als het om sparen gaat
De vierde dag
De strijd om de gezondheid (III)
Rampen en overwinningen
Maandagenda
BRIGADIER PIET EN DE SEMI-PROF
MEER DAN 1000 BANKEN EN BIJKANTOREN
aangesloten bij de coöperatieve centrale raiffeisen-bank te utrecht
De wereld is opgeschrikt door een
aantal ernstige gevolgen van het ge
bruik van nieuwe geneesmiddelen. Het
Softenon-drama is wel het meest be
kende. Het gebruik van bepaalde kal
merende middelen (Thalidomide) bleek
op het ongeboren kind een funeste in
vloed te hebben. Na deze drama's heeft
de publieke opinie zich tegen de phar-
maceutische industrie gekeerd. „Er
worden schandelijke winsten gemaakt
op levensgevaarlijke producten", was
een algemene klacht. Men vergat daar
bij gemakshalve het vele goed, dat
nieuwe, zorgvuldig bestudeerde genees
middelen de mensheid hebben gebracht.
De volksgezondheid in Nederland is
de laatste jaren sterk verbeterd. Dat
zal niemand kunnen ontkennen. En
voor een groot deel is dat te danken
aan nieuwe strijdmiddelen tegen tot
KOPZIEK TE EEN PLAAG VOOR
DIVERSE BEDRIJVEN
(vervolg van pagina 1)
dat zeer eiwitrijk gras meer moeilijk
heden geeft dan gras dat wat eiwit-
armer is
Welke weg moet de praktische
boer gaan?
In de eerste plaats is het zaak om op
de hoogte te zijn van de bemestings
toestand van de grond. Daarvoor is
grondonderzoek nodig. Voorhands me
nen we te mogen aannemen, dat op be
drijven, waar de kalibemesting volgens
het advies van het Bedrijfslaborato-
num wordt gegeven de schuld voor het
optreden van kopziekte niet aan de
kali kan worden gegeven.
Daarnaast is het voor veel bedrijven
van belang aandacht te gaan geven aan
de magnesiumbemesting. In een vorig
artikel schreven we, dat het met de
kopervoorziening van de grond op ons
eiland niet best is gesteld. Waarschijn
lijk geldt dit voor magnesium in min
dere mate, maar vaststaat, dat we ook
heel wat magnesium-arme percelen op
ons eiland hebben.
Daarom is het zaak, dat de veehou
ders, die de laatste jaren te maken
hebben gehad met kopziekte bij het
rundvee ook aan de magnesiumbemes
ting gaan denken. We weten, dat er een
aantal veehouders regelmatig gebruik
maakt van magnesium-houdende kalk-
ammonsalpeter, maar voor gevallen,
waarin het magnesiumgehalte van de
grond te laag is, is dit beslist onvol
doende. Het is dan zaak een bemesting
met kieseriet te geven. Deze meststof
moet in het vroege voorjaar worden ge
geven op de percelen, die men het eerst
met rundvee gaat beweiden. Vooral op
zandgronden heeft men hiermee uit
stekende ervaringen opgedaan. We wil
len aan deze zaak in de komende win
ter en het voorjaar meer aandacht gaan
schenken.
Tenslotte dit
We zouden het op prijs stellen een
opgave te krijgen van de veehouders,
die het laatste jaar of in 1963 deze
ziekte op hun bedrijf hebben gehad. We
kunnen dan nog eens proberen of er
aanwijsbare oorzaken zijn te vinden.
Graag Uw opgave bij de assistenten
met opgave van het aantal dieren, dat
ziek is geworden en de percelen, waar
op de dieren op dat moment weidden.
Bij voorbaat dank.
voor kort fatale ziekten en aandoenin
gen. Een groot aantal ziekten is terug
gedrongen tot minder schadelijke pro
porties. Enkele voorbeelden:
Tuberculose: Vele patiënten zijn ge
nezen door toepassing van nieuwe mid
delen, zoals streptomycine. Anderen
konden op veel gemakkeijker manier
worden behandeld.
Infectieziekten: antibiotica en sulfo-
namiden hebben deze aandoeningen,
zoals longontsteking, nekkramp en
kraamvrouwenkoorts veel minder ge
vaarlijk gemaakt.
Suikerziekte: in 1921 werd het insu
line ontdekt. Hierdoor werd suiker
ziekte niet meer de dodelijke vijand van
voorheen. Patiënten kunnen nu een
normaal leven leidden.
Geestesziekten: De geneesmiddelen
industrie heeft een groot aantal kalme
rende middelen (tranquilizers) en zoge
naamde antidepressiva ontwikkeld. Zij
kalmeren angstige en nerveuze patiën
ten en maken hen voor verdere behan
deling geschikt.
Een geheel aparte taak heeft de ge
neesmiddelenindustrie bij het zoeken
naar en maken van ziektevoorkomende
preparaten. Voorkomen is nog altijd
beter dan genezen. Iedereen kan tegen
woordig worden ingeënt tegen alle mo
gelijke ziekten. Het is aan de pharma-
ceutische industrie te danken, dat al
deze vaccins op grote schaal kunnen
worden gefabriceerd.
Deze grote overwinningen stellen de
rampen in de schaduw, al kunnen zij
ons die vanzelfsprekend niet doen ver
geten. Maar juist de voorzorg neemt in
de pharmaceutische industrie een be
langrijke plaats in. Het wetenschappe
lijk onderzoek speelt een grote rol in
deze tak van industrie. Een belangrijk
deel van dit onderzoek is gericht op de
veiligheid van nieuwe geneesmiddelen.
Hebben geleerden ontdekt, dat een be
paald middel uitstekend helpt tegen
een bepaalde kwaal, dan zullen zij toch
eerst het mechanisme, dat achter die
werking schuil gaat, proberen te ont
dekken. De pharmacoloog zal daarna
moeten uitvinden of er schadelijke bij
verschijnselen zijn.
Dit onderzoek is bijzonder duur. In
1961 produceerde de Nederlandse ge
neesmiddelenindustrie voor driehon
derd miljoen gulden. Voor 180 miljoen
werd uitgevoerd. Vele tientallen mil
joenen guldens moesten daarbij aan re
search worden uitgegeven. Deze hoge
onkosten maken het noodzakelijk, dat
sommige geneesmiddelen „duur" zijn.
De geneesmiddelenindustrie werkt om
winst te maken. Dat zal geen fabrikant
ontkennen. Dat de winsten echter zo
vreselijk hoog zijn als velen beweren,
wordt ten stelligste ontkend.
Om de kosten van het onderzoek naar
nieuwe geneesmiddelen (vooral naar de
veiligheid daarvan) te drukken, is al
dikwijls voorgesteld om dit in interna
tionaal verband te verrichten. Onlangs
heeft de regering bij de Tweede Kamer
een nieuwe wet op de geneesmiddelen
ingediend. Deze wet voorziet in regis
tratie van alle geneesmiddelen, de in
deling in klassen en een zekere mate
van toezicht. De regering kan door
deze wet direct ingrijpen als een be
paald middel riskant blijkt te zijn.
Maar van toezicht in de zin van weten
schappelijk onderzoek is nog geen spra
ke. Het gaat hierbij om geneesmidde
len, die Nederland invoert Ook de
regering meent, dat dit toezicht en on
derzoek alleen goed kunnen functione
ren als men daarbij op internationaal
niveau samenwerkt. Het is te hopen,
aldus de regering, dat men hieraan in
EEG-verband aandacht zal besteden.
Programma van reeds vastgestelde activiteiten
voor het a.s. winterseizoen:
NOVEMBER
Maandag 2 november
Den Burg, De Lindeboom-Texel, Mij. tot Nut
van 't Algemeen, lezing, muziek en licht
beelden.
Dinsdag 3 november
Den Burg, Eyercoogh, Damtoernooi C.J.O.T
Den Burg, De Graaf, Postzegelnulbeurs.
Woensdag 4 november
Den Burg, Eben Haczer, N.H. Huwelijkscursus
Den Burg, Casino, demonstratieavond Mu
ziekschool.
Den Burg, Hotel Texel, bridgecompetitie.
Donderdag 5 november
Den Burg, Casino, depaonstratieavond Mu
ziekschool.
Oudeschild, half 3 opening Dorpshuis 't Skiltjc
en's avonds 8 uur gelegenheid tot bezichtiging
van het dorpshuis.
Vrydag 6 november
Den Burg, Dorpshuis, Fotoclub.
Zaterdag 7 november
De Koog, Butenggel.
Maandag 9 november
C.J O.T -vergadering Raad Van Afgevaardigden
Donderdag 12 november
Den Burg, bejaardenuitvoering 't Amateurtje.
Zaterdag 14 november
Den Burg, De Oranjeboom, UDI met het stuk
Chips.
Woensdag 18 november
Den Burg, Hotel Texel, bridgecompetitie.
Vrijdag 20 november
Den Burg, Dorpshuis, Fotoclub.
Den Burg, Landbouwschool, Plattelandsvrou
wen, Harry de Graaf over zijn reis naar
Rusland
Den Burg, Eben Haczer, 7 45 uur Huwelijks
cursus.
Den Hoorn, Dorpshuis, bejaardenuitvoering
Vriendenkring.
Zaterdag 21 november
Den Burg, De Graaf, Biljartdemonstiatie.
Wereldkampioen Vervest tegen Henk Scholte.
Den Hoorn, Dorpshuis, Uitvoering Vrienden
kring.
Maandag 23 november
Den Burg, City-Theater, avondconcert Kunst
kring met Thom Kclling.
Woensdag 25 november
Eicrland, vliegveld, Plattelandsvrouwen, Coni-
mex-demonstratie.
Den Burg, De Zwaan, RK Vrouwengilde, St.
Nicolaasvicring.
Den Burg, Hotel Texel, bridgecompetitie.
De Cocksdorp, Hotel Kikkert, VW afd. De
Cocksdorp, Jaarvergadering.
Donderdag 26 november
Den Burg, De Zwaan, St Nicolaasavond NKV
DECEMBER
Woensdag 2 december
Den Burg, Eben Haëzer, aanvang 7.45 uur,
N.H. Huwelijkscursus.
Vrijdag 4 december
Den Burg, Dorpshuis, Fotoclub.
Woensdag 9 december
Den Burg, Hotel Texel, bridgecompetitie.
Vrijdag 11 december
Den Hoorn, Loodsmanswelvaren, VVV afd.
Den Hoorn, vergadering.
Dinsdag 15 december
Den Burg, De Graaf, Postzegelruilbeurs.
Woensdag 16 december
Den Burg, Hotel Texel, bridgecompetitie.
Vrijdag 18 december
Den Burg, Hotel Texel, Plattelandsvrouwen,
Adventsavond.
Den Burg, Dorpshuis, Fotoclub.
Dinsdag 22 december
Den Burg, Kerstavond NKV.
Woensdag 23 december
Den Burg, De Zwaan, Zuster Faustina uit
Amsterdam, R K. Vrouwengilde.
Zaterdag 26 december
De Koog, Buteriggel.
Den Burg, De Oranjeboom, St. Jan, toneel
uitvoering.
JANUARI 1965:
Woensdag 6 januari
Den Burg, Hotel Texel, bridgecompetitie.
Woensdag 13 januari
Den Burg, Hotel Texel, bridgecompetitie.
Dinsdag 19 januari
Den Burg, De Graaf, Postzegelruilbeurs
Woensdag 20 januari
Den Burg, De Zwaan, R.K. Vrouwengilde.
Mevr. v. Langcn-Klavercn uit Hccrhugowaard.
Den Burg, Hotel Texel, bridgecompetitie.
Donderdag 21 januari
Den Burg, De Zwaan, Jaarvergadering NKV.
Vrjjdag 29 januari
De Cocksdorp-Eierland, Vliegveld, Platte
landsvrouwen, Jaarvergadering.
Zaterdag 30 januari
De Koog, Buteriggel.
FEBRUARI
Woensdag 3 februari
Den Burg, Hotel Texel, bridgecompetitie.
Woensdag 10 februari
Den Burg, Hotel Texel, bridgecompetitie.
Woensdag 17 februari
Den Burg, Hotel Texel, bridgecompetitie.
BOOTDIENSTREGELING T.E.S.O.
Texel-Dcn Helder v.v.
Werkdagen:
v. Texel- 6.00 7.00
10.00 12.00
16.00 17.00
v. Den Helder: 6.30 7.30
10.30 12.30
16.30 17.30
Zon- en algem. erk. chr.
v. Texel: 8.00
15.00
20.00
v. Den Helder: 8.30
15.30
20.30
9.00
16 00
9.30
16.30
8.00 9.00
14.00 15.00
18.00 20.00
8.30 9.30
14.30 15.30
19.00 20.30
feestdagen:
10.00 12.00
17.00 18.00
10.30 12.30
17.30 18.30
INSTRUMENTENPARADE
MUZIEKSCHOOL
Op woensdag 4 november om half
acht zal in „Casino" te Den Burg de
jaarlijkse instrumentenarade van de
Texelse muziekschool worden gehou
den. Er zal aan worden meegewerkt
door leerlingen accordeon, piano, orgel,
gitaar en viool, alsmede door de orkest
klas. Op donderdag 5 november zal op
dezelfde tijd en plaats de jaarlijkse
vokale demonstratieavond plaats vin
den. waaraan wordt meegewerkt door
leerlingen van de tweede en derde
klassen en door de blokfluitleerlingen.
Beide avonden zijn voor belangstellen
den gratis toegankelijk.
90. Wel, lieve lezers. Alfredo Capsoni
gaat u nu treffend staaltje vertonen
van de methodes, die een geslepen
iemand zo al kan toepassen om zijn ster
in het leger snel te doen rijzen. Toen
zijn jeep eenmaal was weggereden,
mompelde hij arglistig: „Dat is de kans
van je leven, Alfredo!"
En toen begon hij met krachtige hand
een aantal winkelhaken in zijn uniform
te scheuren, dewelke zij elleboogjes en
knietjes weliswaar opvallend, maar
toch decent bloot lieten. Vervolgens
wierp hij zich in een grote plas water,
die daar toevallig op de weg lag, want
het had in Campanella juist enkele da
gen geregend. Spartelend en trappelend
bleef hij daar enige minuten liggen en
hij verspilde minstens evenveel energie
als een kanaalzwemmer, die van Calais
naar Dover probeert te komen.
Toen hij tenslotte uit de plas kwam,
legde hij de laatste hand aan zijn toilet
door zijn fraaie helm op de grond te
leggen en deze door middel van een
aantal ferme trappen van enkele op
vallende deuken te voorzien.
FEUILLETON:
door H van Omme.
44. Gedurende de weekeinden was ze
nimmer thuis. Hoewel ze er niet veel
zin in had, zag ze er ook tegenop om de
lange zondagen in het grote huis alleen
door te brengen, zodat ze de uitnodi
gingen van Jikke of Lena, van de no
taris en zijn vrouw of de familie Van
der Spoel doorgaans accepteerde. Jan
van der Spoel had haar wagen naar
Nederland gereden en enkele weken na
het overlijden van mevrouw Feenstra
reed Akke voor het eerst weer Bollega
uit en bracht ze een lang weekeind door
in Heerenveen.
Vooral Jan was onuitputtelijk in het
bedenken van dingen, die haar konden
afleiden van haar verdriet, en in deze
weken vatte Akke een grote genegen
heid op voor de lange Fries. De winter
kwam, doch het weer bleef zacht en ze
maakten samen lange wandelingen
naar de wouden in de omgeving van
Gorredijk, dronken er thee en liepen
door de bossen. Jan was een en al toe
wijding en vervulde elke wens van
haar.
In die dagen herinnerde ze zich haar
vakantiedagen in Zwitserland. Want
een enkele keer bemerkte ze, dat me
nigeen hen nakeek en ook. als er er
gens thee dronken en zaten te roken,
viel het Akke op, dat andere bezoekers
met meer dan gewone belangstelling
naar hen keken. Zou Jan toch gelijk
hebben, dacht ze een keer, dat de men
sen ons als een paar zien? Of is het
Jan, die ze bewonderen? Ze bekeek
hem ongemerkt wat nauwkeuriger en
moest tot de conclusie komen, dat hij
een knappe jongen was. Dit drong op
een middag, toen ze in een restaurant
genoten van thee met gebak, pas goed
tot haar door. Zoals hij daar tegenover
haar zat, als altijd keurig gekleed, rus
tig een sigaret rokend, met zijn vingers
op het tafelblad trommelend op de
maat van de radiomuziek, die door het
restaurant klonk, zag hij er gedistin
geerd uit. Het jongensachtige, dat hij
in Zwitserland nog over zich had en
ook van tijd tot tijd in zijn gesprekken
uitte, was .plotseling geheel verdwenen.
Hier zat een rustige jongeman, die haar
de nodige afleiding bezorgde, als het
ware altijd voor haar gereed stond en
die nooit iets te veel was, als het om
Akke ging. Zijn gelaatstrekken waren
mannelijker geworden, zelfbewuster.
Hij ging steeds meer op zijn vader lij
ken. Uit zijn hele houding straalde
wilskracht en energie. Van zijn moeder
wist ze dat hij op het kantoor van de
fabriek verbeten werkte en als het zo
uitkwam zijn vader al verving, als deze
op reis moest. De dagen van de tel
machine waren al lang voorbij en Van
der Spoel junior zetelde nu in een af
zonderlijk kantoortje, had de beschik
king over één der typistes als secreta
resse. Ze kende het meisje al: een ra
zend knappe brunette met een vol
maakt figuur.
Eensklaps ging er een steek van ja
loezie door haar heen. Hoe zou hij
overdag met Femke omgaan? Hoe gin
gen mannen in het algemeen met hun
secretaresse om? Zou er een schijn van
waarheid schuilen in al die mopjes, die
er liepen over directeuren en hun se
cretaressen? Och, allemaal waanzin. Zo
was Van der Spoel, die zijn kleine
vrouw verafgoodde niet en zo zou Jan
immers evenmin zijn? Dat deed je toch
niet?
Op dit ogenblik kwam Akke tot de
werkelijkheid terug, want hun blikken
ontmoetten elkaar en Jan glimlachte.
„Is er iets, Akke?" Werktuiglijk schoot
zijn hand naar zijn das. doch Akke
schudde glimlachend haar hoofd.
„Niets, ik was even in gedachten ver
zonken".
„Te oordelen naar je glimlach waren
het geen sombere?"
„Laten we nog een half uurtje profi
teren, Jan. De dagen zijn al kort".
Onmiddellijk stond hij op en wenkte
de kelner. Even later wandelden ze het
dorp uit en onverwachts stak ze haar
arm door de zijne. „Dat loopt pretti
ger", verklaarde ze rustig.
Ze voelde de trilling, die door zijn
lichaam ging. Maar ze begon opgewekt
te babbelen en 's avonds, toen Akke in
haar wagentje naar Bollega vertrok
ken was. zei Jan in de huiselijke kring:
„Ik denk, dat Akke er een beetje over
heen raakt. Ze was vanmiddag tenmin
ste tamelijk opgeruimd. En spraak
zaam".
Mevrouw Van der Spoel keek haar
zoon aan. „Het is te hopen voor dat
arme kind. Ze heeft in haar jonge le
ventje al genoeg leed moeten door
staan".
HOOFDSTUK 26
Eerst even naar Amerika
Begin januari kwam Douwe van der
Spoel onverwachts op een morgen naar
het grote huis in de Voorstraat. Akke
verwelkomde hem met een handdruk
en keek verrast. „Nee maar.hoe
komt u zo midden op de dag in onze
stad verzeild?"
Ze hielp hem uit zijn jas en ging hem
voor naar de kleine salon. „Hebt u al
koffie gedronken? Niet? Nou. dan zal
ik u eens trakteren, hoor. Twee mi
nuutjes".
Terwijl ze een poosje later hun koffie
dronken, begon Van der Spoel glim
lachend: „Ik kom voor zaken, Akke".
Ze knikte. „Ja, u zult wel overal uw
klanten hebben. Dus waarom niet in
Bollega?"
„Nee, dat is het niet. Ik wil graag
zaken met jou doen".
„Met mij?"
„Ja. Ik was net bij je notaris. De
kwestie is en dit blijft natuurlijk on
der ons we gaan uitbreiden. Maar
niet in Heerenveen. Ik kan daar niet
meer voldoende uit de voeten en nu
ben ik op zoek naar geschikt bouwter
rein. Vorige week kreeg ik een tip en
er is een mooi stuk grond hier, op het
nieuwe industrieterrein, dat voor ons
geschikt lijkt. Er moeten namelijk mon
tagehallen op gebouwd worden. De ge
meente verwees me naar notaris Van
Avereest en deze vertelde men, dat jij
de eigenaresse bent van de bewuste
grond. Alles bij elkaar bijna een hek-
Nu begaf de listigaard zich op weg
naar de berghelling, waar de bergja-
gers van kapitein Vittorio Cacalobbo zo
•prachtig in gecamoufleerde egelstellin
gen lagen. Hij speelde zijn spelletje
goed, de gladjanus, want iedereen, die
hem zag, moest wel denken, dat hij op
het punt stond van uitputting in elkaar
te storten. „Kakakapitein
de oorlog is v. .voorbij. Ik ben doo.
doorgedrongen tot die., diep in de
v. .v. .vijandelijke linies en ik heb een
einde van de rrommelzooi ge
maakt.
tare. Vandaar, dat ik hier nu ben. Mis
schien kunnen we zaken doen".
Akke werd rood. Zo bij stukjes en
beetjes had ze wel eens van de notaris
vernomen, wat allemaal haar bezit was:
een aantal huisjes aan de rand van de
stad, maar ook hele stukken grond, in
Bollega en elders. Kort geleden had de
gemeente nog een stuk van haar ge
kocht voor woningbouw. Maar dit alles
regelde de notaris voor haar, natuurlijk
na eerst overleg gepleegd te hebben.
En dat zei ze ook. „Ik heb er niet het
minste verstand van, meneer. Die din
gen regelt mijn notaris allemaal".
Hij knikte. „Dat weet ik. De notaris
heeft mij de grondprijs genoemd, maar
die vind ik te hoog. Is daar niet over te
praten?"
Ze dacht een poosje na. „Bent u met
uw wagen?"
„Allicht"
„Laten we dan maar even naar hem
toerijden. Wat mij betreft, krijgt u het
voor de helft, hetgeen de notaris
vraagt, maar dat is natuurlijk niet za
kelijk en dat zou moeilijkheden kunnen
scheppen met anderen. Doch er zal toch
wel een mouw aan te passen zijn? Als
ik iemand kan helpen, dan bent u het
zeker, dat weet u wel."
Er had een lang gesprek plaats met
notaris Van Avereest en na wat heen
en weer gepraat besliste Akke, dat Van
der Spoel de grond kon krijgen tegen
de prijs, die hij kon voteren. Tenslotte
was het een redelijk bedrag en dat
gaf de notaris toe. Hij zou de akte in
orde laten maken, zodat met enkele da
gen de transactie kon plaatsvinden.
(Wordt vervolgd)
