Cjroen TjwarL-Jexeh in het harL,
Raad
stemde in met her-invoering
van de jaarlijkse kermis
A.R.-fractie
stemde tege
Raad van Kerken wil eenheid
der christenen bevorderen
VIER
DAGEN IN CENTRUM VAN DEN BURG
BAKKERS IJZERHANDEL - DROS MAGAZIJNEN
IN „CASINO"
woensdag,
donderdag, vrijdag,
9, 10 en 11
november
11
Tal van plannen en activiteiten
Theologen en leken
iverken samen
A V*
VRIJDAG 4 NOVEMBER 1966
TEXELSE
80e JAARGANG No. 8114
Uitgave N.V. v/h Laagcveld De Roo(j
Postbus 11 - Den Burg, Tc*el - Tel. 2058
Redaktic: Harry de Graaf, Dorpsstraat 19, De
Koog. Tel. (02220) 2058, 's avonds (02228) 410
COURANT
In de raadsvergadering van maandagmiddag is toch nog langdurig gedis-
cussiëerd over het voorstel van B. en W. tot herinvoering van de jaarlijkse
kermis, Vooral de voorgestelde bestemming van de pachtopbrengsten, een
extra-subsidie voor de Texelse verenigingen, lokte van enkele leden kritiek
uit. Radicaal tegenstander toonde zich de AR-iractie, bij monde van wethou
der Daalder, die naast principiële bezwaren te kennen gaf tegen de herin
voering te zijn, omdat de redenen, die destijds tot de afschaffing hebben
geleid, nu nog kunnen worden aangevoerd. Geen der raadsleden toonde
zich kermisliethebber maar zo constateerde het merendeel tenslotte, een
belangrijk deel der bevolking denkt er anders over, gezien het grote bezoek
dat de clandestiene kermissen" de laatste tijd trokken. Op verzoek van een
aantal ïaadsleden werd de voorgestelde kermisweek beperkt tot vier dagen
(van woensdag tot zaterdag) en werd de bestemming van de pachtgelden niet
in het besluit opgenomen. Het geld zal echter toch wel aan de „subsidiepot"
van de Stichting Cultureel Werk ten goede komen. Voorts zullen B. en W. er
naar streven de kermis niet op het voorgestelde terrein aan de Emmalaan te
houden, maar in het centrum van Den Burg.
tegen de kermis heb, wil ik toch de
meer sociale motieven naar voren bren
gen, omdat in 1950 de kermis ook om
sociale motieven is afgeschaft. Bij het
bestuderen van de notulen van de ver
gadering waarin destijds tot afschaf
fing werd besloten, ben ik tot de con
clusie gekomen dat de zaken op dit
ogenblik nog precies hetzelfde liggen".
Hel grootste deel van de tijd, die de
vergadering duurde, werd aan dit agen
dapunt besteed. Burgemeester De Ko
ning las een drietal ingekomen brieven
voor, nl. van de Hoera Texel, de Vrien
denkring Texel en de Gereformeerde
Gemeente.
„De ibij onze organisatie aangesloten
bedrijven zijn ten zeerste bij de hei in
voering van de kermis geïnteresseerd,
waarbij een kermis van woensdag tot
en met zaterdag de meest juist wordt
geacht", aldus het Hocra-bestuur. Tegen
het houden van de kermis op het par
keerterrein aan de Emmalaan wordt
evenwel ernstig bezwaar gemaakt, om
dat deze plaats zover van de bedrijven
is gelegen, dat bijvoorbeeld van de
danszalen geen gebruik zal kunnen
worden gemaakt, zodat van werkelijke
kermiswering weinig terecht zal komen
en hierdooi het succes en de animo van
de pachters binnen een paar jaar zal
verdwijnen. De verkeerstechnische pro
blemen, die B. en W. voorzien bij een
kermis in het centrum, vindt het Hocra-
bestuur niet zo bezwaarlijk. „De drukte
in de maand juni is niet zo groot Bij de
kermis ter gelegenheid van de festivi
teiten 550 jaar stad hebben wij hierover
niets vernomen, terwijl bij de wekelijk
se marki en de folkloredagen blijkt, dat
met wat medewerking deze problemen
wel zijn te overwinnen". Ook de Vrien
denkring Texel is voorstander van de
kermis, zo bleek uit de brief, die het
bestuur van de vereniging aan de raad
had gericht. (Zie vorig nummer).
Droefheid
Een fel tegenstander toonde zich de
Gereformeerde Gemeente, die schreef
met droefheid van het voorstel tot her
invoering van de kermis te hebben ken
nis genomen „Immers, de kermis is uit
Christelijk oogpunt bezien, op grond
van het eeuwig woord van God, af te
keuren. Zij dient tot volksvermaak en
geeft de mens, wiens hart geneigd is tot
alle kwaad, gelegenheid zich bijzonder
uit te leven. De kermis heeft dan ook
geen enkele nuttige strékking maar
kan, naar het woord van God gerang
schikt worden onder de ijdele vermaken
der Gode vijandige mens. Bovendien
wordt de Dag des Heren er bijzonder
mee ontheiligd, omdat op deze dag de
kermis geopend zal zijn of omdat de
kermisexploitanten op die dag hun
stand afbreken of opbouwen. Uw col
lege is naar Gods woord geroepen tot
het weren van al deze vermaken die de
zonde doen vermeerderen, de mens in
brooddronkenheid zich doen uitleven en
die het Volksdeel dat de beginselen van
de christelijke Godsdienst belijdt, be
droeven".
Zoals bekend huldigt wethouder J
Daalder (AR) ten aanzien van de herin
voering een ander standpunt dan de
meerderheid van het college. Hij opende
maandagmiddag de discussie met het
nader toelichten van zijn mening.
„Naast de principiële bezwaren, die ik
Andere tijden
De heer Daalder herinnerde eraan
dat het destijds de heer Wassenaar
(PvdA) en zijn fractiegenoten zijn ge
weest, die op de afschaffing hadden
aangedrongen. „Het is wel een vreem
de zaak. dat ik de toenmalige PvdA-
leden moet verdedigen tegen hun nu
zittende geestverwanten. De heer Was
senaar heeft betoogd, dat de tijden
sterk veranderd waren. Vroeger was
Texel een gesloten gemeenschap. Nie
mand kon er toe komen vakantie te
houden. Voor velen was de kermis toen
ontspanning bij uitnemendheid Maar,
zo had de heer Wassenaar gesteld, ik
vind het toch veel verheffender dat de
gelden die nu aan de kermis worden ge
spendeerd voortaan worden gebruikt
om de blik te verruimen en eens wat
meer van ons land en eventueel bet
buitenland gaan zien" De heer Daalder
vond dal hetgeen de heer Wassenaar
toen naar voren bracht, nu nog even
zeer geldt. Hij herinnerde er voorts
aan, dat destijds door de heer Beumkes
een enquête is gehouden, waaruit bleek
dat 70% van de bevolking voor afschaf
fing was. 20% had geen mening en 10%
was vóór de kennis. Er was dus geen
liefhebberij meer en de heer Daalder
meende, dat ook nu het verlangen naar
kermis niet groot is. Dat de omstandig
heden zijn veranderd, zoals mevrouw
Koning-Bruin in een vorige raadsverga
dering had gezegd, geloofde hij niet en
hij wilde graag eens vernemen in welk
opzicht de tijden dan wel veranderd
waren. „Vandaag de dag is het nóg zo,
dat er heel wat gezinnen op een kermis
meer geld uitgeven dan voor hun gezin
verantwoord is", betoogde de heer
Daalder, die er voorts op wees dat door
de komst van de televisie de behoefte
aan kermis in de laatste tien jaar nog
meer is afgenomen.
Onbegrijpelijk
Hij vond het onbegrijpelijk, dat men
sen als Westdorp en Smit nu voor de
herinvoering zijn, maar wel diepe rim
pels in het voorhoofd trekken als b.v.
de TEM-tarieven worden verhoogd, om
dat dit een extra-zware last voor de ge
zinnen betekent. Ook door de kermis
zullen bepaalde gezinnen worden belast
en zij zullen in één week wellicht veel
meer geld uitgeven als met de TEM-
tariefsverhoging is gemoeid. Hij stelde
vast, dat het eigenlijke motief van B. en
W. voor de herinvoering is geweest net
feit, dat er jaarlijks een drietal „fancy-
fairs" werden georganiseerd, die tot
volwaardige kermissen zijn uitgegroeid
Hij noemde dit een verkeerd uitgangs
punt. „Als de gemeenteraad een besluit
neemt, waaraan men zidh later niet
houdt, dan dient er opgetreden te wor
den". De heer Daalder zei tenslotte be
zwaar te hebben tegen de bestemming
van de gelden die de gemeente door de
kermisverpachting verwerft. Hij noem
de de „geleide subsidie" onjuist en vond
dat het geld normaal in de gemeente
kas terecht moest komen, waarna de
verenigingen cup de oude wijze gesubsi-
diëerd dienden te worden. Het geld
daarvoor moet uit de algemene midde
len komen, anders zouden verschillende
verenigingen de subsidies uit princi
piële overwegingen moeten weigeren,
zodat die worden buitengesloten.
Zelf weten
Het kon de heer F Standaart (Texels
Belang) niet veel schelen of de kermis
er zou komen of niet. Het bezwaar van
de heer Daalder dat veel gezinnen te
veel geld aan de kermis uitgeven, vond
hij niet zwaar wegen. „De mensen moe
ten zelf uitmaken hoe ze hun geld wil
len besteden. Als je zo gaat redeneren
kun je ook de kroegen wel sluiten" De
heer Standaart voelde er voor eens na
te gaan in hoeverre op Texel werkelijk
behoefte aan een kermis bestaal. Dat
zou kunnen gebeuren door een enquête,
zoals indertijd ook de heer Beumkes
heeft gedaan. Hij was het met de heer
Daalder eens dat de opbrengst van de
kermis, zo deze weer zou worden inge
voerd, in de gemeentekas behoorde te
komen. De subsidieverstrekking aan de
verenigingen moet daarvan los komen
te staan. Bij het beoordelen van de sub
sidieaanvragen zou er rekening mee
moeten worden gehouden, dat de be
trokken vereniging zelf initiatieven
ontplooit of niet. De grootte van het uit
te keren bedrag zou daarvan afhanke
lijk gesteld moeten worden. Anders ont
staat de situatie, dat de verenigingen,
die zelf niets ondernemen daardoor de
meeste subsidie vragen en krijgen, ter
wijl de verenigingen die alles doen om
de kas te versterken, weinig krijgen
omdat ze ook minder nodig hebben De
heer Standaart vond dat een ongezonde
toestand.
Wel belangstelling
Ook de heer P. Smit (KVP) maakte
het weinig uit of de kermis er kwam of
niet, maar hij meende toch dat een
groot aantal Texelaars er anders over
denkt. Juist het feit, dat de „clandestie
ne kermissen" zeer druk werden be
zocht, sterkte hem in die overtuiging.
Hij vond het onjuist de invoering van
de kermis te vergelijken met de verho
ging van de TEM-tarieven, waar het
de financiële last voor de gezinnen be-
treft. Het grote verschil is dat de ver
hoging van TEM-tarieven en andere
heffingen lastenverzwaringen zijn, waar
men niet onderuit kan, terwijl niemand
verplicht is de kermis te bezoeken. Er
zullen altijd gezinnen blijven, die onver
antwoorde uitgaven doen, ook buiten de
kermis. Voor het geval men zou be
sluiten niet tot her-invoering over te
gaan, zouden de verenigingen die tot
dusverre de clandestiene kermissen or
ganiseerden nog een jaar hun gang
moeten kunnen gaan, omdat zij voor
1967 ongetwijfeld op de inkomsten
daaruit hebben gerekend. En als de ker
mis er wel zou komen, maakte het hem
niets uit of de opbrengsten rechtstreeks
aan de verenigingen ten goede zouden
komen of via de gemeentekas.
De heer J J. Westdorp (PvdA) zei
niet naar het verleden te willen kijken,
maar bekeek de situatie van nu Het
publiek heeft zeker behoefte aan ker
mis, zo constateerde hij, wijzende op de
drie kermissen, die ieder jaar veel pu
bliek trekken. De door de heer Daalder
aangevoerde sociale motieven om niet
tot her-invoering over te gaan, zag hij
niet. In 1950 golden die motieven wel
en bovendien was de kermis toen kwij
nende; het werd ieder jaar minder. De
huidige toestand is in ieder geval zeer
ongewenst, zo zei de heer Westdorp,
want er zullen steeds meer verenigingen
komen, die een fancy-fair willen hou
den. Als men het de een toestaat, moet
men het de ander ook doen. De zaak
loopt zo uit de hand. Hij zag er niet het
voordeel van in om de opbrengst van
de kermis in de gemeentekas te storten
in plaats van meer rechtstreekse verde
ling door de stichting Cultureel Werk.
„Het is precies hetzelfde. Verenigingen,
die om principiële redenen in het ene
geval de subsidie zouden weigeren, zou
den dat ook in het andere gevai moe
ten doen". De heer Westdorp was het
eens met de briefschrijvers, die ervoor
pleitten, dat de kermis weer op de
GroenepJaats zou komen, maar voor
verkorting van de oorspronkelijke volle
kermisweek voelde hij niet. Als blijkt,
dat zeven dagen te lang is, kan de pe
riode later wel worden ingekrompen tot
drie of vier dagen.
Ook de heer S. Keijser (WD) twijfel
de niet aan de algemene waardering
voor de kermis. Dit bleek duidelijk toen
twee jaar geleden ter gelegenheid van
de Stadsfeesten bij uitzondering kermis
werd gehouden. De opbrengst was toen
zeer groot en er is in de afgelopen 15
jaar dus wel iets veranderd. Hij voelde
overigens niet voor zeven maar voor
vier dagen, waarbij de zondag zou kun
nen worden ontzien. Hier zouden alle
partijen zich mee kunnen verenigen. Als
standplaats vond hij alleen het hart van
Den Burg acceptabel, juist omdat daar
veel meer ruimte is ontstaan dan vroe
ger „De opbrengst moet in de gemeen-
(Zie vervolg binnenzijde tweede blad)
Op initiatief van enkele leden van het
Texels Theologen Convent is een „Raad
van Kerken op Texel" in het leven ge
roepen. In de elf personen tellende raad
zijn vertegenwoordigd: de R.K. paro
chie, de N.H. gemeenten en de Doops
gezinde gemeente. Twee vertegenwoor
digers van de Gereformeerde Kerk Den
Burg zijn als waarnemers aan de raad
toegevoegd. Ds. P. Oskamp uit Den
Hoorn, een der initiatiefnemers, vertel
de ons dat het doel van de raad de
bevordering van de eenheid der Chris
tenen is. Men wil dit bereiken door het
uitbreiden van reeds bestaande oecume
nische activiteiten en het organiseren
van nieuwe. Alvorens tot oprichting
werd overgegaan, werden alle kerken
op Texel om een principe-uitspraak ge
vraagd. Hervormden, Katholieken en
Doopsgezinden reageerden daarop di-
rekt positief.
De Gereformeerden van Oosterend
gaven er de voorkeur aan voorlopig een
afwachtende houding aan te nemen,
maar hun geestverwanten te Den Burg
verzochten als waarnemers in de raad
te mogen zitten. De Raad bestaat nu uit
Vier katholieken, t.w kapelaan P.
Bollerman, de heer A. van Heerwaar
den, mevrouw N van Heerwaarden-
Koopman en de heer J. van Heerwaar
den uit De Cocksdorp, vier Hervorm
den: Ds. P. Oskamp uit Den Hoorn, de
heren F Blom uit Oosterend, H Stark
uit De Cocksdorp en C. van Groenigen
uit Den Burg; drie Doopsgezinden: Ds
L. Koopmans, mevr Y Boerhorst-
Veenstra en de heer M. W. Koorn. Na
mens de Gereformeerde Kerk Den Burg
treden ds. P. Uidam en de heer A de
Haan als waarnemers op
Niet achter
Texel loopt, waar het de samenwer
king tussen verschillende christelijke
groeperingen betreft, bepaald niet ach-
tearaan. Al jaren bestaat b.v. het Texels
Theologen Convent, waarin de voor
gangers elkaar eens per twee maanden
ontmoeten en waaruit reeds diverse ini
tiatieven naar voren zijn gekomen. Dat
de oecumenische gedachte op Texel
veld wint, blijkt uit de nauwe samen-
Verschfjnt dinsdags en vrijdags
Bank: Nederl. Middenstandsbank; Coop. Boe-
renleeobank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ2,95 p.
kw. -f. 30 ct. incasso. Advert.: familieberichten
14 ct. p. mm.; andere advert 12 ct. p. mm.
„WAT ONS BINDT" VOOR IEDER
VRIJ TOEGANKELIJK
Onder auspiciën van het Overkoepe
lend Orkgaan van Vrouwenorganisaties
zal dinsdagavond a.s. in de Landbouw
school te Den Burg een bijeenkomst
worden gehouden onder het motto „Wat
ons bindt". Het woord zal worden ge
voerd door pastoor P. Th Brinkman uit
De Cocksdorp, de heer C. v.d. Eijk uit
Den Burg en Ds. P. Oskamp uit Den
Hoorn. Pastoor Brinkman zal spreken
over het katholieke geloof en de huma
nistische en protestantse levensover
tuiging zullen worden toegelicht door
resp de heren v.d. Eijk en ds. Oskamp.
Na de uiteenzetting zal er ruimschoots
gelegenheid zijn vragen te stellen. Niet
alleen de leden van alle Texelse vrou
wenvereniging zijn welkom, doch ook
andere belangstellenden. Het belooft
een interessante avond te worden, die
kan bijdragen tot beter begrip voor el-
kaars levensbeschouwing.
KINDEREN GENOTEN VAN
POPPENTHEATER
Maandagmiddag trad in „Casino" te
Den Burg het poppentheater van Bert
Brugman op voor de jeugdleden van de
Openbare Bibliotheek Texel. Dit ge
beurde ter gelegenheid van de Kinder
boekenweek. Ongeveer 150 jonge lezers
hebben intens genoten van het span
nende evrhaal van Aladdin en de Won
derlamp, in de gemoderniseerde bewer
king van Bert Brugman. Een oud, be
roemd verhaal werd zo op nieuwe wijze
tot leven gebracht! De décors, poppen,
de dialogen: het was alles zéér ver
zorgd In de pauze werden de kinderen
getracteerd op limonade.
INGEKOMEN PERSONEN
Jan G. M. Warnaar, van Amsterdam.
2e Sweelinckstraat 10 I naar K 93a-26
(met echtgenote).
werking bij de avondsluitingen in de
rusthuizen, de vrouwenwereldgebeds
dag, het Schuilhutwerk, de kerstzang
samenkomst, de interkerkelijke diensten
in de dorpen, de samenwerking binnen
het vormingsinstituut voor meisjes, het
overleg inzake gemengde verkeringen,
de gemengde gespreksgroepen en de ge
zamenlijke kerkeraadsvergaderingen
Uitbreiden
De nu in het leven geroepen raad zal
trachten deze activiteiten verder uit te
breiden. „We willen een beetje pressie
groep zijn met de bedoeling tenslotte
geloofwaardiger van Christus te kunnen
getuigen", zegt ds. P. Oskamp „We
moeten elkaar leren kennen en ver
trouwen Het wordt echt niet een zaak
van theologen alléén; dat blijkt al uit
de samenstelling van de raad".
De raad heeft vele plannen. Zo zal
rond 9 januari een oriënterende avond
voor kerkeraadsleden, hun echtgenoten
en andere kerkelijke medewerkers wor
den gehouden. De eerw heer Heijligers,
oud-katholiek pastoor te Alkmaar, zal
bij die gelegenheid informatie geven
over oecumene. Voorts zal er naar wor
den gestreefd alle dorpen intensief te
betrekken bij de gebedsweek om de
eenheid van 18 tot 25 januari.
Kennis maken
Omdat men in het algemeen nog te
weinig weet over eikaars eredienst en
kerkelijke gebruiken, zullen instructie-
tochten langs de plaatselijke kerken
worden georganiseerd, ook voor scho
len. Geïnteresseerde buitenstaanders
kunnen „model-erediensten" bijwonen,
waarna gelegenheid bestaat tot discus
sie en vragen stellen.
Omdat samen dienen pas werkelijk
oecumene is, zal de raad zich ook gaan
bezig houden met ontwikkelingshulp.
Een begin hiermee is reeds gemaakt
door de Hervormde gemeente van Den
Hoorn, die op het punt staat een ont
wikkelingsproject op Madagaskar te
adopteren. Men wil hierbij graag ook
de andere kerken betrekken.
Verder zal men ingaan op het verzoek
van de Regionale kerkedagcommissie
om ook Texel in te schakelen bij de
jaarlijkse kerkedag op Hemelvaartsdag.
Voor de organisatie daarvan zal een
commissie worden benoemd.
Diverse reeds bestaande activiteiten
zullen worden „open" gemaakt. Zo be
staat in katholiek verband een groep
meisjes, die als gezinshulp fungeren als
een gezinsverzorgster niet beschikbaar
is. Men wil nu deze vrijwillige helpsters
ook uit andere kerken aanwerven.