Oude Eerst rekenen dan doen BRIGADIER PIET EN DE SPORTCOMPUTER fm'M m tmom wm ..ik rubriek voor l o..,i.r LANDBOUW en VEETEELT - TWEEDE BLAD TEXELSE COURANT VRIJDAG 20 DECEMBER 1968 Een woord, dat voor de meeste agra- riërs na de tweede wereldoorloq een bekende klank heeft gekregen, is het woord i nv e s t ej e n. Ik geloof, dat het voor weinig lezers nodig is om te vertellen, dat het de betekenis heeft van: geld in het bedrijf steken. Aanvankelijk was de oproep om te investeren vooral bedoeld om de pro- duktie te vergroten. Er was een grote behoefte aan agrarische produkten en men zag de investering als een moge lijkheid om te bereiken, dat die pro dukten er kwamen. In latere jaren had men vooral het oog op een vermindering en verlich ting van de arbeid. Door mechanisatie werd men in staat gesteld om per man j tot een hogere produktie te komen. Men heeft het heel vaak voorgesteld alsof vooral de landbouwvoorlichters warm liepen voor een zo groot moge lijke investering in tractoren en andere werktuigen. Alsof het hun ideaal was er voor te zorgen, dat er op ieder be- 5 drijf een tractor zou komen. Deze gedachte is beslist onjuist. Het - zijn in veel gevallen juist de land- ij bouwvoorlichters geweest, die de aan schaf van tractoren hebben afgeremd. Ij We herinneren ons diverse vergaderin gen, waarin door een specialist voor 5 bedrijfseconomie uiteen werd gezet, dat voor de kleinere bedrijven de combi natie van een eigen paard met het la- ten verrichten van loonwerk, voordeli- ger was dan de aanschaf van een trac tor met bijbehorende werktuigen, j Deze voorlichting vond over het al gemeen weinig weerklank. In de mees te gevallen was de drang van de man in kwestie en vooral ook van aanko- mende zoons zo sterk, dat er naar de argumenten van de econoom maar nau welijks werd geluisterd. Nu wij de laatste maanden weer enkele malen te gen deze zaak zijn aangelopen, willen we er nog eens iets van zeggen. Nieuwe kosten In de gesprekken, die we over bo venstaand onderwerp hadden, viel het ons op, dat in veel gevallen het zg. economisch denken nog ontbreekt. Wat we bedoelen met dit economisch den ken? Heel eenvoudig, dat men bij het doen van grote uitgaven de kwestie van kosten en baten goed in gedachten houdt. Het is voor iedereen duidelijk, dat de aanschaffing van een tractor met bij passende werktuigen een belangrijke kostenpost betekent. Wat de jaarkosten betreft, zijn dit afschrijving, rente, on- 193. ,,Die snurker denkt, da'k hem niet ken" gromde Eelca Eelkema. „Dat zal ik hem dan 'es eev'n an zien stomme versland breng'n! Bennie de Klapper heet dat stuk vulles! Hij is een kame raad van Linke Lowietje! En nou mag het misschien teeg'n de reeg'ls van menselijkheid en fatsoen weez'n, maar ik pak ze bie de 'kladd'n en ik smiet ze het dorp uut! Ze voer'n wat in hun schild, en daarvoor is in Rijkhuyzen j 5. Na zo'n gesprek werd het niet beter, maar erger. Die momenten van ver trouwelijkheid waren voor hem hoog- tepunten maar te dieper was de kloof daartussen. Lot was een fijne meid, een eerlijke meid, niks geen fratsen. Daarom bemoeide ze zich met hem. Ze hadden bepaalde dingen, bepaalde op vattingen gemeen, maar verder weinig. Lot was artistiek, Lot was avontuur lijk. Lot was ondernemend en vrolijk en wist van het leven te genieten. Hij had, zodra hij de kinderschoenen ont- - groeid was, méé de zorgen gedeeld, haalkte naar het ogenblik dat hij zijn moeder van die zorgen kon ontlasten. Hij was te ernstig voor zijn jaren en daarom paste hij niet bij Lot Vermeer. Toch kwam het tussen hen tot een vriendschap. Toen hij eenmaal Lot ach terop zijn fiets thuisbracht, de hare met een lekke band aan de hand mee voerend, zei ze: „Nou, kom d'r in, dan krijg je een glaasje liem. Je hebt een hele trap gehad, jö". Hij had geaarzeld, maar Lot was hem eenvoudig voorgegaan. En daar had hij kennis gemaakt met Lots moeder, die hem met haar grote, alles ziende ogen had opgenomen en op de juiste zwaar te getaxeerd. „Wat vind je van hem, mams?" had Lot gevraagd. „Door en door betrouwbaar", had ze geantwoord. „Nou", Lot keek bedenkelijk, „dat is in jouw mond géén compliment. Dat klinkt nogal saai, niet?" derhoud en brandstof. Men rekent in 't algemeen, dat de jaarkosten gelijk zijn aan plm. 18% van de aanschafwaarde. We zitten vast niet aan de hoge kant als we aannemen, dat op een weide bedrijf de aanschaf van een tractor met bijbehorende werktuigen een in vestering van ƒ13.000,tot J 14.000, betekent. Gaan we hier 18% van bere kenen, dan komen we op jaarlijkse kosten van ƒ2000,tot J 2500,Op gemengde bedrijven, waar ook nog werktuigen moeten worden aange schaft voor het bouwland, zullen de kosten al heel gauw tussen ƒ2500,en 3000,per jaar liggen. Welke kosten verdwijnen Uiteraard staan er tegenover nieuwe kosten ook kosten, die wegvallen. Het zal meestal wel mogelijk zijn deze kos ten uit de boekhouding van de laatste jaren te halen. Daar vindt men in een ^afzonderlijke post veelal het bedrag genoemd, dat voor loonwerk is uitge geven. En we zijn van mening, dat de kosten, die verbonden zijn aan de aan schaffing van een tractor en werktui gen, voor het grootste deel moeten komen uit vermindering van de post voor loonwerk. We moeten er daarbij wel aan den ken, dat het vrijwel nooit mogelijk zal zijn het helemaal zonder loonwerk te doen. Voor het weidebedrijf denken we aan het persen van hooi, het schoon maken van de sloten en het greppel frezen. Dit blijft in de meeste gevallen loonwerk. Op bedrijven met bouw land blijft er nog zeer veel loonwerk over. Voor het poten van aardappelen, het zaaien van suikerbieten, het spuit werk en het maaidorsen van het graan en het persen van stro hebben we toch de loonwerker nog nodig. Een kostenpost, die ook verdwijnt is die van het paard, dat tot aan de aan schaffing van een tractor meestal aan wezig is. Over de kosten van een paard worden de meest uiteenlopende me ningen verkondigd. Men noemt kosten van 200,per jaar tot ƒ1000,per jaar. Voorheen werd wel gezegd, dat door 'het opruimen van een paard een melkkoe meer kon worden gehouden, maar er zijn weinig veehouders, die het hiermee eens zijn. Men denkt eer der aan een bedrag van ƒ400,tot 500,per jaar. Uitgaande van jaarlijkse kosten van ƒ2000,per jaar voor een tractor met werktuigen op een weidebedrijf, zullen we in ieder geval kans moeten zien om de rekening van de loonwerker met een geen plaats!" Eelco nam dus enkele voortvarende en bijzonder drastische maatregelen en het gevolg daarvan was, dat Bennie en Lowietje met onbegrijpelijk grote snel heid het dorp uitgesmeten werden. Maar ja, zulke boeven zijn meestal niet voor één gaatje te vangen en dus mag het niemand verbazen, dat ze tóch nog een weg wisten om heelhuids de stad Gravendrecht te bereiken. Ze waren FEUILLETON door TOM LODEWIJK „Nee, saai lijkt hij me niet. Zijn be langstelling is anders gericht dan die van jou en van mij. Het jong heeft zijn ogen wijd open, het is geen droog bloeier. Maar hij is een beetje, hoe zal ik 't zeggen, weloverwogen hè? Hij voelt niets voor praten zonder iets te zeggen, lijkt me. 't Is niet zo'n spraak waterval als jij". „O heden nee. Soms zeg ik: jö, spreek es een spreek!" „Hoe kom je zo aan die jongen, Lot?" „Nou", zei ze onverschillig, „uit de klas". „En waarom juist hij?" „Hij is de enige die zich nooit uit slooft". „Dat zegt wat", lachte haar moeder, „vind je het dan niet leuk als de jon gens zich voor je uitsloven?" „O ja, ik heb er soms reuze plezier om. Maar weet je, ik kijk er dwars doorheen. Als Geert iets zegt weet ik dat het zo is. Je hoeft nooit te vragen of hij het eigenlijk wel meent". „Ja", knikte haar moeder nadenkend „dat is wat waard in het leven". „En dan is hij nog ouderwets ridder lijk", ging Lot verder, „praktische hof felijkheid, zoals jij altijd zegt, mams. Zoals nou ook weer, met dat warme weer. Lk achterop, hij met mijn fiets aan de hand. Ik zeg, jö, ik laat die kar wel op school staan. Moet je morgen weer lopen, zegt hij". „Ik geloof intussen wel dat hij het van je te pakken heeft". „Alsjeblieft niet, mams. Ouwe kop- bedrag van ƒ1500,tot ƒ2000,om laag te brengen. We zijn er van over tuigd, dat dit op veel bedrijven niet ge lukken zal. Ook dit niet vergeten Het zal nodig zijn om na aanschaf fing van een tractor met werktuigen daar ook een topgebruik van te maken. Alles wat maar enigszins met eigen werktuigen kan worden gedaan, zal dan ook moeten gebeuren. Lieten we op een weidebedrijf van bijv. 18 ha. voorheen het gras voor kuilgras en hooi maaien door de loon werker om zelf tijd vrij te hebben voor bijvoorbeeld het schudden van eerder gemaaid gras, dan is dit nu niet meer mogelijk. Werd het voorjaarsploegen op een gemengd bedrijf in verband met druk ke werkzaamheden voor het rundvee en de schapen door de loonwerker ge daan, dan moet dit nu veranderen. De tractor moet immers z'n geld verdie nen. Deze argumenten gelden vooral voor het grotere eenmansbedrijf. Men is dan veelal zo druik bezet, dat er veel meer behoefte is aan een tractor met chauf feur, dan aan een tractor, die nog be mand moet worden. Het zou verstandig zijn om deze din gen te overdenken voordat men tot de aanschaffing overgaat. Als daar be hoefte aan is, willen we U graag hel pen. Ook hier geldt: Twee weten meer dan één. EEN PLEZIERIG GESPREK Dezer dagen had ik een gesprek met een Texelse veehouder, die het een en ander naar voren bracht, waaruit een ruime blik en een mildheid bleek, die vooral bij het bespreken van een on derwerp als we onderhanden hadden, veelal ontbreekt. Het begin van het gesprek had be trekking op het werk van de ruilver kaveling. Enkele weken geleden had deze veehouder mij verteld, dat hij voornemens was op voor een bepaald onderdeel een bezwaarschrift in te dienen. Nu echter vertelde hij, dat hij had besloten er vanaf te zien. Hij was nl. tot de conclusie gekomen, dat de ruilverkaveling zulke grote voordelen had bewerkt, dat de kleine aanmer king, die hij had willen maken, ach terwege hoorde te blijven. Eerste stap In het vervolg van het gesprek maakte hij de opmerking, dat de ruil verkaveling maar een eerste stap is op de weg naar een totale verandering van de landbouwbedrijven. Hij be treurde het daarom in zekere zin, dat bij het bouwen van ruilverkavelings boerderijen uitgegaan was van de ge dachte, dat een bedrijf van 15 ha. in de toekomst een levensvatbaar bedrijf zou namelijk om niet zo op te vallen met een motorbootje gekomen, wat ze gemeerd hadden in het kleine haventje van de Gravendrechtse Beek. Nadat Eelco ze met forse hand verwijderd had, waren ze tóch nog even terugge komen om 'hier en daar poolshoogte te nemen. Alles leek best in orde en dus begaven ze zich nu met spoed aan boord. Toen voeren ze weg, de beek af in de richting van Gravendrecht. pelaarster! Jij wilt me altijd maar aan de man hebben! Ben je zo bang dat ik overschiet?" „Overschieten, jij? Je zult alleen een moeilijke keus hebben". Ze wist zelf niet, had Lot later ge dacht, dat haar woorden een profetie inhielden. Toen ze van school gingen, raakten ze uit elkaar. Geert kreeg meteen een baan, Lot kwam bij een chirurg als secretaresse, een baan die haar heel veel vrije tijd liet. Ze ontmoette diver se jongelui die haar goed lieten mer ken dat ze wel nadere kennismaking wensten, ze kreeg zelfs een officieel aanzoek van een patiënt van de dokter, een man van in de veertig, groot za kenman met een kast van een villa in Bentveld, maar Lot zei „leve de vrij heid" en poeierde ze allemaal af. Alleronverwachtst zag ze Gerard weer, toen ze op een terras op de Grote Markt zat te genieten van het zonnetje en ze hem uit het restaurant zag komen, een man de hand schudden met wie hij daar binnen had zitten praten, en die in gedachten langs de tafeltjes zag gaan „Géért", had ze opeens gezegd. Hij had opgekeken en de spontane, blijde verrassing in zijn ogen verbaas de haar. Zijn hele gezicht, eerst zo ernstig, lichtte op. „Lót", hij kwam snel naar haar toe. „Dat ik jóu nou weer es zie". „Ja, ik schijn niet meer te bestaan voor je", zei ze hardvochtig. „Wat", wou hij beginnen met zijn verdediging, maar ze sneed hem de pas af. „Neem een stoel en ga zitte", zei ze, „Als je tijd en zin hebt tenminste". zijn. Zonder wrok en zelfbeklag aan vaardde hij het, dat voor zijn bedrijf, dat nog niet aan de oppervlakte van 15 ha. toe kwam, geen plaats zou zijn Hij viel beslist niet ondersteboven van de sterk bekritiseerde plannen van Dr. Mansholt. Het zou volgens hem beslist deze kant opgaan. Zijn redene ring was, dat het kapitaal, dat nodig was voor een volledige inrichting van vijf bedrijven van elk 15 ha. oneven redig groot was ten opzichte van één bedrijf van 75 ha. Bovendien had hij er oog voor, dat de arbeidsomstandig heden op één bedrijf van 75 ha. veel aantrekkelijker waren te maken dan op 5 bedrijven van elk 15 ha. Geen misverstand Laat nu niemand beweren, dat de landbouwvoorlichters er op aan sturen om bedrijven van 75 ha. te stichten. Als ik dit gesprek een plezierig ge sprek noem, dan is dit niet, omdat de man in kwestie precies mijn gedachten vertolkte. Ik durf nog niet zo ver te gaan. Maar het plezier zit vooral in het feit, dat deze gedachten niet kwamen uit de mond van iemand, die het mar telaarskleed aan had of een houding aannam van: „Wij boeren zitten altijd in de hoek, waar de klappen vallen". Ook al ben je het niet in alle opzichten met de man eens, dan is het toch een verkwikking om zo'n gesprek op deze wijze te voeren. WAT GOED RUWVOER WAARD IS! Er wordt nog al eens gevraagd of wij met concrete cijfers kunnen aan geven wat het verschil in waarde is tussen goed en slecht ruwvoer. Men denkt dan aan een vergelijking, waar bij naar voren komt wat de extra zetmeelwaarde en het eiwit in het goede ruwvoer waard is. Het zou theoretisch mogelijk zijn zo'n berekening te maken. Als we van beide partijen een monster laten on derzoeken door het Bedrijfslaborato- rium, dan krijgen we op papier wat de voederwaarde is. Vervolgens kan dan worden nagegaan hoeveel zet meelwaarde en eiwit er per ha, of per ton in het goede ruwvoer meer aan wezig is. Omgerekend tegen een be paalde prijs zouden we op deze ma nier de meerwaarde van het goede hooi of kuilgras kunnen vaststellen. Daarmee zijn we er echter niet Het is zo goed als zeker, dat goed ruwvoer naast de hogere gehalten aan zetmeelwaarde en eiwit, die bij het chemisch onderzoek naar voren komen een „verborgen" waarde heeft, die slecht ruwvoer mist. Er zijn nu een- maak zaken, die zich niet laten onder zoeken. We weten nog lang niet alles van de invloed, die het ontbreken of het aan wezig zijn van bepaalde kwaliteiten op de produktie hebben. Welke ongunstige invloed heeft bijv. het aanwezig zijn van stof, schimmel, boterzuur en am- moni'k in hooi en kuilgras op de pro duktie? Welke gunstige gevolgen heb ben kwesties als een aangename geur en reuk? Goed en slecht kuilgras Een Texelse veehouder heeft de af gelopen maanden de invloed van goed en sledht kuilgras op de produktie van melkkoeien weer heel goed kunnen constateren. In het begin van de stal tijd werd begonnen aan een goede voordroogkuil, die dat voorjaar werd gemaakt. De produktie bleef daarbij op hetzelfde peil als in de voorafgaande weken toen de koeien nog in de wei liepen. Na een paar weken werd be sloten een gedeelte oud kuilgras van het voorjaar van 1967 te vervoederen. De voedingswaarde van deze kuil was zeker niet slecht, maar door ongunstige weersomstandigheden bij het inkuilen was het inkuilproces niet goed verlo pen. De kuil bevatte veel ammoniak en boterzuur. In de loop van een paar weken daal de de produktie van de 20 melkkoeien op dit bedrijf met 3 kg. melk per koe per dag. In totaal dus 60 kg. melk per dag. Sinds een dag of tien wordt nu weer goed kuilgras van dit voorjaar „Zin altijd, tijd maken we". „Heb je 't druk Geert?" „Lekker druk ja". „Kun je dan nu wel op een terrasje gaan zitten?" „Ik maak m'n eigen dienst uit". „Zo, ben je al zó ver?" „Och, dat brengt het werk mee. Ik zit gelukkig niet de hele dag op een kantoor. Buitendienst, noemen ze dat". „En dat bevalt je best". „Prima". Ze keek hem aan. Hij zag er opeens gelukkig en tevreden uit. Was dat al leen omdat hij werk had naar zijn zin? Ze praatten wat over ouwe school kennissen, en toen kwam Gerard, ka rakteristiek, terug op zijn uitgangs punt. „Jij zei daarnet dat je niet meer voor mij scheen te bestaan, niet? Dat kan ik van jou ook zeggen? Ik zie je nu voor het eerst". „Als je de moeite genomen had, had je me wel vaker kunnen zien". Hij zat een ogenblik perplex. „Ik had geen idee dat je daar prijs op stelde", zei hij toen aarzelend. „Riep ik je soms niet daarnet? 't Is toch treurig als een vrouw een vriend moet roepen, die haar niet eens wil zien?" „Lot, je steekt me de gek aan", zei hij en lachte bevrijd. „Als het zo ver komt dat ik jou niet meer wil zien, dan moet er heel wat gebeuren. En toen, opeens moed vattend zei hij „Ik wou dat ik je alle dagen zag". „Heb je geen baantje voor me op je kantoor?" „Heb je dan geen werk?" „Wel ja malle, en best naar m'n zin ook. Dat zie je ik kan hier heerlijk op GEWIJZIGDE OPENINGSTIJDEN BIBLIOTHEEK In verband met de komende feest dagen zijn de openingstijden van de bibliotheek te Den Burg als volgt vast gesteld maandag 23 december: van 10.00 tot 13.30 uur en van 19.30-21.30 uur; dinsdag 24 december: van 14.30-17.30 uur; 's avonds gesloten. Ie en 2e Kerstdag gesloten; vrijdag 27 december: van 14.30-17.30 en van 19.30-21.30 uur; maandag 30 december; van 10.00-13.30 en van 19.30-21.30 uur; dinsdag 31 december: van 14.30-17.30 uur; 's avonds gesloten. Nieuwjaarsdag gesloten. Het voorlezen voor de kinderen van 5 en 6 jaar vervalt op le Kerstdag en Nieuwjaarsdag. Begonnen wordt weer op 8 januari 1969. De uitleenpost Oosterend is op 2de Kerstdag gesloten In plaats hiervan geopend op vrijdag 27 december op de gebruikelijke uren. Brl.r.a tn Uaari b»IUa tan da redalUa PRATEN Het ware te wensen, dat sommige mensen hun eigen gebreken wat beter bekeken, dan zouden zij het praten over anderen wel laten. Piet Bonne VOOR DE JEUGD In de Texelse Courant van 13 de cember stond een ingezonden stuk, waarin werd gepleit voor meer aan dacht voor de jeugd van 14 tot 16 jaar. Ik zou erop willen wijzen, dat het echt niet nodig is om het hele weekend ver veeld thuis rond te hangen, iets wat veel jongelui schijnen te doen(?!?). Er bestaat namelijk een jeugdbond, waar in ALLES door de jeugd zelf wordt gedaan, de Nederlandse Jeugdbond voor Natuurstudie N.J.N. De 2000 leden zijn 12-23 jaar oud, waar door de bond „altijd jong" blijft. Ieder een, ongeacht zijn of haar levensover tuiging, kan lid worden, als hij of zij het maar fijn vindt om vogels te zien, of een mooi bloemetje zomaar in het gras, of door het bos, door de duinen te zwerven en graag in kontakt komt met andere jongeren, die daar ook van houden. En dat alles kan, op de uitin gen die regelmatig worden gehouden Elke week zijn er excursies, er zijn vaak weekends waar uit alle delen van Noord-Holland jonge mensen naar toe komen, kampjes met Pasen, Pink steren, in de herfstvakantie, en vooral de zomerkampen, voor iedereen uit het hele land! Op zo'n uiting worden zin gend, (volks) dansend of „gewoon" maar pratend allerlei fijne kontakten gelegd. En dan is er nog het kongres, een jaarlijks gehouden -vergadering, waar 750 tot 1000 mensen bij elkaar komen, vijf dagen lang Als je zin hebt om eens mee te gaan, kom dan gerust (vertrekpunt kruising 11 van de Pontweg iedere zondagmid dag 2 uur) of ga eens langs bij Kees Lemstra, de voorzitter van afdeling Texel (Burdetstr. 5, Den Burg) of bij ondergetekende. Zij zullen je zeker meer kunnen vertellen Irene Maas, Duinweg B 151b, Den Burg gegeven. Al na enkele dagen steeg de produktie duidelijk. Na ruim een week bleök, dat de produktie weer op het peil was van de eerste weken van de staltijd. Dat wil zeggen, dat de verlo ren 60 kg. melk per dag weer volledig terug gekomen zijn. Bovendien is het vetgehalte, dat eveneens duidelijk ge daald was, weer opgekomen. Iedere veehouder weet wat 3 kg. melk per koe extra betekent. Dit is geen kwestie van centen, maar van dubbeltjes en voor een veestapel van 20 melkkoeien een kwestie van gul dens. We zijn er van overtuigd, dat deze guldens er niet uit waren gekomen als we ons bepaald hadden tot een bereke ning over de waarde van de extra zet meelwaarde en het eiwit. een terrasje zitten. En vanavond ga ik lekker naar Zandvoort fietsen, ook weer op een terrasje zitten of op een bank aan zee, zon zien ondergaan, mensje kijken". „Zou ik ook wel zin in hebben". „Nou, dan gaan we samen", stelde ze zonder meer vast, „Wel zo gezellig. Kunnen we weer es kletsen Gèert. Ik mis je af en toe, weet je dat?" „Ik jou ook, en niet af en toe". „Mooi, dan spreken we af. Om half acht bij de Stadsschouwburg". Ze stond op. „Nu moet ik er tussen uit, want ik moet nog even de zaken voor morgen in orde maken. Geert, tot ziens!" En die avond stond hij er tien voor half acht, en was om één minuut voor half acht dodelijk ongerust dat ze niet komen zou. Ze was maar vijf minuten te laat, toen zag hij haar in haar fleu rige jurk met een zwaai de bocht om komen. Ze wuifde al van verre. Die avond wist Gerard dat er voor hem maar één vrouw op de wereld was en dat was Lot Vermeer. Maar hij durfde haar dat niet zeggen. En zij gaf hem geen kans. Telkens als het gesprek die kant op draaide, wist Lot het een andere wending te geven. En toch wa ren ze heel vertrouwelijk, gezellig klet sen ging over in een serieus gesprek. Gerard verwonderde zich over de men geling van luchthartigheid en ernst in dit springerige kind.kind, nou ja, af en toe was ze hélemaal vrouw. (Wordt vervolgd) VERTROKKEN PERSONEN Maria A. C. Graaf ev. Nichols, van Den Burg, Hogerstraat 9 naar Groot- Brittan nie. "i'i'l'liui' r:*m iiiirogJW

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1968 | | pagina 5