Cjroen kwartsJexels in het harL,
„Aan de andere kant van de muur
begint een heel andere wereld"
Non-stop~beat in Sarasani
Oekumene
Mevr. A. Eelman terug van reis door Oost Duitsland
Zaterdag 2 juli start
ItWAir m mmm wow :.yk
Snoek van 10 pond
79e JAARGANG No. 8078
tIJDAG 1 JULI 1966
Uitgave N.V. v/h Langeveld de Root)
Postbus 11 - Den Burg, Texel Tel. 2058
tdaktle: Harry de Graaf, Wühelminalaan 33,
Deo Burg, tel. 2058, avonds 2382.
Onlangs is mevrouw A. Eelman uit
Den Burg teruggekeerd van een reis
door Oost-Duitsland. In totaal heeft ze
drie weken in deze staat doorgebracht.
Enkele dagen geleden hebben we met
haar een gesprek gehad in haar wo
ning aan het Schilderend. In onder
staand artikel zijn de ervaringen, die
tijdens het gesprek met mevrouw Eel
man naar voren kwamen opgetekend.
In deze inleiding moet dan ook duide
lijk worden gesteld, dat het helemaal
niet in onze bedoeling heeft gelegen
diep in te gaan op de problematiek in
dit land, maar dat we eerder getracht
hebben enkele kanttekeningen te ma
ken aan de hand van de ervaringen
van mevrouw Eelman.
Urbanisatie
Evenals de westerse geïndustriali
seerde staten geeft ook Oost-Duitsland
het beeld van de urbanisatie, de trek
naar de steden en de ontvolking van
het platteland.
Mevrouw Eelman: „Als je er pas en
kele dagen verblijft, kan je het al op
merken. De steden in dat land groeien
enorm snel Het platteland wordt in
vele gevallen haast verwaarloosd. De
jonge mensen op de dorpen zien geen
toekomst in de eigen gemeenschap en
trekken naar de stad met zijn industrie
en zijn hogere lonen. Deze uitbreiding-
op-grote-schaal in de industriecentra
betekent in de praktijk het bouwen van
waarlijk torenhoge flats en grote fa
briekscomplexen. Een grote stad als
Jena b.v. met zijn wereldberoemde
Zeiss fabrieken is in bevolkingsaantal,
vergeleken met voor de oorlog, meer
dan verdubbeld.
De industrieën zijn uiteraard alle
staatseigendom. Op ieder produkt van
eigen bodem staat naast de naam van
de fabriek altijd „Volks Eigener Be-
trieb."
Ook in de landbouw is een vergaande
,,sowjetisering:' op te merken. Er is hier
sprake van grote staatsbedrijven (te
vergelijken met de Russische Sov-
chozen). De onteigening in de landbouw
zal zo ongeveer een aanvang hebben
genomen in 1953."
In dit verband is ook de „Ernte Ein-
satz" zeer vermeldenswaard. Dat houdt
in dat scholieren in hun vakantie gedu
rende 2-3 weken naar het platteland
vertrekken om daar te helpen bij het
hooien, fruit oogsten, aardappels rooien
etc. Op deze wijze komt men in de
„toptijden" aan de nodige arbeidskrach
ten.
Schaarse goederen
Om te weten te komen „Wat is duur
en wat is niet duur" is een enkele op
merking over de inkomens in dit land
stellig op zijn plaats. Beslist onjuist is
het te denken dat iedereen in een com
munistisch land hetzelfde verdient. Er
zijn duidelijk verschillende maatschap
pelijke strata aan te wijzen. De ver
schillen in inkomen zijn soms groter
dan bij ons in Holland.
Als we de volgende klassifikatie aan
houden: ongeschoolde arbeiders, ge
schoolde arbeiders en andere groepen
(nadere indeling in dit verband niet re
levant te achten), dan heeft de ge
schoolde arbeider een inkomen van 125
Ostmark. De ongeschoolde arbeider zit
hier nog onder, de categorie andere
groepen zit hier boven.
Mevrouw Eelman: „De goederen, die
in het land zelf worden vervaardigd zijn
voor ons Nederlanders dikwijls zeer
goedkoop en voor de mensen daar alles
zins betaalbaar Maar daarnaast zijn er
belangrijke artikelen die het land moet
invoeren. Deze zijn haast onbetaalbaar.
In de eerste plaats is dat wol. Natuur
lijk een belangrijk goed in een land met
een strenge winter. Een wollen trui
moet daar in de winkel ongeveer 130
Ostmark kosten. Dat betekent, een sa
laris van 125 Mark in aanmerking ge
nomen, een fabelachtige prijs. Voor een
auto (Trabant) betaalt men 9000 Mark,
een televisie kost er 2400 Mark.
Door de gebrekkige aanvoer kan het
dikwijls voorkomen, dat een artikel op
een bepaald moment eenvoudig niet te
kopen is. Zo heb ik het meegemaakt,
dat er een ogenblik helemaal geen zuid
vruchten waren te krijgen. De mensen
stonden toen in dikke rijen voor de
winkels om een banaan of een sinaas
appel te kopen
WELK MEISJE wil haar
kantoorervaring beginnen of
uitbreiden bij
BAKKERS Ijzerhandel n.v.
ULO-diploma gewenst, doch
niet vereist.
Om toch in ieder geval zich de nood
zakelijke goederen te kunnen ver
schaffen helpt de vrouw mee de inkom
sten van het gezin te verhogen. In de
praktijk betekent dat zeer vroeg op
staan, kinderen wegbrengen en naar de
fabriek gaan. De arbeidsdag duurt 8 tot
9 uur. Onlangs heeft men de vrije za
terdag (1 keer in de veertien dagen) in
gesteld
Doordat de arbeidsdag reeds vroeg
begint gaan de mensen 's avonds niet
laat naar bed. Er is in de steden in het
geheel geen nachtleven. De enige lich
ten, die 's avonds branden zijn de
straatlantaarns. Voor de rest is alles
donker en duister en maakt de stad in
de avonduren bepaald een lege indruk.
Toerisme
„Oost-Duitsland is een mooi land Dat
er niet zoveel mensen heengaan is,
dacht ik, te verklaren uit het feit dat
het „IJzeren Gordijn" velen tegenhoudt.
Het is natuurlijk waar, dat men bij de
aanvraag van een visum precies moet
opgeven waar men in het land naar toe
wil gaan (overigens in het land zelf heb
ik helemaal geen last gehad van welke
vorm van controle ook). Maar ondanks
deze vervelende dingen geloof ik toch
dat het aantal bezoekers iets groter zou
kunnen zijn. Als ik nu eens het Thürin-
gerwoud b.v. neem, dat ik op deze reis
weer heb gezien. Een prachtig, lieflijk
heuvellandschap vlak over de grens met
West-Duitsland. Voorts verschillende
bezienswaardigheden rijk, die uit het
oogpunt van historische waarde beslist
de moeite waard zijn te bezoeken, zoals
b.v. de Wartburg. uit de geschiedenis
boekjes bekend als de burcht waar
Maarten Luther de bijbel in het Duits
heeft vertaald. Er zijn overigens in dit
land vele van zulke interessante plaat
sen.
Op het moment zijn het vooral de
West-Duitsers, die van de gelegenheid
gebruik maken het land te bezoeken.
Dit natuurlijk omdat zij vele kennissen
en familieleden „aan de andere kant"
hebben. De Oost-Duitsers is het na het
bouwen van de muur niet meer toege
staan naar het Westen te gaan.
Tegenwoordig kunnen wel bejaarden
hun familieleden in het Westen opzoe
ken. Ik ben op de terugreis in de ge
legenheid geweest met een vrouw te
spreken, die op dat moment naar haar
dochter in West-Duitsland ging. Zij ver
telde me dat ze maximaal 5 Ostmark
mee mocht nemen, precies voldoende
om onderweg een kleinigheid te kopen.
De Oost-Duitse regering staat niet toe,
dat er meer geld naar het Westen wordt
meegenomen.
Overigens op die terugweg is het me
ook opgevallen, dat men in de treinen
een le en een 2e klas heeft. Het deed
me werkelijk een beetje vreemd aan
voor een communistisch land."
Onbevooroordeel d
„Uiteraard moet men onbevooroor
deeld naar het land toegaan en de feiten
niet vanuit een eng gezichtspunt inter
preteren. Ik hoop, dat dit uit boven
staande niet is gebleken; ik hoop niet
dat ik alleen maar negatief over Oost-
Duitsland heb gesproken. Er zijn name
lijk naar mijn mening ook een aantal
goede kanten. Zo wil ik in de eerste
plaats de ziekenverpleging noemen.
Ziekenhuiskosten worden in dit land in
het geheel niet in rekening gebracht.
Een ander punt vormt de kwestie van
het verleden. Het .probleem van de oor
logsmisdadigers wordt op een veel
openlijker wijze aangepakt dan in West-
Duitsland Op de scholen worden de
kinderen door middel van films voorge
licht over de toestanden in het Duits
land van dertig jaar geleden."
De Wartburg, toeristische trekpleister, gele
gen in een prachtige omgeving, vlak over de
grens mee West-Duitsland. Reeds vele toeris
ten brengen hier hun vakantie door.
In dit verband is ook de staat zelf
bijzonder aktief Zo worden doorlopend
campagnes gevoerd tegen personen, die
in het huidige West-Duitsland dikwijls
zeer hoge posten bekleden in het staats
apparaat. Deze campagnes worden dan
in de meeste gevallen gevoerd via het
orgaan van de Oostduitse Communisti
sche Partij „Neues Deufcschland."
Machine, die af en toe stokt
„Oost-Duitsland is een staat, die ik
zou willen vergelijken met een machine
die af en toe stokt, waarvan altijd een
radertje kapot is; het pakt allemaal niet
zo goed in elkaar. Het komt dikwijls
voor dat er een bepaald produkt niet
geleverd kan worden, omdat op dat
ogenblik de organisatie niet helemaal
sluitend is.
Een voorbeeld hiervan, dat me nu zo.
gauw te binnen schiet, is het glaswerk,
dat ik uit het land als souvenir heb
meegenomen (toont een prachtige vaas
van kristal). Normaal worden deze
vazen gemaakt met een enkele versie
ring aan de zijkant Maar op het mo
ment dat ik er één wilde kopen, was het
onmogelijk de „normale" vaas te krij
gen, omdat gedurende een bepaalde tijd
deze versiering niet gemaakt kon wor
den. Dit is een voorbeeld van wat ik
nu bedoel met het niet helemaal ge
smeerd lopen van de produktiemachine"
Verschil
„Oost-Duitsland is een heel andere
wereld. Je merkt het weer als je het
land gaat verlaten. Zo gauw je over de
grens bent, is alles veel lichter en heeft
bet wat trieste beeld plaatsgemaakt
voor een veel vrolijker." Door middel
van de televisie kunnen de Oost-Duit
sers een idee krijgen van hoe het er in
het Westen uitziet. Men kan namelijk
in het land de Westduitse televisie-
produkties volgen. Toch moet het op dit
moment beperkt blijven tot de beeld
buis. aan een pogiing tot oversteken
van de grens zijn immers afschuwelijke
konsekwenties verbonden
Zaterdagavond om 8 uur zal de
beatclub Sarasani officieel worden ge
opend. Aan de Kogerweg, even buiten
Den Burg, zal de „beatminnende"
jeugd een heel zomerseizoen kunnen
dansen op de muziek van verschillen
de dikwijls zeer bekende beat-
groups van de overkant èn van Texel.
De opening zal, zoals één van de orga
nisatoren ons verzekerde een enorme
klapper worden: naar alle waaischijn-
lijkheid zullen die zaterdag de Hilver-
sumse Falcons" zijn te bewonderen.
Er staan voorts nog een aantal andere
attracties op het programma, o.a.
het officiële tintje moet immers be
waard blijven zal er „iets" worden
onthuld, (een lieverdje? red.)
Het initiatief tot deze grote organi
satie is uitgegaan van de „Sound Track
Club" in samenwerking met enkele
leden van de Texelse beatclub „Satis
faction." De Sound Track Club is een
jongerenorganisatie, die in verschillen
de steden van ons land een grote popu
lariteit geniet. Clubs uit Den Helder,
Hilversum en Almelo hebben met el
kaar contact opgenomen, hetgeen resul
teerde in een „Sound Track Club
Sarasani". Enkele weken is men bezig
geweest de schuur te veranderen in een
ruimte waar in ieder geval gedanst zal
kunnen worden. Iedere avond van 8 tot
11 30 uur zal „Sarasani" geopend zijn
Andere avonden
Buiten het beatrepertoire, dat uiter
aard verreweg de belangrijkste plaats
inneemt, heeft men een aantal „super
avonden" gepland. De organisatoren
konden ons op dit moment reeds mee
delen, dat 4 tot 6 maal in het seizoen
een dergelijke avond georganiseerd zal
worden. Wat het precies inhoudt, kan
het beste worden aangetoond met een
BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL
van 22 tot en met 29 juni 1966
Geboren: Yvonne Agatha, dv. Jacob
H Bakker en Theodora C. Veeger.
Ondertrouwd: Leonard A. Schelfhout
en Carla R. Sweere.
Ondertrouwd: Jakob van der Kooij,
oud 91 jaar; Elisa C. de Waard, wv. J.
de Porto, oud 77 jaar.
Brl..,. „r, Uiari bult.n r«r«al.oenM>Md d. r.d.kU*
Als anwoord op de reactie van de
heer J. Hidding zou ik willen beweren,
dat er in het geheel geen sprake is van
grieven aan de openbaarheid prijsgeven.
Als U regelmatig deze krant leest, dan
zult U ook wel weten, dat in iedere
vergadering, waar dit recreatieplan ter
sprake komt, grieven tegen dit plan zijn
te horen
Op Uw voorstel om kandidaat voor
één der open bestuursplaatsen te wor
den, kan ik tot mijn spijt niet ingaan.
Als ik 10 jaar jonger zou zijn geweest,
zou ik er misschien in positieve zin op
gereageerd hebben.
S. Keijser Rzn.
(Discussie gesloten redactie)
Verschffnt dinsdags en vrijdags.
Bank: Nederl. Middenstandsbank; Coöp. Boe
renleenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,95 p.
kw. -f 30 ct. incasso. Advert.: familieberichten
14 ct. p. mm.; andere advert. 12 ct. p. mm.
TER OVERDENKING
voorbeeld; zo zal één van deze avonden
geheel in het teken staan van de Twin
tiger Jaren. Concreet betekent dat:
muziek uit die tijd, verschijnen in
charlestonjurken en andere kleding
stukken overeenstemmend met de mode
van 1925.
Belangstelling
„Vele ogen zijn op dit moment op
ons gericht," aldus André de la Porte,
één van de animators van dit beatfestijn
op Texel. „We zijn ons volledig bewust
van onze verantwoordelijkheid en zul
len alles in het werk stellen het de
vakantiehoudende jeugd naar de zin te
maken. Wij zijn voorts van mening, dat
onze beatclub in een grote behoefte
voorziet en de geschapen leemte (weg
vallen van Casino te Den Burg) op een
juiste wijze zal opvullen. Het is immers
duidelijk dat een eiland zoals Texel,
waar 's zomers zo enorm veel jongeren
naar toe komen om er hun vakantie
door te brengen, ook de beschikking
moet hebben over de nodige voorzienin
gen om deze jongeren het vermaak te
verschaffen dat ze wensen. Endie
wensen gaan tegenwoordig in de rich
ting van de Beatmuziek.
LEERLINGEN TEXELSE L.T.S.
ONTVANGEN PRAKTISCHE LESSEN
DOOR MIDDEL VAN WERKKAMP
Deze week heeft voor de L.T.S. te Den
Burg in het teken van de praktijk ge
staan. Van maandag tot vrijdag is door
leraren in samenwerking met vele an
deren een werkkamp op Texel georga
niseerd. De bedoeling van dit werk
kamp is de leerlingen in staat te stellen
hun technische vaardigheid, in groeps
verband, in praktijk te brengen. De
leerlingen waren ingedeeld in twee
groepen, waarvan één was onderge
bracht in „Uit en Thuis" (nabfj Paal 17)
en de andere bij Bakker, Jonkersbergen,
in Den Hoorn.
Op het programma stonden de meest
uiteenlopende punten, alle erop gericht
het werken in groepsverband en onder
eigen leiding te stimuleren. Zo werd er
een hele hindernisbaan met construc
ties van zo om en nabij de negen meter
aangelegd in de Dennen nabij de speel
weide. Ook maakte een excursie door
de landschapstuin deel uit van het pro
gramma, dat voorts diverse sporten
(voetbal, rugby, atletiek) omvatte. Inte
ressant was ook een kampinstructie van
de A.N.W.B.
De medewerking, die op allerlei ter
reinen werd verleend was bijzonder
groot; zo zorgden mevr. Appel, mevr.
Bouwman, mevr. Blanken en mevr.
Huizinga ervoor dat de deelnemers aan
het kamp goed te eten kregen en assis
teerden Marika Bouwman, Evelien Lap,
Loeki Visser en Marijke Vlaming, allen
leerlingen aan de Helderse Kweek
school, bij de kampactiviteiten. Daar
naast verleenden diverse instanties hun
medewerking.
De organisatoren verwachten dat
deze week met praktische lessen een
begin zal zijn van een te vestigen tra
ditie.
Afgeleid van het Griekse woord
OIKOS dat betekent: huis. Intussen
lijkt het wel duizend betekenissen te
hebben gekregen. Maar toch gaat het
om dat huis, waar mensen kunnen wo
nen en leven, stil zijn en praten, lachen
en huilen.
Veelzijdig en verschillend en toch een
en verbonden, zoals in een gezin. Waar
ieder probeert het voor de ander moge
lijk te maken om te leven. En waar je
ook in groter verband samen komt,
zoals gemeente of parochie of kerk, om
dat je weet dat die anderen er net zo
voor staan in dat proberen. Misschien
wordt het alweer een afgejaagd woord:
het voor elkaar leefbaar maken van
deze wereld
Dat doet b.v. de man die hier in De
Cocksdorp aan de dijk werkt, hij maakt
hei voor mensen in de .polder meer
leefbaar, hij verhoogt voor ons de kans,
om rustiger, veiliger te leven in ons
huis, daarom is hij zo belangrijk in zijn
werk. Want als de dijk doorbreekt spoe
len de dominee, de dokter en de pastoor
ook weg of onder Die ingenieur of die
dragline-machinist bouwen aan het huis
voor ons allen. En daarmee doen ze pre
cies wat God van de mensen vraagt'
maakt deze aarde leefbaar, bewoonbaar.
Oekumenies: alleen in de kerk? In
terkerkelijk?
Dat is alleen maar een stap in de
richting, naar de toekomst.
Door je werk op het land, in het
huishouden, in de fabriek op kantoor of
waar cn hoe ook, meebouwen aan dat
huis voor ons allen, daarin ligt een ge
tuigenis een belijden of geloven, zo u
wilt, dat Gods reddend handelen zich
voltrekt in deze wereld, in mensen en
samen met mensen voor elkaar.
Dat kun je in de Bijbel vinden; niet
om met teksten van die Bijbel elkaar
om de oren te slaan. Wel om Gods wil
tot redding en heil daarin te lezen.
Heil voor allen zonder uitzondering.
Want het huis dat we bouwen is voor
allen.
P Th. Brinkman
Ben en Afke Kloosterman hadden de
grootste moeite deze enorme snoek even
voor de fotograaf op te tillen, zo zwaar
was-ie De snoek had een lengte van
90 centimeter en een gewicht van 10
pond. Hij werd door de heer Klooster
man in de aanvoersloot bij het gemaal
Waal en Burg met een soort van dreg-
haak gevangen
In de sloot weet de heer Klooster
man nog wel eens een visje boven water
te halen, maar zo'n groot exemplaar
heeft hij nog nooit gevangen
ZON, MAAN EN HOOG WATER
De zon komt 3 juli op om 4.25 uur en
gaat onder om 21.02 uur. 6 juli op om 4.27
uur en onder om 21 00 uur.
Maan: 2 juli V.M.; 10 juli L.K.
Hoog water ter rede van Oudeschild:
1 juli 7.25 en 19.49; 2 juli 8.12 en 20.34;
3 juli 8.53 en 21.13; 4 juli 9.32 en 21.50;
5 juli 10.09 cn 22.22; 6 juli 10.45 en 22.52;
7 juli 11.17 en 23.23; 8 juli 11.47 en 23.50:
9 juli 12.16 en
Aan het strand ongeveer een uur e«rder
hoog water.
