i f' BENT U 00K ZO BESCHEIDEN ALS U ACHTER HET STUUR ZIT? VOOR HETTE LAAT IS Op zoek naar de oorzaak van domheid Visbeurs van aquariumvereniging in gebruik genomen ledereen maakt fouten. Wees daarom een beetje verdraagzaam in het verkeer t ik rij beter dan de anderen, ik maak nooit fouten. Ik rij beter dan de anderen, ik maak nooit fouten. Ik rij beter dan de anderen, ik maak nooit fouten. Ik rij beter dan de anderen, ik maak nooit fouten. Ik rij beter dan de anderenKom HOU. Rijkdom en armoede spelen via het voedsel een belangrijke rol DEN BURG Zaterdagochtend om tien uur verrichtte de heeT J. Tjonk uit Den Burg de officiële opening van de eerste Texelse Visbeurs. Ten huize van de heer Harry Ellen in de Weverstraat was een klein gezelschap bijeengeko men onder wie twee afgevaardigden van de Helderse aquariumvereniging „Rasbora", om deze eenvoudige plech tigheid bij te wonen. In zijn welkomstwoord wees de heer Ellen vooral op het tot dusverre zeer bloeiende bestaan van de aquarium vereniging „In Aqua Vita", die mede een stimulans was geweest voor de tot stand koming van de visbeurs. De jon ge vereniging telt reeds 70 leden. Een bijzonder woord van dank ging naar de heer J. Schoo, die de zo noodzakelijke centrale verwarming voor de ruimte, waar de beurs is ondergebracht, be langeloos heeft geïnstalleerd. Als blijk van waardering werd de heer Schoo namens de vereniging een fraai dam bord met inscriptie en toebehoren aan geboden. Vissen cn kienhout De heer W. v.d. Kley uit Den Helder, enthousiast aquariumliefhebber en (amateur)handelaar in tropische vissen, öchonk een collectie vissen. Het ge schenk van „Rasbora" bestond uit een fraai stuk kienhout en werd overhan digd door de secretaris, de heer B. Schrieke. De Stichting Cultureel Werk was vertegenwoordigd door de heer G A Oskam, die zich bijzonder verheugd toonde met de visbeurs en vooral met de vereniging „In Aqua Vita", die naar zijn mening als zuivere „hobbyvereni ging" op Texel een belangrijke plaats inneemt. Op de vrijdagavond in de LTS ge houden bestuursvergadering van „In Aqua Vita" was besloten om de vis beurs in zijn geheel over te dragen aan de heer Ellen. Dit vooral om organisa torische redenen. Overzichtelijk Zoals reeds in ons vorig nummer uitgebreid werd vermeld, ziet de beurs er aantrekkelijk en verzorgd uit. Om het de kopers gemakkelijk te maken, zijn op alle bakken de namen en prij- REIZENDE BIBLIOTHEEK OUDESCHILD Oudeschild De wlntercollecte van de Reizende Bibliotheek is aangekomen. Er is keus naar ieders smaak uit een fraaie collectie van 150 romans en 150 jeugdboeken. Het uitlenen begint op woensdag 10 januari, niet zoals gebrui kelijk in 't Skiltje, maar in de open bare lagere school. De uitleentijden zijn als volgt: Iedere woensdag voor de jeugd van half vier tot vier uur en voor de volwassenen 's avonds van zeven uur tot half acht. De prijs bedraagt 10 cent per boek per week. zen van vissen en planten op duidelijke wijze vermeld. De bedragen voor de vissen variëren van 0,75 tot ƒ3,60. De planten zijn o\fer het algemeen iets duurder. Zaterdagmiddag dienden zich reeds vele klanten aan. Dat vissen en planten nu op Texel verkrijgbaar zijn, zal voor vele liefhebbers een stimulans zijn om hun hobby voort te zetten en voor an deren om met deze boeiende vrijetijds besteding te beginnen. „VRIENDENKRING" NEEMT NIEUW STUK IN STUDIE DEN HOORN De toneelvereniging „De Vriendenkring" heeft het toneel spel in drie bedrijven „Jong zijn we maar eenmaal" van het schrijversduo Chr. van Bommel-Kouw en H. Bakker in studie genomen. In tegenstelling tot de laatste uitvoeringen ligt dit stuk op het ernstige vlak. De voorstellingen zullen plaats heb ben op 1 en 2 maart. „BEN IK NU GETROUWD OF NIET DEN BURG De Rederijkerskamer U.D.I. heeft als nieuw stuk op haar repertoire gekozen het Engelse blijspel in drie bedrijven „Ben ik nu getrouwd of niet De uitvoeringen zijn vastgesteld op 15 en 16 maart. WETENSWAARDIGHEDEN WAT IS EEN MIJL In ons land rekenen we wat de af stand betreft met bijvoorbeeld kilome ters en daar zijn we geheel mee ver trouwd. Zo nu en dan duikt echter wel eens de naam „mijl" op als afstands maat en dan heerst er prompt verwar ring, want hoeveel is nu precies een mijl? In veel gevallen betreft het dan de zogenaamde „Engelse mijl" en dan weten velen het wel: zo ongeveer an derhalve kilometer, of nog iets juister gezegd: 1600 meter. Inderdaad bedraagt de Engelse statute mijl 1,6093 kilometer om precies te zijn, maar we moeten wel oppassen, want er is ook een Engelse zeemijl en die is 1,852 kilometer lang en dat is toch wel een aanzienlijk ver schil. Wanneer er over mijlen wordt ge sproken, dan moet men eigenlijk een tabel bij de hand hebben om de afstan den omgerekend in kilometers precies te weten, want er zijn nog veel meer soorten mijlen. De geografische mijl is bijvoorbeeld 7.4074 kilometer lang, dat is weer heel iets anders dan de Engelse mijl. Dan is er nog de Hollandse mijl, die gerekend wordt op één uur gaans en die, 5,5556 kilometer lang is. Dan zijn er nog Prui sische mijl 7,532 km; de Oostenrijkse mijl 7,586 km; de Zwitserse mijl 8,333 km, die ongeveer gelijk zijn aan de geo grafische mijl. De langste mijl is wel de Zweedse, Noorse mijl, die rond tien kilometer lang is. Voor ons dus vrij ge makkelijk mee te rekenen. De andere mijlmaten, ook onze Hollandse mijl zijn moeilijk om te rekenen. DE NAMEN VAN ONZE WEEKDAGEN Iedereen kent het rijtje weekdagen: zondag, maandag, dinsdag, woensdags, donderdag, vrijdag en zaterdag. Hebt u zich al eens afgevraagd hoe we aan die benamingen komen? Het is toch eigen lijk merkwaardig, dat velen die deze benamingen regelmatig gebruiken niet weten waar de dagen hun naam aan danken. In veel tijdrekeningen vond men het gemakkelijk om naast jaar en maand een nog kleinere tijdsindeling te heb ben en wel de week van zeven, acht of ook wel tien dagen. In de christelijke wereld kennen we de week van zeven dagen en in onze streken werd deze tijdsindeling overgenomen van de Ro meinen. Deze Romeinen hadden de weekdagen naar planeten genoemd, ge ïdentificeerd met Romeinse godheden en wel Zon, Maan, Mars, Mercurius, Jupiter, Venus en Saturnus. Dat zon en maan werd evenals Saturnus hier over genomen en zo ontstonden: zondag, maandag en saturnusdag (zaterdag). Voor de Romeinse goden plaatsten de Germanen hier hun eigen goden in de plaats die enigszins verwantschap ver toonden met hun Romeinse collega's. Zo werd Mars vervangen door Ti'us (Dings, later Dins-); Wodan kwam voor Mercurius en Wodansdag werd tenslot te woensdag; Donar verving Jupiter en Donarsdag werd donderdag, terwijl de liefelijke godin Venus werd vervangen door de godin Freya, ons nu nog her innert in vrijdag. UNIEKE BROEDPLAATSVAN DE ZEESCHILDPAD Een stukje Surinaams grondgebied, Eilanti genaamd, aan de monding van de Marowijnerivier, is naar blijkt een bijzonder belangrijk gebied. Volgens ïecente onderzoekingen is het de enige plek in de wereld, waar de African Redley zeeschildpad haar legplaats heeft. In de maanden mei, juni en juli kruipt deze schildpad in groten getale Wanneer wij de geschiedenis bezien, dan constateren we steeds weer, dat de rijken de grote mannen waren, die lei ding gaven cn het verstand bezaten, terwijl de arme mensen niets betekende cn ook dom was. Hiertegen kan men protesteren en menen, dat die kinderen van arme ouders het ook ver hadden kunnen brengen, wanneer er maar de gelegen heid was geweest dat zij scholing had den ontvangen, in de vorm van onder wijs e.d. uit zee het zandstrand op om er eieren te leggen. De African Redley wordt he laas met uitroeiing bedreigd. Aanvankelijk werd aangenomen, dat de zeeschildpadden, die dit strand als legplaats gébruikten in deze gebieden thuishoorden. Kortgeleden kwamen echter Amerikaanse wetenschapsmen sen naar Suriname om het massaal aan land gaan van de zeeschildpadden te aanschouwen. Bij de waarnemers was prof. Archie Carr, een specialist op het gebied van schildpadden. Toen hij zijn waarnemingen verrichtte, kwam hij tot de conclusie, dat de zeeschildpadden die hier aan land kropen, dieren waren, die in geheel Zuid-Amerika niet thuis behoorden, doch inheems zijn in Afrika en dat men hier te doen had met de African Redley. Een stukje zandstrand van ongeveer één kilometer lengte op Eilanti, is tot nu toe de enig bekende massale legplaats in de wereld van deze schildpad, die dus om eieren te leggen in groepen de gehele Atlantische Oceaan oversteekt. MODERNE BEVEILIGING VAN ONS VOEDSEL Het voor de voeding van de wereld bevolking zo belangrijke koren, wordt door schadelijke dieren bedreigd, ook wanneer het in silo's is opgeslagen. Normaal moet men dan met een verlies van 5% rekening houden en dat bete kent een ernstige schade. Een Engelse firma heeft in Turkije de eerste bestralingsapparatuur ter wereld gebouwd, waardoor schadelijke dieren in het koren worden vernietigd, zonder dat het koren daar nadeel van ondervindt. De straling wordt geleverd door een Kobalt-60 stralenbron, die in korte tijd alle in het koren levende schadelijke insecten, hun larven en poppen dood. Voorheen maakte men ook gebruik van gas, doch dit doodde de eieren niet, iets dat de stralen wel doen. De apparatuur kan 30 tot 50 ton koren per uur verwerken. Natuurlijk zouden er dan ongetwij feld een aantal kinderen van arme ouders geweest zijn die hadden uitge blonken, maar ook al zal men dat op het eerste gezicht niet willen geloven, toch schuilt er een grote waarheid in de bewering dat kinderen van die arme mensen over het algemeen dom waren en ook niet in staat waren pm zich tot een redelijk geestelijk niveau op te werken. Het klinkt hard, maar recente onderzoekingen hebben aangetoond, dat daar inderdaad een kern van waarheid in schuilt. Wat is namelijk het geval. In de armoede, waarin vroeger in Europa heel veel mensen leefden en waarin nu nog miljoenen mensen leven in de ontwikkelingslanden, was en is men dikwijls niet in staat de kinderen behoorlijk te voeden en hoe merkwaar dig dat ook mag klinken, daar schuilt de kern van de zaak. Wanneer men volwassen mensen lan ge tijd ondervoedt, dan lopen zij licha melijk- terug, maar aan hun geest wordt geen schade toegebracht. Anders is dat met heel jonge kinderen, babay's, kleu ters e.d. Die zijn nog in hun lichame lijke en geestelijke ontwikkeling en wanneer deze kinderen te weinig eiwit ten krijgen, dan ontstaat er een vorm van hersenschade, die leidt tot gebrek aan intelligentie, tot domheid. Al krij gen dergelijke kinderen later uitste kend onderwijs, dan zullen zij niet veel bereiken. Dat zijn de resultaten van on derzoekingen verricht in de arme ge bieden van Midden-Amerika en Afrika. Natuurlijk zijn er enkele uitzonderin gen op de regel, maar in zijn algemeen heid gaat het op. Ook blijkt, dat wanneer dit eiwitte kort generaties lang aanhoudt, de dom heid een erfelijke factor wordt. Bij dierproeven constateerde men, dat er dan enige generaties goeddoorvoede dieren nodig zijn om dit erfelijk effect te elimineren. In zijn algemeenheid geeft dit tevens een verklaring voor het feit, dat we altijd horen en leren, dat arme mensen niet intelligent zijn en behoren tot wat men pleegt te noemen „de domme massa". Het probleem is, dat wanneer ze arm blijven, ze ook dom blijven. Het is een vicieuze cirkel die de toestand continueert, wanneer deze niet door een toevallige omstandigheid wordt door broken. Met betrekking tot de ontwikkelings gebieden zien we, dat het van het aller grootste belang is, dat deze mensen re gelmatig over een behoorlijke voeding kunnen beschikken. En dit geldt wel in het bijzonder voor de kinderen, want voldoende eiwitten of een tekort daar aan kan doorslaggevend zijn voor hun gehele verdere leven. Wanneer wij deze ontwikkelingslanderi willen verheffen en wel zo, dat zij in staat zijn op eigen benen te staan, over eigen kader en in- telligentia beschikken,dan komen we er niet alleen met het geven van onder wijs, maar dan zullen we ook de kern moeten aanpakken en dat is de honger en armoede. Wij zullen het moeten zijn, die de vicieuze cirkel doorbreken, want zelf zijn deze mensen daar niet toe in staat. Zijn honger en armoede eenmaal verbannen, dan mogen we er op ver trouwen, dat de ontwikkeling wel komt. Natuurlijk gaat het hier niet om enke lingen, die uitzonderingen zijn op de regel, maar om het niveau van het ge hele volk. AMSTERDAM DIE GROTE STAD Wij Nederlanders zijn maar wat trots op de echte grote steden van ons land, zoals Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. Voor ons zijn dat grote cosmopo- litische steden, maar in wezen zijn ze maar klein vergeleken bij vele andere steden in de wereld. Goed, Rotterdam mag zich de grootste en belangrijkste haven van de wereld noemen en Am sterdam geniet ook een geweldige be kendheid als handelsstad in de wereld, maar hun roem staat niet in verhou ding tot hun grootte. Van ons land is Amsterdam de stad met de meeste in woners en wel ruwweg bijna 900.000. Toch is onze hoofdstad nog een kleuter vergeleken met een stad als Tokio met ruim 8 miljoen inwoners en New York met bijna 8 miljoen. Dat zijn steden waar bij wijze van spreken tweederde van onze landelijke bevolking in zou kunnen wonen. Uiteraard zijn er nog veel meer zeer grote steden in de we reld die verweg groter zijn dan Am sterdam. Toch zijn er onder deze ste den, waarvan wij, Nederlanders, het niet zouden verwachten. Wat denkt U bijvoorbeeld van een stad als Bogota in Columbia in het verre Zuid-Amerika met zijn ruim 1 miljoen inwoners? Het zelfde geldt voor Lima in Peru en San tiago in Chili. Milaan in Italië telt bijna twee maal zoveel inwoners als Amsterdam. Ook Hamburg, Boedapest en Djakarta, om er maar enkelen te noemen, tellen ongeveer tweemaal zo veel inwoners als onze hoofdstad. Neen, wat dat betreft kan Amsterdam zich niet meten met de echte wereldsteden. Maar gelukkig behoeft de grootte geen maatstaf te zijn voor belangrijkheid en wat dat betreft mag onze hoofdstad er gelukkig wel zijn. OPENINGSTIJDEN OPENBARE BIBLIOTHEEK De openingstijden zijn Maandag: 10.00 tot 12.00 uur; Woensdag: 19.30 tot 21.30 uur; Donderdag: van 12.00 tot 13.30 uur (niet tijdens de schoolvakanties) en 15.30 tot 17.30 uur. Vrijdag: 14.30 tot 15.30 uur en 19.30 tot 21.30 uur. Jeugd: woensdag van 14.30 tot 17.30 uur en vrijdag van 15.30 tot 17.30 u. MA AND AGENDA VAN DE STICHTING CULTUREEL WERK TEXEL Woensdag 17 januari De Waal, Dorpshuis, Oecumenische ontmoe tingsavond. Vrjjdag 19 januari 1968 Den Burg, Dorpshuis, Fotoclub „De Kieken dief", 20.00 uur. Dinsdag 23 januari 1968 Eierland, Hotel 't Eyerlandt, Plattelands vrouwen De Cocksdorp-Eierland, 19.30 uur. Jaarvergadering, voorafgegaan door brood maaltijd. Bestuursverkiezing en quiz. Den Burg, Jeugdherberg Panorama, Jaarver gadering Plattelandsvrouwen afd. Texel. Oosterend, Kerkekamer Herv. kerk. Vergade ring Herv. Manncnvereniging. Donderdag 25 januari Den Burg, Casino, vergadering Stichting Texels Folklore. Vrüdag 26 januari Den Burg, Burg. De Koning-hal, optreden van het Cantater Cabaret. Zaterdag 27 januari Den Burg, De Oranjeboom, Toneelavond van de Vereniging van Oudleerlingen van de La gere Landbouwschool. Vtijdag 2 februari 1968 Den Burg, Dorpshuis, Fotoclub „De Kieken dief', 20.00 uur. Oosterend, Gereformeerde Kerk, jubileum concert Excelsior. Den Burg, Hotel De Lindeboom-Texel, Dag- vergadering van de Ver. voor Bedrijfsvoor lichting, aanvang 10.00 uur. Zaterdag 3 februari Den Burg, De Oranjeboom, Toneelavond van de Vereniging van Oudleerlingen van de La gere Landbouwschool. Maandag 5 februari Oosterend, Kerkekamer Herv. kerk, vergade ring Herv Manncnvereniging. Zaterdag 10 februari Eierland, „De Kievit", schooltoneelvoorstelling Midden-Eierland, met het stuk „In de Ver gulde Os", een klucht van Joh. Blaaser, aan vang 8 uur. Donderdag 15 februari Den Burg, Hotel De Graaf, Postzegelruil- beurs, 20.00 uur. Vrijdag 16 februari Den Burg, Burg. De Koning-hal, kwartet Harry Sevcnstern. Den Burg, Dorpshuis, Fotoclub „De Kieken dief", 20.00 uur. Maandag 19 februari Oosterend, Kerkekamer Herv kerk, vergade ring Herv. Manncnvereniging. Zaterdag 24 februari Den Burg, Toneeluitvoering door „St. Jan'. Zondag 25 februari Den Burg, Toneeluitvoering door „St. Jan" Vrjjdag 1 maart 1968 Den Burg, De Oranjeboom, toneeluitvoering U.D.I. Den Burg, Dorpshuis, Fotoclub „De Kieken dief', 20.00 uur. Zaterdag 2 maart Den Burg, De Oranjeboom, toneeluitvoering U.D.I. Donderdag 7 maart Den Burg, Hotel De Lindeboom-Texel, Con tactavond van de Nederlandse Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten, 20.00 uur. Vrjjdag 15 maart Den Burg, Dorpshuis, Fotoclub „De Kieken dief", 20.00 uur. Dinsdag 19 maart Eierland, Hotel „De Kievit", Plattelandsvrou wen De Cocksdorp-Eierland, 20.00 uur. Voordrachtskunstenares Nel Kars „Vrouwen- spel". Donderdag 21 maart Den Burg, Hotel De Graaf, Postzegelruil beurs, 20.00 uur. Iedere woensdagmiddag van 4 tot half 5. Voorleeshalfuurtje voor de le en 2e klassen der lagere scholen, in de openbare leeszaal te Den Burg. Wijzigingen en aanvullingen voor de agenda kunnen worden doorgegeven aan het bureau Culturele Zaken, p/a Raadhuis, Den Burg, tel. (02220) 2141. - - ,"v. - PUBLIKATIE AANGEBODEN DOOR DIT BLAD IN SAMENWERKING MET DE STICHTING IDEËLE REKLAME 4:

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1968 | | pagina 2