Nestkastjes maken in de tuin
een dankbaar werk
Voor u 3727o op uw
salarisrekening en
desgewenst een
maand salaris extra als
gezinskrediet
en voorn....
Noord holland-brochure: fraai stuk drukwei
300.000 exemplaren voor f70.000.-
Strandloop op
negen maart
Libre 3e klassi
Vogels, wel en wee (XI) door A. J. Binsbergen
Selectieve kasten
Ophangen
Ook te koop
Andere vogels
de bank waar ook zich thuis voelt
Terwijl ik dit schrijf woedt buiten
een felle sneeuwstorm en herinnert er
slechts weinig aan de voorjaarsdagen
van de afgelopen weken, toen de lijs
ters reeds luidkeels zongen, de vinken
hun „slag" sloegen en de koolmezen in
onze tuin bezit hadden genomen van de
nestkast tegen de muur. Weliswaar zal
het nog zeker tot april duren voor ze
beginnen met de nestbouw, maar het
broedterritorium was toch al ingeno
men. Dat herinnerde mij er mieteen
aan, dat het nu de tijd is nestkasten op
te hangen. De meeste mezensoorten
op Texel broeden alleen de pimpelmees
en de koolmees zijn vrijwel volledig
afhankelijk van de hen door mensen
geboden nestgelegenheden en dank zij
het ophangen van kastjes is in vele
parken en bossen het aantal mezen
sterk gestegen.
zijaanzicht
vooraanzicht
deksel met
scharnier en
haakje
bevestiging
scharnier
Zo'n nestkast is makkelijk zelf te
maken en een tuin is gauw groot ge
noeg om één of meerdere kastjes te
kunnen herbergen. Aan de hand van
de tekeningen bij dit stukje krijgt u
al enigszins een idee hoe u ze kunt ma
ken. Ik geef u straks nog een kleine
handleiding.
Er zijn verschillende typen kasten.
In ons land is altijd het z.g. Wagening-
se type erg populair geweest. Dit zijn
vrij grote kasten, met een binnerrmaat
van 9 x 12 x 25 cm. en vlieggaten van
verschillende grootte. De vlieggaten
variëren doorgaans van 26 mm. tot
36 mm. of zelfs meer. Het kleinste gat
is dan bedoeld voor de kleinste mezen,
zoals pimpelmees en de zwarte mees,
de grotere koolmezen en andere kleine
holenbroeders. Algemeen werd vroeger
aangenomen, dat koolmezen zich door
gaans niet wagen in kastjes met een
vlieggat van 26 mm. diameter, maar
op Texel heeft men reeds herhaalde
malen deze grotere mees in de pimpel-
maat aangetroffen. Een grote concur
rent van de mezen is, vooral op Texel,
de ringmus een nettere uitgave van
de huismus, met een chocoladebruin
petje en witte wangen die overal
momenteel sterk in aantal groeit. Op
Texel is de ringmus reeds vrij talrijk
te noemen; ongeveer 30°/o van de nest
kastjes in het bos worden door deze
soort in beslag genomen. Van de theo
rie dat ringmussen zich niet door de
nauwe pimpel-vlieggaten van 26 of 28
mm. wagen blijkt hier ook niets te
kloppen. De helft van de ringmussen
in het bos kiezen deze kleine maat
Overigens broeden er in de Texelse
kastjes vrijwel uitsluitend kool- en
pimpelmees en ringmus. De zwarte mees
is sinds verscheidene jaren volkomen
verdwenen, glanskop- en matkopmees
komen hier niet voor, evenmin als
kuifmees en bonte vliegenvanger. De
laatste soort is momenteel sterk in op
mars in ons land, zodat het heel goed
mogelijk is dat deze soort zich hier
binnen enkele jaren ook gaat vestigen.
Andere soorten die in nestkastjes broe
den zijn bijv. de boomklever, de ge-
kraagde roodstaart en ook de ordinaire
huismus en de spreeuw.
In België, en nu ook in verschillende
bossen in ons land, heeft men reeds
sinds jaren heel goede resultaten ge
boekt met z.g. selectieve nestkasten,
welke een binnenmaat hebben van 8 x
8 x 17 cm. en een vlieggat van 3 cm.,
meestal gemaakt van ongeverfd hout.
In een gebied van 163 ha. grootte bij
Dwingelo broeden in 1968 in 218 van
de 300 opgehangen kasten de volgende
vogels: 40 koolmezen, 59 pimpelmezen,
24 zwarte mezen, 3 kuifmezen, 2 glans-
kopmezen, 1 matkopmees, 85 bonte
vliegenvangers (in 1967 nog maar 43
3 gekraagde roodstaarten en 1 boom
kruiper. Ringmussen ontbreken daar
volkomen. Een geweldig gevarieerde
bevolking dus; Texel steekt daar maar
schril bij af. In België waren de resul
taten navenant; de verhouding kool
mees - pimpelmees bleek overal waar
deze kleinere kasten werden opgehan
gen de „normale" te zijn zoals die bijv.
in natuurlijke bossen zonder kasten is,
d.w.z. de pimpelmees is er algemener
dan de koolmees.
Met andere woorden: ik geloof dat
het selectieve kastje van 8 x 8 x 17 cm
de voorkeur verdient, maar voor de ge
wone kool- en pimpelmees voldoet het
grotere type in de tuin zeker ook goed.
We maken zo'n nestkast als volgt
De achter- en voorwand hebben dezelf
de maat; die voor de selectieve kast is
bij een houtdikte van Vit cm.: I8V2 x
11 cm. Het vlieggat moet 3 cm. van
boven zitten. De zijwanden worden tus
sen voor- en achterwand gespijkerd en
meten dus I8V2 x 8 cm. De bodem
wordt 8x8 cm. Het deksel behoeft wel
enige extra zorg. Hij moet aan drie
kanten buiten de kast uitsteken de
beste maat zal zijn: 15 x 15 cm. Uit de
tekening valt enigszins op te maken
hoe het deksel moet worden bevestigd.
Om inwateren tegen te gaan wordt het
voorzien van asfaltpapier, dat aan alle
kanten wat overhangt, maar aan de
achterkant extra ver. Van ïjzerdraad
kan een scharnier gemaakt worden. Om
de kast te kunnen openen (het is be
langrijk na het broedseizoen in
herfst of winter de kast schoon te
maken en natuurlijk wilt u wel eens
weten wat er in zit) voorziet u het dek
sel van een haakje, zoals op de teke
ning aangegeven.
De maten van de grotere kast een
enigszins afwijkende maat hoeft hele
maal geen bezwaar te zijn kunt u
aan de hand van de beschrijving voor
de selectieve kast zelf wel uitrekenen.
Deskundig advies zal overigens graag
door het Texels Museum of Staasbos-
'beheer gegeven worden.
Voor het ophangen van het kastje
kunt u het voorzien van een lat aan de
achterkant, die ongeveer 30 a 35 cm.
lang is. Bovenaan wordt die lat wat in
gekeept om het scharnieren van het
deksel mogelijk te maken en om boven
dien het asfaltpapier aan die kant
(waar het meeste gevaar voor inwate
ren bestaat) te voorkomen. U kunt de
kleinere kastjes aan bomen ook ophan
gen op andere wijze, bijv. door middel
van stevig, gegalvaniseerd ijzerdraad,
dat u met een paar krammen aan het
kastje kunt bevestigen. Het kiezen van
een plaats is ook nog belangrijk. In de
eerste plaats moet u denken aan het
kattengevaar, dat werkelijk bijzonder
groot is als de jongen uitvliegen. De
kast moet dus voldoende hoog zitten,
liefst mei; het front naar een open plek,
dus niet verboren in het groen. Het is
niet nodig de kast in een boom te han
gen, tegen een schuur gaat ook heel
goed, maar er moeten wel bomen in de
onmiddellijke nabijheid zijn om de uit
vliegende jongen de mogelijkheid te ge
ven meteen bij 't verlaten van de kast
een veilige zitplaats te vinden. De kast
niet op het zuiden ophangen Dan be
staat het gevaar dat het binnen in de
kast door de zon te heet wordt.
voorraad mezen is niet onuitputtelijk
en als er in een buurt al verscheidene
kasten hangen, bestaat natuurlijk de
grote kans dat het kastje in uw tuin
leeg blijft. Een voordeel is ook de aan
wezigheid van bomen en struiken in de
buurt. Zo zult u aan de rand van het
bos meer succes kunnen hebben dan
midden in Den Burg, maar een paar
tuinen met veel struiken en heesters
verschaffen vaak ook al voldoende in
secten.
Succes
ZATERDAG
DORPSHUISVERGADERING
OOSTEREND Gaarne herinneren
wij nog even aan de gezamenlijke ver
gadering van dorpscommissie en
dorpshuisbestuur, zaterdagavond 1
maart in De Bijenkorf. Zoals bekend
zal dan beslist worden over de fusie
tussen dorpscommissie en dorpshuis-
bestuur. Verder moet worden voorzien
in enkele vacatures en ook zullen de
plannen voor de komende zomer aan
de orde worden gesteld.
GESLAAGDE AVOND
IN „DE KIEVIT"
Zaterdagavond werd in „De Kievit"
in Midden-Eierland met groot succes
opgevoerd het toneelstuk „Moderne
Jeugd" ten bate van de schoolkas. De
zaal was goed bezet en de avond werd
met een gezellig disco-bal besloten.
De uitslag van de verloting is als
volgt
geel: 149, 172, 239, 242, 469, 491, 506
538, 642, 676, 776, 1008, 1090, 1100, 1320,
1507, 1637, 1695, 1730, 1846.
groen: 9, 45, 113, 187, 473, 486, 535,
1056, 1115, 1118, 1219, 1221, 1231, 1422,
1474, 1704, 1707, 1889, 1955.
wit; 22, 26.
Prijzen kunnen worden afgehaald
t/m 15 maart a.s. bij Smederij Dros,
Midden-Eierland.
S.V. TEXEL
Het ziet er naar uit dat er a.s. zon
dag weer gespeeld kan worden. Men
kan na zo'n lange gedwongen rust voor
de vreemdste uitslagen komen te staan.
Het best komen die spelers voor de dag
die door training in vorm zijn gebleven
Voor Texel is weer een volledig pro
gramma vastgesteld.
Pupillcncompetitie
Ook hier hopen we weer te kunnen
beginnen met het volgende programma:
Afdeling A
Oosterend a-Tex. Boys a, 2.15 uur
Texel a-ZDH a, 3 uur.
Afdeling B
Tex. Boys c-Texel c, 3 uur
ZDH b-Texel b, 2.15 uur
De Koog b-Tex. Boys b, 3 uur
De Koog a-Texel d, 2.15 uur
de heer W. J. de RolJ
Commercieel Medewerker
kantoor Roosendaal
Nestkastjes zijn ook te koop, maar
die gekochte kasten zijn niet allemaal
goed. Er zijn tegenwoordig uitstekende
kastjes van zg. houtbeton, die een lan
ge levensduur hebben. Kastjes van een
berkenstam zijn minder geschikt, om
dat deze makkelijk inwateren.
Gegevens olver nestkastjes vindt u
ook in de brochure „Bescherming van
nuttige vogels", die verkrijgbaar is bij
de Directie Faunabeheer van het Mini
sterie van Landbouw en Visserij in
Den Haag (ƒ1,50) en in de brochure
„Nestkastjes" van de Nederlandse Ver
eniging tot Bescherming van Vogels in
Amsterdam (ƒ0,50 op giro 29213).
Nestkasten worden tegenwoordig
voor vele vogels gemaakt. Zo zijn er
nestkasten (of kisten) voor bos- en
steenuilen, voor torenvalken, spechten,
holenduiven en andere grotere holen-
broeders. Er worden ook kunstnesten
gemaakt voor ransuilen, ooievaars en
zelfs ransuilen. Met uit takken op een
ondergrond van kippegaas vervaardig
de nesten voor uilen en dagroofvogels
zijn op Texel al mooie resultaten ge
boekt. Daarover een volgende keer.
Nog één advies: verwacht niet met
een succes met uw kast in de tuin. De
De Amsterdamse Athletiekolub orga
niseert op 9 maart de negende strand
loop IJmuiden-Bloemendaal en terug.
Texelaars die aan dit evenement willen
deelnemen kunnen zidh nog opgeven
bij de heer J. M, de Vries, Boogerd 28,
telefoon 2473. Het inschrijfgeld be
draagt ƒ2,per persoon. De te lopen
afstand bedraagt 11 km. Gestart wordt
om 13 10 uur 's middags.
'W' Ui««i
Hoe? Heel eenvoudig. Open een salarisrekening bij onze
bank, de NMB. U profiteert dan van 31/2°/° rentevergoeding.
Bovendien is er de mogelijkheid een maandsalaris extra
op te nemen als gezinskrediet. Als rekeninghouder geniet
u een uitgebreide persoonlijke service. Zo kunt u bijvoor
beeld gebruik maken van betaalcheques, waarmee u bijna
overal betalen kunt.
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
1 Bars: Blanenburg 1L Den Helder: Koningstraat 7.
NKV VOORL1CHTINGSAVON
ZEER GESLAAGD
De voorlichtingsavond van de
vrouwen over interieurverzorgin
ondanks het zeer ongunstige weer,
stekend geslaagd. Er kwamen 150
mes naar „Casino" waar De Meen ?e
Hanraads dia's vertoonden van
schillende interieurs waarbij voora
effekt van vloerbedekking en gord
en plaatsing van meubelen de aant
kreeg. Er werd uiteraard voor ui id
rige toelichting gezorgd, ook bij d<
le stalen die in de zaal werden get*
Tal van tips werden gegeven. Zo
gewezen op het belang van een vl
ondergrond voor het tapijt en het
naaien van en ophangen van gordi
Gelegenheid bestond om vrager
stellen die door een forum, besta
uit enkele dames en de heren M
en Hanraads werden beantwoord.
Aan het slot van de avond i ja
dank gebracht aan de Fa. Moei ]e
die de materialen beschikbaar steld
de dames in de pauze op koffie
teerde. De sprekers kregen als
schenk een boekje over Texel aani
den.
VOGELPARADIJS
De amateur ornitholoog en vog
tograaf J. Steenhart hield voor de
gelwerkgroep Noordhollands No:
kwartier een zeer boeiende eau ie
over het vogelleven in Roemenië,
de Donaudelta is een bij vogelliefjh
bers zeer bekend terrein. De
Steenhart was enkele weken achte
in de gelegenheid het boeiende
schap te doorkruisen en de aanw
avifauna te fotograferen. Een
aantal lecjen en belangstellenden
den genieten van uitstekende klei
dia's van ondermeer Kleine» zilve ir
ger, Grote zilverreiger, Ralrt !S
Kwak, Woupaapje, Purperreiger,
vaar, Zwarte ibis, Pelikaan, Lept
De Donaudelta is zeer rijk aan ru bi
gels, hetgeen ook niet verwondert o<
indien men de uitgestrekte rietbi
en moerassen in ogenschouw neem
(Vervolg van pagina 1)
hij de partij won en tevens zijn
spraken op het kampioenschap vol
handhaafde. Daarna volgde de p
tussen P. Kooiman en C. Smit. Het
er eerst naar uit dat Smit winnaar
worden, maar Kooiman kon lan
komen o.m. door een serie van
Kooiman maakte als eerste de p iti
uit. Smit had toen in de nabeur
kans om alsnog de laatste caran
te maken. Hij slaagde daarin en
zodoende een verdiende remise te
werkstelligen. De partij C. Zutphfl—
Daalder werd overtuigend gewoi
door Zutphen die Daalder geen
gaf om roet in het eten te stro
Van Zutphen bleef dus in de run 0
en moesit afwachten wat in de la 0l
partij zou gebeuren. Bij een remise
hij kampioen zijn, maar zover krD(
het niet. In de partij Daalder-I
spraken de zenuwen een dm
woordje mee; beiden kwamen mo|M
in vorm. Het werd een strijd met
kens wisselende kansen maar tens
toch wist Daalder het kampioens
op zijn naam te brengen.
Namens de Biljartclub „De Gr
reikte de heer P. Zeegers de pr
uit. Hij spoorde de deelnemers aar.
meer te spelen om zodoende
voorbereid aan een dergelijk kampi
schap deel te nemen. Dank werd v<
gebracht aan de familie De Graaf
het beschikbaar stellen van het n
riaal en alle anderen die aan het
slagen hadden bijgedragen. De hei
Daalder verblijdde mevrouw De G
met bloemen en overhandigde aai
heer J. Kramer een geschenk voor
vele verrichte werk.
Binnenkort beginnen de kampi
schappen Texel driebanden. Dee
mers kunnen zich t/m 9 maart opg
in hotel „De Graaf".
Overzicht van de uitslagen libre
de klasse. Betekenis resp. cijfers:
speeld, gewonnen, gelijk, verloren,
ramboles, beurten, hoogste
matchpunten en gemiddelde:
1. R. Daalder 6 5 - 1 418 227 22 10
2. C.v. Zutphen 6 5 - 1 445 251 12 10
3. H Prins 6 4 - 2 425 247 13
4. J Daalder 6 3 - 3 361 215 21
5. S. Rijk 6 3 - 3 389 257 11
6. P. Kooiman 6 - 1 5 324 303 15 1
7. C.Smit 6 - 1 5 297 281 8 1
Wat samenwerking vermag toont de
wervingsfolder die uitgegeven is door
de Federatie van VVV's in Noordhol
land boven het Noordzeekanaal. Deze
folder uit te geven. Een wervingsfolder
bied ten Noorden van Amsterdam in
de belangstelling van de toerist aanbe
veelt, heeft maar liefst ƒ70.000,ge
kost maar ziet er dan ook bijzonder
fraai uit en heeft een oplaag van
300.000 exemplaren, genoeg voor de
eerste drie jaar.
Feit is dat slechts enkele VVV's in
Noordholland voldoende financiële
middelen hebben om een behoorlijke
folder uit te geven. Een wrevingsfolder
moet nl. de aandacht trekken en moet
daarom een fraai en aantrekkelijk stuk
je drukwerk zijn.
De informatie behoeft niet zeer uit
voerig te zijn. Dat komt wel als de in
teresse is gewekt en de betrokken gast
zich tot de WV wendt. De nu uitge
geven brochure, vertelt in woord en
beeld het een en ander over Noordhol
land: de bloemen, de kust, de oudheid
kundige ^bezienswaardigheden, de re
creatiemogelijkheden enz.
Informatie
De rest van de 20 pagina's is ter be
schikking gesteld van de onderscheide
ne VW's die uiteraard tegen beta
ling hun eigen gebied in de aan
dacht aanbevelen. De WV Texel, er
van overtuigd dat de brochure zijn doel
niet zal missen, beeft een hele pagina
gekocht. Naast een viertal kleuren
plaatjes van boot, strand en bos wordt
in kort bestek het belangrijkste over
Texel uit de doeken gedaan en wordt
geadviseerd om het blad „Voor vrien
den van Texel" (in de Duitse versie
„Erholungsinsel Texel") te bestellen
als men alles wil weten over besc
bare akkommodatie e.d.
De folder werd gemaakt naar
idee van de Texelse VW-direktei
W. Dekker. Het ontwerp werd gem
door ANW-medewerker R. Biele
De Haag. Het grote voordeel van
folder is dat de employé's van de
tenlandse ANW-kantoren aan toei
stige gasten één brochure kunnen
reiken inplaats van 10 of 20 mi
aantrekkelijke foldertjes die doorg
snel in de prullemand verdwijnen.
Er werden 60.000 Nederlandsti
brochures gemaakt, 60.000 Engelst
30.000 Franstalige en 150.000 Duits er
ge.
Volgens hetzelfde idee heeft ee
de Waddenfederatie ook een brod
uitgegeven. Daarin worden ui ter
alleen de Waddeneilanden gepn
geerd waarbij een opvallend p!
voor Texel is ingeruimd. Texel eet
van twee walletjes, zij hert in de
zin van het woord.
na
ik
de