Cjroen cZwartsJ~exels in het Uit het dagboek van Ds. Huizinga AGENDA Henny 3 en Gerda 7 kampioen Kwaliteit rundvee blijft zich gunstig ontwikkelen Geslaagde fokveedag te Den Burg Dameskapsalon Over een merkwaardige predikant, vermaak in de tent, contacten in Wieringen en een avondje met Multatuli A. v. d. Slikke DODELIJK ONGEVAL OP DE HORS Marine-vlieger veroordeeld tot twee maanden Vrijwel iedere vlieger haalt stuntjes uit 80e JAARGANG No. 8103 Uitgaye N.V. v/b Langereld de RooQ Postbuj 11 - Den Bnrj, Texel - Tel. 2058 Hedaktie: Harry de Graaf, Wilhelminalaan 33, Deo Burg, (el. 2058, 's avonds 2382. Het gaat goed met de Texelse rund veefokkerij. Ons eiland beschikt over een behoorlijk aantal melkkoeien, die als „heel best" kunnen worden gekwali ficeerd. Over de afgelopen vier jaar valt een duidelijke vooruitgang te consta teren. Dat is de belangrijkste conclusie na de fokveedag, die vrijdag op de speelweide te Den Burg werd gehou den. Natuurlijk had de kritische jury, die de 184 koeien en 70 pinken beoor deelde, ook aanmerkingen. Deze betrof fen echter vooral het exterieur, dat bij sommige ingezonden dieren nogal ge woon was, vooral in het ondereind. Maar ook de meeste koeien, die in dat opzicht niet tot de besten hoorden, kon den wèl prat gaan op een goede melk- produktie. Het aantal ingezonden dieren voor deze belangrijke fokveedag (die ééns per vier jaar wordt gehouden) had wel iets groter kunnen zijn, zo vond het bestuur van de rundveefokvereniging Texel dat deze dag mede organiseerde. Er waren nu 184 koeien tegen vier jaar geleden 240. De 70 pinken, die er vier jaar geleden niet waren, hadden een meer experimentele bedoeling. Men wilde wel eens een indruk hebben van de nakomelingen van stieren van het „eigen" K.I. Station. De Coöperatieve Vereniging voor Kunstmatige Insemi natie was mede-organisator van deze gebeurtenis. Steeds beter Het hoog-produktieve melkvee is Hollands trots en dat Texels terdege het belang daarvan beseft kwam tot uiting in het steeds intensievere streven naar nóg betere fokresultaten in de afgelo pen jaren. Dit streven had succes; liefst 44 inzenders toonden koeien met zeer hoge produkties. Dit is mede te danken aan het sperma, dat door bemiddeling van de Bond van K.I. verenigingen van de allerbeste stieren kon worden be trokken. Dat heel wat veehouders daar gebruik van maakten was het gevolg van de subsidie (50% van de extra kos ten), die de Streekontwiikkeling op tafel legde. Nog niet alle Texelse veehouders tonen door hun lidmaatschap van de Rundveefokvereniging Texel, dat zij hun steentje bij willen dragen aan het serieuze fokken, dat in het kader daar van kan gebeuren. Er zijn 196 veehou ders aangesloten, die samen 3000 koeien bezitten. Geen tijd In zijn openingswoord, aan het begin van de keuringen, schreef voorzitter K. Zuidewind de verminderde belangstel ling om deel te nemen toe aan het tijds gebrek. Vooral op de eenmansbedrijven komt men er niet makkelijk toe koeien in te zenden. Sommigen hadden het, in weerwil daarvan toch gedaan, maar dat kwam op nadelige wijze tot uiting in het gebrekkige toilet. Kampioen bij de jongere koeien (t/m 3 jaar) werd Henny 3 van de gebroe ders Trap uit Oosterend. De eigenaars kregen de beker, die door de Coöp. vereniging voor K.I. beschikbaar was gesteld. Reserve-kapioen in dezelfde ca tegorie werd Betty 8 van de heer G. C. MOLEN VAN HET NOORDEN OP DE MO NU MENTENLIJ ST Burgemeester en wethouders van Texel vinden, dat ook de poldermolen in Het Noorden op de monumentenlijst moet worden gezet. Zij zijn van mening, dat de in 1878 gebouwde grondmolen, zowel om haar eigen schoonheid als wel om haar landschappelijke waarde, niet op de lijst mag ontbreken. De molen (eigendom van de Gemeenschappelijke Polders) werd in 1950 gerestaureerd. Zoals men zich zal herinneren, werd de ontwerplijst van beschermde monu menten in oktober 1964 door de ge meenteraad behandeld. Een aantal ob jecten werd van de lijst afgevoerd; an dere werden eraan toegevoegd. De lijst werd op 2 mei van dit jaar door de mi nister van Cultuur, recreatie en maat schappelijk werk vastgesteld. De minis ter liet deze maand echter weten, dat hij ook de molen van het Noorden op de lijst had gezet. De gemeenteraad kan nu binnen twee maanden verzoeken de mo len weer af te voeren, maar aangeno men kan worden dat de raadsleden het met het gemeentebestuur eens zullen zijn en dit niet zullen doen. Bakker uit Het Noorden. De heer Bak ker verwierf daarmee een verguld zilveren medaille, die door Wessanen beschikbaar was gesteld. Kampioen bij de oudere koeien werd Gerda 7 van de heerJoh. A. Witte, „Bloeinwijk", die daarvoor een door de Coöp. Zuivelfa briek uitgeloofde beker won. Reserve- kampioen bij de oudere koeien werd Willy 59 van de heer C. J. Comman deur. De heer Commandeur verwierf er de zilveren medaille van Keijser Co. mee. De heer Commandeur is ook eige naar van de vijf koeien, die de prijs voor de beste eigenaarsgroep verwier ven. De organisatie van de fokveedag was in handen van de Rundveefokvereni ging Texel en de Coöp. Ver. voor K.I. Het leeuwendeel van de werkzaamhe den werd verricht door de stamboek houder van de Rundveefokvereniging, de heer B. Oostra. Dat alles „op rol letjes" verliep, was vooral aan hen te danken. (Voor een volledige publikatie van de keuringsuitslagen verwijzen wij naar de krant van vrijdag). DRIE FANFARELEDEN MET ZILVER EN GOUD GEËERD Drie leden van het Koninklijk Texels Fanfarekorps zijn zaterdagavond on derscheiden met erespcldjes van de Al gemene Nederlandse Unie van Muziek verenigingen. Het waren de heren J. Schrama, KI. Smidt en P. J. Koorn, die respectievelijk 53, 48 en 33 jaar deel uitmaken van het 75-jarige korps en in verband daarmee voor het huldeblijk in aanmerking kwamen. De heer Schrama kreeg een gouden speldje; zilveren speldjes waren er voor de heren Smidt en Koorn. Met de uit reiking belastte zich de heer C Woudt, gewestelijk secretaris van de Unie. Voor deze plechtigheid werd zaterdagavond in hotel „De Lindeboom-Texel" het diner onderbroken, waarmee de viering van het konpsjubileum werd afgesloten. Aan het diner zaten de leden met hun dames aan, alsmede enkele genodigden. Tot de genodigden hoorde onder meer de ere-voorzitter, burgemeester C. De Koning, die een woord van felicitatie sprak en als geschenk van de Stichting Cultureel Werk Texel een enveloppe met een inhoud van ƒ500,aan het be stuur overhandigde. Ook de heer J. Schrama, het oudste korpslid, voerde het woord en schonk een muziekwerk. Hetzelfde deed de heer C. Woudt na mens de Unie. Een geschenk onder cou vert overhandigde het ere-lid, de heer A. Kalf. GRONDVERKOPEN IN KOMENDE RAADSVERGADERING In de raadsvergadering van woensdag 5 oktober zullen vier grondtransacties worden behandeld. Allereerst wordt voorgesteld aan de N.V Bouwfonds Ne derlandse Gemeenten te Assen een strookje grond te De Koog te verkopen. Het stuk is 62 m2 groot en moet 24,50 per m2 opbrengen, derhalve totaal ƒ1519,Het Bouwfonds heeft de grond (gelegen bij de Epelaan) nodig ter completering van een reeds eerder verworven bouwterrein, waarop drie bungalows zullen worden geplaatst. Met de heer M. Boogaard te De Koog is overeenstemming bereikt omtrent verkoop van een stuk bouwgrond aan de Noorderhaaks in 't Homtje. Voorge steld wordt het 375 m2 grote stuk voor 6.937,50 te verkopen (ƒ18,50 per m2) Ook de heer H. Grootjen te Oude- schild wil voor zichzelf een woning la ten bouwen en wel op een 542 m2 groot stuk aan de Loodssingel. B. en W. stel len voor dit perceel voor ƒ7.845,aan hem te verkopen. Aan de heer N. Boon te De Cocks- dorp zal een aan de Joan Hodshonstraat aldaar gelegen stuk bouwterrein van 309 m.2 voor ƒ5.716,50 worden verkocht (ƒ18,50 per m2). Een aangrenzend stuk van dezelfde grootte en dezelfde prijs zal worden verkocht aan de heer C. Schoenmaker uit Amsterdam. Beide he ren willen op dit terrein woningen voor zelf bewoningen laten bouwen. TOT DE MERKWAARDIGSTE van de vele predikantendie in de loop der tijden op Texel hebben gestaan, behoort zeker de Doopsgezinde ds. P. S. Bakels. Twintig jaar lang is hij eerst in Den Hoorn, later te De Waal werkzaam geweest. Terwille van zijn kinderen, die gingen stu deren heeft hij ons eiland verlaten. Volgens eigen zeggen had zijn taak hem altijd volle bevrediging gegeven. Twee zijner zoons hebben algemene be kendheid gekregen. De oudste werd ook predikant en verwekte nogal opzien met zijn populair theologische geschriften, waarvan vooral het „Boeketje Dogmatiek" het tot grote oplagen bracht. De tweede zoon was biezonder knap: Aan de Amsterdamse universiteit promoveerde hij tweemaal op een dag. Enkele jaren was hij als hoofdambtenaar werkzaam op het raadhuis van de hoofdstad. Na zijn trouwen gaf hij alle studie en werk om den brode op en legde hij zich toe op de schilderkunst. Enkele jaren geleden heeft het ge meentebestuur een reeks schilderijen gekocht, die van Mr. Reinier Bakels afkomstig waren. Ds. Bakels Sr. hield op zondag 14 Volle kerken maart 1869 's middags om twee uur zijn intreepreek in Den Hoorn. Als tekst had hij gekozen Mattheus 8, vers 22: Volg mij en laat de doden hun doden begra ven. 's Morgens had de ons welbekende predikant Jakob Huizinga zijn nieuwe collega bevestigd in aanwezigheid van veel gemeenteleden. Alle predikanten van Texel en vele notabelen hadden de plechtigheid luister bijgezet, s Avonds gaf de nieuwe dominee ter nadere ken nismaking een receptie, die druk werd bezocht. Huizinga was zo gelukkig ge weest door één zijner gemeenteleden met paard en wagen van Den Burg naar Den Hoorn gebracht en gehaald te worden. De meeste predikanten, slechts enkelen konden met de notabelen terug rijden, aanvaardden in een bitter koude winternacht de terugweg naar hun dorpen. Alle sloten waren met ijs be dekt, de wind was snijdend scherp. Ze hadden een lantaarn bij zich want in de donkere nacht kon men nauwelijks een hand voor ogen zien. Veel wegen op Texel waren nog onverhard, er wa ren veel kuilen en ter weerszijden lagen hopen opgewaaide en hard bevroren sneeuw. De preek Wilhelminalaan (02220) 2948 Het sciiijnl dat men ongeveer een eeuw geleden minder tegen vermoeie nissen opzag dan tegenwoordig. Alle geestelijken gingen te voet op huisbe zoek, ook als lidmaten tien of meer kilometers ver weg woonden. Een wan deling door regen en storm was heel gewoon, het was een vanzelfsprekend heid waarover men niet klaagde. In de duizenden bladzijden, die Huizinga's dagboek vormen leest men herhaalde lijk van de zware inspanning die hij zich moest getroosten om zijn gemeen teleden te bezoeken. Soms komt hij ge heel verkleund thuis, hoestend en proestend. Maar iedere avond geeft hij desondanks een verslag van wat hem die dag overkomen is. En zo weten wij hoe zijn oordeel was over de intree preek, die Bafkels had gehouden. Stem en voordracht achtte hij voortreffelijk, over de inhoud van de preek was hij minder voldaan. In een vertrouwelijk gesprek met Bakels zou hij jaren later vernemen, dat deze zijn eigenlijke roe ping misgelopen was. Liever dan pre dikant, was hij ingenieur geworden. De wijdlopigheid van de ouderwetse pre ken lag hem niet, hij was te exact, te direkt. Desondanks mocht men hem graag op Texel. Nauwgezet heeft hij zijn taak vervuld en velen betreurden het toen hij na jaren van trouwe dienst het eiland moest verlaten. Het kerkelijk leven was in die jaren veel algemener dan tegenwoordig. Bijna iedereen ging des zondags naar de preek, de meer welgestelden zeker dik wijls uit plichtsbesef, de armen en dat waren er velen, omdat wegblijven uit de kerk wel eens het weigeren van on derstand in moeilijke tijden kon bete kenen. Hoe het ook zij, de kerken waren dikwijls tot de laatste plaats bezet. De doopsgezinden waren zeker niet net grootst in aantal, toch was het nor maal als bij het avondmaal in een klein dorp als De Waal meer dan 200 leden aanzaten en dat bij een doopplechtig heid in de Vermaning van Den Burg 30 of meer jonge mensen aan de Broe derschap voorgesteld werden. Het is duidelijk dat de grote aantallen lidma ten van de verschillende kerkgenoot schappen voor predikanten en priesters een zware opgave betekenden. Te meer omdat zij ook heel wat maatschappelijk werk op zich namen. Huizinga b.v. was de man, die veel deed om het schrome lijke drankmisbruik tegen te gaan. Ba kels zocht het op een ander terrein. Hij was een zeer gezien spreker op de avonden van de Maatschappij tot Nut van het Algemeen, waar zijn voordrach ten over elektriciteit en andere techni sche onderwerpen zeer gewaardeerd werden. Maar óók staat dn de oude notulen van „Het Nut" te lezen, dat een verhandeling door hem gehouden over „De vormen van het maatschappelijke verkeer" veel bijval vond. Boeiende voordrachten Leest men welke onderwerpen bij „Het Nut" zoal aan de orde zijn geko men, dan wordt het duidelijk hoe een weinig conventioneel man als Bakels zijn toehoorders wist te boeien Laten wij dit met een paar voorbeelden sta ven. Ds. Bakker sprak bij Het Nut eens over „Karakterschetsen van enige per sonen uit mijn portretalbum", burge meester Loman droeg een novelle van Cremer voor, ds. Ensing vergastte zijn luisteraars op een artikel uit „Het Va derland", Comelis Keijser Pzn. decla meerde De Génestet en Huizinga trachtte zijn hoorders te boeien met een voordracht ontleend aan De Volksbode Schoort heidssa Ion Parkstraat 20 Telef. 2371 van 1843, die tot titel had „Onder de as opgerakelde versufte vonken". Wij kunnen ons voorstellen, dat de zaal van de Vergulde Kikkert ondanks het wat saaie programma dikwijls tot de laatste plaats was bezet, want men kende slechts weinig ontspanning in die da gen. De eenvoudige bevolking spaarde een jaar lang voor de kermis, dè ge beurtenis van het jaar, vermaakte zich op oude en nieuwe Sunderklaas, dronk een meer dan stevige borrel, maar kwam, zeker in vergelijking met déze tijd veel te kort. Naar „De Tent" De meer welgestelden op Texel wis ten zich beter te vermaken en hadden onderling veel meer contact dan tegen woordig. Dikwijls ging mij bij elkaar op vi9ite, men musiceerde, zong of deed spelletjes Vaak ging men eerst laat in de nacht uit elkaar, gewoonlijk na eerst een hapje gegeten te hebben. Op de Hoge Berg was de zandkuil nog niet tot natuurmonument verheven, de notabe len hadden er gezamenlijk een gebouw tje laten zetten, dat de Tent werd ge noemd. Als het weer maar enigszins aannemelijk was, ging men er heen om paard te rijden, men vermaakte er zich met biljarten en kegelen of deed gym- (Zie vervolg pagina 2) Verschijnt dinsdags en vrijdags. Bank: Nederl. Middenstands bank; Coöp. Boe renleenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,95 p. kw. 30 ct incasso. Advert.: familieberichten 14 ct. p. inm.; andere advert. 12 ct. p. mm. Donderdag 29 september 1966 Den Hoorn, Ned. Herv. Diaconie Lezing door Drs. J. Sikkens, leraar aan de RH BS. over het werk van Ds. Andeweg. Zondag 2 oktober Clubviswedstrijd nabij het Prins Hendrikhotel om 14.00 uur MORGENAVOND LEZING OVER MENNONIETENKOLONIES IN PARAGUAY Volgend jaar wordt in ons land een grote wereldconferentie van Doopsge zinden gehouden. Op het programma staat o.m. een bezoek van een groep conferentiegangers aan TexelIn het kader van de komende gebeurtenissen zal de Doopsgezinde gemeente Texel reeds dit winterseizoen enkele bijzon dere gemeenteavonden houden. De na- jaarsgemeenteavond, die morgen wordt gehouden, zal worden verzorgd door de leraar-predikant br. H Niessen uit de Mennonieten(vluchtelingen)kolome Neuland in Paraguay. Hij zal vertellen over leven en werken van deze Doops gezinde kolonie. Paraguay is zowel na de eerste als de tweede wereldoorlog toevluchtsoord geworden voor Doops gezinde vluchtelingen uit Oost-Europa. Zij bouwden er een nieuw bestaan op, waarin zij het christendom zoals zij dat zien, gestalte trachten te geven. Dat dit op de bevolking ter plaatse grote in druk maakte, blijkt uit het feit, dat vele Indianen zich lieten dopen en zich bij hen aansloten. De lezing, die zal wor den toegelicht met dia's, wordt gehou den in de kerk, omdat het zaaltje waar schijnlijk te klein zal zijn. HANDELSREGISTER In „Handelsbelangen" lezen wij onder „nieuwe inschrijvingen" in het Han delsregister Dameskapsalon Wilhelminalaan. Texel, Den Burg, Wilhelminalaan 28. Eig.: J. C. Prins. En onder „wijzigingen" Firma Moeijes. Aannemers- en Tim merbedrijf, Texel, De Koog, Californië- weg 23. Aannemersbedr. B. en U bouw. Vennootschap onder firma ontbonden door uittr. venn.; P. C. Moeijes, Wierin- gen, Westerland, Westerlanderweg 162. Bedr. wordt voortgezet door C Moeijes onder naam Aannemersbedr. Moeijes. Bedrijf: verrichten van onderhouds werkzaamheden aan vakantiebunga lows en terreinen. CONSULTATIEBUREAU VOOR ZUIGELINGEN Woensdag 28 september worden de moeders van de buitendorpen verwacht op de volgende uren Den Hoorn 13.0013.45 uur; Oosterend en De Waal13.4514.45 uur; De Cocksdorp en Eierland 14.4515.45 uur; De Koog 15.45—16.15 uur. DEN HAAG De fiscaal bij de Zee krijgsraad te Den Haag heeft een ge vangenisstraf van vier maanden, waar van twee voorwaardelijk met een proef tijd van vier jaar, geëist tegen een 25- jarige vlieger, die op 1 maart j.l. over de Hors op Texel vliegend, een marineman dodelijk met de staart van zijn Harvard raakte. Het gevaar lijke spel van marinevliegers om op zeer geringe hoogte over de Hors te vliegen, kwam donderdag diverse malen ter sprake bij de Zeekrijgsraad. Het slachtoffer was de ltz. G. A. Vis ser uit Epe. Hij was met twee anderen op de zanddijk plat op de grond gaan liggen voor het aanstormende vliegtuig, maar werd door het staartwiel dat de dijk en hem raakte, dodelijk verminkt en 15 meter weggeslingerd. De man overleed vrijwel onmiddellijk. Tijdens de zitting zei de militair het slachtoffer en de twee naast hem liggende mannen niet te hebben gezien. Hij zou niet heb ben geweten dat de bewuste zanddijk ongeveer 2 meter hoog was en dacht 50 cm. „In elk geval kwam hij zeer laag aan vliegen, ofschoon niet zo laag dat hij de dijk zou willen raken. Als hij niet plotseling had opgetrokken, waardoor de staart-sectie van het vliegtuig naar beneden ging, zou er zelfs niets zijn ge beurd", aldus zijn verdediger. Zelf verklaarde de vlieger het voor nemen te hebben gehad om het marine personeel op de Hors eens te laten zien wat hij kon. Hij had daar extra veel zin in omdat hij juist met een manche had gevlogen. Dat is een luchtzak, die duizend meter achter zijn Harvard hing, en die wordt gebruikt voor schietoefe ningen. Het ruim een uur heen en weer vliegen met de manche was voor hem een dood-vervelend werk. Nadat hij dc luchtzak boven de Hors had gelost, wilde hij ook nog even „echt vliegen" zoals hij zelf zei. Stuntjes Hij voegde daaraan toe, dat vrijwel iedere vlieger boven de Hors een paar stuntjes uithaalt, wat wordt bevestigd door verklaringen van getuigen, die regelmatig in het zand duiken voor een op enige meters hoogte aankomend vliegtuig De ficaal ging in zijn requisitoir, dat o.m. was gebaseerd op een film over de toestand ter plaatse, uitvoerig in op de voor de vliegtuigen geldende minimale vlieghoogte, die voor de Hors 150 meter is. Hij bestreed het verweer van de vlieger dat hij de op de dijk liggende mensen niet had gezien. Hij meende dat hij op de hoogte had moeten zijn van het feit, dat men zich naar de vlakbij de dijk gevalien manche zou begeven. Voorts zed hij dat de fatale manoeuvre moet zijn uitgevoerd, juist omdat de vlieger de groep bijstaande mensen wil de laten zien wat hij kon. De fiscaal was dan ook van mening, dat van verre gaande onvoorzichtigheid sprake was en van dood door schuld. De verdediger meende, dat het laag vliegen ter plaatse zeer verklaarbaar is, omdat de vliegers zich willen oefenen en uitleven. Hij ging daarnaast uitge breid in op vele vliegtechnische aspec ten bij het laagvliegen en kwam daarbij tot de conclusie, dat in het onderhavige geval de vlieger zijn toestel niet had hoeven optrekken voor de dijk, omdat hij er makkelijk overheen had gekund. De zeekrijgsraad veroordeelde na be raad de vlieger tot twee maanden ge vangenisstraf wegens dood door schuld.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1966 | | pagina 1