Revolutie in de
scheepsbouw
Nu het geregend heeft
VOiOJ
BRIGADIER PIET EN DE SPORTCOMPUTER
Waterleiding en
arbeidsbesparing
Draagvermogens van miljoenen
tonnen zijn geen utopie meer
rubriek voor
LANDBOUW en VEETEELT
SPORTPROGRAMMA
MUTSSPAARBANK
\Yvv/y/
x 1 1 v
SPORT EN SPEL
in het afgelopen weekend
Reuzentankers
drijvendbouiven
Ömlw
- JHI
>un (ijMmlngf u
RS
Na lang wachten heeft het laatste
dagen wel zoveel geregend, dat diverse
zaken, die telkens weer werden uitge
steld, omdat het te droog was, of in
gepaalde gevallen ook wel omdat men
meende, dat het te droog was, nu uit
gevoerd kunnen worden. We denken
aan de volgende dingen.
Stikstof op grasland
Er zijn nog steeds heel wat veehou
ders, die het niet aandurven om in pe
rioden, waarin het niet of heel weinig
regent, stikstof op het grasland te
strooien. Gelukkig zijn er ook heel wat
veehouders, die er anders over denken.
En van meerderen hoorden we, dat zij,
dank zij dit volgehouden stikstof
strooien, zonder veel kleerscheuren de
droge periode zijn doorgekomen.
Op dit moment is het zo, dat nie
mand met het argument, dat het toch
te droog is, het geven van stikstof uit
stellen of afstellen kan. Na de lange
periode van droogte en warmte is de
grond nog goed op temperatuur. Samen
met de hoeveelheid regen, die er ge
vallen is, geeft dit goede groeikansen.
U moet daarbij echter een handje hel
pen. Een gift van 200 - 300 kg. kalk-
ammon per ha. kan in deze tijd nog
wonderen doen.
Inzaaien van grasland
Zowel voor de vernieuwing van oud
grasland als ook voor het inzaaien van
bouwland met een mengsel van gras-
en klaverzaad was het op diverse
plaatsen te droog. Eenvoudig omdat er
de mogelijkheid niet was om de grond
te bewerken. We menen, dat die moei
lijkheden nu wel verdwenen zijn.
Niet alleen voor de bewerking van
de grond, maar ook voor de aanslag
van het zaad was een hoeveelheid re
gen dringend nodig. Toch zijn we van
mening, dat voor een vlotte 'kieming en
eerste groei van gras- en klaverzaad
de temperatuur van minstens even
groot belang is als het water. En we
denken dan speciaal aan de bodem-
temperatuur. Daaraan is het te danken,
dat de opkomst van gras- en klaver
zaad in de nazomer veel vlotter ver
loopt dan in het voorjaar. Van nabij
hebben we het dit jaar meegemaakt,
dat in maart gezaaid gras- en klaver
zaad wel driemaal zo lang werk heeft
om boven de grond te komen als zaad,
dat in augustus de grond in gaat.
Benut de komende dagen om Uw
plannen voor vernieuwing van gras
land of het dichtleggen van bouwland
uit te voeren.
Bestrijding van stekels
Voor het succesvol bestrijden van de
stekels met chemische bestrijdingsmid
delen is het de laatste tijd inderdaad
veel te droog geweest. Voor een goed
resultaat moeten de stekels nl. aan de
groei zijn en daarvan was de laatste
tijd eigenlijk geen sprake. Ook de ste
kels zullen nu echter gaan profiteren
van het water en de nog aanwezige
warmte in de grond.
We hebben het deze zomer nog een
paar maal gehoord, dat men speciaal
met de bestrijding van stekels in de
nazomer succes had gehad. We menen
te mogen constateren, dat het aantal
percelen met veel 6tekels de laatste
jaren duidelijk kleiner is geworden.
Maar er zijn er nog wel zoveel, dat het
de moeite waard is om deze opwekking
om de stekels te bestrijden, in deze
rubriek te plaatsen.
De stoppelgewassen
We stellen ons voor, dat de plannen
om stoppelgewassen voor groenbemes-
ting of groenvoer te zaaien niet alle
uitgevoerd zijn. Ook daarvoor was het
op veel plaatsen te droog. Intussen is
het daarvoor nu te laat geworden.
Waar het zaaien nog wel is gebeurd,
of waar zo'n groenibemestings- of
groenvoedergewas onder de stppel van
daan is gekomen, is het strooien van
stikstof nog wel eens achterwege ge
bleven. We menen nu al te moeten
zeggen, dat dit jammer is. Toch zou het
onjuist zijn om het nu ook verder
achterwege te laten. Een gewas stop
pelknollen kan tot diep in de herfst
doorgroeien en ook een gewas Italiaans
of Westerwlds raaigras groeit vrij lang
door. Daarom is er alles voor te zeggen
om in de gevallen, waarin het nog niet
gebeurde, nu nog 300 kg. kalkammon
per bunder te geven.
Bestrijding van kweek
Tot nu toe waren de omstandigheden
voor de bestrijding van kweek met
ploeg, frees, cultivator en eg zeer ge
schikt. Dat is op dit moment al minder
en we moeten er rekening mee houden,
dat het weer in korte tijd zo kan ver
anderen, dat van de zgn. mechanische
bestrijding geen volledig succes kan
worden verwacht.
Hoewel het er naar uitziet, dat het
voor de chemische bestrijding van
kweek vooral in de richting van het
middel TCA zal gaan, hoorden we kort
geleden, dat enkele akkerbouwers met
een bespuiting van Dalapon en de mid
delen Aamitrol vloeibaar TC en Wee-
dazol TL toch ook een goed resultaat
hadden gekregen.
Dalapon wordt gebruikt op een
kweekmat, die onder de stoppel van
daan komt en daarbij goed aan de
groei is, of op kweek, die na een be
werking weer goed aan de groei is.
De beide andere genoemde middelen
worden gespoten op een niet bewerkte
grond op het moment, dat de kweek
op het hoogtepunt van de groei is. In
de meeste gevallen moet men daarvoor
wel wachten tot eind september.
Voor het middel TCA is het nu de
tijd nog niet. Het is daarvoor gewenst,
dat de grond nog belangrijk vochtiger
is.
ZATERDAG 9 SEPTEMBER:
Junioren
HCSC 3-ZDH, 4.15 uur
Adspiranten:
De Koog a-Tex. Boys b, 3.00 uur
Texel b-Cocksdorp a, 3.00 uur
ZDH a-Oosterend a, 3.00 uur
Pupillen
Texel a-Cocksdonp a, 2.15 uur
Tex. Boys a-Texel b, 3.00 uur
ZDH a-Oo9terend a, 2.15 uur
ZONDAG 10 SEPTEMBER
4e klas A KNVB:
Texel-Zwaagdijk, 2.30 uur
DTS-Wa ter vogels
Hollandia T-West-Frisia
VVW-MFC
Succes-Flevo
De Valken-LSVV
Afdeling Noordholland
ZDH-Wiron, 2.30 uur
ZAP 3-Texel 2, 2.30 uur
Hollandia T 3-De Koog, 2.30 uur
Kaagvogels 2-Cocksdorp, 2.30 uur
Tex. Boys 2-Succes 3, 2.30 uur
Callantsoog 2-Texel 3, 2.30 uur
Texel 4-St. Boys 3, 12.00 uur
De Koog 2-ZAP 9, 2.30 uur
Oosterend 2-Watervogels 5, 2.30 u.
WGW 5-ZDH 2, 2 30 uur
Junioren
Texel-BKC, 2.30 uur
Succes 2-Oosterend ,2.30 uur
Cocksdorp-Zeemacht 2, 2.30 uur
Adspiranten:
Texel a-Watervogels a, 12.15 uur
Tex. Boys a-Watervogels b, 12.00 u.
MEDEDELINGEN
S.V. Texel
Een volledig programma. Alle elftal
len komen in aktie. We vragen ons af
APPLICATIECURSUS VOOR
CAFE-RESTAURANTKELNER/
-SERVEERSTER
Het Arbeidsbureau verzoekt ons van
het volgende melding te maken:
In 4 plaatsen in ons land zullen er in
het komende cursusseizoen wederom
applicatiecursussen voor Café-restau-
rantkelner/-serveerster door de Stich
ting Vakonderwijs Horecabedrijven
worden gegeven.
Bijzonderheden over deze interes
sante opleiding zijn:
Cursusduur: 16 weken (1 dag per week)
Cursusplaatsen: Arnhem, Maastricht,
Groningen, Alkmaar.
Cursusdag resp.: maandag, dinsdag,
Woensdag en donderdag. De cursusdag
per plaats wordt nader bekend ge
maakt.
Aard van de lessen: vooral praktisch
serveren (5V2 lesuur per dag).
Toelatingseisen: 2 jaar ervaring in het
bedieningsvak.
Kosten: contant ƒ190,of in termij
nen: 25,bij inschrijving 12 x
ƒ15,—.
Sluiting der inschrijving; 1 oktober '67.
Inschrijfformulieren en/of nadere ge
gevens zijn schriftelijk of mondeling te
verkrijgen bij de Stichting Vakonder
wijs Horecabedrijven, afd. Applicatie
cursussen, Johan de Wittlaan 8, 's-Gra-
venhage, tel. (070) 65 28 10.
Ik heb het al meer gezegd: „Het is
erg jammer, dat wij aan allerlei verbe
teringen zo gauw wennen en daardoor
vergeten in hoeveel opzichten wij be
voorrecht zijn boven vorige generaties".
Eén van de „zegeningen", waarvan wij
profiteren is de aanwezigheid van wa
terleiding op ons eiland. Mede dank zij
de hulp van de Ruilverkaveling is die
„zegen" een werkelijkheid geworden
voor vrijwel alle bedrijven op Texel.
Vooral met een zomer als 1967 ach
ter de rug moet het voordeel van de
waterleiding weer duidelijk spreken.
De rijen auto's en wagens met tanks bij
de Coöp. Zuivelfabriek zouden de laat
ste maanden weer heel lang zijn ge
weest als we het nog zonder water
leiding hadden moeten doen. Telkens
als ik aan deze dingen denk gaan mijn
gedachten weer terug naar een gesprek
met die oude, afgeleefde boer, die mij
met bezwerende vinger toevoegde: „Je
bent gek met je artikelen, waarin je
beweert, dat we op Texel waterleiding
nodig hebben. Het is immers nergens
voor nodig. En wie moet dat betalen?"
Maken wc er een goed
gebruik van
Wel komt bij mij zo nu en dan de
vraag op of op ieder bedrijf wel vol
doende gebruik wordt gemaakt van de
mogelijkheden, die waterleiding geeft.
Ik denk dan speciaal aan de bedrijven,
waar het water in de sloten geen
drinkwater is, of waar helemaal geen
water aanwezig is. Dat zijn er op Texel
heel wat. Ik ben er verder van over
tuigd, dat op heel wat bedrijven, waar
het water nog wel als drinkwater
wordt gebruikt, dit tot schade van de
veestapel en daarom ook voor de vee
houder gebeurt.
In veel gevallen zorgt men echter
wel voor goed water door aanvoer van
af het bedrijfsgebouw. In een aantal
gevallen heeft men het zo geregeld, dat
het rundvee naar het bedrijfsgebouw
kan komen om daar te drinken. Is de
afstand met te groot, dan kan dit,
maar we maken wel eens gevallen
mee, waarbij de afstand zo groot is, dat
de dieren een enorme wandeling moe
ten maken om bij het water te komen.
Dit lijkt ons vooral in een droge, war
me periode een bezwaar.
Een goede oplossing
Op een aantal bedrijven is men al
vrij spoedig nadat de waterleiding op
het bedrijf kwam overgegaan op een
systeem, waarbij het water naar diver
se percelen op het bedrijf wordt ge
bracht. Vooral na het gereed komen
van de ruilverkaveling, is hiervoor op
een flink aantal bedrijven de mogelijk
heid aanwezig, omdat een grotere op
pervlakte grond bij het bedrijf ligt of
verspreid liggende percelen tot één
kavel zijn samengevoegd.
Voor het vervoer van het water naar
de percelen kan gebruik worden ge
maakt van een eenvoudige tyleenlei-
ding. Al naar gelang van de afstand
kan deze leiding een kleinere of gro
tere doorsnede hebben. In bepaalde ge
vallen is de leiding dan verbonden met
een bak met vlotter, waardoor het wa
ter in de bak op een bepaald niveau
blijft. In de meeste gevallen brengt
men in de leiding automatische drink
bakken aan. We zijn van mening, dat
de laatste methode de voorkeur ver
dient.
Waarom nu?
We zouden ons kunnen voorstellen,
dat het de lezers van deze rubriek
verwondert, dat we op dit moment
over deze zaak schrijven. We staan
immers bijna aan het eind van een
weideseizoen. Toch heeft dit zijn reden.
Het is nl. nodig de leiding, ter voorko
ming van vorstschade, een flink stuk
in de grond te graven. Wil men dit zelf
doen, dan zal dit moeten gebeuren in
een rustige periode. De kans, dat het
werk vóór de volgende weideperiode
klaar is, is dan het grpotst.
We denken echter ook nog aan iets
anders. Het is vrij zeker,d at zeer bin
nenkort weer een draineermachine aan
het werk gaat. We zouden ons kunnen
voorstellen, dat, vooral als het een
grote afstand is, men er tegen op ziet
om de tyleenleiding tot een behoorlijke
diepte in te graven. In dit geval kan
men zeer goed gebruik maken van een
draineermachine. In een minimum van
tijd graaft deze een sleuf tot de gewen
ste diepte, waarbij men heus niet op
een paar centimeter behoefte te kijken.
Juist daarom menen we, dat het van
belang kan zijn om deze zaak nu aan
de orde te stellen. We hopen, dat zij,
die met dit probleem te maken hebben
en we menen, dat dit er velen zijn
hier eens ernstig over zullen den
ken.
CONSULTATIEBUREAU VOOR
ZUIGELINGEN
Woensdag 13 september a.s. worden dc moe
der® van Oudeschild en Den Burg verwacht
Ondeschild van 13.00 - 13.45 uur; daarna Den
Bnrg tot 16.00 uur.
hoe het Texel 1 zal vergaan. Volgens
geruchten zouden er enige spelers we
gens vakantie niet beschikbaar zijn.
Dat zou jammer zijn. Het gaat om de
punten en we weten hoe belangrijk die
zijn. Bereid je goed voor, spelers, en
speel tot het einde met volle overgave.
Texel 2, 3 en 4 zullen zich nog ter
dege moeten inspelen. De junioren zul
len het dit seizoen wel wat zwaar te
verduren krijgen. Toch maar doorzet
ten en volgend seizoen redden we het
weer. Dit geldt ook voor adsp. a
Adsp. b moet behoorlijk partij kunnen
geven. Laten we hopen op goede uit
slagen. D.
JUNIOREN GEEL ZWART 2-ZDH 2—0
ZDH speelde eerst tegen wind. Het
eerste kwartier ging de strijd gelijk op.
Daarna nam Geel Zwart de leiding
door D. Smit. ZDH zat niet stil, zoal6
bleek uit enkele fraaie schoten van
spelers, die beter lot verdiend hadden.
Rust 10. Spoedig na rust stelde Geel
Zwart de overwinning veilig door een
doelpunt van T. Smit; 20. Aan beide
kanten werden enkele mooie kansen
gemist.
In de scheepsbouw is een ziekte uit
gebroken, die men „Gigantomanie" zou
kunnen noemen. Kort na de laatste we
reldoorlog was een tanker van 20.000
ton een reuzcnschip en zo'n tien jaar
geleden waren dat schepen van 40 tot
50 duizend ton. Speciaal wat de tan
kers betreft bestaat er momenteel een
niet te stuiten tendens om steeds gro
ter schepen te gaan bouwen. In Japan
werd kort geleden de eerste tanker van
209 duizend ton in dienst genomen en
in Europa werd de kiel gelegd voor een
tankschip van 200 duizend ton. Dat is
nog niet alles, want in Japan, Engeland
en Duitsland liggen reeds plannen ge
reed voor tankers van rond 500 duizend
ton. Dergelijke projecten vereisen ech
ter een revolutie in de scheepsbouw-
techniek, want het ligt voor de hand,
dat dergelijke reuzen niet meer op de
traditionele wijze op het droge kunnen
worden gebouwd.
Reeds in de laatste tien jaar ging
men er bij het bouwen van grote
schepen toe over gebruik te maken van
bouwdokken, zodat deze schepen niet
meer van de helling van stapel be
hoefden te lopen, doch gewoon te wa
ter konden worden gelaten door het
dok te laten zinken en onder het schip
weg te trekken.
Wanneer men echter schepen van een
half miljoen ton wil gaan bouwen, met
een lengte van 300 tot 450 meter en
misschien nog wel meer, wordt het
onrendabel om daarvoor speciale bouw
dokken te vervaardigen. Er bestaan
daarom plannen om dergelijke gigan
ten drijvend in het water te bouwen.
Secties
Zoals nu reeds gebruikelijk, worden
aan land de secties (delen van de
romp) geprefabriceerd. Men krijgt dus
een soort bouwdoos-systeem en elke
bouwsteen is een deel van de scheeeps-
romp. Deze secties kunnen drijven,
worden te water gelaten en dienen dan
in het water aan elkaar gezet te wor
den.
In theorie is dit allemaal prachtig,
maar in de praktijk zullen er nog ver
schillende technische problemen moe
ten worden opgelost, voordat een en
ander kan worden gerealiseerd. Zo
kunnen bijvoorbeeld de secties niet op
de juiste manier aan elkaar gelast
worden, voorzover het delen betreft,
die onder water liggen. Men heeft reeds
gedacht aan het gebruik van een dui
kerklok, doch ook dat blijkt niet de
juiste oplossing. Men meent nu een
andere methode gevonden te hebben en
wel door het gebruik van een klein
dok, dat geschikt is om twee secties
aan elkaar te bevestigen. Wordt een
nieuwe sectie daaraan toegevoegd, dan
schuift het dok op om het te verbinden
deel boven water te houden. En zo
schuift het kleine dok steeds een sectie
op, terwijl de reeds met elkaar ver
bonden delen vrij in het water drijven.
Een ander probleem vormt het bedek
ken van het onderwaterdeel met een
beschermende laag. Men overweegt om
hiervoor zelfklevende plastic-folie te
gebruiken.
Veranderingen
De scheepsbouw zal niet kunnen ont
komen aan revolutionaire veranderin
gen. Het is een logisch gevolg van de
behoefte tot het bouwen van steeds
groter schepen. Scheepswerven zijn
veel te klein en ook de grote dokken
blijken niet groot genoeg te zijn. Wan
neer men het systeem van het bouwen
van reuzenschepen, vrij drijvend in het
water, kan perfectioneren, dan zijn er
geen grenzen meer wat betreft de
grootte van zeeschepen. Dan moet het
ook mogelijk zijn, het zojuist in Enge
land gereed gekomen plan voor de
bouw van een tanker met een draag
vermogen van enige miljoenen tonnen
ten uitvoer te brengen. Deze schepen
zullen nooit zoals hun voorgangers op
het droge komen om te worden ge
schilderd of gerepareerd. Alles zal in
het water geschieden, hoogstens met
gebruik van een klein drijvend dok.
Bovendien zullen deze reuzen van de
toekomst aanmerkelijk veiliger zijn.
Men zou denken, dat dergelijke lange
smalle schepen grote kans lopen door
midden te breken. Maar hoe langer de
schepen worden hoe minder kans daar
op bestaat. Het gevaarlijkst zijn name
lijk die golven, die even lang zijn als
de scheepsromp lang is. Op de grote
oceanen zijn de golven nooit langer
dan 300 meter. Een tanker van onge
veer 350 meter lang zal dus vrijwel
geen kans lopen een golf te ontmoeten
die hem zou kunnen breken.
Tot nu toe kan men slechts metalen
platen met een dikte van hoogstens 40
millimeter in de scheepsbouw gebrui
ken, aangezien bepaalde lasverbindin-
gen bij dikker metaal niet mogelijk
zijn. Bij het bouwen van de toekom
stige reuzentankers zal men toch moe
ten trachten een voldoende stevige
constructie te maken en daartoe zullen
in deze schepen extra spanten en an
dere verstevigingen worden aange
bracht. Aangezien men anderzijds wil
trachten het bouwgewicht zo klein
mogelijk te houden, maken de ontwer
pers gebruik van elektronische compu
ters bij hun berekeningen.
Een groot probleem gaat de aan
drijving van deze schepen vormen, om
dat men steeds grotere scheepsschroe
ven nodig heeft. De vervaardiging van
dergelijke geweldige schroeven is op
zich reeds moeilijk, maar het transport
van de fabriek naar de plaats waar het
schip gebouwd wordt, zal onoverkome
lijke bezwaren opleveren, wanneer de
schroeven nog groter worden. Tot nu
toe werden juist de zeer grote schepen
door middel van één schroef voortbe
wogen. Men verwacht dit probleem te
kunnen oplossen, door de reuzentan
kers te voorzien van twee tegen elkaar
in draaiende schroeven, die elk van
een formaat kunnen zijn dat nog ver
voerd kan worden.
Ongetwijfeld zal het door deze revo
lutionaire scheepsbouw in de toekomst
mogelijk zijn tankers van enorme
grootte en een draagvermogen van mil
joenen tonnen te bouwen. Er zullen
echter slechts weinig havens in de we
reld zijn, die deze schepen zullen kun
nen herbergen.
104. Intussen was Wasilew I. Oms
komsk weer wat gekalmeerd en hij
trad opnieuw de kamer binnen, waar
uit hij nog maar zo kort geleden de
kleine Wladimir met bruut geweld
verwijderd had.
„Ik snap er niks van", mompelde hij.
„Hoe kon die kist nu leeg zijn? Toen
we haar in de smidse oppakten, woog
ie immers zwaar genoeg!"
„En dat kwam omdat ik er in zat",
zei toen brigadier Piet, daarmee de
vraag van W. I. Omskomsk beant
woordend.
„Wel Barrroesjanak Trrrammelant-
skiü" knalde Wasilew I. Omskomsk
toen verbaasd. Hij had immers hele
maal geen antwoord op zijn gemom
pelde vraag verwacht en hij had al
evenmin kunnen vermoeden, dat zich
plotseling een onbekende bezoeker in
het vertrek zou bevinden. Die bezoeker
scheen zich trouwens volkomen op zijn
gemak te voelen en had een plaatsje
gezocht in de gemakkelijkste zetel van
het vertrek.
„Hoe bent U hier binnen gekomen,
meneer?" bulderde W. I. Omskomsk.
„Dat zei ik toch al", lachte de brig-
ges. „Jullie hebben me zelf naar bin
nen gedragen! Dat gaat je nu de kop
kosten, lieve vriend. Buitenlandse am
bassadeurs mogen namelijk veel, maar
één ding mogen ze niet. En dat is in
breken in de huizen van onze landge
noten.
„Zo, dus je weet alles....?" zei de
volkscommissaris grimmig. „Nou, dan
is het maar goed, dat je niks kunt be
wijzen, hè?"
„Dat dacht je maar", grinnikte bri
gadier Piet. Hij haalde de spoel van de
bandrecorder en stak die lachend in
zijn binnenzak. „Alles staat op de
band", zei hij. „Ik had het toestel zelf
aangezet.
