Cjroen *2wartsjexeh in het harL>
Begroting gemeente Texel voor 1965
vertoont tekort van f63.217,-
Woonhuis door bliksem
in bouwval veranderd
I'
Veel aandacht voor
rioleringen
Gezin aan groot gevaar ontsnapt
Elektrische dekens
Eén dode: de kanarie...
DINSDAG 13 OKTOBER 1964
TEXELSE
78e JAARGANG No. 7903
COURANT
Uitgave N.V. v/h Langereld de RooM
Postbus 11 - Den Burg, Texel - Tel. 2058
Redaktie: Harry de Graaf, WiUiclminalaan 33,
Den Burg, tel. 2058, 's avonds 2382.
In tegenstelling tot het vorig jaar kunnen Burgemeester en Wethouders de
raad thans geen sluitende begroting aanbieden. De steeds voortgaande stijging
der kosten en een aantal nieuwe taken hebben veroorzaakt, dat de ontwerp
begroting een tekort vertoont van 63.217,In hun schrijven aan de raad
merken B. en W. op dat het tekort aanvankelijk nog groter was, maar dat
door een scherpere raming van de inkomsten en door een verhoging van de
marktgelden en de rioolgelden en enkele andere inkomsten, het begrotings
tekort kon worden beperkt tot het aangegeven bedrag.
Voorstellen tot verhoging van de marktgelden en rioolgelden, de laatste met
10%, zullen de raad binnenkort worden aangeboden. B. en W. achten het
redelijk, dat tegenover de belangrijke kostenstijging van de schoolmelk de
ouderbijdrage van ƒ0,30 per liter wordt verhoogd tot ƒ0,35. Gezien de alge
mene inkomstenstijging wordt het billijk gevonden de sedert 1956 geldende
ouderbijdrage te verhogen, mede ook omdat de inkoopsprijs van do melk dit
jaar reeds twee keer met één cent per liter is gestegen.
B. en W. schrijven verder dat zij niet tot een uitgebreider verhoging van de
belastingen of van andere inkomsten hebben willen overgaan. De uitgaven
van de gewone dienst zijn tot reële bedragen opgenomen. In het algemeen zijn
deze bedragen zeer scherp geraamd, waarbij het uitgavenpeil van 1963 als
richtsnoer heeft gediend.
Dit bedrag is als volgt
Voorts is rekening gehouden met de
loon- en prijsstijgingen, die in mei 1964
bekend waren. Buiten beschouwing
zijn gebleven de inmiddels bekend ge
worden looncompensatie in verband met
de huurverhoging per 1 juli 1964, de
naculculatie in de algemene loonsver
hoging die tot de zogenaamde trend-
uitkering 1964 heeft geleid en de ver
hoging van de verschuldigde pensioen
premie van 21 tot 24%. Aangenomen
wordt dat de hieruit voortvloeiende
lasten zullen worden goedgemaakt door
een verhoging van de uitkering uit het
Gemeentefonds. Hetzelfde geldt voor
de financiële gevolgen van het per 1
januari 1965 invoeren van de Algemene
bijstandswet.
De Ministers van Binnenlandse Za
ken en Financiën hebben het uitke
ringspercentage voor de algemene uit
kering uit het gemeentefonds voor 1965
voorlopig vastgesteld op 138. De raad
voor de gemeentefinanciën echter heeft
op grond van het berekende noodzake
lijke accres van de middëlenbehoefte
der gemeenten van 1964 op 1965 aan
genoemde Ministers een uitkeringsper
centage geadviseerd van 149, waarvan
zes punten kunnen worden toegeschre
ven aan het nog in aanmerking nemen
van de gevolgen van de Algemene Bij-
standwet.
Deze vijf punten betekenen voor de
gemeente een bedrag van rond
ƒ66.000,juist voldoende om het be
grotingstekort op te heffen. Hiermee
willen B. en W. betogen dat het uit
gavenpeil van de gemeente zoals dit is
neergelegd in de nu aangeboden ont
werpbegroting in het algemeen in over
eenstemming is met de door de raad
voor Gemeentefinanciën berekende
middelenbehoefte. In hoeverre de Rege
ring het advies van genoemde raad zal
opvolgen, is B en W. nog niet bekend.
Wel staat vast dat de al dan niet ver
hoogde uitkeringen uit het Gemeente
fonds, de zozeer gewenste bewegings
vrijheid in het uitgavenbeleid van de
gemeente niet toestaat! Bovendien is
volgens B. en W op beslist onvoldoen
de wijze rekening gehouden met het
plaatselijk behoefte-peil.
B. en W. denken in dit geval aan de
lange lijst met 43 nog steeds niet goed
gekeurde kapitaalsinvesteringen, beho
rende tot de jaren 1964, 1963 en eerder.
In totaal vragen de kapitaalsuitgaven
ƒ4.214.625,Voor dekking van de
hieruit voortvloeiende kosten van ren
te en afschrijving ad. ƒ171.665,zijn
geen middelen ter beschikking. Dit
geldt tevens voor de bij de ontwerp
begroting aangeboden le tot en met de
11e begrotingswijziging 1965, met een
totaal bedrag aan investeringen van
ƒ1.118 000,en een totaal aan rente
en afschrijving van ƒ80.709,
Aanvullende bijdrage
Het is dan ook noodzakelijk ander
maal een verzoek tot de Ministers van
Binnenlandse Zaken en Financiën te
richten om toekenning van een aan
vullende bijdrage tot een zodanig be
drag als nodig is om het feitelijke be
grotingstekort, waarbij inbegrepen de
kapitaalslasten van de nog goed te keu
ren werken, op te heffen. B. en W.
stellen de raad voor overeenkomstig te
besluiten.
Het totale uitgavenbudget is in 1965
ten opzichte van 1964 gestegen met
rond ƒ653.000,-
te specif eren:
(respectievelijk: begrotingsonderdeel,
bedrag; en in procenten ten opzichte
van 1964)
72.000,—
15.000
Algemeen beheer
Openb. veiligheid
Volksgezondheid
Volkshuisvesting
Openbare werken
Onderwijs
Sociale Zaken
Beh. eigendommen
Div. andere taken
Totaal
40.000,—
52.000,—
56.000
226.000,—
152.000,—
32.000,—
8.000,—
ƒ653.000,—
11
2
6
9
35
23
5
1
100
22
18
38
13
16§
worden gegeven, zodat de genoemde
voorzieningen voor De Koog reeds in
1966 op de begroting moeten worden
geplaatst. Vanzelfsprekend komt dan
Den Hoorn in 1967 aan de beurt. Daar
het economisch is, tegelijk met het aan
leggen van de riolering de verbetering
van het weg- en straatoppervlak tot
stand te brengen, zijn in de betreffende
begrotingsposten tevens bedragen voor
deze voorzieningen opgenomen.
Samenvattend kan het volgende over
zicht worden gegeven:
1965: uitbreiden rioolzuiveringsinstal
latie te Den Burg 30.000,
voorzien van een riolering en bestra
ting van de Burgerhoutstraat te Den
Burg 43.000,
voorzien van een riolering en verbe
tering van de bestrating van een ge
deelte van het Schilderend te Den
Burg ƒ160.000,
Totaal ƒ233.000,—
1966: uitbreiden en vernieuwen van de
riolering te Den Hoorn ƒ165.000,
aanleggen van een rioolwaterzuive
ringsinstallatie te Den Hoorn
50.000,—
verbeteren van straten te Den Hoorn
60.000,—
Totaal 275.000,—
1967: vervangen van de vloeiweide te
De Koog door een zuiveringsinstalla
tie en uitbreiding van de riolering
van dit dorp. Voor deze werkzaamhe
den kan thans nog geen raming wor
den gegeven, daar het niet bekend is,
in hoeverre de bestaande plannen
wijziging behoeven. Een kostenra
ming voor de werkzaamheden in het
dorp De Waal is evenmin beschik
baar.
In dit schema zijn niet de riolerings
werken begrepen, die voor het tot ont
wikkeling brengen van de uitbreidings
plannen van de diverse dorpen moet
worden verwezenlijkt. De kosten hier
van worden ten laste van de bouwter
reinen gebracht en zullen bij de ver
koop worden terugontvangen. B. en W.
besluiten hun begeleidend schrijven aan
de raad met de opmerking dat de rio
leringen en zuiveringen zeer belang
rijke en vooral kostbare voorzieningen
zijn. Er is bijzondere aandacht aan be
steed door de desbetreffende plannen
aan de raad voor te leggen.
BAKKER'S IJZERHANDEL N.V.
i(§ is gemiddeld).
Duidelijk blijkt, dat het hoofdstuk
„Onderwijs", waaronder begrepen
sport, kunsten, culturele vorming, e.d.,
het leeuwendeel opeist van het accres.
Dit is eveneens het geval bij het totale
budget, waarvan bijna 26% voor onder
wijsdoeleinden in de ruimste zin van
het woord wordt besteed. Met de finan
ciële gevolgen van het in gebruik ne
men van de L.T.S. en het toevoegen
van een imbecielenklas aan de Beatrix-
school te Den Burg is in 1965 voor het
eerst rekening gehouden. Een tweede,
direct in het oog springend onderdeel
is „Sociale Zaken". Van het totale
budget wordt voor dit doel in de be
groting van 1965 ruim 21% geraamd.
Het is een gelukkige omstandigheid,
dat ongeveer 70 tot 75% van deze uit
gaven door middel van uitkeringen uit
het Gemeentefonds in latere jaren
wordt terugontvangen.
Kapitaaldienst
Voor wat betreft de kapitaaldienst
willen B. en W. zich beperken tot de
toelichting bij de begrotingswijzigin
gen. Een uitzondering wordt gemaakt
voor de posten de betrekking hebben
op het aanleggen en uitbreiden van rio
leringen en rioolwaterzuiveringsinstal
laties. Ten aanzien van deze posten
wordt het volgende opgemerkt. In de
afgelopen jaren werden de dorpen De
Koog (1952), Oudeschild (1955), Ooster
end (1962) en De Cocksdorp (1963) van
een riolering voorzien, terwijl de riole
ring in Den Burg (1949, 1955 en 1964)
op enkele kleine gedeelten na, vrijwel
werd voltooid In De Koog werd een
vloeiweide aangelegd (1955) en in de
andere dorpen een zuiveringsinstallatie
gebouwd. Terugziende op deze periode
kan met tevredenheid worden gesteld,
dat op het punt van de riolering in de
gemeente belangrijke voorzieningen tot
stand werden gebracht. Helaas behoeft
aan dit onderdeel van de gemeentelijke
zorg nog niet minder aandacht geschon
ken te worden. Immers, de dorpen Den
Hoorn en De Waal hebben nog geen
riolering en zuiveringsinstallatie, ter
wijl het voorts noodzakelijk is de zui
veringsinstallatie van Den Burg uit te
breiden wegens onvoldoende capaciteit
en de vloeiweide te De Koog te ver
vangen door een zuiveringsinstallatie.
Gebleken is dat de vloeiweide in de
praktijk niet in alle opzichten verant
woord is; de weide te De Koog heeft
bovendien een te geringe capaciteit.
Driejaren-plan
Daar het niet mogelijk is de boven
genoemde voorzieningen in een jaar te
verwerkelijken, hebben B. en W. een
driejaren-plan samengesteld. Als eerste
onderdeel hiervan wil men in 1965 de
riolering van Den Burg voltooien en de
zuiveringsinstallatie aldaar uitbreiden.
In het tweede jaar, 1966, zou Den Hoorn
van riolering en zuivering kunnen wor
den voorzien en in 1967 kan de zuive
ringsinstallatie voor De Koog worden
gebouwd en de riolering in dit dorp
worden uitgebreid. In hetzelfde jaar
kan De Waal zijn voorzieningen krij
gen. Opgemerkt wordt, dat het niet
uitgesloten is, dat als gevolg van een
snellere ontwikkeling van De Koog
voorrang boven Den Hoorn dient te
De heer C. de Graaf, zijn vrouw en
twee kinderen, zijn donderdagavond
aan de dood ontsnapt toen de bliksem
in hun vrijstaande woning in Dijk
manshuizen sloeg. Door de inslag vloog
het gebouwtje niet in brand, maar
werd vooral inwendig zo ernstig be
schadigd, dat het de vraag is of herstel
nog mogelijk zal zijn. De ravage, die in
een enkele seconde werd aangericht,
was enorm. De pannen werden van het
dak geslingerd, de ramen uit de kozij
nen gedrukt en de muren van het
huisje ontzet Dat zowel het ouderpaar
als de twee jonge kinderen ongedeerd
uit de brokstukken konden kruipen^
mag welhaast een wonder heten.
„Het was de schrik van ons leven",
vertelde ons mevrouw W. F. de Graaf-
Schijf een dag na het gebeuren. „Om
tien voor elf waren we naar bed ge
gaan. We lagen nauwelijks toen we die
verschrikkelijke klap hoorden. Op het
zelfde ogenblik was alles vuur in de
slaapkamer. We dachten dat het huis
in lichterlaaie stond en renden het bed
uit om de kinderen te redden".
Er was echter geen brand ontstaan
De vlammen doofden direct weer en
het werd stikdonker. De elektriciteit
bleek te zijn uitgevallen De slaapka
mer van het ouderpaar was een afge
schutte ruimte op de zolderverdieping.
In aangrenzende vertrekjes lagen de
twee kinderen, de drie-jarige Anne-
mieke en de 11 maanden oude Arco.
Het ledikant van Arco was aan spaan
ders geslagen. Het jongetje was onder
het hout bedolven geraakt en had bo
vendien het losgerukte houten schot
boven op hem gekregen. Tastende in de
duisternis wisten de ouders het huilen
de ventje te bevrijden. Van het bed van
Annemieke waren de poten afgeslagen.
Mevrouw De Graaf trok door gegil de
aandacht van de buren, de familie
Mantje, hoeve „Ruijsdael". Korte tijd
later kan met behulp van lampen wor
den gezien wat de natuurkrachten had
den aangericht. In het dak van het
huis was een ruim één meter groot
Deze opname van het woonhuis van de fain.
De Graaf in Dijksmanshuizen maakten \vy de
ochtend na het schrikwekkende gebeuren. De
ramen zijn kapot, de muren gescheurd en de
meeste pannen van het dak.
Een zwartgeschroeide plaats in een der hoe
ken van de kamer wyst de plaats aan waar de
meterkast van de elektriciteit zat. De hele kast
exploideerde als een hom door de miljoenen
volts van het hemelvuur. Op de voorgrond de
kinderwagen, waarin brandgaten ontstonden.
gat ontstaan. De bliksem was kennelijk
op de tëlevisieantenne geslagen en was
via het houtwerk en de elektrische lei
dingen naar de aarde afgevoerd. Alles
wat met de stroom van enorm hoge
spanning in aanraking was geweest,
was gebarsten of verbrand.
De afscheidingen tussen de slaapka-
Verschijnt dinsdags en vrtjdags.
Bank: Ncderl. Middenstandsbank; Coöp. Boe
renleenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,65 p.
kw. 30 ct. incasso. Advert: familieberichten
14 ct. p. mm.; andere advert. 12 ct. p. mm.
ELECTROHUIS KOCHT
WINKELPAND VAN J. P. STAM
Met ingang van 1 oktober j.l. heeft
de heer J P. Stam zijn winkelpand
Weverstraat 11 verkocht aan Electro-
huis Bakkei. Electrohuis Bakker, dat
smds vorige week een Naamloze Ven
nootschap is, onder directie van de heer
M. Bakker, is voornemens het nu ver
worven pand, dat een oppervlakte heeft
van liefst 300 m2 te benutten voor uit
breiding van zijn zaak. De beide gevels
zullen met elkaar in overeenstemming
worden gebracht, zodat het geheel één
grote winkel gaat vormen, die twee
maal zo groot is als het nu bestaande
Electrohuis. In het voorjaar van 1965
wil men met de verbouw beginnen.
De heer J. P. Stam zal met zijn fami
lie verhuizen naar het pand Wever
straat 5, waar nu nog het accountants
kantoor van de heer C. Joustra is ge
vestigd. Het accountantskantoor wordt
verplaatst naar Weverstraat 41, dat nu
nog wordt bewoond door de weduwe
Eelman-Witte. Mevrouw Eelman op
haar beurt zal gaan inwonen bij haar
dochter in de Wilhelminalaan.
OUD-TEXELAAR REDDE
DRENKELINGEN
Zoals bekend kwam vorige week het
Duitse vrachtschip Maria Althof voor
de Nederlandse kust in* moeilijkheden.
De bemanning ging in de sloepen, na
dat het schip zware slagzij maakte. De
schipbreukeligen werden opgepikt door
de lijnboot „Beatrix", die de dienst
Hoek van Holland-Harwich onder
houdt. We vonden het aardig om even
te vermelden, dat de kapitein van de
„Beatrix", een oud-Texelaar is, de heer
KI. Kikkert, thans wonende te Hoek
van Holland. Een foto van de heer Kik
kert, die tijdens de redding bij storm
weer bijzonder doortastend is opgetre
den, heeft in de meeste dagbladen ge
staan.
GESLAAGD RUI TEREVENEMENT
Vorige week organiseerden De Wad-
denruiters en de Ponyclub „De Klep-
pertjes" een puzzelrit op de wegen
rond Den Burg. Ook de Wieringer rui
ters deden hieraan mee. Startplaats was
De Ruitersplaats. waar de Wieringers
waren ondergebracht. De dertig deel
nemers beleefden een bijzonder prettige
tocht. De uitslag:
Ruiters: le prijs Marjan Keijser en
Piet Beers; 2e piijs Marlies Bijvoet en
Reijer Keijser; 3e prijs Dick Mulder en
Rudy Beers.
Pony ruiters: le prijs Klazien Sok en
Wouter Blok v d. Velden; 2e prijs Ker
stin van Wijk, Joke van Loon en Bas
van Loon; 3e prijs Marlies du Porto en
Adriaan Dirks.
De volgende dag werd een gezellig-
heidsrit gehouden. Ook deze tocht werd
mede door het fraaie weer een groot
succes. De tocht werd onderbroken bij
de familie Jac. de Graaf in de Westen,
waar koffie en koek gereed stond. Na
de rit werden de vijftien paarden van
de Wiron ruiters weer in de vracht
wagens geladen voor de terugreis. Het
organisatiecomité verzocht ons allen,
die aan het welslagen van de rit heb
ben meegewerkt, o.a. degenen, die zich
met de controle hadden belast, van har
te te danken.
VLIEGURENPENNING VOOR
OUD-TEXELAAR
De heer C. J. M. Kievits te Am
stelveen, vroeger woonachtig te Den
Burg, werd onlangs onderscheiden met
de penning voor 10.000 vlieguren. De
heer Kievits is als Boordwerktuigkun
dige bij de KLM werkzaam.
mertjes waren verdwenen, kozijnen en
balken vernield en zelfs was een grote
linnenkast in een hoop spaanders ver
anderd. Het meubilair was zwaar be
schadigd. Alle verlichtingsomamenten,
schakelaars en stopcontacten waren los-
gesmolten. 'n Groot deel van de elektri
citeit was op de lichtleidingen gekomen.
De meterkast in een der kamers bene
den kon de overvloed niet verwerken
en was met zoveel kracht geexploideerd
dat de scherven eboniet dwars door de
houten wanden vlogen. In hetzelfde
vertrek stond ook een kooi met kanarie.
Het diertje werd dodelijk door de rond
vliegende splinters getroffen en werd
daardoor het enige slachtoffer. Een an
der huisdier, een Duitse herder, kwam
met de schrik vrij. maar was nog dagen
na het ongeluk stokdoof door de lucht
druk, waarmee de inslag gepaard was
gegaan. Last van doofheid en suizende
oren had ook de heer De Graaf. In het
gezicht had hij enkele onschuldige
wondjes.
Het hevig geschrokken gezin bracht
de rest van de nacht door bij de familie
Mantje. De volgende ochtend werd
voorlopig intrek genomen bij de familie
M. Bos. Doordat de bliksem op de kabel
was geslagen, ontstond ook schade aan
een naburig transformatorhuisje van de
TEM, waardoor het hele buurtschap
zonder licht kwam te zitten. Het defect
aan de transformator kon echter snel
worden verholpen. De schade aan het
ca. 50 jaar oude woonhuis, dat niet het
bezit is van de bewoner, zal waarschijn
lijk door de verzekering worden ge
dekt.
