(jroen fwartsjexeh in het karL,
„Dit beleid kan voor gemeente funest worden"
J. J. WESTDORP IN BEGROTINGSBESCHOUWING P.v.d.A.:
Chirurgen zijn fout, huisartsen
gaan ook niet vrijuit
Ander geluid
van C.H.U.
SIMCAIIOO
TOKT
60 JAAR MOERBEEK
Garage
„WESTEND"
Gezellig naar
de cursus
Lamsvlees op
de foto
echte gezinsbank
VRIJDAG 29 NOVEMBER 1968
TEXELSE
82e JAARGANG No. 8322
COURANT
Uitgave N.V. v/h Langeveld De RooU
Postbus 11 - Den Burg, Texel - Tel. 2741
Red.: Harry de Graaf, Kcesomlaan 43, Den
gurg. tel. (02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Bank: Nedcrl. Middenstandsbank; Coöp. Kalf-
fcisenbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ3,55 p.
kw. -f 40 ct. incasso. Advert.: 18 et per mm.
Gistermiddag vergeleek de heer J. J. Westdorp (PvdA) de financiële toe
stand van de gemeente Texel met een patiënt, die door de chirurgen (de
rijksoverheid) verkeerd is en wordt behandeld. Hij deed dit mede namens de
andere fractieleden in zijn algemene beschouwing van de gemeentebegroting
1969. „De patiënt is ernstig ziek geworden doordat men vergeten is tijdig
medicijnen te geven. Na een paar eerste operatics, zonder verdoving uitge
voerd, knapt hij ogenschijnlijk op, maar hij weet dat hij verder zal verlam
men en dat hij nog meer operaties in het vooruitzicht heeft".
De heer Westdorp zocht echter niet alleen de schuld bij de chirurgen, maar
ook bij het team huisartsen, waarmee hij op de plaatselijke bestuurderen
doelde. „Zij kennen de patiënt door de geregelde omgang veel beter dan de
chirurg en weten precies waaraan hij lijdt. Zij kunnen onderkennen, dat de
behandeling niet juist is. Zij kunnen er misschien niet direct iets aan veran
deren, maar er wel tegen protesteren, omdat zij het zijn die na de operatie de
revalidatie moeten leiden".
Met deze beeldspraak hekelde de
fractievoorzitter de neiging van het
gemeentebestuur om zich naar de wen
sen van de minister te schikken als het
gaat om het vergroten van de gemeen
schappelijke inkomsten zonder dat die
minister laat merken oog te hebben
voor de bijzondere positie van een re-
creatiegemeente als Texel.
Zuchten
Dat de gemeentebegroting voor 1969
sluitend is, heeft in de PvdA-fractie
geen blijdschap verwekt. ,,Wij zuchten
niet van verlichting, maar van de zor
gen over waar het met de gemeente
naartoe moet". Waarmee de spreker
doelde op het feit, dat de gemeente de
plaatselijke belastingen en heffingen
steeds meer moet optrekken en er des
ondanks niet in slaagt veel meer te
doen dan het normale voorzieningen-
peil te handhaven. Het financiële be
leid van de gemeente noemde hij zeer
ongunstig. De begroting is sluitend,
maar het zal niet mogelijk zijn een
groot aantal dringend gewenste voor
zieningen uit te voeren. Zouden de
hogere bestuursorganen toestemming
geven voor een aantal van de nog
wachtende belangrijke projecten, dan
zou dit direkt een begrotingstekort tot
gevolg hebben. „Uitgaande van de
rechtvaardige verlangens, dat de ge
meentelijke voorzieningen afgestemd
dienen te zijn op de eisen van deze tijd
zal Uw college het met ons eens zijn
dat deze begroting een geflatteerd
beeld geeft van de werkelijkheid, een
werkelijkheid, die tot grote achterstand
en schade zal 'kunnen leiden als er niet
een belangrijke verbetering intreedt.
De situatie is volgens de PvdA-fractie
te wijten aan een onbevredigende wer
king van de financiële verhoudingswet
1960, m.a.w. dat nog steeds onvoldoen
de rekening wordt gehouden met de
recreatiefunctie van de gemeente. Zelf
hadden B. en W. in hun aanbiedings
brief bij de begroting al gesteld dat het
ontoelaatbaar is dat de inwoners op
draaien voor de kosten, die aan het
stichten en onderhouden van recrea
tieve voorzieningen zijn verbonden.
„Maar u vergeet dat de Rijksoverheid
niet wil onderkennen of botweg wei
gert te erkennen, dat een recreatie
gemeente verplichtingen heeft tegen-1
over zijn gasten en zijn inwoners. We]
kunnen in alle realiteit vaststellen, dat]
jaarlijks door de inwoners van Texel!
zeer grote bedragen aan inkomstenbe
lasting in de rijksschatkist worden ge
stort en dat, mede door de activiteiten
van de recreatiegemeente, een aanzien
lijk bedrag aan deviezen binnenkomt.
Maar ondanks die grote belastingop
brengst weigert men een hogere uitke
ring, een uitkering, die gebaseerd zou
moeten zijn op het omslaan van het
aantal overnachtingen in vaste bewo
ners en dan uitgekeerd naar de maat
staven van het gemeentefonds".
Sociale zorg
Een andere oorzaak van de ongun
stige financiële positie noemde de heer
Westdorp de sociale zorg. De gemeen
telijke kosten daarvan worden voor
80% door het Rijk vergoed, zodat nog
ƒ180.000,voor rekening van de ge
meente komt. „De sociale zorg is toch
een bovengemeentelijke taak; de ge
meente hoort alleen maar met de uit
voering belast te zijn. Dat geldt ook
vopr het onderwijs. Dat wordt wél voor
100% gesubsidiëerd, maar in de prak
tijk moet de gemeente toch nog
ƒ35.000,bijleggen".
De heer Westdorp noemde verder
de voor Texel ongunstig gewijzigde
regeling inzake de uitkering wegen.
Hij zei, dat zijn fractie weinig hoop
heeft, dat het hiertegen door de ge
meenteraad ingediende bezwaarschrift
gehoor zal vinden.
Voorts wordt in de begroting een
verkeerd beeld gegeven van de situatie
inzake de afschaffing van de vermake
lijkheidsbelasting, zo zei de fractie
leider „De minister heeft gezegd, dat
hij wegen zal aangeven voor compen
satie; niet dat hij voor compensatie
zorgen zal. Dat zal wel weer verwerkt
worden in de in veler ogen alles zalig
makend verruiming van het gemeente
lijk belastinggebied", verzuchtte de
PvdA-man. Wat die verruiming be
treft, merkte hij op dat het aantal ge
meenten met een niet sluitende begro
ting in 1968 231 bedroeg met een totaal
tekort van 275,1 miljoen. De door de
regering verwachte opbrengst van de
verruiming wordt op ƒ300 miljoen ge
schat, verdeeld over 940 gemeenten.
Het is zonder meer duidelijk, aldus de
heer Westdorp, dat een groot deel van
deze gemeenten, zonder dat er verbe
tering komt in de financiële verhou
dingswet, nog niet eens hun tekorten
kunnen wegwerken, laat staan iets
extra's doen. Verwijzend naar het
adres van de Vereniging van Neder
landse gemeenten aan de Tweede Ka
mer over hetzelfde onderwerp en het
minderheidsrapport van de commissie
Oud, wordt twijfel uitgesproken over
de juistheid van de verruiming van het
gemeentelijk belastinggebied.
Protesteren
Vorig jaar heeft de raad op aan
drang van de minister van Binnen-
PRIJSWINNAARS 60 GULDEN
Maandag 25 november
A. E. L. Kalf,
p/a Dijkmanshuizen S 37a,
Oudeschild.
Dinsdag 26 november
De heer J. A. Bakker,
Diek 3, Den Hoorn
Woensdag 27 november
De heer A Kiewiet,
Schoonoordsingel 22, Den Burg
Maak een proefrit bij:
Vliestraat 11 - Oosterend
Telefoon (02223) 396
landse Zaken het rioolrecht en reini
gingsrecht verhoogd met de bedoeling
zo in aanmerking te komen voor een
aanvullende uitkering uit het gemeen
tefonds, maar die extra uitkering is er
niet gekomen. Om de minister wat
gunstiger te stemmen, verhoogde de
raad het tarief dat voor het ophalen
van huisvuil betaald moet worden met
ƒ5,in plaats van ƒ2,Van dit ge
baar heeft de minister zich niets aan
getrokken en doet dat ook niet voor
1969. „Het enige dat de raad nu kan
doen is zich uitspreken voor verhoging
van het rioolrecht tot ƒ100,.per jaar,
maar dat zij tegelijk het tarief voor de
emmers terugbrengt op 13,
Angst
De fractievoorzitter noemde angst
in deze een slechte raadgever. Zoals
bekend hadden B. en W. als argument
voor hun gehoorzaamheid aan de mi
nister aangevoerd, dat de gemeente
anders bestuurlijk zou worden lamge
legd, m.a.w. onder streng toezicht van
bovenaf zou komen te staan. De heer
Westdorp had dat graag wat nader
toegelicht willen zien. ,,Er komt de
zelfde politiek uit naar voren, die ook
op Texel werd toegepast in de jaren
voor de oorlog; koste wat het kost,
maar we mogen niet noodlijdend wor
den. We zouden graag willen weten
wat nu het wezenlijke verschil is tus
sen de ministeriële bevoogding van nu
en die welke zou ontstaan als we een
beroep zouden doen op een aanvullende
uitkering. Het is ons niet duidelijk,
want welke andere maatregelen zou
den de ministers kunnen nemen als
vermeld in artikel 12 van de finan
ciële verhoudingswet? We doen nu
vrijwillig wat de minister dirigeert en
nemen onpopulaire maatregelen, waar-
OOSTEREND De verkeerscur-
sussen, zoals die onder auspiciën van
de afd. Texelv van het Verbond voor
Veilig Verkeer worden gegeven ken
merken zch door de gezellige sfeer. Dat
hebben de deelnemers aan de cursus,
die maandag in het dorpshuis te Oos
terend is gestart, weer eens ondervon
den. Bijzonder jammer is het, dat de
eerste avond door slechts 24 cursisten
werd bijgewoond, mogelijk mede als
gevolg van te weinig publiciteit. De
cursusleiding heeft daarom laten we
ten dat meer cursisten ook nog op de
tweede avond kunnen worden toege
laten. Bij het onderricht a.s. maandag
zal de stof van de eerste avond nl. in
het kort worden herhaald, zodat de
nieuwelingen beslist geen „achterblij
vers" hoeven te worden.
Als men zich realiseert, welke be
langen op het spel staan, zijn de kosten
voor de deelnemers bijzonder laag te
noemen. Voor de totaal acht cursus
avonden (telkens op maandag) is men
ƒ8,verschuldigd, inbegrepen de kos
ten van een handig en overzichtelijk
instructieboekje. Maandag is duidelijk
gebleken hoe noodzakelijk dergelijk
verkeersonderricht is. Vele deelnemers
moesten constateren, dat zij op tal van
vragen, het verkeer betreffende, het
antwoord schuldig moesten blijven. Op
de weg leidt dat tot onzekerheid en
ongelukken. Nog altijd zijn er mensen,
die in de mening verkeren, dat het op
het rustige Texel allemaal zo'n vaart
niet loopt. De ongelukken waarvan wij
telkens, vooral 's zomers, melding moe
ten maken, spreken echter andere taal.
We zeiden al: het volgen van een
verkeerscursus is een boeiende bele
venis. Het eerste deel van de avond
wordt verzorgd door adjudant J. Gul
mans, die uitvoerig de vele (waaronder
nieuwe) verkeersregels bespreekt. Na
de .pauze is de beurt aan opperwacht
meester Bark, die een groot aantal
dia's van verkeerssituaties toont en
daar uiteraard uitgebreid commentaar
op geeft. Deelnemers van vorige cur
sussen hebben de ervaring, dat zij zich
na iedere cursusavond wat meer „ver
antwoord" voelden, als zij zich in het
verkeer begaven.
Ook automobilisten, aanvankelijk
denkende, dat zij door hun jarenlange
ervaring volledig op de hoogte waren,
zijn die mening toegedaan. Wie zich
straks ook tot dit korps van oud-cur
sisten wil rekenen, moet dus niet ver
zuimen zich maandagavond a.s. om
acht uur in het dorpshuis „De Bijen
korf" te Oosterend te melden. Inwo
ners van Oudeschild en omgeving mo
gen hun leergierigheid nog even be
dwingen, want in hun dorp wordt over
enkele maanden ook een cursus ge
houden.
mee de belastingdruk wordt verscho
ven. Als we ons tegen de minister ver
zetten, zal hij zelf maatregelen moeten
nemen en ligt de verantwoordelijkheid
bij hem".
Toeristenbelasting
Wat de mogelijke invoering van de
toeristenbelasting betreft, zei de heer
Westdorp de indruk te hebben, dat het
dan binnenkomende geld geen doel
heffing zal worden, maar onder druk
van de rijksoverheid zal worden ge
bruikt als gewoon dekkingsmiddel voor
de begroting.
Tweede woningen
Overigens was de PvdA-fractie van
mening, dat B. en W. de mogelijkheden
voor meer gemeentelijke inkomsten,
die de bestaande wetten bieden, on
voldoende aangrijpen. Met het argu
ment, dat het belasten van zg. tweede
woningen geen zoden aan de dijk zou
zetten, omdat maar weinig woningen
als zodanig kunnen worden aange
merkt, was hij het niet eens. Op de
vraag hoeveel woningen in aanmerking
komen, is trouwens nog geen antwoord
ontvangen. De PvdA-fractie heeft
daarom zelf een onderzoek ingesteld en
is daarbij tot de conclusie gekomen,
dat de belasting op tweede woningen
in minstens 300 gevallen kan worden
geheven. Bij 50,per jaar betekent
dat totaal ƒ15.000,„Een bedrag om
niet zomaar weg te gooien!"
Onjuist werd het genoemd dat in de
gemeentebegroting een uitkering voor
de wegen is opgenomen, die is geba
seerd op het oude systeem, terwijl GS
een ander voorstel hebben gedaan. Het
opnemen van een salarispost voor een
vol-ambtelijke kracht voor de Vétéri-
nair-Hygiénische dienst (hoewel naar
voortzetting van de huidige half-amb-
telijke leiding wordt gestreefd) is ook
niet reëel.
Geen investeringen
,,U hebt zich de grootst mogelijke be
perking opgelegd wat betreft het in
vesteringsprogramma; dat houdt in dat
er eigenlijk helemaal geen investe
ringsprogramma is. Om een sluitende
begroting te krijgen, kan dat ook niet,
want als voor een nieuwe investering
goedkeuring zou komen, zou de be
groting alsnog uit zijn evenwicht wor
den gehaald. Een dergelijk beleid en
wij onderschrijven dat het een ge
dwongen beleid is zal voor de ont
wikkeling van deze gemeente op lan
gere termijn funest kunnen zijn".
Voorts wordt opgemerkt, dat in de
verzorging en begeleiding van de be
jaarden een vrij grote achterstand is
opgetreden. Geadviseerd wordt een
commissie in .het leven te roepen, die
deze zaak gaat bestuderen. Deze com
missie zal o.a. moeten bekijken of het
nog reëel is om op de verwezenlijking
van een verpleeghuis te hopen of dat
beter naar andere mogelijkheden kan
worden gezocht zoals een voorziening
bij huize Irene. Ook o.p de vraag of
het nog wel verantwoord is een rust
huis in Oosterend te bouwen, moet een
antwoord komen.
Niet te volgen
„Wij kunnen Uw beleid niet hele
maal volgen. Aan de ene kant haalt U
een nuttige subsidie (schoolmelk) weg
en vergroot U heffingen om tot een
sluitende begroting te komen, uit angst
anders onder curatele te komen Aan
de andere kant verzuimt U heffingen
te innen, die mogelijk en redelijk zijn".
De heer Westdorp rekende voor, dat
ƒ32.000,meer wordt ontvangen als
de tweede woningen worden belast en
als de VHD onder half-ambtelijke lei
ding blijft. De schoolmelk kan dan ge
subsidieerd blijven, zodat nog
ƒ19.000,overblijft.
In de ontwikkeling van de recreatie
zit geen gang, zo constateerde de heer
Westdorp verder. Ook hier geldt dat
geen verbetering kan intreden zonder
.hulp van de rijksoverheid. Hij merkte
tenslotte op: „Wij kunnen ons niet
voorstellen, dat het college blij is met
een dergelijke begroting. Wij hadden
verwacht dat tenminste opgemerkt zou
zijn geworden, dat U het op deze wijze
moest doen onder druk van bovenaf,
maar dat het in feite niet verantwoord
is voor een goede en vlotte gang van
zaken in het belang van de ontwikke
ling van deze gemeente".
KVP
De beschouwing van de KVP-fractie,
voorgelezen door de heer P. Smit, was
aanmerkelijk bondiger maar ademde
ongeveer dezelfde geest. Ook hij zette
een groot vraagteken achter de uit
spraak van B en W. dat het zo ver-
(Zie vervolg pagina 2)
Maandaq kwam een team
fotoqrafen van studio Meijboom
v.d. Heijden te Amsterdam
naar Texel om er lamsvlees te
fotoqraferen. Deze merkwaardiqe
opdracht was gegeven door
Wina Bom, culinair specialiste
van het maandblad Avenue. Dit
blad wil in het komende voor
jaar uitvoeriqe aandacht beste
den aan lamsvleesqerechten.
Een aantal op Texel qemaakte
kleurenfoto's, die een drietal pa
gina's in beslaq zullen nemen,
moet daarbij voor het water in
de mond van de abonnees zor
gen. Met het fotoqraferen van
de qerechten qinq heel wat tijd
qemoeid. Het vlees werd in Henk
v.d. Heijdens weekendhuisje te
Oudeschild bereid, waarna men
met de schotels naar typisch
Texelse schapenlandschappen
tooq, die als achterqrond moes
ten dienen. Op de dijk bij Dijk
manshuizen werden enkele op
namen qeschoten, waarbij een
bereidwilhqe boer er voor zorg
de dat achterqrondschapen de
juiste positie innamen. Ook in
Zuid-Haffel (bij de boerderij van
Mr. Boosen bij Den Hoorn wer
den platen qemaakt. Om de in
druk te wekken, dat de in het
voorjaar te publiceren foto's ook
inderdaad in de lente zijn qe
maakt, moest ijveriq met kunst
madeliefjes worden qewerkt. De
fotoqrafen troffen het met het
weer, zodat een kunstzon niet
nodiq was
ROB GERAERDS VOOR
Op uitnodiging van het Nutsdepar-
tement Texel zal de bekende acteur
Rob Geraerds (o.a. .populair door zijn
vertolking van dokter Finley voor de
tv) maandagavond 2 december in hotel
„De Lindeboom-Texel" optreden Hij
zal de Christmas carol van Dickens
„Scrooge and Marley" voordragen, in
de Nederlandse taal. De bijeenkomst
is ook voor niet-leden toegankelijk.
's Middags verzorgt Rob Geraerds
een soortgelijk optreden voor de scho
lieren.
JEUGDMARKT IN
DOOPSGEZINDE KERK
Gaarne herinneren we nog even aan
de jeugdmarkt, die vrijdagavond (tus
sen half acht en half tien) en zaterdag
middag (tussen twee uur en hall' zes)
ni de Doopsgezinde kerk en het bijge
bouw te Den Burg wordt gehouden.
Men kan er tal van artikelen kopen en
meedoen aan allerlei spelletjes. De
markt wordt georganiseerd door de
Doopsgezinde jongeren. De baten zijn
bestemd voor het door hen geadop
teerde ontwikkelingsproject in Para-
quai. Het is de bedoeling het geld
voor een irrigatiepomp bijeen te bren
gen.
ONBEKENDE LIET ETALAGERUIT
SNEUVELEN
Woensdagochtend werd ontdekt, dat
een der etalageruiten van het Albert
Heijn-filiaal in de Binnenburg was
vernield. Voor zover bekend heeft
geen der omwonenden er iets van ge
hoord. De politie stelt een onderzoek
AAN ONZE ABONNEES
De algemene stijging van kos
ten heeft ons, zeer tot onze spijt,
genoodzaakt, het abonnements
geld van de Texelse Courant met
ingang van 1 januari as., te bren
gen op 3,90 per kwartaal. Wij
vertrouwen erop, dat een ieder
deze verhoging zal kunnen aan
vaarden.
Directie Texelse Courant
