Het „rijke" jaar 1964
Bij de nswiD is het
goed sparen.
De vierde dag
BRIGADIER PIET EN DE SEMI-PROF
rubriek voor I °n,lw
LANDBOUW en VEETEELTC. »un («rónlnsr»
U krijgt daar het beste persoonlijke
spaaradvies en...een goede rente.
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
de bank waar u zich thuis voelt!
Ratten kosten mil
joenen - verdelg ze!
Plan in strijd met uitbreidingsplan
Texelaar tekende beroep aan tegen
weigering bouwvergunning
- TWEEDE BLAD
TEXELSE COURANT
VRIJDAG 9 OKTOBER 1964
Steeds meer komen we onder de in
druk van de zeer rijke oogsten, die dit
jaar vooral op de wat lichtere gronden
worden gehaald. En je moet wel tot de
conclusie komen, dat al het werk van
mensen (boeren, voorlichters, enz.) maar
„kinderwerk" is bij datgene wat zon en
regen kunnen bewerken. Om U iets
daarvan door te geven een paar illu
straties.
Nooit eerder beleefd
We spraken met een oude Texelaar
en vroegen hem of hij wel eerder een
zo gunstig groeijaar had beleefd. Uit
zijn antwoord bleek duidelijk, dat hij al
een paar jaar meeloopt. „Als men mij
vraagt naar het slechtste jaar, dat ik
beleefd heb. dan noem ik direct het
jaar 1893. Ik woonde toen als school
jongen in polder Eierland. In de zo
mer van dat jaar kon de weg naar
school op alle gewenste manieren wor
den gelopen Alle vaarten en sloten la
gen droog. We liepen rechttoe rechtaan
door de graangewassen, want er was
niets te bederven". En verder vervolg
de hij; „Als je mij vraagt naar het
beste jaar, dan zeg ik zonder aarzelen,
dat dit het jaar 1964 is". Hieraan be
hoeven we niets toe te voegen.
Daar bak je hee) wat
broden van!
Op een bedrijf in polder Eierland, dat
weliswaar in de betere hoek van de
polder ligt, gaf een perceel van 4 10 ha.
wintertarwe van het ras Ibis een op
brengst van 26.500 kg droog zaad. Dat
betekent een opbrengst per bunder van
6463 kg. Een bedrijf in de onmiddellijke
omgevmg kwam met hetzelfde ras tot
een opbrengst van net 6400 kg. Dit zijn
voor ons eiland ongekende opbrengsten.
Zomertarwe op lichte grond
Op één van de Eierlandse bedrijven,
waar tarwe verbouwd werd op lichte
grond langs de duinrand werd van een
perceel van 4 ha. een opbrengst van
5843 kg. per ha. verkregen. Het ras
was Opal. Dit ras heeft dit jaar op
diverse bedrijven op ons eiland zeer
hoge opbrengsten gegeven. We stellen
ons voor dat de hier genoemde op
brengst op nog wel enkele bedrijven is
gehaald. Dat dit echter mogelijk bleek
op een lichte grond, die van nature
maar nauwelijks geschikt wordt geacht
voor de verbouw van tarwe is o.i. het
vermelden waard.
Een uitschieter van het ras Pcko
We hadden voor onszelf de gedachte,
dat van de zomertarwe het ras Peko
zijn tijd had gehad. Misschien was het
in bepaalde gevallen nog aantrekkelijk
dit ras te verbouwen voor zaaizaad,
maar als het gaat om de kilo-opbrengst
per ha, dan, zo meenden wij, kon dit
ras toch niet meer meekomen. Je staat
dan wat vreemd te kijken als een land
bouwer je vertelt dat hij van een per
ceel van 1.55 ha. Peko zomertarwe een
opbrengst van 5484 kg. per ha. met een
vochtgehalte van 17.4% dorste.
Wie komt hier nog boven?
Op een bedrijf van een landbouwer
op het zgn. „oude Texel" werd Minerva
zomergerst gezaaid op een perceel, dat
enkele jaren in gras had gelegen. De
bemesting was maar licht, nl. 300 kg.
van de mengmeststof 14-14-14. De op
pervlakte bleek bij nauwkeurige op
meting door ambtenaren, die tot taak
hebben na te gaan of de landbouwers
juiste gegevens verstrekken 99% are
groot te zijn. Van dit perceel werd 6373
kg zaad met een vochtgehalte van
18.4% afgeleverd. Rekenen we dit per
bunder om, dan komen v/e tot een op
brengst van 6405 kg. per bunder.
En tenslotte dit
Een veehouder vertelde ons, dat hij
een oppervlakte van 2.75 ha grasland
deze zomer als „standweide" had ge
bruikt. Met een standweide bedoelen
we, dat er niet omgeweid is Het vee
heeft dus de hele zomer op hetzelfde
land gelopen. De bedoelde oppervlakte
bestond voor de helft uit grasland, dat
een jaar of vijf oud is, de andere helft
ligt voor het tweede jaar.
Op deze percelen kwamen dit voor
jaar (14 april) 10 melkkoeien. De eerste
paar weken kwamen de koeien 's nachts
weer op stal. Op 14 mei kreeg het
rundvee gezelschap van 8 schapen met
12 lammeren. Deze liepen dus gewoon
tussen de koeien. Aan deze schapen en
lammeren is geen krachtvoer gegeven
na 14 mei. Vanaf ongeveer 20 augustus
wordt aan de melkkoeien per dag per
dier 5 kg. aardappelen bijgevoerd. Op
dit moment lopen de koeien nog op
hetzelfde land. De schapen en lamme
ren zijn voor een gedeelte omstreeks 10
september verhuisd, de rest is blijven
lopen tot 20 september. Om te illustre
ren, dat de dieren geen honger hebben
geleden vertelde ons de veehouder ook
nog dit: De productie van de melk
koeien was de eerste maanden 23 a 24
kg. per koe per dag. Op het moment
was dit nog 15 a 16 kg. Bij de 12 lam
meren waren 6 rammen, die blijkbaar
ook geen gebrek hebben gehad. On
danks het feit, dat geen voer werd ge
geven, werd één ramlam verkocht voor
ƒ450,een tweede bracht ƒ350,op
en de vier anderen gingen van de hand
voor 200,per stuk. We zouden zeg
gen. dat liegt er niet om.
U begrijpt, dat een zo overvloedige
groei niet alleen met zon en regen is te
bereiken. Daar moet inderdaad de mens
ook nog aan te pas komen. Per bunder
werd in dit seizoen plm. 350 kg. zui
vere stikstóf gestrooid. Gaan we dit
omrekenen in kalkammon, dan bete
kent dit een bemesting van 15 baal per
bunder. De stikstof werd echter niet
alleen in de vorm van kalkammon-
salpeter gegeven Afwisselend werd
van kalkammon en mengmeststoffen
gebruik gemaakt. Het is dus wel duide
lijk, dat het gras, dat deze dieren ge
bruikt hebben niet vanzelf is gegroeid.
Toch is dit een zo intensieve bewei
ding, dat wij, als dit verhaal door een
„wildvreemde" werd verteld, het niet
zonder meet: geloofd zouden hebben.
De persoon in kwestie kennende menen
wij echter, dat er geen reden is om aan
de waarheid te twijfelen.
Gemeente waarschuwt:
Vooral in de herfst kan de door rat
ten veroorzaakte overlast en schade
sterk toenemen. Daarom wordt van ge
meentewege de aandacht gevraagd voor
het volgende.
Ratten weten overal binnen te drin
gen en staan blijkbaar voor niets. Ze
doen zich tegoed aan levensmiddelen
en opgeslagen voorraden en bevuilen
deze. Ze zijn uiterst schadelijk doordat
ze van de oogst vreten, knagen aan ka
bels en waterleidingsbuizen, ondergra
ven fundamenten en vloeren, vermelen
emballages, deuren en meubelen, stelen
eieren en vallen kuikens, kippen, big
gen en kalveren aan. Ratten zijn boven
dien zeer gevaarlijk voor dc. gezond
heid. Ze verspreiden besmettelijke
ziekten, zowel onder vee (varkenspest,
besmettelijk verwerpen, mond- en
klauwzeer, pseudo-vogelpesi) als onder
de mensen; ziekte van Weil en para-
tyfus. Het is daarom belangrijk, dat
ieder meewerkt aan de bestrijding van
de bruine rat Men wordt verzocht stipt
de aanwijzingen van de gemeentelijke
rattenbestrijder te volgen. Als U zelf
het gif moet uitleggen, wordt aangera
den samen te werken met buren. An
ders komt het ongedierte vrijwel zeker
terug. Tijdens de bestrijdingsactie mo
gen geen eetwaren, etensresten of afval
voor ratten bereikbaar zijn. Leg het gif
in ruime mate neer op plaatsen waar
ratten voorkomen; doch buiten bereik
van kinderen en huisdieren. Controleer
de uitleg dagelijks en vul het vergif
tigde lokaas zonodig aan. Ga hiermee
door tot niets meer wordt opgenomen.
Neem na de actie de nodige werings
middelen. Sluit de toegangswegen af en
ruim alle nestgelegenheden op. Meld
elke aanwezigheid van ratten aan de
Dienst Gemeentewerken, Parkstraat 3,
Den Burg. tel. 2141. De gemeentelijke
rattenbestrijder staat ook te Uwer be
schikking
De heer N. Eelman, B l'i tc Den Burg
heeft aan de gemeenteraad een beroep
gericht tegen de weigering door B. en
W. van een door hem aangevraagde
bouwvergunning. Dc heer Eelman wil
de op zijn grond aan de Kadijksweg bij
de hoek van de doodlopende Marsweg
een bedrijfswoning bouwen om er een
bollenbedrijfje te kunnen stichten. B.
en W. weigerden de bouwvergunning
op grond van het feit, dat het bouwplan
in strijd is met het uitbreidingsplan.
Het betreffende perceel is namelijk be
stemd voor agrarische doeleinden.
Op het stuk mogen niet voor bewo
ning bestemde bedrijfsgebouwtjes wor
den gebouwd met een goothoogte van
niet meer dan drie meter boven het
aansluitende terrein en ten hoogste 60
m2 oppervlak.
In zijn beroepschrift tegen de weige
ring uitte de heer Eelman zijn teleur
stelling over de afwijzing en deelt
mee, dat hij van plan was cm zijn nu
nog in eigendom zijnde bedrijf over te
doen aan zijn zoon Paul us om daarna
zelf nag met zijn al enige jaren gevoerd
bollenbedrijfje door te gaan.
De heer Eelman heeft gebruik ge
maakt van de gelegenheid om zijn he
rwaren tegen de afwijzing mondeling
VOORDRACHT OVER
„MANON VAN DE BRONNEN"
Voor de Nederlandse Bond van Plat
telandsvrouwen aid Texel hield mevr.
Van 't Kaar-Rademaker uit Amsterdam
vorige week een voordracht over het
boek van Rogier van Aerde „Manon
van de bronnen". Met grote aandacht
volgden de dames het gebodene, dat de
gebeurtenissen in het boek tot onder
werp had. Zowel door de wijze waarop
een en ander door de voordrachtskun
stenares werd gebracht, als door de
inhoud van het boek. werd het een
waardevolel en boeiende avond De
presidente was dan ook tolk van allen,
toen zij mevrouw Van 't Kaar van har
te dankte aan het slot van de bijeen
komst.
toe te lichten in de vergadering van
B. en W. op woensdag 30 september j.l.
De heer Eelman vroeg of in dit geval
een bouwvergunning met toepassing
van artikel 20 van de Wederopbouw -
wet kon worden verleend. Bij monde
van de heer Th. R. Hin werd hem ech
ter meegedeeld, dat dit slechts bij hoge
uitzondering mogelijk is en dan alleen
als op geen enkele andere manier ver
wezenlijking van het bouwplan moge
lijk is. Gebleken is dat de neer Eelman
•bij zijn boerderij voldoende grond heeft
om een bedrijfswoning te bouwen in
overeenstemming met het uitbreidings
plan.
In hun schrijven aan de raad hand
haven Burgemeester en Wethouders
hun eenmaal ingenomen standpunt en
adviseren zij de raadsledou het beroep
ongegrond te verklaren.
VERKEERSCURSUS OP VRIJDAG
DE WAAL Het staat thans vast,
dat de verkeerscursus te De Waal, die
in de eerste week van november zou
beginnen, zeker zal doorgaan. Het aan
tal belangstellenden is namelijk verheu
gend groot. Voornamelijk ten behoeve
van belangstellenden uit Den Burg en
Oosterend delen wij mee, dat de cur
susavonden steeds op vrijdag zullen
worden gehouden. Adspivant-cursisten
uit Oosterend kunnen zich opgeven bij
de heer Visman. Die uit Den Burg bij
de heer K. Stoepker. Zoals bekend zul
len de lessen worden gegeven in het
dorpshuis De Wielewaal.
AFSTEMPELEN VAN KAARTEN
VOOR TONEELUITVOERINGEN
DE WAAL Zondagochtend zal er
tussen 10 en 12 uur gelegenheid bestaan
voor de donateurs en donatrices van
,,'t Amateurtje", hun kaan te laten af
stempelen voor de eerstkomende to
neeluitvoeringen op 17 en 24 oktober.
Men wordt dringend verzocht hiervan
gebruik te maken, daar er anders niet
voor kan worden ingestaan! dat men de
gewenste avond ook kan bezoeken. De
belangstelling voor ,,'t Amateurtje"
groeit. Verzekert U dus van een plaats
voor de eerste of tweede avond.
86. Kapitein Fritzl van Köpenick had
natuurlijk wel gezien, dat alle berg-
jagers er als een haas vandoor vlogen,
toen hij met zijn handbedienings
wagentje uit de tunnel te voorschijn
schoot. En wat deed diezelfde Fritzl nu?
Hij klom van het karretje en verzamel
de zijn troepen om zich heen. Toen
klom hij op de berg puin van het in
de prak gereden stationnetje en de
kapot geschoten koelwagen, om zijn
mannen aldus toe te spreken „Man
nen!" riep hij plechtig uit. „De vijand
is reeds verslagen. De druk, die onze
dappere troepen uitoefenden op de eens
zo dappere tegenstander, was zó groot,
dat de vijand de smadelijke vlucht ver
koos boven de eervolle dood op het
slagveld. Ik dank u. Slavonische hel
den, voor uw trouw. Ik dank u voor het
feit,e dat gij schouder aan schouder met
mij deze strijd strijden wildet! Ik ver
klaar nu het dorp Campanella en om
geving tot bezet gebied. Opperwacht
meester Zwiebelmann zal er de orde
handhaven en de burgerbevolking moet
rustig blijven en haar gewonee werk
zaamheden voortzetten. Van mijn leger
verwacht ik, dat het zich gedraagt, zo
als het behoorlijke krijgslieden be
taamt. Spaart de bevolking en be
schermt haar in haar grondwettelijke
rechten!"
„Hoi! Hoi! Hoi!" riepen al de mannen
van kapitein Fritzl uit, maar helaas.
ze wisten nog niet wat hun nog alle
maal boven het hoofd hing Ze werden
namelijk van alle kanten bespied door
uiterst bekwame bergjagers. die zich in
boven, achter struikgewas en zelfs in
oude vuilnisemmers verborgen hadden
Via draagbare radiotoestelletjes zonden
de spionnen berichten door aan hun
hoofdkwartier, waarmee we maar zeg
gen willen, dat de Italianen hun zaak
jes goed voor elkaar hadden.
Maar hoe stond het er nu voor met
Karei Kleuntjes en zijn twee ontvoer
ders? Weldie twee vuige schavui
ten waren zich natuurlijk een hoedje
geschrokken, toen de puinmassa van
het station nog meer in de prak ge
schoten werd. Doodsbenauwd waren ze
toen met Karei de bergen ingevlucht en
ze waren geheel en al onkundig van de
verdere gebeurtenissen op het station
van Campanella. Ze hadden de nog
steeds halfbevroren Karei op de grond
neergelegd en blokjas had zelfs de
moeite genomen zijn dikke duffel over
de koude Karei uit te spreiden.
FEUILLETON:
door H van Omme
40. De winter ging voorbij en het voor
jaar bleef lang guur. Doch het wagentje
van Akke was heerlijk warm, als ze
met haar moeder tochtjes maakte tot de
Noordoostpolder of naar Leeuwarden.
Dinsdagsmiddags reeds ze steeds naar
Lena, bewonderde haar zoon, die nu
begon te staan en probeerde te lopen.
Was het redelijk weer, dan gingen ze
wandelen, Lena achter de kinderwagen
en Akke er naast. Dronken ergens thee
en bezochten winkels.
Soms ging ze een weekeind naar
Heerenveen. In het begin wilde ze haar
moeder niet altijd alleen laten, doch
mevrouw Feenstra had in de loop der
maanden, dat ze nu bij haar dochter m
het grote huis woonde, kennis gemaakt
^ïnet andere vrouwen en had nu een
eigen kennissenkring, waar ze een
graag geziene gast was. Of ze kwamen
naar het grote huis en genoten van de
thee met gebak, die Akke's moeder hen
voorzette. Nu mem haar vriendinnen
had, kon ze zonder enige zorg een nacht
wegblijven.
Een andere keer was de familie de
gast van Akke en kwam Lena met haai
man en zoon ook over. Dan werd het
een gezelige dag en Akke sloofde zich
daags tevoren uit om met een uitge
breid maal voor de dag te komen. Per
slot van rekening kon ze koken. Ze was
niet voor niemandal huishoudster ge
weest.
In de maanden, dat ze nu bij de
familie Van der Spoel overhuis kwam,
had ze geleidelijk aan kennis gemaak:
met de andere zoons en dochters, hun
vrouv/en, mannen en kinderen en Akke
vond, dat het maar een gelukkige fa
milie was. Met wat broers en zusters
was het toch veel leuker in huis, dacht
ze. Ik ben niets tekort gekomen vroe
ger, maar ik was toch vaak wel een
zaam. Dat heb ik gemist.
Met Jan ging ze kameraadschappe
lijk om. Een enkele keer zinspeelde de
jongen wel eens op het gebeurde, maar
dan legde Akke haar vingers op zijn
lippen, fronste de wenkbrauwen en zei
op afgemeten toon: „Ik heb je al vaker
gezegd, dat ik hierover nooit meer één
woord wil horen. Of wil je me graag
kwaad maken?"
Op een keer antwoordde hij grinni
kend: „Ik pas wel op, ik heb je veel
liever zoals je nu bent: vrolijk en opge
wekt. O, Akke, als jij nog eens een keer
hertrouwt.de man, die jou dan naar
het altaar mag voeren, wordt de ge
lukkigste in de hele wereld".
Toen had Akke een kleur gekregen en
op dezelfde afgemeten toon antwoordde
ze: „Over zulke dingen zullen we even
min praten. Zullen we dat ook af
spreken?"
De zomer kwam en op een zonnige
dag in het begin van juli, toen ze op
het terras zaten en genoten van koeie
limonade en het mooie weer, vroeg Jan
opeens: „Zeg, Akke, ga jij nooit met
vakantie?"
Ze deed haar zonnebril af, draaide
zich naar hem toe en keek hem ver
ward aan. „Met vakantie?" herhaalde
ze. „Nee, daar heb ik eigenlijk nooit aan
gedacht. Je brengt me op een idee".
Van der Spoel keek eens naar zijn
zoon en toen naar Akke. „Waarom ga
je niet met ons mee, Akke? Aan het
eind van deze maand gaan we er vier
weken tussen uit. Ik denk, dat moeder
het wel leuk zou vinden, als je kon
besluiten met ons op te trekken".
Mevrouw van der Spoel knikte. „Va
der, dat is een geweldige inval van je.
Akke, we hebben een huisje in Zwit
serland, dicht bij het Vierwoudsteden-
meer. Heel rustig en het is er fantas
tisch mooi. Er is voor jou ook een
slaapkamer. Lijkt het je niet?"
Akke lachte een beetje. „Ik heb niet
eens een pas".
Jan keek haar verwonderd aan. „Ben
je nog nooit in het buitenland geweest7'
„Welnee, wat moest ik daar doen?"
„Nou ja.... met vakantie".
„Dat kwam bij ons niet op. Maar
jullie brengen me in verleiding".
„Een pas heb je binnen enkele dagen.
Vooruit, Akke, neem meteen een be
sluit. Dat doe ik ook altijd. Ik garan
deer je, dat je er geen spijt van zult
hebben".
Ze dacht nog even na en antwoordde
toen, verlegen lachend: „Als ik jullie
niet tot last ben.... dan heel graag".
Mevrouw Feenstra voerde wel enkele
bezwaren aan, toen Akke, tamelijk en
thousiast, vertelde, dat ze aan het eind
van de maand vier weken met vakantie
ging, samen met de familie van der
Spoel. De oude vrouw vroeg zich af, of
dit nu wel nodig was. Zo kort na het
overlijden van de heer des huizes.
Akke keek haar stom verwonderd
aan. „Maar mem, het is al meer dan
twee jaar geleden! En wordt Jacob er
weer levend door, als ik niet met va
kantie ga, doch thuis blijf?"
Daar was niet veel tegen in te bren
gen, doch er kwamen nog meer bezwa
ren". Waarom zo ver weg, helemaal
naar Zwitserland. Dat zal me een schep
geld kosten. Vind je dat niet zonde en
jammer?"
Akke glimlachte. „Mem, Jacob heeft
eens tegen me gezegd ik geloof, dac
het de laatste avond van zijn leven was
als ik er niet meer ben, Akke. zei
hij, dan moet je niet gaan zitten treu
ren of kniezen. Je bent nop" jong en
geniet daarom van je jeugd. Ga reizen
ga de wereld zien, geniet van wat er te
genieten valt. Over het geld hoef je je
dan niet meer te bekommeren. Ik heo
genoeg. Dat moet je doen en ik wil, dat
je me dat belooft. Ja, mem, dat heeft,
hij gezegd. Meer dan twee jaar ben ik
ternauwernood uit geweest, alleen naar
kennissen in Leeuwarden en Heeren
veen. Ik wil nu met vakantie naar hel
buitenland. Of gunt u me dat niet?"
Maar dat wist Akke wel beter. Enfin,
er kwamen nog enkele bezwaren, die
Akke alle wist te ontzenuwen en ten
slotte kwam mevrouw Feenstra zelf tot
de slotsom, dat er eigenlijk ook niets op
tegen was.
Gedurende de weken vóór het ver
trek maakte Akke allerlei voorberei
dingen Kocht kleren en een paar kaar
ten van Zwitserland. Bestudeerde de
omgeving van het dorpje, waar ze ge
durende vier weken zou verblijven Ze
schafte zich een paar stevige berg
schoenen aan, want ze was vastbesloten
in ieder geval één berg te beklimmen.
Af en toe vroeg ze Van der Spoel of
Jan om advies omtrent hetgeen ze mee
moest nemen en kocht alles, wat ze
dacht nodig te hebben.
Bij de familie Van Asselt vertelde ze
op een avond van haar plan. „Ik ga vier
weken naar Zwitserland", verklaarde
ze opgetogen, „met de Van der Spoels
uit Heerenveen Die hebben daar een
huisje. Hoe vinden jullie dat?" En ze
keek met schitterende ogen naar de
man en de vrouw.
Van Asselt knikte en Jikke verklaar
de lachend: „Ik denk. dat je nog meer
voorpret hebt dan misschien straks, als
je er werkelijk bent, niet?"
,.,Ik ben nog nooit in het buitenland
geweest", verklaarde Akke, wat terug
getrokken. „Dat was er voor ons soon
mensen toch nooit bij?"
„Tegenwoordig wel", meende de dok
ter. „En dat is maar goed ook".
„Gaat je moeder mee?" informeerde
Jikke.
„Ze mag mee", antwoordde de wedu
we „Meneer van der Spoel heeft haar
zelf uitgenodigd om ook van de partij
te zijn. maar ze wil beslist neit. Zo ver
van huisdat durf ze heel niet,
zegt ze".
„Je moeder vermaakt zich hier wel,
Akke. Ze heeft tegenwoordig een hele
kennissenkring, niet?"
Akke knikte „En of. Wel een stuk of
acht, en allemaal van haar leeftijd
Moet je ze eens horen, samen, als ze
bij ons thuis zijn". Ze lachte breeduit
„Maar ik vind het leuk, hoor. Zo heeft
ze nog wat aanspraak".
(Wordt vervolgd)
CONSULTATIEBUREAU VOOR
ZUIGELINGEN
Woensdag 14 oktober worden de moeders
van de buitendorpen verwacht op de volgende
uren:
Den Hoorn: 13.0014.00 uur; Oosterend:
en Dc Waal 14.0015.00 uur; De Cocksdorp
en Eierland 15.0016.00 uur; De Koog 16.00
tot 17.00 uur.
