A top
ruimte én sfeer
én mogelijkheden
met top-form
m0rkaste
Kopziekte en bemesting
VLESSING
Ja graag
Ja graag iets voor
HEM...
ibnn
Belangwekkende
inleiding van
Ir. Miedema
LANDBOUW en VEETEELT
Klerccfs woninginrichting
rubriek voor I o„,i,r
>41»
C, >HR <»ronlnarn
De Top-Form M0RKASTE maakt van wandruimte bergruimte! Voor Uw glaswerk, Uw
televisietoestel, Uw boeken I Wat een mogelijkheden enwat een sfeer I Hier is de mogelijk
heid om stap voor stap een wandcombinatie op te bouwen, die voldoet aan Uw behoefte,
die past in Uw sfeer van wonen! Komt U eens langs? Top-Form bewonderen! Onze zaak
èn ons hart zijn er vol van I
Koningstraat 43-45
Spoorstraat 30 - Den Helrler
Vorige week werd door de gezamen
lijke kunstmes tb an del (Fa. bakker,
Kcijser en Co. en de L.T.B.) in samen
werking met de Vereniging voor Be
drijfsvoorlichting een voorlichtings
avond over kopziekte en bemesting
gehouden. We ontleenden aan de inlei
ding van de heer lr. Miedema het vol
gende.
Het probleem kopziekte
Kopziekte houdt eik jaar de gemoe
deren weer bezig. Het ene jaar in meer
dere mate dan in het andere, maar tel
kens treedt deze gevreesde ziekte op.
Ondanks dat het verschijnsel m 1880
reeas oestond, is de uitbreiding hiervan
pas na de tweede wereldoorlog begon
nen.
Is „kali" de dader
Toen het probleem na de tweede
wereldoorlog oegon te spreken, kwam
ook het onderzoek naar de oorzaken
van kopziekte ai gauw op gang. Men
meende, dat men al snel „de oorzaak"
gevonden nad. Uit de eerste onderzoe
kingen kwam n.l. naar voren, dat er een
i sterke relatie tussen kopziekte en kali
bestond. Dus werd de kali als de ver
oorzaker van kopziekte aangewezen.
Uit latere onderzoekingen is eenter wel
gebleken, dat deze bewering niet ge-
neel juist is geweest. Hoewel kali wel
een rol speelt bij het optreden van kop-
ziekte, kunnen we haar toch niet als
de veroorzaker aanwijzen. Er zijn méér
elementen die hier aan debet zijn.
Yvelke rol speelt magnesium?
Het bovenstaande heelt ertoe geleid, dat
mans het onderzoek meer op het ele
ment magnesium wordt gericht. De koe
kan aan haar lichaam geen magnesium
onttrekken, hoewel ze daar een voor
raad heett van ongeveer 5U0 gram. Voor
het dagelijks onderhoud en afscheiding
met de meik heelt de koe 5 gram „nut
tige" magnesium per dag nodig. Als de
koe er te kort van krijgt, kan zij wel de
magnesium uit het bloed halen en b.v.
met de melk afscheiden. Dit kan tot
1 gevolg hebben, dat als de koe 2 a 3
dagen te weinig magnesium opneemt,
zij last van kopziekte kan krijgen.
Doordat in het voorjaar het gras een
lager magnesiumgehalte heeft dan in
zomer en najaar, is dan de kans op
kopziekte het grootst.
Uit het jaarverslag van de Ver. voor
Bedrijfsvoorlichting over het jaar
1962 ontlenen we het volgende staatje:
Magnesiumgehalte Aantal percelen
in de droge stof voorjaar najaar
van het gras
0.15 - 0.20 1 0
0.21 - 0.25 8 1
0.26-0.30 16
0.31-0.35 2
hoger dan 0.35 0
10
5
We zien dus, dat het magnesium
gehalte van het gras in het voorjaar
gemiddeld een klasse lager ligt dan
zomer en najaar. Als het gehalte aan
magnesium in het gras 0.35 bedraagt,
komt practisch nooit kopziekte voor.
Dus voldoende magnesium
Dat de koe voldoende magnesium
binnenkrijgt, hangt af van de volgende
punten:
1. de hoeveelheid gras (droge stof) die
ze opneemt;
2. het magnesiumgehalte van het gras;
3. de benutting van de opgenomen
magnesium.
Alhoewel benutting hier op de derde
plaats staat, is dit eigenlijk het belang
rijkste. Reeds eerder is het woord:
„benutte" magnesium genoemd. De be-
i nutting van de opgenomen magnesium
l varieert van 5 tot 30ü/o. De benutte
I magnesium is dus het deel, dat de koe
kan gebruiken voor haar dagelijkse on-
GESLAAGDE „RUSLAND-AVOND"
VOOR PLATTELANDSVROUWEN
De vorige week hield Harry de Graaf
i voor de afdeling Texel van de Bond
van Plattelandsvrouwen een voordracht
I met dia-vertoning over de Sowjet-Unie
I en enkele andere landen van het Oos-
telijk blok. Voor deze avond bestond
enorme belangstelling. Toen mevrouw
Laan-Kistemaker de bijeenkomst open-
I de, was het grote lokaal van de land-
bouwschool te Den Burg tot de laatste
plaats bezet. Dat was kennelijk te dan
ken aan de reputatie die de spreker had
opgebouwd tijdens een eerder gehouden
j avond over Nieuw Guinea. De heer De
Graaf zei aan het begin van de avond
bang te zijn, dat de verwachtingen van
de dames wat te hoog waren gespan
nen. Daardoor zou het praatje over
Rusland wel eens tegen kunnen vallen.
Dat bleek echter in het geheel niet het
geval te zijn De dames vonden het
kijkje achter het nog steeds ijzeren
gordijn bijzonder interessant. De opna
men, zowel als het commentaar erbij,
werden zeer gewaardeerd en zelfs en
kele mensen onder het gehoor, die de
lezing bij een andere gelegenheid al
eens hadden meegemaakt, keken en
luisterden geboeid. Hoewel de spreker
zich beslist niet steeds negatief ten aan
zien van de toestanden in de commu
nistische landen uitliet, had zijn betoog
toch het effekt, dat men er weinig voor
voelde om een soortgelijke reis te ma
ken. Veel indruk maakten ook de sterk
contrasterende beelden van Oost- en
West-Berijn, waarmee deze boeiende
lezing werd besloten.
A. B.-O.
derhoud en om met de melk af te
scheiden. Het onbenutte gedeelte wordt
weer met de mest afgescheiden.
Rond deze benutting zijn proeven ge
nomen. Uit deze proeven is gebleken,
dat het weer hierbij een grote rol
speelt. Nat weer is ongunstig.
Als de koeien van de stal in de weide
komen, daalt het magnesiumgehalte
van het bloed. Deze daling kan als
volgt verklaard worden:
1. de koe moet omschakelen van stal-
temperatuur naar buitentempera
tuur;
2. van droog voer moet de koe om
schakelen op gras. De pensflora
moet hier op ingesteld worden en
dit heeft enige tijd nodig.
Bij goed weer is de daling van het
magnesiumgehalte van het bloed na 2
a 3 dagen wel weer teniet gedaan, als
het gras tenminste voldoende magne
sium bevat. Blijft het weer echter een
nat karakter houden, dan blijft ook het
magnesiumgehalte van het bloed dalen.
Door het natte weer nemen de koeien
weinig gras op (ze staan veel met de
ronde rug), terwijl dit gras ook nog
voor een groot gedeelte uit water be
staat. De koe krijgt dus te weinig
droge stof naar bmnen en dus ook te
weinig magnesium. Hier komt nog bij,
dat het natte voer in de pens samen-
klontert en daardoor slecht verteert.
Door deze gang van zaken wordt er
magnesium aan het bloed onttrokken
en de kans op kopziekte vergroot.
Voorkomen
Zoals we uit het voorgaande hebben
kunnen opmaken, blijkt dus, dat de koe
voldoende weerstand moet kunnen bie
den. De inleider stelde de volgende
punten als voorwaarde die mogelijk tot.
een voldoende weerstand kunnen
leiden
1zorg dat het vee in goede conditie is,
als het van stal gaat;
2. probeer slechte (natte) weersom
standigheden uit te schakelen, door
desnoods het vee op te stallen. (Op
stallen is belangrijker dan bijvoe
deren).
3. schaar niet te vroeg uit. Ze komen
dan in niet al te kort gras;
3. probeer een goed magnesiumgehalte
in het gras te krijgen in het voor
jaar. Dit kunnen we bereiken, door
te zorgen dat:
a. de kalitoestand van de grond niet te
hoog is, omdat dit de opname van
magnesium tegengaat. Bij de op
name door de plant werken deze
twee elementen elkaar n.l. tegen.
We moeten echter wel oppassen voor
een te lage kalitoestand van de
grond, daar dit oogstdepressie kan
geven.
b. op zandgrond in het voorjaar 400
kg. Kieseriet te strooien. Dit behoeft
niet voor het gehele bedrijf, doch
over b.v. 1/3 gedeelte en dan spe
ciaal die percelen waar in het voor
jaar de koeien naar toe gaan. De
Kieseriet kan te zelf der tijd als de
stikstof gestrooid worden. In de
herfst neemt het aantal gevallen
van kopziekte vaak weer toe. Op
percelen waar de koeien in het na
jaar geweid worden, kan men plm.
6 weken daarvoor ook een Kiesenet-
bemesting geven.
Op kleigrond en kalkrijke zand
grond ligt het probleem wel even
moeilijker, alhoewel het de mening
van de inleider was, dat het strooien
van Kieseriet allicht iets zou hel
pen.
Door de geringe kosten, die het
strooien van Kieseriet met zich mee
brengt menen we, dat deze maatregel
zeker niet vergeten moet worden om
kopziekte te voorkomen. Hier komt
bij, dat als de koe met het gras veel
magnesium met de mest afvoert en er
dus een kringloop ontstaat
J. N.
'firn
bulltn .«•Blwoor^ikU.d »»n da radablla gO
NIET EENS MET J. TH. BOOM
Naar aanleiding van het schrijven
van J. Th. Boom te Oudeschild in Uw
rubriek „Wat ik zeggen wou" in de
krant van dinsdag, zou ik als bewoon
ster van Den Burg ook mijn mening
eens willen geven over het Ouwe Sun-
derklaas-gebruik, dat in de buitendor
pen verloren zou gaan. Vroeger was 5
december de dag van het Sunderklaas-
spelen. Nu wordt het in de huiselijke
kring gevierd en daar sta ik volledig
achter. Nu wil de heer Boon ons het
Ouwe Sunderklaasfeest óók ontnemen
door ervoor te pleiten, dat te Den Burg
het dansen op die avond wordt ver
boden. Het is nu eenmaal met anders:
om één of andere reden blijkt het in
Den Burg toch gezelliger te zijn. Men
kan de mensen moeilijk dwingen en het
zou zeker een dwangmethode zijn als
in Den Burg het dansen op 12 december
werd verboden. Ik hoop dat vele Ouwe
Sunderklaasspelers van Den Burg het
met me eens zullen zijn en dat voor
ons Ouwe Sunderklaas ((mét dansen)
niet verloren zal gaan.
Mevr. A. Huizinga - Den Burg
ZON, MAAN EN HOOG WATER
De zon komt 29 november op om 8.23 uur
en gaat onder om 16.34 uur; 2 december op
om 8.27 uur en onder om 16.32 uur.
Maan- 4 december N.M 12 december E.K.
Hoog water ter rede van Oudeschild:
27 nov. 1.37 en 14.31; 28 nov. 2.49 en 15.49;
29 nov. 4.12 en 17.19; 30 nov. 5.30 en 18.14;
1 dec. 6.28 en 19.05; 2 dec. 7.14 en 19.43;
3 dec. 7.53 en 20.18; 4 dec. 8.29 en 20.49;
5 dec. 9.02 en 21.20.
Aan het strand ongeveer een uur «erder
hoog water.
OVERHEMD V/ VI
Voor do goed verzorgde
man. Overhemden in tri
cot-nylon en zelfstrijken-
de poplins. Met moderne
streep of in uni-dessin.
v.a. f 13.90
HANDSCHOENEN
Heerlijk warme handschoe
nen. Sportief, gekleed of
beiden. Peccary, Nappa of
Pigskin. Keuze te over.
v.a. f9.90
SHAWLS
Warm en sportief zijn deze
shawls. Zowel ruige mo
hair, als gladde mohair-
zijde. Reeds v.a. f 4.95
POCHETTE
De finishing touch. Zelf-
binder met pochette in
transparante verpakking.
Uitgelezen keuze in TER-
LENKA en TREVIRA. Ook
zonder pochette.
v.a. f9.90
HERENVESTEN
Hartverwarmende ge
schenken, onze herenves-
ten, truien en pull-overs.
De heerlijkste, de warmste
wol. In div. kwaliteiten.
v.a. f 22.90-,
PYAMA
Die zal hem wel liggen.
Satin-Feutre pyama met
raglan mouw. Streepdes-
sin. In modieuze, donkere
tinten. In de maten 46/56
f20.50
58/60 f22.50