Groen '/warts-jjexels in het hartL
Oudeschild kan een bloeiend
toeristencentrum worden
O
Jonge Duitse zeilers beleefden
angstig avontuur op zee
VOORSPELDE ONDERGANG LAAT
NOG OP ZICH WACHTEN
'de worsteltent'
Veerdienst vijf jaar geleden verplaatst naar 't Horntje
Omgeslagen boot
door zaudschip
gekraakt
irEXELSE^COURANT
Scï !ltga*c N V- v/h Langend De Ro°U
js 11 - Den Burg, Tcxcl - Tel. 2741
r-' j. Harry de Graaf, Kecsomlaan 43, Den
tel. (02220) 2741, 's avoods (02220) 2403
JJDAG IB AUGUSTUS 1967
80e JAARGANG No. 8192
«m—Mm i»i m—miii^niMinwiriTT^-
maar als de inwoners tijdig de nodige initia
tieven ontplooien kan liet een toeristisch cen
trum worden met, een geheel eigen karakter.
UDESCHILD had onlangs een merkwaardig lustrum kunnen herden
ken. Het was namelijk vijf jaar geleden dat de veerdienst werd
verplaatst naar 't Horntje. Maar er is niets gevierd; waarschijnlijk
heeft zelfs niemand eraan gedacht. Toch werd het verdwijnen van
de bootdienst destijds door vele Óudeschilders als een rampzalig feit be
schouwd waartegen lang was gestreden. Men was het er jaren geleden,
toen de verplaatsing nog maar een zeer vaag plan was roerend over
eens dat met het verdwijnen van de Texelse boot uit de Skilder haven, te
gelijkertijd al het leven uit het dorp zou wegvloeien. Zo dood als een pier
zou Oudeschild worden, een vergeten groep huizen waarin geen jonge
mensen meer zouden willen wonen. Vooraanstaande dorpsbewoners staken
de koppen bij elkaar. Er werd een actiecomité gesticht; deze ramp moest
v/orden afgewend. Maar Backer, Boom, Dros en de andere tegenstanders
van Oudeschilds ondergang slaagden niet. Op 8 juni 1962 Hep De Dage
raad de haven van 't Horntje binnen, met welk feit een nieuwe, door nie
mand voorziene ontwikkeling in de geschiedenis van Texel werd ingeluid.
Ook de protesterende comité-leden konden niet alles voorzien, zo geven ze
nu graag glimlachend toe. Het is met die ondergang nogal meegevallen.
Men heeft destijds de veerboot als
levenbrengende factor overschat. Voor
de ontwikkeling van het toerisme was
de boot eerder een rem. Zolang TESO
nog op Oudeschild voer, stapten de
toeristen daar aan wal en direct in de
gereedstaande bus om naar Den Burg
of De Koog te gaan. Slechts een enke
ling nam buiten de haven een kijkje,
veelal bij de terugreis en dat was dan
om het wachten op de boot te bekor
ten. Tijdens hun verblijf op Texel wa
ren de vakantiegangers weinig geneigd
naar Oudeschild te gaan. Want daar
waren ze immers al geweest! Nu is het
andens. Oudeschild is een der zeven
dorpen van Texel en wie „alles" van
Texel wil zien, ontkomt niet aan een
bezoek aan haven of dorp. Al was het
alleen maar omdat Oudeschild na Den
Burg het grootste Texelse dorp is, op
de voet gevolgd overigens door Ooster
end. Oudeschild telt 928 inwoners;
Oosterend 924.
Meer drukte
Dit seizoen is het bijzonder druk in
Oudeschild. Vooral bij iets minder goed
weer staan de auto's van de gasten in
gesloten rijen op het havenplein. Twee
patates-kramen doen goede zaken.
„Vrijdags en zaterdags is het net de
Kalverstraat!" zegt visser Jan Boom,
een der leden van het destijds be
staande actiecomité. Honderden toeris
ten kan men dan langs de schepen zien
kuieren, vol interesse voor hetgeen
aan boord gebeurt. De Texelse kotters
mogen dan de modernste vloot van
Nederland vormen, de naar romantiek
hunkerende stedelingen genieten er
met volle teugen van. En later soms
ook van de vis die wel eens overschiet
en die de altijd zakelijke schipper wel
wil verkopen voor een helaas niet al
tijd even zacht prijsje. De stuk voor
stuk de haven binnenlopende kotters
vormen een attractie van de eerste
orde. Het zou ongetwijfeld de moeite
waard zijn excursies op de haven te
organiseren. Onder leiding van een
deskundige zouden dan enkele schepen
bezichtigd kunnen worden en men zou
veel te weten kunnen komen over de
verschillende visserij methoden, veilig
heidsvoorschriften, maatschapsverhou
ding en allerlei andere voor de
buitenstaander hoogst interessante za
ken.
Logies
Ook in het dorp zelf is de drukte in
het afgelopen jaar sterk toegenomen.
Niet alleen door mensen, die even een
kijkje komen nemen, maar ook van
gasten, die in het dorp hun vakantie
adres hebben. Het aantal venstrekkers
van logies-met-ontbijt is in de afgelo
pen twee jaar in Oudeschild met
sprongen gestegen en de bezetting is
lang niet slecht. Heus, de mensen wil
len wel in Oudeschild wezen! Daarmee
is niet gezegd dat de veerbootloze ha
venplaats al in toeristische bloei staat
Daar is meer voor nodig. Het eerste
waaraan men denkt is de dringend
noodzakelijke jachthaven. De econo
misch zo belangrijke bezitters van ple
ziervaartuigen voelen er niets voor om
hun kostbare scheepjes tussen de kot
ters en beurtvaarders te leggen en de
genen, die het wel doen, lopen goede
kans schade op te lopen, hoe zeer ha
venmeester Heijligenberg daar ook te
gen waakt. Vol verwachting worden de
havenplannen tegemoet gezien. Enkele
vissers hebben vertrouwelijk al
een blik in de tekeningen mogen wer
pen. Het schijnt dat zij er matig over
te spreken zijn. De vergroting van de
haven gaat hen niet ver genoeg. Het
schijnt want veel zekerheid krijgt
men daarover niet dat men meer
voelt voor een ander plan, een particu
lier ontwerp. Dit gaat veel verder,
omvat zelfs een reparatiewerf, maar
kost uiteraard veel meer en is daarom
wellicht nauwelijks haalbaar. Hoe het
ook zij, de havenvergroting is in de
eerste plaats een centenkwestie, zoals
havenmeester Heijligenberg vorige
week voor de AVRO-microfoon op
merkte.
Tijd dringt
Dat er binnen afzienbare tijd belang
rijke beslissingen zullen vallen, kan
wel gezegd worden omdat het voorne
men bestaat de Oudesehilder dijk in
1970 op Delta-hoogte te brengen. Voor
de schepen en andere machines, die bij
dit karwei betrokken zijn is een werk-
haven nodig en deze haven, zou dan
na afloop van de werkzaamheden door
de kotters in gebruik kunnen worden
genomen, waarna de bestaande zg.
„nieuwe" haven beschikbaar komt voor
de jachten. De kwestie is dringend,
want de Texelse vissers zijn niet ge
neigd met de aankoop van nieuwe kot
ters te wachten tot de haven eindelijk
zal zijn vergroot. Zeer binnenkort ko
men er weer twee schepen bij, waar
door de toestand wel heel nijpend
wordt.
Wat die dijkverhoging op zichzelf
betreft: deze kan voor Oudeschild be
langrijke gevolgen hebben Over de
wijze waarop men de dijk gaat ver
groten, zwijgen de ontwerpers als het
graf. Menigeen zou graag een ant
woord hebben op de vraag of het dijk-
lichaam aan de landzijde zal worden
verzwaard of aan de zeezijde, zoals bij
De Cocksdorp. Enkele jaren geleden
hield men ernstig rekening met het
eerste en dat zou betekenen dat de
voet van de dijk tot de voorgevels van
de huizen in de De Ruyterstraat zou
komen. In gemeentelijke kringen werd
al ernstig gesproken over het „omke
ren van Oudeschild".
Geen „omkeer"
Alle achtergevels zouden tot voorge
vels worden verklaard en aangepast en
er zou een nieuwe De Ruyterstraat
worden aangelegd. Een doorgaans wel
ingelichte Oudeschilder vertelde ons
dat de kosten van dit karwei op vier
miljoen gulden waren begroot. Een an
dere Oudeschilder wist ons deze week
te vertellen dat toch definitief besloten
is het dijklichaam aan de zeezijde te
vergroten, zodat er van het omkeren
wel niets zou komen. Daarentegen
zou de dijk aan de landzijde worden
afgegraven, zodat de nu hoog gelegen,
dijkweg lager zou komen te liggen en
met de bestaande De Ruyterstraat mo
gelijk een brede rijweg vormen. Nog
maals; de „instanties" zeggen hierover
niets en de hier afgedrukte beweringen
konden we dus niet kontroleren. Hoe
het ook zij: met de dijkverhoging van
1970 wordt ook de havenvergroting een
feit en het is te hopen dat de Oude
schilders tegen die tijd het nodige an
dere hebben gedaan om hun dorp voor
toeristen aantrekkelijk te maken. Wij
hebben de indruk dat men zich niet
voldoende bewust is van de noodzake
lijkheid van eigen initiatief. Een enke
ling heeft de tijd begrepen: de heer
v.d. Kerkhof heeft met zijn Kerry's
Corner midden in het dorp een knusse
gelegenheid geschapen waar het aange
naam verpozen is. In Oudeschild be
staat verder, dachten wij, behoefte aan
meer verblijfsaccommodatie buiten de
logies-en-ontbij tsector.
Frans voorbeeld
Oudeschild heeft interessante be
zienswaardigheden. Naast de reeds ge
noemde haven is er het fraai gerestau
reerde zeemanskerkje met de kaars-
kronen van Tromp en De Ruyter en de
elektriciteitopwëkkende molen „De
Traanroeier". Toch zijn deze monu
menten op zichzelf niet spectaculair
genoeg om een grote toeristenmassa te
trekken.
Vletten'bouwer A. Hemelrijk denkt
ongetwijfeld in de goede richting als
hij zegt: „We zouden hier een beziens
waardigheid moeten hebben waardoor
Oudeschild snel grote bekendheid zou
krijgen. Ik heb wel eens gedacht aan
een soort robbenbassin, dolfinarium of
aquarium. Maar daar gaan tonnen in
zitten. Welke Oudeschilder durft zo
iets te beginnen?" Welke toeristische
mogelijkheden een plaatsje als Oude-
sohild kan bieden, wordt duidelijk bij
een bezoek aan vissersplaatsjes in Nor
mandie en Bretagne. Ook de kleinste
plaatsen hebben hun hotels, pensions
en eethuizen. In die eethuizen kan men
vooral terecht voor alle mogelijke
soorten vis en schelpdieren. Verder
zijn er ontspanningsgelegenheden in de
vorm van golf- en tennisbanen en er
zijn diverse gidsen, die de toeristen
langs de bezienswaardigheden van de
plaats leiden en er op boeiende wijze
over vertellen.
Dergelijke voorzieningen zouden ook
in Oudeschild van de grond moeten
komen. Makkelijk is dat niet. Menige
Oudeschilder heeft met teleurstelling
kennis genomen van het recreatieplan
voor Texel, waaruit niet bepaald grote
mogelijkheden naar voren komen. Bij
Oudeschild zou tenminste een camping
moeten komen, liefst in de buurt van
de jachthaven. Tijdens raadsvergade
ringen e.d. is herhaaldelijk met zoveel
woorden gezegd dat het recreatieplan
slechts een algemene richtlijn is en dat
er op het gebied van recreatie aan de
oostkust heus wel het een en ander
mogelijk is. Het wordt daarom tijd dat
een actiecomité, eventueel hetzelfde
dat zich destijds tegen het verdwijnen
van de veerdienst verzette, eens nagaat
wat voor Oudeschild kan worden ge
daan. Het is treurig dat er een Oude
schilder VW bestaat, maar dat er let
terlijk niets van uitgaat. Een vergade
ring wordt nooit gehouden.
Hcngelspcrtcentrum?
Voor zover wél ernstig over de toe
ristische mogelijkheden van Oude
schild wordt gediscussiëerd, wordt de
plaats nogal eens als hengelsportcen
trum gezien. Maar uit wat de heer J.
Klomp daarvan zegt, wordt duidelijk
dat men het daarin beter niet kan zoe
ken. „Een plaats in hengelsportcentrum
(Zie vervolg pagina 2)
Verschijnt dinsdag en vrijdags
Bank: Ncdcrl. Middenstandsbank; Coöp. Raif-
feisenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ3,30 p.
kw. 30 ct. incasso. Advert.: familieberichten
14 ct. p. mm.; andere advert. 12 ct. p. mm.
NIEUWE VORM VAN CLANDESTIEN
KAMPEREN
Een nieuwe vorm van clandestien
kamperen demonstreerden deze week
twee Duitse jongens van 18 er. 19 jaar.
Om nachtrust te kunnen genieten had
den ze zich ongevraagd aangesloten bij
de groep jonge gasten van een jeugd-
hotel. Aanvankelijk had men niets in
de gaten, maar toen de jongens er een
nacht hadden doorgebracht, ontdekte
de beheerder de vreemde eenden in de
bijt. Hij waarschuwde de politie, die de
knapen woensdagochtend ophaalde.
Men kon weinig meer doen dan de on
gewenste gasten hun logiesgeld te la
ten betalen, want over deze vorm van
kamperen wordt in de nieuwe kam-
peerverordening niet gerept
KLEUREN-TV WORDT GOED
ONTVANGEN
Op Texel is goede ontvangst van
kleuren-tv mogelijk. Woensdag werd
voor het eerst een kleurentestbeeld uit
gezonden door de zender Wieringen.
Het werd opgevangen door de fa. Jan
Agter met een Philips ontvanger. De
kwaliteit was goed.. Een nog betere
indruk van de beeldkwaliteit zal men
krijgen als binnenkort kleurendia's
worden uitgezonden. Met volwaardige
kleurenuitzendingen zal worden begon
nen tijdens de komende Firato-ten-
toonstelling te Amsterdam.
DE COCKSDORP De zeilers
JUrgcr. Krause en Karl Fried rich
Grünewald, medische studenten uit
Hannover, hebben dinsdagmiddag om
streeks half vier geruime tijd doods
angsten uitgestaan op de Waddenzee.
Ruim 150 meter uit de kust, ter hoogte
van het Reddingstation, sloegen zij met
hun 4,5 meter lange zelfgebouwde zeil
bootje tweemaal om. Het notedopje
werd tenslotte overvaren en vernield
door het zandschip „Grinza", dat te
hulp was gekomen en de jongens juist
op tijd aan boord wist te nemen. De
strandreddingboot „Ida Mary" nam de
onfortuinlijke zeilers over en bracht
hen met het wrak van hun bootje naar
het strand.
De jongens logeerden in De Cocks
dorp. Ze waren per auto van Duitsland
naar Den Helder gekomen en hadden
hun zelfgebouwde zeilboot meegeno
men. Vanuit de marinestad zeilden ze
over de Waddenzee naar De Cocksdorp,
van waaruit zij tijdens hun vakantie
verschillende tochtjes wilden maken.
Een van deze tochtjes eindigde op de
boven omschreven wijze. De studenten
hadden zee gekozen en waren aanvan
kelijk m zuidelijke richting gevaren,
totdat zij ter hoogte kwamen van Oost.
Er stond een stevige bries. Er werd
gedraaid en nu werd koers gezet in de
richting van het Eierlandse Gat, waar
het water nog woeliger was.
Omgeslagen
Ter hoogte van het reddingstation
van de KNZHRM werd besloten te ke
ren, maar deze manoeuvre mislukte en
de boot sloeg om. De in het water lig
gende jongens slaagden er evenwel in
het scheepje weer rechtop te krijgen en
begonnen te hozen. Nauwelijks waren
ze hiermee begonnen of andermaal
werd het lichte scheepje omgeworpen,
terwijl het door de vrij sterke eb-
stroom in de richting van het Eier
landse Gat werd gesleurd De gebeur
tenissen waren vanuit de vuurtoren
door de kustwacht gevolgd en deze
alarmeerde de reddingdienst. De moei
lijkheden waarin de Duitsers verkeer
den, waren ook opgemerkt door de be
manning van het zandschip Grinza,
dat in de buurt aan het werk is voor
de verhoging van de Eierlandse dijk.
Gekraakt
Het schip zette koers naar de in
nood verkerende zeilers met de bedoe
ling hen aan boord te nemen. Dat luk
te, maar op het moment dat de jongens
in veiligheid werden gebracht, raakte
het hechthouten zeilbootje onder de
Grinza en werd gekraakt. Vanuit de
vuurtoren had men echter de indruk
gekregen dat de jongens er op dat
moment nog inzaten, zodat de strand
reddingboot „Ida Mary", die intussen
te water was gelaten, tot uiterste spoed
werd aangemaand. Toen de redding
boot de Grinza bereikte werd met op
luchting geconstateerd, dat de zeilers
in veiligheid waren. Ze werden overge
nomen en met het wrak van hun
scheepje naar het strand gebracht. De
gebeurtenis was door verschillende
strandwandelaars op de voet gevolgd
Het gebeurt herhaaldelijk, dat Ne
derlandse reddingboten in actie moeten
komen om opvarenden van plezier
vaartuigen in veiligheid te brengen.
Voor een belangrijk deel worden de
ongelukken veroorzaakt door gebrek
aan kennis en ervaring. Juist Duit
sers blijken de gevaren van de open
zee veelal te onderschatten en bezor
gen de KNZHRM veel werk. Vooral
vissers vinden het onjuist dat zij, om
te mogen uitvaren, aan een lange reeks
van veiligheidsvoorschriften moeten
voldoen en vakbekwaam moeten zijn,
terwijl iedere pleziervaarder zo vrij is
als een vogel. Zo goed als iedere auto
mobilist over een rijbewijs moet be
schikken, zou men van pleziervaarders
een vaarbewijs moéten verlangen, zo
meent men.
Op deze foto, gemaakt door een strandwan-
delaar, ziet men op de voorgrond de twee
studenten met hun kapotte boot, nadut zij
door de „Ida Mary" (achtergrond) aan land
waren gebracht.
Als de kinderen jarig zijn
pannekoeken eten in de fForsfeltent