Cjrocn Twarts JexeU in het karL,
locstand op Groeneplaats blijft
vrijwel ongewijzigd
(j
Iwestie Son ja
log in beraad
IJveren voor vrede en bij elkaar
over de vloer komen
htruiming zou raadhuisbouw f 198.000.-- duurder maken
Kleurentelevisie
ELECTROHUIS
Woningbouwvereniging
wil hoogbouw
in Den Burg
Winterprogramma Raad van Kerken
jDAG 22 SEPTEMBER 1967
81e JAARGANG No. 8202
gare N.V. y/h Longevcld De Roofl
itbus 11 - Den Burg, Texel Tel. 2741
Harry de Graaf, Keesoralaan 43, Den
tel. (02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
Verschijnt dinsdag en vrijdags
Bank: Nederl. Middenstandsbank; Coöp. Raif-
feisenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ3,30 p.
kw. 30 ct. incasso. Advert.: familieberichten
14 ct p. mm.; andere advert. 12 ct p. mm.
De brief die namens 16 organisaties aan gemenetebestuur en raad is ge-
.nden en waarin geprotesteerd werd tegen de gedeeltelijke afzetting van
Groeneplaats. heeft weinig effekt gesorteerd. Loco-burgemeester J. Daal-
vertelde dat de aannemer het gedeelte van de Groeneplaats beslist niet
m missen. De door hem opgegeven bouwprijs was dan ook gebaseerd op
gebruik van dit stuk. Zou hij de diverse keten, Romneyloods e.d. elders
,oeten plaatsen, dan zou de bouw veel kostbaarder worden. Drijver had de
eerkosten begroot op ƒ198.000,Het gemeentebestuur is met de proteste-
inden van mening dat de afgezette Groeneplaats een weinig fraai beeld
omit, maar het kan niet anders. Een troost is dat de aannemer heeft toe-
segd dat deze toestand geen dag langer zal voortduren dan noodzakelijk
Hij verwacht dat dit slechts één zomerseizoen het geval zal zijn.
Ook de heer J. Westdorp (PvdA), lid
m de Raadhuiscommissie, had de be
daren bestudeerd maar wist geen al-
rnatief. Hij gaf toe dat men zich niet
dig had gerealiseerd dat door de ge-
aatste schutting de straat bij Horlo-
»rie Bakker en de VIVO-zelfbediening
el zeer smal zou worden, evenals de
ergang Vismarkt-Groeneplaats. Bij
VIVO-zaak zou de schutting zeker
n a anderhalve meter naar achteren
weten en Westdorp stelde voor dit
n de aannemer te vragen. De heer
lalder wist al dat daar geen bezwa-
n tegen zouden bestaan. Hij dacht
it het met de schade aan het toeris-
e nogal zou loslopen en de aanvoer
x>r de lammerenmarkt is de laatste
..iren slinkende zodat ook daar geen
oblemen uit zullen voortkomen. Des-
ods kan marktruimte worden gescha-
n door een der "ringen" van Den
urg voor het verkeer af te sluiten,
erigens gaf de voorzitter toe zelf
schrokken te zijn van de huidige toe
and op de Groeneplaats. Maar de
hade die de middenstand verwacht te
den is niet aanwijsbaar. „Het kost
aar één seizoen. Die toestand moeten
e maar accepteren; het hoort tot de
iboorteweeën van ons nieuwe raad-
Bedenkingen
De heer Daalder had tegen de brief
'erigens wel bedenkingen want het
as hem gebleken dat enkele personen
aarvan de namen onder het stuk
tonden, van niets wisten.
Een andere brief die betrekking had
de raadhuisbouw was ,ingekomen
in de ,Fa. Jan Agter uit Den Burg.
Fa. Agter schreef vernomen te heb-
:n dat slechts één installatiebureau
worden gevraagd voor de aanleg
n elektriciteit in het gebouw, maar
topte dat ook Agter in de gelegenheid
u worden gesteld prijsopgave te doen.
heer Daalder zei dat het gemeente-
stuur hierover langdurig had gespro-
n met o.a. de raadhuiscommissie,
aar dat besloten was met het begin-
van de open begroting door te gaan
t betekent dus dat de architect één
itallateur zal benaderen en deze het
erk zal gunnen, tenzij de prijs hoger
ordt dan hij heeft geraamd. Deze me-
ode is in het belang van de snelheid
het teamwork op het project. Op
«elfde wijze zullen de schilder, ov-
stallateur enz. worden uitgezocht.
Bedrijfsgebouw of niet?
Veel discussie lokte de brief uit die
itvangen was van de heer H. Smit,
>eve „Sonja". De heer Smit wilde zijn
fcrderij met woonhuis „vrij" verko-
n en B. en W. hadden dit geweigerd,
et gemeentebestuur was van mening
weest dat het hier met ging om een
drijfsgebouw omdat er slechts 10 are
rond bij lag en had daarom bepaald
in Hotel Texel
VRIJDAG
19.00 - 19.56 De koninklijke pa
leizen in Engeland.
20.50 - 21.15 Lucy Ball Show
ZONDAG
16.10 - 17.00 „Er was eens.
sprookje van Moeder de
Gans.
MAANDAG
20.05 - 20.30 Wereldmuziekcon
cours Kerkrade 1966.
dat Smit alleen mocht verkopen aan
een Texels gezin. In zijn brief tekende
de heer Smit tegen deze beslissing ern
stig bezwaar aan. Hij kreeg dinsdag
een aantal raadsleden op zijn hand.
Met name de heer Standaart was van
mening dat het hier wel degelijk ging
om een bedrijfsgebouw. Dat er slechts
tien are grond bijhoort zegt niets, want
er kan elders gelegen grond worden
bijgepacht. De heer J. Witte (KVP)
wees er op dat zelfs zonder bijbehoren
de grond de boerderij als agrarisch be
drijfsgebouw kan blijven functioneren
b.v. door er een legbatterij in te plaat
sen terwijl het ook als bedrijf kan wor
den aangemerkt als er een pension van
wordt gemaakt Ook de heer C. H. Roe
per vond het duidelijk dat het woon
huis van „Sonja" als bedrijfswoning
moet worden aangemerkt. Het gebouw
is beslist niet rendabel te maken door
verhuur aan een gezin.
Vrees
De heer Daalder legde uit dat bij het
gemeentebestuur de vrees bestaat dat
de boerderij door iemand van de over
kant wordt betrokken 'die er een twee
de woning van maakt. Het gebouw ver
liest dan zijn bedrijfsfunctie en er is
weer een huis verloren voor de nog
zeer vele woningzoekenden op Texel
De raadsleden wijzigden hun standpunt
echter niet. Ze bleven van mening dat
het hier ging om een bedrijfsgebouw,
ook zonder grond, en dat de woning
dus niet tot de woningvoorraad kan
worden gerekend. De heer Alb. Dros
(PvdA), lid van de woningcommissie
had echter wel een ander standpunt:
Het is pas een bedrijfswoning als er
meer dan een halve hectare grond bij
ligt. Verder werd naar voren gebracht
dat de heer Smit nog niet getracht
■heeft zijn boerderij aan een Texelaar
te verkopen. De voorzitter: „Vrij ver
kopen van Texelaar aan Texelaar is
tegenwoordig toegestaan. Verder durft
de gemeente met het oog op het grote
aantal woningzoekenden niet te gaan.
Het eiland zou anders in korte tijd
overspoeld worden door tweedewo-
ningbezitters. Deze beperkende bepa
ling kan niet worden opgegeven. Ik
zou overigens de dag zegenen dat het
wel kan, maar nu moeten we in de
eerste plaats aan onze eigen burgers
denken". De heer P. Smit (KVP): „Die
man is invalide, hij moet het gebouw
op een of andere manier verkopen".
Wethouder Joustra; „Dat kan. Tegen
een nieuwe agrarische bestemming is
geen bezwaar". De heer Daalder: „We
hebben Smit laten weten dat hij eerst
moet proberen het huis aan een Texe
laar te verkopen door het plaatsen van
een advertentie. Als dat niet gaat kan
er verder gepraat worden. Ik dacht dat
dit een redelijk standpunt is. We heb
ben er ook geen bezwaar tegen als hij
het gebouw aan iemand van de over
kant verkoopt, als deze het maar als
bedrijfsgebouw gaat gebruiken".
„Kunstje"
De heer Roeper noemde het beleid
van B. en W. in deze 'het leren van
het kunstje'. De eigenaar kan van de
eventuele gegadigden een zo hoge prijs
vragen, dat de verkoop toch afstuit.
Daalder: „Dat is de schaduwzijde, maar
in het verleden hebben wij in soortge
lijke gevallen vaker een dergelijk
standpunt ingenomen. Soms waren er
dan al onderhandelingen met mensen
van de overkant gaande, maar uitein
delijk kwam het huis dan toch bij een
Texelaar terecht. Het gaf ons bevre
diging dat wij op die manier Texelaars
aan onderdak hielpen". Maar ook de
heer Daalder gaf toe dat de zaken in
dit geval wat minder duidelijk liggen
en ging gaarne in op de suggestie van
de heer C. H. Roeper om de affaire nog
eens te bekijken alvorens een beslis
sing te nemen.
Aan het begin van de vergadering
zei de heer Daalder dat de toestand
van Burgemeester De Koning nog het
zelfde is. Hij wenste hem alle sterkte
toe.
Scholengemeenschappen
Van het ministerie van O K. en W.
was een brief ontvangen inzake de vor
ming van de scholengemeenschappen.
Daarin wordt voorgesteld de gemeen
telijke ULO school te Den Burg aan het
Rijk over te dragen, onder voorbehoud
dat de scholengemeenschap inderdaad
tot stand komt. De heer Daalder zei dat
het standpunt van B. en W. in deze
is dat het betrekkelijk onbelangrijk
is of de scholengemeenschap een ge
meentelijke dan wel rijksaangelegen
heid wordt, als hij er maar komt. De
raadsleden gingen daarmee akkoord.
Verder was een adres ingekomen van
de Nationale commissie tegen het Al
coholisme te Utrecht, waarin werd aan
gedrongen op het iverlbieden van de
verkoop van alcoholhoudende drank in
jeugdlokalen en clubhuizen en het ver
bieden van alle alcoholhudende drank
of sterke drank in cafetaria's, etc. Ver
der werd gewezen op de mogelijkheid
het maximumstelsel tot 1 januari 1975
te handhaven b.v. voor die delen van
de gemeente die onmiddellijk aan een
snelverkeersweg zijn gelegen. De heer
Daalder zei hierop dat de in dezelfde
vergadering te behandelen verordenin
gen o.m. een beperking van de verkoop
van sterke drank behelzen in de in de
brief genoemde inrichtingen. Het zou
echter te ver gaan voor deze inrichtin
gen ook de verkoop van zwak-alcoho-
lische dranken te verbieden, terwijl
aan de handhaving van het maximum
stelsel de (bekende) bezwaren kleven.
Het schrijven van de nationale commis
sie werd derhalve voor kennisgeving
aangenomen.
Van het gemeentebesetuur van Pur-
merend was een brief ontvangen met
het verzoek adhesie te betuigen aan
het protest van de raad van Purmer-
end tegen de door de minister gestelde
voorwaarden aan gemeenten, die een
aanvullende bijdrage uit het gemeen
tefonds hebben gevraagd. (Gedoeld
werd op het gedwongen opvoeren van
de gemeentelijke inkomsten). Ook dit
schrijven werd voor kennisgeving aan
genomen.
Verder werd meegedeeld dat B. en
W. van Texel garantie van betaling
van rente en aflossing hebben verleend
van geldleningen, opgenomen door
twee Texelaars die aan de J. P. Thijs-
selaan een woning laten bouwen.
Geen geld voor trottoir
De heer J. Westdorp had niet begre
pen, waarom er voor de aanleg van
een trottoir voor de aan de Loodssin-
gel gebouwde ww-woningen geen geld
beschikbaar is. Op een eerder gestelde
vraag hadden B. en W. schriftelijk ge
antwoord dat daarvoor eerst een be
grotingspost moet worden goedgekeurd
Westdorp herinnerde eraan dat in de
prijs van verkochte bouwgrond de
aanlegkosten van trottoirs zijn inbe
grepen; het trottoir zou dus al zijn be
taald. „Dat is waar", aldus de heer
Daalder, „Maar het geld is er nu een
maal niet. De mensen krijgen echter
rentevergoeding van het geld dat zij
door de betaling van hun grond voor
de wegaanleg beschikbaar hebben ge
steld". De heer Daalder beloofde echter
dat in afwachting van de goedkeuring,
voor een tijdelijke oplossing zal worden
gezorgd waardoor de mensen hun wo
ning behoorlijk in- en uit kunnen lo
pen. Dat laatste vond de heer West
dorp mooi, maar hij begreep niet waar
het betaalde geld dan was gebleven.
Wethouder Joustra: Het geld voor dat
stukje trottoir voor de betrokken wo
ningen is er wel, maar er moet een
héél trottoir komen. Er moet dus veel
meer geld zijn dan uit de bijdragen van
de grondkopers is verkregen. De heer
P. Smit wist te vertellen dat zelfs als
al het geld er zou zijn, toch een goed
gekeurde begrotingspost nodig is. Hij
Het bestuur van de woningbouwver
eniging Texel heeft architect Alkema te
De Koog opdracht gegeven een ont
werp te maken voor 48 woningwetwo
ningen die in blokken van drie verdie
pingen zullen werden opgetrokken. Het
worden, naar Texelse begrippen, dus
opvallend hoge huizen. Ze zijn gepro
jecteerd tussen de Bcrnhardlaan en de
Jac. P. Thijsselaan te Den Burg, waar
ze aan de omgeving, die nu nog door
ww-woningen van het gewone type
wordt beheerst, een bijzonder accent
zullen geven.
Deze hogere bouw heeft aantrekke
lijke kanten. Verwacht wordt dat de
bouwprijs per woning betrekkelijk
laag kan blijven terwijl ook het aldus
intensiever benutten van de beschik
bare bouwgrond voor de huurders dra
gelijke exploitatie mogelijk maakt. Dit
opmerkelijke bouwplan verkeert ove
rigens nog in een zeer pril stadium.
Waarschijnlijk zal er in de komende
voorjaarsvergadering van de woning
bouwvereniging meer over worden ver
teld.
vond dat een vreemde manier van za
ken doen".
De heren A. Dros, M. W. Koorn, J. J.
v.d. Berg, B. Oostra en mevrouw S.
Keesom-Karsten werden met algemene
stemmen herbenoemd in de commissie
zoals bedoeld in artikel 8, lid 1, der
woonruimtewet 1947 (womngcommis-
sis). De heer Daalder wenste de herko
zen leden veel sterkte toe. Dat hun
werk niet eenvoudig is, bleek wel uit
de juist gehouden bespreking van de
kwestie 'Sonja'.
Vervolgens stelde de raad de 18e
verordening tot wijziging van het Al
gemeen Ambtenarenreglement der ge
meente Texel vast. De heer Westdorp
meende dat veel werk zou worden be
spaard als een landelijke uniforme re
geling zou worden ontworpen. Secre
taris Beemsterboer mengde zich tegen
zijn gewoonte in de discussie en ver
telde dat het aan de raadsleden voor
gelegde ontwerp reeds werd gemaakt
naar een uniform model.
Drankwet
De nieuwe drank- en horecaverorde-
ning ontmoette geen bezwaren. De heer
Westdorp vroeg of de leeftijdsgrens
voor personen aan wie het verboden is
drank te verstrekken (16 jaar bij de
verstrekking van alcoholhoudende
drank), zowel voor alcoholhoudende
als sterke drank op 18 jaar kan wor
den gesteld. De Voorzitter had daar
geen bezwaar tegen, maar kwam daar
op terug nadat de heer C. H. Roeper
had opgemerkt, dat het hem te ver zou
gaan, als men iemand tussen 16 en 18
jaar weigert bier te tappen De heer
Standaart wees erop dat het onder
scheid tussen 16- en 18-jarigen ook in
de landelijke regeling wordt gemaakt
en het is ter voorkoming van misver
standen beter zich daar aan te houden.
De heer Westdorp bleef het een beden
kelijke zaak vinden. Zestienjarigen be
schikken veelal over een bromfiets en
als zij bier gaan drinken.... Maar hij
wilde er geen halszaak van maken en
legde zich bij de landelijke regeling
neer.
Zie vervolg pagina 2
BURGELIJKE STAND VAN TEXEL
van 13 tot en met 19 september 1967
Geboren: Nicolaas Jan, zv. Jan Uit
geest en Elsje A. Oostra; Jan Michiel,
izv. (Martinus F. Witte en Maria M.
Smit; Pieter Willem, zv. Pieter J. van
Leeuwen en Anna Sweere; Martha
Jetske, dv. Arie J. van der Vis en Ma
ria E. Boks; Christina Albert'ha, dv.
iHuibert W. Kooi en Anna C Witte;
Cornells Jacobus, zv. Comelis J. M.
Bakker en Johanna van der Hoeven.
Ondertrouwd: Hielke Bruining en
Paula L. Groenhof, Jan Zoetelief en
Jacoba M. Bakker; Herman J. Boekei
en Anneke van Dijk.
Overleden: Pieter Hoogerheide, oud
75 jaar; Jan de Wit, oud 74 jaar.
De Raad van Kerken op Texel, het
orgaan dat vergroting van het onder
ling begrip van de verschillende ge-
lcofsstromingen beoogt, gaat haar
tweede bestaansjaar in. Voor de ko
mende herfst en winter staan vcrSchil-
lerde activiteiten op het programma.
Het meewerken aan de door het Inter
kerkelijk Vredesberaad georganiseerde
Vredesweek (8 - 15 oktober) is daarvan
de belangrijkste. In de Vredesweek or
ganiseert de raad nl. een grote avond
in het Cultureel Centrum, bedoeld voor
vooral jenge mensen. Ds. J. M. Hoekstra
secretaris buitenland van de raad voor
de zending van de Hervormde Kerk,
spreekt over „Ontwikkelen of uit de
doeken doen" waarbij hij zal ingaan
op het actuele en dringende probleem
van de welvaartsspreiding en de bewa
pening. Ter gelegenheid van de Inter
kerkelijke Vredesweek is door het In
terkerkelijk Vredesberaad een krant
uitgegeven, "Vredeskrant 1967" die als
motto voert "Geen spreiding van kern
wapens, wel spreiding van welvaart".
Hierin wordt het probleem aan de orde
gesteld zodat deze publicatie als uit
gangspunt kan dienen voor discussie.
Op de genoemde jongerenavond hoopt
men op insprark vanuit de zaal.
Ds. P. Oskamp, een der leden van de
raad van kerken, zei ons dat het de
bedoeling is op deze wijze de jongeren
bewust te maken van dit wereldpro
bleem, hen op hun verantwoordelijk
heid te wijzen zodat wordt bijgedragen
aan het kweken van een andere menta
liteit. Op den duur zullen zo velen met
het lot van de arme landen zijn begaan
dat algemeen wordt verlangd dat re
geringsleiders e.d. dit probleem voorop
zullen stellen en ervoor in de beurs
willen tasten. Al was het alleen maar
omdat de eigen welvaart gediend is
met de welvaart van anderen.
Pressie
Op het ogenblik wordt de kloof tus
sen rijke en arme landen groter. Er zijn
tal van gelegenheden waarbij de kloof
wat minder groot kan worden gemaakt,
zoals de binnenkort te houden 2e we
reldhandelsconferentie waarbij door
vertegenwoordigers van diverse landen
tarieven en prijzen zullen worden be
paald in het internationale handelsver
keer. Het volk dat achter de vertegen
woordigers van de rijke landen staat
mag niet langer dulden dat de arme
ontwikkelingslanden een veel te lage
•prijs voor hun geleverde grondstoffen
krijgen. Er zijn nog tal van andere mo
gelijkheden om de achterblijvende lan
den gelegenheid te geven wat vooruit
te komen In nauw verband met het
welvaartsprobleem staat het oorlogs
probleem, met name de kernbewape
ning. In de Vredeskrant 1967 worden
de verschrikkelijke gevolgen van een
kernexplosie geschetst, komt de Ency
cliek Populorum progressio ter sprake
en wordt gezegd wat iedere Nederlan
der kan doen om aan de oplossing van
de problemen bij te dragen. Dit alles
komt dus aan de orde tijdens de avond
die op 13 oktober in het Cultureel Cen
trum wordt gehouden.
Verschillende kerken op Texel ver
spreiden de Vredeskrant in groten ge
tale onder hun leden, b.v. door ze bij
te sluiten in kerkkrantjes of door ze
uit te reiken bij de kerkdeur. Gehoopt
wordt dat de inhoud ook gespreksstof
zal vormen op scholen, in jeugdclubs
en in discussiegroepjes.
Voorts worden de kerken gevraagd
zondag 15 oktober tot vredeszondag te
maken.
Andere activiteiten
Om elkaar te leren kennen moet je
eerst bij elkaar over de vloer geweest
zijn, zegt ds. Oskamp. Daarbij doelt hij
op het verzoek van de Raad aan alle
Texelse kerken om in hun dorp een
"rondleiding" langs de verschillende
kerkgebouwen te organiseren. Dit zou
moeten gebeuren na een avond die door
de plaatselijke geestelijken en predi
kanten wordt geleid. Bij het aandoen
van de verschillend kerkgebouwen
wordt aandacht besteed aan de opstel
ling van tafel, doopvont, kansel en al
taar en de gang van zaken in de ere
dienst. Het bezoek aan elke kerk zou
kunnen worden afgesloten met zang,
schriftlezing of gebed. Zo'n avond kan
het begin zijn van voortgezet contact
en gesprek. Overigens maakt de raad
van Kerken zelf ook een kerketocht,
langs alle kerken van Den Burg. Dat
speciaal de aandacht wordt gevestigd
op de verschillen tussen de kerken is
niet tegen de bedoelingen van de Raad.
Men is van mening dat het verdoezelen
van de verschillen geen zin heeft.
Oecumenische zondag
De protestantse kerken worden ge
vraagd de tweede Adventszondag, 10
december, tot Zondag Oecumene te ma
ken en dat in gebeden, prediking, ge
meenschappelijke kerkdiensten tot ui
ting te laten komen. De R.K. Kerk
kent reeds een dergelijke zondag, Wil-
librordusdag op 12 november. Mogelijk
zullen injde toekomst de reformatorische
en r.k. oecumenische zondag komen sa
men te vallen. Dit is mogelijk in het
licht van een nieuwe landelijke ont
wikkeling: er wordt een nationale
Raad van Kerken gevormd, waaraan
ook wordt deelgenomen door de Gere
formeerde en Katholieke kerk. De band
met de Wereldraad van Kerken, waar
bij gereformeerden en katholieken niet
zijn aangesloten, wordt daardoor losser.
In januari zal de Gebedsweek voor
de eenheid worden gehouden. In alle
dorpen zal een gesbedssamenkomsl
worden georganiseerd.
Voor februari/maart staat een ge-
spreksavond over het kerkelijk ge
mengde huwelijk op het programma.
Het onderwerp is een heet hangijzer
waarmee de kerken in toenemende ma
te worden geconfronteerd. De gespreks-
avond is voor ieder toegankelijk.
Oecumenisch "Onze Vader"
Het oecumenische "Onze Vader" dat
door Roomskatholieke en reformatori
sche bijbelgeleerden is vertaald uit het
Griekse Nieuwe Testament, voorziet in
een behoefte, vooral tijdens interkerke
lijke samenkomsten. De kerken wordt
gevraagd het gebed in de nieuwe vorm
in gebruik te nemen. De teksten zijn
verkrijgbaar a 1 cent.
Omdat de toekomst aan de jeugd is,
wil men vooral de jongeren bij het
werk van de Raad van Kerken betrek
ken. Dit najaar zal een speciale ge
spreksgroep worden belegd waarbij
jonge leden van verschillende kerken
kunnen zeggen wat naar hun mening
moet gebeuren inzake kerkverande-
ring.
