ITkoffie AMRÖ-spaarders profiteren van de volgende rentepercentages: 4% 4»/2% 5% 6% 6M% AMRO BANK ROTATOR ROOM nteressant levenmaar gebrek an ontspanning wordt gemist mui IET DE ZILVEREN LEPEL grief van Jaap Vlaming uit Kameroen - Huidverzorging -1 KiVoor volmaakt kkoffiegenot, AMSTERDAM-ROTTERDAM BANK TEXELSE COURANT VRIJDAG 9 MEI 1969 N Van de jonge Oosterender Jaap Vla- iflj die momenteel ontwikkelingswerk in Kameroen, ontvingen wij een jef waarin hij over zijn belevenis- verhaalt. gen Kameroen is ongeveer veertien maal gderland en telt omstreeks vier mil- eD inwoners, verdeeld in de grote oepen Soedannegers, Bantoes en gmeeen, waarvan de laatste groep jjf Je kleinste is en nog grotendeels de broussewoont, waar ze nog op imitieve wijze, d.w.z. met speren, jen. Zelfs olifanten doden ze met ossn. Tegenwoordig komt er enige iiandering in hun levenspatroon, 0 tendeels door toedoen van de ootdzakelijk Nederlandse) missiona- sen, die trachten contact met deze leis! schuwe bevolkingsgroep te iigen. Steeds meer Pygmeeën gaan 1 langs de wegen wonen en zich be houden met de landbouw. Door de 'tfere bevolkingsgroepen worden de rgmeeën vaak niet voor vol aange- jn en men hoort ze er vaak over pra- als over een soort apen. Zelf ben ik eenmaal in zo'n Pyg- eeëndorp geweest. De hutten bestaan in de grond gestoken, dooreen ge- achten takken, waarop een dak van iden wordt aangebracht. In de hut ndt men een bed, wat voor ons moei- !c herkenbaar is, daar het slechts uit ee bakken bestaat, waarvan een dient het hoofd op te leggen. Verder vindt en in de hut soms een pijp en een amper, om het voedsel te bereiden. De streek van Diang, waarin ik ge- stigd ben, ligt 300 km oostelijk van hoofdstad Yaoundé en 600 km oos- lijk van de havenstad Douala, aan een n de belangrijkste hoofdwegen, hoe wel je dat er meestal niet aan kunt zien, omdat deze niet bestrate weg in de regentijd dusdanig uitspoelen kan, dat er geulen van een meter diep in kunnen voorkomen en je soms met de auto lVt uur werk hebt om een afstand van bijna 40 km af te leggen. Wanneer de wegen weer opgemaakt zijn, kun je de afstand in een half uur afleggen, wanneer er geen vrachtwagens dwars over de weg liggen, met de balen katoen ernaast, wat een gewoon verschijnsel is op de wegen. Hier bestaat de bevolking uit Ban toes, waarvan een zeer groot deel tot het Christendom is overgegaan, in de variaties Katholiek, Presbiteriaans en Zevende Dag Adventist. Visjes Diang ligt op de grens van het bosge bied naar de savanna. Het landschap is heuvelachtig en in de dalen kronkelen zich vele beekjes, waarin zich vele prachtige visjes ophouden en die nu in mijn vrije tijd een prachtig studieob ject vormen. De beekjes zijn bijne altijd omzoomd door een vrij dicht bos, waar in veel palmen voorkomen naast bo men met grillig gevormde luchtwortels en zich daartussendoor slingerende lianen. Het dorpje Diang is klein en dankt zijn bekendheid hoofdzakelijk aan de Technische School, de enige ten oosten van Yaoundé, met 120 leerlingen en het landbouwcentrum, waarop ik zelf mede werkzaam ben, momenteel met de africhting van ossen Rond school en centrum is een mooi (eigenlijk te mooi) dorp ontstaan, bestaande uit een stuk of vier huizen voor de Broeders en de vrijwilligers met daarnaast een 15 huizen voor de Afrikanen, die hier meewerken en de leerlingen. Wanneer je de dorpen ziet, die overal langs de weg gebouwd zijn, maken ze op ons een nogal armelijke indruk. De huizen worden opgetrokken met palen waartussen een vlechtwerk wordt aan gebracht, welk geheel wordt dichtge smeerd met leem. Het dak wordt ge maakt van palmbladen, die tot grote matten worden gevlochten en het water goed buiten houden en bovendien de woning lekker koel houden. Het be zwaar is, dat ze na enige jaren rot zijn, zodat men dan in de regen zit, voor men tot de conclusie komt, dat het beter is het dak te vervangen. Niet ongelukkig De mensen zijn zo te zien niet onge lukkig met de heersende toestanden, al zijn ze er altijd wel voor te vinden op een eenvoudige manier geld, goed geld te verdienen, maar dat moet de opbrengst wel dik tegen de inspanning opwegen. Voor het voedsel hoeft hier niemand te werken, want dat groeit vanzelf. Waar men voor werkt is o.a. de bruidschat, die meestal een 750, tot 1200,is. Verder zijn er niet veel zacht-zuiver-gezond PUROL en PU ROL-poeder dingen waar men voor kan gaan spa ren, al beginnen nu de transistor en de fiets opgang te maken. Een zeer grote hoeveelheid geld wordt, vooral in deze streek, omgezet in drank, als palm wijn, raphiawijn en maisbier als zwak alcoholische dranken (meestal om streeks 10%) en „ha" en „arki" als sterke drank. „Ha" wordt bereid door palmwijn met een grote hoeveelheid suiker te laten gisten en daarna te dis- tileren. „Arki" is nog smeriger. Het wordt bereid door van alles bij elkaar te gooien, vooral zoete bananen, wat men laat gisten en daarna distileert. Beide producten komen op een onge controleerde wijze tot stand en zijn vaak niet vrij van zink- en loodbe- standdelen, waardoor vergiftiging van de drinkers niet tot het onmogelijke behoort. De arki smaakt zacht, maar niet verbazend lekker, terwijl de ha scherper is, maar minder verradelijk. Arki bevat 50 tot 80% alcohol en ha meestal een 60 tot 70%. Beide dran ken zijn bij de wet verboden, maar worden in zeer grote hoeveelheden ge stookt en gedronken. Men drinkt deze dranken uit limonadeglazen, die in vele gevallen in twee slokken geleegd kun nen worden, al is mij dat nooit gelukt. Een glas kost ongeveer 1,50, wat overeenkomt met ongeveer 5 uur werk. Mijn werk in Diang bestaat nu uit het africhten van ossen, die dan hope lijk binnenkort in de dorpen kunnen gaan werken, vooral ploegen, om daar mee de zware werkzaamheden te ver eenvoudigen en de cultures uit te brei den. Ook de kippenteelt valt onder mijn werkzaamhedenr waarbij wordt getracht de mensen een doelmatiger kippenhouderij op te zetten, dan voor heen gangbaar was. Tot nu toe was het de gewoonte de kippen los te laten lopen, maar daarmee verdwijnen bijne alle kippen, omdat er veel verkeer over de weg komt, wat enorm veel kippen het leven kost. Kuikens hebben het ook nogal moeilijk, door de roof vogels, die er vaak zozeer in zijn ge ïnteresseerd, dat de kuikens na twee weken bijna alle zijn opgegeten. Wat je leven niet plezierig maakt, is je gemis van ontspanning, zoals je dat thuis had, al probeer je dat hier wel weer in andere richtingen te zoe ken, wat niet altijd tot volle tevreden heid mogelijk is. Een ander, voor mij moeilijker punt is het klimaat. Het is wel plezierig, dat het hier nooit koud is, maar als je dan in de zon loopt bij een temperatuur van meer dan 45 gra den C., heb je eigenlijk toch wel eens behoefte aan een nachtvorstje om eens een keer af te kunnen koelen. Door gaans is de temperatuur ook 's nachts meer dan 20 graden C., zodat je dan alleen tegen de morgen maar lekker kunt slapen. Alles bij elkaar is het leven hier nog wel zo interesant, dat ik er nog enige tijd kan zitten. Alles is anders dan je altijd gewend was. Enerzijds ben je veel vrijer dan in Holland, om dat je zo ongeveer kunt leven zo je zelf wilt, hoewel je over de andere kant wel weer zo dicht naast je mede-Ne derlanders zit, dat je ze zo van tijd tot tijd niet meer zien kunt. Vanuit het momenteel halfbewolkte gloeiend hete oosten van Kameroen wil ik hierbij de groeten doen aan alle Texelaars, van Jaap Vlaming, ,,'t Zootje", B.P. 27, Diang par Bertoua Cameroen ONGELUKKIGE VAL DEN HOORN De 53-jarige mevr. A. Zwanenburg-Schroevers uit Sant poort maakte zondag, toen zij haar fa milie in Den Hoorn bezocht, een zo on gelukkige val, dat zij een enkel op vier plaatsen brak en naar het ziekenhuis moest worden gebracht. Het ongeluk gebeurde toen zij achter de woning met de kinderen speelde. Om de gecompli ceerde breuk te kunnen zetten, moest operatief worden ingegrepen. NOG GEEN WONING GEVONDEN OOSTEREND De familie Krotje gaat binnenkort verhuizen, zo schreven wij in het bericht over het „vruchtbare huis" in de krant van 29 april. Dat was voorbarig, want de familie J. P. Krotje is wel op zoek naar een grotere woning, maar heeft tot dusver nog niets gevon den. Willi"mil FEUILLETON door TOM LODEWIJK 1 (Me op een AMRO- teoteboek je of rente op een AMRÖ-spaarrekenlng met een opzegtermijn wn 3 maanden. rente op een AMRO- «paarrekeoing I meteen opzegtermijn van traanden. rente op een AMRO- 1 spaarrekening meteen opzegtermijn vaa 12 maanden, rente op een AMRO-spaarrekening met een vaste termijn van 24 maandna Ja, en toen had hij de stoute schoe- aangetrokken en haar gevraagd om 't hem eine tasse Kaffee of iets an- rs te gaan drinken, het was toch genoeg en tot zijn verwondering 11 ja gezegd en toen hadden ze gezeten in het bijna lege restau- ™t, tegenover elkaar, en niet geweten t ze zeggen moesten. En toen had hij Kns gelachen en gezegd in zijn eigen -•Dat je hier nu toch zit en hij had jeten hoe hij al die tijd naar haar tangd had. En wat hij in haar eigen s nooit had gedurfd, zei hij in deze Mrale omgeving, in een Duits dat hij zjjn emotie soms met Hollandse )raen doorspekte, maar zij scheen wondergoed te begrijpen. En het j"tige Sie maakte plaats voor het rouwelijke Du en zonder dat hij naar met zoveel woorden gezegd wist hij dat zij het was. het meisje rnaar hij al die tijd verlangd, aan "ij al die tijd gedacht had. En toen h'j opeens hoe hij zich had laten en al die dingen had gezegd die met gezond verstand besloten had te zeggen, en wat zij wel van hem en moest, en opeens was hij weer Ertegen jongen, aarom zwijg je» nu opeens?" vroeg '^,P.raa* maar en praat maar", ver- huldigde hij zich beholpen. J Praat maar en ik luister maar" zei ze. „Maar je zegt zelf niets". „Kreeg ik een kans?" .,Nee" glimlachte hij, ik praat maar omdat ik bang ben voor als jij gaat pra ten". „Waarom, ik zou alleen willen vra gen, waarom heb je naar mij ver langd?" .Omdat ik van je houd", Ziezo, het hoge woord was er uit, alle schepen achter zich verbrand. Tenzij ze hem nu uitlachte. Dan was hij gered en verlo ren tegelijk. „Genoeg. Reindert? Genoeg voor een heel leven met iemand die je helemaal vreemd is?" „Je bent niet vreemd, je was me nooit vreemd, alleen onbereikbaar". ,.Jij mij ook niet. Ik wist wie je was, zodra ik je zag". „Dus", zei hij onthutst, „je wilt zeg gen, Magda jij?" Ze glimlachte en die glimlach zou hij nooit vergeten. ,.Ja", zei ze eenvoudig. „Ik ook". Zo was het gegaan. En voor hem was ze nog dezelfde. Magda, géén bollenvrouw. Dat was ze nooit geworden. Maar ze was en bleef voor hem de grote liefde. Als hij van zijn reizen thuiskwam was ze daar, altijd verzorgd, een juweel in de omlijs ting van haar smaakvol ingericht huis. Zijn collega's begrepen niet wat hij .aanhaalde" met zo'n vrouwtje, dege nen die haar leerden kennen, begonnen het te begrijpen. Zoals Hein de Jong, die teveel dronk, rauwe taal kon uit slaan en erg uithuizig was, maar die moeizaam op zijn land de mooiste tul pen uitzocht om ze naar mevrouwtje Stok te brengen, en in haar gezelschap geen scheef woord zei. maar zijn na righeid opbiechtte bij een vrouw die wist te luisteren en nooit verweet. Zo als Kees van Gullik, die al jaren met een verlamde vrouw optrok en voor de uitzichtloosheid van dit lijden begrip vond bij de vrouw van Rein Stok. Ru we bollenjongens, die op de beurs geen blad voor de mond namen, vonden te genover haar een houding die bijna hoofs was. Ze legde maar één maatstaf aan: eerlijkheid. Ze kon Jurriën van de Graaf niet uitstaan, hoewel hij toch meer „heerig" was dan een der ande ren over dingen kon praten waar zij niets van wisten, zich als man van de wereld wist te gedragen. Ze vertrouw de hem niet, hij was haar te glad, te flikflooierig. Ze kon niet meepraten wanneer het ging over de veiling of ever de export, over het zuur of over het vuur, maar ze was onbetwist de gastvrouw en de manier waarop ze naar haar opzagen, wanneer ze hen hun koffie of hun borrel reikte, bracht een glimlach op haar gezicht en dan kon ze zeggen met haar nog altijd merk baar accent: „Laat hem niet koud wor den Kees". Ze konden geen kwaad van haar ho ren, al vonden sommige vrouwen haar een „hooghartig mens met verbeel ding". Maar dat meenden ze niet zo kwaad, ze konden haar alleen niet plaatsen in het kader waaraan zij ge wend waren, en waarin ze zichzelf be wogen. En toen de vrouw van Hein de Jong, zorgelijk teruggekomen van het ziekenhuis waar haar kleine meisje lag mevrouw Stok tegenkwam, merkte ze de eerlijke deelneming, de hartelijke belangstelling en waren het opeens twee moeders, die de zorgen uitwissel den over hun kroost. En vier kinderen waren uit dit hu welijk geboren, Herman, Nellie. Hans en Bas. Van de vier had Hans het meest de aard van zijn moeder. Mocht zijn van haar geërfde liefde voor bloemen de vader een ogenblik doen denken, dat er een kweker in hem stak, die gedach ten moest hij al spoedig laten varen. Wel was hij trots op de mooie water verftekening die de jongen van een van zijn nieuwste tulpenaanwinsten had ge maakt, al had je voor de handel niks aan zoiets, was een kleurenfoto stukken beter. Maar toen Hans zijn schoolwerk liet - liggen voor dat ..geknoei" met houtskool en conté, met waterverf en olieverf, was Rein een ongemakkelijke vader geweest. Eén keer had hij, het zwijgend protest van Magda ten spijt, de jongen met zijn schoolwerk op het kleine kamertje gezet waar letterlijk niets viel na te tekenen. Toen hij na een uur kwam kijken was het blad pa pier gevuld met schetsen van.Hans eigen hand, met uitgespreide vingers, met gebalde vuist. Toen had hij een gevoel van machteloosheid gekregen. 'n Kladschilder! ..Beste Reindert, je slaat door. Je hebt er zo'n hekel aan dat de mensen het maar aldoor hebben over bollen- b o eren. Waarom maak je van ieder schilder een kladschilder? De jongen heeft talent, dat heeft meneer Heyboer zelf gezegd". „Heyboer! die kale schoolmeester". „Kladschilders, kale schoolmeesters. Cliché's geen gebrek." had ze nuchter geconstateerd. „Zeg es iets dat hout snijdt beste man." „Wat moet er van die jongen terecht komen?" „Dat zal hij toch zelf uit moeten ma ken?" .,En ik maar bijspijkeren." „Daar weet je niks van. Trouwens hoeveel heb je voor Herman bijgespij kerd?" „Die leerde tenminste een vak!" „Tja, kunstenaar is geen vak. Trou wens, arts ook niet hoor." „Armoe troef!" tierde Rein. ,.Kijk maar naar Rembrandt, dat was nou wél een vakman, en 't was nóg armoe troef. Failliet ging die!" „Als dat alles is wat je van Rem brandt weet.Nu, zelfs al ging hij failliet, geestelijk was hij het niet. Weet je wie failliet waren? Niet door lege beurzen maar door lege hersens? Die lui die hem failliet verklaarden! En ze had den nog geen hart ook." Hij zag Magda niet gauw boos. Maar nu flitsten haar donkere ogen gevaar lijk. Hij kon daar niet tegen. „Lieverd, zei hij grappig, wees niet boos op mij. ik heb hem niet failliet helpen verklaren." Het had geen effect. „Ne'e, jij verklaart je zoon al failliet nog vóór hij iets heeft kunnen preste ren! Ik ben het met je eens dat het goed is als hij de Mulo afloopt, het is geen studiehoofd, maar voor zijn alge mene ontwikkeling is het goed". (wort vervolgd)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1969 | | pagina 5