Cjroen <2wartsJexeU in het harL,
)nrust door „expansiedrang" van
Staat en Natuurmonumenten
Ribfluwelen
Mantje
Op weg naar
de, vrede
Studenten geven krant uit
voor toeristen op Texel
Cocksdorpers vinden vogelbescherming overdreven
aderhandelingen mete
Ader en particulieren
Steun aan collectieve
Israël-aktie
Informatiebron in
aantrekkelijke vorm
80e JAARGANG No. 8172
AG 9 JUNI 1967
re N.V. v/h Langeveld De Roofl
)0S 11 - Den Burg, Texel Tel. 2741
larD' de Graaf, Keesomlaan 43, Den
1. (02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
Verschijnt dinsdag en vrijdags
Bank: Nederl. Middenstandsbank; Coöp. Raif-
f eisen bank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ3,30 p.
kw. 30 ct. incasso. Advert: familieberichten
14 ct p. mm.; andere advert 12 ct. p. mm.
de laatstgehouden raadsvergade-
werden enkele stekelige opmer-
Bgen gemaakt aan het adres van de
eniging tot Behoud van Natuurmo
menten. De vereniging zou bij De
cksdorp een stuk grond in bezit heb-
gekregen, hetgeen „funest" werd
oemd, o.a. omdat de sportvissers er
meer terecht zouden kunnen. Met
e het raadslid J. J. Westdorp gaf
k van zijn argwaan jegens de be-
lingen van Natuurmonumenten en
tolkte daarmee de gevoelens van
ben zijner dorpsgenoten. In de omge-
g van De Cocksdorp heeft men de
tste jaren steeds meer bordjes en
kkeldraad zien verschijnen en men
ichouwt dit als een aantasting van
vrijheid, waartegen de belangen
i de natuurbescherming niet opwe-
i. De verontrusting is echter niet
jd terecht.
n het in de laatste raadsvergadering
de orde gestelde geval worden de
angen van de Cocksdorpers en de
verblijvende toeristen beslist niet
chaad. De raadsleden bleken over
zaak slecht geïnformeerd te zijn,
geen niet zo verwonderlijk is, aan-
;ien de overdracht van stukken
>oord«tpM4 dl iidiklli'^
WORDT DE COCKSDORP
CONCENTRATIEKAMP
in het verslag van de laatste raads-
rgadering lees ik dat de burgemees-
blij is met de gebiedsuitbreiding
n Natuurmonumenten. De heer West-
rp daarentegen noemt dit „funest"
in De Cocksdorp wordt geprotes-
•rd. Wat er precies aan de Oostkust
)eurt, is mij niet bekend, maar ik
et wel dat een makelaar van Na-
urmonumenten probeert slikgronden
kopen of te huren. Nadat ik dit ver
men had, heb ik het bestuur van de
lder Eierland gevraagd in geen geval
slikgronden tussen de voormalige
lder De Volharding en de dwarsdijk
n de Eendracht af te staan, maar de
estand te laten zoals ze sinds de in
king van Eierland is geweest. Bij
ruchte heb ik gehoord, dat ten Noor-
n daarvan (poldertje Wassenaar
d.) al voor het dorp rampzalige
aatregelen zijn genomen. M.i. is het
hei belang van de polder dat men
slikgronden nooit verkoopt en ook
et verhuurt met het oog op het nog
eeds toenemende vreemdelingenver-
er. Heel belangrijk: het is bovendien
uitloop van de dorpers met hun
Hitjes e.d. Als op dit beperkte terrein
pieren verdwijnen, is dat voor de
«gelstand geen gevaar, dat dit wel het
«val zou zijn, is gewoon onzin.
Verder is het mij bekend, dat de-
ilfde makelaar de gronden aan de
olenlaan tot aan de zeedijk probeert
kopen. Lezers, als dat allemaal door
lat, zou het dorp rondom in de bor-
ïn komen en waar blijft dan de leef-
iarheid? Begrijpt U waarom West-
irp sprak van „funest"? Nu reeds
>opt geregeld een wachtman rond
tog zonder laarzen) die erop toeziet of
en geen misstappen begaat.
Ik ben m geen geval tegen vogel-
éscherming. Dat zie ik als een Texels
elang, maar het moet niet te ver gaan.
hoop, dat het verjongde bestuur van
Seriand verkoop of verhuur zal afwij-
"in.
Dit nog: Kent U de dorpers? Meent
en, als straks het dijkleger bij storm-
loed wordt opgeroepen om de Een-
rachtsdijk te verdedigen, dat zij dan
'erkelijk zullen komen? Vergeet het
Baar, als hen dit laatste restje vrijheid
'ordt ontnomen. Hun antwoord zal
jn: roep natuurmonumenten maar
iet hun makelaar
De mogelijkheid zit erin, dat een
rotestvergadering wordt belegd. Alle
•ewonere van dorp en omgeving zullen
anwezig zijn, net als destijds in de
•luftervallei bij de dijkkwestie. Want
'et gaat om een hoog goed, de vrijheid.
Ik twijfel er niet aan, dat ook de
'Urgemeester dit beseft. De Cocksdorp
meen ik, nog een deel van Texel.
KI. Kalis,
oud-dijkgraaf,
De Cocksdorp
NASCHRIFT REDACTIE
Naar aanleiding van dit en andere
Totesten maakten wij rond de recente
nog op handen zijnde vergrotingen
^an de beschermde gebieden bij De
cocksdorp enkele kanttekeningen,
waarvoor wij naar het hoofdartikel
herwijzen.
grond aan natuurbeschermingsinstan
ties meestal niet met publiciteit ge
paard gaat. Een merkwaardige zaak
eigenlijk: als in Den Burg of een ander
dorp een stukje bouwgrond van een
paar honderd vierkante meter van
eigenaar verwisselt, wordt dat in de
krant vaak uitvoerig uit de doeken ge
daan, maar als tientallen hectaren
grond door natuurbeschermende in
stanties worden verworven, merkt men
dat niet eerder dan nadat de beruchte
bordjes zijn geplaatst.
Wrevel
Dit verklaart de wrevel in De Cocks
dorp: men wordt herhaaldelijk voor
een voldongen feit gesteld. Men zou
ongetwijfeld meer begrip hebben voor
de gebiedsuitbreiding van Natuurmo
numenten en andere instellingen als
deze tevoren zou worden bekend ge
maakt en toegelicht.
In het algemeen zijn de bedoelingen
van de genoemde instanties zeer prij
zenswaardig. Het behoud van Natuur
gebieden is een belangrijke zaak. Wat
niet wil zeggen, dat nooit fouten wor
den gemaakt of zou worden overdreven.
Wat de in de raadsvergadering aan
de orde gestelde kwestie betreft, het
volgende
Het gaat hier om een stuk grond
dat het „poldertje van Wassenaar"
wofdt genoemd, hoewel dat niet de
officiële benaming is. Het 15.895 ha.
grote stuk is een deel van de Eier-
landse polder, dat door een in 1938
gelegde zanddijk is afgescheiden De
ze dijk, als werkverschaffingsproject
uitgevoerd, werd om waterstaatkun
digen redenen geprojecteerd. De
nieuwe, nu in aanleg zijnde ver
hoogde zeedijk volgt hetzelfde tra-
cee. Er ontstaat dus een soortgelijke
situatie als bij 't Horntje, dat door
een Dèltadijk van de P.H. Polder is
gescheiden en het zelf met een zee
wering moet doen, die de helft lager
is. Het poldertje Wassenaar was
eigendom van de heer Van Waveren
te Haarlem (noordelijk gedeelte) en
mr H. Jochems uit Wassenaar.
Staat
Het poldertje is thans eigendom van
de afdeling Natuurbescherming van
Staatsbosbeheer, dus niet van Natuur
monumenten. Staatsbosbeheer had voor
het poldertje belangstelling, omdat het
geschikt kan worden gemaakt als ver
blijfplaats voor vogels die voor him
voedsel op de slib velden van de Wad
denzee zijn aangewezen en dus telkens
op het land laag water moeten af
wachten. Op het ogenblik strijken de
vogelmassa's voor een deel neer op het
bouwland van de Eendracht en de oos
telijke strook van de Eierlandse pol
der, waar zij niet onbelangrijke
schade aanrichten. Staatsbosbeheer
maakt het nu verworven gebied aan
trekkelijk voor de vogels. Het oor
spronkelijk gedeeltelijk zwarte gebied
is ingezaaid met een speciaal gras
mengsel. In het gebied zal de rust ge
handhaafd blijven; er wordt geen land
bouw bedreven Kunstmeststoffen en
bestrijdingsmiddelen zullen er uiter
aard evenmin worden toegepast. Het
poldertje is in maart staatseigendom
geworden.
Het stuk is sindsdien niet meer vrij
toegankelijk, maar dat was het als
agrarisch gebied ook niet, zodat er wat
dat betreft geen verandering is ont
staan. De sportvisserij zal er evenmin
door worden belemmerd, want de dij
ken van het poldertje worden beheerd
door Rijkswaterstaat en van die zijde
vernamen wij, dat het niet de bedoe
ling is de hengelaars te weren.
Aan de andere kant van de zanddijk
van 1938 ligt een oude natuurhistorisch
interessante kreek, die eveneens door
de Staat is aangekocht. De kreek met
omgeving, 4.20 ha totaal, was ook
eigendom van mr. Jochems.
Instanties
Op Texel blijkt men in het algemeen
slecht op de hoogte te zijn van de „in
stanties" die de diverse natuurgebieden
veterschoenen
reeds vanaf f 8,95
In de kleuren beige, geel, groen,
goud, enz.
Den Burg De Koog
beheren. Verenigingen met zeer ver
schillende doelstellingen zoals Monu
mentenzorg en Natuurmonumenten
worden zelfs door vooraanstaande
Texelaars rustig door elkaar gehas
peld. Ter vermijding van onaangename
misverstanden is het goed kritiek, die
voor Staatsbosbeheer is bedoeld, niet
op het hoofd van de Vereniging tot
Behoud van Natuurmonumenten te
laten neerkomen. De verschillende in
stellingen die op Texel natuurgrond
beheren zijn:
a. De Vereniging tot Behoud van Natuur
monumenten in Nederland te Amsterdam,
Herengracht 540. Het is een particuliere
vereniging, die de meeste natuurreservaten
aan de Oostzijde van het eiland bezit of
beheert (De Schorren, Waalenburg, Djjk-
manshuizen enz.)
b. De afdeling Domeinbchecr van Staatsbos
beheer, te Haarlem, Westerhoutpark 3. Dit
is dus een overheidsinstelling, die op Texel
o.m. De Muy, Westerduinen en De Geul
beheert.
c. Afdeling Natuurbescherming van Staats
bosbeheer te Haarlem, Westerhoutpark 3.
Deze afdeling beheert o.m. het 21.000 ha.
grote Robbenreservaat en het poldertje
Wassenaar.
d. De Vereniging tot Bescherming van Vogels
te Amsterdam, Herengracht 540, die op
Texel 12 ha. bij De Petten bezit, die echter
door Natuurmonumenten worden beheerd.
Onderscheid moet dus worden gemaakt
tussen beheerder en bezitter. Zo worden de
Schorren door Natuurmonumenten ge
pacht
De (zee)sportvissers kunnen boven
dien met enkele andere instanties te
maken krijgen: 1. Rijkswaterstaat; 2.
Besturen van de betreffende polders,
die gemachtigd zijn hen de toegang tot
de dijken te ontzeggen; 3. de Dienst der
Domeinen te Alkmaar, die het buiten
dijks gebied beheert, uitgezonderd de
over het algemeen 100 meter brede
strook, die onder beheer van de aan
grenzende polder valt. Bij de polder
Eierland is het buitendijks beheers
gebied als gevolg van historische ont
wikkelingen aanzienlijk groter.
Omdat het laatste kritische woord
over de „annexaties" van de laatste
tijd nog wel niet zal zijn gevallen, heb
ben wij de bovenstaande opsomming
gegeven ter voorkoming van ingewik
kelde misverstanden. Het is ook van
belang in de dinsdag door ons aange
roerde Pierenspitkwestie.
Dit alles neemt niet weg, dat de ver
ontrusting in De Cocksdorp begrijpe
lijk en logisch is. Het dorp ligt temid
den van een recreatiegebied met sterk
groeiende betekenis. Het recreatie-
facetplan laat ruimte voor een specta
culaire ontwikkeling. Begriiüelijk, dat
De Cocksdorpers het niet prettig vin
den, dat er nu al „geen meter" vrije
duinen meer is en dat men geneigd is
de zin daarvan sterk te betwijfelen.
Het afgezette gebied tussen vuurtoren
en Krimslag wordt als belangrijke
broedplaats beschouwd omdat het op
Texel het enige gebied is, waar de
Eidereend nog broedt. Verder zitten er
velduilen, ransuilen en diverse weide
vogels. De afsluiting geldt tot half juli.
De Staat heeft door het gebied echter
enkele wandelpaden uitgezet, mede
naar aanleiding van eerder geuite kri-
Het Mevrouw De Koning-Hulpcomité
heeft zijn bankrekening bij de Raiffei-
senbank te Den Burg opengesteld voor
de ontvangst van bijdragen ten bate
van de Stichting Collectieve Israël
Aktie. Met deze aktie wordt een econo
mische hulpactie ten bate van Israël
beoogd.
Voor deze actie staan voorts bij de
verschillende bankinstellingen in Den
Burg (de Raiffeisenbank de Amro-
bank, de Middenstandsbank de Nuts-
spaarbank) bussen opgesteld, waarin
bijdragen kunnen worden gestort tij
dens de openingsuren van de verschil
lende banken. De bussen zullen 16 juni
worden geleegd.
Landelijk zijn reeds velerlei akties
ontplooid. Reeds werd een bedrag van
meer dan 8 miljoen bijeengebracht.
De binnenkomende bedragen worden
overgemaakt naar Geneve, vanwaar
het geld doorgaat naar Israël.
Verwacht wordt dat ook Texel bereid
zal zijn zijn medeleven met Israël te
tonen.
Het bestuur van het Mevrouw De
Koning Hulpcomité,
Ds. W. A. Soesan, voorzitter
G. A. Oskam, secretaris
tiek. Of men terwille van een betrek
kelijk klein aantal vogels een groot
duingebied voor het publiek moet af
sluiten, is een vraag, waarop men niet
makkelijk ja of nee kan zeggen.
Andere kant
Als men de inspanningen van Staats
bosbeheer voor de recreatie op Texel
in het algemeen beschouwt, moet wor
den geconstateerd, dat men bijzonder
zegenrijk werk heeft gedaan. Tegen
over de gebieden die men heeft afge
sloten zijn er, die juist zijn ontsloten
door de aanleg van tal van kostbare
voorzieningen. Een sprekend voorbeeld
zijn de Dennenbossen, die door steeds
meer toeristen en Texelaars als een
verrukkelijk recreatiegebied worden
ontdekt. En dat is nog slechts het be
gin, want bij de uitvoering van het
recreatiefacetplan heeft men Staatsbos
beheer een bijzonder kostbare taak toe
gedacht, vooral in de omgeving van De
Cocksdorp. „Maar als je tien mensen
helpt en de elfde vermoordt, heb je
tóch een misdaad begaan", werd ons
gisteren door een Cocksdorper toege
voegd. Het is een zinnetje, dat kenmer
kend is voor het thans heersende on
genoegen.
Juist gerucht
De geruchten dat Natuurmonumen
ten de slikvelden Oostelijk van De
Cocksdorp tracht te verwerven, berus
ten op waarheid. Met de polder Eier
land worden momenteel besprekingen
gevoeiid. Van welingelichte zijde ver
namen wij, dat de polder zich geen
makkelijke onderhandelingspartner
toont en het gebied alleen wil over
dragen als de vrijheid zo weinig mo
gelijk wordt belemmerd. Zo verlangt
de polder, dat de afsluiting van het ge
bied in ieder geval niet langer duurt
dan tot 1 juni en dat een 60 meter
bréde strook, gemeten vanuit de dijk-
voet, altijd toegankelijk blijft.
Ruimte
Het is ook waar dat Staatsbosbeheer,
afdeling Natuurbescherming, onder
handelingen voert over aankoop van
een strook grond, gelegen aan de Mo
lenlaan tussen café Marinus tot aan het
opslagterrein van de heer Westdorp,
alsmede enkele kleinere stukjes, gele
gen ten noodden ervan. Het nieuw te
verwerven bezit (ca. 3 ha.) wil men
aan de reeds beschermde Rogsloot toe
voegen als een soort bufferzone. Om de
rust in de Rogsloot te garanderen,
wordt ook het bezit van de oevers
noodzakelijk geaaht. Met vier eigenaren
worden onderhandelingen gevoerd, die
echter voorlopig nog wel niet tot over
eenstemming zullen leiden.
OVERDENKING
Aan het einde van deze week moeten
wij allen wel enorm dankbaar zijn, dat
er geen derde wereldoorlog is uitge
broken.
Israël heeft getoond, dat het zijn
eigen boontjes doppen kan. En toen
kwam er voor het Westen de gelegen
heid om politiek in te vullen wat mili
tair veroverd was. In feite blijkt het
Westen, de Sow jet-Unie incluis, voor
een grotere oorlog in dit stadium nog
niets te voelen.
Intussen zal van deze hele ontwikke
ling toch ook wel enige invloed uitgaan
op de heersende gedachten over de ont
wapening. Door de hopeloze strijd in
Vietnam kregen voorstanders van alge
hele ontwapening de laatste jaren
steeds meer wind in de zeilen. Nu is
echter gebleken, dat een goed uitgerust
en goed getraind leger aan de politieke
situatie ook nog wel eens belangrijke
diensten kan bewijzen.
Natuurlijk is de situatie in het
Midden-Oosten hiermee nog lang niet
opgelost. Er bestaat blijkbaar tussen
die volken een geestelijke kortsluiting.
De Israëli's gelden nog steeds als de
vreemde indringers, die als een pest
worden beschouwd voor de Arabische
samenleving. En een oplossing van
deze conflicten zal uiteraard langs heel
andere wegen tot stand moeten komen.
Maar nu deze blijkbaar geblokkeerd
waren en men maar één hartstocht
had, de tegenstander uit de weg te rui
men, verheugt het ons bijzonder, dat
deze opzet zo radicaal mislukt is.
Uiteraard zal men nu een serieuze en
menselijke aanpak van de conflicten
niet langer uit de weg mogen gaan.
Intussen is Israël ook weer sterker
tot onze verbeelding gaan spreken in
zijn bijzonderheid. Er liggen voor dit
volk oude beloften van God, ons be
waard in de Bijbel, die hun geldigheid
nooit zullen verliezen.
De Verlosser, Jezus Christus, is in
hun midden geboren, 't Zal alleen nog
zover moeten komen, dat zij als volk
en als personen, hun hoop en hun ver
wachting nu ook gaan bouwen op Hem.
Daarin ligt het diepste en eigenlijke
geheim van de weg naar de vrede toe,
niet alleen voor Israël, maar voor de
gehele wereld en voor iedereen. In Zijn
naam zullen wij moeten en mogen ver
der werken aan harmonische verhou
dingen.
T. S. van Leeuwen
„Texel Toerist" zal het weekblad he
ten, dat gedurende het hoogseizoen
wekelijks in een oplage van minstens
3000 exemplaren zal worden uitgege
ven. De acht pagina's tellende krant
wil een nieuwsbron zijn voor de toeris
ten op Texel, hoewel de initiatiefne
mers de hoop koesteren dat ook veel
Texelaars interesse zullen tonen. De
krant zal telkens op zaterdag uitkomen
en op „agressieve" wijze aan de man
worden gebracht. Voor het colporteren
heeft zich reeds een twintigtal personen
gemeld. De verkoopprijs zal ongeveer
30 cent bedragen.
Het redactionele gedeelte van de
krant zal ongeveer de helft van de to
tale papieroppervlakte beslaan. Hierin
zal onder meer een weekagenda met
toelichting worden opgenomen, zodat
men een beeld krijgt van hetgeen de
'komende dagen op het eiland te bele
ven valt. Verder zal worden gewezen
op allerlei andere mogelijkheden voor
vrijetijdsbesteding op Texel. In dat
kader passen ook de artikelen die de
redacteuren zullen schrijven over di
verse aantrekkelijke plekjes op Texel.
Ten gerieve van de sportvissers zullen
telkens de eb- en vloedtijden voor de
komende week worden vermeld. Een
saaie indruk zal het geheel bepaald
niet maken, want de artikelen zullen
rijkelijk van foto's en tekeningen wor
den voorzien. In stijl en opmaak zal
het blad op de vakantie zijn afgestemd.
Een vaste plaats is ingeruimd voor
nieuws over beat op Texel. Hetgeen
niet wil zeggen, dat het een tienerblad
wordt. „TT" moet gelezen kunnen wor
den door vakantiegangers van alle
leeftijden", zeggen de redactieleden,
„zonder in kleurloze neutraliteit te
vervallen".
De redactie bestaat uit de studenten
Henk Bergman uit Amsterdam, Theun
de Winter (Den Burg), en Jan Edward
Craanen (Den Burg). Met het zakelijke
gedeelte heeft Rudy Stork (Amster
dam) zich belast. Vele Texelse midden
standers, maar ook fabrikanten hebben
van de gelegenheid gebruik gemaakt
advertentieruimte te reserveren, zodat
een belangrijk deel van de zakelijke
basis reeds is gelegd. De krant zal
worden gedrukt bij de Texelse Cou
rant, waar ook de redactie zitting heeft
en waar men terecht kan voor het op
geven van advertenties e.d.
Mogen wij Uw
BRUIDSTOILET
verzorgen
Vraag inlichtingen bij
Modehuis MOERBEEK
TESO ORGANISEERT BUSREISJES
NAAR ALKMAAR, MARKEN EN
VOLENDAM
De N.V. TESO gaat met ingang van
vrijdag 16 juni toeringcartrips organi
seren naar Alkmaar, Marken en Vo-
lendam. Het is de bedoeling de reisjes
gedurende het gehele seizoen te hou
den, telkens op vrijdag, 's Morgens
vertrekt men om half negen vanuit De
Koog en tien minuten later vanuit Den
Burg. In de genoemde plaatsen bestaat
gelegenheid tot het bezoeken van di
verse bezienswaardigheden. Te Alk
maar wordt een kijkje genomen op de
kaasmarkt. Met de boot van half zes
gaat het weer terug naar Texel. De
deelnemerskosten per persoon bedra
gen 7,50, waarbij de kosten van het
bootvervoer zijn inbegrepen. Alleen de
lunch 's middags moet zelf bekostigd
worden. Voor kinderen tot tien jaar
bedraagt het tarief ƒ3,Men kan
voor het reisje boeken bij de VW-
kantoren. TESO organiseert deze dag
trips om tot een gunstiger exploitatie
van het busbedrijf te komen. Verwacht
wordt dat er van de zijde van de toe
risten veel belangstelling zal bestaan,
temeer daar de kosten niet bijzonder
hoog zijn.