Groen Tivartsjexehin het harL,
Tocht met de „Wormer 8" maakt
publiek veel wadden wijzer
Ook voor Robbentochten goede belangstelling
Allemaal met een
sak vis naar huis
Vogels, wel en wee (VI)
Zeldzame Notenkrakers
ook op Texel gezien
tiJDAG 16 AUGUSTUS 1968
81e JAARGANG No. 8292
■jlgave N.V. v/h Langeveld De Rooü
•ostbiu» 11 - Den Burg, Texel Tel. 2741
ui.: Harry de Graaf, Kccsomlaan 43, Den
rg, iel. (02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
Verschynt dinsdags en vrijdags.
Bank: Nederl. MiddenstancLsbank; Coöp. Raif»
feisenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ3,55 p.
kvr. -+■ 40 ct. incasso. Advert.: 18 cL per mm.
„Het gaat erom de mensen een idee
te geven van wat er op de bodem van
de Waddenzee leeft. We halen van
alles naar boven en het leuke is dat
de passagiers die krabben, schelpen
en vissen nog mogen meenemen óók!"
Dat zegt de heer A. C. Slooten, schip
per van de Wormer 8, een tot hek-
kotter verbouwde sleepboot, die twee
maal daags met passagiers de Wad
denzee opgaat. Dat gebeurt in het ka
der van de aktie Wees wijs met de
Waddenzee, die wordt gevoerd door
leden van de jeugdorganisaties voor
natuurstudie, de landelijke vereniging
tot behoud van de Waddenzee en
niet te vergeten het Texels Museum.
Uit wat schipper Slooten ons vertelt,
blijkt dat het Museum, met name di
recteur G. J. de Haan, de grote gang
maker van deze boottochten is geweest,
evenals trouwens van de Robbentoch
ten, die ook dagelijks worden gemaakt.
We 9taan naast de schipper in de
stuurkast van de Wormer 8. We hebben
het gezicht op het voordek, waar de
passagiers zitten, vertederd kijkend
naar het uit het gezicht verdwijnende
Oudeschild, vanwaar we vijf minuten
geleden zijn vertrokken. De stemming
is goed; het weer is rustig. Maar ook
bij'enige wind ligt de Wormer 8 nog
zo vast als een huis op de golven, ver
telt Slooten. „Ja, wat wil je? Het is een
zeewaardige Oostzeesleper met een
groot eigen gewicht en een motor van
700 pk".
Texclstroom
Evenwijdig aan de Texelse oostkust
varend koerst de Wonner 8 naar het
Noordelijke „kopje" van de Texel-
stroom, oostelijk van Oosterend. Hier
liggen de „visgronden" waar het net
enkele malen overboord gaat. Een deel
van het gezin Slooten vaart mee. Doch
ter Truus toont zich een enthousiaste
propagandiste door de megafoon te
grijpen en in twee talen de passagiers
te verwelkomen. Ze vertelt dat het doel
van de actie is het behoud van de
Waddenzee in de huidige staat en ze
betoogt dat dit in de eerste plaats in
het belang is van de mens, die recht
heeft op een dergelijk stuk ongerept
natuurgebied met de complete voedsel
keten, die het zo boeiend en uniek
maakt.
Oude bekende
„Gerrit de Haan is een oude bekend
van me", vertelt Slooten als hij uitlegt
„hoe het allemaal gekomen is". „Als
animator van de Wees-wij-actie vroeg
hij me Robbentochten te gaan houden.
Nou, dat was geen eenvoudige zaak. Ik
wilde er graag aan beginnen, want ik
had een paar boten overtollig en ik
voelde wel voor die aktie". Het gesprek
staakt. Slooten heeft de blik gericht op
een Helderse garnalenkotter, die een
stuik verderop voor anker ligt, kenne
lijk met moeilijkheden. De Wormer 8
draait erom heen en Slooten informeert
met de megafoon of er troubles zijn.
Op de kotter wordt bevestigend gerea
geerd, maar men kan de zaak met eigen
middelen wel klaren en de Wormer 8
hoeft dus geen oponthoud te hebben.
„Ik voelde wel voor dit aktie", ver
volgt de schipper. „Maar toen iik wat
De vangst is aan boord. Passagiers verdringen
zich rond de hoop wriemelend gedierte.
gerekend had en met meneer De Gor
ter van TESO overleg had gepleegd,
kwam ik tot de conclusie dat ik daar
met dit schip en deze bemanning eco
nomisch niet 'zou uitkomen; niet zo
verbazingwekkend, want TESO is er
destijds ook mee gestopt. Het is een
moeilijk zeegat en bovendien zou ik
vanuit Oudeschild moeten opereren,
want mijn schepen steken diep. We
hebben toen nog geprobeerd een klein
type landingsboot van de Marine te
kopen, die maar 40 cm. diep steken en
waarmee we vanuit het haventje van
De Cooksdorp de tochten zouden kun
nen maken. Maar zo n ding was met te
krijgen en vanaf dat moment zochten
we naar iemand, die wel in staat zou
zijn de excursies te maken. Die hebben
we gevonden. Piet Slik uit Oudeschild
beschikte over een boot met platte
bodem en kende het zeegebied boven
dien als zijn broekzak. Hij was boven
dien idealistisch genoeg om zich 24 uur
van de dag voor het werk in te zetten.
Want je kunt 's nachts niet weglopen
bij een boot, die aan een steiger aan het
Eierlandse Gat ligt. Je kunt rustig
schrijven, dat het door het enthousias
me van Piet Slik mogelijk is geworden
de Robbentochten te houden. Het loopt
goed en er is veel belangstelling voor".
Goede belangstelling
Ook de tochten met de Wormer 8
vanuit Oudeschild hebben veel publiek
getrokken, hoewel de belangstelling in
het topseizoen werd getemperd door het
vaak slechte weer. Maar in ieder geval
staat vast dat volgend jaar op dezelfde
voet wordt voortgegaan. We zijn intus
sen aangekomen op de plaats waar het
net overboord moet. Er wordt twee
maal aan de bel getrokken en de veer
tig meter lange kabel waaraan het
platvisnet zit, wordt gevierd. Een blik
op het echolood zegt ons dat de grond
12 meter onder het schip zit, zo diep
wordt dus gevist. Om zoveel mogelijk
bewoners van de zeebodem te vangen,
zit voor het net een ketting, die door
de grond woelt. Alles wat op of zelfs
gedeeltelijk m de grond zit wordt
daardoor omhoog geworpen en in het
net opgevangen. Een minuut of twin
tig wordt getrokken, dan klinkt ander
maal de scheepsbel en wordt het net
opgehaald. Vol spanning groepen de
passagiers op de achtersteven bijeen.
Eindelijk hangt het net boven water en
kan door de jeugdige hu'lpbemanning
van de Wormer 8 aan boord worden
getrokken.
Hoop leven
Een ogenblik later ligt de vangst op
het dek: een wriemelende hoop leven.
Dc Wormer 8, een tot hekkotter verbouwde
stoere Oostzeesleper, verlaat met passagiers
de haven van Oudeschild.
Staartklappende schollen, botjes en
scharren, boosaardig kijkende knor
hanen en ponen, massa's zeesterren en
vooral krabben, véél krabben, die het
zij-acherwaarts op een lopen zetten en
een goed heenkomen proberen te vin
den tussen de dicht opeenstaande voe
ten van de passagiers. Soms springen
die voeten geschrokken opzij en klinkt
gegil, als ze van vrouwelijke passagiers
zijn. Minder griezelig vinden ze de
heremietkreeften, die hun weke achter
lijf in een verlaten slakkehuis hebben
verborgen. Het is doorgaans allemaal
erg onschuldig gedierte, dat boven wa
ter wordt gehaald, maar enkele keren
is het gebeurd dat levensgevaarlijke
pijlstaartroggen uit het net rolden en
deze mochten beslist met door de pas
sie vervolg pagina 2)
FOLKLORE-TEXELAARS
NAAR HOORN
Tijdens het bezoek dat de jeugddans-
groep van Texels Folklore met enkele
bestuursleden aan Hoorn bracht, is
afgesproken dat een aantal Texelaars
in folklorecostuum aanwezig zou zijn
op de laatste folkloredag van de oud-
Hollandse markt te Hoorn. Dit zal ge
beuren op woensdag 21 augustus. De
markt, waar o.a. allerlei oude ambach
ten worden gedemonstreerd, begint om
negen uur 's morgens en sluit om vijf
uur 's middags. Verschillende Texe
laars hebben reeds toegezegd present te
zullen zijn. Degenen, die er interesse
voor hebben, worden verzocht contact
op te nemen met eveneens belangstel
lende autobezitters. Men maakt de reis
nl. op eigen gelegenheid en op eigen
kosten. (De kas van de folklorestichting
is niet tot veel in staat).
Tijdens de reis op 28 juli naar Hoorn
heeft mevrouw Wieten een onslagdoek
gevonden. Wie er een mist, wordt
verzocht met mevrouw Wieten contact
op te nemen.
BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL
van 7 tot en met 13 augustus 1968
Geboren: Linda Christina Frederique,
dv. Hendrik Holtman en Trijntje de
Winter; Tine Corine, dv. Ar ie Brans en
Maria A. Bakker; Anne-Miéke, dv.
Cornelis P. van IJsseldijk en Renske
Smith; Jan-Willem, zv. Aris J. van
Zeijlen en Ymkje Braam; Lolle Jan, zv.
Jan Kil jan en Jantje M. Goenga; Maar-
tje, dv. Willem van Tatenhove en
Dieuwertje Dros.
Ondertrouwd: Joannes F. van Tonge
len en Lammerdina L. Eijhusen.
Overleden: Willem A. van Houte, oud
60 jaar; Pieter C. Vlaming, oud 68
jaar.
„IRENE" COLLECTEERDE VOOR
BIAFRA
Enkele inwoners van het bejaarden
huis Huize Irene hebben gecollecteerd
voor Biafra. Alle 47 inwoners en 7
directie- en personeelsleden brachten
een bedrag van ƒ225,40 bijeen; een ge
middelde van ƒ4,per persoon. Het
initiatief verdient navolging.
VISSER BESTAL COLLEGA'S
OUDESOHILD De Texelse Rijks
politie heeft maandag op de haven van
Oudeschild de 31-jarige veeverzorger
Joeke F. R gearresteerd. De man, die
geen vaste woon- of verblijfplaats
heeft, werkte de laatste tijd als visser
op enkele Texelse kotters: de TX 25 en
de TX 42. Hij werd ervan verdacht
twee weken geleden op de TX 25
150,uit een loonzakje van een col
lega te hebben gestolen. Een zelfde
soort diefstal pleegde hij zaterdag op
de TX 42. Nu bedroeg de buit echter
200,R. heeft inmiddels békend en
zal vandaag voor de officier van justi
tie te Alkmaar worden geleid. R. werd
aangehouden toen hij zich maandag
avond met geweld Toegang verschafte
tot de TX 17, waar hij de nacht wilde
doorbrengen.
DUITSER (ONDER INVLOED) UIT DE
BOCHT GEVLOGEN
DE KOOG Omstreeks half twee
in de nacht van maandag op dinsdag
vloog de 20-jarige H. H. uit Gelsen-
kirchen uit een bocht in de Ruigedijks-
weg. De auto, een vrij nieuwe Opel
Kadett (sportmodel) kwam op zijn kant
in de droge sloot terecht. Het voertuig
werd zwaar beschadigd en moest naar
Den Burg worden gesleept. De bestuur
der liep een lichte verwonding op;
twee mede-inzittenden bleven onge
deerd. De politie stelde vast, dat H.
onder invloed van sterke drank ver
keerde. Volgens H. was de buiteling in
de eerste plaats het gevolg van ver
blinding door een tegenligger, maar hij
was bereid zich aan een bloedproef te
onderwerpen.
BROMFIETSER BOTSTE OP AUTO
DE KOOG Dinsdagmiddag tegen
half twee kwam de 17-jarige brom
fietser R. B. van Ede uit Amsterdam
op de Boodtlaan te De Koog in botsing
met een Volkswagen. De Volkswagen
bestuurder, de 21-jarige E. F. uit Keu
len, was hem juist gepasseerd en sloeg
rechtsaf om het pad van de camping
„Om de Noord" op te rijden. Daarop
was de bromfietser niet berekend; hij
botste tegen de rechterflank van de
auto, viel, en liep letsel op aan hand
en knie. Beide voertuigen werden vrij
zwaar beschadigd en moesten per
kraanwagen naar Den Burg worden ge
sleept. De politie maakt proces ver
baal op.
VOLKSWAGEN BOTSTE OP
WACHTENDE PEUGEOT
Dinsdagmiddag om kwart voor zes
deed zich op de kruising Pontweg-
Akenbuurtsweg een aanrijding voor,
waarbij een Volkswagen en een Peugeot
zo zwaar werden beschadigd, dat ze
beide met de kraanwagen naar Den
Burg moesten worden gesleept.
De Peugeotbestuurder T. van Vugt
uit Amsterdam (38) kwam van de
Akenbuurtsweg maar stopte bij de
kruising om voorrang te geven aan de
voor hem van rechts komende Volks
wagen, bestuurd door de 22-jarige W.
van Z. uit Amsterdam. Van Z. meende
echter dat de Peugeot nog reed en
remde abrupt en krachtig om de bot
sing te vermijden. Hiermee werd het
ongewenste echter juist bereikt, want
de VW begon te slippen en te slingeren
en schoof met vrij hoge snelheid tegen
de wachtende Peugeot. Niemand werd
gewond.
DIEFSTAL VAN GROENTE KOMT
STEEDS VAKER VOOR
Het van het land halen van groente
door vakantiegangers, die niet op een
andere wijze in hun levensonderhoud
kunnen of willen voorzien, wordt op
Texel een steeds normaler verschijnsel.
De afgelopen maanden hebben diverse
tuineigenaars ontdekt dat onbekenden
hun kostje hadden bijeen gegaard. On
langs greep de politie enkele jongeren,
die door een oplettende voorbijganger
op heterdaad waren betrapt, maar het
staat vast dat de meeste groentedieven
onontdekt zijn gebleven. De heer M S.
Langeveld te Den Burg, die een tuin
heeft aan de Akenbuurtsweg, weet er
van mee te praten. De afgelopen jaren
gebeurt het steeds vaker dat aardappe
len of andere groente worden wegge
haald. Vorige week merkte hij dat
diverse aardappelstammen waren ge
rooid en dat ongeveer 10 kg. aardap
pelen waren verdwenen. Eerder hebben
onbekenden ook ongevraagd aardappe
len gerooid. De Eigenheimers waren
toen echter nog niet geschikt voor
consumptie, maar vele planten waren
toch vernield. Ook andere groentesoor
ten werden weggehaald. Te oordelen
naar de werkwijze van de dieven (er
wordt zeer behoedzaam te werk ge
gaan waarbij de sporen zoveel mogelijk
worden uitgewist) zijn het steeds de
zelfden die op deze manier aan de kost
komen.
door A. J. Binsbergen
NA 2 JAAR SUCCESVOL
OPTREDEN IN BINNEN-
EN BUITENLAND
KWARTET FRE0 JASPER
TERUG IN
„DE BUTERIGGEL"
Woensdag-, zaterdag- en zondag
avond. 8.00 - 1.00 uur
Zoals u misschien zondagmorgen van
Bert Gartliof hoorde, maakt ons land
op het ogenblik een invasie mee van
notenkrakers. Ik heb „Weer of geen
weer" niet gehoord, maar werd 's
avonds opgebeld door iemand in De
Koog, die me vertelde, dat hij achter
het voetbalveld in de jonge dennen
aanplant een notenkraker had gezien.
Later hoorde ik, dat de vogels ook
door anderen op Texel waren gesigna
leerd.
Wetend dat deze zeldzame gast vaak
langer op één plaats verblijft, ging ik
maandagmiddag gewapend met verre
kijker op zoék. Eerst leek het erop dat
ik hem mis zou lopen, maar plotseling
verscheen hij op nog geen drie meter
afstand van me, ging in een boompje
zitten en liet zich op z,n gemak bekij
ken. Kort daarop vloog hij op, ging
eerst vlakbij weer zitten, hipte daar
wat rond en verdween toen tussen de
bomen.
De notenkraker is een kraaiachtige
vogel, ongeveer zo groot als een gaai,
zwart met witte spikkels, witte onder
staart en een forse snavel, die erop 'be
rekend is de zaden uit denappels te
hakken. In z'n Siberische broedgebied
is het zaad van de Arve-den zijn voor
naamste voedsel. Ook de Europese
broedvogels eten voornamelijk zaad
van pijnbomen, maar ook hazelnoten,
andere zaden, kevers en andere insec
ten. Als de vogels bij ons overblijven
kunnen we zien, dat ze van alles van
de grond oppikken. Net als hun fami
liegenoten, kauw, ekster en gaai, blij
ken het alleseters te zijn.
Vroege invasie
Zoals bij vele standvogels het geval
is en de notenkraker is een stand
vogel bestaan er vele geografische
vormen, waarvan er twee in ons land
zijn waargenomen. De diksnavelige va
riëteit broedt o.a. in Zuid-Noorwegen
en Zweden, Polen, Rusland, Duitsland
en de Balkan. Deze ondersoort is echter
strikt stand vogel, die weinig of nooit
buiten zijn broedgebied komt. De dun-
snavelige, uit Siberië afkomstige, soort
echter is een invasievogel, die in som
mige jaren ook ons land bezoekt,
meestal in het najaar. Deze trektoch
ten vinden doorgaans ongeveer oan de
tien jaar plaats, de laatste grote in
vasie in ons land was in 1954. Toen
bleven veel exemplaren tot ver in het
volgende jaar in ons land. Soms wor
den jaren achter elkaar helemaal geen
notenkrakers in Nederland gezien.
Merkwaardig is dat de invasie deze keer
zeer vroeg is begonnen; meestentijds
komen de vogels pas in september of
later.
Waarnemen
Het verschil tussen de diksnavelige
en de dunsnavelige notenkraker is
slecht te zien, zodat de Scandinavische
of 'duitse vogel, die ongetwijfeld ook
met de invasies meekomen, moeilijk als
zodanig herkend worden. Zo worden in
de „Avifauna van Nederland" slechts
twee waarnemingen van de diksnave
lige ondersoort genoemd. Met de
groeiende populariteit van de fotogra
fie en het, vooral bij vogelliefhebbers,
toenemende gebruik van telelenzen,
wordt de mogelijkheid geschapen de
waarnemingen aan een nader onder
zoek te onderwerpen. Ik ben benieuwd
of dat wat oplevert bij deze invasie.
Mocht u notenkrakers waarnemen, geef
dan uw waarnemingen op aan mij of
Staatsbosbeheer. Voor verdere door
zending wordt dan gezorgd, zodat later
kan worden vastgesteld van welke om
vang het bezoek aan ons land was.
PTT-KANTOOR „KOGERSTRAND"
GESLOTEN
DE KOOG In verband met de
sterke afneming van het aantal kam
peerders heeft de directeur van het
postkantoor te Den Helder besloten
het tijdelijke PTT-kantoor op de cam
ping „Kogerstrand" met ingang van 19
augustus te sluiten. Vanaf deze datum
kunnen alle poste restante stukken
weer aan het hulpkantoor aan de
Brink worden afgehaald.
Met ingang van
maandag 19 aug.
zijn wij 'e avonds
na 6 uur gesloten.
Bakkers Ijzerhandel
