Groen ^wartsjexels in het hart-, Wat moeten we met ons huisvuil; verbranden of zand erover Belt over twee jaar vol PER JAAR 3750 TON VUILNIS TE VERWERKEN A k, „Rhewav" Gezondheids-onderkleding De Buteriggel «Rhewav» Gezondheids-onderkleding, LET OP! Bakkers Ijzerhandel N.V. jtlJDAG 30 AUGUSTUS 1968 81e JAARGANG No. 8296 Uitgave N.V. v/h Langeveld De Rooy postbus 11 - Den Burg, Texel - Tel. 2741 Harry de Graaf, Keesomlaan 43, Den jrg, tel. (02220) 2741, 's avonds (02220) 2403 Verschijnt dinsdags en vrijdags. Bank: Nederl. Middenstands!) ank; Coöp. Raif- f eisen bank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ3,55 p. kw. 40 ct. incasso. Advert.: 18 ct. per mm. Een van de grote vraagstukken, waarvoor de gemeente Texel binnen afzienbare tijd een oplossing moet zien te vinden is het huisvuilproblecm. De 11.000 Texelaars produceren met zijn allen zo'n 2750 ton vuilnis per jaar en wie zich van zo'n hoop een voorstelling kan maken, hoeven wij niets meer te vertellen: het is een levensgroot pro bleem. Bij die hoeveelheid komt ook nog eens ruim 1000 ton rommel, die de toeristen mèt hun welvaart naar Texel brengen. Door tal van oorzaken wordt de jaar lijkse vuilnisproduktie steeds groter. Vroeger kon een gezin makkelijk met één vuilnisemmer toe; tegenwoordig hebben de meesten twee maal zoveel af te geven aan de wekelijkse ophaal dienst. Dat komt door de vele blikjes, de flessen (waar we geen statiegeld meer voor terugkrijgen) en vooral het vele plastic dat tegenwoordig als ver pakkingsmateriaal dient. Plastic en glas hebben nog een ander probleem bij de vuilnisverwerking opgeroepen. Deze materialen zijn praiktisch onverganke lijk. De schillen en dozen (die men volgens het bekende devies niet als dank voor het aangenaam verpozen aan de eigenaar van het bos mag laten) zijn onder invloed van weer, wind en bacterieën binnen enkele maanden ge heel verdwenen. Maar een plastic fla connetje van shampoo, tomatenketchup of Andy-met-ammonia ligt er na jaren nog even fris en ongeschonden bij als op de dag dat het werd weggegooid. Twee jaar Op dit moment is de toestand nog niet alarmerend. De af- en aanrijdende vuilniswagen van onze reinigingsdienst kan zijn ladingen nog kwijt op Texels vuilnisbelt De Rode Zee, maar zo schat de heer J. van Hoorn, directeur van Gemeentewerken over ongeveer twee jaar zal er echt niets meer bij- kunnen. En wat dan? Natuurlijk bestaat het probleem met op Texel alleen. Elke Nederlander produceert thans gemiddeld 270 kilo huisvuil per jaar en per hoofd van de bevolking komt daar jaarlijks nog eens 100 kg. industrievuil bij. De v raag: waar laten we al dat vuil, wordt in de dichtbevolkte streken steeds moeilijker te beantwoorden. Op Texel en de meeste andere plaat sen wordt dus nog ijverig de gemak kelijkste en goedkoopste oplossing ge hanteerd: ergens op een hoop gooien. Het woord oplossing moeten we lang zamerhand tussen vette aanhalingste kens gaan zetten, want de steeds groter wordende vuilnisbelten vormen in ons steeds dichter bevolkte land een vrij ernstige bedreiging van de hygiëne van het milieu. Alleen al uit het oogpunt van volksgezondheid is het een niet langer te aanvaarden methode. Boven dien is een vuilnisbelt ontsierend in het landschap. Ratten Wat die hygiëne-kwestie betreft: een hoop vuilnis is voor ratten een paradijs. Die treffen er ideale levensvoorwaarden aan: warmte en voedsel in overvloed. Dank zij de waakzaamheid van de ge meentelijke rattembestrijders kan men de rattenbevolking op Texel wel binnen zekere perken houden maar het is toch niet te voorkomen dat de gnjze knagers vooral in de winter griezelig goed zijn vertegenwoordigd. Het zou zo erg niet zijn als de mensen maar niet zoveel etensresten in de vuilnisbak gooiden. Iemand die zich daar demonstratief aan ergert en praat als Brugman om die gewoonte te bestrijden, is schilleboer Douwe Terpstra uit Den Burg, die daar dan ook belang bij heeft. Hij zegt: „Zo wat de helft van de mensen gooit schil len, groentenafval en etensresten in de vuilnisbak. De mensen hebben het goed. Héle broden die een beetje oud ge worden zijn, worden weggegooid. En het komt uiteindelijk allemaal op de belt terecht. Dan kunnen ze daar wel vergif neerleggen voor de ratten, maar wat zou U doen als U mag kiezen tus sen een lekker kadetje en een hoopje vergif? En ratten zijn slim hoor, die weten dat al gauw. Vooral de ouwe ratten laten zich niet beetnemen. Waar geen eten is, komen ook geen ratten. Texel zou makkelijk ratvrij kunnen zijn als ieder daar aan meewerkt!" Terpstra, die als jongen eens door een woedende rat is aangevallen, heeft dit praatje al heel wat keren afgestoken en heeft er zijn klantenkring aanmerkelijk mee vergroot. Per week haalt hij in Den Burg 2Vs tot 3 ton schillen en aan verwante eetbare zaken op; zijn koeien hebben er een gevarieerde maaltijd aan. Rook en stank Een vuilnisbelt heeft andere nadelen. Daar weten de omwonenden van mee te praten. De vuilnishoop op de Rode Zee staat vrijwel voortdurend in brand. Daar is weinig tegen te doen. Her haaldelijk laat de gemeente het vuur blussen, maar binnen enkele dagen laait het als gevolg van zelfontbranding weer op. Het vuil broeit nl. tot op grote diepte. De belt doet denken aan een vulkaan; van binnen is hij gloeiend heet. Uit spleten en gaten komt voort durend rook, stoom en stinkende walm en van tijd tot tijd doen de bekende „erupties" zich voor waarbij de vlam men metershoog oplaaien, vooral als zij voedsel vinden in verse voorraden kisten en kartonnen dozen, die weke- Dc Rode Zee, een van de zestig Noordhollandse vuilnisbelten, die de hygiëne van het milieu bedreigen. Niet alleen de rei- nigingswagen doet de hoop vuilnis steeds harder groeien, ook parti culieren leveren dinsdag- en zater- dagmiddags hun bijdrage. Binnen twee jaar zal de gemeente echter ge kozen moeten heb ben voor een betere (en veel duurdere) oplossing. lijks met grote vrachtwagens tegelijk op de belt worden neergegooid. Ook uit overwegingen van land- schapsschoon is de belt verwerpelijk. De hoop vuil groeit harder dan de be planting er omheen en heeft nu een hoogte van 6-8 meter bereikt. Etage De goedkoopste (voorlopige) „oplos sing" van het huisvuilprobleem is het maken van een „tweede etage" op de belt. Maar het is te hopen dat de ho gere bestuurslichamen zich niet zullen laten verleiden om dat goed te keuren. Bij de gemeente ziet men in dat het naar een definitieve oplossing toemoet. De heer Van Hoorn heeft opdracht ge kregen alle bestaande mogelijkheden te onderzoeken. Het meest afdoend is het systeem waarbij het vuil in speciale ovens wordt verbrand. Maar deze zg. grofvuilovens zijn veel te kostbaar voor de kleine en middelgrote gemeenten. De gemeente Alkmaar legde onlangs, samenwerkend met omtrent 20 andere Noordhollandse gemeenten tussen Be verwijk en Warmenhuizen, aan het pro vinciaal bestuur een plan tpt verbran ding van het grove vuil voor. Kosten: 8,8 miljoen gulden. Dat geld zou ge leend moeten worden en daarmee heb ben GS tot dusverre .-niet willen in stemmen. Voor Texel liggen wat dat betreft de mogelijkheden nog ongun stiger. Een „eigen oven"is zo goed als zeker onbetaalbaar en samenwerking met andere gemeenten betekent enor me vervoerskosten van het te verwer ken vuil, die het financiële voordeel van samenwerking weer teniet zullen doen. Zand erover Aantrekkelijker is het zg. controlled tipping system (de begraafmethode) die veel in Engeland en Duitsland wordt toegepast. Daarbij wordt het vuil in met de dragline gegraven sleuven ge stort, samengeperst en afgedekt met een laagje grond. Om het gevaar van bo demvervuiling te bezweren, moet het een terrein zijn met lage grondwater stand. De voordelen zijn duidelijk: geen ratten, geen stank, geen brand, geen aantasting van het landschapsschoon. Afgedekt met een laag teelaarde is een dergelijke stortplaats weer voor allerlei doeleinden te gebruiken. Het zou, wat Texel betreft, dus wel eens op deze begraafmethode kunnen neerdraaien, maar het is een misvatting om te den ken dat men er dan goedkoop af is. Het verwerken van vuil op de gewone belt kost niet meer dan 2,per ton; de begraafmethode is veel kostbaarder. Zoals met alle „grote" problemen is het een kwestie van geld en komt de vraag aan de orde op wie de kosten verhaald moeten worden. De burgers kan men moeilijk nog zwaarder belas ten; de gemeente zit al tot de nek in de financiële zorg, maar de provincie is bij voorbaat oOk niet bereid alle kos ten te dragen. Verschil van inzicht In Noordholland bestaat verschil van inzicht tussen provinciaal bestuur en gemeenten Blijkens een interview in een landelijk dagblad heeft Gedepu teerde J. de Jong het standpunt van de provincie aldus samengevat „De hygiëne van het milieu moet in de prioriteiten opgeschoven worden. Die hygiëne moet voor de gemeenten zó gaan spreken, dat men niet alleen niet omkomt in het vuil maar er een bepaald deel van het budget voor be schikbaar gaat stellen, een veel groter deel dan tot nu toe het geval was". Met andere woorden: de gemeenten moeten gaan beseffen, dat de hygiëne van het milieu een van hun belang rijkste taken is geworden naast wo ningbouw, wegaanleg, onderwijsvoor zieningen eh dergelijke. Waar het de financiële zorgen van de gemeenten betreft, zegt hij: „Als er bejaardenhuizen moeten komen, of sportvelden, of verbeteringen van ver keerssituaties, dan komen ze er ook, al is er geen geld, omdat dergelijke dingen bovenaan de lijst van noodza kelijke werken staan. De zorg voor de milieuhygiëne hoort ook boven aan die lijst". Post op rijksbegroting Wie aan de ene kant weet van de financiële nood van de gemeenten en Douwc Terpstra: schillenboer en rattenbestrijder zaterdag voor het laatst van dit seizoen Kwartet Fred Jasper ARNHEM Aan alle draagsters en dragers van Rhewav Gezond- heidsonderkleding maken wij gewoonte getrouw bekend dat onze vertegenwoordiger de heer A. D. Schaafsma (zie foto) in de twee weken, aanvangende op 2 en 9 september het eiland Texel weer hoopt te bezoeken. Er is dan weer gelegenheid met hem event, aanvullin gen, nieuwe bestellingen, nieuwe adressen en reparaties te bespreken. U weet, alle reparatie is gratis, zolang u onze kleding draagt. Wij maken van deze gelegenheid gebruik onze waarde ring uit te spreken voor de prettige ontvangst die onze vertegenwoordiger steeds bij u ten deel valt. Inmiddels hoogachtend, Utrechtsestraat 63, Arnhem, telefoon (08300) 25355 aan de andere kant kennis neemt van het inzicht van Gedeputeerde Staten van Noord-Holland, die de mentaliteit van de gemeentebesturen willen veran deren, kan zich afvragen of de rijks overheid ook niet bij het probleem is betrokken. Gedeputeerde De Jong: „We hebben wel het Rijks-Instituut Zuive ring Afvalwater. Wij hebben bij het rijk aangedrongen op een dergelijk or gaan tegen de bodemvervuiling Voor het eerst werd daarna op de rijksbe groting 1968 een pro memoriepost voor dit doel opgevoerd". Onder het opschrift: „Kosten vuil- BEJAARDE BROMFIETSER ERNSTIG GEWOND Maandagmiddag om kwart over vier werd de 76-jarige bromfietser C. H. uit Den Hoorn ernstig gewond, toen hij op het kruispunt Pontweg-Westdijksweg tegen een te laat opgemerkte Volks wagen botste. De heer H. kwam uit de richting Oudeschild en wilde de Pontweg over steken om via het fietspad naar de Amaliaweg te rijden. Bij het kruispunt hield hij in, maar door het felle zon licht, dat hem recht in het gezicht scheen, zag hij de in de verte naderen de VW, bestuurd door mej. W. K. van den Beukei uit Zeist, nog niet. Pas toen hij de weg opreed, merkte hij de auto op en trachtte door scherp naar rechts uit te wijken een aanrijding te voorkomen. Dat lukte niet; de brom fietser klapte met de linkerzijde tegen de VW, waabij hij enkele ribben en een sleutelbeen brak en vermoedelijk een schouderblad kneusde. In, mede door zijn hoge leeftijd, vrij ernstige toestand, werd H. naar het Lidwina- ziekenhuis in Den Helder vervoerd. DUITSE VROUWEN DOOR BROMFIETSERS AANGEREDEN Twee Duitse vrouwelijke toeristen, beiden rond 60 jaar oud, werden maan dagavond om kwart voor negen op het fietspad van de Pontweg (nabij „Flora") aangereden door twee bromfietsers. De dames wandelden over het pad in de richting van Den Burg toen vier bromfietsers hen achterop kwamen. De voorste, de 18-jarige W. H. uit Den Burg, slaagde er niet in te passeren en raakte een der vrouwen, wat een val partij tot gevolg had. De tweede brom fietser, de 20-jarige J. van H. reed daar nog bovenop. Uit deze chaos kwamen de Duitse vrouwen zo ernstig gewond tevoorschijn, dat zij naar het zieken huis moesten worden gebracht; een hunner had een grote bloedende hoofd wond opgelopen. Bromfietser H. werd licht geblesseerd en Van H. bleef on gedeerd. De brommer van laatstge noemde werd echter flink beschadigd. OOK BIJ ANDERE ONGELUKKEN: EERST POLITIE WAARSCHUWEN Het publiek houdt zich over het al gemeen uitstekend aan de regel om bij verkeersongelukken uitsluitend de po litie te waarschuwen, die dan op haar beurt zorgt voor dokter, ambulance etc. Het is echter minder békend, dat deze regeling ook geldt voor andere onge lukken waarbij ernstig letsel optreedt. Het wordt op prijs gesteld als bij on gevallen in of bij huis, bij verdrinking, ernstige verbranding enz uitsluitend de politie wordt verwittigd. Niet alleen zal de hulpverlening daardoor vaak effektiever en sneller op gang gebracht kunnen worden, ook kan direct een on derzoek worden ingesteld, dat via een proces verbaal tot preventieve maat regelen leidt. BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL van 21 tot en met 27 augustus 1968 Geboren; Petra Maria Dorothea, dv. Wilhelmus J. M. Boom en Anna M. Witte; Verlin Udo, zv. Udo Eelman en Lena M. Wetsteen; Mary Jeannette, dv. Dirk Eelman en Cornelia J. Mantje; Theo, zv. Dirk Ezerman en Kathe Schrey; Geert, zv. Geert de Weerd en Anna J. Gruppen; Michèle, dv. Willem D. Jimmink en Johanna G. Keijser; Gerard Maarten, zv. Jacobus de Ridder en Jetske Robijn; Esther Manon, dv. Roelof P. Kikkert en Ellen M. Bennink Ondertrouwd. Peter Kok en Alida A. Hutjes; Robert P. J. Beumkes en Hen- dnjntje Eldering; Cornelis W. J. Hoo- genraad en Hielkje Oord; Durk Bousma en Erna J. Roeper. Overleden:: Klaas Kok, oud 81 jaar: Aldert Robijn, oud 72 jaar; Leendert J. Pieterse, oud 59 jaar; Trijntje M. Har- debil, oud 57 jaar, wonende te Haarlem; Adriana M. H. Lampers, oud 47 jaar. verwijdering en -verwerking" staat bij die post als toelichting het volgende: De ondergetekende (de minister) acht het noodzakelijk op het gebied van de vuilverwij dering en -verwerking te ko men tot een meer gecoördineerde aan pak. De omvang en gecompliceerdheid van deze problematiek is zodanig, dat hier een taak ligt voor de centrale overheid. Gedacht wordt aan het ver richten van studies terzake van verwij dering en vernietiging van vaste afval stoffen en het adviseren van de ge meenten op dit gebied. Hoewel de be treffende plannen nog niet geheel zijn uitgewerkt, wil de minister het vraag stuk thans reeds signaleren en daartoe een memoriepost op de begroting op voeren. Het probleem is dus ook van rege ringszijde onderkend. Dat geeft enige hoop dat het verbranden of begraven van het Texelse huisvuil geen al te forse verhoging van de reinigingsrech ten met zich mee zal brengen. Telefoonnummer gewijzigd Vanaf heden HP. 2 3 4 6

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1968 | | pagina 1