H. DE BOER, tel. (02220) 2527
(ingaande zaterdagmiddag 12 uur)
Zondagsdienst Witte Kruis
Zr. FORTGENS
Oostcrend, tel. (02223) 250 of 207
(ingaande vrijdag 24 uur tot en met maandag
13 uur)
CONSULTATIEBUREAU VOOR
ZUIGELINGEN
Woensdag 12 februari a.s. worden de
moeders van dc buitendorpen verwacht op de
volgende uren:
Den Hoorn: 13.0014.00 uur; Oostcrend:
14.0015.00 uur; De Cocksdorp- 15.15
16.00 uur; De Koog: 16.0016.30 uur.
Dit is het affiche dat John Stegmeijer maakte voor
de expositie van Jeuqd-attiches tegen het loken te
Amsterdam. Een sigaret geplaatst tegen een fel
rode achtergrond werpt een schaduw vooruit in de
vorm van een kruis
Vooral de heer W. Vlas die zijn zaak
op de hoek Parkstraat-Groeneplaats
heeft, achtte de belangen van zijn
branche onvoldoende beschermd. Hij
vindt het onbillijk dat iemand, die een
handel in tabaksartikelen wil gaan drij
ven, een uitgebreid examen af moet
leggen om het vereiste diploma te krij
gen, terwijl een man die een café,
restaurant of hotel heeft of zelfs al
leen maar met een ijscowagen rijdt
voor ƒ5,per jaar een machtiging
krijgt, waardoor hij in de praktijk de
zelfde handel kan uitoefenen. Geen
wonder dat Jan en alleman sigaretten
verkoopt Hun concurrentie, hoe ernstig
ook, is tot op heden nog wel te ver
dragen, omdat veel mensen er de voor
keur aan geven rookartikelen van een
vakman te betrekken. Maar als de anti
rookactie zo succesvol blijft verlopen,
als op het ogenblik het geval is, wordt
het op de duur zeker moeilijk voor deze
bedrijfstak. De heer Vlas schatte de
vermindering van zijn sigarettenomzet
op 20%. De belangstelling voor sigaren
en pijptabak is toegenomen, maar dekt
het verlies met.
Bij de „specialisten" dient men overi
gens ook de kruideniers te rekenen, die
het examen hebben afgelegd en over
een normale tabaksvergunning be
schikken.
Bijbaantjes
De heer M. Moojen aan de Stenen
plaats verkoopt veel sigaretten via de
automaat, zodat hij vrij nauwkeurig dc
teruggang kon vaststellen: 25%. Ook de
heer Moojen sprak van een bedenkelijke
ontwikkeling Als men van een tabaks
handel wil bestaan, moet men een jaar
omzet halen van ƒ75.000,ƒ100.000,
want de winstmarges op sigaretten zijn
laag. De meeste zaken slagen er niet in
deze omzet te halen en zijn dus genood
zaakt bijwerk te verrichten om het
hoofd boven water te kunnen houden.
Er is niet één Texelse handelaar, die
naast zijn sigarenwinkel geen andere
bron van inkomsten heeft
De heer C. Mets aan de Weverstraat
was nog niet in staat om nauwkeurige
cijfers over zijn verminderde sigaretten-
verkoop te geven. Hij heeft echter ook
de indruk dat de belangstelling voor de
sigaret aan het verminderen is. Daar
tegenover staat, dat men zich meer voor
pijp en sigaar gaat interesseren. Maai
bij vele rokers loopt dat uit op een te
leurstelling. Vooral het pijproken moet
geleerd worden. Het is waarschijnlijk,
dat veel mensen, die van sigaret naar
pijp of sigaar hebben willen overscha
kelen, na enige tijd zien dat dit weinig
voldoening geeft en weer sigaretten
gaan roken. Over de toekomst liet de
heer Mets zich niet zo pessimistisch uit
als zijn collega's. „Op het ogenblik zit
de schrik er in door de recente publi-
katies in de pers en voor radio en t.v.
van de prijzen een rol spelen".. De heer
Mets had liever gezien dat men bij de
actie tegen het roken, meer de nadruk
Er is een goede kans dat de verkoop
zich na enige tijd weer wat herstelt.
Overigens zal ook de recente verhoging
had gelegd op de mogelijkheid om de
rookgewoonte te veranderen. Door niet
te inhaleren kan zeker veel nadeel wor
den voorkomen.
De heer P. Plaatsman in de Binn'en-
burg had nog weinig van de anti
rookactie bemerkt. Wel was het siga-
rettenverbruik teruggelopen, maar dit
werd ruimschoots gedekt door de ge
stegen verkoop van pijpen, pijptabak en
sigaren Hij zag de toekomst dan ook
met vertrouwen tegemoet.
ZO WAS HET!
((Ingezonden)
Het niet alledaagse voorval betref
fende een trouwzaal zonder inkt werd,
zoals men uit de dagbladen in en bin
nen- en buitenland heeft kunnen ver
nemen, terecht opgevat als een klucht,
geschikt om in de rubriek wereldnieuws
te worden opgenomen. Dit bericht werd
door mij als medewerker van het A.N.P.
gelanceerd vanuit Weverstraat 51. De
naam Texel kwam weer eens op miljoe
nen lippen en. bekend maakt be
mind. Ik maak met opzet melding van
de bron omdat de Texelse Courant niet
lang geleden een A.N P. als kwalijk
voor de goede naam van ons (goede)
eiland onderkende en zulks zelfs nog
eens enkele malen in zijn kolommen in
de herinnering terug riep.
Van andere zijde werd mij onlangs
verweten een.bericht te hebben gelan
ceerd, waarin gemeld werd, dat ons
eiland zó vol gasten was gestroomd, dat
er niet één kop of auto meer bij kon.
Dat bericht kreeg het A.N.P. uit een
mij onbekende bron, waarschijnlijk van
eenelders gevestigde instantie.
Gaat mijn pen in de (altijd overvloeien
de) inktpot daji nooit na rijp beraad.
„Texel vol" was klare nonsens. Zoiets
kan nooit vanuit Texel zelf worden
verzonden.
Met dank voor de plaatsing,
Hoogachtend,
J. de Waal,
Weverstraat 51.
WERKING VAN SCHEIDSGERECHT
UITEENGEZET VOOR
BLOEMBOLLENCULTUUR
Op uitnodiging van Bloembollencul
tuur kwam Mr. II. Jonker, secretaris en
plaatsvervangend voorzitter van het
Scheidsgerecht voor de Bloembollen-
handel, vergezeld van de heer Braam,
lid van deze instelling, vrijdag j.l. naar
Texel om de leden een en ander te ver
tellen over het scheidsgerecht en het
handelsreglement.
De voorzitter, de heer M. Bakker,
verwelkomde de heren alsmede plm. 60
leden, die aan de uitnodiging gehoor
hadden gegeven.
Mr. Jonker begon te vertellen, dat het
scheidsgerecht is geboren uit de ellende
der kwekers. Want voorheen konden zij
er weinig tegen doen als een exporteur,
bij teruglopende markt, de bollen zon
der meer terug stuurde.
In 1906 werd het scheidsgerecht opge
richt en werd het handelsreglement
voor de leden van kracht. In de loop
der jaren is dit steeds aan de zich wij
zigende omstandigheden aangepast.
Thans zijn alle leden verplicht hun ge
schillen bij het scheidsgerecht aanhan
gig te maken op strafte van ƒ5000,
boete en royering als lid.
De voordelen van deze instelling zijn
3-ledig:
1. deskundigheid. De rechtspraak in elk
geschil geschiedt door 7 scheidslie
den, 3 exporteurs, 3 kwekers en 1
voorzitter, die meester in de rechten
moet zijn. Deze scheidslieden spreken
recht als goede mannen naar billijk
heid.
2. snel recht. Partijen worden als regel
op maandag opgeroepen. Hoor, we
derhoor, getuigen, bezichtiging van
monsters enz. Er wordt nog dezelfde
dag beslist en met een paar dagen
ontvangen de partijen bericht over
de uitspraak.
3. Goedkoop recht. Ongeveer 10% van
het bedrag waar het geschil over
gaat.
Spreker behandelde uitvoerig de pro
cesgang. Formulier invullen en opzen
den aan het scheidsgerecht met alle op
de koop betrekking hebbende beschei
den, zoals koopbriefje, leveringnota's,
afschriften van brieven enz, En duide-
delijk aangeven wat er wordt gevor
derd.
Zeer belangrijk noemde spreker de
correspondentschappen. Geen enkel
scheidsgerecht in Nederland die over
een dergelijke instelling beschikt De
taak van de correspondent is twee
ledig, n.l. het trekken van monsters en
de berichtgeving aan het scheidsgerecht.
Mr. Jonker behandelde verder de re
clametermijnen van het H.B., die pas
kort geleden zijn gewijzigd in verband
met de vrije zaterdag.
Verder ging hij uitvoerig in op de be
tekenis van verkoop uit eigen partij
Alles verduidelijkt met het voorlezen
van gedeelten uit uitspraken van het
scheidsgerecht.
Verder wat te doen als de koper de
bollen terug stuurt Niet weer heen zen
den, want dan wordt het voetballen,
Rustig laten staan en direct contact op
nemen met het scheidsgerecht. Scheids
gerecht en handelsreglement zijn prach
tige instellingen die de rechten van de
kwekers beschermen en natuurlijk ook
die van de exporteurs.
Maar alvorens een geschil aanhangig
te maken is het goed eerst te trachten
tot overeenstemming te komen. Als lid
kunt u dan eerst nog gratis advies in
winnen bij een advocaat in Alkmaar die
aan onze veremging te verbonden,
Maar ook hier geldt: bezint eer ge
begint, aldus besloot Mr. Jonker zijn
interessante rede.
Tijdens de rondvraag werden door de
heren diverse vragen beantwoord.
Wanneer men meerdere keren een
gedeelte uit eigen partij verkoopt, dient
men op het koopbriefje te vermelden
eerste koop, tweede koop, derde koop.
Doet men dit niet en kan men niet alles
leveren, dan zou het geld kunnen kos-
ten. J
Koopbriefjes ondertekenen is' niet
noodzakelijk. Het aannemen of het be
houden van een toegezonden koop
briefje bepaalt de overeenkomst.
Briefje direct sturen als er dingen in
staan die men bij de koop niet is over
eengekomen. Als u vermoedt, dat de
koper per november niet zal betalen,
kunt u hem berichten, dat u niet zal
leveren. Hij kan u dan ten hoogste voor
een eventueel prijsverschil aansprake
lijk stellen.
De voorzitter dankte de beide heren
voor hun duidelijke uiteenzettingen en
bood Mr Jonker, namens de aanwezi
gen, een boekenbon aan.
Nadat nog was meegedeeld, dat de
heren Onderwater en 'v d. Zwet woens
dag 12 februari een avondje komen
praten, volgde sluiting.
H. B.
VAN DE RIJKSLANDBOUW-
VOORLICHTINGSDIENST
Wij vragen Uw aandacht voor
GEWASSENKEUZE
Als we over gewassenkeuze spreken,
dan denken we meestal in de eerste
plaats aan de kwestie van de vrucht-
wisseling. Het is voldoende bekend, dat
het bijv. niet mogelijk is het bouwland
ieder jaar voor 100% met suikerbieten
te betelen. Dit zou al heel gauw tot
jevolg hebben, dat de opbrengst tot
minder dan de helft zou dalen. En wat
voor suikerbieten geldt is ook van toe
passing voor andere gewassen, hoewel
het met gewassen als rogge en zomer-
gerst waarschijnlijk langer vol te hou
den is dan met suikerbieten.
Toen we hierboven echter het kopje
Gewassenkeuze plaatsten dachten we
in een andere richting, nl. in die van
de rentabiliteit Met andere woorden:
Aan welk gewas is het meeste te ver
dienen, gesteld dat er uit het oogpunt
van de vruchtwisseling uit diverse ge
wassen kan worden gekozen?
Geen gemakkelijke vraag!
Op een dergelijke vraag kan ook een
voorlichter zo maar geen antwoord ge
ven. We wezen daar enige tijd geleden
ook al op. Toch is het ook weer niet zo,
dat het nodig is voor de gewassen, die
bij de keuze zijn betrokken een volledig
uitgewerkte kostprijsberekening te ma
ken. We moeten er verder op wijzen,
dat het antwoord op die vraag niet voor
elk bedrijf hetzelfde kan zijn. Het is
werkelijk niet zo, dat als voor een be
paald bedrijf bijv. de pootgoedteelt het
meest rendabel is, dat dit ook voor an
dere bedrijven geldt.
Hoe kunnen we te werk gaan?
In de eerste plaats moeten we nagaan
op welke punten de kosten voor beide
gewassen waar het om gaat gelijk zijn.
We behoeven die kosten dan n.l in de
berekening niet te betrekken. Verder
kan het zo zijn, dat de kosten voor be
paalde bewerkingen, die door de vaste
arbeidskern op het bedrijf verricht kun
nen worden ook niet in rekening be
hoeven te worden gebracht. Die ar
beidskern is er immers en behoort tot
de vaste kosten.
We moeten dus gaan zoeken naar
punten, waarin de gewassen verschillen
en nagaan of ze voor het bedrijf extra
kosten meebrengen.
De werktuigeninventaris
Een punt, dat bij de vergelijking een
belangrijke rol speelt, is het bezit aan
landbouwwerktuigen en trekkracht. Als
tot die inventaris bijv. wel een maaidor
ser, maar geen bietenrooimachine be
hoort, dan heeft dat invloed op de ver
gelijking van de rentabiliteit van bijv.
zomergerst en suikerbieten. We moeten
dan n.l aannemen, dat de landbouwer
voor het oogsten van de zomergerst
maar zeer weinig extra-kosten krijgt
en voor de suikerbieten krijgt hij in dit
_eval te maken met de kosten van het
rooien door een loonwerker
Een bepaald geval
We nemen als voorbeeld een geval,
waarbij de landbouwer dus voor de
keuze staat of hij als sluitstuk van zijn
bouwplan op een perceel van 3 ha. sui
kerbieten of wel zomergerst zal ver
bouwen. De vaste arbeidskern op het
bedrijf is zo, dat de landbouwer er kans
voor ziet om bij verbouw van zomer
gerst zonder het aantrekken van losse
krachten de zaak rond te krijgen. Ver
bouwt hij suikerbieten, dgin moet hij
voor het voorjaarswerk losse arbeiders
aantrekken en het rooien van de bieten
zal door een loonwerker moeten worden
verricht. Verder zal het zaaien van de
bieten ook in loonwerk moeten plaats
hebben, omdat hij gekozen heeft voor
precisiezaad.
Welke kosten niet berekenen?
We mogen aannemen, dat de pacht in
beide gevallen gelijk is. Verder behoeft
het ploegen en het zaaiklaar maken van
de grond niet in de berekening betrok
ken te worden. De kosten zijn gelijk of
worden door de vaste kern verricht. Ook
kosten als het schoon maken van sloten,
onderhoud van drains en allerlei vaste
onkosten gaan we niet berekenen, om
dat deze gelijk of practisch gelijk zijn
voor beide gewassen. Laten we er ver
der van uitgaan, dat de zomergerst niet
verbouwd wordt voor zaaizaad, maar
voor afzet als voergraan.
Verder nemen we aan, dat we voor
suikerbieten kunnen rekenen op een
opbrengst van 40 ton per ha. en voor
zomergerst 4000 kg. per ha.
We krijgen dan deze opstelling:
Diverse kosten Suiker- Zomer-
bieten gerst
Bemesting:
Superfosfaat 52,32,-
Kali 40% 52,— 26,
Stikstof 150,80,
Zaaien 45,-
VERGADERING VAN DE RAAD
Vergadering van de raad der ge
meente Texel op vrijdag 14 februari
1964, namiddags 2.30 uur ten raadhuize
(vergaderzaal in het Polderhuis).
Texel, 4 februari 1964
De burgemeester van Texel,
C. De Koning.
Notulen.
Ingekomen stukken en mededelingen.
Benoeming van leden van de commis
sie tot wering van schoolverzuim we
gens periodieke aftreding per 1 maart
1964. Aanbevolen worden:
voor de heer M. C. de Gorter: 1. de heer
P. Heijnen; 2. de heer W. J. Broekema;
voor de heer P B Riteco: 1. de heer
P. B. Riteco; 2. de heer P. Th. Luyckx;
voor de heer G. Maat: 1. de heer P.
Bakker, 2 de heer H. de Lugt;
voor de heer B Kleinhuis: 1. de heer
B. Kleinhuis; 2. de heer F. Standaart,
voor mej. M Brouwer: 1 mevr. A. Ties-
sen-Spaans; 2. mej. S. C. Hazewinkel.
Vaststelling van de verordening tot
het toekennen van een uitkering ineens
over het jaar 1963 aan het daarvoor in
aanmerking komend gemeentepersoneel
verband met de nacalculatie van de
trend over 1963.
Vaststelling van een verordening tot
het toekennen van een uitkering ineens
over het jaar 1963 aan het daarvoor in
aanmerking komend gemeentepersoneel
verband bet de inwerkingtreding van
de wet Pensioenmaatregelen 1963 op 1
januari 1964.
6. Vaststelling van de Vijftiende veror
dening tot wijzigng van het Algemeen
Ambtenarenreglement der gemeente
Texel.
7. Vaststelling van de vijfde wijziging
van de I.Z.A.-regeling Noord-Holland.
Besluit tot instemming met het op
richten van een vormingsinstituut voor
meisjes op Texel en tot subsidiëring van
dit instituut.
Beschikbaarstelling van het bedrag
per leerling voor het gewoon lager en
uitgebreid lager onderwijs voor het jaar
1964.
10. Verlenging van voorschotten op de
exploitatievergoeding aan de bijzondere
lagere scholen voor het jaar 1964.
11. Beschikbaarstelling van het bedrag
per leerling voor het buitengewoon
lager onderwijs voor het jaar 1964
12. Vaststelling van de 32e wijziging
van de Algemene Politieverordening
der gemeente Texel.
13. Goedkeuring wijziging statuten
Stichting Sociaal Toerisme Texel.
14. Beslissing op ingediende bezwaar-
schrften tegen plaatselijke belastingen.
15. Voorlopige vaststelling van de reke
ning van de dienst van gemeentewerken
over 1962.
16. Goedkeuring van de rekening van de
Sociale Dienst in de gemeente Texel
over 1962, alsmede van de rekeningen
van de Sociale Werkplaats en Sociale
Werktuin over dat jaar.
17. Voorlopige vaststelling van de ge
meenterekening over 1962
18. Goedkeuring van de rekening van
het Algemeen Weeshuis over 1962.
19. Stemming over de vaststelling van
de balans per 31 december 1962 en van
de verlies- en winstrekening over 1962
van de N.V. Texelse Electriciteitsmaat-
schappij.
20. Aankoop van enige pandjes te De
Waal van de heer P. Visman, aldaar.
21. Aankoop van enige perceeltjes
rond te Oudeschild van de heer S.
Smit, aldaar.
22. Aankoop van een perceel grond met
opstal te Den Burg van de heer J. R.
Ran, aldaar.
23. Ruiling van grond te Den Burg met
de heer C. Reij, aldaar.
24. Ruiling van grond te Den Burg met
de heer A. Bakker Jzn., aldaar.
25. Verkoop van grond te Den Burg aan
de heer D. van Wilsum, aldaar.
26. Verkoop van een perceel grond te
Den Burg aan de heer G van der
Struijs, aldaar.
27. Beëindiging van een erfpachtover
eenkomst en aangaan van een nieuwe
overeenkomst met de N.V. Texelse Elec-
tnciteitsmaatschappij (T.E.M.)
28. Vaststelling van het besluit tot ont
eigening van een perceel grond met op
stal aan de Groeneplaats te Den Burg.
29. Vaststelling van het besluit tot ont
eigening van gronden, gelegen aan en
nabij de Waalderstraat en de Koger-
straat te Den Burg.
30. Verlening van een hypothecair
bouwkrediet aan de heer D van Wilsum
te Den Burg.
31. Verlening van een hypothecair
bouwkrediet aan de heer G. van der
Struijs te Den Burg.
32. Wijziging van de gemeentebegroting
voor de dienst 1963.
33. Wijziging van de gemeentebegroting
voor de dienst 1964
Zaaizaad
Onkruid spuiten
Verpleging
Drogen en schonen
Persen (stro)
Bieten rooien
Vrachtkosten
65,—
150
500
350,—
150,
50,
35,
45,
45,
20,—
Totaal toe te
rekenen kosten ƒ1514,368,
Opbrengst suikerbieten 40 ton
ad 65,per ton ƒ2.600,
Bietenkoppen 250,
neus, keel en borst van vastzittend slijm
Totaal suikerbieten 2.850,
Af toegerekende kosten 1.514,
Saldo ƒ1.336,
Opbrengst zomergerst 4000 kg.
ad 26 ct. 1.040,—
3 ton stro ad 50,1'50,
Toeslag lichte gronden 175,
ƒ1.365,—
368,
Af toegerekende kosten
Saldo f 997
U ziet, dat in dit geval het saldo voor
de suikerbieten plm. ƒ340,hoger ligt
dan voor zomergerst. De boer in kwes
tie zou dus moeten besluiten om in dit
geval suikerbieten te verbouwen in
plaats van gerst. Uiteraard moet deze
landbouwer er zeker van zijn, dat hij
personeel voor de verpleging van de
bieten kan krijgen.
Voor bietenkoppen is een bedrag van
ƒ250,gerekend Voor het geval, dat
deze landbouwer de koppen gaat onder-
ploegen moet een lager bedrag worden
berekend. De bemestingswaarde is geen
ƒ250,
Voor een landbouwer, die zaaizaad
kan afzetten ligt de berekening nog
weer anders. We menen echter, dat met
dit voorbeeld iedere landbouwer voor
zijn geval een dergelijke berekening op
kan zetten.
C. v. Gr.