(jroen ^wartr jexels in het harL,
De rode waarschuwingslijst en
de Texelse wanbetalers
Mensen ten
onrechte in
schandkrant9
Moerbeeks
UNS DAG 11 JUNI 1968
81e JAARGANG No. 8273
Uitgave N.V. v/'h Langeveld De Rooij
postbus 11 - Den Burg, Texel - Tel. 2741
td.: Harry de Graaf, Keesomlaan 43, Den
org, tel. (02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Bank: Nederl. Middenstandsbank; Coöp. Raif-
feisenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ3,55 p.
kw. 40 ct. incasso. Advert.: 18 et per mm.
De Texelaar staat er om bekend dat
hij gemoedelijk en gemakkelijk is.
Dat zijn geen slechte eigenschappen
maar soms is hij tè makkelijk, bij
voorbeeld bij het betalen van de re
keningen die hem door zijn leveran
ciers worden toegezonden. Vaak is
ook de leverancier Texelaar in hart en
nieren en maakt met het sturen van
zijn rekening geen haast. De situatie
wordt in de hand gewerkt door het ka
rakter van de gemeenschap. Men kent
elkaar, wil cjraag soepel zijn, niet te
ambtelijk. Voor alles stelt men prijs op
qoede onderlinge verhoudingen.
Enkele jaren geleden concludeerde
de Texelse Middenstand dat het te gek
werd. Klanten lieten hun rekeningen
maandenlang onbetaald alsof het de
gewoonste zaak van de wereld was.
Vele zaken hadden voor tienduizenden
quldens „onder de mensen" zitten en
waren soms nauwelijks in staat hun
eigen leveranciers, die heel wat min
der geduld hadden, te betalen.
In die dagen kon men in deze krant
lezen dat de gezamenlijke Texelse
schuld op rond 6 miljoen werd ge
schat. 'Daarmee werden dus geen hy
potheken e.d. bedoeld, maar uitslui
tend gelden die direkt betaald hadden
moeten worden; uitstaande rekeningen
dus. Op dat getal van 6 miljoen is
heel wat critiek geleverd. Velen ge
loofden niet dat het zó erg was. Om
verbetering in de toestand te brengen
gingen de Middenstanders in zee met
de Algemene Friese Informatiedienst
„Afi", een te Leeuwarden gevestigde
instelling die onder meer een „rode
waarschuwingskrant" uitgeeft. In deze
krant worden wanbetalers met name
genoemd, nadat zij enkele aanmanin
gen hebben ontvangen. De bedoeling is
dat de angst om in deze „schandkrant"
te worden genoemd de mensen ertoe
zal brengen hun rekeningen niet onbe
taald te laten. Het gaat om het preven
tief effekt.
Kritiek
Nu hoort men de laatste tijd in toe
nemende mate kritiek op dit systeem.
Onder het kopje „Texel" in de Rode
Krant zouden namen staan van mensen
die beslist niet als wanbetalers kunnen
worden aangemerkt. Zij zouden met
hun leveranciers een geschil over de
kwaliteit van het geleverde product of
de geleverde prestatie hebben, daarom
met hebben betaald en op de lijst te
recht zijn gekomen. Kan dat? We heb
ben deze vraag gesteld aan de heer D.
Huismans, direkteur van de „AFI". We
hebben hem ook gevraagd of de Texel
se schuldenlast van 6 miljoen als ge
volg van de activiteiten van de AFI al
wat is geminderd. En hoe is de wehk-
OUDSTE INWOONSTER
OVERLEDEN
Vrijdag is op 98-jarige leeftijd de
wed. J. M. Kievit-Kuyper overleden.
Zij was Texelse oudste ingezetene.
WEER VISTUIG OPGEDOKEN
Weer zijn amateurduikers er zater-
lag in geslaagd een verloren vistuig
van de TX 4 {schipper B v. d. Vis) op
te duiken. Nadat met Pinksterenn al
een tuig was losgemaakt van een Rus
sisch wrak nabi] het lichtschip Texel,
is men zaterdag actief geweest bij een
ander wrak, van een Engelse stomer,
op vijf mijl ten westen van het vuur
schip. Hier 'had de TX 4 een week te
voren „een spulletje verspeeld".
Zaterdagochtend vertrok de kotter
al om zes uur, nadat zes duikers van
hel Nederlands Dui'kgenootschap de
avond tevoren in Den Helder waren af
gehaald en de nacht aan boord hadden
doorgebracht.
s Middags ging de eerste man naar
beneden. Temidden van wrakstukken
vond hij een nog nieuwe lijn die van
het verloren vistuig afkomstig moest
zijn. Een tweede man daalde af, maar
intussen was het anker gaan krabben
waardoor het speurwerk werd ver
traagd. Tenslotte kon echter het tuig
worden gevonden, aan zware vislijnen
worden vastgemaakt en naar boven ge
trokken. Naderhand bleek dat de kabel
van het tuig was doorgesneden door de
scherpe schroef van het gezonken
stoomschip.
Tussen de bedrijven door hebben de
duikers zich naar hartelust kunnen uit
leven. Er werden foto's gemaakt van
het wrak en de daarop groeiende plan
ten en anemonen. Zelfs wist een hun
ner met de hand een kabeljauw te van
gen. Het dier werd als jachttrofee mee
naar huis genomen.
Het is de bedoeling dat binnenkort
wordt getracht oök het derde door de
TX 4 verloren tuig te bergen. Dat loont
de moeite, want de waarde van de nu
geborgen tuigen bedraagt al ongeveer
ƒ9000,—.
wijze van de AFI? Kan elke winkelier
zonder meer crediteuren op de lijst la
ten zetten?
Driemaal
„Niet één winkelier kan zonder onze
toestemming iemand op de lijst laten
zetten", aldus de heer Huismans. „De
verantwoordelijkheid voor het plaatsen
van iemand op de informatielijst en de
controle daarop berust bij ons. Ieder
die op de lijst wordt gezet is door ons
minstens drie maal gewaarschuwd. In
eerste instantie gaan wij af op de du
plicaat-nota die wij van de betrokken
winkelier krijgen. Voorlopig praten wij
dan niet over „een slechte betaler"
want het kan ook een betwiste post
zijn. Na ontvangst van een dergelijke
nota, sturen wij een brief naar de niet-
betalende klant. Zo van bieden ont
vingen wij opdracht over te gaan tot
invordering van bedrag x, dat u schul
dig bent aan firma Y. Mocht u het
hiermee niet eens zijn of mocht u den
ken het bedrag niet schuldig te zijn,
dan verzoeken wij u zich met ons in
verbinding te stellen. De klant kan dus
met ons in contact treden zodat vol
gens normaal democratisch systeem! bei
de partijen worden gehoord. Met Texel
beleven wij dat herhaaldelijk. Er ont
staat dan een normale correspondentie
tussen klant en AFI, waarbij over de
waarschuwingslij st niet eens wordt ge
praat. Als iemand in moeilijkheden zit
en daarom niet kan betalen, dan wer
ken wij wat men noemt reclasserend.
Een vordering op iemand die door
moeilijkheden niet kan betalen, wordt
door ons niet behandeld. Als regel zal
een winkelier ons niet om invordering
verzoeken als hij weet dat het een der
gelijk geval betreft. Het komt maar
hoogstzelden voor dat een onhebbelijk
zakenman over lijken wil gaan en via
onze instelling zijn geld probeert te
krijgen. De mensen die wij aanpakken
hebben vaak een kwestie met de be
trokken winkelier en zijn er daarnaast
op uit om hem niet te betalen, onwil
en opzet dus. Daar vechten wij tegen.
Gewoonlijk komen de niet-betalers
die wij benaderen, nooit op de lijst. Als
de betrokkene normaal reageert, uit
stel vraagt of er blijk van geeft van
goede wil te zijn, dan helpen wij hem.
Meer dan tachtig procent van de vor
deringen die wij in handen krijgen
kunnen we dan ook zelf incasseren;
voor Texel méér dan tachtig procent,
We hebben op Texel ontzettend veel
geld voor diverse winkeliers geincas-
seerd. Veel moeilijkheden die de reden
van niet betalen waren hebben wij hel
pen oplossen. Degenen waarmee het
niet lukt, künnen meestal wel betalen
maar doen het niet en lappen alle
waarschuwingen aan hun laars."
En als de vordering
wordt betwist
„Als een vordering wordt betwist,
zijn wij niet bevoegd te beoordelen of
dat terecht is. Dat moet de 'konton-
rechter doen. Van de bevoegde instan
tie wachten een uitspraak af. Wie hele
maal niet reageert op de waarschuwin
gen weet zeker dat hij uiteindelijk op
de lijst komt.
Op Texel is de toestand de laatste
jaren sterk veranderd. Ook zonder dat
wij eraan te pas kwamen is men wat
minder makkelijk, wat minder slordig
geworden. Men weet nu dat maatrege
len worden getroffen. Vraagt u dat
maar eens aan de direkteur van de
Middenstandsbank op Texel. Die ziet
voldoende boekhoudingen om dat te
weten.
De mensen die tenslotte toch in de
krant komen, blijven erop staan totdat
de vordering op een of andere manier
is voldaan."
Kan dat eeuwig voortduren?
Wordt na zekere tijd niet met de
sterke hand ingegrepen?
„Ja, er kan met de sterke hand wor
den ingegrepen. Maar alles wat men
doet via de gerechtelijke incasso kost
geld, vaak meer dan het bedrag van de
betrokken vordering. Er moet vonnis
gevraagd worden, de dagvaarding moet
worden betékend waardoor de deur
waarder van Den Helder naar Texel
moet; Dat kost al 35,Daar komt
dan nog 20,tot ƒ25,aan Griffie
rechten bij. Dat moet de betrokken za
kenman voorschieten. De debiteur
wordt later wel veroordeeld, maar als
het vonnis er is moet dit weer worden
betekend door de deurwaarder bij de
debiteur, die dus weer naar Texel
moet. Pas dan is het vonnis van kracht
en kan men over gaan tot het aanvra
gen van faillisement, tot beslag op in
boedel of salaris. Als de betrokken
'klant geen werk heeft, kan op het sa
laris geen beslag worden gelegd. Be
slag op sociale uitkeringen of kinder
bijslag is niet mogelijk. Dan blijft over
de faillisementsaanvraag maar vaak is
de grootte van de vordering daarvoor
te klein, hoewel het in theorie wel kan.
Beslag op de inboedel is ook niet een
voudig. Tegenwoordig brengt 'n inboe
del weinig op, want boedelverkoop bij
executie brengt op zichzelf al 2 - 300
gulden kosten met zich mee. In de
praktijk staan we tegenover de kleine
vorderingen dus machteloos; alleen de
naam blijft op de lijst staan.
Wordt wel eens in twijfel
getrokken of het door de AFI
toegepaste systeem wettelijk
toelaatbaar is?
„We hebben er zelf wel eens aan ge
twijfeld, in het begin. Het aanleggen
van een lijst van wanbetalers was vol
gens sommige juristen niet geoorloofd;
anderen meenden van wel. Destijds ben
ik in Leeuwarden op eigen risico ge-
gonnen met het uitgeven van de lijst.
Er kwamen proefprocessen en die heb
ben we tot in hoogste instantie allen
gewonnen. Het was iets nieuws en
daarover was nog geen jurisprudentie.
Na het verkrijgen van zekerheid heb
ben we de informatiedienst steeds ver
der uitgebreid. Naast Friesland zijn wij
nu al in een groot deel van overig Ne
derland werkzaam, waaronder dus
Texel. Op Texel is het initiatief van
een der plaatselijke middenstandsvere-
mgingen uitgegaan."
Wij hebben 't advies van de heer D.
Huismans opgevolgd om bij de direk
teur van de plaatselijke Middenstands
bank naar de stand van zaken betref
fende de Texelse schuldenlast te vra
gen. De heer S. Kooy meende dat het
overgrote deel van de oude posten, die
destijds het indrukwekkende schulden
bedrag vormden wel is opgeruimd. Of
dat vooral het gevolg is van de activi
teiten van de API durfde hij niet te be
vestigen. De inmiddels belangrijk toe
genomen welvaart heeft ook een rol
gespeeld. Toch is het bedrag aan uit
staande vorderingen op Texel ook nu
nog zeer groot. Dat zou pas veranderen
als de Texelse winkeliers zelf bereid
zouden zijn drastische voorzorgsmaat
regelen te nemen. Bijvoorbeeld door
het eisen van contante betaling. Daar
toe is tot dusver slechts een enkeling
overgegaan.
PASTOR-MEDEWERKER
P. J. A. LOOS OP TEXEL BENOEMD
DE COCKSDORP Tot nieuwe
pastor-medewerker voor het R.K. ziel-
zorggebied Texel is benoemd de heer
P. J A. Loos 1(37), tot voor kort kape
laan te Heemstede. Al sinds Pinksteren
is hij op Texel werkzaam; de volgende
week zal hij verhuizen naar de pastorie
te De Cocksdorp. De heer Loos werd
geboren te Wognum in Noordholland.
In 1958 werd hij tot priester gewijd.
Sinds 1963 was hij werkzaam te Heem
stede.
MELK OP TEXEL OOK NA SEIZOEN
2 CENT DUURDER
Gedurende de maanden juni tot en
met augustus mag de geldende prijs per
liter melk en melkprodukten op Texel
met twee cent worden verhoogd. De
ministers van Economische Zaken en
van Landbouw hebben aan deze (extra)
verhoging hun fiat gegeven.
Het bestuur van de Noordhollandse
Consumptiemelkvereniging had om
een verhoging van 3 cent per liter ver
pakte melk en melkprodukten geduren
de het gehele jaar verzocht volgens
het bestuur van de N.H.C.M.V. een
noodzakelijke verhoging maar dit
verzoek is dus afgewezen. Men wil er
nu naar streven, dat de thans toege
stane verhoging ook na 1 september
voor Texel van kracht kan blijven.
„De dragonder van Villard"
NOORDHOLLANDS
OPERETTEGEZELSCHAP
NAAR TEXEL
Op 10 en 11 augustus geeft het
„Noordhollands Operettegezelschap" uit
Zaandam voorstellingen in de Burge
meester De Koning-hal in Den Burg.
Opgevoerd zal worden „De dragonder
van Villard" van de Franse schrijver
Meillard. Tot de medewerkenden horen
leden van het Promenadeorkest. In to
taal werken 50 personen mee. Dirigent
is de heer J. Schaap. Beide voorstel
lingen beginnen om half negen 's
avonds. Het bezoek aan Texel maakt
deel uit van de toernee door Noord
holland, die het gezelschap maakt.
WIJZIGING IN ORGANISATIE EN
OPZET MUZIEKSCHOOL
In de organisatie en opzet van de
Texelse Muziekschool worden met in
gang van het komend leerjaar enkele
wijzigingen aangebracht. Naast hun
theoretisch onderricht krijgen de leer
lingen voortaan direct blokfluitles.
Volgens het oude systeem gebeurde
dat pas in het tweede leerjaar. Een
uurtje per weck blokfluiten geeft wat
meer afwisseling waarmee men de ani
mo hoopt te vergroten. Men heeft zich
hiermee overigens aangesloten bij de
richtlijnen van de Provinciale Federatie
van Muziekscholen. Een andere wijzi
ging is dat al in het tweede jaar kan
worden overgegaan op het instrument
van keuze. Tot dusver kon men pas in
het derde jaar een instrument kiezen.
Verder is een deel van de theoretische
leerstof als overbodige ballast afge
voerd, waardoor de opleiding voortaan
niet meer 5 doch slechts drie jaar in
beslag neemt.
Het examen wordt dus na drie jaar
afgenomen, maar daarnaast is nog een
2-jarige aanvullende opleiding mogelijk
voor de meest geïnteresseerde leerlin
gen In het nieuwe systeem wordt meer
aandacht besteed aan het samenspel.
Naast het theoretische en instrumen
taal onderricht zullen de leerlingen
daarom kunnen meedoen in een fan
fareklas en een blokfluitklas; wat ove
rigens niet verplicht is. Verder wordt
gestreefd naar een koorklas voor leer
lingen die plezier hebben in het samen
zingen. Deelname aan fanfare-, koor- of
blokfluitklas is gratis als dit gebeurt
naast het gewone muziekonderwijs.
Bloei
De Texelse muziekschool bloeit. Via
de scholen zullen voor de nieuwe cur
sus weer leerlingen worden aangewor
ven. De 2de-jaarsleerlingen, die nu hun
instrumentale opleiding gaan volgen
hebben hun instrumenten gekozen. 12
leerlingen voor orgel; 12 voor piano; 4
voor gitaar, 3 voor saxofoon, 6 voor
accordeon, 1 voor viool, 6 voor koper-
instrumenten en 2 voor mandoline. Op
vallend is de toegenomen animo voor
piano en koper instrumenten, hetgeen
een prettig bericht moet zijn voor de
Texelse muziekkorpsen. De school
kampt wel met een leerkrachtenpro
bleem Voor het saxofoononderricht
moet iemand worden aangeworven en
moeilijkheden geeft ook het zoeken van
een leerkracht voor piano en orgel.
De vacature van de muziekschool
loopt ongeveer parallel met die van de
scholen en begint op 1 juli. Op 12 au
gustus worden de lessen hervat.
Spreekuur
Ouders die direkteur P. Heertjes
willen spreken kunnen gebruik maken
van spreekuren die gesteld zijn op de
woensdagen 12, 19 en 26 juni, van 2 tot
4 uur in het bureau Culturele Zaken
aan de Parkstraat te Den Burg. (Direk
teur Heertjes woont nog niet op Texel).
Voor het AVMO-examen dat op 26
juni wordt afgenomen komt een vrij
grote groep candidaten op 50 kinde
ren.
UITSLAGEN ONDERLINGE
WEDSTRIJDEN
GYMVERENIGING OUDESCHILD
Van de onlangs gehouden wedstrij
den van de gymnastiekvereniging Oude-
schild bereikten ons de volgende uitsla
gen.
Meisjes 6-9 jaar: 1. Nies Schellin-
ger 401/-! pnt; 2. Mary Boerssen 38V4
pnt; 3. Yvonne Bakker 37 pnt.
Meisjes 9-11 jaar 1. Gerda van der
Meer 40 pnt; 2. Gea van de Kerkhof
393/i pnt; 3. Cora Boekei 39V/2 pnt.
Meisjes 12 - 15 jaar 1. Marja van
de Meer 40Vj pnt; 2. Hankie Boekei
39V2 pnt; 3. Annelies Boom 39 pnt.
Jongens 6-10 jaar 1. Bert van de
Meer 40 pnt; 2. Casje van de Kerkhof
38V2 pnt; 3. Arno Cupido 38 pnt.
Jongens 11 - 14 jaar 1. Theo Boom
40V4 pnt; 2. Adri de Porto 39Va pnt;
3. Rudy Boom 39'/4 pnt.
VQETBAL TEM-GEMEENTE
Hedenavond om 7 uur begint op het
terrein van S.V. Texel te Den Burg
een voetbalwedstrijd tussen personeel
van de gemeente Texel en de N.V.
TEM.
LEIDSE LAMMERENMARKT
Op 'de Leidse markt werden 650
Texelse lammeren aangevoerd, die
ƒ105,tot 132,50 opbrachten. De
handel was goed.
Oy li i T
ir I
CHINEES
MISVERSTAND
Een mevrouw uit Den Burg
wilde kennissen van haar ver
rassen met 'n cadeaubon voor 'n
Chinese maaltijd. Zij stapte het
pas geopende Chinees-restau
rant Kota Radja in de Graven
straat binnen en vroeg de dienst
doende kelner om een dergelijke
bon. De kelner boog glimlachend
maar daarop trad een ander per
soneelslid op haar toe, die haar
zonder iets te zeggen buiten de
deur zette. Mevrouw was onaan
genaam verbaasd en begreep
niet wat zij had misdaan. Geluk
kig bleek al spoedig dat sprake
was van een misverstand. Mede
omdat de Chinezen de Neder
landse taal niet goed machtig
zijn, hadden zij begrepen dat
mevrouw gratis wilde komen
eten. Dat vond men onredelijk
en men reageerde als boven om
schreven. Het probleem is nu op
gelost en cadeaubonnen liggen
klaar voor welkome gegadigden.
MEUBELHANDEL
Den Burg Tel. 2572
VROUW OP FUIKBRUG GEWOND
Zondagavond werd een vrouw uit
Amsterdam op de fuikbrug van 't
Horntje gewond. Zij gleed uit op de
dekplaat bij het scharnierpunt. Zij liep
een hersenschudding op.
Na aankomst in Den Helder werd zij
per ambulance naar het ziekenhuis ver
voerd.
ONGELUKKIGE VAL
De 63-jarige heer P. Bakker Bzn.
(Kogerweg) 'kwam zaterdagmiddag om
streeks 4 uur zo ongelukkig te vallen
dat hij met een schedelbasfcfractuur
naar het ziekenhuis moest worden ver
voerd.
De heer Bakker stapte mis toen hij
om de hooizolder te verlaten van de
ladder gebruik wilde maken. Hij kwam
met het hoofd op de betonnen vloer te
recht.
AANRIJDING MET VEEL SCHADE
Zaterdagavond om 17.00 uur deed
zich op de kruising Pontweg-Keesom-
laan een aanrijding voor waarbij veel
materiële schade ontstond.
Uit de richting De Koog kwam de
20-jarige mej. H.D. uit Noordwijker-
hout in haar Volkswagen die linksaf de
Keesomlaan wilde inslaan. Op dat mo
ment trachtte de eveneens uit De Koog
naderende N.P. (21) in zijn Opel Kadett
haar aan de linkerkant te passeren. De
wagens raakten elkaar met veel ge
weld. De materiële schade was groot.
Gebleken is dat N.P. met grote snel
heid heeft gereden. Hij schoot na de
botsing nog ongeveer 70 meter door.
ZINKSTUK IN HAVENFUIK GELEGD
De afgelopen nacht i(van 12-6 uur)
heeft Rijkswaterstaat een zinkstuk in
de havenfuik van 't Horntje laten leg
gen. Dit was nodig om een eind te ma
ken aan de uitslijping van de haven-
'bodem door het wervelende schroefwa-
ter van de veerschepen. In de bodem is
als gevolg daarvan een groot gat ont
staan, juist achter de betonnen plaats
die de fuikbodem afdekt. Een helicop
ter werd gereed gehouden voor het ge
val ernstige zieken naar Den Helder
zouden moeten worden overgebracht.
De helicopter had gistermiddag op 'het
haventerrein een proeflanding uitge
voerd.
TEXELSE MARKT
Gisteren werden 1005 lammeren aan
gevoerd die van 92,tot ƒ125,op
brachten. De handel was vlot.
GESLAAGD
Mej. Jos Kooiman behaalde vrijdag
j.l. het diploma Kinderverzorgster bij
de Controleraad voor Kinder uitzending.
Zij volgde de opleiding in Amsterdam.
GESLAAGD
De heer G. Kuip te Den Burg slaagde
te Voorschoten voor het certificaat van
de Stichting V.A.M. (eerste monteur
automobielonderstellen).
HOOG WATER
Hoog water ter rede van Oudeschild:
11 juni 8.47 en 21.18; 12 juni 9.33 en 22.02;
13 juni 10.21 cn 22.44; 14 juni 11.09 en 23.25
15 juni 11.52 en
Aan het strand ongeveer een uur eerder
hoog water.
CONSULTATIEBUREAU
VOOR ZUIGELINGEN
Woensdag 12 juni a.s. worden de
moeders van Den Burg verwacht van
13.00 tot 16.00 uur.
