Cjrocn <2warts- J~exels in het karL,
Geheimeaanval der Noormannen
kreeg landelijke publiciteit
AGENDA
4
„VN-verhaal
geeft onjuiste
indruk"
stoelen
Moerbeek's
Mariniers UN O-strijdmacht zuiverden Euforbia
Jl
GYMNASTIEKVERENIGING TEXEL
Uitvoering met diverse 'stunts'
t.g.v. 45-jarig bestaan
Voorzitter Roeper: jammer, maar ik lig er niet wakker van
Utyfr
I»
r
rSDAG 20 FEBRUARI 1968
81e JAARGANG No. 8243
itgave N.V. v/h Langeveld De Rooij
>stbus 11 - Den Burg, Texel - Tel. 2741
Harry de Graaf, Keesomlaan 43, Den
tel. (02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
Verschijnt dinsdags en vrijdags
Bank: NederL Middenstandsbank; Coöp. Raif-
feisenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ3,55 p.
kw. 40 ct incasso. Advert.: familieberichten
14 ct. p. mm.; andere advert. 12 ct p. mm.
Het bestuur van de stichting „(Dos
erend Present" zalzoals bekend, op
ten der dagen van de leesten in juli
en historisch spel opvoeren, dat in
et programma wordt aangeduid als
De aanval der Noormannen". Om
■oor het publiek zoveel mogelijk ver
assingen in petto te kunnen houden,
rilde het bestuur aan het verloop van
iet spel geen verdere bekendheid ge
en; alleen de (honderden) medewer-
enden moesten op de hoogte zijn. On-
fer die medewerkenden bevinden zich
chter twee correspondenten: een voor
fe Helder se Courant en een voor de
'exelse Courant. Beide heren waren
p de onlangs gehouden bespreking
■an het spel hartelijk welkom, zij het
ls medewerkers en niet als persver-
tqenwoordigers. Met andere woorden:
ip publikatie van de gang van zaken
lijdens het spel werd (nog) geen prijs
gesteld. Want, zo vond stichtingsvoor
zitter, de heer Joh. C. Roeper, de in-
ioud van een toneelstuk maak je toch
>k niet van tevoren bekend? Dan zou
iet publiek precies weten wat er zou
ebeuren en zou heel wat van de
anning en aardigheid eraf zijn.
Beide correspondenten deden wat
Run gevraagd was, fcij het dat een hun-
mer, die de indruk gaf toch te willen
gaan noteren, na een opmerking daar-
over door voorzitter Roeper uit protest
de zaal verliet. Laatstgenoemd inciden-
was een uitvloeisel van een conflict
at tussen het stichtingsbestuur en de
ilaatselijke redactie van de Helderse
burant was ontstaan over het publi-
atiebeleid van de stichting.
Conflict
I Tijdens een der eerste bijeenkomsten
ter bespreking van de komende feesten,
die ook bijgewoond werd door vertegen
woordigers van beide kranten, vertelde
voorzitter Roeper onder meer dat men
Boornemens was „Excelsior" te vragen
om de opening van het feest muzikale
■lister bij te zetten en dat zou worden
getracht weer de geluidsinstallatie van
Badio Holland te lenen. Toen de vol
gende dag in de HC stond dat „Excel
sior" zou meewerken en dat Radio
'oiland zou komen, dus dat de
ak al in kannen en kruiken was,
gras het stichtingsbestuur verstoord,
want zowel Excelsior als Radio Holland
moesten nog benaderd worden en zou-
n ongetwijfeld onaangenaam ver-
asd zijn in de krant te lezen, dat hun
ndeel al vaststond. Het was natuur-
|jk niet zo'n verschrikkelijke gebeur-
<nis, maar om dit soort pijnlijkheden
ïh de komende maanden te voorkomen
sloot het stichtingsbestuur de pers
ortaan niet t meer op de voorbespre
kingen uit te nodigen. In plaats daar-
_van zou het secretariaat van de stioh-
"ting commumqué's samenstellen en zo
telkens alleen dat aan de publiciteit
prijsgeven wat definitief vaststond en
waarmee aan het verrassingselement
van de feesten niet al te zeer afbreuk
werd gedaan.
Voorkeur
I Het stichtingsbestuur venstuurde de
comjnuniqué's echter op een zodanig
tijdstip, dat zij eerder in de Texelse
dan in de Helderse Courant konden
worden opgenomen. Dat was wel sneu
Moor de Helderse Courant, maar zo
ooi deelde het bestuur, als we het zo
niet doen, zou de Helderse Courant
Woensdag 21 februari
Den Burg, De Zwaan, R.K. Vrouwengilde.
%>rekcr de heer Kempenaar over de Bijstand-
Wet Na de pauze adjudant Gulmans met als
ffiidcrwcrp „Wat doen wij als doorsnee Neder
landers aan de Verkeersveiligheid".
Den Burg, Landbouwschool, 8 uur, Platte
landsvrouwen Texel. Een avond verzorgd door
de heer C. F. van Neerijncn.
Den Burg, Bibliotheek, van 4 tot half 5 een
%>orIeeshalfuur in de biblotheek voor de kin
deren uit de le en 2e klassen der lagere
■holen.
Vrydag 23 februari
Den Hoorn. Ned. Herv. kerk, zendingsavond,
Ds Vis spreekt over zijn werk op Bali.
Burg, De Lindeboom-Texcl, 't Nut. Le-
g met dia's over de Mosselcultuur door
|rs. Drinkwaard.
Zaterdag 24 februari
Burg, De Oranjeboom, St. Jan met het
paneelstuk „Mijn vrouw verlangt salaris".
Zondag 25 februari
:n Burg, De Oranjeboom, St. Jan met het
teelstuk „Mijn vrouw verlangt salaris".
in
kir
(dagblad) iets eerder met het Oosteren-
der nieuws komen en dat vinden we
minstens even naar. Tenslotte hebben
wij een eigen krant die door iedereen
gelezen wordt. Waarom zouden we deze
de primeur niet geven? Zo verscheen in
de Texelse Courant van 9 januari het
eerste communiqué onder de bekende
vast kop met de Oosterender kerk.
Het communiqué bereikte de HC echter
een halve dag te laat om nog in het
nummer van die dag te worden opge
nomen en de H.C.-redacteur, boos over
dit publicatiebeleid, besloot er geen
letter van op te nemen.
Onlangs verscheen in de H.C. een
commentaar, waardoor het conflict al
gemene bekendheid kreeg en waarin de
H.C.-redactie protesteerde tegen het
publicatiebeleid van Oosterend Present.
De aan het slot van het commentaar
geuite hoop, dat het stichtingsbestuur
alsnog een andere koers zou gaan vol
gen, zal waarschijnlijk wel nooit be
waarheid worden, want daarvoor is het
conflict teveel toegespitst en is door de
algemene bekendheid die eraan gegeven
is, het prestige een rol gaan spelen.
Verraad
Terug aan de bespreking te Ooster
end, waar de geplande Noormannen
aanval uit de doeken werd gedaan.
Hoewel de ene correspondent was weg
gelopen en de ander 'beslist niet heeft
geschreven, heeft de gang van zaken
tijdens de komende Noormanneninval
toch bekendheid gekregen, landelijke
bekendheid zelfs. In de rubriek „Bij ons
in Holland" van het blad „Vrij Neder
land" van deze week staat, na een be
schrijving van het persincident, het
volgende;
„Toen kon de voorzitter, Joop Roe
per, boer en veehandelaar, beginnen
met de uitwerking van de plannen.
Reeds in 1963 had „Oosterend alweer
present" getracht het overwegend Gere
formeerde dorp in de belangstelling te
brengen door het houden van een groot
feest. Toen heette het „Tocht naar de
Schans", waarbij in spelvorm opgerukt
werd van Oosterend naar de Schans,
een vroegere Franse vesting, waar men
naspeelde dat het Frans gezag niet
meer erkend werd. Er werd ook mas
saal bij gezongen, o.a. Wij leven vrij.
Dit jaar heet het spel „De aanval der
Noormannen". In een inleiding trachtte
men aanvaardbaar te maken dat de
Noormannen indertijd hier geland wa
ren en vervolgens legde commissielid
Bremer aan de hand van een situatie
schets, waarop de landingsplaats van de
Vikingen was bepaald, uit wat er ver
der moest gaan gebeuren. De Noorman
nen stonden onder één commandant,
elke boot zou een schipper en een aan
tal roeiers krijgen. Het dorp zou be
staan uit vreedzame dorpelingen, waar
onder een aantal vrouwen en kinderen
en enige gezagsdragers onder wie een
priester. Op de steunpunten: mannen
met wapens en zelfs enkele ruiters. De
bewapening der Noormannen: speren,
hamers en pijlen en bogen. De dorpe
lingen zouden op gelijke wijze worden
uitgerust. Met meesterlijk cynisch in
zicht bepaalde Bremer, dat bij de inval
der Vikingen de dorpelingen in paniek
moesten raken; de kinderen zouden op
slag in huilen moeten uitbarsten. (Daar
zorgen de moeders dan voor, zei de
voorzitter opgewekt). Daarna moet dan
het grote gevecht tussen beide partijen
uitbreken, culminerend in het in brand
steken yan het dorp. Vrouwen, drank
en priester worden weggevoerd, al be
staat ten aanzien van de priester geen
uitgesproken voorkeur: het mag ook
een andere gezagsdrager zijn. Maar
daar wilde de zaal, vol gereformeerde
historianen in spé niets van weten: het
idee om, net zoals ze het vroeger deden,
(Als offer aan de zee; die priester ver
zuipen we dus, zei Bremer, genietend
van dit historische succes) een Rooms
zoenoffer te brengen, sprak de aanwe
zigen aan. Als enige concessie wilde
Bremer daaraan toevoegen, dat de
Priester gespeeld zou worden door een
pop, die van tevoren in een der boten
zou worden klaargemaakt. De commis
sie zou zich nog nader beraden of ook
nog een vat wijn met de geestelijke zou
worden meegegeven. Wel drukte de
voorzitter de aanwezigen nog op het
hart, dat alles zo echt mogelijk dient te
zijn wat natuurlijk niet inhoudt dat
men elkaar al te realistioh mag moles
teren. Tenslotte werden enige costuums
(waaronder dat van de te verzuipen
priester) aan de aanwezigen geshowd,
waarna de dorpsbewoners zich op het
toneel links als Noormannen en rechts
als dorpelingen konden opgeven; aspi
rant-Noormannen moeten kunnen
zwemmen. Enige dames gingen vervol
gens energiek aan de slag en namen al
vast de maten van de Noormannen, met
in het achterhoofd de vermanende
woorden van voorzitter Roeper, dat wie
nog leuke ideeën had, die onverwijld
san de commissie moest meedelen. Met
de eerste suggestie is het niet best af
gelopen: toen iemand vroeg of het dorp
Khe San moest heten, kwam er geen
antwoord, wel hilariteit".
Commenntaar
Tot zover het verhaal van Vrij Ne
derland. Iemand der aanwezigen heeft
blijkbaar gemeend aan de gang van za
ken tijdens de Noormannenaanval toch
publiciteit te moeten geven. Voor de -
heer Joh. C. Roeper was het echter
nauwelijks de vraag wie dat kan heb
ben gedaan. Hij zei: „Er is er maar één
waarvan ik zo goed als zeker weet dat
hij een blad als „Vrij Nederland" op de
hoogte kan hebben gebracht. Ik vind
het jammer, maar ik lig er niet wakker
van; die man waarschijnlijk wél. Het
kan geen voldoening geven als je de
plannen waar een hele dorpsgemeen
schap ongeacht geloof of politieke over
tuiging achter staat in de publiciteit
brengt op een dergelijke afbrekende
wijze. Persoonlijk heb ik deze bijeen
komst, waar alle Oosterenders en kotter-
vissers waren uitgenodigd, meegemaakt
en heb meen ik net als alle ande
re aanwezigen, genoten van de wijze
waarop onze verteller, v.d. Vlis, aan het
woord was en ook hoe Siem Bremer het
spel op een prettige en vlotte wijze uit
eenzette. Ik heb ook enkele ons aanbe
volen boeken gelezen van de Noorman
nen en toen wel begrepen dat de Vikin
gen niet zulke lieve jongens waren. Bij
gelovig als ze waren, bang voor storm,
brachten ze ook aan de zee hun offers.
Dat waren vaak eigen priesters, maar
liever nog de priesters van veroverde
andere volken. Dat zal o.a. worden uit
gebeeld en daarachter hoeft men niets
te zoeken. De aanwezigen hebben dat
dan ook niet gedaan. Wanneer iemand
in de zaal het niet met ons eens was, is
er voldoende gelegenheid geweest om
dit kenbaar te maken. De manier waar
op het nu is gebeurd, is negatief en past
ons niet. Iedereen weet dat het hier
niet om een Gereformeerd feestje gaat;
iedereen doet er aan mee. Wie naar
buiten de indruk geeft, dat „Oosterend
Present" maar een kleinzielige affaire
is, bewijst Oosterend én Texel een
slechte dienst".
Zaterdag 2 maart bestaat de gymna
stiekvereniging precies 45 jaar. Dat is
wel geen echt „rond" jubileumjaar,
maar ter gelegenheid van dit zoveelste
lustrum zal toch een groots opgezette
uitvoering worden gehouden in de Bur
gemeester De Koning-hal. Aan deze
uitvoering werken niet alleen GVT-ers
mee, Uitgenodigd zijn ook de 4 beste
dames en 4 beste heren uit de kring
Hollands Noorderkwartier; ook een 16-
tal dames van de ritmische groep
„Vlugheid en kracht" uit Harlingen zal
men bezig kunnen zien. Verder telt het
programma diverse spectaculaire num
mers, die nog niet eerder werden ge
toond. Na afloop zal weer worden ge
danst in hotel „De Lindeboom-Texel".
Aan de uitvoering wordt door alle
GVT-leden, ouder dan 12 jaar, deelge
nomen Dat betekent dat er 200 dames,
heren, jongens en meisjes meedoen. Het
toneel zal voor verschillende nummers
welhaast te klein zijn, maar instructeur
Praamstra verwacht, dat het met wat
passen en meten wel zal lukken.
MEUBELHANDEL
Den Burg Tel.2572
De mariniersoefening, die
vorige week op Texel werd
gehouden is over het alge
meen naar wens, zonder
ernstige ongelukken of
overlast voor de burgerbe
volking verlopen. De
schade aan burger eigen
dommen bleef beperkt tot
een kapotte regenpijp van
een huis in Den Hoorn.
Voor herstel werd uiter
aard gezorgd. Zoals be
kend was Texel in de oefe
ning de onafhankelijke
staat Euforbia, waarvan
het zelfstandig voortbe
staan werd bedreigd door
en infiltranten. Ter be
scherming van de komen
de presidentsverkiezingen
werden de driehonderd
een subversieve beweging
mariniers van de VN-
compagnie te hulp geroe
pen. Maandag tegen twee
uur werden mariniers, wa
pens en rijdend materieel
bij het Homtje aan wal
gezet. De daar op touw gezette demon
stratie met spandoeken en het ver
branden van een pop was zo echt,
dat de op het haventerrein werkzame
burgers zioh over dit schandalig gedrag
tegenover de mariniers verontwaardig
uitlieten
De oefening verliep volgens plan.
Handenvol werk had men bij het op
sporen van revolutionairen, die bij de
Oostkust trachten te infiltreren. Bij de
nachtelijke acties werd gebruik ge
maakt van infrarood apparatuur, waar
door men bij volledige duisternis kon
zien zonder gezien te worden. Slechts
enkele infiltranten slaagden erin de
k -Iii
wachtposten te passeren. Een geslaagde
infiltrantenactie was ook het „vergifti
gen" van de drinkwatervoorraad in het
bivak bij het turfveld. Ondanks de vele
wachtposten wisten enkele personen tot
de tanks door te dringen en er een che
mische stof in te mengen. Voor zover
het niet werd gemerkt bij het vullen
van de veldflessen merkten de mannen
in de loop van de dag dat ze van „ver
giftigd" water gebruik maakten, want
door het (onschuldige) chemische mid
del werd hun urine blauw gekleurd.
Donderdag werd het hoogtepunt van de
oefening bereikt, toen de Stuif dijk van
de Mok werd bestormd. (De MOK was
in het verhaal het Euforbiaanse leger
kamp dat door infiltranten bezet werd
gehouden). Tegen het middaguur was
het geratel van mitrailleurs niet van de
lucht. Er werden grote verliezen gele
den en helicopters vlogen snel verster
kingen aan. Op dezelfde wijze werden
gewonden afgevoerd. De oefening werd
onder meer gadegeslagen door de chef
staf van het korps Mariniers, de kolo
nel Sohoenzetter. De foto werd donder
dag omstreeks elf uur 's morgens ge
maakt bij het Westerslag. De helicop
ters landden daar vlak naast de ver
keersweg om de gereedstaande verster
kingen af te halen.
Iets bijzonders is dat aan de aVond
muzikaal zal worden meegewerkt door
de Boerenkapel van het Koninklijk
Texels Fanfare. Zo enthousiast waren
de fanfare-leden, dat de kapel aanzien
lijk groter is dan cup de folkloredagen;
welhaast het gehele korps zal er die
avond deel van uitmaken. Op muziek
van de kapel zal bij de opening de op
mars worden gehouden, waarna de ge
bruikelijke vaandelgroet en het ope
ningswoord van voorzitter P. G.
Schoorl volgen.
Het nieuwe gymnastieknummer dat
dan komt, staat in 't programma aan
geduid met „Opbouw". Negen dames en
negen heren zullen „als het lukt",
zegt Praamstra in snel tempo een
soort pyramide vormen.
Volksdansen
Daarna zal men de gymnasten als
volksdansers kunnen zien, ook iets
nieuws. Veertig meisjes hebben onder
leiding van mevrouw Loning nl. een
Iraëlisohe Volksdans ingestudeerd. Dat
zijn er zoveel dat deze kringdans in
drie kringen zal moeten worden uitge
voerd.
Ook nummer vijf van het programma
noemt iets nieuws: een nummer met
ladders door jongens van 12 en 13 jaar.
Daarna volgt een vrije oefening door
een groot aantal meisjes van 13 en 14
jaar.
Het volgende nummer, het kruiskast-
springen, werd ook niet eerder op Texel
vertoond. In twee groepen zal over één
kast worden gesprongen in een zo snel
mogelijk tempo. Ook GVT-ertjes van
beneden de voor deze avond gestelde
leeftijdsgrens doen hieraan mee.
Goed turnen op de balk zullen ver
volgens de uitgenodigde top-turnsters
van de Kring Hollands Noorderkwar
tier laten zien aan welk nummer ook
de Texelse dames zullen meedoen. Een
baloëfening door „Vlugheid en Kracht"
zorgt weer voor nodige afwisseling. Het
paardspringen, het laatste nummer voor
de pauze, wordt gebracht door jongens
van 14 - 15 jaar.
Na de pauze wordt het programma
voortgezet met een hoogrekoefening
door de Kringturners en de GVT-heren,
gevolgd door eèn knotsoefening door de
junioren dames.
Bokkespringen
Het „bokkespringen" is een soort
openbare les, waarin oudere heren laten
zien wat ze er (nog) van kunnen. Dan
een nummer boogbrug, door de top-
turners van Hollands Noorderkwartier
en de Texelse heren, een oefening met
tamboerijnen door „Vlugheid en
Kracht", de lange mat door dames en
heren en brug ongelijk door HNK-turn-
sters en GVT-meisjes. Iets nieuws, dat
nu al als „de stunt van de avond"
wordt beschouwd, is het tafelspringen.
Door de heren van Texel zullen oefe
ningen worden uitgevoerd op een tafel
blad van 1.20 x 2.10 meter.
Vermakelijk zal ongetwijfeld zijn het
nummer „Vroeger.en nu". Het eer
ste deel bestaat uit een gymnastiek-
demonstratie uit vroeger tijden en als
contrast wordt een moderne ritmische
trainingsoefening getoond. De heer C.
Mets sr. heeft deze oefening, waaraan
de Harlinger dames en de Texelse da
mes van 18 jaar en ouder deelnemen,
„ontworpen". Het is tevens het besluit
van de uitvoering.
In het 45ste levensjaar staat de gym
nastiekvereniging Texel er bijzonder
goed voor. GVT telt momenteel 537
leden, van 4 tot 60 jaar. De belangstel
ling van de jeugd is zeer groot. De
laatste tijd worden opmerkelijke suc
cessen geboekt. De heer Praamstra, die
zich vast voorgenomen heeft tenminste
vijf jaar op Texel te blijven, is bijzon-
(zie vervolg pagina 2)
