Voor beren en rendieren verboden AGENDA mm PciVT^bevrijctf FILMMEt WS H wat ik aidcfiw wour.^ ok Europa heeft zijn Cape Kennedy e ESRO-lanceerbasis in het poolgebied SPORTPROGRAMMA KIRUNA In de zomerdie hier echts zes weken duurt, gaat de zon et onder, dan is het dus weken ach- een licht. Maar in de lanae winter alt de temperatuur wel tot 35 gra ti Celsius onder nul, terwijl het on derbroken donker blijft. Dat heet n de „poolnacht". Slechts de ver- •hijning van het Noorderlicht of Pool- ht brengt enig licht in deze voort- rende duisternis. Hier 150 kilometer ordelijk van de poolcirkel, ongeveer kilometer oostelijk van de bekende sstad Kiruna, de noordelijkste stad n Zweden, is de basis en het lan- erstation gevestigd van de Europese ganisatie voor ruimteonderzoek RO). Zij dient voor het lanceren n raketten en ruimtesondes, niet or satellieten, en draagt de naam range (European Sounding Rocket unching Range). Het terrein met een oppervlakte van geveer 5 vierkante kilometer, is om even door een hoog en stevig hek met i totale lengte van 8kilometer. Dit k moet het station beschermen tegen gewenste bezoekers in dit geval voor- melijk rendieren en beren. Het hart van het station wordt ge- rmd door het controlecentrum met n groot aantal nevengebouwen, waar- C onder meer zijn ondergebracht de jèrkplaatsen, laboratoria, een biblio- eek en de verblijf- en slaapruimten t ji or de employé's. Op het dak van het ofdgebouw zien we twee grote tele rs oetrische antennen, waarvan de blik- jj nafleiders tot ver in de omtrek dui- j] lijk zichtbaar zijn. Een kilometer oostelijk van dit ge uwencomplex liggen de lanceerin- g htingen voor de te gebruiken .Franse 3 ntaur-raketten, evenals de grote J lien, die op juiste temperatuur en ■J Ochtigheid worden gehouden, waarin t raketten startklaar worden gemaakt de meetapparatuur wordt aange- - acht. Verder vinden we daar nog de nker van waaruit men op afstand lancering verricht en waar men te ns metingen kan verrichten. Er bij at een geweldige mast van ruim hon- rd meter hoog voor het meten van acte windsnelheden e.d. Later zal het geheel nog worden uit breid met soortgelijke inrichtingen or de lancering van de Engelse Sky- k-raketten. Een tunnel van ongeveer nderd meter lang zal dan de mon- jehallen verbinden met de eigenlijke ïceerplaats, dit om de raketten naar lanceerinrichting te brengen, zonder t zij worden blootgesteld aan de hier barre klimaatsomstandigheden. Drie zones Het totale terrein van de basis heeft n oppervlakte van niet minder dan Vrydag 20 januari xland, Vliegveldhotel, Ned. Bond van ittelandsvrouwen, afd. De Cocksdorp-Eicr- d; Jaarvergadering. en Burg, Dorpshuis, Fotoclub „De Kiekcn- f', aanvang 20 uur. en Burg, De Graaf, Biljartkampioenschap- i 2e klasse Libre. n Burg, Geref. Kerk, Interkerkelijke gebeds- eenkomst in het kader van de weck voor eenheid der Christenen 1967. Aanvang 30 uur. s Zaterdag 21 januari en Burg, De Oranjeboom, Oudleerlingen van lagere Landbouwschool met blijspel „Als je ar geld hebt". Aanvang 20.00 uur. n Burg. De Graaf, Biljartkampioenschap- i 2e klasse Libre. Maandag 23 januari sterend, Doopsgez. kerk, 20.00 uur. Inter- kclijke gebedsbijeenkomst in het kader van week voor de eenheid der Christenen v1967 Dinsdag 24 januari ideschild, Hervormde kerk, 20.00 uur. In- kerkelijke gebedsbijeenkomst m het kader n de week voor de eenheid der Christenen. Cocksdorp, Herv. kerk, 20.00 uur. Intcr- kelijke gebedsbijeenkomst. Woensdag 25 januari en Burg, De Lindeboom-Texel, bridgedrive dgeclub Groot Slem. en Burg, Dorpshuis, Personeelsvereniging meenie-T.E M., Spelavond deschild, "t Skiltje, 20.30 uur. Voorlichtings- >nd over het werk van „De Schoor" te Oom. Donderdag 26 januari en Burg, De Zwaan. 20.00 uur, R.K. Vrou- ngildc. Mevr. De Vries-Ronday spreekt over kenverpleging in huis. en Burg, De Zwaan, 20.00 uur, R.K. Vrou- nvereniging N.K.V., Jaarvergadering. Zaterdag 28 januari en Burg, Cultureel Centrum Uitvoering ntnastickvereniging Texel, en Burg, De Oranjeboom, Oudleerlmgen van lagere Landbouwschool met blijspel „Als je ar geld hebt". en Burg, Jac. P. Thijsseschool, Judo-kam- ►enschappen Texel; 's middags jeugd; 's t»nds ouderen. deschild, 't Skiltje, 20.00 uur. Toneelver. ieuw Leven" met het blijspel in 3 bedrijven Zeeman ging passagieren" door Koos swino. 5600 vierkante kilometer en is in drie zones verdeeld. In het noorden grenst het aan Finland en Noorwegen. Zone A wordt gebruikt voor de opslag van de raketten, terwijl de grotere zones B en C bestemd zijn voor de opslag van de raketneuskegels. Deze laatste gebieden worden in bepaalde delen van het jaar door zwervende Lappen bewoond. In de nabijheid van hun woongelegenheden heeft men twintig grote bunkers ge bouwd, die elk plaats bieden aan 10 tot 30 mensen. De Lappen zijn voorzien van transistorradio's, die zij regelmatig aan hebben staan, opdat ze via deze radio's kunnen vernemen wanneer een lancering zal plaatsvinden. Als dat het geval is, begeven ze zich op tijd naar de bunkers om daar veilig af te wach ten tot de lancering is verricht. Bergen Men heeft gegronde redenen gehad om de omgeving van Kiruna voor dit doel uit te kiezen. Wanneer men een lanceerbasis bij de zee had gekozen, dan zouden de neerdalende raketsonden in zee verloren gaan. Men wenst ze echter te bergen en daarom diende men een gebied te zoeken waar dit mogelijk was en dat, in verband met de gevaren, zeer dun bevolkt moest zijn. Waar vindt men in West-Europa zo'n uitgestrekt gebied? Slechts in het hoge noorden. Naast deze veiligsheids- overwegingen spelen ook nog geografi sche factoren een rol. De wetenschap is namelijk bijzonder geïnteresseerd in bepaalde processen die zich daar in het hoge noorden afspelen in de hogere luchtlagen en waarvan men nog maar heel weinig weet. De ligging van dit station voor ruimteonderzoek is wat dat betreft dus zeer gunstig, want men hoopt met behulp van de raketten en de ruimtesondes het een en ander te weten te kunnen komen over deze mysterieuze verschijnselen in de na tuur. Deze lanceerbasis voor ruimteonder zoek met ruimtesondes heeft trouwens ook nog een groot wetenschappelijk nut, op technisch gebied. In de te lan ceren sondes, die dus snel tot grote hoogten stijgen om dan weer naar be neden te vallen, waarbij gebruik ge maakt wordt van een valscherm om de sonde heelhuids op aarde te laten be landen, kan men nieuwe meetappara tuur inbouwen, waarbij de sondes dienst kunnen doen als proefmateriaal, alvorens deze instrumenten later in een satelliet worden ingebouwd. Men bouwt ze namelijk liever niet in de dure sa tellieten alvorens er zeker van te zijn, dat de apparatuur het naar bevrediging doet. En om dit te controleren, maakt men graag gebruik van dergelijke son des die tijdelijk doordringen tot de hoogten waarop ook satellieten cirke len. Ballonnen kunnen namelijk geen dienst doen als proefkonijn, aangezien deze niet hoger komen dan rond veertig kilometer, terwijl de sondes de lucht lagen onderzoeken tussen zeventig en tweehonderdvijftig kilometer hoogte. De tweehonderdvijftig kilometer hoog te is tevens het laagste punt waarop satellieten komen. Satellieten De duurdere satellieten hebben het voordeel, dat zij in tegenstelling tot sondes veel langer hun gegevens vanaf grote hoogten of uit de ruimte naar de aarde zenden, maar de sondes bieden weer het voordeel, dat ze aanmerkelijk goedkoper zijn en bovendien op korte termijn en elk gewenst tijdstip dat men een bepaald onderzoek wil verrichten, kunnen worden gelanceerd. De wetenschappelijke voordelen van een basis in het hoge noorden zijn de volgende. De vorm van het aardmag- netisch veld is oorzaak van zeer inten sieve wisselwerkingen van door de zon uitgestoten deeltjesstromen in de hoge re atmosfeer op hoge geomagnetische breedten van 65 tot 70 graden. De be kendste verschijning op dit gebied is het noorderlicht of poollicht. Interes sant is wel, dat dit verschijnsel juist in de omgeving van Kiruna het meest optreedt. Een prachtige gelegenheid dus om in dit centrum hiervan een studie te maken. Lichtende wolken Een ander, eveneens nog niet ver klaard verschijnsel zijn de merkwaar dige lichtuitstralende wolken in de poolnacht. Ook dit verschijnsel is HEDENAVOND VERGADERING KUNSTKRING TEXEL Hedenavond om negen uur vergade ren in de biljartzaal van het dorpshuis te Den Burg de aangeslotenen van de Stichting Kunstkring Texel. De agenda voor deze jaarvergadering luidt als volgt: 1. Verslag van de jaarvergadering van 12 november 1965; 2. Ingekomen stukken en mededelin gen; 3. Vaststelling van de jaarrekening van de Kunstkring over het boekjaar 1965-66; 4. Afwerking van de serie 1966-67: a. toneelvoorstelling door „De Nieu we Komedie" in het Cultureel Centrum te Den Burg op vrijdag 10 maart 1967 b. concert door het Noordhollands Philharmonisch Orkest in het Cul tureel Centrum op vrijdag 9 juni 1967; 5. Bespreking van serie 1967-68; 6. Verkiezing van 3 bestuursleden van de Stichting Kunstkring wegens overlijden en wegens periodieke aftreding: a. in de vakature van wijlen de heer R. W. Koolhaas; Door het Nutsdepartement Texel werden aanbevolen: 1. dhr. J. A. de Wit, Boogerd 7 2 dhr. S. Bakker,Keesomlaan 14. b. in de vakature van de heer P. Beemsterboer; Door het VVV-bestuur worden aanbevolen: 1. dhr. P. Beemsterboer, Keesom laan 16 2. dhr. J. K. Feikema, K 63 a 3. dhr. H. P. Houwing, Kamer straat 5 c. in de vakature van mevr, A. v.d. Eijk-Bierens; Door het dagelijks bestuur worden aanbevolen: 1. mevr. A. v.d. Eijk-Bierens, Ju lian astraat 3 2. mevr. G. Bakker-Zuidewind, Witte Kruislaan 10 7. Aanbod van het Toonkunstkoor Den Helder om op 11 april a.s. de uit voering van het Requiem van Verdi bij te wonen. 8 Rondvraag. INGEKOMEN PERSONEN Johanna B. Castelein, van Leeuwar den. Menno van Coehoornstraat 3 naar Den Burg, Boogerd 29; Peter de Witte, van Dordrecht, Wiardi Beckmanplant- soen 26 naar E 85. BRANDMELDING Bij brand altijd bellen (02220) 2066. Dit geldt voor alle dorpen, zowel over dag als 's nachts. nuus, keel en borst van vastzittend sltjm slechts in het poolgebied goed te obser veren en te bestuderen. Of deze wolken van buitenaardse oorsprong zijn of uit ijskristallen bestaan is iets, dat men te ÉSrange zal gaan onderzoeken. Dat men met Kiruna een goede keus heeft gedaan, blijkt wel uit de werk zaamheden die men voornemens is uit te voeren. Vijftig procent van de te ver richten werkzaamheden voor onderzoek kunnen het best in het hoge noorden worden verricht, omdat daar de om standigheden het gunstigst zijn. Van de overige werkzaamheden kan 30 tot 40% hier uitgevoerd worden, doch zou even goed elders op aarde kunnen worden verricht en voor slechts 10 tot 20% van het werk zou een andere plaats op aar de van meer nut zijn. De voorbereidingen voor de bouw van dit wetenschappelijk onderzoek- station, dat rond 30 miljoen gulden heeft gekost, dateren reeds van 1961. Tien Westeuropese landen sloten zich aaneen om dit werk te ondernemen. Tot de deelnemers behoren: België, De nemarken, West-Duitsland, Engeland, Frankrijk, Italië, Nederland, Spanje, Zweden en Zwitserland. In 1964 onder^- tekenden zij de conventie, waarbij ESR geboren werd. Het hoofdkantoor van ESRO bevindt zich in Parijs, terwijl de organisatie diverse instituten heeft in verschillende aangesloten landen. Ki runa heeft bijvoorbeeld een recht streekse telexverbinding met andere instituten en met het hoofdkantoor in Parijs, zodat de resultaten van alle on derzoekingen op de kortst mogelijke termijn op het hoofdkantoor bekend zijn. In ESRO wordt het oude spreek woord: „Eendracht maakt macht" weer eens bewaarheid. Op zich zou geen en kel van de deelnemende landen in staat zijn deze wetenschappelijke expe rimenten te doen. BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL van 11 tot en met 18 januari 1967 Geboren: Astrid Elisabeth Geertruida dv. Johannes J. Jongedijk en Pietje E. Ellen; Rob, zv. Petrus J. Bekker en Martha M. Smit; Johanna Maria, dv. Pieter J. van der Slikke en Margriet N. Beumkes; Neeltje Anna, dv. Jelle Timmer en Ymkjen Betsema; Berna- dette Maria, dv. Willem M. Bakker en Catharina A. Smit; Cornelia Marina Maria, dv. Cornells J. Vinke en Neeltje J. Vendel; Edward, zv. Antoon A. Smidt en Nellie Ellen; Christina Fre- drieka, dv. Jurjen Geertsema en Pietje Spigt; Margaretha Christina, dv. Ge- rardus A. van der Star en His Scholta- nus; Joannes Guido Martinus, zv. Evert Slaman en Guurtje van Swinderen. Ondertrouwd: Frederikus Drevel en Petronella E. van Leeuwen; Frans Koorn en Ytje Kampstra; Johannes S. Jimmink en Dieuwertje M Keijser. Overleden: Klaas Jacobus Gieles, oud 68 jaar. VERTROKKEN PERSONEN Karla Vennema, van De Koog, Boodtlaan 5 naar Groningen, Zuider- diep 73; Josephine M. A. Visser van Den Burg, Elemert 18, naar Amerika, N.Y., Rochester 2323 E. Avenue; Hen- drikus H. Griesdoorn met gezin, van E 69b naar Wieringermeer, Landbouw- straat 16; Jan D. Froentjes, van H 131 naar Grootegast, Langeweg 13; Elisa beth M A. Jaspers, van E 76a naar Den Helder, Polderweg 65; Anton V. F. Ver mast, van De Koog, Dorpsstraat 4 naar Sneek, Eikenlaan 8; Johanna Nieuw - kerk, van B 38 naar Utrecht, Catha- rijnesingel 101; Geertje Borgman dv. Knol, van Den Burg, Schoonoordsingel 18 naar Wieringen, Elft 15; Johanna A. Vrijland, van Den Burg, Weverstraat 48, naar Opmeer, Zaagmolenweg 16. In 1862 woedt de Amerikaanse bur geroorlog. In een rustige sector van het front heeft de stuntelige kolonel Brackenby het bevel over een infante- rie-regiment vol merkwaardige figuren. Hij wordt bijgestaan door de jonge goedwillende kapitein Heath. Als Brackenby het bevel krijgt de vijand aan te vallen, bestijgt hij zijn paard, maar onverwacht slaat het dier op hol en gaat er met hem in tegengestelde richting vandoor. Heath en zijn man schappen volgen zijn voorbeeld, zodat de aanval ontaardt in een chaotische terugtocht. De zaak komt voor de krijgsraad en Brackenby wordt tot kapitein gedegradeerd. Hij krijgt het bevel over de Q-compagnie, die samen gesteld is uit „kneusjes van andere in- fanterie-regimenten", waaraan ook Heath wordt toegevoegd. Verwikkelin gen ontstaan als Heath verliefd wordt op de beeldschone spionne van de zui delijken en ook als compagny Q belast wordt met het opvangen en escorteren van een goudtransport. Het wordt een ramp, want de zuidelijken weten het goud in handen te krijgen, maar dank zij een list komt de kostbare lading weer bij de eigenaars terug. Aldus de inhoud van „Achteruit. mars", een spannend en amusant verhaal, dat de bioscoopbezoekers zondagmiddag om drie uur kunnen meebeleven. (Alle leeftijden). Zaterdag-, zondag- en dinsdagavond draait in het City-theater „Von Ryan's Expressctrein", de belevenissen van een groep krijgsgevangenen, die aan de Duitsers tracht te ontsnappen. De ini tiatiefnemer van het ontsnappingsplan is Van Ryan, een neergeschoten Ameri kaanse piloot. Aanvankelijk voelt Van Ryan niets voor ontsnappen, omdat voL gens hem de bevrijding nabij is. Maar als Italië capituleert voor de geallieer den, worden de krijgsgevangenen door de Duitsers met een goederentrein naar Oostenrijk gevoerd. Von Ryan ontwerpt nu een sensationeel en krankzinnig ontvluchtingsplan. Met een paar offi cieren weet hij de bewakers boven op de goederenwagons te overmeesteren en de krijgsgevangenen nemen de hele trein over. De transportcommandant wordt als gijzelaar meegenomen en ge dwongen een gewijzigd marsbevel te ondertekenen. Het bedrog wordt ont dekt en de Duitsers zetten de achter volging in, waarbij zelfs jachtvliegtui gen worden gebruikt. Op korte afstand van de Zwitserse grens wordt de trein tot stilstand gebracht. Het komt tot een ereffen, maar intussen lukt het Von Ryans mannen de trein weer in orde te krijgen. Als deze langzaam de vrij heid tegemoet stoomt, springen de laat ste verdedigers nog net naar binnen, maar een laatste salvo uit een machine, geweer doet Von Ryan dodelijk getrof fen ineenzakken. De vrijheid beleeft hij niet meer, maar hij heeft zich overla den met onsterfelijke roem. Toegang boven 14 jaar. SPORT EN SPEL in het afgelopen weekend VOLLEYBAL TEVOKO 2-SEAHAWKS 3 HEREN 3—0 Ook na de vakantie vervolgde Tevoko 2 haar reeks overwinningen. In een redelijk goede wedstrijd werd Sea- hawks 3 met 30 verslagen. Het spel van Tevoko 2 is nog wel niet wat het zijn moet, maar dat komt nog wel, nu we apart gaan trainen. Setstanden wa ren 15—6; 15—8; 15—4. TEVOKO 1-ADELBORSTEN 3—1 In een zeer spannende en vaak gelijk opgaande strijd, heeft Tevoko 1 gewon nen van Adelborsten. De eerste set werd weliswaar voor Adelborsten, maar de 3 andere sleepte Tevoko in de wacht. Dank zij de grote vechtlust van de heren bleven de punten thuis. Ga zo door, Tevoko, we zijn op de goede weg. Setstanden: 1315; 1512; 159 en 15—5. MEDEDELINGEN S.V. Texel Doordat Flevo een fikse overwinning behaalde, ZAP 1 punt inliep evenals LSW, is de voorsprong tot 1 punt ge reduceerd. Dat betekent, dat we weer in de gevarenzone zijn beland. Aanpak ken dus en met volle overgave. Hollan- dia T. zal weer moeite genoeg geven. Texel 2, dat j.l. zondag na met 13 te hebben achtergestaan tegen SRC 3, toch met 63 won, zal nu weer flink aan moeten pakken. Watervogels zal wel van die onderste plaats af willen. Ook hier niet van de wijs raken. D.D. Texelse Boys Zondag tegen Vesdo zouden we van de voorhoede wel wat meer productivi teit willen zien. We komen wel met een wat gewijzigde opstelling in het veld, maar met een beetje meer energie moet een goed resultaat mogelijk zijn. Op vreemde bodem worden de beste wed strijden gespeeld, dus daar houden we het ook deze keer weer op. Vertrek per boot van 1 uur. Houdt de avond van 18 februari vrij voor de Tex. Boys. Nadere berichten volgen. ZDH Na een rustperiode van een maand krijgt ZDH in ZAP 4 een tegenstander, die men niet mag onderschatten, aan gezien dit elftal al voor enkele verras singen gezorgd heeft. Laat het een sportieve wedstrijd worden, waarin ieder zich ten volle geeft. de P. SCHIETOEFENINGEN Op 24, 25, 26 en 27 januari a.s. wordt geschoten te Oude Zeug met het 175 mm. kanon, van 00.10 - 17.00 uur; hoogte 5000 meter. Onveilige sector: deel van het IJselmeer begrensd door: in het noorden de Afsluitdijk; in het zuiden een denkbeeldige lijn door Zeughoek, evenwijdig aan de Afsluit dijk; in het westen kust Noord-Holland; in het oosten kust Friesland. HET BEHOUD VAN UW TANDEN Onbetwist de beste tandpasta „JONGE KERK" EEN WEEK UITGESTELD OOSTEREND De avond van de „Jonge Kerk" te Oosterend is uitge steld tot vrijdag 27 januari om 9 uur in het Hervormd Centrum. EXCURSIE VORMINGSINSTITUUT U vraagt zich misschien wel eens af wat het vormingsinstituut voor meisjes eigenlijk is. Wel, het heeft tot doel het meisje na de lagere school en voortge zette opleiding in een bepaalde richting te brengen. Naast lessen wordt door de leerlingen deelgenomen aan verschillende leerzame excursies en andere evenementen zoals het zwem men in het bad van „Slufterduin". De excursies nebben een aktueel karakter en zijn van maatschappelijke en cultu rele waarde. Evenals vorig jaar wordt ook dit jaar weer een excursie naar Amsterdam gemaakt, op 21 en 22 janu ari. We willen U graag een indruk ge ven van wat tijdens die excursie te beleven valt. We gaan met de trein naar Amster dam en bezoeken daar achtereenvolgens het Rijksmuseum, waar we de bekende Nachtwacht en enkele andere meester werken gaan bezichtigen. Ook de ten toonstelling „Kant uit koninklijk bezit" wordt niet vergeten. Verder wordt een bezoek gebracht aan een grote meubel zaak en daar zullen we ideeën over in richting en stoffen opdoen. Natuurlijk wordt de inwendige mens niet verge ten. Zaterdag staat een Indische maal tijd op het programma en zondag een Italiaanse. Zaterdagavond gaan we naar de Stadsschouwburg om het stuk „De Vuurproef" van Arthur Miller te zien, gebracht door de Nederlandse Comedie. Een buitenkansje is het be zoek aan Anna Tevka, de musical waar over de laatste tijd veel is geschreven. Verder mogen we winkelen en boetiek jes kijken. U ziet: er gebeurt heel wat bij ons. Wilt U er meer van weten voor Uw dochter of ander jong familielid? Neem dan eens contact op met mej. M. Witte, Schilderend, tel. (02220) 2364, of praat eens met een der leerlingen. Heus, die twee jaar zijn echt de moeite waard Vormingsinstituut voor Meisjes te Texel. V.PtlT VANAF 1 JANUARI IS HET VERBODEN UITZONDERLIJK LANGZAAM TE RIJDEN. DE VEILIGHEID V EN DE VLOTHEID VAN HET VERKEER EISEN NU EENMAAL DAT MEN ZICH AANPAST AAN 1 DE GEMIDDELDE SNELHEID VAN DE OVERIGE WEGGEBRUIKERS. ■.i.n'V II iH

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1967 | | pagina 7