Cjroen 2tmrL- Jéxels in het harL,
Vlotte opvoering van
blijspel door Ü.D.I.
AGENDA
Expositie over bezetting
verzet en bevrijding
VANAF 3 MEI IN L.T.S.
Gevraagd:
Texels materiaal
rubriek voor I o„.i.r „-.ukü.-
LANDBOUW en VEETEELT
Aandacht voor de voederbieten
DINSDAG 23 MAART 1965
TEXELSE
78e JAARGANG No. 7949
Uitgave N.V. v/h Lange veld de RooQ
Postbus 11 - Den Burg, Texel - TeL 2058
RedaktJe: Harry de Graaf, WilhelminaJaan 33.
Deo Burg, tel. 2058, 's avonds 2382.
COURANT
Zaterdagavond voerde de Rederij
kerskamer UDI in „De Oranjeboom" te
Den Burg het blijspel in drie bedrijven
„Groeten uit Nice" op. De vereniging
boekte een groot succes; vrijwel alle
spelers slaagden erin het publiek tot het
laatste moment te boeien. Het had er
lange tyd naar uitgezien dat het stuk
niet of eerst veel later voor het voet
licht zou kunnen worden gebracht, om
dat een der medewerksters door ziekte
lange tijd uitgeschakeld was. Op het
laatste ogenblik kon alles echter door
gaan en aan niets was te merken dat de
betrokkene een groot aantal repetities
had gemist.
De merkwaardige verwikkelingen in
het door Dick van Maasland geschreven
blijspel beginnen als de familie De
Vries, bestaande uit vader Casper, moe
der Clara en dochter Sita, in het door
de door hen gehuurde vakantievilla aan
de Franse Riviera aankomen en mer
ken dat een aantal andere Nederlanders
het gebouw voor dezelfde tijd heeft ge
huurd. Eerst wordt aan een administra
tieve vergissing gedacht, maar als zich
na de weduwe Westveld-Haanstra met
haar dochter Micky en zoon Lammy ook
nog de kunstenaar Vincent Punt en
het meisje Karina aandienen, begint
men de reisorganisatie „Eldorado-
expresse" van oplichting te verdenken.
Alsof de situatie al niet moeilijk genoeg
is, komt tenslotte ook nog tante Mien
het gebouw instappen, die ook van plan
is vakantie te gaan houden. Zeer be
nard blijkt de toestand te zijn als de
misdadige Bruno Lamberti ten tonele
verschijnt en laat weten dat de jongere
vrouwen in het gezelschap als blanke
slavinnen naar het verre Oosten zullen
worden verkocht. Het probleem is nu
de oudere vrouwen ergens anders kwijt
te raken. In afwachting van een oplos
sing wordt het gezelschap in de villa
opgesloten. Vooral door toedoen van de
bazige, voor niets en niemand bang
zijnde tante Mien, ontstaan tal van
vreemde verwikkelingen. De spanning
blijft tot dat blijkt, dat dezelfde tante
Mien de hele „stunt" heeft bedacht. Dit
omdat alle betrokkenen erfgenamen
zijn van de korte tijd daarvoor over
leden Cornells Punt. Bruno Lamperti
ontpopt zich als politie-inspecteur. Hij
heeft spec.iale belangstelling voor het
niet zo brave misdadige meisje Karina.
De rol van de getergde huisvader
Casper de Vries werd op juiste wijze
gespeeld door de heer G. Pansier. Mej.
E. Remmers had de rol van zijn echtge
note Clara voor haar rekening genomen
en er iets bijzonder goeds van gemaakt.
Mej. Remmers speelde goed, waardoor
het weinig stoorde, dat zij voor deze
huismoeder met een dochter van twin
tig jaar wat te jong was. Die dochter
werd met verve gespeeld door mej. A.
v.d. Zwaag. Mevrouw T. Agter-Zonder-
van was de deftige, aanvankelijk zéér
verbolgen weduwe Westveld-Haanstra.
RECTIFICATIE
In de krant van vrijdag werd melding
gemaakt van het afscheid van de fam.
Broer. Daar werd abusievelijk vermeld,
dat er dinsdagavond gelegenheid was
om afscheid te nemen. Dit moet echter
zijn: woensdagavond van 7.30 tot 9 uur.
GESLAAGD
Voor het Praktijkdiploma Machine-
schrijven 165 van de VSLM (Vereniging
van Staatsgediplomeerde Leraren in
Machinechrijven) slaagde mej. Willy
Jas te Den Burg. Zij werd opgeleid door
de heer A. C. Peetoom.
LEPELAARS KWAMEN VEERTIFN
DAGEN LATER
De lepelaars zijn uit hun zuidelijke
winterverblijven teruggekeerd op Texel.
Op zaterdag 13 maart werden in de
Muy de eerste twee paren opgemerkt.
Dat is niet bijzonder vroeg. Vorig jaar
werden de eerste lepelaars al op 26
februari gesignaleerd. Dit is ongetwij
feld het gevolg van de periode koud
weer in het begin van deze maand.
Dinsdag 23 maart
Oosterend, Herv. Pastorie, Herv Mannenver.
Oosterend, vergadering.
Den Burg, Hotel „De Lindeboom-Texel, fa
milieavond Alg. Texelse Middenstandsver.
Oudeschild, o.l. school, Ouderavond, aanvang
20.30 uur.
Woensdag 24 maart
Den Burg, De Zwaan, R.K. Vrouwengilde,
„De vrouw en het Concilie" door pastoor
Bakker, Diemen.
Donderdag 25 maart
Den Burg, De Zwaan, N.K.V. Lezing met dia's;
„Rusland" door Harry de Graaf.
Zaterdag 27 maart
Den Burg, Hotel De Lindeboom-Texel, 't Nut.
Lezing door Prof. Dr. C. de Jager uit Utrecht,
over Ruimtevaart en ruimteonderzoek.
Zij speelde zeer aanvaardbaar. Het
spel van mevrouw B. Keijser-Breeu»ver
als dochter Micky stemde tot voldoe
ning. Ook de creatie van de heer R. van
der Kooi als zoon Lammy was goed.
Goed spel leverde ook de heer W. J.
Tinholt als de kunstschilder Vincent
Punt. Hij was door UDI als gastspeler
aangeworven. De rol van de „vamp"
Karina was in goede handen van mej.
D. Dros. Heel goed deed ook mevrouw
A. Dros-Kuiper het als tante Mien. Een
wat kleinere rol had de heer J. Reme-
link als Bruno Lamberti. De regie be
rustte bij de heer A. Poel. De grimage
werd verzorgd door de fa Groothuis
uit Alkmaar. Souffleur was de heer A.
de Wilt.
MEIERBLIS OP HET STRAND
DE KOOG Tijdens de laatste he
vige storm zijn ook op het strand van
De Koog enorme hoeveelheden hout
aangespoeld, dat alleen dienst zou kun
nen doen als brandhout. Hierdoor kwam
het bestuur van de Oranjevereniging
op de gedachte, de meierblis niet, zoals
de laatste jaren gebruikelijk is, aan de
Schumakersweg te houden, maar op het
strand. Vergunningen hiertoe werden
aangevraagd en verkregen van het Col
lege van B. en W., Rijkswaterstaat en
de commandant van de Texelse brand
weer.
Vrijwilligers, die met tractor en plat
te wagen eraan willen meewerken, het
hout nabij de Badweg op een hoop te
krijgen, worden vriendelijk verzocht dit
even te willen berichten aan de heer
Kaczor. Liefst vóór 27 maart.
Het ziet er naar uit, dat dit een meier
blis van ongekende grootte wordt. Bo
vendien zal het strand er niet weinig
van opknappen, zodat twee vliegen in
een klap worden gevangen
In nauwe samenwerking tussen de
Stichting Cultureel Werk Texel en de
geschiedenisleerkrachten van de ver
schillende scholen voor voortgezet on
derwijs is besloten een tentoonstelling
samen te stellen over de bezetting, het
verzet cn de bevrijding.
De collectie zal vanaf 3 mei a.s. opge
steld worden in enkele lokalen van de
nieuwe Lagere Technische school en is
er in de eerste plaats op gericht de
schooljeugd een inzicht te geven over
hetgeen zich in do tweede wereldoorlog
in Nederland afspeelde.
De organisatoren hebben voor dit
doel de beschikking kunnen krijgen
over een basiscollectie foto's, foto-re
producties en documenten samengesteld
door het Rijksinstituut voor Oorlogs
documentatie in Amsterdam. Uit het
verkregen overzicht van deze expositie
menen de organisatoren te mogen af
leiden dat het een buitengewoon aan
trekkelijke collectie zal worden, die
zeker ook waard is buiten schoolver
band te worden bezocht. Het ligt dan
ook in de bedoeling de expositie ook ge
durende enkele avonden voor bezoek
open te stellen. Hierover volgen t.z.t.
nadere mededelingen.
Het is de bedoeling de collectie ook
uit te breiden met een speciale op Texel
betrekking hebbende collectie. De di
recteur van het Texels Museum heeft
hiervoor reeds zijn medewerking toege
zegd. Gaarne wordt hiervoor ook een
beroep op de medewerking van alle
Texelaars gedaan. Ongetwijfeld be
schikt de bevolking nog over vele tast
bare herinneringen aan deze jaren. Op
ieder die nog beschikt over foto's uit
de oorlogsjaren, illegale bladen, bepaal
de oorlogsdocumenten of speciale op
Texel betrekking hebbende bescheiden
(byv. i.v.m. de tewerkstelling in Assen)
documenten of foto's over de Russenoor
log etc., wordt een beroep gedaan deze
tijdelijk voor de expositie af te staan.
De bescheiden en andere zaken kun
nen worden ingeleverd bij de geschie
denisleerkrachten van Rijks H.B.S,
U.L.O., Landbouwschool, Landbouw-
huishoudschool en Lagere Technische
School, dan wel bij de administrateur
van de Stichting Cultureel Werk Texel
p.a. raadhuis. Wilt u de bescheiden en
voorwerpen wel duidelijk van naam en
adres voorzien? De geschiedenisleer
krachten willen de oorlogsherinnerin
gen in de eerste plaats benutten om er
tijdens de lessen een toelichting op te
geven en aldus begrip te wekken voor
het oorlogsgebeuren.
Zij zullen voorts uit dit materiaal een
selectie pogen samen te stellen voor de
speciaal op Texel betrekking hebbende
expositie. Zo nodig zullen foto's ook
vergroot kunnen worden, wanneer zij
althans voldoende representatief wor-
SOLLICITATIE
DOUANE-AMBTENAAR
De directeur van het bijkantoor van
het Gewestelijk Arbeidsbureau Den
Helder te Den Burg verzocht ons er de
aandacht op te vestigen, dat gegadigden
voor de functie van Douane-ambtenaar
zich tot het Gewestelijk Arbeidsbureau
kunnen wenden tijdens het avond-
spreekuur op woensdag 24 maart van
7-8 uur. Bovenstaande geldt als aan
vulling op de desbetreffende adverten
tie in de krant van 19 maart.
den geacht. Ook eventueel nog beschik
bare voorwerpen, die typerend zijn
voor het oorlogsgebeuren, (bijv. een
noodkacheltje. anti-plof fietsbanden,
surrogaat-artikelen etc.) zijn van harte
welkom.
De organisatoren hopen zeer dat
ieder eens wil nagaan welk aandeel hij
voor deze expositie zou kunnen leveren.
U dient er twee belangen mee. In de
eerste plaats helpt u mee de jeugd een
beter inzicht over het oorlogsgebeuren
bij te brengen; in de tweede plaats kan
de expositie er aanzienlijk door aan
betekenis winnen.
Het is zo langzamerhand wel bekend,
dat de oppervlakte voederbieten de
laatste tien jaar sterk is teruggelopen.
Even zeker is het, dat zeer veel vee
houders het betreuren, dat zij dit hoog
waardige voedermiddel in het winter-
rantsoen moeten missen.
De oorzaak van het teruglopen van
de oppervlakte moet hoofdzakelijk wor
den toegeschreven aan de moeilijkhe
den bij de voorjaarsverzorging van dit
gewas. Men zag geen kans hiervoor
personeel aan te trekken, speciaal ook,
omdat het voorjaarswerk in de bieten
samenvalt met werkzaamheden voor de
voederwinning. Men is dan nl. juist be
zig met de latere voorjaarskuilen of het
vroege hooi.
Wij menen, dat het voldoende bekend
is, dat ook o.g. het wegvallen van de
voederbieten in de wintervoeding als
een grote teruggang beschouwt. Met een
zekere hardnekkigheid ben ik steeds
■blijven wijzen op het grote belang van
voederbieten in een rantsoen met goed
hooi en hoogwaardig kuilgras. Want
juist als hooi en kuilgras beter worden
gewonnen begint de waarde van voe
derbieten te spreken. In dit vroeger ge
maaide hooi en kuilgras krijgen we nl.
een veel nauwere verhouding tussen
eiwit en zetmeelwaarde en het kunnen
dan de voederbieten zijn, die deze ver
houding weer in orde maken.
Nieuwe mogelijkheden voor de
teelt
Bij het pleiten voor het behoud van
de voederbieten heb ik meermalen be
toogd, dat de bieten weer op de be
drijven zouden terug komen als de
moeilijkheden met de voorjaarswerk
zaamheden tot een oplossing zijn ge
bracht.
We zouden niet graag zeggen, dat
die moeilijkheden nu inderdaad volle
dig zijn opgelost. Maar het is wel zo,
dat de mogelijkheden veel groter zijn
geworden We denken daarbij aan het
volgende.
Bij de suikerbietenteelt kennen we al
een paar jaar het zgn. precisiezaad. Met
dit zaad krijgt men, vooral als het ge
zaaid wordt met de precisiezaaimachi-
ne, veel meer alleenstaande planten.
Het tijdrovende opeenzetten of dunnen
van de bieten komt hierdoor in de oude
vorm te vervallen.
Vorig jaar is van enkele rassen voe
derbieten ook precisiezaad in de handel
gebracht. Dit jaar is er al van een gro
ter aantal rassen precisiezaad beschik
baar. Men kan zowel uit de hooggehal-
tige als laaggehaltige voederbieten een
keus doen.
Op onkruidrijke gronden is men er
echter alleen met gebruik van precisie
zaad niet. Men heeft dan weliswaar
meer alleenstaande bieteplanten, maar
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Bank: Nederl. Middenstandsbank; Coop. Boe
renleenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,65 p.
kw. 30 ct incasso. Advert: familie berichten
14 ct. p. mm.; andere advert. 12 ct p. mm.
Alkmaarse rechtbank
JONGEN MISHANDELD
ƒ100,— BOETE
ALKMAAR Vrijdagmiddag moest
de 20-jarige Texelaar H. R. uit Den
Burg zich voor de Alkmaarse recht
bank verantwoorden voor mishande
ling. De jonge bloemist had op 14 no
vember van het vorig jaar ruzie ge
kregen met zijn jonge dorpsgenoot L.
Huisman op het pleintje voor de bios
coop. Aanleiding was het feit dat ver
dachte zijn voet zette op het spatbord
van de bromfiets van Huisman Toen
deze hierover een aanmerking maakte
en de voet van de knaap misschien wat
hardhandig verwijderde, gebruikte R.
zijn vuisten. De bromfietser kwam door
de klappen op de grond te liggen, waar
verdachte hem nog enkele trappen na
gaf. De officier van justtitie mr. M. G.
Kooperberg vond het een bijzonder nare
zaak en eiste een week voorwaardelijk
met een proeftijd van twee jaar en
ƒ60,subs. 12 dagen. Aangezien R. nog
nooit eerder met de justitie in aanra
king was geweest, vonniste mej. mr. M
de Keijzer met ƒ100.subs. 20 dagen
FEESTAVOND VAN
SPORTVERENIGING
DE COCKSDORP De Sportvereni
ging Cocksdorp organiseert zaterdag
haar jaarlijkse feestavond voor leden
en donateurs. De eerste helft van de
avond zal gevuld worden met een rea
listisch toneelstuk, getiteld „Toen ik
mijn vader ontmoette. De spelers
hebben er wkenlang voor gerepereerd
onder leiding van de heer O. Kikkert.
In de pauze wordt een verloting gehou
den. Tenslotte bestaat ruimschoots gele
genheid voor dansen.
Een beroep wordt gedaan op de
Cocksdorpers om een prijs beschikbaar
te stellen voor de verloting. De be
stuursleden zullen ze gaarne innemen
Kaarten voor de avond zijn verkrijg
baar aan de zaal: restaurant Kikkert op
de avond van de uitvoering vanaf half
acht.
als deze geflankeerd worden door on-
kruidplanten geeft precisiezaad prak
tisch geen voordelen. Naast gebruik van
dit speciale zaad past op onkruidrijke
grond een chemische onkruidbestrij-
ding. Vorig jaar zijn hiermee prima
resultaten verkregen. Wij hebben op
Texel zeer veel grond, waar het nieuwe
onkruidbestrijdingsmiddel Pyramin uit
stekend werkt.
Hoe men te werk gaat
Uiteraard is het altijd van belang
voor de teelt van voederbieten een
perceel te kiezen, dat niet „onder het
vuil" zit We denken hierbij speciaal
aan het onkruid kweek. In dit opzicht
moeten we van Pyramin heel weinig of
niets verwachten
Voor de teelt van bieten geldt altijd,
dat een enigszins bezakt perceel de
voorkeur verdient. Een vaste onder
grond bevordert een goede opkomst en
snelle ontwikkeling. We behoeven
slechts een heel dunne laag losse grond
te hebben. Zaaien bij voorkeur met de
precisiezaiamachine en niet streven
naar de minimumhoeveelheid zaaizaad.
Bij een goed zaaibed kan met 5-6 kg.
zaaizaad per ha. worden volstaan
Het is zaak om reeds direct na het
zaaien uit te gaan kijken naar een
goede gelegenheid om de chemische
onkruidbestrijding tot te passen. Voor
een goede werking is een vochtige
grond noodzakelijk en als deze belang
rijke voorwaarde kort na het zaaien
aanwezig is moet met de bespuiting
niet worden gewacht. Is dit niet het
geval, dan kan tot kort voor opkomst
de eerste de beste gelegenheid worden
afgewacht. Eventueel kan ook na op
komst worden gespoten, maar we geven
ver de voorkeur aan spuiten vóór op
komst.
Zodra de bieteplanten goed zichtbaar
zijn moet U met de lange hak te veld
gaan. Als het zaad van goede kwaliteit
is, het zaaien goed gebeurd is en het
chemisch onkruidbestrijdingsmiddel op
de juiste wijze is toegepast, kunt U met
de lange hak in een bewerking de bie
ten opeenzetten. En dit behoeft zeker
geen weken per bunder te duren. Vorig
jaar is gebleken, dat dit ook in vier da
gen kan.
Tenslotte
Het scheuren van grasland voor de
teelt van voederbieten betekent vrijwel
altijd, dat de mogelijkheden om tot een
maximale veebezetting te komen, wor
den vergroot. Een oppervlakte voeder
bieten is voor de wintervoeding van het
vee altijd belangrijker dan een zelfde
oppervlakte grasland, waarvan hooi en
kuilgras wordt gewonnen. Zo bekeken
betekent de verbouw van voederbieten
dus intensivering van het bedrijf ofwel
vergroting van te kleine bedrijven.
WONDERLIJK LICHT
DODENDE STRAAL EN
MERKWAARDIGE GENEESKUNDE
NNP De geleerden strijken zich
nog altijd verward door het haar. On
derling spreken zij over de vondst van
de eeuw, naar buiten over een vinding,
die in belangrijkheid te vergelijken is
met de ontdekking van het atoom. De
mogelijkheden van de ontdekking zijn
zo talrijk, dat men er nog lang geen
lijst van durft opstellen. Toch is het on
derwerp heel alledaags: licht. Nu ja,
alledaags. Het ontstaan van licht is
eigenlijk een heel ingewikkelde zaak,
ook al lijkt het zo eenvoudig om een
schakelaartje om te knippen en de ka
mer in een kunstmatig zonnetje te zet
ten. Het ingewikkelde geboorteproces
van het licht is er dan ook de oorzaak
van, dat de sensationele ontdekking pas
in onze technisch vergevorderde dagen
kon worden gedaan. Het is de vondst
van de Laser.
In de zomer van 1960 begon een
Amerikaans geleerde, dr. Theodore H.
Maiman, aan een reeks experimenten
met het licht. Zijn ontdekkingen zijn
nog altijd het onderwerp van de meest
veelbelovende gissingen van collega-
geleerden. Dr. Theodore Maiman slaag
de er namelijk in het licht te bundelen.
Prompt bleek de concentratie van het
zo op het oog alleronschuldigste licht
tot grootse dingen in staat. Wie zou
ooit kunnen denken, dat licht in staat is
de hardste diamant te splitsen, ja, zelfs
kan worden veranderd in de „Dodende
straal", waarover fantasievolle schrij
vers al zulke afgrijselijke dingen heb
ben gezegd?
Licht-energie
Om het te verklaren is een brokje
atoomtheorie niet te vermijden. Een
atoom bestaat uit een kern, met daar
omheen een aantal electronen. Deze
laatste, uiterst minieme deeltjes draaien
om de kern in een voorgeschreven
baan. Door van buiten af energie toe te
voeren (elektriciteit) kunnen wij die
elektronen van baan laten verspringen.
Overigens voor een heel kort tijdje. De
elektronen springen, zodra zij hun fou
tieve baan ontdekken, weer haastig te
rug. Bij dit terugspringen komt energie
in de vorm van licht vrij.
Nu is het vervelende in de natuur,
dat met dit licht zeer kwistig wordt om
gesprongen. De elektronen springen te
rug wanneer zij daar zelf zin in heb
ben, met het gevolg, dat lichtdeeltjes
letterlijk alle mogelijke kanten worden
heengeschopt. De verdienste van Mai
man is nu, dat hij dit proces heeft we
ten te bedwingen en de lichtdeeltjes een
bepaalde kant wist heen te sturen. Hij
deed dit met behulp van de Laser, een
instrument met als kern een staafje van
kunstmatig geproduceerd robijn. Hij
ontdekte verder, dat zo'n gecontreerde
lichtstraal zonder al teveel moeite zo'n
twintig miljoen maal sterker kan zijn
dan de gewone lichtstraal van de zon.
Geen wonder, dat de militaire deskun
digen zich hardnekkig op deze ontdek
king hebben geworpen. Zij zien er de
mogelijkheid in om bijvoorbeeld vijan
delijke raketten onschadelijk te maken.
Operaties
Maar de Laser heeft veel meer ver
maar gevaarlijk stuk speelgoed voor
diensten dan alleen maar een fraai,
militairen. De geconcontreerde licht
straal kan bijvoorbeeld dienen bij ope
raties. Door de ongewone hitte, welke
op zeer kleine plekken kan worden ge
richt, zijn operaties zonder bloedingen
mogelijk. In Amerika zijn hiermee al
verrassende resultaten bereikt.
De lichtstraal kan ook worden ge
bruikt als transportmiddel voor tele
foon- en telexverbindingen. Men heeft
al berekend, dat één Laserstraal in
staat is honderd miljoen telefoonver
bindingen te verzorgen. Eén zo'n gecon
centreerde lichtstraal moet wel een bij
zonder sterke schijnwerper opleveren.
Dat klopt. In 1962 richtten de Amerika
nen een Laserstraal op de maan, vier
honderdduizend kilometers van ons ver
wijderd. Zij slaagden er in een punt
met een middellijn van dertig kilometer
op het maanoppervlak te verlichten
Een ongekende prestatie, welke on
denkbaar zou zijn met een ouderwetse
schijnwerper, hoe sterk deze ook kon
worden gemaakt. Gewoon licht immers,
waaiert uit en op zo'n afstand zou er al
niets meer van te bemerken zijn.
Het lijkt wat zinloos om zo maar even
de maan in het mannetje te zetten,
maar er zit wel degelijk een practische
bedoeling achter. Door de Laser te ver
volmaken zou men er later gebruik van
kunnen maken om contact op te nemen
met ruimteschepen en ruimtestations.
De straal behoeft dan maar op zo'n
station te worden gericht om gesprek
ken over en weer mogelijk te maken.
CONSULTATIEBUREAU VOOR
ZUIGELINGEN
Woensdag 24 maart a.s. worden de moeders
van de buitendorpen verwacht op de volgende
uren:
Den Hoorn: 13.3014.00 uur; Oosterend
cn De Waal: 14.0014.45 uur; De Cocksdorp
en Eierland: 14.4515.30 uur; De Koog:
15.30—16.00 uur.