Cjrocn ^wartrjexels in het hart-, AGENDA Piet Kikkert (57) ontsluierde het geheim in radio-vraaggesprek C. G. A. Mertens sprak op Coöperatiedag 1966 Waar komen de sneeuwklokjes vandaan? Bijeenkomst werd druk bezocht DINSDAG 8 FEBRUARI 1966 79e JAARGANG No. 8039 Uitgave N.V. v/h Langeyeld de Roojj Postbus II - Den Burg, Texel - Tel. 2058 Redaktie: Harry de Graaf, Wilhelminalaan 33, Den Burg, tel. 2058, 's avonds 2382. Met Volkswagen uit bocht gevlogen TEXELAAR ZEER ERNSTIG GEWOND VIANENVrijdagochtend deed zich op Rijksweg 27 nabij Vianen (Zuid- holland) een verkeersongeluk voor, waarbij de 61-jarige kleermaker M. J. de Krijger uit Den Burg levensgevaar lijk werd gewond. Met zijn Volkswagen reed de heer De Krijger in de richting Gorinchem. Halverwege vloog hij uit de bocht en botste met vrij hoge snel heid tegen een boohn aan de Imkerzijde. De wagen werd geheel vernield. De heer De Krijger werd met zeer ernstig letsel aan het hoofd en een gebroken been uit het wrak gehaald en opgeno men in het stads- en academisch zie kenhuis te Utrecht. Zijn toestand was bij het ter perse gaan van ons blad nog zorgwekkend. LENTEBODE Op het bedrijf van de heer P. Keijser te De Waal werd twee weken geleden een lammetje geboren. Omdat* een der gelijk feit in kringen van schapenhou ders meer als bewijs van slordigheid wordt gezien dan als lentebode, werd er aanvankelijk geen bekendheid aan ge geven. Meer romantisch gestemde le zers zullen er echter met vreugde ken nis van nemen, dachten wij. Verschijnt dinsdags en vrijdags. Bank: Nedcrl. Middenstandsbank; Coöp. Boe- reolcenbank. Postgiro 652. Aboun.pr. ƒ2,95 p. kw. 30 ct. incasso. Advert: familieberichten 14 ct. p. mm.; andere advert 12 ct p. mm. KEGELROB OVERLEDEN De jonge Engelse kegelrob, die rond de jaarwisseling bij paal 28 aanspoelde en sindsdien in het Texels Museum werd verpleegd, is vorige week gestor ven. Ondanks de goede zorgen, die di recteur G. J. de Haan en zijn staf aan hem besteedden, is het niet gelukt het sterk vermagerde diertje op krachten te brengen, zodat het tenslotte be zweek. ZWEDEN KOOPT TEXELSE SCHAPEN IN DENEMARKEN Het aantal schapen in Zweden nam de laatste jaren vrij sterk toe. Men heeft nu enkele jaren achtereen Texe laars uit Denemarken ingevoerd. Deze worden zowel gehouden voor zuivere teelt als voor kruisingen. Aldus meldde •het Zweedse dagblad „Landsbladet". TEXELSE SCHAPEN NAAR DLG-TENTOONSTELLING Op de grote DLG-tentoonstelling, die dit jaar in mei in Frankfurt am Main zal worden gehouden, zullen voor de eerste maal Texelse schapen worden tentoongesteld. Richtlijnen voor een juiste beoordeling voor de schapen van dit ras zijn uitgewerkt, aldus „Der Tier- ziichter" De organisatoren van de Coöperatie dag kunnen over de bijeenkomst, die donderdag werd gehouden tevreden zijn. De zaal van „De Oranjeboom" was goed bezet en het programma heeft bij de bezoekers een zeer goede indruk achter gelaten. In zijn openingswoord sprak de heer A. Dros Bzna een woord van welkom tot burgemeester De Koning en de heer C. G. A. Mertens, voorzitter van de K.N.B.T.B., ofwel de landelijke L.T.B. De voorzitter was van oordcel, dat de proef om deze jaarlijkse bijeenkomst overdag te houden geslaagd kon worden genoemd De heer Mertens deelde mee, dat hij de uitnodiging om op deze dag te spre ken met veel voldoening had aanvaard. Het was voor hem de eerste maal, dat hij met het eiland kennis maakte, wat hij voor een landelijk voorzitter van één van de standsorganisaties wel een te kortkoming noemde. Hij sprak de hoop uit, dat na zijn inleiding een goede discussie zou volgen, omdat het van het grootste belang is, dat hij in zijn functie op de hoogte blijft van wat er leeft bij de praktijk. Veranderde samenleving Spreker wees er op, dat zich in de naoorlogse jaren ingrijpende wijzigin gen hebben voltrokken. Dit is zo sterk, dat we kunnen zeggen, dat in deze pe riode van 20 jaar meer veranderd is dan in de 100 jaar daaraan voorafgaande. Dit heeft ook in agrarische kringen tot spanningen geleid. Het is de taak van de standsorganisaties deze te begeleiden. De arbeid is duur en schaars gewor den en de grondprijzen zijn speciaal de laatste jaren zeer sterk gestegen. De tijd, dat men er met hard en lang wer ken en sober leven wel kwam is voorbij. Mechanisatie, rationalisatie en specia lisatie zijn ook voor de boeren zulke be kende klanken geworden, dat ze er in veel gevallen meer dan genoeg van hebben. Aanpassing van de bedrijven Willen we mee blijven doen, dan is er veel kapitaal nodig. De bedrijven dienen goed verkaveld te zijn met een goede ontsluiting van de kavels, terwijl de gebouwen doelmatig ingericht moe ten zijn. De diverse onderdelen moeten een behoorlijke omvang hebben, waar voor het in de eerste plaats nodig is, dat de bedrijven voldoende groot zijn. Als minimum omvang van de onder delen noemde de beer Mertens een aantal van 25 - 30 melkkoeien, akker- bouwbedrijven met een intensief bouw plan 30 - 40 ha., voor bedrijven met veel graan zou dit wel 50 - 60 ha. moe ten zijn. Als een minimum aantal in de varkenshouderij noemde spreker 300 - 400 mestvarkens. De heer Mertens was van mening, dat het bedoelde aantal melkkoeien noodzakelijk is bij de melk- prijs, die maximaal te bereiken is. Spre ker was er van overtuigd, dat het bij deze opzet met mogelijk i$ alle bedrij ven te handhaven. De grondprijzen De heer Mertens ging ook in op de kwestie van de grondprijzen Hij zag dit als een zeer moeilijke zaak, omdat de spanning tussen de prijs en de op brengst zeer groot is geworden. De eigenaren ontvangen voor hun grond een rente, die met hoger ligt dan 2%, terwijl ook bij de solide banken een rente van 6% moet worden betaald. Spreker was van oordeel, dat dit vraag stuk niet op te lossen is door verhoging van de pachtprijzen, omdat dit de kost prijs van de landbouwprodukten zou verhogen zonder dat dit goed gemaakt kan worden door hogere opbrengst- prijzen. Óndanks deze moeilijkheden meende de heer Mertens, dat 'het niet verant woord was terug te gaan naar de prijs- beheersing van gronden, omdat dit er toe zou kunnen leiden, dat de grond opgekocht wordt door buitenlanders. Spreker zag ook geen heil in een sys teem, waarin de grond Staatseigendom wordt, omdat hij het van veel waarde acht. dat er eigen grond blijft. Intussen merkte de heer Mertens op, dat het op het moment niet alleen de socialisten zijn, die de oplossing zoeken in de rich ting van Staatseigendom. Prijzen landbouwprodukten De heer Mertens meende, dat in de prijzen van de akkerbouwprodukten weinig verandering zou komen. Waar schijnlijk zal de prijs van de rogge iets verhoogd worden. Wat de melkprijs be treft, moeten we er op rekenen, dat we volgend jaar één Europese melkprijs krijgen. Spr. was van mening, dat deze prijs i:i de buurt van 35 ct. per kg. melk met 3,7°/o vet zal gaan liggen Voor het komende melkprijsjaar zou deze prijs naar het oordeel van spreker nog niet te halen zijn De heer Mertens wees er op, dat ge streefd wordt naar een iets andere ver houding van melkprijzen en vleesprij- zen, in deze zin, dat de verhouding iets wijzigt ten gunste van de vleesprijzen. In de E.E.G. beschikken we nl. over te veel melk en te weinig vlees. Met het oog op onze export van vlees naar Frankrijk kan de vleesprijs in ons land niet te ver worden opgetrokken. De Coöperaties De heer Mertens achtte het een on juiste instelling van de agrariërs, dat een prijstegenvaller van een halve cent per kg. melk zeer zwaar wordt opgeno men, terwijl men op ander gebied veel minder kritisch is als het er om gaat tot een hogere prijs of lagere kosten te ko men. Een zelfde onjuiste kritische in stelling meende spreker te bespeuren ten opzichte van de coöperatieve instel lingen. Als de leider van een particulier bedrijf er in slaagt om miljonair te worden, dan spreekt men van een „handige" jongen, maar gelukt het aan een directeur van een coöperatieve in stelling om vooruit te komen, dan durft men zeggen, dat hij dit over de ruggen van de boeren heen heeft bereikt. De heer Mertens meende, dat kritiek niet onjuist was, maar men moest dan ook bereid zijn om zelf mee te werken. Met de tijd meegaan Spreker merkte op, dat ons land over goede coöperaties beschikt, maar was van oordeel, dat ze niet geheel met hun tijd zijn meegegaan. Onze coöperaties zullen zich ook moeten instellen op de veranderde consumptiegewoonten en het ontstaan van supermarkets. De vraag naar verpakte artikelen neemt (Zie vervolg pagina 2) Dinsdag 8 februari Den Burg, Dorpshuis, 8 uur, Vrouwenvereni ging NVV onder leiding van ééndagsbestuur Woensdag 9 februari Den Burg, De Lindeboom-Texel, bridgedrive, bridgeclub Groot Slem. Den Burg, R.K. Vrouwengilde. Het werk van het Antoniushuis „De Ukkepukkies" toegelicht met kleurenfilm. Donderdag 10 februari Den Burg, De Lindeboom-Texel, Voorlich tingsbijeenkomst: Diverse facetten van de che mische onkruidbestrijding. Spreker de heer P. Zonderwijk van de Plantenziektenkundige Dienst te Wageningen. Van half 2 tot 4 uur. Vrijdag 11 februari Oosterend, Herv. Kerk, Kerkekamer, gemeen teavond. Ds. Koopmans over Doopsgezind be lijden. Na de pauze komen de gemeentezaken ter sprake. Atoombommen „De mensen, die er woonden begrepen helemaal niet wat we met de sneeuw klokjes deden. Ze hebben meerdere malen aan me gevraagd of we er peni cilline van maakten. Soms maakten ze het nog bonter want dan dachten ze dat we de bolletjes gebruikten voor atoombommen. Later zagen de mensen in dat het „onkruid" geld waard was, maar dat kwam omdat ze in Hollandse prijskronten hadden gezien wat ze voor de sneeuwklokjes moesten betalen als ze ze in Holland bestelden. De Texe laars hebben onder de plaatselijke be volking veel navolgers gekregen. Men sen, die 's zomers in de druiven- en aardbeienteelt werken, doen nu ook zaken met de sneeuwklokjes. Ze pluk ken in het voorjaar eerst de bloemetjes, die o.a. naar de Aalsmeerse veiling gaan en rooien daarna de bollen. Be grijpelijk dus dat wij later flink moes dat een zaadje een leverbare bol ge worden is met spaantjes. Is het een voordeel dat de Franse bollen en de nakomelingen ervan reeds eind januari bloeien? „Neen", zegt Kikkert, „als ze vroeg bloeien bevriezen de vruchten en kan ik geen zaad win nen. Het gaat erom dat ze veel zaad geven, zodat ze zich flink blijven voort planten". Piet Kikkert is Texels grootste sneeuwklokjeskweker. Hij beoefent het bedrijf met hart en ziel, niet in de laatste plaats omdat er een goede boter ham in te verdienen is. Ook de laatste jaren zijn de prijzen hoog gebleven. Dat zijn bedrijf groot is, is vooral het gevolg van de massa's bollen, die hij eigenhandig uit Frankrijk weghaalde. Het voorbeeld werd en wordt gevolgd door anderen, die stellig veel aan het pionierswerk van Kikkert hebben te danken De sneeuwklokjesexpedities waren zo succesvol, dat ze ieder volgend jaar werden herhaald. 1958 was de laatste keer, maar lang daarvoor hadden ande re bollenkwekers het voorbeeld van Kikkert gevolgd. Kikkert werd meer dere malen vergezeld door Jan Bonne, Tjeerd DQuma, Jan Jonkergouw, Fedde Otten, Kees Wonder, Klaas Bonne, Adrie Schot, om er enkele te noemen. Dit jaar gaat er ook weer een groepje heen, waaronder Simon Koningsveld, Piet Gieling, Fedde Otten en Jan Jon kergouw. De heer Otten heeft niet al leen bollen uit Frankrijk gehaald, maar ook zijn vrouw. Miljoenen DE KOOG In een vraaggesprek met Bert Garthof, dat zondagochtend in het programma Weer of geen weer" werd uitgezonden, heeft de heer Piet Kikkert (57) uit De Koog iets verteld over zijn tochten naar Frankrijk, waar hij in het wild groeiende sneeuwklokjes haalde om ze in de Texelse bossen ver der te laten vermeerderen. Zo langs zijn neus weg ontsluierde Kikkert het geheim van de oorsprong van dit bolgewas In 1957 heeft de Texelse kwe ker ergens op het centraal plateau in Frankrijk met zekerheid kunnen vast stellen, dat het klokje daar zijn zegetocht over Europa is begonnen. Het was niet alleen zijn avontuurlijke onderzoekingslust, die hem bracht tot deze ont dekking; de expedities waren zakelijke ondernemingen die in 1950 begon nen, toen Piet Kikkert voor het eerst naar Frankrijk trok. ten betalen als we een rooivergunning vroegen!" Meer gebieden Het bleef niet bij dat ene plekje dat door de tuinman was aangewezen. Al zoekende werden steeds meer ge bieden ontdekt waar de sneeuwklokjes voor het grijpen waren. Zo ontdekte Piet Kikkert tenslotte aan de boven loop van de stroompjes de plaats van waar de bollen hun tocht via de rivie ren naar de bosgebieden waren begon nen. De bloeiende klokjes werden ge rooid, maar niet direct meegenomen naar Holland. „We zochten een flinke hoeveelheid bijeen en dan kuilden we ze op in het bos. Pas maanden later, als we terug gingen, zochten we de kuiltjes weer op en laadden de bollen in de auto". Hoe wist hij dat de sneeuwklokjes zo ver van huis als onkruid in de bossen langs de rivieren groeiden? „Wij had den een partijtje plantgoed gekocht van een exporteur. De bolletjes kwamen uit Frankrijk, dat wisten we. Ze groeiden goed en ik zei tegen mijn broer: ik wil volgend jaar méér van die sneeuw klokjes hebben. Maar hoe moesten we er aan komen? Nou, ik had toen niet zo veel te doen, zodat ik besloot zelf eens te gaan kijken. Toen ben ik naar Jan Zwe.n gegaan om wat meer te we ten te komen over de benodigde papie ren, deviezen enz. Jan Zwan was en thousiast over het plan. Hij zei: als je gaat, dan ga ik mee. Hij had een autootje, dus dat was mooi. Ik mocht mee voor een tientje per dag en moest de benzine betalen; hij chauffeurde". Zoeken Zo trok Piet Kikkert naar Frankrijk. Wetende dat de klokjes ergens in het zuiden moesten groeien, ging hij zoeken, wekenlang. Toen 'hij vanuit Bordeaux terugreisde over het centraal plateau kwam hij bij de oorsprong van de Loire. Hij kende juist genoeg Franse woorden om de mensen te kunnen vra gen of ze wisten waar sneeuwklokjes groeiden. Op een goede dag kwam hij een tuinman tegen, die bereid was voor tien frank te vertellen waar ze stonden. „Wij gingen akkoord, al geloofden we er niet erg in. Hij tekende het gebied precies aan op een kaart; het was er gens aan de Loire bij Tours. Wij met een erheen en ja hoor: daar stonden ze. Het was januari, maar ze bloeiden volop, dat zit 'm in het zachte klimaat. Ze noemen de sneeuwklokjes daar dan ook „janviers". Ook als de bollen naar Holland worden overgebracht komen ze eerder in bloei dan de Nederlandse klokjes.' Verder zijn ze hetzelfde, alleen de bollen van de wilde exemplaren zijn wat kleiner. Maar als ze op Texel wor den opgezet is dat na enkele jaren ook bijgekomen". Ontdekking „Van huisuit zijn alle sneeuwklokjes in Europa van dezelfde Franse soort. Ik heb daar ontdekt hoe de bolletjes eeu wen geleden door de rivieren naar an- Kikkert en staf bezig met het rooien van sneeuwklokjes in de acaciabossen aan de Loire. Van links naar rechts Piet Kikkert, Tjeerd Douina en Jan Bonne. dere streken moeten zijn gevoerd. Die kleine slingerende riviertjes, die ten slotte in de grote rivier uitkomen, ver anderen voortdurend van bedding door het afslijpen van de zijkanten. Zelf heb ik gezien hoe de op de kant groeiende klokjes met de afkalvende grond in het water vallen en worden meege voerd. Tientallen kilometers verder als het water van de vaak buiten de oever tredende stroompjes in het bos wordt afgeremd, bezinken de bollen weer en kunnen verder groeien. Ze zijn dan in een ideaal kweekgebied: humusrijke bosgrond. Juist die acaciabossen aan de Loire zijn geschikt en daar groeien ze enorm. Uit die omgeving hebben we ze Vele miljoenen bolletjes werden aan de Franse bodem ontrukt. De eerste tijd werden ze met een trailer naar Holland gebracht. Later had Piet Kik kert een uit 1933 daterende autobus, die hij van TESO had overgenomen. Op Texel werden de bollen schoongemaakt. De grote leveibare gingen naar de vei ling; de andere werden in het bos opge plant. In het begin stond men op de veiling argwanend tegen het ingevoer de produkt maar nu worden ze graag gekocht. De Franse bollen zitten wat beter in de huid en hebben daardoor een donkerder tint. Aan het nieuwe rijwielpad achter Bosch en Duin kan men binnenkort weer genieten van de witte weelde van Franse sneeuwklokjes die Kikkert daar heeft staan op een tien hectare groot gepacht terrein. In de loop der jaren is het aantal bolletjes sterk vermeerderd en hebben de klokjes zich ook door zaad voortgeplant. Er verloopt vijf jaar voor- dan ook gehaald. In het begin vonden de beheerders van het gebied het best, want ze wisten niet dat de sneeuw klokjes geld waard waren". Met deze uit 1933 daterende autobus trok Piet Kikkert naar Zuid-Frankrijk.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1966 | | pagina 1