Cjrocn Jjwartsjexeh in het harL,
Niet alle kottervissers zijn blij
met Sociale Verzekering
MEUBELS uit geheel EUROPA
Schippers vrezen toename ziekteverzuim
Strandhuisjes
weggespoeld
Het statussymbool
De vakanties in 1968
Meubelhuis Texel
ai,C. Vlaming:
„Er is niet aan
te ontkomen
ons nieuwe feuilleton
[PAG 6 OKTOBER 1967
81e JAARGANG No. 8106
lpTe N.V. v/h Langeveld De Roofl
jlbus 11 - Den Burg» Texel Tel. 2741
Harry de Graaf, Keesomlaan 43, Deo
(el. (02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
S3
Ondanks alle moderne voorzienin-
>n is de noordzeevisserij een roman-
;ch bedrijf gebleven. De kerels, die
ke maandag de haven van Oude-
hild uitvaren om er pas vrijdag weer
rug te keren, worden nog altijd be
bouwd als avontuurlijke zeebonken
et een beroep vol risico's, ondanks
i( feit, dat het zeil reeds lang heeft
aatsqemaakt voor een motor van
mderden paardekrachten, dat de
hepen een flink stootje kunnen heb-
ezjj >n, terwijl radio, radar, echo-lood,
sdetector en allerlei andere elektro-
sche apparatuur het vissersleven
iel wat minder ongewis maken dan
het verleden. Maar tochde
ementen zijn nooit helemaal bere-
inbaar. Van de vangst is men niet
j voorbaat zeker, evenmin als van
opbrengst. Neem daarbij het harde,
ïgeregelde leven aan boord, het ont
ij eren van huiselijk comfort en gezins
ven, het zware werk bij dag en
icht en het is zonder meer duidelijk
jrf ook van de visser van vandaag
>el wat wordt verlangd. Toch zijn er
iel wat Texelaars, die aan de roep
m de zee geen weerstand kunnen
eden. Gebrek aan arbeidskrachten
;elt men op de Texelse vloot nauwe-
jis, in tegenstelling tot vroeger.
Het is niet alleen de beste boterham
te hen trekt. Wie het alleen daarom
te doen, slaagt niet als visserman,
kt de heer P. C. Vlaming uit Ooster-
ïd. Hij kan het weten, want hij is een
ide rot in het vak. Hij maakte de
kei van de Texelse kottervloot vanaf
eerste prille begin in 1926
;e. In dat jaar liet P. Drijver de
irste kotter bouwen, maar ging er
k*ee jaar later mee failliet. Hetgeen
laming senior er niet van weerhield
het ook met een kotter te probe-
5n, evenals v.d. Vis in 1928. Dat wa
in de TX 11 en TX 39, scheepjes met
Kit
P. C. Vlaming (67)
54 jaar gevaren
DE KOOG Het door stormwind
(gezweepte Noordzeewater heeft in de
icht van woensdag op donderdag 18
in de 21 strandhuisjes van de heer
Wuis weggespoeld.
De bouwsels sloegen uit elkaar en
reven de zee op. Ook enkele andere,
irticuliere, huisjes gingen op deze
ijze verloren. In de loop van gisteren
In aan het strand van paal 17 diverse
hotten aangespoeld. Deze worden
li ijverig verzameld in de hoop er
eer zoveel mogelijk huisjes uit te
linnen samenstellen. De uiteindelijke
rhade kan dus nog niet worden ge-
lamd.
naar hedendaagse begrippen beschei
den afmetingen en vermogens, maar
toen revolutionair. Wat die motorver
mogens betreft is er heel wat veran
derd, vooral de laatste tijd. Toen een
visserman in 1947 zijn motor liet ver
vangen door een van 200 pk, vroeg
men of hij niet lekker was. „Wat moet
je met zo'n zware motor?!" Dit jaar
zijn in diverse kotters krachtbronnen
van 600 pk. geplaatst en daar verbaast
niemand zich meer over.
Verzekering
Toch waren we niet voor het schrij
ven van de geschiedenis van de Texel
se kottervloot naar P. C. Vlaming ge
komen. Het ging om een actuele ont
wikkeling in de visserij: de verplichte
sociale verzekering. Het is een onder
werp, waarover heel wat verhitte
discussies zijn gevoerd in visserskrin
gen. De kotterbemanning was tot voor
kort zo vrij als een vogel. De risico's
van zijn gevaarlijke beroep dekte hij
door zich particulier te verzekeren en
overheidsbemoeiing op dat punt zag hij
niet graag. Het paste eenvoudig niet in
de sfeer van maatschapsverhouding en
deelvissen.
Vlaming zegt; „Een moeilijk punt die
sociale lasten. We hebben er nooit mee
te maken gehad, maar toch zullen we
eraan moeten geloven. Van de minister
heb ik wel begrepen, dat het er beslist
zal worden doorgedrukt ondanks de
tegenstand. In die dingen zullen we
Het gezin Overvest deelt slechts matig mee in de alom heersende wel
vaart, al verdient de heer des huizes een behoorlijk salaris. Maar met
twee studerende kinderen houd je niet veel over. En veel, wat eigenlijk
gekocht moet worden, blijft behoren tot de vrome wensen. Het is voor
al de 16-jarige dochter Tonia, die opstandig is, vooral ook, omdat ze
vanwege haar krappe zakgeld nooit met schoolfuifjes kan meedoen.
Bovendien is het gezin Overvest in de Larixlaan de enige, die geen
auto bezit. Tonia voelt dit als een groot gemis, want een auto is in
haar ogen
Er zijn van allerlei kleine gezinsmoeilijkheden en -zorgen. Als vader
Overvest tenslotte zwicht en een tweedehands wagentje koopt,
is iedereen weliswaar opgetogen, maar al heel gauw ontstaan er dan
moeilijkheden. Heel grote moeilijkheden zelfs. Even gaat het gezin
door de diepte, maar een aanstaande schoondochter, die aanvankelijk
niet voor vol wordt aangezien en deswege werd verguisd, is de redster
van het gezin. Alles komt uiteindelijk op z'n pootjes terecht. Maar
vóór het zover is
Enfin, u gaat er ongetwijfeld genoeglijke momenten mee beleven, want
wij vangen vandaag aan met de publikatie van
Ongetwijfeld gaat U ongemerkt meeleven met gezin Overvest, want
zo zijn er vele in den lande. Wellicht is dit feuilleton zelfs een spie
geltje
moeten groeien. Sinds 1 juli wordt al
geld van de bemanning ingehouden,
waarschijnlijk is dat te weinig, dat zal
aan het eind van het jaar blijken. Het
laatste woord is er nog niet over ge
zegd, want de knechten zijn het niet
in alle opzichten met de regeling eens.
Velen vinden dat het hen te veel geld
kost in vergelijking met de particu
liere verzekering van vroeger, dat kan
ik me wel voorstellen. Maar er zijn er
ook die er gewoon niets van willen
weten en dat is onredelijk. Maar Texel
is in vergelijking met Urk nog zeer
soepel. Daar voelt men er helemaal
niets voor en tracht men zich door
slinkse manoeuvres aan de verzeke
ringsplicht te onttrekken. Ze willen het
daar zo spelen, dat de bemanning het
schip huurt, zodat ze formeel zelfstan
dig worden. Die zaak is voor de rech
ter gebracht, maar ik geloof niet dat
ze slagen".
Andere exploitatie
Sinds honderden jaren gaat het er
bij het varen „op deel" bij de exploi
tatie als volgt toe. Van de bruto-
opbrengst bij de afslag worden de kos
ten afgetrokken (ijs, brandstof etc.) en
van het netto-bedrag is de helft voor
de bemanning en de andere helft voor
het schip, ongeacht het aantal opvaren
den. Nu komt daar verandering in,
want ook de premie voor de Sociale
verzekering moet worden ingehouden
en dat is geen gering bedrag. Het to
tale bedrag aan AOW, loonbelasting en
Sociale lasten beloopt straks bijna de
helft van het bruto-salaris.
Met de oude vrijwillige verzekering
was men veel voordeliger uit, maar
men was dan ook niet onbeperkt ver
zekerd. Vlaming: „Alle Texelse vissers
waren verzekerd, daar hadden de
schippers collectief voor gezorgd. Als
je een ongeluk kreeg aan boord, zodat
je voorlopig thuis moet blijven, kon je
hoogstens 26 weken trekken. Dat was
niet veel. Ook de wekelijkse uitkering
was laag. Nog niet zo lang geleden
ƒ42,Maar bij een hoge uitkering
zou het ziekteverzuim beslist toene
men. We verwachten dat dit onder de
nieuwe regeling ook zal gebeuren, hoe
wel de mentaliteit op de Texelse vloot
goed is.
Ongelukken
Maar Vlaming geeft volmondig toe
dat de oude regeling niet je ware was.
Vooral de laatste jaren hebben zich
vrij veel ongelukken voorgedaan. „Ik
heb 54 jaar gevaren, maar in de laatste
vier jaar zijn er ernstiger ongelukken
in de Nederlandse visserij geweest dan
de vijftig jaar ervoor". Hij doelt daar
bij op het beruchte kapseizen van kot
ters met „bokkentuig". In de afgelopen
jaren zijn op die manier maar liefst
12 kotters ten onder gegaan, vaak met
man en muis. Tijdens de laatstgehou
den vergadering van de Nederlandse
Vissersbond, waarvan Vlaming be
stuurslid is, werden 18 vissers herdacht
die alleen in 1966 waren omgekomen.
Van deze mensen waren velen onvol
doende verzekerd, zodat hun nabe
staanden ten laste van de gemeenschap
kwamen.
Aanleiding
Volgens Vlaming zijn deze gebeurte
nissen de aanleiding geweest voor het
van overheidswege instellen van de
venplichte verzekering. Het zou mis
schien anders zijn gelopen als eerder
was begonnen met veiligheidsvoorzie
ningen, zoals die nu in de bokkenvis-
serij worden toegepast. Vlaming neemt
als voorbeeld zijn eigen in aanbouw
zijnde kotter. Allerlei snufjes zijn toe
gepast in het belang van de veiligheid,
ook om kleinere ongelukken te vermij
den. Terugkomende op de sociale ver
zekering van de kotterbemanning zegt
hij: Waj hebben aan boord twee jon
gens varen, die van het jaar willen
trouwen. Die zetten dus een gezinnetje
op en hebben 6traks de dokter en het
ziekenhuis vrij en als ze worden uitge
schakeld hebben ze bruto 43 gulden
daags. Zoiets is een flinke premie
waard, maar anderen vinden dat ze
teveel betalen. Het bedrag dat sinds 1
juli wordt ingehouden is te laag. Daar
moet minstens 5°/o bij".
De knechten hebben al een paar keer
vergaderd in Oudeschild. Ook tussen
knechten en schippers wordt in goede
harmonie overleg gepleegd. De knech
ten vormden een commissie die met de
schippers naar Alkmaar ging om te
vergaderen met de andere afdelingen
van de Vissersbond. Er zullen nog
heel wat woorden worden gesproken
alvorens de in te houden percentages
definitief vaststaan. Erg lang mag het
niet duren, want minister Roolvink is
ongeduldig.
Schipper - knecht
Eenvoudiger zou het zijn als de
knechts, net als in het bedrijfsleven op
de wal, op CAO-basis zouden werken,
zoals bij de reders. De mensen krij
gen een vast loon plus een zeer klein
deel van de besomming. Maar daar wil
men niet eens aan denken.
Vlaming Dat willen we niet. Je zou
dan een echte schipper - knecht verhou
ding krijgen, het hele leuke samenspel
zou weg zijn. Bovendien is een vast
loon weinig stimulerend. Een nacht
extra (vissen betekent nu ook extra
verdienen. Dat willen we vóór alles zo
houden; er zou anders weinig meer aan
zijn". De ontwikkeling van de Neder
landse visserij toont duidelijk aan hoe
zakelijk-juist deze gedachte is. De re
dervisserij kwijnt; terwijl de deel vis
serij zich uitbreidt.
Vlaming „Ach, we hebben de nieu
we regeling niet zelf gewild. Het werd
ons voorgeschreven door de regering.
We moeten er maar niet teveel over
mopperen. Er zijn veel meer maatrege
len geweest waar we niet enthousiast
over waren maar later zeiden we vaak:
het was zo gek nog niet".
Goede toekomst
Sprekende over de toekomstperspec
tieven van de visserij in het algemeen
zegt Vlaming „Dat zit wel goed. Op
Texel zeker, want er zijn veel jonge
mensen die er wat voor voelen. Een be-
manningsvraagstuk hebben we niet
meer. Het is nog niet zo lang geleden
dat op onze twee 6chepen vijf mensen
werkten die van de vaste wal waren
aangeworven. Erg lastig met dat reizen
en de extra kosten enz. Vijf jaar gele
den kwamen nog iedere maandag 35
mensen met de boot naar Texel om aan
boord te stappen van Texelse kotters.
Het zijn er nu nog maar drie. De jon
geren hebben ontdekt dat op Texel
voor hen niet zo veel andere mogelijk
heden zijn. Aan de overkant werken is
met alle extra kosten ook niet
alles en zodoende zijn er heel wat naar
de visserij school gegaan. Meer dan de
helft ontwikkelt zich tot goede visser-
lui. Er zijn onder de bemanning ook
jongens, die op een coaster hebben ge
varen; het leven op een kotter beviel
hen toch beter. Mooi is, dat de meesten
het langer uithouden dan een blauwe
maandag. Ik heb jongens aan boord,
die al meer dan 10 jaar meevaren. In
IJmuiden en Scheveningen zitten ze
met een tekort. Jongens gaan daar naar
Hoogovens, gaan naar Amsterdam of
werken in de vishallen.
Regering
Vlaming wil beslist niet de indruk
wekken dat hij vindt dat de regering
(Zie vervolg pagina 2)
Verschijnt dinsdag en vrijdags
Bank: Ncderl. Middenstandsbank; Coöp. Raif*
feisenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ3,30 p.
kw. 4- 30 ct. incasso. Advert.: familieberichten
14 ct. p. mm.; andere advert 12 ct. p. mm.
TEKENINGEN EN FOTO'S
IN „DE WALDHOORN"
DEN HOORN In het dorpshuis
„De Waldhoorn" wordt dit weekend
een tentoonstelling gehouden van 30
tekeningen van Blok van der Velden.
Het is een deel van de collectie van
tachtig tekeningen, die onlangs door de
gemeente werd gekocht. De prenten,
die in Den Hoorn worden getoond,
hebben betrekking op dorp en omge
ving. Om aan te tonen hoe sterk het
landschap met de ruilverkaveling is
veranderd, worden van dezelfde onder
werpen ook recente foto's getoond. De
tentoonstelling is geopend vanaf de
heropening van het dorpshuis, zater
dagmiddag, tot en met dinsdagavond.
De toegang is vrij.
VOOR BEROEP BEDANKT
DE COCKSDORP Ds. W. A. Soe-
san uit De Cocksdorp heeft bedankt
voor het beroep, dat op hem was uit
gebracht door de Hervormde gemeente
van Andijk-Oosterdijk-Wervershoof.
Vrijdag 6 oktober
Den Burg. Dorpshuis 8 uur Fotoclub De Kie
kendief.
Zaterdag 7 oktober
Eicrland, Vereniging van oudleerlingen van
de lagere landbouwschool organiseert een
ploegwedstrijd om half 2 op het bedrijf van
de heer H de Lugt, hoeve „Padang" aan de
Hoofdweg in Eierland.
Den Hoorn, 3 uur officiële opening van het
dorpshuis „De Waldhoorn"; 's avonds een
gezellige avond.
Donderdag 12 oktober
Oosterend, Herv. Centrum, 20.00 uur. Gc-
spreksavond voor jongeren. Inleiding ds. Ro-
zemond. De avond staat in het teken van de
landelijke vredesweek en is georganiseerd
door de Hervormde jeugdraad van Oosterend.
Vrijdag 13 oktober
Den Burg, Cultureel Centrum. I.v.m. de lan
delijke vredesweek (8 - 15 oktober) spreekt
ds. J. M. Hoekstra, secr. buitenland van de
Hervormde Raad voor de zending over
„Ontwikkeling of uit de doeken doen". De
avond wordt door de Oecumenische Raad van
Kerken op Texel aangeboden aan alle jonge
mensen van het eiland. Maar iedereen van
elke leeftijd is welkom.
Zaterdag 14 oktober
M.A.B.-club Snertrit.
GEEN 6 MAAR 60 TON
In het artikel „Jaarverslag Vétéri-
nair-Hygiënische Dienst" in het vorige
nummer schreven wij dat door de
destructor 4037 kadavers met een ge
wicht van 6 ton waren verwerkt. Dat
gewicht was onjuist; bedoeld was ruim
60 ton. Het was nl. precies 61.325 kg.
De ministerraad heett zich akkoord verklaard met het schema voor de
vakantiespreiding in 1968 zoals het door de Stichting van de Arbeid zal
worden aanbevolen aan de collectiet sluitende ondernemingen.
Het schema voor Nederland ziet er als volgt uitvoor de eerste periode
van 1 t/m 13 juli: het westen van Nederland (Noord- en Zuidholland,
Utrecht alsmede Gelderland ten noorden en westen van de grote rivieren)
plus de metaalindustrie.
Voor de tweede periode van 15 tot en met 27 juli: het oosten en noorden
van het land plus de bouwvakken en textielindustrie.
Voor de derde periode van 29 juli tot en met 10 augustus: het qedeelte
van Nederland bezuiden de rivieren (Noordbrabant, Limburg en Zeeland).
De schoolvakanties: grote vakantie 29 juni en 1 juli tot en met 9 augustus
en V.H.M.O. 19 augustus.
Duitse vakanties
Baden-Württemberg
Bayern
Berlin
Bremen
Hamburg
Hessen
Niedersachsen
Nordrhein-Westfalcn
Rheinland-Pfalz
Saarland
Schleswig-Holstein
Paasvakantie
6/4-22/4
6/4-22/4
1/4-18/4
1/4-16/4
15/3- 2/4
27/3-17/4
3/4-20/4
5/4-27/4
1/4-22/4
6/4-23/4
30/3-17/4
Pinkstervakantie
1/6- 5/6
1/6-10/6
27/5- 5/6
1/6- 5/6
1/6- 8/6
1/6- 4/6
1/6- 4/6
1/6- 4/6
1/6- 4/6
31/5- 8/6
1/6- 4/6
Zomervakantie
25/7- 7/9
24/7-10/9
13/7-24/8
11/7-22/8
15/7-24/8
17/7- 3/9
18/7-26/8
28/6- 8/8
17/7-27/8
19/7-31/8
17/7-27/8
Uit het overzicht blijkt dat voor Texel niet bepaald van een ideale sprei
ding kan worden gesproken. De Nederlandse bouwvakvakanties en de
vakanties voor Nordrhein-Westfalen (waar het overgrote deel der Duitse gas
ten vandaan komt) vallen nl. samen Het zal in juli dus buitengewoon druk
worden. Degenen, die bij het bovenstaand overzicht belang hebben, advi
seren wij het uit te knippen.
bij
Europa Meubel
Tel. 2246 - Den Burg
Op uw verzoek wordt u gehaald en thuisgebracht