Inpoldering van Wadden is zelfs
van internationaal belang
VEEL LIEFS VAN RONNIE
Afsluiting Wciddenzee
vraagt 18 tot 46 jaar
Prof. dr. H. J. Keuning op Waddensymposion:
BLIJVEN
TELLEN...
Bronchi Keffen
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
De bank waar u zich thuis voelt!
Voor
Baby
TWEEDE BLAD
TEXELSE COURANT
VRIJDAG 26 NOVEMBER 1965
Inpoldering van het Waddengebied biedt zeker niet alleen voordelen van
regionale betekenis, maar levert ook nationaal (en zelfs internationaal) gezien
belangrijke winstpunten op.
fa Uitbreiding van het woongebied in Nederland, dat steeds voller wordt.
fa Uitbreiding van de recreatiemogelijkheden voor binnen- en buitenland.
fa Aanleg van zoetwater-reservoirs, die in Europees verband verlichting kun
nen brengen in de toenemende watervervuiling.
Dit heeft prof. dr. H. J. Keuning, hoogleraar aan de Groninger universiteit,
betoogd op het Waddensymposion, dat vorige week te Groningen is gehouden.
Op het Waddensymposion, georgani
seerd door het Universitair Centrum
voor Bestuurswetenschappen, de Ver
eniging voor Hoger Landbouwonder
wijs en de Waterschapsbonden in de
drie noordelijke provincies, kwamen vijf
deskundigen aan het woord, die hun
licht lieten schijnen over de vele pro
blemen, die aan een eventuele inpolde
ring van de Waddenzee zijn verbonden.
Woongebied
In een inleidende toespraak maakte
prof. mr. E. H. 's Jacob, reetor-magni-
ficus van de Groninger universiteit en
directeur van genoemd universitair
centrum, duidelijk, dat men alleen nog
maar aan praten toe is. maar dat „de
beslissingsnoodzaak op ons afkomt", zo
dat reeds nu de nodige besprekingen
moeten worden gevoerd om goed voor
bereid te zijn.
Het staat nog te bezien, aldus .prof.
Keuning, of de vele kleinere regionale
voordelen, zoals die bijvoorbeeld zijn
genoemd bij het Friese twee-dijkenplan
voor Ameland, de inpoldering van de
Waddenzee rechtvaardigen. Nationaal
gezien zag hij als voordeel de uitbrei
ding van het woongebied in een land,
dat nu al rond 12 miljoen inwoners telt
en er in het jaai 2000 rond 18 miljoen
zal hebben.
Naast de winst voor de nationale en
internationale recreatie zag hij het
grote belang van zoetwaterreservoirs,
nu het de vraag wordt of de sterk ver
vuilde grote rivieren de dnnkwater-
behoeite kunnen blijven dekken.
Recreatie
Prof. Keuning berekende, dat de
duinstreek (inclusief de Waddeneilan
den en de Veluwe) in 1960 ongeveer 56
procent van het totaal aan vakantie
gangers had, tenminste wanneer men de
steden Amsterdam, Rotterdam en Den
Haag (met een andersoortig bezoek)
buiten beschouwing laat. Daar ligt dus
een belangrijke functie voor een inge
polderd Waddengebied.
De aanleg van een grootscheeps re
creatiegebied zal de centrale positie van
een aantal kustplaatsen of meer bin
nenwaarts gelegen steden (Groningen,
Leeuwarden. Aikmaar e a.) verstevigen
en „eventueel de functie verlenen van
„approvianderingscentrum".
Het gebied achter Texel en Vlieland
zou dienstbaar kunnen worden ge
maakt aan een uitbouw van de noor
delijke vleugel van de Randstad. (Dus
toch geen luchthaven? Red. T.C.) Bij
Den Helder zou zelfs industrialisatie
kunnen voorkomen, aldus prof. Keu
ning, die verder wees op de noodzaak
van goede verkeersverbindingen met
het nieuwe gebied.
Miljardenplan
Ir. C. van den Burgt. hoofd van het
Bureau Lauwerszeewerken van Rijks
waterstaat, vertelde dat de kortst mo
gelijke uitvoeringsperiode voor afslui
ting van de Waddenzee nog altijd 18
jaar bedraagt. Uitgaande van het
(aanbevelingswaardige) principe om
van klein (aanleg secundaire dammen)
FEUILLETON:
(iiiMiiiiiiiimiHiiMiiiimiiiiiiMiiMiiiiiiiiiiimiiiiiHiiiiiiiiiimiimimmiiiiiiiiiiiiimiiiiii
lllllllllllllllinillllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIINIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIII
door Maartje Zeldenriik
43. „Dank je voor het compliment,
Yolanda".
„Het was eerlijk als zodanig bedoeld.
Ik mag je wel en ik weet ook, dat ik van
je houd. Je bent lief. Maar we weten
allebei, dat voor een huwelijk nog iets
meer nodig is. Vandaar, dat we als
verstandige mensen geen dwaze stap
ondernemen en het laten, zoals het is.
Heb ik gelijk?"
„Misschien", antwoordde hij voor
zichtig. „En die tienjarentermijn dan?"
„Dat was zo", bevestigde ze. „En ik
begin je te begrijpen, beste vriend. Jij
dacht natuurlijk, toen je dit hoorde,
daarom weigerde Yolanda steevast met
me te trouwen, is het niet?"
„En als dat zo was?"
,Dan ben je een grotere dwaas dan ik
dacht. Weet je nog, dat ik die avond in
je hotelkamer in Aansterdam bij je was
en me min of meer aanbood? Dat ik me
helemaal aan je wilde geven? Dat ik
met je wilde trouwen?"
„Natuurlijk weet ik dat nog".
Lieverd, dat was enkele maanden
vóór de termijn verstreken zou zijn.
Wat dacht je, dat mij die maandelijkse
toelage en mijn huis hier me wat kon
den schelen, als ik zo van iemand zou
houden, dat ik met hem wilde trouwen?
„Sorry, Yo, je hebt gelijk. Ik schaam
me".
Hij hoorde haar lachen. „Het is je
vergeven. Juist, omdat je zo spontaan
naar groot te werken, zou de afsluiting
miljard gulden gaan kosten, of 100 tot
150 miljoen gulden per jaar.
De veronderstelde kosten van de
Waddeninpoldering zijn twee 5 drie
keer zo hoog als van de Deltawerken.
In dit verband zei ir. Van den Brugt,
dat het belangrijk is te bedenken bij
een werk van zo'n grote omvang, of
arbeid en kapitaal niet beter anders
besteed hadden kunnen worden, vóór
dat men beslissingen neemt.
Aan de hand van vele kaarten liet ir.
Van den Burgt zien, dat er al vele
plannen voor de Waddenzee op tafel
liggen en dat er diverse mogelijkheden
zijn om een gehele of gedeeltelijke in
poldering van de Waddenzee uit te
voeren.
Negen bekkens
Hij liet een zekere voorkeur blijken,
voor de langdurige procedure, waarbij
vermoedelijk de meest urgente plannen
het eerst zullen worden uitgevoerd en
met de aanleg van dammen naar b.v.
46 jaar vergen en totaal ongeveer 5 a 6
Ameland en Schiermonnikoog wordt
begonnen, zodat de grootste en moei
lijkste onderdelen tot het laatst be
waard blijven. Het voordeel van een
dergelijke gang van zaken is, dat men
langzamerhand de ervaring kan op
bouwen. die voor een dergelijk enorm
project nodig is.
De Waddenzee bestaat uit één lang
gerekt bekken met negen zeegaten en
daarom is het wenselijk door middel
van acht secundaire dammen de Wad
denzee in negen bekkens te verdelen,
voordat tot afsluiting wordt overge
gaan, aldus spreker, die er met na
druk op wees dat geen bepaald plan
werd besproken, maar dat er slechts
enkele beschouwingen worden ge
geven.
Chaos in het milieupatroon
..Afsluiting zal een chaos in het fijn
zinnig milieupatroon veroorzaken, zoals
muggen en andere insectenexplosies.
Tientallen jaren zullen nodig zijn voor
stabilisatie. De biologische productivi
teit zal tot een fractie van de huidige
terugvallen. De economische investe
ringen nodig voor een ecologisch ver
antwoorde landschapsopbouw zullen
die van de Delta-werken nabijkomen,"
zo zei ir. P. Tideman, adjunct-inspec
teur bij het Staatsbosbeheer voor de
Natuurbescherming, die enige morfolo
gische. biologische en ecologische aspec
ten belichtte.
Onderzocht zou kunnen worden, al
dus ir. Tideman, in hoeverre „zee-
bouw" maatschappelijk aanvaardbaar
is, bijvoorbeeld door eiwit-voorziening
door algen, wieren en zoutgrassen, de
oester- en mosselteelt, de visserij, de
jacht, de karton- en papierfabricage en
de biezenteelt.
Geen voordelen
De conclusie van ir. C. van Rooyen,
directeur van het Rijksinstituut voor
Drinkwatervoorziening, is, dat het be
dijken van de Waddenzee uit het oog
punt van drink- en watervoorziening
niet schadelijk is, maar ook geen grote
voordelen oplevert.
Er is veel water nodig l(in het jaar
2000 circa 1100 miljoen m3 voor de be
volking en rond 2700 miljoen m3 voor
de industrie). Het is echter waar
schijnlijk dat de ondergrond van het
Waddengebied doordrenkt is met zout.
De vorm van eventuele Waddenmeren
is nog niet bekend. Op den duur zullen
deze min of meer zoet worden, aldus ir.
Van Rooyen. Met de vorming van een
goede, diepe zoetwaterzak zijn tiental
len jaren gemoeid.
Ir. R. van Hees, lector in de land
bouweconomie in Groningen, wees ook
op de nadelen, die door een Wadden
project kunnen ontstaan, bijvoorbeeld
voor de zoutwatervisserij, de havens
van Hariinger. t-n Den Heldor, voor de
kustbeveiliging door verandering van
het getij denregime, voor de flora en
fauna van het Waddengebied e.d. Het is
duidelijk, zei hij. dat nog geen gefun
deerd oordeel kan worden uitgesproken
over de wenselijkheid van inpoldering.
Het is gewenst op korte termijn met het
onderzoek te beginnen.
Hij stelde, dat de veronderstelde kos
ten per jaar van de inpoldering 90 tot
215 miljoen gulden bedragen en dat de
veronderstelde tijdsduur 30 tot 50 jaar
is. „Op basis van de verhoudingen van
1963 zou uitvoering van het Wadden
project per jaar ongeveer 0,65 tot 1,8
procent van de totale belastingop
brengst vergen", zo berekende hij.
Het Waddensymposion stond onder
leiding van de heer R. J. Clevering,
voorzitter van de Groninger Water-
schapsbond.
Nog vele vragen
Afsluiting van de zeegaten is niet
noodzakelijk voor de veiligheid van
Van tijd tot tijd telt u uw geld. Is het nog geen tijd om
het bij de N.M.B. te brengen? Sparen is er nu nóg inte
ressanter geworden: beleggingsboekjes en spaarrekening
met een rente van 3la0/o. termijnboekjes nu met een rente
van 4la0/o. Zo blijft u tellen. Bijtellen!
Den Burg: Binnenburg 11. Den Helder: Koningstraat 7
Noord-Nederland, zo zei ir. C. van den
Burgt op het Waddensymposium, waar
do eventuele inpoldering van de Wad
denzee van diverse kanten is belicht.
Door afsluiting van de zeegaten
wordt de veiligheid wel iets groter,
maar de versterking van de bestaan
de dijken geeft ook meer veiligheid,
aldus ir. Van den Burgt.
Met de andere sprekers had de heer
Van den Burgt plaatsgenomen in een
forum, onder voorzitterschap van prof.
dr. M. Troostwijk. Uit de antwoorden
op de vele vragen kwam wel in de
eerste plaats naar voren, dat er nog
vele zaken zijn met betrekking tot de
inpoldering van de Waddenzee, die om
opheldering vragen.
Er moet op allerlei terrein nog ont
zettend veel onderzoekingswerk wor
den verricht, alvorens kan worden be
slist over wel of niet inpoldering en dat
onderzoek zal met spoed ter hand moe
ten worden genomen. Daarvoor zullen
bestaande instituten en instellingen
nog aanzienlijk moeten worden uitge
breid, zo was de algemene indruk van
de forumleden.
Diverse vragen sloegen op het reeds
vaak gesignaleerde gevaar, dat een
uniek natuurgebied dreigt verloren te
gaan bij inpoldering, dat bepaalde bij
zondere vogelsoorten hierdoor dreigen
uit te sterven en dat het karakter van
de Waddeneilanden verloren dreigt te
gaan. De forumleden konden eigenlijk
alleen maar zeggen, dat dit jammer
is en dat men zoveel mogelijk moet
trachten dit te voorkomen.
Prof. dr. H. J. Keuning bevestigde,
dat een nationaal bestemmingsplan
voor het Waddengebied noodzakelijk is
en dat met het maken van een derge
lijk plan al lang begonnen had moeten
zijn.
(Overgenomen uit „Nieuwsblad van
het Noorden").
POEDER - CREME - OLIE - ZEEP
IN TOPWEEK 1980 ZEKER
5 MILJOEN VAKANTIEGANGERS
In de periode 1980 - 1990 verwacht de
rijksplanologische dienst in de topweek
van het vakantieseizoen in ons land
1,6 miljoen vakantiegangers per dag,
waarvan 15 pet. buitenlanders. Voor de
dag- en weekendtrek wordt een dagtop
verwacht van ruim 3,5 miljoen toeris
ten, waarvan 4 pet. buitenlanders. In
totaal dus een dagtop van 5 miljoen.
Van de buitenlanders, die naar ons
land met vakantie komen, gaat onge
veer een derde naar de kust. Van de
Nederlanders trekt daar 1/5 deel heen.
Hierbij voegen zich nog de dag- en
weekendrecreanten. Voor 1980 kan
daaruit een dagtop van 1 tot lVt mil
joen strandbezoekers worden afgeleid.
De capaciteit van het strand bij de
huidige stand der ontsluiting is onge
veer 1 miljoen.
Deze cijfers gaf mr. M. G. de Bruin,
directeur van de N.V. Nederlandse
Spoorwegen op de recreatie-studiedag
van de ANWB in Rotterdam.
Uit die cijfers trok spreker de conclu
sie, dat verdere ontsluiting van het
strand gewenst is, maar dat anderzijds
ook gedacht moet worden aan geheel
nieuwe gebieden, die voor strandre-
creatie in aanmerking komen.
BENOEMING HEEMRAAD
Bij Koninklijk besluit is met ingang
van de eerste woensdag in december
1965 tot heemraad van het waterschap
de Gemeenschappelijke Polders op
Texel benoemd, de heer C. W. Bakker
Wzn. te Den Hoorn.
MEDEDELING VAN HET
LANDBOUWSCHAP
Men schrijft ons:
De Sociale Commissie Texel van het
Landbouwschap vestigt de aandacht
van de werkgevers op de 2°/o uitkering.
Deze uitkering wordt aanbevolen door
de Stichting van de Arbeid en de
Standsorganisaties. Voor zover deze
uitkering nog niet is gedaan, verzoekt
genoemde commissie dit in de maand
december alsnog te doen.
eerlijk bent, houd ik van je. En zodra
Augie op de proppen komt, ga ik hem
eerst een poosje heerlijk uitlachen, voor
ik hem de deur uit bonsjoer. Voorgoed".
„Waarom zou je dat doen? Misschien
houdt hij wel erg veel van je".
„Augie houdt alleen van zichzelf. En
vindt, dat de wereld dankbaar moet
zijn. dat hij bestaat. Dat zal me de ad-
vokaat wel worden
„Misschien schudt iemand hem wel
eens een keer ruw terug tot de werke
lijkheid".
„Maak je om Augie maar geen zor
gen. Die redt zich wel, dank zij mijn
relaties en zijn welbespraaktheid. Nou,
ik houd je op de hoogte en zodra Bep
zover hersteld is, dat ze me niet meer
nodig heeft, zie je me wel verschijnen".
„Ik verheug me er bij voorbaat op".
„Je meent het?" Hij onderkende in
haar stem, dat ze zich gestreeld voelde.
„Zodra je er bent. omhels ik je....
als een zuster".
„Dat doet me genoegen.... broertje.
Tot ziens en doe kalm aan, he?"
Nadenkend legde hij de hoorn neer.
Vijftien september in Brussel, dacht hij.
En in zijn gedachten rijpte een plan
HOOFDSTUK 13
Ronnie Beelen oogstte nieuwe suc
cessen: in Berlijn, in Hamburg, in Bre
men en in Parijs. En de dag. nadat hij
in Parijs gezongen had, wachttte hij
niet eens de kranten af om de recensies
te lezen, maar nam het vroege vliegtuig
naar Zwitserland, alwaar hij voor
etenstijd in Bern arriveerde.
In het hotel werd hij begroet door
een volkomen verrast meisje. Toen hij
haar kamer betrad, kwam ze wonder
snel overeind en vloog hem om zijn
hals. „Ronnie.... wat heerlijk, mijn
RUWE
HUID
SCHRALE LIPPEN
schat.dat je er bent! Ik heb naar je
verlangd.
Hij kuste haar rustig. „Een verras
sing, he? Heb ik expres gedaan. Als
vrouw van Ronnie Beelen zul je vaker
dergelijke verrassingen te verwerken
krijgen. Maar dan blijft het altijd nieuw
voor ons. he?"
Ze nam zijn arm. hem stevig vast
houdend en deed enkele passen door
het vertrek, waarna ze hem met vra
gende blik aankeek. „Hoe doe ik dat?
Beter dan de vorige keer?"
Hij keek ernstig en knikte. „Ik sta
ervan te kijken, Kruimeltje. Weet je,
dat ik de gelukkigste man van de we
reld ben. met zo'n prachtvrouw, als jij
bent, bij me?"
Ze legde haar hoofd tegen zijn schou
ders. ,.Ik houd van je", antwoordde ze
eenvoudig. „Ik ben gelukkig, als je bij
me bent".
Mevrouw Vet keek lachend toe, tot
hij zich losmaakte en zijn aanstaande
schoonmoeder begroette.
„We hebben je gisteravond op de t.v.
gezien, Ronnie".
Aagje knikte. „Je hebt jezelf over
troffen. Wat een applaus, he?"
„Ja". Het kon hem niet zoveel meer
schelen. Hij was er aan gewend. Terwijl
hij naast het meisje ging zitten, zei hij:
„Ik heb nog een verrassing voor je,
Kruimeltje".
Ze keek hem vol verwachting aan.
„Wat dan?"
„Ik heb nu een paar dagen vrij. Weet
je wat wij gaan doen? 15 september
moet ik in Brussel zingen, maar
Morgen breken we hier op en dan rij
den we rustig in de richting Belgie.
Dwars door de bergen, zodat er voor
jou weer iedere dag veel te genieten
valt".
Haar ogen begonnen te glinsteren.
„O, Ronnie, dat lijkt me geweldig!"
„En na Brussel heb ik weer vijf da
gen. Dan rijden we terug naar de
Beemster en stap je doodnuchter uit de
wagen en loop je gewoon naar de
voordeur. Zodat iedereen kan zien:
Aagje Vel. loopt weer.als een kieft"
Ze lachte verheerlijkt. Het volgende
ogenblik kwam ze overeind en plofte op
zijn schoot neer. „Schat van me. ik ver
heug me iedere dag in jouw nabijheid.
Dat doen we".
Later op de avond, toen mevrouw
Vet al naar bed was gegaan, zaten ze
nog even, dicht naast elkaar in de ka
mer.
„Ronnie", vroeg ze zacht, terwijl ze
hem over zijn wang streek, „mag ik je
wat vragen?"
„Ik ben een en al oor, Kruimeltje".
„Het is.ik houd erg veel van je
en ik weet, dat ik me als een koningin
zal voelen, als we getrouwd zijn. Maar
vind je het heel erg, als ik je vraag te
wachten, tot ik weer helemaal kan lo
pen? Ik wil graag, goed lopend, naar de
kerk en het gemeentehuis gaan, zie je?
Vind je dat nu gek?"
Hij kuste haar in de hals. „Kruimel
tje, jij bent nu al mijn koningin. Jij mag
de trouwdatum vaststellen. Is dat
goed?"
Ze omhelsde hem met het vuur van
haar jeugd. „Dank je. schat, dat je dit
allemaal goed vindt. Ik beloof je, dat
ik mijn uiterste best zal doen, om het
zo vlug mogelijk goed te leren, want.
Ho»»tdronk in tobUtvorm. 95ct
Ze boog zich dieper naar hem toe en
verborg haar gezicht. „Ik verlang ook
naar je.
Bern-Brussel. De reis was een vreug-
detocht voor alle drie inzittenden van
de wagen. Af en toe keek Aagje naar
de rolstoel achter in de auto. Die heb ik
niet meer nodig, dacht ze. Twee dingen
heb ik nu, die me intens gelukkig ma
ken: ik kan mijn benen weer gebruiken
en ik krijg een man, die ik zielslief heb.
Wat blijft me nu nog over? Niets. Ik
ben alleen maar gelukkig.
In Brussel wachtte Ronnie een ver
rassing. Nadat hij voor Aagje en haar
moeder in een hotel een gelijkvloerse
kamer had gevonden, vertrok hij zelf
naar een verdieping hoger, waar een
geheimzinnig lachende piccolo de deur
voor hem opende. In de kamer stond
Yolanda en keek hem lachend aan.
Ze begroetten elkaar met een kus.
„Dat is leuk, zeg", constateerde hij,
haar van top tot teen aankijkend. „Je
ziet er niet al te best uit, jongedame.
Hoe is het met Bep?"
„Ze zit alweer overeind en maakt
zich zorgen over haar keuken, dus dat
is een goed teken. Dat moeten we heb
ben Vandaag of morgen wipt ze er wel
uit en haar sterke gestel zorgt voor de
rest. Ze is er doorheen gekomen, en de
dokter heeft nu gezegd, dat het een
dubbeltje op zijn kant was".
„Gefeliciteerd", antwoordde hij. „En
nu doe jij een beetje kalmpjes aan, he?
Je bent een stuk magerder geworden".
(Wordt vervolgd)