Water wordt industrieprodukt
Is het gedaan met onze
welvaart
Strijd om het levenbrengende vocht
Hoe de enorme
voorraden zout
zeewater om te zetten
in zoet ivater?
Werkloosheid eu bezuiniging
Alle westerse landen
kampen met grote
economische
problemen
Tweederde van de aardoppervlakte
is bedekt met water en slechts eenderde
met land. Op dit land leven mensen en
dieren, die dieren worden langzaam
maar zeker door de steeds groeiende
mensenmassa verder teruggedrongen
en deze mensenmassa heeft een onles
bare dorst. Zij heeft zoetwater nodig
als drinkwater en ter bevloeiing van
haar cultuurgronden, terwijl daarnaast
ook enorme hoeveelheden water nood
zakelijk zijn voor de industrie. Hoe gro
ter het aantal mensen wordt, hoe gro
ter de behoefte aan zoetwater.
Momenteel heeft deze behoefte reeds
een stadium bereikt, waarin men zelfs
in waterrijke landen de toekomst met
zorg tegemoet ziet. Een zeer waterrijk
land en dat nog wel aan zoetwater is
Nederland en toch maken geleerden
zich hier reeds ernstige zorgen over
onze waterhuishouding.
Grote delen van ons oppervlaktewa
ter (in rivieren, kanalen, sloten en
plassen) wordt door de industrie ver
ontreinigd. Dat is een zaak waar men
niet zoveel aan kan doen. Men beschikt
echter over grote waterzuiveringsin
stallaties, die dit oppervlaktewater rei
nigen en weer bruikbaar maken, door
er met diverse chemische stoffen die
de industrie er in loosde aan te ont
trekken.
Het zijn dikwijls op het oog onschul
dige zaken die het oppervlaktewater
zeer ernstig kunnen verontreinigen. Zo
bijvoorbeeld wasmiddelen. .Wasmidde
len?" zal menigeen ongelovig vragen.
Ja, wasmiddelen! Veel wasmiddelen be
vatten zogenaamde harde detergenten,
dat wil zeggen in het natuurlijk proces
van zuivering niet afbreekbare stoffen.
De zuiveringsinstallaties ondervinden
daarvan veel last door geweldige
schuimvorming
Ook in 'het buitenland tobde men
daarmee. In de Duitse Bondsrepubliek
is daarom het gebruik van harde de
tergenten bij de fabricage van wasmid
delen verboden.
In Engeland had men last van het
zelfde probleem. Daar is men op basis
van een vrijwillige regeling overge
schakeld op afbreekbare grondstoffen.
Ook in ons land wordt hieraan ge
werkt De Staatssecretaris van Sociale
Zaken en Volksgezondheid heeft met
vertegenwoordigers van de Nederland
se Vereniging van Zeepfabrikanten het
WOENSDAGAVOND RINGRIJDERIJ
IN DEN BURG
Woensdagavond om half acht houdt
de Texelse Folklore in samenwerking
met de Vereniging voor Vrienden van
het Paard" op de Groeneplaats te Den
Burg een ringrijderij. Vele leden van
de paardensportvereniging zullen met
hun fraaie wagentjes meedoen. Er be
staat hiervoor altijd veel belangstelling,
zodat aangeraden wordt op tijd aanwe
zig te zijn.
Deelnemers worden verzocht zich
voor woensdagmiddag 2.00 uur op te
geven bij de secretaris van de V.V.P
de heer P C. Hin, Spang W 23, tel.
(02223) 465. Er wordt verzameld om
7.00 uur precies op het parkeerterrein
aan de Emmalaan nabij het Sportveld
van S.V. Texel Er zijn mooie prijzen
en voor alle deelnemers prettige ver
rassingen. Denkt U maar eenjs aan de
wijn van het vorig jaar'
Het optreden van de Texelse volks
dansgroep komt hierdoor te vervallen,
alsmede de muzikale omlijsting dooi
de Boerenkapel. Na de ringrijderij
volgt het gezamenlijk dansen onder
leiding van de heer F. Veldwisch.
's Middags om 2 uur worden de laat
ste schapen op het podium geschoren.
Ook kan men zich weer laten wegen
op de oude wolweegschaal, waarbij
men tevens een fraai certifikaat ont
vangt met het juiste gewicht erop in
gevuld. De oliebollenbakkerij van de
Vrouwenverenigingen in de Waag kan
een groot succes worden, als de Texe
laars nog meer olie en rozijnen ter
beschikking willen stellen.
Gaarne willen we hier tevens mel
ding maken van degenen, die de acti
viteiten van de Stichting Texel tot nu
toe financieel steunden. Voor de ont
vangen bijdragen is het bestuur de
schenkers zeer dankbaar. Bijdragen
werden verkregen van: Seven Up, de
Volkskrant, Albert van Zoon, Heine-
ken, Verkade, Caltex, Amstel, Albert
Heyn, Kamer van Koophandel, Bak-
ker's Ijzerhandel, P. Moerbeek, Ha
merslag, Recreatie Stichting Texel,
Middenstandsbank, S. Bruin, Raiffei-
senibank, TESO, Modehuis Moerbeek,
v.d. Meer-Langeveld, AMRO-bank, B.
Beumkes, Breeuwer, D. Visser, bakker
Timmer, Textielhuis Zegel, J. Brüge-
mann, J Agter, VIVO, Schoo, Stark,
A. v.d. Slikke, van Sambeek-Schrama,
C. Mets, Venneman, Hoogerheide, L.
Kellner, Offrein, Vispaleis, Dros' Maga
zijn, Electrohuis, Brugmans, WV, De
Oranjeboom, Smulpot, Nauta, De
Zwaan, Lakeman, H. Craanen, Horloge
rie Bakker, Langeveld de Rooy, fa.
Frans Zeger, Kortenhoeven, W. Geus,
Schoorl, J. de Waal, Lemstra, TEM, KI
Mantje, Swarthof, Hotel De Graaf,
Schoenmaker, S. Langeveld en J. de
Wit.
Stichting Folklore Texel
probleem onder ogen gezien en de fa
brikanten hebben een open oog hier
voor. Zij verzochten de Staatssecretaris
basis hierin verandering te brengen,
zoals dat in Engeland in gebeurd.
Wanneer de situatie zo is in een land
als Nederland, dat over relatief veel
zoetwater kan beschikken, dan is het
wel duidelijk, dat elders m de wereld
de toestand bijzonder moeilijk is. Er
zijn vele landen die over slechts weinig
oppervlaktewater beschikken en toch
hun contures moeten bevloeien en
drinkwater voor de bevolking nodig
hebben. Dan spreken we nog niet over
de geweldige zoetwatermassa's die no
dig zijn voor een industrie van enig
belang.
Voor een belangrijk deel zijn het
juist ontwikkelingslanden waar men
tobt met watergebrek en dat is uiter
aard heel erg, aangezien deze landen
hierdoor zeer ernstig in hun groei en
ontwikkeling worden belemmerd. Naast
opleiding en geld is het water voor de
ze landen wel het belangrijkste dat zij
nodig hebben. Dit water is hen niet
zonder meer te verstrekken. Geluk heb
ben dergelijke landen nog, wanneer zij
aan zee liggen. Dan kunnen zij beschik
ken over de onmetelijke watervoorra
den van de oceanen, maar dan zal dit
zoute water eerst ontzout moeten wor
den aangezien het anders niet bruik
baar is voor de gestelde doelen.
Dit ontzoutingsproces is geen een
voudige zaak. Er zijn verschillende sy
stemen, doch tot nu toe brengt dit ont-
zouten grote problemen met zich mee.
Of, de hoeveelheid gewonnen zoetwater
is zo gering, dat men er slechts wei
nig mee kan doen, of de kosten per
liter gewonnen water zijn zo hoog, dat
dergelijke ontwikkelingslanden dit wa
ter eenvoudig niet kunnen betalen.
Een tot nu toe veel gebruikt systeem
is wel het distillatiesysteem. Zeewater
wordt verhit en gaat verdampen^ waar
bij de zouten in kristalvorm achterblij
ven. De damp wordt later door koelmg
weer gecondenseerd tot water, dat nu
zoet en zuiver is en voor de gestelde
doeleinden kan worden gebruikt. Er be
staan grote waterdestillatieapparaten
die doen denken aan fabrieken en deze
leveren ook grote hoeveelheden water,
maar de kosten van verhitting en koe
ling zijn toch weer van dien aard, dat
een liter water naar verhouding een
kostbare zaak wordt en wat is tenslotte
een liter water
De tot nu toe grootste installatie op
dit gebied bevindt zich in Koeweit, het
bekende oliesheikdom. Deze installatie
heeft een capaciteit van 80.000 kubieke
meter water per dag en de pnjs be
draagt slechts ongeveer 40 cent per ku
bieke meter dat is per duizennd liter
water.
In Koeweit kan dit allemaal op heel
gunstige basis, aangezien hier de ver
warming e.d. wordt geleverd door
aardgas uit het gebied van de olieveld
den en dit aardgas kost geen cent. Dat
is prettig voor Koeweit en theoretisch
is daar het probleem in zekere zin op
gelost, maar er zijn zoveel landen die
dringend water nodig hebben, maar
niet over gratis aardgas beschikken.
Daarom bestaat er overal in de we
reld op het ogenblik grote belangstel
ling voor een nieuw systeem, dat de
mogelijkheid biedt om op zeer voorde
lige basis zeewater te ontzouten. Het
gaat hier om het principe van de om
gekeerde osmose. Hierbij wordt het
zoute water onder druk door een mem
braan geperst. Het membraan moet
men zien als een Bijzonder fijne zeef.
Hierdoor houdt men het ontzoute, pure
en zuivere water over. Het is een
prachtige ontwikkeling van de kunst-
stoffenindustrie, dat men hoopt binnen
kort te kunnen beschikken over stof
fen, die voldoende sterk zijn om de
druk te weerstaan en het zeewater te
filtreren. Tot nu toe beschikt men
slechts over een kunststof, die in staat
is brakwater te verwerken, maar ook
dat is al een belangrijke vooruitgang.
Het prettige van deze nieuwe metho
de is wel, dat men geen kostbare ener
gie voor verhitting e.d. nodig heeft,
waarbij het nuttig rendement bij destil
latie maar klein is. Hier bij het nieuwe
systeem, heeft men sleChtö weinig ener
gie nodig om de benodigde druk tot
stand te brengen terwijl de hoeveel
heid water die geproduceerd worden
zeer gunstig liggen. De kostprijs per
kubieke meter zoetwater is dan aan
vaardbaar ook voor arme landen en in
dat geval ontwikkelen zich prachtige
nieuwe perspectieven.
In waterarme landen komt het er dan
op neer, dat water 'n industrieprodukt
gaat worden, dat per kubieke meter uit
de fabriek komt.
BRANDMELDING
Bi) brand altijd bellen (02220) 2066.
Dit geldt voor alle dorpen, zowel over
dag als 's nachts.
OPENINGSTIJDEN
OPENBARE BIBLIOTHEEK
De openingstijden zijn
Maandag: 10 00 tot 12.00 uur;
Woensdag: 19.30 tot 21.30 uur;
Donderdag: 15.30 tot 17.30 uur.
Vrijdag: 14 30 tot 15 30 uur en 19.30 tot
21.30 uur
Jeugd: woensdag van 14.30 tot 17.30
uur en vrijdag van 15.30 tot 17.30 u.
KANTOOR RIJKSWATERSTAAT
AAN DE KEESOMLAAN
Voor de som van 37.576,zal de
gemeente het perceel bouwterrein aan
de Keesomlaan (naast politiebureau)
verkopen aan de Staat der Nederlan
den. Het ligt in de bedoeling op dit
1400 m2 groot terrein ten behoeve van
de dienstkring Texel van Rijkswater
staat een kantoor met woonhuis te
bouwen.
De bouw van het Rijkswaterstaat-
kantoor aan de Keesomlaan is niet ge
heel in overeenstemming met het Uit
breid ing9plan-in-onderdelen Den Burg
1965. Men wil hierin voorzien door het
verlenen van een vergununing ex arti
kel 20 van de Wederopbouwwet.
GEMEENTE RUILT GROND MET
FANFAREKORPS
Met het Koninklijk Texels Fanfare
korps heeft het gemeentebestuur over
eenstemming bereikt omtrent een rui
ling van grond nabij de Witte Kruis-
laan en de Wa^emakerstraat. De ge
meente staat aan het Texels Fanfare
ongeveer 17 m2 af en krijgt hiervoor in
ruil 25 m2. Deze 25 m2 zijn bestemd
voor woningbouw.
REORGANISATIE BEAMBTEN IN
ALGEMENE DIENST
B. en W. hebben besloten het dienst
vak „Beambten in Algemene Dienst"
te reorganiseren. Met ingang van 1
januari 1968 zal de gemeente één
funktionaris in dienst hebben, op wie
altijd een beroep kan worden gedaan.
Betrokkene zal werkzaamheden moeten
verrichten als: deurwaarder plaatse
lijke belastingen, opnemen hondenbe
lasting, controle bevolkingsboekhou
ding, inning nota's ziekenvervoer en
controle gastenstatistiek.
Het ligt in de bedoeling als zodanig
te benoemen de heer R. Buijs, die
reeds werkzaam is als deurwaarder
plaatselijke belastingen en beambte
algemene dienst in De Cocksdorp. Dat
betekent dat aan de heren M. Mosk en
B. Lap eervol onslag moet worden ver
leend. De reorganisatie betekent voor
de gemeente een grote besparing. Het
werken met één funktionaris, die vol
doende initiatief bezit om eigener be
weging melding te doen van diverse
bijzonderheden is veel goedkoper. Door
de betere vervoersmogelijkheden en de
uitbreiding van het telefoonnet bestaat
niet meer de noodzaak in ieder dorp
een contactman van de gemeente te
hebben. De heer R. Buijs heeft met
ingang van 1 januari de functie: bode
buitendienst.
SLUITINGSTIJD
PATATES-FRITESZAKEN
ADI
lerir
fe\e
Bij de opstelling van de begrotingen
voor het komende jaar, moeten alle de
partementen door forse bezuinigingen
een bijdrage leveren om het te ver
wachten tekort binnen redelijke gren
zen te houden. Reeds nu staat vast, dat
dit tekort hoger zal zijn dan ooit te
voren.
Dit is een alarmerend bericht, dat
menigeen de wenkbrauwen zal doen
fronsen. Het past echter geheel in het
kader van de algehele economische ont
wikkeling in de gehele westerse we
reld.
Het eens zo welvarende „Wirtschafts-
wunder", West-Duitsland, hoopt door
zeer diep ingrijpende regeringsmaatre
gelen, die verleden week werden geno
men na een driedaagse marathonbijeen
komst van de Bondsdag, een dreigend
staatsbankroet in de komende jaren te
voorkomen. Ook hier werd de uitga-
venkraan dichtgedraaid en luidt het
wachtwoord „bezuinigen". Voor het
jaar 1968 werd op de begroting voor
niet minder dan 5,3 miljard mark ge
schrapt, voor 1969 werden de uitgaven
met 7,3 miljard mark verminderd, voor
1970 met 8,8 miljard mark en voor 1971
met 8,4 miljard mark. Dat zijn bedra
gen die echt wel iets beteken.
De economische moeilijkheden van
Engeland dateren reeds van veel eer
dere datum en na mgrij pende maatre
gelen van de regering-Wilson en steun
van de Verenigde Staten is op het laat
ste nippertje 't pond-sterling veilig ge
steld. Maar hoelang de Britten het nog
kunnen redden blijft in geheel Europa
een open vraag. Ook onze Belgische
zuiderburen tobben met grote econo
mische problemen, alsook generaal De
Gaulle die reeds verstrekkende vol
machten voor zijn regering heeft ge
vraagd om op korte termijn de moei
lijkheden het hoofd te kunnen bieden.
Ook de Verenigde Staten hebben hun
economische problemen, maar bezuini
gen is daar een zeer moeilijke kwestie,
aangezien de V.S. grote sommen nodig
hebben voor de strijd in Vietnam. Ook
daar breken economische deskundigen
zich het hoofd, hoe er voor te zorgen
dat de zaken in evenwicht blijven.
In West-Europa echter stapelen mo
menteel de problemen zich op. In de
sfeer van de welvaart hebben we alle
maal gedacht dat alles mogelijk is en
dat we konden en mochten potverte
ren en dat gaat nu opbreken.
Het duidelijkst traden de eerste ver
schijnselen voor het publiek aan het
licht, toen er op epidemische schaal
ontslagen gingen vallen, fabrieken gin
gen inkrimpen, fuseren of sluiten. Aan
vankelijk zag men dit als een verschijn
sel van voorbijgaande aard, gevolg van
de sanering die noodzakelijk was in
verband met de vorming van grotere
eenheden binnen de EEG.
Het blijkt echter, dat er geen 9prake
is van een voorbijgaande inzinking. De
economie van de West-Europese landen
is gewoon uit zijn evenwicht en er zul
len flinke offers moeten worden ge
bracht, alvorens men na verloop van
tijd een wederopleving mag verwach
ten. Velen zien die mogefijke opleving
op te korte termijn. Toen de Nederland
se regering ter bestrijding van de
werkloosheid de eerste honderd mil
joen gulden uittrok, dachten velen, dat
nu het leed wel geleden zou zijn en
men binen enkele maanden een nieuwe
opleving kon verwachten. Het tegen
deel is het geval. Het aantal werklozen
neemt nog steeds toe en deskundigen
menen, dat dit aantal ook in 1968 nog
zal stijgen, in weerwil van het feit, dat
de regering reeds een tweede honderd
miljoen gulden ter bestrijding van de
werkloosheid heeft uitgetrokken.
Voorlopig mogen we onze verwach
tingen niet te hoog stellen. We zullen
Na het Koninklijk Besluit van
maart 1960 was het mogelijk voor
sumptieinrichtingen als patates-fri
zakene.d. de hele nacht onbeperkt
de verkoop door te gaan. Met het
op de handhaving van rust en ordjomei
de gemeente stelt B. en W. in de
mende raad voor deze inrichtingen
een sluitingstijd te onderwerpen.
schillende gemeenten zijn er reeds
overgegaan om voor deze consump lelir
inrichtingen een zelfde sluitingsuur
bepalen als dat wat geldt voor dra
wetsinrichtingen. Volgens de Algen,
Politieverordening is dit sluitings
vastgesteld op 23 00 uur. Zoals beki
wordt door de burgemeester ge-dure oc>p
het zomerseizoen ontheffing verlei
tot 24.00 uur.
iden
istva
in
bu
dc
itudi
:ellii
Ah
gen
Der
ider
DUINBRAND BIJ DEN IIOORN
allen, niet alleen in Nederland, maar
ook in de andere West-Europese landen
moeten aanvaarden, dat we zuinig zul
len moeten zijn, heel zuinig zelfs en
dat we, evenals vlak na de oorlog
weer hard zullen moeten gaan werken,
om de zaken weer in evenwicht te krij
gen. Daarnaast hebben de regeringen
de plicht algemene maatregelen te ne
men om een en ander in goede banen
te leiden en zorg te dragen voor een
zo groot mogelijke werkgelegenheid.
AANWINSTEN
OPENBARE BIBLIOTHEEK TEXEL
Romans H. J. Kaeser: Filiaal in Pa
rijs; E. M. Remarque: De weg terug;
W. Wittkampf: Nader bericht ont
breekt; P. Bakker: Vrouw aan boord;
A. L. G. Bosboom-Toussaint: Het huis
Lauernesse en Majoor Frans; H. S. Ha-
se: Oeroeg;; A. M. de Jong: Merijntje
Gijzens jonge jaren, W. Brakman: Een
winterreis; S. Carmiggelt: Later is het
te laat; E. Hemingway: Wie wint krijgt
niets; Y. de Man; Voor Klaartje; W
Ruyslinck: Wierook en tranen; A. L.
Schneiders: Een kater in blik; G. Si-
menon: Het geduld van Maigret; L. P.
Boon: Mijn kleine oorlog; L. Couperus:
Eline Vere; R. Harris: Diamantkoorts;
E. Hemingway: En de zon gaat op en
Hebben en niet hebben, H. Heijermans:
Kamertjes zonde; W. G. van Maanen:
Taal noch teken; A. Maclean; De laat
ste grens, Ontsnapt langs Krakatau en
Nacht zonder einde; M Minco: Moder
ne Joodse verhalen; G. Simenon. Voort
vluchtig; K. van Zomeren: Terloops te
water.
Studieboeken: N. Drogat: Hongerlan-
den, De dierenwereld van Noord-Ame-
rika, De groei en De oermens (Parool
Life serie), H. J. Lijsen: Rijdt u mee;
H A. M. Halverhout: Het koelkasthoek
je; H. Windisch: Nieuwe fotoschool; H.
Claus: Gedichten; W. Shakespeare; Een
midzomernachtdroom, Het oude Egyp
te, De middeleeuwen. De renaissance
en Ierland (Parool life-serie); J. W.
Schulte-Nordholt: Amerika; China tus
sen eergisteren en overmorgen; Noord-
hoffs opleidings- en beroepengids; B.
Spock: Gesprekken met moeders, J.
Bossard: Het meisje dat je trouwt; W.
H. C. Ten'haeff: Para-psychologische
verschijnselen in het dagelijks leven; E.
Baldwin: Inleiding tot de biochemie;
N. Gregoor: In gesprek met Harry Mu
lish; M. Mooy: Adriaan van der Veen;
H. Claus; Een geverfde ruiter, D. Fren-
kel Frank: Spin.oza; W. Watson: Het
oude China; H. J. Schonfield: Opgra
vingen getuigen voor de Bijbel; P. Her-
mand: Het celibaat in discussie; M. van
der Plas: Het tweede dagboek van het
concilie; Mac. Gillavry-Verlinden: Ik
kan jong blijven en oud worden; G Ja-
nouch: Gesprekken met Kafka, Willem
Kloos; J. Cats; Het Spaanse Heydinne-
tje; J W Schulte Nordholt: Als de
minste der mensen; M. Nijhoff: Lees
maar, er staat niet wat er staat; J. J
Buskes: Martin Luther King; G. Paloc-
zi-Horvath: Mao Tse-Toeng; B. Rierre:
Een verovering op de Himalaya.
Jeugdverhalen en jcugdstudieboeken:
H. Wijdeveld: Siem, de beer van Piet
Hein; G." van Heerde; De kleine hagedis
J. Dulieu: De zeven wonderdaden van
Kevertje Plop; H. Oberstadt-Witsen
Elias: Het geheim op zolder; G. Even
huis: De vaders en de broers van Put
ten; P. Norman: Over fuiven en feest
jes gesproken; A. P. M. de Beer: De
scheepskat van de Zwarte Zwaan; M.
Bellah: Waf, waf, miauw; C. M. van
den Berg-Akkerman: Diedel tje gaat
naar Artis en Diedeltje winkelt met
Sietske; E. Blyton: De „Vij.f" en de
schat op het fluistereiland en de „vijf"
en het geheim van de oude toren; G.
Bomans: Het locomotiefje, 'het onbe
woonde eiland en de ontreveden vis; P.
Durand; Barend de beer bij de kapper;
P. Heus: Gert Jan droomt, Gert Jan
heeft een autoped en Gert Jan zoekt
een baas; W. G van de Hulst: Zijn de
kraaien nog zwart; P. de Rooy: De pa
ges van de Mauritius; A. de Vries: Het
boek van Diet je Jansen (drie delen); B.
H. Heldt: Europese stationcars; J. Rus
kin: De koning van de gouden rivier;
R Menzel: In 'het land van de parel
duikers.
inkl
,ing
dien
Even ten oosten van Loodsmansdlgm=
brak zaterdagmiddag om 5 uur
duinbrand uit die door de droogte
stige vorm dreigde aan te nemen
brand was veroorzaakt door een Hoo
der die op het terrein aan het vuil
verbranden was.
De brandweer was snel ter plai
om het vuur te bestrijden. Na 20 mi
ten leek het gedoofd.
Maar 's avonds tegen tienen moes!
de spuitgasten weer uitrukken,
vuur had de kop weer opgestok
waarschijnlijk mede door het drai
van de wind. In de dikke kweekli
op het terrein was het blijven smeu!
Tot half twaalf was men aktief.
Drie brandweerlieden bleven
uur 's ochtends de wacht houden. Da
na bestond er geen gevaar meer
tot
WETENSWAARDIGHEDEN
AUTORIJDEN
IN HET BUITENLAND
Over het algemeen genomen lev
het autorijden in het buitenland
meeste Nederlandse rijders weii
moeilijkheden op. In verband met
grote aantallen automobilisten die
dens de vakantie naar het buitenl;
gaan, is het wel eens nuttig enkele k!
ne bijzonderheden onder de aandacht
brengen, die van groot belang kunn
zijn op de buitenlandse reis.
gin
lem:
Brc
AR
vee
de
peli
.ene
h
iel.
doo
nde
n 1
het
ïoo:
,1a:
■dip
dt
id\
EX
tal
aar
vo
lts
gel
let
,or
1P1«
ti
igi
eli
B
Om te beginnen krijgen we het rijd
in de bergen, waaraan de meeste NI-'0
derlandse rijders met gewend zijn
waarbij het nuttig is op enkele belan
rijke punten te wijzen.
Wanneer we de berg oprijden, d
moet de versnelling zodanig word
gekozen, dat de motor het royaal
trekken. Dit kunt u controleren door
nu en dan het gaspedaal iets verder
te trappen. Gaat de motor harder lop
of trekken, dan ls alles in orde, doet
dat niet, dan is hij overbelast, wai
door het koelwater kan gaan koken.
Zodra men bemerkt dat de mot
niet harder trekt bij meer gas,
moet onverwijld naar een lagere
snelling worden overgeschakeld. Verli
ook niet teveel snelheid, want de w
door de snelheid veroorzaakt helpt
het water te koelen. Bij steile helling
kan men zo langzaam aan terugsch
kelen van de ene vensneling naar
andere.
Gaat het koelwater onverhoopt la
koken, dan moet men niet verder d<
rijden. Men zoekt een gelegenheid
de wagen tot stilstand te brengen. V
zetten de auto dan op de handrem
laen de motor stationair doordraai*
opdat de ventilator meehelpt met h
koelen.
Wanneer het water is afgekoeld k«
bij draaiende motor water worden bi
gevuld. De vuldop mag nooit word
losgedraaid als het water niet voldoei
de is afgekoeld, aangezien het wati
anders omhoogspuit en ernstige bran
wonden kan veroorzaken.
Het afdalen in de bergen moet in
zodanige versnelling gebeuren, dat
wagen een niet te grote snelheid krijg
zodat men zou moeten gaan remme
De versnelling dient zo te worden gt e
kozen, dat de wagen voornamelijk ree >e:
op de motor en daardoor een besche
den snelheid behoudt die veilig is vo-:
het traject. Afremmen met de voetre
doet men alleen voor bochten en in bi
zondere gevallen. Op het rechte stu
moet dat niet nodig zijn. Men m;
nooit dalen met ontkoppelde motor, ds
is levensgevaarlijk en kost u bovendit
uw koppeling.
Bij tweetactmotoren mag men tijder
de afdaling het gas niet te lang loslate
aangezien de motor anders geen vo
doende smering krijgt. Men dient daai
om tijdens de afdaling nu en dan w
gas te geven, doch dit dient te geschif
den op momenten dat de extra snelhei
geen gevaar oplevert
Houdt u er vooral rekening mee, da
in de landen die u gaat bezoeken
enige verkeerregels anders zijn dan
ons land. Daarom is het beslist verstan
dig om voor de reis kennis te neme
van deze afwijkende verkeersregels.
Vergeet u niet er kunnen levens me
gemoeid zijn, ook uw eigen leven I
enkele landen bijvoorbeeld heeft he
langzaamverkeer ook voorrang op au
to's wanneer het van rechts komt
gelijkwaardige wegen. Dus de stellig
snelverkeer heeft voorrang op lang
zaamverkeer, gaat daar niet op.
In West-Duitsland bijvoorbeeld heef
het verkeer dat zich in een rotonde
verkeersplein bevindt voorrang op he
verkeer dat dit verkeersplein binnen
komt. Wij Nederlanders denk dan va:
rechts inkomend dat wij voorrang heb
ben op het verkeer dat ons van links
de rotonde nadert, maar dit is abuis,
rijden door enwe hebben kans
brokken. Zo zijn er nog vele afwijkin
gen die we beslist moeten kennen, wil
len we geen narigheid veroorzaken.
Oriënteert u daarom tijdig
