als het om sparen gaat
t
i
PBHI
Nogmaals het „rijke" jaar 1964
Speurtocht door het onbekende
BRIGADIER PIET EN DE SEMI-PROF
De vierde dag
vierae
rubriek voor
LANDBOUW en
De strijd om de gezondheid (II)
AGENDA
MEER DAN 1000 BANKEN EN BIJKANTOREN
aangesloten bij de coöperatieve centrale raiffeisen-bank te utrecht
Wij hebben de indruk, dat artikel
tjes over de hoge opbrengsten van deze
zomer in enkele gevallen geïrriteerd
heid, in andere gevallen misverstand
hebben opgewekt.
In de eerste plaats dus enige ont
stemming. Dat zal vooral het geval zijn
bij de landbouwers, die helemaal niet
zo kunnen roepen over de hoge op
brengsten van deze zomer. Zoals wij al
eerder opmerkten, is dit vooral het ge
val op die gedeelten van het eiland,
waar de grond zwaarder is. Ik noem
daarvoor de omgeving van Oosterend
en Spang Inderdaad zijn hier bedrijven
waar de opbrengst maar heel gewoon
en zelfs lager is dan in de jaren 1962
en 1963.
De ontstemming is er echter niet
alleen bij deze landbouwers. Ook onder
de boeren, die wel behoren tot de ge
lukkigen zijn er, die het maar matig
waarderen als deze hoge opbrengsten
„wereldkundig" worden gemaakt. De
meeste mensen lopen niet graag met
hun armoe te koop, maar evenmin met
hun „rijkdom".
Ook misverstand
Naast de ontstemming kunnen deze
artikeltjes ook misverstand hebben op
geroepen. Waarschijnlijk denken heel
veel „burgers" bij een rijke oogst ook
direct aan een „rijke boer". En dat nu
is lang niet altijd het geval. Hoge op
brengsten betekenen lang niet altijd
hoge inkomens. We behoeven daarvoor
maar te wijzen op de situatie in de
pootgoedteelt. De bewaarplaatsen zitten
boordevol met aardappelpootgoed, maar
de telers vragen zich af welk gedeelte
hiervan uiteindelijk voor een aanvaard
bare pnjs zijn bestemming als pootgoed
zal bereiken. En het staat wel vast, dat
diverse telers op dit moment bereid
zouden zijn dit pootgoed af te zetten
voor een prijs, waarbij de kosten maar
nauwelijks worden goedgemaakt.
Gelukkig liggen de kaarten voor an
dere producten minder ongunstig, maar
het is absoluut onjuist zonder meer aan
te nemen, dat hoge opbrengsten ook een
hoog inkomen betekenen.
Over meerdere jaren bekijken
Verder moeten we ook het volgende
onder de aandacht brengen. De winst
gevendheid van een boerenbedrijf kan
nooit aan het resultaat over één jaar
worden afgemeten. Het is voldoende be
kend, dat de rentabiliteit van boeren
bedrijven van jaar tot jaar sterk va
rieert. Niet zonder reden is er daarom
door de landbouworganisaties al jaren
op aangedrongen voor de belastinghef
fing het gemiddelde inkomen over een
aantal jaren te nemen.
Als we de resultaten, zoals die naar
voren komen uit een aantal bedrijfs
economische boekhoudingen van de
laatste jaren, bekijken, dan moeten we
opmerken, dat het echt tijd werd, dat
de boeren een goed jaar kregen.
Hoewel nog met alle gegevens be
kend zijn. staat n.l. al wel vast, dat
zeker meer dan de helft van de bedrij
ven, waarvoor we nu al jaren een be
drijfseconomische boekhouding verzor
gen in het boekjaar 1963/'64 (oogstjaar
1963) met verlies heeft moeten werken.
Als we zeggen, dat er met verlies is ge
werkt, dan betekent dit dat na inreke
ning van alle andere kosten het loon
van een landarbeider niet gehaald kon
worden. En dit was dus het geval op
meer dan de helft van de bedrijven. In
het voorafgaande jaar was dit maar
weinig beter.
Als we het voorgaande in aanmer
king nemen, dan mogen we aannemen,
dat een „rijk" jaar 1964, ook zuiver
financieel bekeken, wel heel erg wel
kom zou zijn en dat er zeker geen re
den is om te gaan denken, dat „die
boeren" het toch maar heel goed ma
ken.
Ter voorkoming van misverstand
leek het ons nodig dit artikeltje als
aanvulling op onze enthousiaste verha
len te schrijven.
iiiiiiiiiiiiiiii
llllllllllllllll
Dinsdag 20 oktober
Den Burg, Oranjeboom, Stichting Kunstkring,
optreden van Vestzaktheater met „De war
hoofdige minnaar".
Den Burg, Hotel De Zwaan, N.K.V., mevr.
Van Essen over Huidverzorging.
Oosterend, Het Centrum, vergadering Herv.
Mannenvereniging voor belangstellenden.
Den Burg, City-theater, 8 uur, De man met
de 5 paspoorten.
Woensdag 21 oktober
De Waal, ten huize van mevr. Burger-Koop
man, gezinsavond N.H. Gemeente.
Den Burg, City-theater, 8 uur, Alleman.
Donderdag 22 oktober
De Cocksdorp, De Hoop, Plattelandsvrouwen,
Mevrouw Van Sluijs-Bijl met boekbespreking
„Anne Frank"
Den Burg, Landbouwschool, Plattelandsvrou
wen, Lezing met dia's door Ds. Wcsterveld.
..Mensen achter tralies"
De Koog, Jeugdhuis, gezinsavond N.H. Ge
meente met forum.
Den Burg, City-theater, 8 uur. Alleman.
Zaterdag 24 oktober
De Waal, Dorpshuis, Toneeluitvoering van het
Amateurtje, met „Goud Aaltje".
Zondag 25 oktober
Den Burg, Casino, R K. dansclub Musette.
Dansavond alleen voor leden en mtroducées.
Den Burg. M.A B.-club, puzzel- en betrouw-
baarheidsnt. Deze rit telt mee voor het kam
pioenschap.
„Ach, oompjelief, laat mij u red
den", zei toen de neef weer, die onder
ons gezegd Alfredo Capsoni heette.
„Volg mij, oompjelief, en neem uw
vrienden gerust mee. In een wipje heb
ik u allemaal uit de vuurlinie en in
veiligheid gebracht".
„Uit de vuurlinie gebracht?" vroegen
Diavolo en Angelico als uit één mond.
„Is er dan soms oorlog?"
„Ja...., zo is het. Ik kan het niet
ontkennenzuchtte Alfredo.
„Nou je het zegt...." vervolgde de
dikke Diavolo. „We hebben er midden
in gezeten. Ze schoten op ons met een
anti tankkanon. Het had maar weinig
gescheeld of we waren er aangegaan".
„Dan heeft U werkelijk geboft", zei
Alfredo, terwijl een ernstige en vastbe
raden trek op zijn knappe gelaat ver
scheen. „O.het is allemaal zo erg.
Als een dief in de nacht zijn ze geko
men, de vuige aanvallers! Wee mij
het vaderland roept! Het is nu mijn
plicht elke duimbreed gronds met eigen
lichaam en bloed te verdedigen
„Maar wat is er gekomen als een dief
in de nacht?"
„Vraagt u dat nog?" fluisterde Al
fredo Capsoni nauwelijks hoorbaar,
„De barbaren zijn gekomen. Je weet
wel, de barbaren met snorren en beren
mutsen. Met tremwagens vol kwamen
ze uit de tunnel en ze stortten zich in
een nietsontziende vloedgolf uit over
ons mooie vaderland. Héél Campanella
is al ingenomen en de burgerbevolking
och armedie zal al wel naar
Siberië zijn, denk ik. Ons dappere leger
heeft zich voorlopig teruggetrokken op
elastische egelstellingen en wij hopen
de aanval tot staan te kunnen brengen
vóór Brindisi. Verder gaan er geruch
ten, dat de vijanden gebruik maken
van als burgers vermomde spionnen.
Kapitein Cacalobbo heeft ze door zijn
verrekijker zelf gezien. Er was er een
tje bij met een geruite jas. Ze hadden
ook petten op en
Maar toen begonnen Diavolo en An
gelico me toch te lachen! De bergen
dreunden ervan!
Aan het begin van deze eeuw begon
de mens voor het eerst te ontdekken,
dat hij voor wat de bestrijding van zijn
ziekten betreft, niet afhankelijk was
van hetgeen hij in de natuur kon ont
dekken. Natuurlijk is de natuur ook nu
nog een belangrijke leverancier van
grondstoffen voor de geneesmiddelen-
fabricage, bijvoorbeeld bij de antibio
tica. Maar de monopoliepositie is toch
duidelijk verloren. Wel blijft de natuur
leermeester van de moderne speurder,
die de raadsels van het leven wil ont
warren om het leven zelf te kunnen
beschermen.
De moderne scheikunde heeft zich
vooral ten doel gesteld plantaardige en
dierlijke stoffen nauwkeurig en syste
matisch te onderzoeken om de chemi
sche structuur te kunnen vaststellen.
Het doel van deze analyse is duidelijk.
Door langs kunstmatige weg dezelfde
chemische structuren na te bouwen be
reidt men zichzelf copieën van het le
ven. Als de chemici hebben gevonden
uit welke elementen een bepaalde
werkzame stof is opgebouwd, probeert
men de rangschikking van de atomen in
het molecuul van de stof te ontdekken.
Het gaat hierbij vaak om zeer gecom
pliceerde chemische verbindingen. Deze
speurtocht door het onbekende heeft al
vaak resultaten opgeleverd. Vele be
langrijke geneesmiddelen zijn tot stand
gekomen door deze chemische structu
ren na te bouwen.
Kamfer en coffeïne bijvoorbeeld kon
den vroeger alleen uit plantaardige
stoffen worden vervaardigd, nu weet
men deze produkten synthetisch te be
reiden. Boeiend voor de wetenschap is
het verhaal hoe chemici jaren geleden
via de nogal gebrekkige procedure van
zoeken en nabootsen tot de ontdekking
kwamen, dat ze een waardevol, pijn
stillend middel hadden „gemaakt". Bij
pogingen om kinine het natuurpro-
dukt tegen hoge koortsen te analy
seren, stuitten zij op een verbinding
van azijnzuur en aniline, die uitstekend
als koortsstillend middel bleek te vol
doen. Volgens de redenatie, dat wat
men gevonden heeft de basis kan zijn
van veel meer ontdekkingen, begonnen
de chemici een groot aantal azijnzuur-
verbindingen te bereiden. Op deze ma
nier ontdekte men tenslotte het anti-
pyrine, een pijnstillend middel, en het
fenacetine, een middel tegen hoofdpijn
en rheumatische pijnen.
GEVONDEN EN VERLOREN
VOORWERPEN
tot en met 13 oktober 1964
Gevonden te Den Burg: speelgoedautootje
legerwagen; damesarmbandje, gevlochten rin
gen; sleutelring waaraan 3 lange sleutels; lede
ren motorkap voor bestuurder, kl. bruin; witte
portemonnee zeehondenleer, met ritssluiting
inh. 15 et.; jongenstrui, Noors patroon, in kl.
zwart, wit en rood; beigeachtige parapluie zon
der hoes.
Verloren te Den Burg: dubbele linnen don
kerbruine fietstas; damespolshorloge, merk on
bekend, rond met donkerblauwe lederen band;
damessjaal, zijde donkerrood met bruin-geel
rozenmotief; zilveren rozenkrans; zilveren
kettinkje met hangertje; hondje soort haze
wind; armbandje met plm. 9 bedeltjes.
Het bureua der rijkspolitie te Den Burg is
voor het aangeven van gevonden en/of verlo
ren voorwerpen geopend op werkdagen van
16.00 tot 18.00 uur.
Geneesmiddelen kunnen slechts zel
den in pure vorm worden toegediend.
De pharmaceutische industrie is ver
deeld in twee takken: de bereiding van
de werkzame bestanddelen, het feite
lijke medicijn, en de fabricage van de
pharmaceutische preparaten, de eind
producten. waarin de werkzame be
standdelen zijn ondergebracht. Synte-
tische bereiding, de weg dus langs de
reageerbuisjes in het laboratorium, is
niet de enige mogelijkheid bij de berei
ding van geneesmiddelen. De grond
stoffen voor de bereiding van genees
middelen verdeelt men in vier groepen;
organische stoffen van natuurlijke oor
sprong, organische stoffen van synthe
tisch oorsprong, anorganische stoffen
en tenslotte de radio-actieve stoffen.
Terwijl de pharmaceutische industrie
veel natuurlijke grondstoffen via syn
these „namaakt" of door geheel nieuwe
kunstmatige stoffen vervangt, verwerkt
de geneesmiddelenindustrie ook nog
steeds voor een niet onaanzienlijk deel
natuurlijke grondstoffen uit het .plan
ten- en dierenrijk van micro-biologi
sche oorsprong en zelfs uit het mense
lijk lichaam (bestanddelen van het
bloed bijvoorbeeld). Vooral de Neder
landse geneesmiddelenindustrie heeft
zich toegelegd op vervaardiging van
grondstoffen uit het plantenrijk. De
voornaamste zijn kinine, coffoïne, co
caïne en morfine. Een belangrijk deel
van de productie hiervan kan worden
uitgevoerd.
(Wordt vervolgd)
HANDELSREGISTER
In „Handelsbelangen" lezen wij on
der „wijzigingen in het handelsregis
ter":
J. W. Lut, Texel, De Koog, Dorps
straat 2. Kleinh. in sportartikelen enz.
Fil. gevestigd te Texel, De Koog,
Dorpsstraat 31, o. dez. n.
BOOTDIENSTREGELING T.E.S.O.
Tcxel-Den
Helder
v.v.
Werkdagen:
V.
Texel- 6.00
7.00
8.00
9.00
10.00
12.00
14.00
15.00
16.00
17.00
18.00
20.00
V.
Den Helder: 6.30
7.30
8.30
9.30
10.30
12.30
14.30
15.30
16.30
17.30
19.00
20.30
Zon- en algem. erk. chr.
feestdagen:
V.
Texel: 8.00
9.00
10.00
12.00
15.00
16.00
17.00
18.00
20.00
V.
D«n Helder: 8.30
9.30
10.30
12.30
15.30
16.30
17.30
18.30
20.30
VERTROKKEN PERSONEN
Ane N. Plaatsman, van Den Burg,
Kogerstraat 120 naar Duitsland, Mün-
chen-Gladbach; Jan E. Craanen, van
Der. Burg, Schilderend 93 naar Am
sterdam, Laplacestraat 25; Maarten
Boon, van De Cocksdorp, Kikkertstraat
88 naar Voorburg, Gr. v. Pnnstererlaan
29b; Gerarda M. van Dok, van K 99c
naar Den Helder, Duinweg 32; Eliza
beth Stark van O 1 naar Zeist, Krake-
lingenweg 10, Jan H. Dros, van Oude-
schild, De Ruyterstraat 62 naar Wage-
ningen, Prof. v. Uvenweg 212; Leendert
J. Pieterse met gezin, van Den Burg,
Binnenburg 9 naar St. Maartensdijk,
Markt 68; Joop van Hoorn, van De
Cocksdorp, Kikkerts/traat 59 naar 's-
Gravenhage, Weteringkade 97.
FEUILLETON
42.
door H. van Omme.
HOOFDSTUK 24.
Een beetje flirten
De vakantie tussen de Zwitserse ber
gen was voor Akke iedere dag een
openbaring en een aaneenschakeling
van vreugde en verwondering. Het
weer werkte voortreffelijk mee, want
dag aan dag was de lucht strakblauw
en scheen de zon. Dagelijks trok men
er tussen uit, hetzij om te wandelen of
één der bergen te beklimmen, dan wel
met de wagen, om de wijde omgeving te
bezien. Hoewel Akke meende voor ieder
weer en voor elke gelegenheid passende
kleding meegenomen te hebben, zag ze
wel, dat ze een uitzondering vormde
tussen de andere vakantiegangers, die
doorgaans in shirt en short liepen.
Doch een zekere schroom weerhield
haar ook zoiets te kopen. Éénmaal had
Jan er op gezinspeeld. Dat was op een
morgen, nadat ze samen gezwommen
hadden en op een bergwei lagen te zon
nen. Hij had zich naar haar toegewend
en gezegd: „Waarom koop je ook niet
een short, Akke? Je hoeft je voor je
figuur niet te schamen, want je hebt
mooie benen, bijzonder mooi zelfs".
Ze had een kleur als vuur gekregen
en instinctmatig haar badjas dichter
om zich heen getrokken. „Dat kan ik
toch met doen? Ik heb nooit zoiets ge
dragen".
„We zijn hier niet in Bollega, Akke,
evenmin in Heerenveen. Maar ja, je
moet het natuurlijk zelf weten".
De volgende dag had ze een short ge
kocht. Opnieuw met een vuurrode
kleur op haar wangen was ze zo ge
kleed beneden gekomen. Tot haar ver
wondering had niemand er iets van ge
zegd en het schijnbaar heel gewoon ge
vonden. Toen ze een half uur later met
de Van der Spoels door het donp wan
delde, was ze er overheen.
Haast elke dag trokken Akke en Jan
er samen op uit. Meestal gingen ze 's
morgens zwemmen. Of reden 's mid
dags, als de oudjes een dutje deden, met
haar wagentje het dorp uit, zonder een
bepaald doel voor ogen. Stopten ergens,
waar ze het mooi vonden, gingen an
dere dorpjes bezien, of bleven op een
bergweg aan de kant staan en genoten
van het panorama. Dronken in een
stille Gaststatte thee en knabbelden aan
het zoetige Zwitserse gebak, rookten
een sigaret en keken alleen maar naar
buiten. Akke werd met de dag bruiner
en Jan nam enkele kleurenfoto's van
haar, die wondergoed gelukt waren en
waarvan Akke er een paar naar Bol
lega stuurde met een lange brief, waar
in ze van haar belevenissen tussen de
bergen vertelde.
Een enkele keer gingen ze 's avonds
dansen. En zaten ze in door lampionnen
verlichte tuinen, waar mollige diensters
met volgeladen bladen heen en weer
liepen en een bandje speelde, waarbij
doorgaans een jodelzanger was.
Op een avond in de laatste week van
de vakantie, na een hete dag, zaten ze
uit te blazen van een dans in een hoek
je van de tuin, dronken limonade en
rookten een sigaret. Ze zaten naast el
kaar. De jongen vroeg: „Vind je het
leuk?"
Ze knikte zeer beslist. „Ik geniet van
de vroege morgen tot de late avond. Ik
heb nooit geweten, hoe heerlijk het is
om hier met vakantie te zijn".
„Wij komen hier ieder jaar", ver
klaarde Jan, „en dan begin je het lang
zamerhand gewoon te vinden. Maar dit
jaar is het toch weer heel anders. Het
is voor mij net, of het weer nieuw is".
„Waarom?" vroeg ze naïef.
Hij lachte. „Omdat jij er bij bent na
tuurlijk".
„Alsof dat wat uitmaakt
„O nee? Anders ben ik altijd alleen
Nu ja, met vader en moeder na
tuurlijk. Maar nu heb ik charmant, jong
gezelschap: een knappe vrouw, die me
dagelijks vergezelt. Heb je de mensen
wel eens zien kijken naar ons?"
„Gezwam", vond Akke. „Dat ver
beeld je je misschien!"
„Kom nu, ik heb m'n ogen ook niet
in de zak. Maar ik laat ze rustig kij
ken. Per slot van rekening ben ik altijd
met je samen en daar ben ik trots op".
„Wat ben je van plan? Te gaan
flirten?"
Hij was in een uitgelaten stemming.
„Waarom niet? Als je met vakantie
bent, mag je je meer permitteren als
thuis. In je kleding bijvoorbeeld, niet
waar?" Hij wees op zichzelf. „Ik zou
me naturlijk in Heerenveen zo niet ver
tonen".
Ze proestte het uit. „Ik zie me zo al
lopen in BollegaLag ik er hele
maal uit".
„Kom je maar bij ons. De deur staat
altijd voor je open".
Ze greep zijn hand en drukte die har
telijk. „Dat weet ik, Jan. Je ouders zijn
schatten".
Hij hield haar hand vast. „Dat weet
ik. En ik?"
„Hoe ik over je denk, houd ik maar
voor me Je bent al verwaand genoeg".
„Dat meen je niet".
„Als je misschien mijn hand eens wilt
loslaten
Hij deed alsof hij stom verwonderd
was en keek naar hun handen. „Jee,
heb ik die vast? Wil je wel geloven, dat
ik daar heel geen erg in had?"
„Dat geloof ik natuurlijk niet". Ze
keek op haar horloge. „We gaan naar
huis", besliste ze.
„Dat is een heel eind".
„Ik bedoel natuurlijk; naar ons hotel"
„Waarom? Het is pas elf uur".
„Je bedoelt: het is al elf uur. En dat
is voor mij bedtijd".
Hij hief zijn handen in de hoogte en
riep uit: „Jee, wat zijn vrouwen toch
wonderlijke wezens. Net als het echt
leuk begint te worden, zegt Akke: We
gaan naar huis. Elf uur is voor mij bed
tijd".
Ze knikte beslist, stopte de sigaretten
in haar tasje, waarna ze nog een rond
keek. „En voor jou ook".
„Ik zou anders best eens een halve
nacht met jou door willen boemelen".
Ze keek hem een poosje aan. „Wat
heb jij vanavond gedronken?"
„Suikerwater, want de borrels zijn in
Zwitserland pet. In Duitsland trouwens
ook".
„BorrelsZe snoof. „Je bent
nauwelijks droog achter je oren".
„Gelijktijdig waren ze opgestaan. Jan
gaf de dienster, die toegeschoten was
een paar biljetten en keek toen Akke
knikkend aan. „Dus dat is het".
„Wat?"
„Gek, dat ik dit niet eerder in de
gaten had".
„Waar heb je het over?"
Ze liepen langzaam naar de uitgang.
„Dus ik ben nog niet droog achter m'n
oren", herhaalde hij haar woorden.
„Met andere woorden: Je bent nog
maar een snotneus en ik zie je daarom
niet voor vol aan. Jongetjes als Jan
van der Spoel zie je nog niet voor vol
aan en wat ze zeggen, neem je maar
met een korreltje zout. Zo is het toch,
nietwaar?"
Op de straat pakte ze hem bij de arm
en bracht hem tot staan. „Jongetje van
der Spoel, je moet je geen gekke din
gen in je hoofd halen. Dat van dat
droog achter je oren is natuurlijk maar
een grap. Je bent een leuke kameraad
in deze vakantiedagen en als ik je niet
voor vol had aangekeken, zou ik niet
eens zijn meegegaan, gesnopen? Dus,
laten we het prettig houden. Een grapje
kan ik best verdragen, dat weet je wel.
Begin echter met te flirten, want dan
is het end zoek".
Ze gingen weer verder. „O, Akke,
wees niet zo verschrikkelijk serieus. We
zijn met vakantie en laten we daarom
de teugels wat vieren. Conventies zijn
erg mooi in het dagelijks leven. Mis
schien ook wel noodzakelijk. Maar hier
verrek, we zijn toch zeker jong.
„Maar Jan.... zo'n banale uitdruk
king! Hoort dat er ook bij, dat je in de
vakantie geen heer behoeft te zijn in
je woorden?"
(Wordt vervolgd)
