Cjrocn <2warL-Jexels in het harL,
Texel krijgt zeer waarschijnlijk
een „drinkwaterfabriek"
■-
Huidige waterbronnen binnenkort ontoereikend
In Oudeschild
proefboring
tot 150 meter
Cantatercabaret voor tweede
maal op Texel
Nieuwe vorm van
lidmaatschap voor
Kunstkring Texel
De klokken
van Texel
FILMNIEUWS
Kampioenen geven
demonstratie
Eerste evenement
Badniiutonclub
81e JAARGANG No. 8232
COURANT
Uitgave N.V. v/h Langcveld Dc Rooij
Postbus 11 - Den Burg, Texel - Tel. 2741
id.: Harry de Graaf, Kccsomlaan 43, Den
rg, tel. (02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
RIJD AG 12 JANUARI 1968
TEXELSE
Binnen uiterlijk drie jaar zal Texel
waarschijnlijk een „waterfabriek" krij
gen om het tekort aan drinkwater aan
te vullen. De installatie zal worden
gebouwd in de omgeving van Oude
schild, hoogstwaarschijnlijk aan de
Langwaalderweg, op korte afstand
van de haven. De fabriek bestaat uit
een volledig automatisch werkende
ontziltingsinstallatie met zoveel capa
citeit, dat een belangrijk deel van het
op Texel benodigde drinkwater kan
worden geproduceerd. „Grondstof"
voor de fabriek is zout water ((géén
zeewater) dat van een diepte van 150
meter wordt opgepompt. Boven zee
water heeft dit water het voordeel dat
het afgezien van het zout zeer
zuiver kan zijn, waardoor het ontzil-
tingsproces aanmerkelijk wordt ver
eenvoudigd. Hoe groot het aandeel is
dat de Texelse waterfabriek in de to
tale drinkwaterproduktie van ons
eiland zal hebben, is nog niet te zeg
gen.
Ir. J. Haasnoot, hoofd techn. water
winning bij het PVVN, vertelde ons dat
het geheel afhangt van de mate waarin
het toerisme zich in dc komende jaren
zal ontwikkelen. Het staat echter vast
dat binnen afzienbare tijd op Texel een
ernstig tekort aan water ontstaat als
men geen nieuwe bronnen zou vinden.
De hoeveelheid water, die aan het win-
ninggebied bij Den Hoorn mag worden
onttrokken, is op den duur beslist on
voldoende.
Enkele jaren geleden kreeg het PWN
vergunning om jaarlijks wat meer wa
ter aan de Hoornder duinen te ont
trekken. Dit in verband met de verho
ging van de Witteweg, waardoor meer
water kon worden opgestuwd en vast
gehouden. Verder zal men beslist niet
mogen "gaan, omdat dan de vegetatie
van het gebied gevaar zou lopen.
Ondanks naarstig zoeken in de afge
lopen jaren is men er niet in geslaagd
elders op Texel plaatsen te vinden
waar zoet water van goede kwaliteit en
in grote hoeveelheden aan de bodem
kan worden onttrokken. Op het eiland
is ook geen geschikt oppervlaktewater.
Men stond daarom voor de keus: aan
voer van drinkwater, via een duiker,
van het PWN-net op het vasteland of
aanleg van een ontziltingsinstallatie op
Texel. Het ziet er naar uit dat de ont
ziltingsinstallatie op Texel er zal ko
men.
„Het staat nog niet definitief vast",
aldus Ir. Haasnoot. „Eerst moet worden
vastgesteld dat het water dat bij Oude
schild wordt aangeboord, werkelijk aan
de eisen voldoet. Het gehalte ijzer, am-
moniaken andere bestanddelen moet
béneden een zekere grens blijven om
de ontziltingsinstallatie naar wens te
kunnen laten functioneren".
Proefboring
Momenteel voert een grondboorbe-
drijf in opdracht van het PWN een
proefboring uit aan de Langwaalder
weg. Sedret drie weken worden met 'n
pulsinstallatie aaneengekoppelde pijp-
stukken met 'n doorsnede van ca 30 cm.
Zaterdag 13 januari
Den Burg, Hotel „De Lindcboom-Texcl",
Feestavond Paardensportvereniging.
Woensdag 17 januari
I; De Waal, Dorpshuis, Oecumenische ontmoe-
tingsavond.
Vrijdag 19 januari 1968
Den Burg, Dorpshuis, Fotoclub „De Kieken
dief", 20.00 uur.
Oudeschild, 't Skiltje, Toneelvereniging Nieuw
Leven met het stuk „Via gladde wegen", een
vrolijke thriller in 3 bedrijven door Tom
Dekker.
Elke woensdagmiddag van 4.00-4.30 uur voor-
leeshalfuur voor de kinderen van de eerste en
tweede klassen der lagere scholen in de biblio
theek.
in de grond gebracht. Thans is een
diepte van ongeveer 100 meter bereikt,
maar men zal doorgaan tot 150 meter.
Het water op deze diepte is even zout
als zeewater maar het bevat geen slib
en andere zwevende bestanddelen, die
de werking van de zoutwaterfabriek
ongunstig zouden beïnvloeden.
Een waterfabriek van het type, dat
te zijner tijd waarschijnlijk op Texel zal
verrijzen, is momenteel in aanbouw in
Terneuzen. De installatie aldaar heeft
een capaciteit van 29.000 m3 per dag.
Dit (gedestilleerde) water is zeer zuiver
en daarom zeer geschikt voor de in
dustrie. Het kan tot smakelijk drink
water worden gemaakt door het te
mengen met een hoeveelheid brak wa
ter.
Werking
Voor installaties van deze omvang
maakt men gewoonlijk zg. meertraps-
ontspanningsverdampers. Werkspoor
heeft gezien dat er op dit gebied een
wereldmarkt zal komen. Deze onderne
ming, die al dertig jaar ervaring heeft
met kleine ontziltingsinstallaties, die in
schepen worden gebruikt, heeft volgens
het zelfde principe een waterfabriek
met grote capaciteit ontworpen. Er is
veel speurwerk nodig geweest om tot
een opzet te komen, waarbij het zoete
water tegen zo laag mogelijke kostprijs
kon worden geproduceerd. Basisge
dachte is dat men zeewater verdampt,
het zout achterblijft en men waterdamp
krijgt die na condensatie zeer zuiver
water oplevert. Het verdampen van
grote hoeveelheden zout water in bijv.
stoomketels is echter veel te duur. Er
is een veel voordeliger werkend sys
teem ontwikkeld dat gebruik maakt
van de eigenschap van water dat onder
lagere druk dan de atmosferische ook
een lager kookpunt heeft dan 100 gra
den.
Lage druk
Het systeem bestaat uit een aantal
bakken of tanks, die door schotten in
compartimenten zijn verdeeld. Boven
in de tanks zijn pijpleidingen aange
bracht, waardoor het koude zeewater
van het eind naar het begin stroomt.
Onder deze leidingen vindt men op
vanginrichtingen voor het destillaat.
Bij het starten van de installatie loopt
het koude zeewater door de „boven
leiding" van de tanks. Buiten de tanks
staat een warmtewisselaar, waarin met
stoom het zoutwater wordt opgewarmd.
Uit de warmtewisselaar wordt het te
ruggevoerd naar de bodem van de tank,
waaruit de lucht intussen is wegge
pompt. Het zoute water in het eerste
compartiment gaat daar als gevolg
van de lage druk koken, waardoor
waterdamp vrij komt. De damp zet zich
af op de koude pijpen, waardoor het
water stroomt. Door deze condensatie
komt warmte vrij, die weer wordt ge
bruikt om het zoute water in de pijp
voor te verwarmen. Het distillaat
wordt dan opgevangen. Werkspoor
heeft een speciale methode ontwikkeld
om het warme zeewater vervolgens te
laten doorstromen naar een volgend
compartement, waar het proces wordt
herhaald, zij het bij iets lagere tempe
ratuur. Nu gebeuren verschillende din
gen: het zeewater dat door de pijpen
boven in de compartimenten stroomt,
wordt voor een belangrijk deel opge
warmd, krijgt in feite een
groot gedeelte van de warmte mee, die
de eerste keer door de stoom aan het
zoute water was meegegeven. De stoom
in de warmtewisselaar kan dit voorge-
warmde zeewater naar een hogere tem
peratuur brengen: verder ontstaat er
van compartiment tot compartiment
steeds zouter en 6teeds kouder water
onderin en er ontstaat steeds zoet wa
ter in de opvanginrichting.
Ook elektriciteit
De stoom krijgt men heel goedkoop
door de waterontzouting te combineren
met elektriciteitsproduktie. De hoeveel
heid warmte, die in de centrale uit
stoom kan worden gehaald is beperkt en
door betrekkelijk lage temperaturen heel
gering. Men verliest dus weinig als men
stoom bij betrekkelijk lage temperatuur
aan de elektriciteitsproduktie onttrekt.
Voor waterontzouting heeft men geen
stoom van hoge temperatuur of druk
nodig. In Terneuzen zal de ontziltings
installatie dan ook zijn gecombineerd
met een kleine elektriciteitscentrale
(25.000 kW).
De heer B. Kleinhuis, directeur van
de N.V. TEM, vertelde ons, dat het be
stuur van de TEM over deze zaak nog
niet is benaderd door het PWN. Het
TEM-bestuur heeft het balletje wel
eens bij het PWN opgegooid. Mede op
grond van het bovenstaande mag ge
concludeerd worden dat de plannen
zich nog in pril stadium bevinden.
De zoutwaterfabriek zal enkele hon
derdduizenden kosten. Hoe de zaken
voor Texel zullen liggenis nu nog
niet te zeggen. In Rotterdam wil men
ook een ontziltingsinstallatie bouwen,
daar gecombineerd met een vuilver
brandingsoven. De warmte, die bij de
vuilverbranding ontstaat wordt benut
om stoom op fe wekken. De stoom zou
dan kunnen worden gebruikt voor
elektriciteitsproduktie èn voor water
ontzouting. Door de kosten op een be
paalde manier in de elektriciteit en het
water door te berekenen, kan betrek
kelijk goedkoop water worden gele
verd: In de orde van 50 cent per ku-
kubieke meter.
Hoe het op Texel in dat opzicht zal
gaan, is onder deskundigen voorlopig
nog onderwerp van studie. Belangrijk
is op dit moment het resultaat van de
proefboring bij Oudeschild. Als het
water de gewenste kwaliteit heeft
en men heeft goede hoop dat dit het
geval zal zijn zullen pas de defini
tieve beslissingen vallen. Veel tijd heeft
men niet, want volgend jaar wordt de
waterleverantie op Texel op kritiek.
NA SLIP IN SLOOT GERAAKT
OOSTEREND De heer P. C. V. uit
Oosterend belandde maandagochtend
omstreeks kwart over elf met zijn Opel
Record ten gevolge van de gladheid in
de sloot langs de Oosterenderweg. Hal
verwege deze weg, juist in een verra
derlijke S-bocht, raakte de wagen in
een slip. De personenauto, die aan de
rechtervoorzijde vrij ernstig beschadigd
was, werd door de fa. Kaczor weer op
het droge gehaald. Persoonlijk letsel
van enige betekenis deed zich niet voor.
Het succesvolle optreden van het
Cantater Cabaret o.l.v. Wouter van
Dieren in het afgelopen seizoen is voor
de Kunstkring Texel aanleiding ge
weest om deze groep voor een tweede
optreden uit te nodigen.
Deze voorstelling zal plaats hebben
op vrijdag 26 januari a.s. om 20.15 uur
in de „Burgemeester De Koning-hal".
Het programma van de groep heeft
ten opzichte van haar laatste optreden
op Texel vele wijzigingen en verbete
ringen ondergaan. Het repertoire is op
gebouwd uit muzikale kolder, sketches
en satiren. Het gezelschap heeft de
laatste tijd veel bekendheid gekregen
door optreden voor radio en televisie.
De Kunstkring Texel gaat binnenkort
over tot wijziging van de abonnements
gelden. Voorheen betaalde men een ze
ker bedrag, waarmee de kosten van de
voorstellingen werden gedekt.
Men heeft besloten een contributie
van ƒ2,50 per seizoen te heffen waar
door een vaste kern kan worden opge
bouwd. De leden van de Kunstkring
hebben tegen een gereduceerd tarief
toegang tot de avonden, terwijl belang
stellenden dan een iets hoger entree
bedrag zullen moeten betalen.
Filmvoorstellingen
De Kunstkring is in onderhandeling
met de exploitante van het City theater
mej. R. Pen, over te houden filmvoor
stellingen. De data en de te vertonen
films moeten nog worden vastgesteld.
Men heeft eveneens pogingen in het
werk gesteld om een operettegezel-
HOTEL-PENSION LAKEMAN
OVERGENOMEN DOOR G. COEVERT
DEN BURG Per 1 maart 1968 zal
de heer G. Coevert de directie overne
men van Hotel-Pension Lakeman aan
de Emmalaan te Den Burg. De huidige
eigenaar, de heer L. Lakeman, trekt
zich terug uit het horecaleven en .zal
het huis van de heer Coevert aan de
Thijsselaan gaan bewonen. De heer
Coevert verklaarde, dat hij het bedrijf
voorlopig op de zelfde voet zal voort
zetten.
FEESTAVOND VAN IJSCLUB
EIERLAND
DE COCKSDORP De jubilerende
IJsclub Eierland hield zaterdagavond
om acht uur in hotel Kikkert een feest
avond ter gelegenheid van haar 60-
jarig bestaan. Voorzitter J. Reuvers zag
in zijn openingswoord terug op het
succesvolle bestaan van de vereniging
en hij betreurde het, dat de penning
meester, de heer H. Daalder, wegens
ziekte niet aanwezig kon zijn. Van de
zijde van andere Texelse ïjsclubs wer
den enkele geschenken aangeboden.
Namens de IJsclub Oost overhandigde
de heer ElleiV een enveloppe met in
houd, terwijl namens de vereniging uit
Den Burg een bloemstuk werd aange
boden, dat met ieders instemming aan
de zieke penningmeester werd gegeven.
Gesproken werd verder door dokter
Siebenga en de heer Monen. Van de
heer H. van Heerwaarden, die op de
vastewal verblijft, ontving men een ge-
lukwenstelegram
De heren Daalder, Stolk en Reuvers
kregen uit handen van de heer Piet
Zoetelief wegens hun veertigjarig lid
maatschap van de club een sigaren- en
sigarettenstandaard met inscriptie aan
geboden.
De avond werd tot diep in de nacht
op gezellige wijze met bal o.l.v. de heer
T. v.d. Wulp voortgezet.
SAMENSTELLING RAAD VAN
KERKEN
De Raad van Kerken, waarin een
viertal kerkgenootschappen op ons
eiland zijn vertegenwoordigd, is op het
moment als volgt samengesteld.
Het dagelijks bestuur bestaat uit ka
pelaan Boilerman, voorz., C. van Gro
ningen, secr., mevr. Vlas-v.d. Vlies,
penningmeesteresse, en A. de Haan.
Overige leden zijn J. de Boer, F. Blom,
J. v.d. Geest, J. van Heerwaarden, A.
van Heerwaarden, ds. L. Koopmans en
H. W. Stark. Bovengenoemde personen
vertegenwoordigen de R K. Kerken, de
Doopsgezinde Gemeente, de Herv. Ge
meenten en de Geref. Kerk van Den
Burg.
Zij, die het werk van de Raad willen
steunen kunnen hun bijdragen storten
op de rekening van de Raad van Ker
ken bij de Amro-Bank te Den Burg.
Ook de diverse kerken worden ver
zocht om collecten, die worden gehou
den ten bate van het werk van de Raad
op genoemde rekening over te maken.
schap naar het eiland te laten komen,
maar de kosten van een dergelijk eve
nement zijn te hoog. Wel staat reeds
vast dat een beroepstoneelgroep en het
Nederlands Kamerkoor o.l.v. Felix de
Nobel in het komende najaar ieder een
voorstelling zullen verzorgen.
NOG 100.000 MIJNEN IN DE
NOORDZEE
Volgens een schatting van experts
bevinden zich nog ruim 100.000 mijnen
in de Noordzee. De mijnendienst te Den
Helder ontvangt gemiddeld twee a drie
mijnmeldingen per week, aldus de
Marinevoorlichtingsdienst. Daarom
worden ten noorden van de Wadden
eilanden momenteel operaties uitge
voerd ter verbreding van de mijnen-
vrije vaargeul in de zgn. ET-route.
(Harlinger Courant).
NIEUWE AANWINSTEN VAN DE
OPENBARE BIBLIOTHEEK
Jeugdverhalen
M. d' Alencon, Reintje en Roodstaart,
M. van Amstel, Remke ten voeten uit,
E. Blyton, De „Vf" en de spooktrein;
W. Brinkkemper, Koosje Krul, Idem,
Witstip; D. Bruna, Nijntje; J. Duncan,
Zeven boeven en een bom; E. Enright,
De oude oom Pindar in zijn oude huis;
Idem, de oude oom Pindar met zijn
oude auto; G. Evenhuis, Op zoek naar
de Baby; M. Flack, Wouter Muis zoekt
een huis; D. Himmel, Als verstekeling
naar New York; A. Holmberg, De
roomsoes-detective; J. Meunier, Ronky
de poes; S. Michalkow, Het eigenwijze
geitje; J. P. Miller, Muisje Mientje; A.
Mitgutsch, Pedro's sombrero; H. Rom
berg, Turfje; of De eerlijke dief; H. de
Roos, De „Kameleon" op volle toeren;
Idem, De „Kameleon" schiet te hulp;
Idem, Redders met de „Kameleon";
Idem, Speurders met de „Kameleon",
Idem, Tip, top, „Kameleon"; Idem,
Trouwe vrienden van de „Kameleon";
H. Beecher Stowe, De hut van Oom
Tom; Ch. B. van Veen, Kora en haar
aap, B. Weir, Oom Richard kwam te
hulp.
CONSULTATIEBUREAU
VOOR ZUIGELINGEN
Woensdag 17 januari a.s. worden de
moeders van alle buitendorpen ver
wacht van 13.00 tot 16.00 uur.
Verschijnt dinsdags en vrijdags
Bank: Nedcrl. Middenstandsbank; Coöp. Raif-
feisenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ3,55 p.
kw. -f 40 ct. incasso. Advert.: familieberichten
14 ct. p. mm.; andere advert. 12 ct p. mm.
Wilt U even noteren
24 januari stop woensdagavond
stop van 19.30 tot 20.15 uur stop
Texel bidt om eenheid stop De
Raad van Kerken stop.
Het is voor de eerste keer, dat de
„Week der gebeden" (of zoals sommi
gen gewend zijn de Internationale Bid
week) door de twee hoofdinstanties, het
Secretariaat van de Eenheid en de We
reldraad van Kerken, gezamenlijk is
voorbereid. Voor Texel leek ons de op
dracht duidelijk: een poging om te ko
men tot één avond gezamenlijk bidden
in alle kerkdorpen op dezelfde tijd.
Wij willen U dit vroegtijdig berich
ten om het begin van deze avond (24
jan.) hiervoor vrij te kunnen houden.
Wij doen een beroep op alle verenigin
gen en besturen hun leden de gelegen
heid te geven deze korte gebedsbijeen
komst te kunnen bezoeken.
De Klokken van Texel zullen U dit
bericht op die avond in herinnering
brengen en U oproepen als Christenen
samen te gaan bidden, opdat allen één
zullen zijn.
P. J. C. Bollerman,
Voorz. Raad van Kerken
„Vernielende vuisten" is de titel van
een avontuurlijke Western, die zater-
avond en zondagmiddag in het „City-
theater" wordt vertoond. Het verhaal
speelt zich af in het stadje Rio Bravo
Junction, dat geterroriseerd wordt door
een sinister type, Zack Williams. De
geduchte marshall Wyatt Earp wordt
ter plaatse ontboden om orde op zaken
te stellen. De strijd gaat voornamelijk
om een rijke zilvermijn, die in handen
van de schurk dreigt te vallen. Na vele
vechtpartijen en revolverduels wordt
ook deze maal het kwaad bestraft. In
de hoofdrollen zien we o.a. Guy
Madison en Madeleine Lebeau Deze in
Eastmancoular opgenomen produktie is
toegankelijk voor personen van veer
tien jaar en ouder.
Kirk Douglas speelt de hoofdrol in
de film over het leven van kolonel
David „Mickey" Marcus, een held uit
de Tweede Wereldoorlog. Het verhaal
begint in 1947 tijdens het ontstaan van
de staat Israël. Marcus speelt een be
langrijke rol bij het tot stand komen
Van het leger en de kolonel, die door
zijn verbluffende staaltjes in de laatste
oorlog voor velen reeds een legenda
rische figuur is geworden, bewijst ook
nu weer een onnavolgbare persoonlijk
heid te zijn. Het gegeven van deze film
is gebaseerd op authentieke feiten,
6lechts terwille van de commercie werd
een fictieve liefdesgeschiedenis aan het
geheel toegevoegd. Naast Kirk Douglas
spelen vele bekende sterren in deze
groots opgezette produktie mee: Frank
Sinatra, John Wayne, Yul Brunner en
Senta Berger. De muziek voor deze
grootbeeld-kleurenfilm is van Elmer
Bernstein, terwijl de regie van „De
ongelooflijke overwinning" in handen
is van Melville Shavelson. De film
wordt vertoond op zondag- en dinsdag
avond en is toegankelijk voor personen
van 14 jaar en ouder.
DEN BURG Een zestal vooraan
staande badmintonspelers van de vaste
wal, onder wie enkele landskampioenen,
zullen op zaterdagavond 20 januari in
de Burgemeester De Koning-hal een
demonstratie verzorgen. De Badminton
club Texel, een van Texels jongste ver
enigingen, is bijzonder verheugd dat zij
er in haar zeer korte bestaanspcriode
nu al in geslaagd is een dergelijk eve
nement te organiseren.
De demonstratie, die ook toegankelijk
is voor publiek, is vooral als stimulans
bedoeld voor de verenigingsleden om
hun spelpeil op te voeren.
Dat het de club goed gaat, blijkt wel
uit het feit, dat men reeds veertien da
gen na de oprichting een ledenstop
moest instellen, die voornamelijk te
wijten is aan een gebrek aan speel
ruimte. Er wordt nu geoefend in de
gymzaal van de Jac P. Thijsse-school,
waar slechts één veld ter beschikking
is en in de „Burgemeester De Koning
hal", waar drie velden tegelijkertijd in
gebruik kunnen zijn. Men hoopt dat bij
een herindeling van de sportlokalitei-
ten een gunstiger regeling mogelijk is,
zodat de vereniging ook weer nieuwe
leden zal kunnen toelaten.
