Cjroen 1rwartsjexels in het hartL,
Teelt recht voor Sociale
W erktuin ingetrokken
Gemeenteraad accoord
met begroting 1965
mzmmm
Weer oude woonkern ontdekt
Elektrische dekens
Besprekingen B. en W. uitgelekt?
Gemeente gaat nu
kopen
vergunning
Onbekende schonk
nieuwe reddingboot
R
Scherven wezen weg
Speling der natuur
K rachtig pleidooi voor toeristen belast ing
DINSAG 3 NOVEMBER 1964
TEXELSE
78e JAARGANG No. 7999
COURANT
Uitgave N.V. v/h Langeveld de Rooft
Postbus 11 - Deu Burg, Texel - Tel. 2058
Redaktie: Harry de Graaf, Wilhelminalaan 33,
Den Burg, tel. 2058, 's avonds 2382.
Verscbftnt dinsdags en vrijdags.
Bank: Nederl. Middenstandsbank; Coöp. Boe
renleenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,65 p.
kw. 30 ct. incasso. Advert.: famiücberickten
14 ct. p. mm.; andere advert. 12 ct. p. mm.
Tijdens de rondvraag van de vrijdag
middag gehouden raadsvergadering
ontstond grote opschudding toen mej.
A. G. Luijsterburg meedeelde, dat zij
had vernomen, dat aan de gemeente de
teeltrechtvergunning voor de Sociale
Werktuin is ontnomen. Ook wist zij dat
B. en W. direkt daarop besloten hadden
een teeltrechtvergunning te kopen wat
onder andere inhoudt, dat men niet
meer gebonden is aan de plicht, de ge
kweekte bloemen naar de veiling te
brengen. Ze wees daarom nog eens op
het grot© belang, dat de gemeente en de
handelaren tot overeenstemming komen
en dat de gemeente geen misbruik zal
maken van het recht dat zij waarschijn
lijk binnenkort verkrijgt, om alle ge
kweekte bloemen op Texel aan de man
te brengen.
Burgemeester C. De Koning sprak er
zijn verwondering over uit, dat mej.
Luijsterburg over deze aangelegenheid
bleek te zijn ingelicht. „Ik verbaas me
bijzonder over het feit, dat een beslis
sing, die wij gistermiddag in strikt be
sloten vergadering van B. en W. heb
ben genomen, en waarover naar buiten
beslist niet gesproken is, toch is uitge
lekt. Ik vind het uitermate wonder
baarlijk!"
Mej. Luijsterburg vertelde, dat zij
haar informaties had ontleend aan een
ingezonden stuk, dat bestemd was om
dinsdag in de Texelse Courant te wor
den opgenomen. Zij had de copie van
het stuk ter inzage gehad en van de re
dactie over de plannen van B. en W.
gehoord. (Ter vermijding van misver
standen; de redactie heeft deze inlich
tingen NIET van een van de leden van
het college van B. en W. ontvangen
Red.)
Burgemeester De Koning verzekerde
mej. Luijsterburg, dat B. en W. alles
doen om een voor beide partijen aan
vaardbare regeling te treffen. Dat is
trouwens altijd het geval geweest.
Open deur intrappen
De heer J. J. Westdorp (PvdA) vond
dat mej. Luijsterburg een open deur
wilde intrappen door in deze kwestie
een duidelijke uitspraak van de raad te
verlangen. B. en W. en de raad hebben
herhaaldelijk laten weten, dat het mo
gelijk moet zijn tot een goede verstand
houding met de bloemisten te komen.
Maar dan zullen beide partijen moeten
meewerken.
Binnenkort zal de reddingboot van
De Cocksdorp, de „Joan Hodshon" van
Texel verdwijnen om plaats te maken
voor een nieuwe strandreddingboot.
Een particulier, die onbekend wenst te
blijven heeft de Koninklijke Noord- en
Zuid-Hollandse Reddingmaatschappij
deze nieuwe boot geschonken. De nieu
we reddingboot is gebouwd op de werf
van de firma Taats te Katwijk aan Zee
en draagt de naam „Ida Mary". Het
schip dat uiterlijk weinig verschil ver
toont met de „Joan Hodshon" werd
zaterdag tijdens een strikt besloten bij
eenkomst te Warmond overgedragen
aan de KNZHRM. Bij de overdracht
waren behalve de schenker ook het
hoofdbestuur en de directie van de
KNZHRM tegenwoordig, evenals de he
ren J. J. van der Vlies en J. Brom-
mersma, respectievelijk voorzitter en
secretaris van de afdeling Texel van de
KNZHRM en schipper A. Boon en mo
tordrijver P. Kikkert van de „Joan
Hodshon". De heren Boon en Kikkert
hesen ten teken van de overdracht de
maatschappijvlag van de KNZHRM.
Verwacht wordt dat de „Ida Mary"
over ongeveer twee a drie weken naar
Texel zal worden overgebracht. De uit
1936 daterende „Joan Hodshon" zal dan
door de KNZHRM in Amsterdam wor
den gestationeerd als reserveschip. Zo
als bekend kreeg de strandreddingboot
„Joan Hodshon" vooral bekendheid
door de reis naar Engeland, die er tij
dens de Georgische opstand in 1945
door een aantal Texelaars mee werd
gemaakt.
De heer S. Keijser (VVD) zei uit het
door mej. Luijsterburg geciteerde inge
zonden stuk de indruk te krijgen, dat
B. en W. tekort geschoten zijn, omdat de
tuin werd geëxploiteerd zonder teelt
rechtvergunning. De voorzitter ant
woordde dat wel degelijk over een ver
gunning werd beschikt, die nu plotse
ling is ingetrokken. „Maar wij kunnen
een teeltrechtvergunning kopen, zodat
in feite de toestand weinig veranderd"
Mevrouw G. Vrijdag-Keijser (WD)
wilde wel eens weten WAAROM aan
de gemeente het teeltrecht is ontno
men. De intrekking moet toch met re
denen omkleed zijn geweest, zo meende
ze. De burgemeester antwoorddde, dat
hem de redenen nog niet precies be
kend waren De bloemisten hebben via
hun middenstandsorganisaties een
klacht ingediend, waarna het product
schap voor sierteeltgewassen de ver
gunning heeft ingetrokken, zonder een
nader onderzoek in te stellen. Kenne
lijk is het productschap afgegaan op
krantenartikelen, die naar aanleiding
van „de bloemenoorlog" zijn geschre
ven en die door de middenstandsorga
nisaties als bewijs zijn aangevoerd. „Ik
acht de pers zeer hoog maar als je in
een procedure gewikkeld bent, is het
onjuist de krant als argument aan te
halen", zo meende de burgemeester, die
het verder onjuist vond in deze kwes
tie van twee partijen te spreken. In
dertijd werd om moeilijkheden zoals
deze zich nu voordoen te voorkomen,
door de sociale dienst vorig jaar het
initiatief genomen voor een overleg.
Het gevolg was een overeenkomst, die
door de bloemisten werd getorpedeerd.
Deze houding van de bloemisten heeft
niet tot gevolg gehad, dat wij ons niet
netjes gedragen. Ondanks het feit, dat
een der groepen zich niet aan de af
spraak heeft gehouden, is de sociale
dienst bereid tot nieuwe samenwer
king. Daarvoor zijn wij tenslotte chris
tenen".
Ook wethouder Th. R. Hin sprak zijn
bevreemding uit over de handelwijze
van het produktschap. Het besluit is
genomen na eenzijdige informatie zon
der degelijk onderzoek.
Texelaars in Parijs
ONTVANGST DOOR NEDERLANDSE
AMBASSADEUR
Maandag en dinsdag stonden voor
ons in het teken van de NAVO, de
de Noord-Atlantische Verdagsorganisa-
tie. Men had voor het eerst besloten
ons twee dagen als gast te ontvangen.
Maandag werd een bezoek gebracht
aan SHAPE, een term die de Supreme
Headquarters Allied Powers Europe
aanduidt, het hoofdkwartier van de ge
allieerde strijdkrachten in Europa. De
opperbevelhebber is een Amerikaan.
Het merkwaardige van het NAVO-ver-
bond is, dat de beslissing van het al of
niet gebruiken van kernwapens door de
NAVO berust bij de president van de
Verenigde Staten, in overleg met de
opperbevelhebbers. In alle overige ge
vallen hebben de veertien andere
NAVO-landen evenveel in de melk te
brokkelen als de V.S., zowel wat de
overige militaire, als de economische
zaken betreft. De NAVO is dus niet
slechts opgericht om militaire dreigin
gen van het communisme het hoofd te
bieden, hoewel dit wel een hoofddoel is.
Van vele zijden zijn de militaire en
economische belangen, nationaal of in
ter nationaal getint, al naar gelang het
landsbelang der verschillende partners,
belicht. Bij behandeling van de militai
re viel op dat de militairen weinig te
vreden zijn met hun begrotingen, die
door de leidinggevende civiele NAVO-
raad zijn opgesteld en goedgekeurd.
Daar tegenover zouden de leden van
de raad de militairen wat minder veel
eisend willen zien. Deze situatie geeft
natuurlijk geen interne moeilijkheden,
integendeel, ze kan eerder als een de
mocratische opvatting van samenwer
king worden uitgelegd.
Bij de economische beschouwingen
kwam naar voren, dat de NAVO een
interne economische commissie ter be
schikking heeft, benevens een organi
satie als de O.E.S.O., Organisatie voor
Economische Samenwerking en Ont
wikkeling, die behalve de NAVO-lan
den nog vijf andere landen omvat. De
O.E.S.O. bezochten we dinsdagmiddag.
We kwamen er tot de ontdekking, dat
deze organisatie in feite buiten NAVO-
verband staat, maar omdat alle NAVO-
landen aangesloten zijn, is het te be
grijpen, dat de invloed van de NAVO
in bepaalde gevallen voelbaar zal zijn.
Dinsdagmorgen kon een hoogtepunt
genoemd worden, want bij de voorbe
reidingen van de discussies over so
ciaal-economische problemen in NAVO-
verband was onze ambassadeur in
Frankrijk, dr. Boon, aanwezig, die deze
Aan de Hollewalsweg nabij Den Burg
heeft de Rijksdienst voor Oudheidkun
dig Bodemonderzoek (ROB) te Amers
foort de sporen blootgelegd van een
woonplaats van Texelaars uit het be
gin van de jaartelling. Hoewel nog niet
gesproken kan worden van een echt
dorp, staat nu wel vast, dat er meer
dan één houten huis heeft gestaan. Dit
is de tweede bewoningskem, die het
R.O.B. op Texel heeft ontdekt. In
1961-'62 werden in Zevenhuizen bij
Oosterend resten van een soortgelijke
woonplaats aangetoond.
Aanleiding van het R.O.B.-onderzoek
was de vondst van uit het begin van de
jaartelling daterende potscherven. De
heer G. Westerlaken vond deze scher
ven in een hoop zandgrond bij de
Boogerd te Den Burg, bestemd voor
straataanleg aldaar. De grond bleek af-
discussie inleidde en in een kort woord
het initiatief van de organisatoren
prees.
Maandagavond werd gereserveerd
voor de bijwoning van Rigoletto van
Verdi in de Opéra de Paris, waarin de
hoofdrol werd vertolkt door Andrée
Esposito, de beroemde sopraan. Ver
tolking en décors lieten een onuitwis
bare indruk bij ons achter.
Woensdag bezochten we het Musée
Rodin, waar het verzamelde beeld
houwwerk van deze géniebeeldhouwer
was tentoongesteld. Tegelijkertijd werd
door een deel van de groep (de techni
sche B-mensen) een bezoek gebracht
aan het Palais de la Découverte. De dag
werd besloten met een bezoek aan Le
Figaro, een van Frankrijks belangrijke
dagbladen. Bob Dros
Vorige week vond de heer F. J.
Halsema in Gerritsland tijdens het
rooien van winterwortels een peen van
ongekende afmetingen. De wortel bleek
maar liefst twee kilogram en zes ons
te wegen en had een lengte van 35 cm
De omtrek aan het dikste eind bedroeg
33 cm. Voor zover bekend is nooit eer
der een wortel van een dergelijk reu-
zenformaat op Texel geoogst. De andere
wortels, die van het perceel werden
geoogst waren van normale grootte. Op
onze foto: mevrouw Halsema-Maas
toont de wortel, die vooral op deze
zwart-wit afbeelding meer aan een
(flinke) suikerbiet doet denken.
De qemeenteraad heeft vrijdaqmiddaq de door B. en W. voorqestelde be
groting voor 1965 onveranderd vastqesteld. Zoals bekend vertoont de beqro-
tinq een tekort van f63.217een tekort dat betrekkelijk klein werd gehou
den door verhoqinq van rioolqeld en marktqeld met welke verhoqinqen de
raadsleden eveneens akkoord qinqen. Om het tekort op te heffen zullen B.
en W. zich tot de reqerinq richten om een extra bijraqe uit het qemeente-
fonds, waaruit ook de kapitaalslasten van de noq goed te keuren werken
moeten worden voldaan. De beqrotinqsverqaderinq, die de nare reputatie
heeft bijzonder lanqduriq en vermoeiend te zijn, had deze keer een zeer
vlot verloop. Dit werd mede veroorzaakt, doordat slechts twee fracties van
de qeleqenheid qebruik maakten om over de ontworpen beqrotinq een be-
schouwinq te qeven.
BAKKER S
IJZERHANDEL
komstig van het hooggelegen land van
de heer J. Bakker aan de Hollewals
weg. Een aannemer had daar een begin
gemaakt met de afgraving van een heu
vel. Het onderzoek werd onmiddellijk
begonnen. Nadat het R.O.B.gesteund
door G.S.W.-personeel de bovenste laag
teelaarde van de heuvel had verwij
derd, werden donkere plekken zicht
baar, de plaatsen waar vroeger palen
in de grond hadden gestaan Al gauw
had men een flinke oppervlakte afge
graven, waarbij kwam vast te staan,
dat zich op deze plaats een ca. 18 meter
lang huis bevonden moet hebben met
zg. vlechtwanden. Ook werd een on
onderbroken zwarte strook ontdekt,
waarvan de herkomst nog niet duide
lijk is. Een verticale afgraving (foto)
wees op een ca. 1 meter diepe sleuf,
waarin mogelijk een soort palissade
heeft gestaan. Het wetenschappelijk
onderzoek van de bewoningskem wordt
geleid door Dra. H. Halbertsma te
Amersfoort. Met de technische leiding
is de heer R. E. Lutter belast. Op de
foto ziet men hem bezig met het ver
richten van metingen. Alle ontdekte
sporen worden nauwkeurig in kaart
gebracht. Men is voornemens de gehele
heuvel tot aan de weg te onderzoeken,
een werk waarmee men volgende week
gereed zal zijn.
De heer J. J. Westdorp (PvdA) sprak
er zijn waardering over uit, dat B. en
W. een begroting hebben ontworpen,
die met kunstmatig sluitend is ge
maakt De tijd is voorbij dat een slui
tende begroting werd ingediend om
niet als noodlijdend en afhankelijk te
worden beschouwd. De PvdA-fractie-
leider bracht de moeilijke financiële
toesband van de gemeente in recht
streeks verband met de gevoerde rege-
ringspolitiek. Hij noemde het regerings
beleid tegenstrijdig. Enerzijds -kondigt
de minister van financiën een belas
tingverlaging aan en anderzijds ver
zoekt hij de gemeenten hun buikriem
wat strakker aan te halen Maar ook,
dat zij meer geld moeten lenen en hun
inkomsten opvoeren. Een recreatiege
meente als Texel heeft dringend rui
mere middelen nodig. De ANWB en de
KNAC hebben de regering verzocht de
recreatiegemeenten een hogere bijdrage
uit het gemeentefonds te verstrekken
daar zij anders genoodzaakt zullen
worden logeerbelasting te heffen. Op
dit ogenblik ontwikkelt zich een hope
loze achterstand bij het treffen van
allerlei voorzieningen vooral ten be
hoeve van de recreatie. De recreatie-
gemeenten hebben een extra taak waar
de overheid rekening mee dient te
houden, aldus de heer Westdorp.
Grondspeculatie
Naar aanleiding van de recente
grondspeculatie bij de Slufter vroeg de
heer Westdorp om uiterste voorzichtig
heid bij het aanwijzen van recreatie-
grond, Het is zaak dat recreatiegrond
eerst in handen komt van de overheid,
zodat bij verkoop de voorwaarde kan
worden gesteld, dat er niet mee gespe
culeerd mag worden. De beschikbare
recreatieoppervlakte is niet groot; als
het bovendien aan de normale exploi
tatie wordt onttrokken, is dit het paard
achter de wagen spannen, hetgeen te
vens schade voor de exploitanten in
deze sector betekent. De PvdA-fractie-
leider drong er op aan dat spoedig een
begin wordt gemaakt met de realise
ring van de gemeentelijke 10 hectare
van het „Krim-plan". Binnenkort wordt
begonnen met het beplanten van het
terrein, maar dit zegt nog niets over
de eigenlijke verwezenlijking.
Toeristenbelasting
De heer Westdorp zei er persoonlijk
van overtuigd te zijn, dat de gemeente
niet zal kunnen ontkomen aan het hef
fen van toeristenbelasting. Een defini
tief standpunt kan nog niet worden in
genomen, omdat de gemeenten nog niet
bevoegd zijn een dergelijke belasting te
heffen Wanneer men er vanuit gaat
dat recreatie niet alleen ontspanning is,
maar tevens een behoefte, dan zijn in
grijpende maatregelen ter verkrijging
van extra middelen hiervoor gerecht
vaardigd. Dat deze extra middelen
alleen moeten worden gebruikt voor
toeristische voorzieningen, zal echter
vanaf het begin vast moeten staan.
Tenslotte verklaarde de heer West
dorp zich namens zijn fractie akkoord
met de voorgestelde begroting.
De heer F. L. de Grave stemde na
mens de KVP-fractie met de heer
Westdorp in, maar vroeg zich af waar
om B. en W. in hun toelichting bij de
begroting niet meer hebben gezegd
over de mogelijkheden voor toeristen
belasting. Graag had hij een uiteenzet
ting gezien, waarin duidelijk naar voren
kwam waarom deze „kur-tax" op Texel
nog steeds niet kan worden toegepast.
Hij verzocht B en W. hier alsnog voor
te zorgen.
Burgemeester De Koning zegde dit
toe en zei er zelf van overtuigd te zijn,
dat de toeristenbelasting een noodzaak
is. Zelfs als de regering een hogere bij
drage voor de toeristengemeenten be
schikbaar stelt, blijft een bron van in
komsten daarnaast noodzakelijk. Het is
in het belang van het gemeentelijk re-
creatiebeleid dat de gemeente zichzelf
door middel van de toeristenbelasting
tracht te bedruipen. Omdat men nu
niet beschikt over de middelen om het
zich zeer snel uitbreidende toerisme
op te vangen, glijdt Texel af naar een
financiële chaos. Er dient te worden
aangestuurd op de wijziging van de ge
meentewet, zodat h^t heffen van toe
ristenbelasting mogelijk wordt. Dat
die wijziging er komt is vooralsnog on
waarschijnlijk, want machtige lichamen
als de ANVV zijn tegenstanders van de
Kurtax.
De heer J. Daalder (A.R.) was het in
verschillende opzichten met de be-
'(Zie vervolg pagina 2)