Cjrom 'ZwartsJexelsin het L
Mevrouw Craanen (51) gaat
zingend door het leven
AGENDA
„Daar heb je moeder weer met d9r smartlappen
„Muziek brengt alle
mensen tot elkaar
Bouw dorpshuis
Oosterend kan
beginnen
ffJDAG 23 FEBRUARI 1968
EXELSE
81e JAARGANG No. 8244
COURANT
Uitgave N.V. v/h Langeveld De Rooi)
Postbus 11 - Den Burg, Texel Tel. 2741
Harry de Graaf, Kcesomlaan 43, Den
tel. (02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
Verschijnt dinsdags en vrjjdags
Bank: NederL Middenstandsbank; Coöp. Raif-
feisenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ3,55 p.
kw. 40 ct. incasso. Advert: familieberichten
14 ct. p. mm.; andere advert 12 ct p. mm.
99
„]a, ik zing altijd. En het vreemde is:
ook als ik verdrietig ben ot boos. Ik
reageer alles af met zang. Dat was
vroeger al zo. Toen ik verpleegster
was, heb ik eens straf gehad. Ik werd
van een bepaalde barak weggestuurd,
maar een ogenblik later zong ik in het
bad het hoogste lied. Dat hebben ze
me toen heel erg kwalijk genomen".
Mevrouw J. Craanen-Hemelrijk „ze
kennen me allemaal als Janny
Craanen" lacht hartelijk en stralend
als ze aan het incident terugdenkt.
Janny Craanen lacht veel en altijd
even stralend. Ze heeft het druk in
haar familiepension aan het Schilder
end, maar weet toch altijd weer tijd te
vinden om „voor niks of een beetje"
anderen te vermaken. Dat is in deze
tijd van toenemend passief amusement
een opmerkelijk feit. Mevrouw Craa
nen is van een zeldzaam en uitster
vend ras.
Daarom bellen we dinsdagmiddag
aan bij pension „Zonnéhoek". Als ze de
deur opent heeft ze juist het haar ge
wassen. Dat moest nu gebeuren, want
die avond treedt ze op in het Gollards
Rustoord. „Ja, je moet alles plannen",
zegt ze. „Maar moet ik zó op de foto?"
De doek gaat af. Even later klikt de
'sluiter. Mevrouw Craanen is een mak
kelijk fotomodel. Vragen of ze éven wil
lachen, hoeft niet. Want ze lacht al,
oortdurend. In de drukgemeubileerde
huiskamer, waar de piano gereed staat
en andere muziekinstrumenten voor het
grijpen liggen, zitten we al gauw aan
de koffie en de cake. Mevrouw Craanen
vertelt en doet het door ons geplande
kwartiertje tot een dik uur uitlopen.
„Ja, ik ben verpleegster geweest, tien
|jaar. In Den Helder en later in „Duin
en Bosch" waar ik m'n zwarte kruis
|heb gehaald".
Onderwijzeres
,Maar daarvoor was ik onderwijze
res. In de tijd van Colijn was -dat; ik
mocht voor een rijksdaalder etiketten
plakken in een school in Den Helder.
Maar er moest meer verdiend worden,
want de studie had m'n ouders een
hoop geld gekost". De werkeloosheid
heerste ook in het verp'leegstersberoep.
Janny Hemelrijk kwam als zoveelste op
een enorme lijst te staan en mocht van
geluk spreken dat ze dankzij een goede
relatie toch aan het werk raakte.
„Later, toen Ek 21/s en Nien lVf was,
was het juist andersom. Toen smeekten
ze me of ik hier voor de klas wilde
EERSTE LEPELAAR
WAARGENOMEN
DE KOOG Dc heer KI. Minnes
uit De Koog en zyn vrouw hebben
zondagmiddag bü De Cocksdorp de
eerste Lepelaar van dit jaar waargeno
men, hetgeen buitengewoon vroeg is.
De heer Minnes zag de vogel vanuit
zijn auto in de berm van de Vuurtoren-
weg bij de dijkafgang. Langzaam rij
dende naderde hij het dier tot op zeer
korte afstand, zodat een vergissing met
een andere vogelsoort uitgesloten is.
Meer dan een week eerder had men te
Wieringcn al lepelaars in de richting
van Texel zien vliegen. Hoewel de
waarnemer er zeker van is zich niet te
hebben vergist, zyn dc vogels toch
later nergens meer waargenomen. Kort
daarop meende een Texelse vogelwach
ter een aantal Lepelaars te zien over
komen, maar hij was door het heiige
weer minder zeker van zijn zaak en
hield het achteraf op kleine zwanen.
Maar de eerste Lepelaar is er nu echt,
een dag of twaalf eerder dan gewoon
lijk.
FOLKLORE WIL VOOR 15 MAART
ƒ6000,— BINNEN HEBBEN
Om tot realisering te komen van het
komende zomerprogramma van de
Stichting Folklore Texel, zal weer veel
geld nodig zijn. Gelijk vorig jaar wil
het bestuur er van verzekerd zijn, dat
het geld ook inderdaad aanwezig is.
Deze zekerheid is beslist noodzakelijk
om te komen tot een fraai geheel.
Ieder wordt derhalve dringend verzocht
zijn of haar bijdrage te storten op de
Ned. Middenstands Bank te Den Burg
t.n.v. „Stichting Folklore Texel". Op 15
maart zal een bedrag van ƒ6000,
moeten zijn gestort, om de plannen te
kunnen laten doorgaan! Gehoopt wordt,
dat men dit jaar niet al te veel hoeft
te bedelen.
Vrijdag 23 februari
Den Burg, De Lindeboom-Texel, 't Nut. Le
zing met dia's over de Mosselcultuur door
Drs. Drinkwaard.
Den Hoorn, Ncd. Herv. kerk. zendingsavond,
Ds. Vis spreekt over zijn werk op Bali.
Zaterdag 24 februari
Den Burg, De Oranjeboom, St. Jan met het
toneelstuk „Mijn vrouw verlangt salaris".
De Koog, Badhotel Prinses Juliana, De Duin-
"kanters met het stuk „De Vuurtoren". Alleen
voor donateurs.
Zondag 25 februari
Den Burg, De Oranjeboom, St. Jan met het
toneelstuk „Mijn vrouw verlangt salaris".
Maandag 26 februari
De Cocksdorp, De Hoog, Plattelandsvrouwen
De Cocksdorp-Eierland. Causerie met film
door mevr. Meinderlsma over haar reis naar
Zuid-Afrika.
Woensdag 28 februari
Den Burg, Federatievergadering Doopsgezinde
Zusterkring, 2.30 uur.
Vrjjdag 1 maart 1968
Den Hoom, Dorpshuis „De Waldhoorn", To-
ncelver. De Vriendenkring met het stuk
„Jong zijn we maar eenmaal", 8 uur.
Den Burg, Dorpshuis, Fotoclub „De Kieken-
dief', 20.00 uur.
Zaterdag 2 maart
Den Burg. Burg. De Koning-hal, Jubileum-
uitvoenng GVT. Bal na in hotel „De Linde
boom-Texel".
Den Hoom, Dorpshuis „De Waldhoorn", To-
ncelver. De Vriendenkring met het stuk
„Jong zijn wc maar eenmaal", 8 uur.
Iedere woensdagmiddag van 4 tot half 5.
Voorleeshalfuurtje voor de le en 2e klassen
der lagere scholen, in de openbare leeszaal te
Den Burg.
staan, maar ik kon niet. Een gekke
wereld toch! M'n gasten hebben het wel
eens over de goede oude tijd, maar ik
heb er onplezierige herinneringen aan.
Van de 32 leerlingen, waarmee ik des
tijds in de kweekschoolklas zat, kwa
men er maar vier bij het onderwijs te
recht".
Drukte is stimulans
Maar ter zake. Hoe kan mevrouw
Craanen in haar drukke pension tijd
vinden om liedjes en gedichten te ma
ken? „Een zorgelijk bestaan stimuleert
Hoe drukker ik het heb, hoe beter en
sneller ik kan rijmen. Die poppenkast,
die we vanavond in de Gollards op
voeren, heb ik geschreven toen we zes
tien man te eten hadden, tussen de be
drijven door. Telkens even snel wat op
schrijven, dat gaat heerlijk. Die (poppen
kast gaat over de geschiedenis van de
buurt, maar voor de Gollards heb ik
alles herschreven en van toepassing ge
maakt op de bewoners. Voor de andere
rusthuizen doe ik dat ook. Dat is een
heel werk en het is maar voor één
keer. De medespelenden vonden het
prachtig. Er heerst een machtige sfeer
in die buurtvereniging. Ze willen wat
en dóen wat. Allemaal zijn ze reuze
vindingrijk. Ik maak al jaren revuetjes.
Vaak met gestolen melodietjes, maar
dit jaar heb ik het meeste zelf gemaakt.
Met dat zelf maken ben ik al in de ver
pleging begonnen. Daar werden avond
jes gegeven en ik merkte dat ik wijsjes
•kon maken en ook nog de woorden
erbij".
Texels repertoire
Mevrouw Craanen heeft, wat zij
noemt, een Texels repertoire. Het is een
grote collectie zelfgemaakte liedjes
over het Koger strand, de vuurtoren,
haar geboortedorp Oudeschild, Den
Hoom enz. Er zijn ook oude Texelse
verhalen en voordrachten bij. Ze kan
daarmee makkelijk een avond vullen
en dat doet ze dan ook regelmatig,
meestal voor haar gasten die wekelijks
van zo'n gezellige muziek- en zang
avond verzekerd zijn. Ze zegt: „Met het
Texelse repertoire ben ik al begonnen
toen ik m'n man leerde kennen. Die had
ook veel leuke ideeën. Grote revues
hebben we o.a. gemaakt met de Stem
des Volks. Daar zijn we zelfs mee naar
Alkmaar geweest. Er waren drie revues
over Texel: een algemene, een over de
jaargetijden en een over de zeven dor
pen. We maakten ook veel politieke
revuetjes om op te voeren op de eerste
mei. Zelfs de Partij van de Arbeid heeft
er belangstelling voor getoond".
Circus Schilderend
„Jammer, dat veel Texelaars niet erg
vasthoudend zijn. De Stem des Volks is
ook over de kop. Daarom vind ik dat
Schoonoordbuurtje zo leuk. Ieder jaar
maar weer met een nieuw programma
komen en dat met die krappe kas. Ik
weet niet goed waarom het daar wel
kan en nergens anders op Texel. Ik
denk dat het zit in de eenvoud van de
mensen. Die willen zich nog voor elkaar
interesseren en zich inspannen voor an
deren. Daar hebben ze gewoon plezier
in. Er is eens iemand uit die buurt ver
huisd, maar die wilde al gauw weer
terug, zó miste die zijn omgeving. Ik
woon op het Schilderend. Hier zou je
zo'n buurtgemeenschap niet van de
grond krijgen. In een lied heb ik het
wel eens gedaan. Een heel circus had ik
er van gemaakt. Drijver in een trapeze
nummer en Rab op een olifant en meer
van die dingen. Vreselijk gek. We heb
ben het natuurlijk alleen in besloten
kring gezongen".
Geboortgrond
Mevrouw Craanen zingt graag over
Texel. Ze houdt van het eiland en voor
al van Oudeschild, waar ze geboren
werd a!ls dochter van de vermaarde
Gouden Ploeg-man Hans Hemelrijk.
Hoe gehecht ze aan Texel was, merkte
ze toen ze in de oorlog geen vergunning
kreeg erheen te gaan. „Ik zat toen in
Castricum, in „Duin en Bosch". (Ik heb
daar maar twee jaar gewerkt, want ben
voor de krankzinnigenverpleging maar
matig geschikt, teveel gevoelsmens).
Toen begon ik gedichtjes te maken over
het eiland. Het was wat chauvinistisch
en de mensen vinden het nu smartlap
pen Dat is waar, maar de Texélaar is
een beetje sentimenteel, weet je dat
wel 7 Daarom deden die liedjes 'het wel,
hoe pretentieloos ze ook waren. Er gaat
geen jaar voorbij of ik zing ze allemaal
minstens tachtig maal. Elke wéék heb
ik in het eetzaaltje een Texelse avond.
Daar komen de gasten met hun intro-
ducées, soms wel een man of 70 - 80".
Duitse liedjes
„Van die liedjes zijn er nu ook in het
Duits vertaald: „Texel, o Texel, was
bist du schön.Een Duitse letter-
(zie vervolg pagina 2)
De strijd om 't nieuws in alle landen
Wordt ook gevoerd aan Texels
stranden,
De wereld staat daar op zijn kop,
Want de kleine slokt de Grote op
De inzet: 't feest van Oosterend,
Da's niks, zo zegt de grote vent,
Je hebt 't alleen bij 't rechte end,
Als ik er vroeg ben in gekend
Die vent is een provinciaal
Dat weten we toch allemaal
Een échte krant van landsformaat
Maakt zich om zoiets toch niet kwaad?
Héél Texel leest de kleine krant,
Heel Texel is daarop gebrand,
Hier leest men naast een échte krant
Het kleine blad van 't eigen land!
De grote vent, een „reuzebink"
Is minder sterk en minder flink
Dan veel poeha hem schijnen doet,
De gróte doet het niet zo goed
De kleine krant, van zessen klaar
Is onze eigen Texelaar
Zijn kop zegt duid'lijk: Groen en Zwart
Nog altijd Texels in het hart
De grote vent met veel bombarie.
Zingt meer als koe dan als kanarie,
Die koe met ribben van een schaap
Zet hiermee slechts zichzelf voor aap
Roeper, Siem en Van der Vis.
Timmer, Trap en Van der Vlis,
Vlaming, Daalder en ook Slot
Maak je zomaar niet kapot.
Het grote feest van Oosterend,
Slaagt zeker, dat is al bekend.
Ondanks een Vrij Nederland
Gaat héél Texel, hand in hand!
Blikkend naar zo'n grote broer
- Wat zijn ze flink, wat zijn ze stoer -
Dankt Texel, hoe het werd bedacht
Met zo'n reclame hem gebracht l
Wij zingen saam nu in refrein:
Lang leev' de provinciale krant
Lang leev' vooral Vrij Nederland,
Wat is het goed, wat is het fijn
Dat daar zo knappe jongens zijn
VI.
OOSTEREND Het gespannen
wachten is beloond. Begin deze weck
keurde Gedeputeerde Staten van
Noordholland goed dat de gemeente
Texel ƒ55.000,beschikbaar stelt, ten
behoeve van de bouw en inrichting van
het Gemeenschapscentrum te Oosterend.
Ook de Rijksgoedkcuring kan elk ogen
blik worden verwacht, wat betekent dat
alle belemmeringen uit de weg zijn ge
ruimd en dat hoofdaannemer Drijver
die met een zeer tegemoetkomende prijs
uit de bus is gekomen met het werk
kan beginnen. De officiële ingebruik
neming van het dorpshuis zal een der
programmaonderdelen zijn van de Oos-
tcrender feesten van deze zomeT.
In de bouw- en inrichtingskosten (to
taal dus ƒ225.000,wordt met
ƒ94.000,bijgedragen door het minis
terie van Maatschappelijk Werk. De
Oosterender bevolking moet 10%>
(ƒ22.000,op tafel leggen, ƒ6000,is
er al, zijnde het batig saldo van de
afgelopen feesten „Oosterend weer pre
sent". Gehoopt wordt dat het resteren
de bedrag bij de komende feesten over
blijft. De provincie Noordholland droeg
ook een belangrijk steentje bij:
ƒ30.000,—. Er lopen nog aanvragen
voor enkele kleine aanvullende lenin
gen.
Bovenstaande tekening van gemeen
tearchitect v.d. Struijs toont het te
bouwen gemeenschapscentrum, zoals
het zal verrijzen aan de Mulderstraat,
hoek Bijenkorfwegje. De eerste plannen
voor de bouw werden destijds gesmeed
na afloop van „Oosterend weer Pre
sent". Het waren de heren Rentenaar,
Drijver en Wierenga, die de eerste stap
pen ondernamen en direct grote mede
werking ondervonden van de heer G.
A. Oskam van Culturele Zaken in Den
Burg. Laatstgenoemde heeft een enor
me hoeveelheid brieven aan allerlei
instanties verzonden en de zaak steeds
warm gehouden. Nu al is het stichtings
bestuur hem bijzonder erkentelijk.
Meer over het Oosterender dorpshuis
vindt men op het derde blad van deze
krant.