Cjroen ^warL-Jexels in het harL,
INISTER OPENDE
„DE BOLDER"
Dit is een
groots
gebeuren
VERALAC
11.302
inwoners
BK. KARAAT
EEN GEZOND
MELKPRODUCT
VOOR MODERNE MENSEN
Vetarm en eiwitrijk
i'cliU' gezinsbank
VAN SIERKAN
EN VEZA
{ave N.V. v/b Lnngcvcld De Rooij
tbus 11 - Den Burg, Texel Tel. 2741
Harry de Graaf, Keesomlaan 43, Den
tel. (02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
82e JAARGANG No. 8335
DAG 17 JANUARI 1969
Verschijnt dinsdags cn vrijdags.
Bank: Nederl. Middenstandsbank; Coöp. Raif-
feiscnbank. Postgiro 652. Abonn.pr. ƒ3,90 p.
kw. -J- 40 ct. incasso. Advert.: 18 ct. per mm.
excl. 4% BTW
Stand per 31 december 1968
Per 31 december 1968 telde
Texel 11.302 inwoners, in verge
lijking met de stand van een jaar
tevoren (11.111) dus een toename
van 191 zielen. Het geboorte
overschot bedroeg in 1968 149
(85 vrouwen en 64 mannen) en 't
vestigingsoverschot 42 (27 vrou
wen en 15 mannen. Een en an
der blijkt uit de cijfers, die wij
kregen van de Gemeentesecre
tarie, afdeling Burgerlijke Stand.
Er werden 127 jongens geboren,
tegen 131 in 1967 en 123 meisjes
(112). Het aantal overledenen
vertoonde bij het jaar tevoren 'n
vrij grote stijging: 101 tegen 74;
63 (40) mannen en 39 (34 vrou
wen. Er werden 491 (409) inge
komen personen geregistreerd,
waarvan 255 (192) mannen en
236 (217) vrouwen.
Er vertrokken 449 (470) perso
nen, waarvan 240 (224) mannen
en 209 (246) vrouwen. Er was
dus een vestigingsoverschot van
42. In 1967 was er een vesti-
gings tekort van 61
Er werden 112 (134) huwelijken
voltrokken; er waren 2 (1) echt
scheidingen.
Huwelijken van inwoners of
inwoonsters met personen van
andere nationaliteit: 3 Duitse en
1 Zuid-Afrikaanse nationaliteit.
Texel-Den Helder
ZONDAG BADMINTONTOERNOOI
IN BURG. DE KONING-HAL
De badmintonclub Texel organiseert
zondag in de Burgemeester De Koning
hal een ontmoeting tussen verschillen
de teams van de eigen club en van de
Helderse Badminton Vereniging. De
wedstrijden zullen zowel 's morgens
(aanvang tien uur) als 's middags wor
den gehouden. Belangstellende toe
schouwers hebben vrije toegang.
BESTUUR „IN AQUA VITA"
GEWIJZIGD
Tijdens de laatstgehouden jaarverga
dering van de aquariumverendging „In
Aqua Vita" is de samenstelling van liet
bestuur gewijzigd. Aftredend en niet-
herkiesbaar waren de heren R. Gaas
beek en H. de Graaf. In hun plaats
werden H. Prins (Weverstraat 48 en
J. Henstra (Plevierstraat 18, De Koog
gekozen. Het bestuur ziet er nu als
volgt uit: voorzitter H. Ellen; secreta
ris H. Prins, 2e secretaris J. Pelgrim;
penningmeester J. Schrama, commissa
ris J. Henstra; commissaris F. Taag en
redacteur verenigingsblad J. Driehuis.
ZON. MAAN EN HOOG WATER
De zon komt 19 januari op om 8.38 uur
en gaat onder om 17.05 uur. 22 januari op
om 8.34 uur cn onder om 17.10 uur.
Maan: 18 jan. N.M.; 25 jan. E.K.
Hoog water ter rede van Oudeschild
17 jan. 7.20 en 19.51; 18 jan. 8.22 cn 20 56;
19 jan. 9.19 en 21.50; 20 jan. 10.09 en 22.39;
21 jan. 10.50 en 23.19; 22 jan. 11.24 cn 23.54
23 jan. 11.53 cn 24 jan. 0.20 en 12.17;
25 jan. 0.42 cn 12.42.
Aan het strand ongeveer een uur eerder
hoog water.
GROEP B.Z.N. IN 'T SKILTJE
OUDESCHILD De beatgroep
„B.Z.N." uit Volendam treedt zondag
middag op in 't Skiltje. BZN startte
ongeveer gelijk met de eveneens in
Volendam gevestigde „The Cats" en
doet het, na een moeilijke periode, als
vijfmansformatie zeer goed. Een gun
stig onthaal kregen twee singles „Some
Day" en „Waiting for you", nummers,
die zondagmiddag ongetwijfeld zullen
worden gebracht. Mede door de afgele
gen ligging van Texel is het uitnodigen
van een dergelijke groep een kostbare
aangelegenheid en het zal dan ook van
de belangstelling afhangen of in de
naaste toekomst meerdere van derge
lijke „stunts" zullen worden uigehaald.
Het is de bedoeling ongeveer om de
vier weken een befaamde groep te en
gageren.
Pannen voor uw leven
kies dan
roestvrij slaal.
Hele liter slechts 55 ct
Verkrijgbaar
bij Uw meikhandelaar
Goed gedaan Een breed glimlachende minis
ter Roolvink neemt het applaus in ontvangt
nadat hij de groen-zwarte vlag van de naam
letters heeft weggetrokken.
Hierop kreeg minister Roolvink het
woord. In zijn rede (die elders in dit
nummer in extenso staat gepubliceerd)
legde hij er de nadruk op dat sociale
werkplaatsen volwaardige bedrijven
zijn geworden, die volledig in het be
drijfsleven ingepast willen zijn. Ook de
minister betreurde het dat de werkne
mers niet in de kantine konden zijn,
maar wetende dat de gemaakte
bandopname voor hen zuo worden afge
speeld betrok hij ook hen in zijn
toespraak.
„Beste vrienden, ik hoop dat jullie
vreugde zult vinden in dit werk en
voor zover mogelijk, zult doorstromen
naar het vrije bedrijfsleven. We weten
ons medeverantwoordelijk voor jullie!"
Trots
De Minister wees met trots op de
Nederlandse bereidheid om medever
antwoordelijk te zijn voor degenen, die
het moeilijk hebben. „Dat wij daar zo
veel geld voor willen beschikbaar stel
len, siert ons volk. Wij staan in dat
opzicht in de wereld vooraan". Hij
noemde de ingebruikneming van de
nieuwe werkplaats dan ook een groots
gebeuren, dat weliswaar de voorpagi
na van de kranten niet zou halen („Al
leen van de Texelse Courant mis
schien") maar daarom niet minder be
langwekkend is.
Burgemeester Sprenger constateerde:
„U hebt de werkplaats vastgemeerd
aan Texel en het Departement". Mr.
Sprenger had dankbaar kennisgenomen
van de raadgevingen, die in de rede
voering waren verwerkt, o.a. voor wat
betreft het aanvragen van aanvullende
bijdragen, en verzekerde dat de ge
meente alleen om extra steun zal aan
kloppen als het zeer dringend nood
zakelijk is. Als geschenk overhandigde
Mr. Sprenger aan minister Roolvink
het boek „Texel, het vogeleiland" van
Jan Drijver. De heer Roolvink, zelf re
gelmatig vakantiegast op Texel, kende
het nog niet en toonde er zich zeer
verheugd mee.
Noordholland achter
Gedeputeerde Laan, tevens voorzitter
van de Federatie van werkplaatsen in
Noordholland, constateerde dat Texel
met zijn sociale werkvoorziening een
goede indruk maakt. In „De Bolder"
zijn rond 50 mensen werkzaam, dus 50
op 11.000 inwoners. Worden de 12.000
mensen die in overig Noordholland in
sociale werkplaatsen werken, omgere
kend over het aantal inwoners van de
provincie, dan blijkt dat er buiten
Texel nog veel achterstand is. Vier
honderd mensen, die zich in een sociale
op. De gemaakte tentharingen en sou
venirs hebben iets te maken met het
toerisme, de te herstellen en te bekle
den meubels met de middenstand, de
elektronische orgelbouw met de Texel
se orgelfabriek te Oosterend. De cul
tuur wordt gediend door het inbinden
van boeken en het inlijsten van kunst
werken. „Als bedrijf heeft de werk
plaats Texelse grond onder de voeten".
De Bolder is echter niet alléén een be
drijf en daarom is de werksfeer er nog
belangrijker. Die sfeer hangt weer
samen met de Texelse levensstijl, die
Mr. Sprenger aldus kenschetste: „Ze
hebben vaart in d'r lijf, zijn open en
opgeruimd, maar ze willen niet voorbij
gelopen worden". Dit geldt dus ook
voor de mensen van De Bolder. Illu
stratief in dit verband noemde bij het
aforisme van een Poolse schrijver:
Heeft iemand die niet tellen kan, geen
recht om gelukkig te zijn als hij een
klavertje vier vindt? De vergelijking
met het klavertje voortzettend zag Mr.
Sprenger vier pijlers waarop de werk
plaats rust: de werkleiding, het be
stuur, de werknemers en de werkmees
ters, Het is zaak, dat deze vier een har
monisch geheel vormen. Hopelijk zul
len zij allen De Bolder als een (jgeluks)
klavertje vier blijven beschouwen.
Lof voor bedrijfsleider
De heer Oprei, employé van de Fede
ratie van Noordhollandse werkplaat
sen, herinnerde nog eens aan het mise
rabelle onderkomen, waarin de werk
plaats tot voor kort was gehuisvest.
Ondanks het slechte sanitair, het ge
brek aan ruimte, de slechte vloeren en
het lekkende dak toonde de werklei
ding een opbeurende blijmoedigheid.
Bedrijfsleider J. Schot toonde een be
wonderenswaardige karaktervastheid,
die er de voornaamste oorzaak van
was, dat de werknemers er de moed
inhielden. De werkplaats op Texel is
nu een parel aan de kroon van de so
ciale werkvoorziening in Nederland. De
werknemers zijn niet langer mensen,
waar het bedrijfsleven geen raad mee
weet, zodat ze maar aan het mandjes
vlechten worden gezet. Zij zijn nu inge
schakeld in het bedrijfsleven en wor
den door de industrie zeer gewaar
deerd. De aansluiting van de sociale
werkplaatsen op het bedrijfsleven kan
echter alleen goed zijn, wanneer er
deskundige leiding is. Automatisering
is niet de vijand van de sociale weide
plaatsen, in tegendeel. Er blijven pro-
dukten, die door hun betrekkelijk klei
ne aantal of door andere oorzaken niet
automatisch gemaakt kunnen worden.
De grootste bedrijven in Nederland
onderkennen dat en hebben de sociale
werkplaatsen ingeschakeld. Ook de
middelgrote bedrijven gaan het belang
steeds meer zien en hier ligt dan ook
de kracht van de werkplaats. Belang
rijk is wel dat men niet prijsbedervend
werkt, afspraken stipt nakomt en een
intensief brancheberaad voert in lan
delijk verband.
Bloembakken
Enkele hartelijke felicitatiewoorden
sprak de heer H. A. Beumkes namens
de ABVA, afdeling Texel. Om te be
wijzen, dat zij niet alleen maar op ho
gere lonen uit is, had de afdeling twee
beplante bloembakken aan de werk
plaats cadeau gedaan. De bakken wa
ren door de heren Van Wilsum en Van
Veen in hun vrije tijd gemaakt.
Burgemeester Sprenger tenslotte
bracht dank aan de velen, die aan de
totstandkomingvan „De Bolder" had
den meegewerkt, degenen, die ca
deaus hadden laten bezorgen en de
meisjes (voor een deel Huishoudschool-
leerlingen) die de genodigden van kof
fie en gebak hadden voorzien.
Minister Roolvink en zijn gevolg
werden door bedrijfsleider Schot door
de verschillende afdelingen van de
werkplaats geleid. Omdat de werk
plaats in volle werking was, kreeg de
minister een goede indruk van de vele
werkzaamheden die er worden ver
richt.
BRANDMELDING
Bij brand altijd bellen (02220) 2066.
Dit geldt voor alle dorpen, zowel over
dag als 's nacht*.
IB Onder getuige van een grote schare
11 nodigden heeft minister Roolvink
oensdagmiddag de naam van de nieu-
c Centrale werkplaats „De Bolder"
ithuld en daarmee de werkplaats of-
ieel in gebruik genomen. De ceremo-
ie verliep geheel naar wens. De inge-
^^euze schuif-trek constructie, waarmee
Texelse vlag van de grote bronzen
tters boven de ingang kon worden
eggetrokken, functioneerde perfekt.
et ministerieele bezoek als geheel
:rliep iets anders dan de organisato-
n (die volgend een nauwkeurig ge-
med draaiboek werkten) zich hadden
ce ttorgesteld. De minister gaf nl. de
oil ens te kennen een uur eerder van
exel te vertrekken, zodat het geplan-
onderonsje in het TEM-kantoor,
aarbij de bewindsman zou worden
:polst over een aantal gemeentelijke
roblemen, er bij inschoot. Gelukkig
as het vervroegde vertrek tijdig be-
end, zodat veel belangrijke zaken kon-
in worden doorgepraat tijdens de
arnie lunch in hotel „Het Witte Huis"
De Koog.
De minister werd vergezeld door de
?ren P. N. de Leeuw, directeur com-
ementaire sociale voorzieningen van
et departement, perschef C. van Hoe-
'ijck en Rijksconsulent voor Noordhol-
nd M. H. Boasson.
Na de naamsonthulling (het aanbie-
in van de sleutel en het ontsluiten
an de deur 'bleef achterwege) begaf
et gezelschap zich naar de kantine
in de werkplaats, waar burgemeester
prenger een kort welkomstwoord
>rak. Hij maakte er melding van dat
gemeenteraadsleden Standaart en
aren dregt verhinderd waren en dat
heer M. L. Kempenaar, directeur
in de Sociale Dienst, wegens ziekte
et aanwezig kon zijn. De burgemees-
r sprak er zijn spijt over uit dat ook
i ca. 50 werknemers van „De Bolder"
ch niet onder zijn gehoor konden be
nden, maar de kantine was daarvoor
iet groot genoeg.
werkplaats zouden 'kunnen ontplooien,
staan nog op de wachtlijst. Als lid van
het provinciaal bestuur had bij be
moeienis gehad met de plannen voor de
nieuwe werkplaats op Texel. „Zonder
spreekuur wisten ze me te vinden".
Niet duur
De heer Laan stelde met voldoening
vast, dat het mogelijk is gebleken om
met betrekkelijk weinig geld ca. 4
ton deze belangrijke voorziening te
verwezénlijken. Hij noemde dat een
voorbeeld voor andere gemeenten, die
plannen voor sociale werkplaatsen
hebben. Een voorstander toonde de
heer Laan zich van de ook door de
minister bepleite samenwerking. In re
gionaal verband is het mogelijk de ac
tiviteiten op elkaar af te stemmen.
Texel, trouw lid van de Federatie,
heeft getoond voor de noodzaak van
schaalvergroting veel 'begrip te hebben.
De Federatie zal daarop en op samen
werking nog meer nadruk gaan leggen.
De gedeputeerde wijdde verder uit
over de vaste financieringen, die aan
de gemeente worden verstrekt. Hij
vond bet beleid op dit .punt niet slecht,
getuige de stijging van 375 miljoen in
1966 naar 573 miljoen in 1968.
Samenhang
Burgemeester Sprenger herinnerde
eraan, dat de werkplaats al op 16 ok
tober officieus in gebruik was geno
men. Er zijn sindsdien over gebouw of
inrichting geen klachten vernomen, zo
dat moet worden aangenomen, dat het
in orde is. De produ'ktie van de werk
plaats hangt samen met andere Texelse
bedrijvigheden, zo merkte Mr. Sprenger
Minister Roolvink tjjdens zijn redevoering.
De minister, tweede van links, krijgt van be
drijfsleider J. Schot technische bijzonderheden
bij een van de 75.000 tentharingen, die mo
menteel in de houtbewerkingsafdeling worden
vervaardigd.
