Cjroen rwarL-Jexelsin het harL>
Fokko Venema (16)] [fokt nertsen
op het „Sluuzeweitje"
AGENDA
Eiland Texel biedt gunstige levensvoorwaarden
FILMNIEUWS
IJ
JAAHUIIl, No
Kostbare pelsdieren
in stalen kooien
jtimp
kapstokken
Moerbeek's
Dameskapsalon
DINSDAG 21 JUNI 1966
TEXELSE
COURANT
(JltgBTC N.V. r/h Lange?eld de Rooty
Postbus 11 - Den Burg, Texel - Tel. 2058
edaktie: Harry de Graaf, Wilholuitnalaan 33,
Den Burg, tel. 2058, 's avonds 2382.
Op een perceeltje grond aan de
Waaiderweg, net zogenaamde
Sluuzeweitje, staat iexeis eerste
en enige nertslokkerij, eigen
dom van de ib-jarige Fokko Venema
uit Den Burg. „Niet otiicieel eigen
dom, want daar ben ik nog te jong
voor. Voor bedrijt staat nog op naam
van mijn vader. Die boeit de schuur
en de shed gebouwd en me op gang
gehoipen. Nu moet ik er voor zorgen
dat het bedrijf uitgroeit en dat de kos
ten worden teruggewonnen!", zegt
Fokko. Hij is een groot dierenvriend
en houdt niet alleen nertsen maar ook
konijnen; schapen en kalveren. Nu
móet men dat ook zijn, om lietde te
kunnen opbrengen voor nertsen, want
dat zijn bepaald geen lieverdjes. Ze
worden nooit tam, blijven ook na jaren
aressief tegenover hun baas en hun
soortgenoten en kunnen ernstige ver
wondingen toebrengen. Toch worden
nertsen m toenemende mate in Neder
land geteeld, want de huid is bijzon-
duur. Nerts (mink) is een der kostbaar
ste bontsoorten ter wereld, hoewel de
opbrengsten sterk aihankelijk zijn van
de kleur en de kwaliteit.
De Canadese nerts, waarover het hier
gaat, is een marterachtig dier, ter
grootte van een kleine kat. In zijn be
wegingen en gedrag doet de nerts sterk
denken aan een fret oi een hermelijn.
Ze zijn even bloeddorstig en moeten het
in gevangenschap hebben van vlees en
vis. Het gaat erom de dieren tot voort
planting te brengen en jongen te telen
met een huid die goed in de markt ligt.
De eerste tijd mislukt dit vaak. Omdat
de ouderdieren bij aankoop een zeer
groot bedrag hebben gekost, duurt het
meestal lang voordat er zoveel jongen
van hoogwaardige kwaliteit zijn, dat de
aanloopkosten zijn teruggewonnen.
Toch is in een nertsfokkerij wel een
goede boterham te verdienen, maar dan
moet deze groot zijn opgezet, véél groter
dan het bedrijfje dat nu aan de Waai
derweg staat.
Begin
Fokko: „Hoe ik ertoe gekomen ben?
Een paar jaar geleden lazen we er wat
over in een tijdschrift. Ik zat toen op de
lts, voor timmerman, maar daar voelde
ik niet veel meer voor. Omdat ik altijd
al liefhebberij in beesten had, vond m'n
vader het goed, dat ik eens op meer ge
gevens uitging. We zijn toen naar
Utrecht gegaan, daar was een tentoon
stelling, en we kregen inlichtingen van
een rijksconsulent. Toen hebben we een
grote kwekerij bezocht van Schenk in
Anna Paulowna ja, familie van Ard
en Klaas en eens gekeken hoe het
daar reilde en zeilde. De mensen van
de voorlichting zeiden dat Texel buiten
gewoon geschikt was voor nertsfokkerij.
In verband met de droge bodem en het
betrekkelijk koele klimaat. Die beesten
Donderdag 23 juni
Den Burg, Sportdag van alle o.l. scholen van
Texel op het schoolsportvcld achter het SVT-
terrein.
Vrydag 24 juni
Den Burg, Sportdag van alle o.l. scholen van
Texel op het schoolsportvcld achter het SVT-
terrein.
Zondag 26 juni
Den Burg, Sportdag van tie Texelse Sportraad
op het SVT-terrein.
Fokko Veneina mei een van zijn nertsen. Op
de achtergrond het interieur van de shed met
links de kooien.
moeten beslist kurkdroog zitten en niet
te warm. Tegen de kou kunnen ze uit
stekend, al vriest het 20 graden.
Leerschool
Van eind maart tot half september
1964 werkte Fokko bij Schenk in Anna
Paulowna om de fijne knepen van de
verzorging te leren kennen, tevens voor
zijn vader een methode om er achter te
komen of de passie voor de kostbare
pelsdieren geen kortstondige bevlieging
was. Het pakte goed uit. Fokko liet
zich kennen als een knaap die het fok
kersvak in zijn vingers had, zodat vader
de investering aandurfde. Op het
Sluuzeweitje werd een bestaande
schuur verbouwd tot opslag
ruimte voor hooi en voedsel en ernaast
kwam een houten shed. Bij hoge uitzon
dering, want nertsen zijn zenuwachtige
dieren en bijzonder op hun rust gesteld,
liet Fokko ons vorige week de shed
zien. Zo'n gebouwtje is niet potdicht; de
wind kan er vrijelijk doorheen spelen,
want de muren bestaan uit latten, die
op korte afstand van elkaar zijn aange
bracht. Onder het plaatijzeren dak, met
veel vensters, is een rij metalen kooien
Een k(jkje in een der nachthokjes: een nerts
met vier jongen.
opgesteld, 12 stuks. In elke kooi (100 x
40 x 50 cm.) zit één dier, sommige met
jongen. De nertsen stellen de belang
stelling niet op prijs. Ze kijken ons met
hun woedende kraalogen hatelijk aan
en sperren de met naaldscherpe tanden
bezette bek wijd open. Vanuit de kooien
klinkt een dreigend geblaas of gepiep.
Elke kooi bestaat uit een rennetje; aan
sluitend daaraan een houten nacht
hokje.
Ontsnapt
Afgesproken was dat Fokko een der
nertsen zou vastpakken voor de foto. Hij
trok er speciale dik-leren handschoenen
voor aan, opende een kooi en had een
ogenblik later een luid protesterend
vrouwtje in handen. Het- aalgladde
beestje wist echter los te wringen en
maakte zich met grote sprongen uit de
voeten. „Die pakken we wel even!" zei
Fokko en met een groot schepnet begon
hij de jacht. Dat „even" werd een
halfuurtje, maar toen kon de fotograaf
eindelijk afknippen: een vermoeide, be
zwete nertsfokker met een al even ver
moeide, maar niettemin toch hevig bij
tende nerts in de hand
Ze kunnen dus wel eens ontsnappen,
maar er is voor gezorgd dat ze de shed
niet kunnen verlaten. Alles is met fijn
gaas degelijk afgesloten. Onze pluim
veehouders kunnen dus gerust zijn: Het
„Sluuzeweitje" is bovendien gesloten
voor onbevoegden: alles is afgegrendeld
en de bordjes Verboden Toegang spre
ken duidelijke taal.
Vader Venema heeft heel wat gere
kend en gedacht voordat hij een nerts
fokkerij voor zijn zoon ging bouwen.
Conform de adviezen van de vakmensen
werd klein begonnen, met 12 dieren.
Gedurende de eerste jaren kon Fokko
rekenen op steun van de heren Schenk.
Fokkers beschouwen elkaar niet als
concurrenten; er is veel samenwerking
en overleg.
Twee kleurslagen
Het „klein beginnen" betekende ook
dat Fokko zich tot weinig kleurslagen
moest beperken. Hij koos de sterksten:
pastel en standaard Op bevrijdingsdag
werden de eerste jongen geboren;
slechts een gedeelte van de wijfjes had
zich tot voortplanten laten brengen: één
nest van vijf en twee nesten van vier
stuks. Fokko is daar best tevreden mee,
want zo'n eerste keer mislukt soms to
taal. Wat gebeurt er nu met de jonge
dieren? Worden ze allemaal aangehou
den om er weer verder mee te kweken?
Fokko: „Nee, er zijn overtollige reuen.
Die moeten worden afgepelst!" Dat „af-
pelzen" is een vakuitdrukking. Het be
tekent dat het dier (met gas of een
andere humane wijze) wordt gedood en
dat de huid wordt verkocht. „Je moet
natuurlijk de beste fokdieren in leven
laten en er moet dus met veel vakman
schap geselecteerd worden. Dat kan ik
nog niet en dat doet Schenk voor me.
Die maakt ze ook dood, behandelt de
huid en zorgt voor de verkoop. „Na het
stropen wordt het vet eraf geschraapt
je moet alleen vette nertsen laten af-
pelzen, want dan gaat het 't gemakke
lijkst en dan worden de huidjes in
een draaiende trommel met zaagsel ge
louterd. Ze worden daarna gereinigd en
op plankjes vastgezet Vooral dat op-
planken is moeilijk werk, dat je met
binnen een jaar of vijf volkomen onder
de knie hebt. De huidjes worden dan
met warme lucht gedroogd en opgesla
gen in afwachting van de veiling. Het
prepareren gebeurt pas later."
Veiling
De bekendste Europese veilingen zijn
in Londen en Stockholm. Zo'n velletje
brengt op zo'n veiling meestal heel wat
op. Dit jaar is het ongeveer j90,voor
de gemiddelde kwaliteit. De nertsfok
kerij is in Nederland georganiseerd in
de vereniging van Nederlandse fokkers
van edelpelsdieren. De vereniging zorgt
ervoor dat zwendel tot het verleden
blijft behoren, stuurt vaklieden mee met
de huidenzendingen naar de veilingen;
kortom behartigt de belangen van de ca.
500 Nederlandse fokkers. Onder die 500
zijn veel kleintjes. Er zijn ongeveer 50
fokkers van betekenis. Wil men zijn
brood in het bedrijf kunnen verdienen,
dan moet men over drie- tot vierhon
derd fokteven beschikken Die werpen
vrijwel allen eens per jaar jongen, on
geveer vier per nest. Er zit heel wat
werk aan, ook administratief. Van elk
dier wordt een kaart bijgehouden,
waarop alle mogelijke gegevens komen.
Zo pratende met Fokko, wordt het
spoedig duidelijk dat het fokken van
nertsen niet ieders werk is. Er is voort
durende toegewijde aandacht voor no
dig, veel kennis, ervaring en „feeling."
„Je leert er elke dag wat bij. Het gaat
leuk en voorspoedig, maar ik ben er
echt nog lang niet!"
LE1DSE MARKT
Vrijdag werden op de Leidse markt
800 Texelse lammeren aangevoerd. De
notering was van 65.tot 75,en
88,Handel redelijk.
Het behoeft heus niet zeker te zijn
dat een film gegarandeerd goed is als
er maar en stel beroemdheden bij el
kaar worden gehaald. De regisseur moet
dan ook nog goed zijn en het verhaal
niet al te onbenullig. „De gele Rolls
Royce" voldoet aan alle eisen en we
voelen ons er niet aan bekocht. Topster-
ren als Shirley MacLaine, Rex Harrison,
Ingrid Bergman, Omar Sharif, Jeanne
Moreau en Alain Delon zorgen er onder
leiding van regisseur Anthony Asquith
voor dat de avonturen met de gele top-
auto lachers van de eerste orde worden.
We zien de Rolls in Engeland als eigen
dom van een markies, in Italië koopt
een gangster de wagen voor zijn vrien
dinnetje, en ook in Joegoslavië komt het
paleisje op wielen de nodige deining
veroorzaken. Het heeft geen zin de in
houd van het verhaal te gaan vertellen:
gaan zien! Dinsdag i(hedenavond) in ons
bioscooptheater.
Nauwelijks aanbeveling behoeft „Der
Zigeunerbaron", een film, die knap
werd gemaakt naar de operette van
Johann Strauss. De stemmen van Fritz
Wunderlich van de Miinchener Staats-
opera, van Hertha Talmar en Heidi
Briihl zullen te horen zijn bij deze
sprookjesachtige kleurenfilm, die met
zijn enorme vaart, spannende avontu
ren en temperamentvolle dansen geen
seconde tijd laat voor verveling. Na
tuurlijk voor alle leeftijden, deze fijne
rolprent. Hij draait woensdagavond nog.
WEGENS DOORZAGEN VAN FIETS
VEERTIG GULDEN BOETE
ALKMAAR Vrijdag stonden vier
Texelaars terecht voor de Alkmaarse
politierechter, mej. mr. De Keizer, we
gens het doorzagen van een rijwiel op
19 maart van dit jaar. De vier jongelui,
de 21-jarige G. J. W., zijn broer H. R.
WA. S. en P. C. B., allen 19 jaar, na
men op die datum de fiets mee van de
Texelaar R. Senneker, van hotel „De
Zwaan", waar deze geparkeerd stond,
naar het huis van A S. Daar kwam men
op het idee de ijzerzaag in het rijwiel
te zetten. De oudste van het viertal
hield de fiets vast, terwijl de andere
drie om beurten de ijzerzaag hanteer
den. Voor de politierechter verklaarde
de woordvoerder voor het viertal nu in
te zien dat de daad bijzonder kinder
achtig was. Zowel de officier, mr J. J.
van Uchelen, als de politierechter mr.
De Keizer, konden dit alleen maar on
derschijven en vonden het zo kinder
achtig dat ze er niet langer woorden
aan vuil wilden maken. De vier jonge
lui werden conform de eis tot ieder
veertig gulden boete veroordeeld.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Bank: Nederl. Middcnstandsbnnk; Coöp. Boe
renleenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,95 p.
kw. 30 ct. incasso. Advert: familieberichten
14 ct. p. mm.; andere advert. 12 ct. p. mm.
OPRICHTING REIS VERENIGING
IN DE WAAL
DE WAAL Onlangs is men in De
Waal gekomen tot de oprichting van
een reisvereniging, die op dit moment
reeds 55 leden telt. Dit ledental is daar
om al zo omvangrijk, omdat de vereni
ging pas enkele dagen geleden van de
grond is gekomen en velen daardoor nog
niet positief hebben kunnen reageren
op de uitnodiging lid te worden. De
contributie bedraagt 50 cent per week.
Men hoopt in mei van het volgend jaar
de eerste trip te maken. Het bestuur,
dat zich met de voorbereidingen gaat
bezighouden, bestaat uit mej D van
Heerwaarden, mevr. A. Oudes en de
heren W. Albers, A. C. Kager en W.
Sweere. Teleurstellend kan het feit
genoemd worden, dat de bestaande
buurtvereniging weigerde over te gaan
tot een fusie met de nieuwe, algemene
Waalder reisvereniging.
REDAKTEUR OP VAKANTIE
De taak van onze gedurende 10 dagen
afwezige redakteur zal worden waarge
nomen door de heer J. E. Craanen, die
overdag te bereiken is op het redaktie-
kantoor in de Parkstraat, tel. (02220)
2058, en 's avonds op zijn huisadres
Schilderend 93, tel. 2328.
Bovenstaande foto geeft een beeld
van een gedeelte van de bar in het za
terdagmiddag officieel geopende, uniek
vernieuwde hotel Kikkert in De Cocks-
dorp. De heer O. Kikkert is er met me
dewerking van de bekende Amsterdam
se architect J Jelles in geslaagd zijn
hotel een werkelijk ongekend mooi, mo
dern interieur te geven.
Bij de opening, muzikaal opgeluisterd
door een sektie van de Texelse Dixie-
landband „The Island Jazz Monkeys",
kon men schetsen van de Amsterdamse
Nynke Jelles bewonderen, die de heer
Kikkert heeft tentoongesteld op een
speciaal in zijn hotel voor schilders,
grafici, fotografen en andere beeldende
kunstenaars bestemde expositieruimte
Het andere gedeelte van deze expositie-
wand geeft een beeld van het werk van
architect J. Jelles: verschillende afbeel
dingen van zijn creaties zijn te zien en
worden verduidelijkt aan de hand van
een aantal in Nederlandse dag- en
weekbladen over zijn werk verschenen
artikelen
De bar van hotel Kikkert zal zeer
waarschijnlijk ook buiten het seizoen
geopend zijn, zeker in de weekeinden.
CVO-SCHOOL NAAR SONNEVANCK'
Onder leiding van mevr. Joustra en
mevr. Keijser heeft enkele dagen gele
den een aantal leerlingen van de CVO-
school te Den Burg een bezoek gebracht
aan het sanatorium „Sonnevanck" nabij
Harderwijk. Dit was het gevolg van het
feit, dat de school vorig jaar herfst
zijn medewerking verleende aan een
jaarlijks door het sanatorium georgani
seerde aktie. De leerlingen van de
school wisten bij deze aktie maar liefst
679 gulden bijeen te brengen. Als dank
hiervoor nodigde de direktie van het
sanatorium een aantal kinderen van
iedere deelnemende school uit om een
prachtig feestprogramma i(met o.a.
Stwiébertje) bij te wonen. Uit alle ge
deelten van het land kwam men in
Harderwijk bijeen om waarschijnlijk
een onvergetelijke dag te beleven.
HOOG WATER
Hoog water ter rede van Oudeschild:
21 juni 10.35 en 23.00; 22 juni 11.19 en 23.46;
23 juni 11.58 en 24 juni 0.28 en 12.37;
25 juni 1.08 en 13.13.
Aan het strand ongeveer een uur eerder
hoog water.
MEUBELHANDEL
OenBure Tel.2572
RUIM 600 DEELNEMERS AAN
AVONDVIERDAAGSE
De jaarlijkse door de Wandeisport-
veremging „Het Gouden Boltje" geor
ganiseerde avondvierdaagse is weer ten
einde. Ruim 600 deelnemers wisten de
tocht uit te lopen en ontvingen donder
dagavond voor hun prestaties een me
daille. Er was praktisch geen enkele
uitvaller, ondanks het soms bijzonder
warme weer waaronder de tippelaars
op bepaalde momenten te lijden hadden
Het eindpunt van de laatste dag was,
zoals gebruikelijk, de R.K. jeugdherberg
„De Eyercoogh," waar men zich her
groepeerde en met drie Texelse muziek
korpsen een rondgang door Den Burg
aanving
In het park sprak de heer C. P. Laan,
voorzitter van de organiserende vereni
ging de wandelaars toe. Hij wees er op
dat het aantal groepen, dat in vereni
gingskostuum pleegt deel te nemen, dit
jaar beduidend kleiner was dan in
voorgaande jaren en sprak de hoop uit,
dat hierin volgend jaar verandering zou
komen, omdat juist deze groepen aan de
avondvierdaagse een kleurrijk gezicht
kunnen geven.
In de route was menig pittoresk stuk
je Texel opgenomen. Zo hadden de or
ganisatoren naar onze mening terecht
gebruik gemaakt van het nog niet zo
lang voor het verkeer openstaande
fietspad van De Waal in de richting van
De Koog. Vele Texelaars is het bestaan
van dit prachtige fietspad onbekend.
Uiteraard is de jeugd bij dergelijke
evenementen het sterkst vertegenwoor
digd, maar dat wil beslist met zeggen,
dat andere generaties in het geheel niet
meetellen. De heren C. Merkx, C. Dros
en mevrouw Maas uit Den Burg en het
echtpaar Jonker uit Den Hoorn hebben
in deze dagen bewezen dat het uitlopen
van een avondvierdaagse beslist niet
aan een bepaalde leeftijd is gebonden
BELG BOTST MET DUITSER
Op het parkeerterrein nabij de vuur
toren botste donderdagmiddag ongeveer
4 uur een Belgische bus tegen een
Duitse Opel Rekord, die daar gepar
keerd stond. De eigenaar van de Duitse
wagen was op dat moment niet aanwe
zig, maar de Belgische buschauffeur
voorzag hierin, door het adres van de
busonderneming te Leuven achter te
laten. Op deze wijze werd de moeilijk
heid „netjes" opgelost.
Wilhelminalaan
(02220) 2948