(jrocn <2wartsjexels in het harL,
„In brons bestendigd" geeft indruk
van Nederlandse beeldhouwkunst
Hoog artistiek niveau van Nederlandse plastiek
Welvaart?
Boeiende tentoonstelling
in RHBS
Elektrische dekens
Oudeschild heeft E.H.B.O.-afdeling
Vestzaktheater
gaf sprankelende
voorstelling
Onder de pomp
VRUDAG 23 OKTOBER 1964
TEXELSE
78ê JAARGANG No. 7906
COURANT
Uitgave N.V. v/h Langeveld de Roofl
Postbus 11 - Den Borg, Texel - Tel. 2058
Redaktie: Harry de Graaf, Wilhelmioalaan 33,
Den Burg, tel. 2058, 's avonds 2382.
Verschijnt dinsdags en viijdafs.
Bank: Nederl. Middenstands bank; Ceöp. Boe
renleenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,66 p.
kw. -f 30 cL Incasso. Advert.: familieberichten
14 ct. p. mm.; andere advert 12 ct p. mm.
In nauwe samenwerking met de Cul
turele Raad Noordholland is onder aus
piciën van de Stichting Kunstkring
Texel in de RHBS te Den Burg de ten
toonstelling ,,In brons bestendigd" in
gericht. Het is een verzameling sculp
turen, die na de oorlog zijn vervaardigd
door verschillende Nederlandse beeld
houwers. De tentoonstelling van 35
beeldhouwwerken is aangevuld met een
7-tal wandtapijten, voorstellende de ge
schiedenis van de Verloren Zoon. De
aldus gevormde kunsttentoonstelling
van bescheiden formaat zal door alle
leerlingen van het voortgezet en mid
delbaar onderwijs kunnen worden be
zichtigd onder deskundige leiding. Bo
vendien is ook voor ander publiek de
mogelijkheid opengesteld van deze ver
zameling kennis te nemen.
Woensdagmiddag werd de officiële
openmg van de tentoonstelling verricht
door burgemeester C. De Koning, in
aanwezigheid van een aantal belang
stellenden, waaronder de hoofden van
de scholen voor voortgezet en middel
baar onderwijs. De heer De Koning,
zojuist terug uit Rome, zei met vreugde
en verbazing te hebben kennis geno
men van het definitief doorgaan van
„In brons bestendigd". Het heeft er
namelijk lange tijd naar uitgezien, dat
door gebrek aan geschikte expositie
ruimte dit reeds lang bestaande plan
niet kon worden uitgevoerd. Dankbaar
kan men de directeur van de RHBS
zijn, die voor de tentoonstelling een
gang en twee lokalen van zijn school
wist vrij te maken. De burgemeester
toonde zich ook erkentelijk jegens de
Culturele Raad Noordholland, die de
jeugd van Texel gelegenheid biedt, om
met deze vorm van beeldhouwkunst in
contact te komen. Vooral voor Texel is
een tentoonstelling als deze belangrijk,
omdat het ondanks de verbeterde boot
verbinding niet eenvoudig is om musea
op het vaste land te bezoeken, aldus de
heer De Koning, die na het uitspreken
van de hoop dat niet alleen de jonge
ren, maar ook de ouderen van de ge
legenheid gebruik zullen maken de
beeldhouwwerken te zien, de tentoon
stelling voor geopend verklaarde.
Vervolgens werd het woord gevoerd
door de kunstschilder Jaap Sax, die op
trad als vertegenwoordiger van de Cul
turele Raad Noordholland en belast is
met de explikatie bij de beelden. De
heer Sax gaf een uitvoerige beschou
wing over de beeldhouwkunst van de
laatste jaren in Nederland. Hij merkte
op dat in Nederland voor de oorlog
weinig beeldhouwwerk werd gemaakt,
heel weinig beeldhouwwerk werd ge
maakt. Een van de mensen, die de be
langstelling hiervoor hebben vergroot
is de bekende architect Berlage ge
weest, die zijn gebouwen verfraaide
met diverse sculpturen. De belangstel-
Grondspeculatie op Texel
BRIEF NAAR DE REGERING
ONDERWEG
De grondspeculatie door de Larense
zakenman Th. A. van Lamoen blijft nog
steeds pennen in beweging brengen. In
de Haagse Courant zagen wij het vol
gende ingezonden stuk van een zekere
A. M. D., die deze aangelegenheid
zelfs bij de regering aanhangig wil
maken:
Duits dorp op Texel
Duits dorp op Texel Met ergernis
zullen vele Nederanders dit gelezen
hebben. Mag dat zó maar wat de La
rense zakenman Th. A. van Lamoen van
plan is, voor 1 miljoen, 87000 m2 Ne
derlandse grond geschikt voor 98 bun
galows verKopen aan Duitsland? Over
recreatie-tekort wil ik het niet hebben,
maar is ons land soms te koop voor de
beste betalers? Doet de regering hier
niets tegen? Wat doen wij, wachten we
tot het te laat is? Mijn brief naar de
Kamer is al onderweg!
A. M. D.
VRAGEN OVER RAKETLANCERING
OJf TEXEL
DEN HAAG De Tweede-Kamer
leden Van der Goes van Naters en
Nederhorst (PvdA) vragen de ministers
van Justitie en van Binnenlandse Za
ken of de proeven met de lance
ring van kleine raketten op Texel door
het Duitse Hermann Oberth Gesel
schaft Oberth. de gewezen adviseur
van Hitier voor het V-2 wapen niet
een ongewenste activiteit van vreem
delingen betekent en of dit niet tot
maatregelen aanleiding moet geven.
ling nam na de oorlog snel toe. Vooral
de verzetsmonumenten zijn klassieke
voorbeelden van Nederlandse beeld
houwkunst geworden.
Brons
Het merendeel van de tentoongestel
de sculpturen is gegoten uit brons, een
werkwijze die vooral de laatste jaren
algemeen wordt toegepast. Er zijn dan
ook vele voordelen aan verbonden.
Omdat de kunstenaar het oorspronke
lijke beeld in klei of was uitvoert, kan
hij zich speelse en ijle vormen veroor
loven, die in steen niet mogelijk zijn. Er
kan gemodelleerd worden; er kan iets
worden toegevoegd, wat bij steen on
mogelijk is. Bovendien is de methode
goedkoper, want men kan meerdere
bronzen afgietsels maken van een werk.
De bezoekers van „In brons besten
digd"' hoeven geen kunstkenners te
zijn. Het meeste werk spreekt ook de
leek aan, die met aandacht de vaak bij
zonder fraaie creaties wil gadeslaan.
De heer Sax noemde enkele sprekende
voorbeelden en wees onder andere op
de naar Van Gogh gemaakte kop.
Vooral dit beeldhouwwerk vond hij
bijzonder gevoelig uitgevoerd; de kun
stenaar heeft niet alleen naar het ge
schilderde zelfportret van Van Gogh
gekeken, maar is ook op de hoogte ge
weest van zijn leven. Anders zou hij
deze weergave nooit hebben kunneh
bereiken.
„Trompet speciaal"
Er zijn op de tentoonstelling ook
stukken waar geen leed en zorg van af
straalt en die men gerust grappig mag
vinden. Bijvoorbeeld het werk van
Aart van IJssel, „Trompet speciaal",
uitgevoerd in ijzer. Het is een sculp
tuur, waarvan velen zullén denken dat
het een mislukt stuk loodgieterswerk
is. Met nadruk wees de heer Sax erop,
dat een beeldhouwer, niet „zomaar"
iets kan namaken. De gelijkenis alleen
is niet voldoende; het werk moet léven.
Spreker hoopte, dat de bezoekers iets
zouden ervaren van het waarachtige,
werkelijke gegroeide karakter van deze
expositie.
Op de zeven wandtapijten ging de
heer Sax minder uitvoerig in; hij vond
ze met de beeldhouwwerken geen een
heid vormen De kunst van het maken
van wandtapijten werd in Nederland
spaarzaam beoefend en ook nu zijn de
kunstenaars die zich hierop toeleggen
niet dik gezaaid. Evenals bij een schil
derstuk is de wijze van componeren van
veel belang, maar als een wandtapijt op
een schilderstuk lijkt, is nog geen
kunstwerk ontstaan. „Daar is meer voor
nodig en niet alleen technisch vak
manschap", zo besloot de heer Sax zijn
betoog.
Kleine stukken
Na dit officiële gedeelte van de bij
eenkomst maakten de aanwezigen van
de gelegenheid gebruik om de verschil
lende stukken te gaan bezien. Het
spreekt vanzelf dat een mobiele ten
toonstelling als deze niet uit bijzonder
zware stukken kan bestaan. De grootste
BAKKERS IJZERHANDEL N.V.
werken zijn ,3ot Gezin" van Cor Hund
en „Decoratie" van Henk Zweerus,
resp, 93 en 87 centimeter hoog. Veel
aandacht trok ook het werk van Theo
Mulder „Jacob met de Engel", minder
om het slechts 23 centimeter hoge
beeldje dan om de maker, die ook het
Monument voor de gevallenen te Den
Burg heeft vervaardigd. Volgens de
folder met beschrijvingen, die aan alle
bezoekers van de expositie wordt uit
gereikt is niet gestreefd naar een over
zicht, zelfs niet bij benadering. Eerder
is er sprake van een uiteraard be
perkte doorsnee, waarbij werd ge
tracht het hoge artistieke niveau waar
op ons hedendaagse plastiek zich be
weegt, ook in internationaal verband,
tot zijn recht te laten komen.
De tentoonstelling „In brons besten
digd" blijft tot en met donderdagavond
in de RHBS Maandagavond en dins
dagavond zullen om half acht en half
negen excursies worden verzorgd voor
groepen belangstellenden. Voor vereni
gingen bestaat de mogelijkheid op een
gewenste andere tijd gedurende de ope
ningsdagen lang de beelden geleid te
worden. Hiervoor kan men contact op
nemen met de heer G. A. Oskam, p/a
Raadhuis Den Burg.
'T NUT STELDE
WINTERPROGRAMMA VAST
In de maandagavond gehouden ver
gadering van het Departement Texel
van de Maatschappij tot Nut van het
Algemeen is het winterprogramma
vastgesteld. Het bestuur is er ook nu
weer in geslaagd avonden te beleggen,
die ongetwijfeld van uitstekend gehalte
zullen zijn.
Drs. Anne H. Mulder, letterkundige
te Amsterdam, bekend door haar radio
voordrachten. de „Passe-Partouts" voor
de V.P.R.O., spreekt 2 november a.s.
over Nederlandse Levenskunst van
1900-1960, een voordracht met licht
beelden en muziek.
De tweede avond, die op 14 december
zal worden gehouden, wordt verzorgd
door de heer Ir. F. B. Carbasius Weber,
die als afgevaardigde van de Unesco
vele reizen maakte naar de onderont
wikkelde gebieden. Zijn voordracht
met kleurendia's draagt de naam „De
Hongergordel van Smaragd".
In januari blijven we dichter bij huis
en zal onze eilandgenoot, de heer J. Th.
Boom te Oudeschild iets vertellen over
de kottervisserij, een belangrijke tak
van bestaan op ons eiland, die zeker
de moeite waard is nader bekeken te
worden.
De vierde en laatste avond, in fe
bruari, zal de op Texel geboren be
kende sterrekundige Prof. Dr. C. de
Jager uit Utrecht, een lezing houden
over het actuele onderwerp „Ruimte
vaart en Ruimteonderzoek".
In de vergadering werd tevens be
sloten het lidmaatschap te verhogen
met ƒ1,50 p.p. en ƒ2,per echtpaar.
OVERDENKING
OPBRENGST RECLASSERINGSDAG
De Nationale Reclasseringscollecte
1964 heeft op Texel een totale op
brengst gehad van 462,01. Vorig jaar
was dit totaal ƒ391,79. De opbrengst
van dit jaar laat zich als volgt specifi
ceren:
Den Burg 169,22; Oosterend 56,39;
Oudeschild ƒ52,50; De Koog ƒ90,60;
Den Hoorn ƒ39,De Waal 31,39; De
Cocksdorp ƒ22,91.
LEZING OVER RUSLAND VOOR
BEJAARDENSOOS
Maandagavond zal voor de leden
van de bejaardensoos te Den Burg en
de verzorgsters een lezing over Rus
land worden gehouden door Harry de
Graaf. Hij zal daarbij de collectie dia's
vertonen, die hij tijdens een rondreis
door de Sowj et-Unie maakte, waarbij
o.a. Moskou. Leningrad en Jalta wer
den bezocht.
BILJARTERS VANAVOND BIJEEN
Hedenavond om half negen houden
de leden van de biljartclub De Graaf
hun vergadering. Het is van veel be
lang dat zoveel mogelijk leden deze
vergadering bezoeken met het oog op
de indeling voor de competitie. Ook
nieuwe leden zijn vanavond welkom
in hotel „De Graaf".
OUDESCHILD Vorige week werd
onder auspiciën van de Huishoudelijke
Voorlichting in het bijna gereed geko
men dorpshuis ,,'t Skiltje" een EHBO-
filmavond gehouden. Nadat mevrouw
Visser, voorzitster van de werkgroep
huishoudelijke voorlichting, de vele
belangstellenden verwelkomd had,
kreeg de heer Van Rhoon, directeur van
de Koninklijke Nederlandse Vereniging
Eerste Hulp bij Ongelukken het woord.
De heer Van Rhoon begon met het
vertonen van enige films, waarin ge
demonstreerd werd hoe makkelijk een
ongeluk kan ontstaan en hoe belangrijk
het is dat iemand in de buurt is die
weet hoe Hij moet handelen.
De heer Van Rhoon legde daarop nog
eens de nadruk in zijn inleiding. „Het is
eigenlijk een plicht voor ieder om een
EHBO-cursus te volgen", aldus de heer
Van Rhoon. Dagelijks gebeuren er
steeds meer ongelukken, niet alleen in
het verkeer, maar ook binnenshuis,
Effektieve hulp is van levensbelang.
Na de pauze werd het werk van de
Koninklijke Ned. Vereniging voor
EHBO uiteengezet, wederom met film
vertoning. Een van de taken bestaat
uit het inkopen van verbandmateriaal,
dat aan de afdelingen ter beschikking
wordt gesteld. In de vele plaatsen van
het land zijn afdelingen EHBO opge
richt. De taak van de plaatselijke
EHBO is het organiseren van cursus
sen en dit onderricht te vervolgen en
te onderhouden. Het EHBO-diploma
wordt na twee jaar ongeldig, wanneer
in deze tijd geen herhalingslessen zijn
gevolgd. De aanwezigen waren zeer
enthousiast en besloten een afdeling te
Oudeschild op te richten. Dat gebeurde
nog dezelfde avond. Een voorlopig be
stuur werd benoemd, bestaande uit de
volgende personen: mevrouw Visser-
Spaans, Loodssingel 42, voorzitster; de
heer A. Verbeme, Spang, secretaris;
mevrouw G. Vermeulen, De Ruyter-
straat. penningmeesteresse.
De cursus wordt gehouden iedere
donderdagavond, aanvang acht uur in
BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL
van 14 tot en met 21 oktober 1964
Geboren: Catharina Theresia, dv.
Cornelis Martinus Bakker en Hille-
bertha Maria Alida Kroon; Maria Jo
hanna, dv. André Cornells Zoetelief,
en Johanna Maria van Beek; Peter, zv.
Klaas Veldman en Johanna Hoetmer.
Ondertrouwd: August Cornelis de
Geest en Neeltje Elisabeth Eelman;
Jacob van der Kooij en Nelie Gerda
Backer; Cornelis Arie Eelman en Mar
griet Biersteker; Giselher Seifert en
Helena Jacoba Bruijn.
Overleden: Martinus Witte, oud 73
jaar; Allegonda Petronella van Drunen,
oud 68 jaar. ev. Klaas de Jong; Hen-
drikus Jacobus Rudolph Reij, oud 8
jaar; Grietje Kuijper, oud 74 jaar, ev.
Jb. de Boer.
't Skiltje. Gisteren werd de eerste
les gegeven. Cursisten kunnen
zich nog opgeven bij het bestuur. Mej.
Bastiaans sloot deze voor Oudeschild
ongetwijfeld belangrijke avond. Ze
wees er echter op, dat het er nu om
gaat door te zetten. Zij hoopte dat de
nieuwe afdeling zeer veel diploma's uit
zal mogen reiken. Eerst als het zover is
zal op een vruchtbare avond kunnen
worden teruggezien.
WEEKENDDIENSTEN DOKTOREN
van zaterdagmorgen 8 uur tot
maandagmorgen 8 uur:
Dokter VAN LOON, tel. (02220) 2016
(voor praktijken doktoren Coutinho.
Elias en Van Loon)
Dokter SIEBINGA, tel. (02222) 234
(voor praktijken doktoren Barnard
en Siebinga)
DIERENARTSEN
ingaande zaterdagmiddag 12 uur
J. BEEKMAN, tel. (02220) 2936
WITTE KRUIS
ingaande vrijdag 24 uur tot en met
maandag 13 uur
Zr. FORTGENS, Oosterend. tel. (02223)
250 of 207.
„Warhoofdige Minnaar" boeiende
komedie
Het „Vestzaktheater" te Amsterdam
heeft dinsdag twee voorstellingen van
het toneelspel „De warhoofdige min
naar" in „De Oranjeboom" te Den
Burg verzorgd. De eerste opvoering was
's middags voor de Texelse scholieren.
De tweede opvoering werd bijgewoond
door de leden van de Kunstkring. De
schrijver, regisseur en hoofdrolspeler
Wim Burkunk gaf vooraf enige toelich
ting over het begrip „commedia del'
arte". Deze toneelvorm is drie eeuwen
geleden in Italië ontstaan. De spelers
gingen van een vaststaand thema uit
en verder werd alles aan de fantasie
overgelaten. De typen in dergelijke
stukken waren meestal dezelfde: een
roddelende buurvrouw, een geleerde,
die alleen maar naar zichzelf luistert,
een man die de klappen krijgt, de pien
tere knecht, de domme edelman enz.
Molière behoort tot de auteurs, die op
deze grondvorm hun stukken baseer
den, aldus de heer Burkunk.
Ook „de warhoofdige minnaar gaf de
acteurs en actrices de nodige vrijheid
om hun talenten te gebruiken en daar
zijn zij zeker in geslaagd. Hoewel de
meningen over het stuk nogal verdeeld
waren, was men unaniem enthousiast
over het spel, en dat werd in een har
telijk applaus duidelijk onderstreept.
De heer J. Hennephof overhandigde
de actrices een boeket bloemen en
dankte de leden van het Vestzak
theater voor het vaardige en spranke
lende spel dat zij gebracht hadden.
In verscheidene kerken zijn in de af
gelopen week avonden belegd over het
onderwerp „Gezin en welvaart". Blijk
baar is men daarbij van de feitelijke
aanwezigheid van materiële voorspoed
uitgegaan. In vergelijking met een
vroegere periode zal dit ook moeilijk
ontkend kunnen worden. Toch zou ik
wel eens willen weten of er veel men
sen zijn voor wie het woord welvaart
ook werkelijk een mooie klank heeft.
Zijn we er gelukkig mee? De verdien
sten zijn hoog. maar tegelijk is alles wat
men kopen wil ontzaglijk duur. Ook
kent het moderne leven vaak bitter
weinig rust. Neemt men daarbij nog de
voortdurende bedreiging met inflatie,
die hier en daar al werkelijkheid begint
te worden, dan zal het helemaal wel
duidelijk zijn, dat welvaart op zich
zelf genomen zeker niet gelukkig
maakt.
De tijd, waarin wij leven, eist, dat
men een keus zal maken uit de veelheid
van mogelijkheden. Men kan niet alles
in huis halen wat er in een winkel te
koop is. Men kan niet alles zien wat de
televisie te bieden heeft. Men kan niet
alle tijdschriften lezen, waar onze tijd
zo rijk aan is. Juist onze tijd roept ster
ker dan ooit om een norm, om geeste
lijke leiding. Waar zullen wij die vin
den? Wie zal ons bij de hand nemen
en de weg wijzen door dit oerwoud van
mogelijkheden?
Met vreugde hebben wij kunnen con
stateren. dat de Kerkbouw-actie ge
weldig goed heeft aangeslagen bij ons
volk. Er is blijkbaar ook nu nog een
vragen naar het geheim van levens
kracht, waarvan men in de kerken
weet. Het is te hopen, dat dit vragen
weer veel meer dan voorheen stem zal
krijgen in Nederland. Waar het Evan
gelie erkend wordt, schept het orde in
het leven. Daar wordt alles onder de
wet der liefde geplaatst en tegelijk ver
kondigd, hoe alles gedragen wordt door
de liefde van God. Daar wordt ook het
betrekkelijke getoond van alles wat
men winnen en bereiken wil. Er gaat
tenslotte niets boven de vrede met God.
Daarom heeft Nederland kerken nodig
als plaatsen waar men leert stil zijn
voor God. Het is te hopen, dat na deze
actie de bouw weer voorspoedig verder
gaat en dat de kerken weer echt de
centra van ons volksleven zullen wor
den.
v. L.
KOGER KLAVERJASSERS
VERGADERDEN
DE KOOG Maandagavond kwa
men de klaverjassers van De Koog bij
een voor hun jaarvergadering. De voor
zitter, de heer J. H. Klaasen Bos, kon
tot zijn teleurstelling slechts 15 leden
en één nieuweling verwelkomen. Het
werd betreurd, dat veel leden waren
verhinderd. Voor een groot deel was
dat te wijten aan de repetitie van De
Duinkanters, die op dezelfde tijd werd
gehouden. De secretaresse las de uit
stekend verzorgde notulen voor, waar
na het financieel verslag volgde van
de penningmeester Het pleit voor zijn
beleid, dat de vereniging de boeken
kon sluiten met een batig saldo van
ƒ87,50. Om studieredenen zag de pen
ningmeester zich echter genoodzaakt te
bedanken. De voorzitter dankte hem
voor zijn werk, waarna met algemene
stemmen de heer P. Kooiman in zijn
plaats werd benoemd.
In de rondvraag vroeg mevrouw J.
Eelman of er geen betere oplossing is
bij het geven van een puntenwaarde,
wanneer men verhinderd is een avond
mee te maken. Dat was geen eenvou
dige zaak. Besloten werd tenslotte dat
voor het geval iemand niet kan spelen,
hem of haar het gemiddelde aantal
punten van de drie laatst gespeelde
competities toe te kennen. Tenslotte
besprak de voorzitter de binnenkort te
houden eilandelijke competitie. Deze
competitie begint op 29 oktober in hotel
De Graaf te Den Burg. Van de Koger
vereniging gaven zich zes koppels op
met daarnaast nog vier reserves. Na
afloop van de vergadering werd door
alle aanwezigen twee partijtjes gekla
verjast. Voor hen, die de meeste punten
haalden had de voorzitter een fles cog
nac beschikbaar gesteld. De gelukkigen
waren de heren P. Kooiman en P. Ver
meulen
De competities van de klaverjasver-
eniging De Koog beginnen op woensdag
28 oktober in hotel „De Toekomst" te
De Koog. Het bestuur hoopt op deze
eerste avond ook veel nieuwe leden te
kunnen verwelkomen.
Heb je hóórd, dót de G.S.W. met
bróód gaat fente?
Ja jet. d'r staat ól een oove op de
gemeentebegróóting.