Groen ^wartr jexels in het harL,
Jellema mag toch bar-dancing
bouwen in Kantoorstraat
serviezen
Minister liet schorsing raadsbesluit opheffen
Motieven nog
onbekend
ANTIEK SANDALEN
Prof. Dr. V. Westhoff:
Waddeneilanden zijn ook in
botanisch opzicht bijzonder
Door variatie iu milieu
grote rijkdom
A. Mantje, schoenhandel, Hogerstraat
echte gezinsbank
Bericht voor onze
adverteerders
JDAG 17 MEI 1968
itgavc N.V. T/h Langcveld De Rooü
ius 11 - Den Burg, Texel - Tel. 2741
Harry de Graaf, Keesouilaan 43, Den
Wlitel. (02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
81e JAARGANG No. 8267
De heer J. Jellema zal in oktober van
dit jaar beginnen met de verbouw van
enkele oude schuren in de Kantoor
straat te Den Burg tot bar-dancing.
Deze week kreeg de heer Jellema via
zijn advokaat (officieus) het bericht dat
de Minister van Volkshuisvesting het
raadsbesluit, waarbij aan de heer Jelle
ma in november 1967 vergunning was
verleend, niet voor vernietiging heeft
willen voordragen. In tegendeel: Gede
puteerde Staten hebben opdracht ge
kregen de schorsing van het besluit op
(c heffen, een feit, dat naar wordt ver
wacht, binnen enkele weken zal worden
bevestigd. Dan zullen ook de motieven
bekend worden, die de Minister tot zijn
besluit hebben gebracht.
Dit is het voor de heer Jellema ver
heugende, maar voor de buurtbewoners
sombere besluit van een nogal inge
wikkelde kwestie.
Per 1 oktober 1967 kocht de heer J.
Jellema, eigenaar van De Buteriggel
te De Koog, een drietal aaneengebouw-
de schuren van de N.V. v/h C. R. Keij-
ser Si Co. in de Kantoorstraat te Den
Burg met de bedoeling er een bar-dan
cing in oud-Hollandse stijl van te ma
ken Vergunning voor de verbouw kon
hij bij de gemeente niet direct krijgen,
hoewel men sympathiek tegenover de
plannen stond. De bestemming van de
bedoelde percelen was in het uitbrei
dingsplan n.l. omschreven als „gebou
wen voor uitoefening van nijverheid,
handel en ambacht" en daaronder viel
een bar-dancing niet, zo concludeerden
B. en W. In die mening werden zij ge
sterkt door de stedebouwkundige en de
juridische afdeling van de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten. Vergun
ning voor de verbouw was daarom al
leen mogelijk met toepassing van arti
kel 20 van de Wederopbouwwet. Dat
betekende dat het bouwplan in de
krant werd aangekondigd en dat be
langhebbenden in de gelegenhed waren
tegen deze wijziging van het uitbrei
dingsplan bezwaar aan te tekenen. Die
bezwaren kwamen er in verrassend
grote hoeveelheid. Vrijwel geen buurt
bewoner liet zich onbetuigd bij het
uiten van zijn vrees voor verontrusting
e.d. B. en W. moesten daarom de ver
gunning weigeren.
Geluidwcring
De heer Jellema ging echter niet bij
de pakken neerzitten. Hij nam een
advocaat in de arm en richtte zich in
een uitvoerig beroepsschrift tot de ge
meenteraad. Daarin bracht hij o.a. naar
voren dat het gevreesde lawaai van de
dancmg tot een minimum zou kunnen
worden beperkt door toepassing van
geluidwerend materiaal; hetgeen door
TNO werd bevestigd. Het beroeps-
schrift maakte blijkbaar diepe indruk.
Bovendien waren verschillende raads
leden van mening, dat de heer Jellema
niet het slachtoffer mocht worden van
een stedebouwkundige bepaling waar
mee in het verleden bij het opstel
len van het utbreidingsplan een be
staande toestand werd gelegaliseerd.
Het gevolg was dat de gemeenteraad
de heer Jellema alsnog de bouwver
gunning verleende en het voorstel van
B. en W. om het tegen de weigering
gerichte beroepsschrift ongegrond te
verklaren, van de hand wees. Het
standpunt van het gemeentebestuur
werd wel gedeeld cloor de heren Roe
per, Gernaat en Zijm, een duidelijke
minderheid dus.
Schorsing
Het gemeentebestuur gaf zich echter
niet gewonnen. Bij monde van loco
burgemeester Daalder werd meege
deeld dat het nu genomen raadsbesluit
voor schorsing en vernietiging zou
worden voorgedragen bij De Kroon.
Gevreesd werd nl. dat de buurtbewo
ners bij het toch doorgaan van de
bouwplannen andermaal zouden pro
testeren, nu tegen het feit dat niet
werd gebouwd in overeenstemming
met het uitbreidingsplan. In dat geval
zou GS wellicht de bouw halverwege
stilleggen, waardoor men nog verder
van huis zou zijn. Beter was het
daarom een uitspraak van de Kroon te
forceren door het raadsbesluit daar ter
vernietiging voor te dragen.
Nadat van GS bericht was ontvan
gen, dat het raadsbesluit inderdaad was
geschorst, viel rond het bar-dancing-
project een stilte die zo werd ge
vreesd wellicht een jaar of langer
zou duren, gezien de tijd die doorgaans
bij Kroon-aangelegenheden gemoeid is
De handtekening van de Koningin is
er evenwel niet aan te te pas gekomen,
aangezien de Minister na een uitvoerig
onderzoek, ook ter plaatse, geen aan
leiding heeft gevonden om het raads
besluit ongedaan te maken. Hieruit kan
men de conclusie trekken dat horeca
bedrijven blijkbaar wel onder het be
grip „bedrijfsbebouwing hahdel, nij
verheid, ambacht" mogen vallen. Dit
kan dan consequenties hebben voor
andere wijken van Den Burg, waarvoor
deze bestemming geldt. Overigens was
de bestemming van het Kantoorstraat
je een duidelijke afwijking van de om
geving. Mogelijk zal de raad te zijner
tijd beslissen deze afwijking ongedaan
te maken. Een en ander hangt ook af
van de motieven die de Minister tot
zijn besluit hebben gebracht en waar
over wij over enkele weken hopelijk
meer kunnen vertellen.
De -heer Jellema zal dus één seizoen
later met zijn bar-dancing beginnen
dan de bedoeling was. De schuren heb
ben dus langer ongebruikt gestaan,
maar een tegemoetkoming in het ren
teverlies wordt momenteel betaald
door aannemer Daalder uit De Cocks-
dorp, die ten behoeve van de bouw van
de AMRO-bank de schuren als opslag
ruimte van bouwmateriaal huurt. Nog
minder rouwig om de vertraging is de
heer Jellema als hij denkt aan het
ongerief (afsluiting Kantoorstraat met
schutting waar blijven de ingezon
den stukken? Red.) dat hij van de
bankbouwwerkzaamheden zou onder
vinden.
Oud-Hollandse sfeer
De heer Jellema toonde ons de teke
ningen van de toekomstige bar-dan
cing. De drie schuren, resp. daterend
uit 1867, 1908 en 1930, dienden vroeger
als paardenstal ten behoeve van de
Hervormde kerkgangers. Onder het
hoge dak was het hooivak en op de
plaats van het in 1930 volgebouwde
gedeelte bevond zich de mestplaat. Iets
van de boerensfeer zal in de toekom
stige bar-dancing blijven hangen, want
bij de inrichting zal veel gebruik wor-
De drie oude schuren aan de Kantoorstraat
in Den Burn worden nu nog als opslag
ruimte voor bouwmateriaal gebruikt. Uiterst
rechts een schuurtje dat eigendom is van
J. C. Rab N.V. Bij eventuele verkoop in de
toekomst heeft de heer Jellema het eerste
woord, zodat uitbreiding van de bar-dancing
niet uitgesloten is.
den gemaakt van oud-Hollandse en
typische boerenartikelen. De heer Jel
lema is druk op zoek naar allerlei oude
voorwerpen en ook nog naar een ge
schikte naam voor zijn etablissement
De Binneriggel lijkt hem niets en ook
een Engelse benaming verwerpt hij,
maar wie hem dè naam aan de hand
doet, zal hij dankbaar zijn.
Wat betreft oppervlakte zal het be
drijf vergelijkbaar zijn met de grootste
bedrijven van Den Burg. De totale
ruimte beslaat 300 m2, waarvan
170 m2 danszaal. Verder omvat het
gebouw een ruime hal, garderobe,
spoelkeuken, toiletten, muziekpodium,
bar en een kelder (onder de dansvloer).
Een bijzonder accent zal de etage bo
ven de hal geven. Hier wordt ook een
bar gebouwd, van waaruit men over
de dansvloer het gezicht heeft op de
bar op de begane grond. Uiterlijk zul
len de schuren worden opgeknapt. De
wagendeuren zullen door kozijnen wor
den vervangen. De heer Jellema zal de
verbouwwerkzaamheden zoveel moge
lijk zelf uitvoeren; hij heeft er de hele
winter de tijd voor. Het is de bedoeling
veel aandacht aan de geluidsisolatie te
besteden.
Voer Rotary cn belangstellenden
DR. VAN DUUREN SPREEKT OVER
REVALIDATIE
Op initiatief van de Rotaryclub
Texel wordt dinsdagavond in hotel „De
Lindeboom-Texel" een bijeenkomst ge
houden, waar het vraagstuk van de re
validatie o.a. het tewerk stellen van
minder-valide personen aan de orde
zal worden gesteld. Dr. Van Duuren
uit Zaandam, specialist op het terrein
van de revalidatie, heeft zich bereid
verklaard een inleiding te houden.
Voorts zullen enkele films over dit
onderwerp worden vertoond. Diverse
personen, die door hun dagelijks werk
met revalidatie geconfronteerd worden,
zijn persoonlijk door de Rotaryclub uit
genodigd. Maar ook anderen, die be
langstelling voor dit vraagstuk hebben,
zijn welkom.
OOSTEREND E NDEN HOORN OP TV
Zaterdag 25 mei zendt de AVRO-
televisie over Nederland 2 in het pro
gramma „Regiovizier" een filmpje uit
over beschermde dorpsgezichten in Ne
derland. Daarbij zal ook aandacht wor
den besteed aan Oosterend en Den
Hoorn.
De Waddeneilanden kennen een
grote rijkdom aan plantensoorten, die
wordt veroorzaakt door de grote varia
tie in het milieu en de ongereptheid
van het gebied. De flora van Neder
land telt ongeveer 1300 inheense soor
ten van hogere planten. Daarvan ko
men in het Waddengebied, dat qua op
pervlakte slechts een gering gedeelte
van ons land uitmaakt 620 soorten
voor. AJleen al van Terschelling zijn
560 soorten bekend; van het kleinere
Schiermonnikoog 550. Aldus stelt prof.
dr. V. Westhoff, hoogleraar in de
plantkunde en hoofd van de afdeling
botanie van het RIVON te Zeist, in een
artikel in het jongste nummer van het
Waddenbulletin, het orgaan van de
Landelijke vereniging tot Behoud van
de Waddenzee.
Aan dit artikel ontlenen wij het
volgende
De bijzondere betekenis van de Wad
deneilanden voor de natuurstudie is al
gemeen bekend. Men denke daarbij
niet alleen aan flora, vegetatie en
fauna, maar ook aan geomorfologische,
fysisch-geografische en bodemvormen-
de processen, zoals die zich bij de
duinvorming en bij het ontstaan van
schorren en kwelders voordoen. Er is
daarover al veel onderzoek gedaan en
er zijn al heel wat publikaties versche
nen die deze waarden documenteren.
Het bestaan van zovele bijzonderhe
den op de Waddeneilanden is het ge
volg van de omstandigheid, dat het een
reeks eilanden zijn, die al eeuwenlang
van elkaar en van de vaste wal geïso
leerd zijn geweest. Eilanden hebben al
tijd iets aparts. Dat geldt voor de be
volking, de cultuur en voor de natuur.
Het wordt ook door de zomergasten als
zodanig ervaren en gewaardeerd.
LAATSTE NIEUWS
Zojuist binnen,
enige fantastisch mooie modellen
at,95 en 29,95
en ze passen heerlijk.
De acht Nederlandse Waddeneilanden
(Texel, Vlieland, Terschelling, Ame
land, Schiermonnikoog, Rottumerplaat,
Rottumcroog en Griend) hebben hun
ongekend grote biologische rijkdom te
danken aan de omstandigheid, dat zij
niet te groot en niet te klein zijn en
alle, op Griend na, aan de ene kant
door de Noordzee en aan de andere
kant door de Waddenzee worden be
grensd. Ieder is qua opbouw en expo
sitie weer anders dan de andere.
Tussen Noordzee en Waddenzee heb
ben zich in de loop der eeuwen op
ieder eiland op eigen wijze en relatief
ongestoord series levensgemeenschap
pen kunnen ontwikkelen van strand,
duinen, polderland en kwelders met
allerlei soorten overgangen die in an
dere kustgebieden niet worden gevon
den.. Er zijn daaruit afwisselende en
voor ieder eiland verschillende patro
nen en levensgemeenschappen ontstaan.
Er komen daarin op klein bestek aller
lei gradiënten voor, zoals van zout naar
zoet, van nat naar droog, van kalkrijk
naar kalkarm, van zandig naar kleiig,
van wel begraasd naar niet begraasd en
nog veel meer.
Het noordelijke deel van de Neder
landse duinkust, te beginnen bij Ber
gen (N.H.) waarvan de Wadden
eilanden dus het leeuwendeel uitmaken
onderscheidt zich van de ten zuiden
daarvan gelegen duinstrook door zijn
andere geologische opbouw en door de
armoede van het duinzand aan kalk en
ijzer. Dit heeft geleid tot een zodanig
specifieke plantengroei, dat men deze
noordelijke duinen beschouwt als een
afzonderlijk plantengeografisch district,
het Waddendistrict. Behalve door het
eigen karakter van het substraat on
derscheidt het Waddendistrict zich ook
door een relatief kouder, noordelijker
klimaat, hetgeen nauwelijks tot uiting
komt in een lagere gemiddelde jaar
temperatuur doch zeer duidelijk in een
langdurig koud voorjaar (op Terschel
ling bloeit de voorjaarsflora drie we
ken later dan in Midden-Nederland) en
in een noordwaartse snel toenemend
aantal vorst- en ijsdagen. De flora van
het Waddendistrict kenmerkt zich o.a
door noordelijke soorten als Noordse
rus (Juncus balticus), Rijsbes (Vacoi-
nium uliginosum), Beredruif (Aroto-
staphylos uva-ursi), Kleine Keverorchis
(Listera cordata), Laurierwilg (Salix
pentandra), Rode bies (Scirpus rufus)
en Zevenster (Trientalis europaea), ter
wijl ook het talrijk voorkomen van de
Kraaiheide l(QEmpetrum nigrum) althans
talrijk op Texel, Vlieland en Terschel
ling) en Wintergroen-soorten (Pyrola
Verschijnt dinsdags en VTijdags
Bank: Ncderl. Middenstandsbank; Coöp. Raif-
feisenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ3,55 p.
kw. 40 cL incasso. Advert.: familieberichten
14 ct p. mm^ andere advert 12 ct p. mm.
In verband met Hemelvaartsdag
wordt de krant van vrijdag 24 mei één
dag eerder gedrukt. Advertenties voor
dit nummer moeten daarom uiterlijk
dinsdag 21 mei om 12.00 uur in ons
bezit zijn.
Directie Texelse Courant
SPREEKUUR
WETHOUDER DAALDER
Wethouder J. Daalder heeft op dins
dag 21 mei geen spreekuur.
GEVAARLIJKE SITUATIE
Op het kruispunt Pontweg-Elemert-
Hoornderweg wordt momenteel een
(tweede) Krimpenerwaardkruising aan
gelegd. Ter bescherming van de men
sen, de dit werk uitvoeren, geldt ter
plaatse een inhaalverbod terwijl men
bij het naderen van het kruispunt
steeds langzamer dient te rijden. Ge
bleken is, dat veel automobilisten zich
niet aan de borden storen en met volle
snelheid voorbijrazen. Als hierin geen
verbetering komt, zal worden overge
gaan tot het openstellen van slechts
één rijstrook met verkeerslichten,
waarvan het verkeer in beide richtin
gen om beurten gebruik kan maken.
Dat levert nogal wat vertraging op
voor de weggebruikers, zodat het wel
licht beter is dat zij zich stipt aan de
aanwijzingen houden.
rotundifolia en P. minor) een boreaal
verschijnsel is. Ook verscheidene „At
lantische" soorten in ruime zin (ken
merkend voor gebieden met hoge lucht
vochtigheid, koele zomers en zachte
winters) zijn echtei karakteristiek voor
het Waddendistrict, zoals Teer guichel
heil (AnagalLis tenella), Tweehoofdige
rus (Juncus alpino-articuatus ssp. atri-
capillus), Gestrekte zegge (Carex ex-
tensa), Gevlekt zonneroosje (Tuberana
guttata), Veldgentiaan (Gentiana cam-
pestris ssp baltica), Engels gras (Arme-
ria maritima) en Engels lepelblad
(Cochlearia anglica).
Bovendien heeft ieder eiland zijn
eigen bijzonderheden, bv. Terschelling
de in de duinvalleien massaal groeiende
„cranberry" (Oxycoccus macrocarpus)
en voorts o.m. Gagel (Myrica gale),
Filvaren (Pilularia globulifera) en
Draadgentiaan (Cicendia filiformis);
Vlieland de Vogelpootklaver (Trifolium
ornithopodioides)Terschelling en
Ameland de Gesteelde zoutmelde (Hali-
mione pedunculata); Schiermonnikoog
het Orchideetje (Herminium monorchis)
Stippelzegge (Carex punctata) en Wol
verlei (Arnica montana).
Deze rijkdom aan plantensoorten, die
wordt veroorzaakt door de grote varia
tie in het milieu en de ongereptheid
van het gebied kan worden geïllu
streerd door enkele cijfers: de flora
van Nederland telt 1300 inheemse
soorten van hogere planten. Daarvan
komen in het waddengebied, dat qua
oppervlakte slechts een gering gedeelte
van ons land uitmaakt, 620 soorten
voor. Van Terschelling alleen al zijn
560 soorten bekend, van het kleinere
Schiermonnikoog 550. Deze planten-
soorten komen in velerlei combinaties
voor en vormen een zeer gevariëerde
vegetatie. Vele plantengemeenschappen
zijn geheel of vrijwel tot het Wadden
district beperkt, b.v. de Eikvaren-
Kraaiheide-gemeenschap (Polypodio-
Empetretum), de Knopbiesgemeenschap
(Schoenetum nigricantis metuonense),
de gemeenschap van Drienerfzegge en
Water aardbei (Caricetum trine rvis-
negrae), de gemeenschap van Adder
tong en Duinriet (Ophioglosso-Calama-
grostidetum), de gemeenschap van
Strandduizendguldenrkuid en Krielpar-
nassia (Centaurio-Saginetum) en de
Gestrekte Zegge-gemeenschap (Junco-
Caricetum extensiae blysmetosum rufi).
Elk eiland heeft gedeelten waar der
gelijke gemeenschappen en zeldzame
soorten relatief veel voorkomen. Op
Texel zijn dat de Muy en de Slufter,
op Vlieland de Westpunt; op Terschel-
lng de Bosplaat en het Groene Strand
van West-Terschelling; op Ameland het
Oerd en het complex Langeduinen-
Ballumerduinen, en op Schiermonnik-
ook het Kapenglop, het Griënglop en
het gebied van de eerste Slenk.
De rijkdom van de Waddeneilanden
aan levensgemeenschappen en soorten
is hoofdzakelijk toe te schrijven aan
drie omstandigheden
1. het feit, dat de duingebieden niet,
zoals de vergelijkbare gebieden op
het vasteland, geheel ontwaterd zijn.
Op alle eilanden bevinden zich nog
(Zie vervolg pagina 2)
