Emi ®1Ü»I Iviwsifis ^MOSTERD SPAR A- 3 SHERRY De geheim zinnige verdwijning van de Grote Stern .ANDBOUW en VEETEELTHm »hw <Ur<»rilntfr»i 'fl MMGAMs Nieuwe oogst Grote aardbeien 98 cent lekker hoeft niet duur te zijn! VLEESWAREN SCHAALTJE BRAAD- KUIKEN ROOK WORST 3 'Y Kopen bi) de Spar is sparen bij de koop Lekker eten ROOMBOTERSPRITS 98 FIJNE VLEESWAREN TILBURY BIER 79 ZALM hele moot i?9 SCHOUDERLAPPEN 4?8 Vogelswel en wee ubriek voor I on,i«v bezint eer ge begint Ivorig jcrar onstreeks deze tijd '♦♦fljiree/ ik in deze rubriek een artikel- onder de kop: „Boer worden en |er zijn". Daarin wees ik er op, dat besluit om boer te worden vaak 00l lei gemakkelijk wordt genomen, laar dat het boer-zijn nog al eens te- Itfsfeiiing geeft. Het leek me goed I] we weer in de maanden leven, maaiin in veel gezinnen de beslissing lord/ genomen over de toekomst van 9/l»n zoon, hier nog eens enkele regels gaiijn te besteden. leldiffe' iS beslist niet zo, dat het al of n oje/ slagen in de keuze van het beroep enige punt is, dat er over beslist l we meer of minder gelukkig zullen ™*§ven, maar het is toch wel een bui- ingevvoon belangrijk facet bij het vin den van levensgeluk. Boer worden I Hoewel het zeker niet meer zo is, dat Idere boerenzoon automatisch ook het nsAerenberoep kiest, zijn er naar mijn ••Opening toch nog wel heel wat gevallen, ugu»aann de drang om als zoon van een Pwerengezin ook boer te worden nog Hij groot is. Vooral als er wat de op- Ëolging betreft geen keus is, d.w.z. dat maar één zoon is. Lang niet iedere of boerin kan zich zonder meer lailerzoencn met de gedachte, dat na hen let bedrijf in andere handen zal ko len. Het is zdker niet zo, dat we hier- '•B'lloor geen begrip kunnen opbrengen, «-lis er één of meer zonen zijn, die met Tolle overtuiging het beroep van boer ►♦Aezen, dan mag dit best een zaak van ■reugde en voldoening zijn voor boer lenouders. Maar dat ,,volle overtui ging" moet dan van de kant van de ^pon ook wel duidelijk aanwezig zijn. I Het gebeurt nog maar al te vaak, dat lanneer de zoon geen zeer duidelijke ludieaanleg heeft de enige keuzemoge- ■jlcheid het boer worden is. Dit is naar ■ujn mening veel te smal gezien. Het I zeker niet zo, dat wanneer vastge steld moet worden, dat op grond van Ie resultaten op de lagere school een ÉBS-opleiding er niet in zit, dat dan Ie Lagere Landbouwschool het enige llternatief is. Zelfs in ons eigen woon- lebied is er een ruimere keuze. Mede iAethet oog op de juiste keuze van het IHeroep is het een zegen, dat we sinds een aantail jaren ook de LTS op het eiland hebben. Verder zou ik tooh ook nog eens wil len wijzen op de Ulo-school. Ook als er bepaalde aanwijzingen zijn, dat de jon gen in kwestie uiteindelijk het beroep van boer zal kiezen kan een opleiding op de Ulo-school zeer nuttig zijn. In de eerste plaats, omdat er dan enkele ja ren de mogelijkheid is om na te gaan of er werkelijk een boer in de jongen zit. In de tweede plaats moeten we er rekening mee houden, dat een Ulo-op leiding voor de toekomstige boer bui tengewoon nuttig, zo niet nodig zal zijn. Waarbij we er uiteraard van uitgaan, dat indien na enkele jaren weloverwo gen voor het boerenberoep, nog een landbouwopleiding zal moeten ^olgen. Boer-zijn Ik geloof, dat ik niet te veel zeg als ik de opmerking maak, dat er op ons eiland de bewijzen zijn, dat een te ge makkelijke keuze voor het boer worden narigheid en teleurstelling geven. Ge lukkig zijn er in de tegenwoordige tijd ook na de eer9te verkeerde keuze nog wel mogelijkheden om te veranderen, maar het blijft een zeer „zure" zaalk als na een aantal jaren het besluit moet worden genomen om een ander beroep te kiezen. Misschien moeten we wel zeggen, dat speciaal voor het beroep van boer geldig dat het een overtuigende keuze moet zijn. Er zijn naar mijn mening wel een aantal beroepen, die je zonder een ze ker idealisme behdorlijk goed vervullen kan. Bij het boer-zijn is dit m.i. onmo gelijk. Hoewel in veel mindere mate dan voorheen, is het tooh altijd nog zo, dat in het boerenberoap op bepaalde momenten inspanningen en ontberingen worden gevraagd, die in een groot aan tal andere beroepen niet voorkomen. Die kan men op de duur alleen verdra gen als er een zeker idealisme aanwe zig is. Kort geleden had ik een gesprek met een Texelse boer, dde ik zonder aarze len tot de groep beste boeren op ons eiland durf te rekenen. Toen ik infor meerde of er ook een opvolger was vertelde hij mij, dat er één zoon was, die wel iets voor het bedrijf leek te voelen. Een andere zoon had al bewust een afidere richting gekozen. Hij ver telde mij, dat hij ooik de zoon, die wel iets voor het bedrijf voolde beslist die ridhting niet in zou sturen. „Zelf" zo vertelde hij mij, „had ik liever een an der beroep gekozen, maar het zat er in mijn tijd nog niet in." Het feit, dat deze man, ondanks het feit, dat het boer worden niet de eer ste keuze was tooh een goede boer is geworden mag beslist niet betekenen, dat men het er tooh maar op waagt om boer te maken als er geen boer in zdt. Lang niet iedereen kan in deze om standigheden het plichtsbesef en de volharding opbrengen, om tooh nog met een zeker idealisme boer te zijn. Laten we ook als agrariërs als het gaat om de beroepskeuze „moderne" men sen zijn. NU HET GEREGEND HEEFT Wij menen, dat het goed is om nu er na de droogte van de laatste weken een flinke hoeveelheid water is geval len, aandacht te vragen voor de volgen de zaken. Bestrijding van stekels Hoewel een droge periode nooit een verontschuldiging kan zijn om niets te doen aan het bestrijden van stekels is het toch wel zo, dat er ook wat dit be treft perioden zijn, waarin het ij-zer heet is Het is voor een goed effekt van de chemische bestrijding van belang, dat de stekels aan de groei zijn. Net als voor gras, geldt ook voor stekels, dat voor een goede groei water nodig is. Als in het grasland op het moment stekels staan, waarvan de bloeiknop in zich komt, dan is er alle kans, dat een bestrijding op dit moment 100°/o resul taat geeft. Houdt u aan de voorgeschreven hoe veelheid MCPA, want zowel met een grote afwijking naar boven als naar be neden bereikt u niet, wat u bereiken kunt. Vernieuwing van grasland Naar twee kanten geeft de regen hier mogelijkheden. In de eerste plaats is er meer gelegenheid om het een aantal wöken met een kleinere oppervlakte grasland te doen, omdat op het over blijvende grasland meer groeit, vooral als u een goed gebruik maakt van de stikstof. In de tweede plaats is de kans, dat het gras- en klaverzaad diirCkt goed aanslaat na deze regen belangrijk gro ter. Nieuw grasland heeft vele voordelen. Een voordeel, dat we de laatste weken weer duidelijk zagen gedemonstreerd is de mindere gevoeligheid voor droog te van dit nieuwe grasland. Op één be drijf zagen we naast elkaar (één per ceel) eenjarig en tweejarig grasland. In de droge weken was duidelijk te zien dat het grasland, dat een jaar langer lag meer last van de droogte had. 'Dit verschil is verklaarbaar. Deskun digen op het gebied van de wortel ont wikkeling hebben nl. geconstateerd, dat V ï-.- 'y',?''t' - - v> Si/ de diepte van de beworteling het eer ste jaar het grootst is. In het tweede jaar is deze al minder en in he derde jaar neemt dit nog meer af. Het is lang niet de enige reden om grasland te vernieuwen, maar niettemin een be langrijk gegeven. Als u van de goede groeiomstandig- heden, die er op het moment voor het grasland zijn wilt profiteren, dan kan dit het beste als 'het land ,/kaal" is. Zo lang het droog was hebt u als motief voor het niet wegmaaien van het oude gras nog kunnen aanvoeren, dat „oud gras" nog altijd beter is als geen gras. Het is overigens een motief, dat het bij veel goede veehouders en ook bij o,g niet meer doet. Het is nl. gebleken Vorig jaar zomer stond in de kran ten het volgende berichtje: HOLLUM Tientallen sterns zou den gisteren op Ameland een Duitse familie en een aantal kinderen heb ben achtervolgd en aangevallen. Het waren de heer en mevrouw Bonsber- gen die, met hun kinderen en een aan tal Nederlandse kinderen een strand wandeling maakten. Ze vonden een sternnest met eieren en raapten die eieren op. Ze werden toen aangeval len door twee vogels. Op het moment dat de Duitse familie met stokken ging zwaaien om de vogels te verjagen, zou een hele zwerm sterns zich in de strijd hebben geworpen. Meeuwen en sterns agressief Weinig andere vogelsoorten gedra gen zich zo agressief tegenover mensen die zidh in hun broed terrein wagen als meeuwen cn sterns. Iedereen die de meeuwenlkolonde in de Westerduinen heeft bezocht kan daarvan meepraten. In snelle stootduiken komen de zil vermeeuwen op de bezoekers af om pas op het laatste ogenblik, vlak boven de hoofden van de indringers, weer om hoog te gaan. Ook de sterns en vooral het visdiefje en de noordse sterns (blij kens een bericht in Limosa, het orgaan van de Nederlandse Ornithologische Unie, waren het op Ameland noordse sterns) zijn vaak zeer roekeloos in hun aanvallen. Toch gebeurt het hoogst zelden dat mensen werkelijk geraakt worden, zodat het zwaaien met stokken een blijk van onnodig paniek is. Er zijn sledhts weinig vogels die werkelijk ge vaarlijk kunnen worden, één daarvan is de bosuil. De beroemde Britse vogel fotograaf Eric Hosking heeft een van zijn ogen bij een gevecht met een bos uil verloren. Minder sterns dan vroeger De kansen dat we op Texel worden aangevallen door sterns wordt helaas steeds kleiner. Er is een tijd geweest in de vijftiger jaren nog dat er tussen de 25.000 en 40.000 grote sterns broedden in ons land, zo'n 80% van de totale Westeuropese bevolking van de ze soort. Op de Schorren was sinds ja ren een van de grootste kolonies van ons land gevestigd, waar in goede ja ren (de aantallen hebben altijd sterke fluctuaties vertoond) wel zo'n 10 000 paren nestelden. Nu is de kolonie op Texel al sinds een jaar of vijf volko men verdwenen en broeden er alleen op Griend en op de Kwade Hoek op Schouwen nog grote sterns; het totale aantal ligt al enkele jaren onder de duizend. De dwergstern is ook al sinds een aantal jaren van Texel verdwenen, ter wijl de mee9t algemene dwergsoort van Nederland, het visdiefje, snel m aan tal verminderd is De enige soort die niet aan deze grote achteruitgang mee schijnt te doen is de noordse stern, een soort die zich de laatste vijftig jaar steeds meer naar het zuiden heeft uit gebreid. Vergiftiging de oorzaak Het aantal grote sterns op de Schor ren is nooit constant geweest. Het zijn vogels die weinig honkvast zijn en soms en masse naar elders vertrekken. Oorzaak van zo'n massale verhuizing kan bijvoorbeeld zijn een stormvloed, waardoor de eieren en jongen verloren gaan. dat men van dit oude gras nog het meeste profijt hebt als het in een droge tijd wordt gemaaid. Nadat het enkele dagen in de zon is gedroogd maken de koeien er nog heel wat van op. Maar nu dit verouderde motief niet meer geldt is er zéker reden om een „oude pruik" te verwijderen. Op be drijven met veel schapen kan gras, dat de koeien niet opnemen, of alleen met veel productieverlies, nog wel eens voor een gedeelte worden afgeweid. Op bedrijven met geen of weinig schapen ontkomt men er niet aan om regelma tig wat overgebleven gras te maaien en als „rommel" af te voeren. Doet men dit niet, dan kan dit liters melk kosten. Een reden om een ander broedgebied op te zoeken dan ook zijn een te gerin ge hoeveelheid voedsel (zandspierimg e d.) in het broedgebied, een schaarste die verschillende oorzaken kan hebben. Het is voorgekomen dat in jaren dat hier sterns verdwenen, ze zidh plotse ling in grote aantallen aan de Engelse kust vestigden. Dit alles zijn natuurlijke fluctuaties. Voor de uitzonderlijk sterke achteruit gang van de grote stern zijn andere oorzaken. Iedere vogel die zich uitslui tend met vis voedt is uiterst gevoelig voor verontreiniging van hel water door giftige stoffen, zoals de gechlo reerde koolwaterstoffen (DDT en fami lie). Deze stoffen komen door lozing van polderwater in de Waddenzee, worden daar geconcentreerd in het plankton, voedsel en vissen, het gehal te aan deze vergiften wordt in de vis sen nog hoger en de vogels gaan er aan dood. Door deze zelfde verontreini ging zijn we ook al veel lepelaars en bovendien visdiefjes, dwergsterns en eidereenden kwijt geraakt. Enfin, het verhaal is al bekend genoeg. Alleen door een sterke beperking van het ge bruik van deze giftige stoffen, of bever nog vervanging door niet gevaarlijke bestrijdingsmiddelen, kan aan deze verontrustende ontwikkeling een halt worden toegeroepen. Weinig productief De grote stern legt meestal maar één ei en is dus weinig productief. Welis waar kan deze soort, evenals de aan de sterns verwante meeuwen, een vrij ho ge leeftijd bereiken (ca 20 jaar), maar dit kleine kindertal biedt bitter weinig kansen voor herstel na een zo ernstige afname als we nu gezien hebben. Ook bij zeevogels als alken en zeekoeten zijn de legsels klein 1 of 2 eieren waardoor deze soorten de stookolie- rampen wel nooit te boven zullen ko men. Welke soorten Op Texel broeden thans nog twee soorten sterns, de visdief en de noordse stern. Beide kunt u bijvoorbeeld zien in de Petten, ten zuiden van Den Hoorn, bij de Mokbaad. Deze soorten lijken zeer veel op elkaar. Beide heb ben een rode snavel, maar de visdief heeft er een zwarte punt aan en de noordse 9tem niet. Bovendien staat de noordse stern iets lager op de poten en heeft hij een langere staart dan de vis dief Al met al valt het niet mee ze uit elkaar te houden. De grote stern, die niet meer op Texel broedt, maar toch nog regelma tig langs de Noordzeekust zpwel langs do Waddendijk te zien is, is veel min der sierlijk dan de eerder genoemde soorten en heeft een harde roep („star riet"). Grote sterns vissen vaak didht bij het strand, waarbij ze sbootdudkend vaalk helemaal onder water verdwijnen. De lange zwarte snavel van de grote stern heeft een gele punt. De dwerg stern is stukken kleiner dan de andere sterns, hij heeft een gele snavel met een zwarte punt en een witte driehoek op zijn voorhoofd. Verre trekkers Alle sternsoorten zijn verre trekkers. De noordse stem, die tot in de pool streken broedt, trekt in het winterhalf jaar naar het zuidpoolgebied en vol brengt zo, heen en terug, een reis die in lengte gelijk is aan de omtrek van de aardbol. Een geweldige prestatie. De andere stemsoorten gaan niet verder dan Afrika, waar echter veeal de eve naar gepasseerd wordt. A'ieen uitgezochte («MARGARINE '.mi :|.i Dipjes 0 ËkjfsiUjk z i/rok -leste Hatende értbixn. t Ooed QJnYj inu-ai»,L kS» =4<±>VANILLE FUDGE ©DOPERWTEN ALLERFIJNST Altijd Order c> bit prrefittrfon Yfjoenirgen SOEPBALLETJES MACARONI. ®CHIPS ®VRUCHTENHAGEL JUS O'ORANGE xerds teterc dprdkicn. vanX&f v i>' geuno-z dcti/tccnvrv&l. •Vutter HWtt SvryUar/jx zynnte't arsJg-xm De Ombudsvrouw gratis menutips. Bel 020-942356 fordbaengsn tn ook rog een ooi 0-rje nngpsty cercle af te!Men Spjsrpun t, zests tg a'/its /rx-t het 1' "IfiPr - FLESSEN whiskey glas 3 Flesjes bij 2 zak es vleeswaren EEN PRACHTIG voor een heorli|ke zalmsalade blik Fancy Pink bi| 500 gram goudse- of edammerkaas: EEN VACUUM VERPAKTE MALSE BLANKE voor slechts per 500 gram 500 gram magero reklame geldig van 14 t/m 19 juli 1969 prijswi zigmgen voorbehouden Pu 29 door A. J. Binsbergen

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1969 | | pagina 7