Groen 2rwarL-Jexels in het karL,
len buurtwerker kan voor Texelse
samenleving nuttig werk doen
LLEEN OOSTEREND ZIET
NOODZAAK NIET IN
uitvoering'
van
al uw
effecten
orders
tudiecommissie concludeert in rapport:
DEK en Texels Fanfare werken
samen maar gaan geen fusie aan
Museum krijgt zeewaterpijpleiding
voor aquaria en robbenbassins
HET NATIONALE KWALITEITSMERK
VAN WARME RAKKERS
NUTSSPAAF.BANK
)AG 3 OKTOBER 1969
83e JAARGANG No. 8407
nve N.V. v/h Langcvcld De Roojj
)US 11 - Den Burg, Texel - Tel. 2741
Harry de Graaf, Kcesomlaan 43, Den
el. (02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
Verschijnt dinsdags en vrijdags
Bank: Nederl. Middenstandsbank; Coop. Raif-
f eisen bank; Amro-bank. Postgiro 652. Abonn.
prijs ƒ3,90 p. kw. -f- 40 ct. incasso.
Advert. 18 ct per mm. excl. 4°/o BTW
studiecommisie die in september
ng jaar aan het werk ging om de
gelijkheden voor buurtwerk op
iel te bestuderen heeft een dezer da-
een positief advies uitgebracht
n het Centraal Bestuur van de Stich-
jg Cultureel Werk. De commissie is
P°- o mening dat moet worden overge-
an tot aanstelling van een buurt-
rier wiens scholing gericht is ge
lest op het aspect van de samenle-
igsopbouw. Op zo kort mogelijke
mijn zou dan moeten worden ge-
cht een subsidie-toezegging van de
'Sinister van C, R en M te krijgen. Het
uitwerk kan ter hand worden ge-
men door de bestaande Stichting
jtureel Werk maar de statuten zou-
dan gewijzigd moeten worden;
een afzonderlijke stichting buurt-
>rk kan in het leven worden geroe-
De commissie vindt dat met
oed advies over het een en ander
jt worden gevraagd aan het Pro-
jciaal Opbouworgaan voor Noord-
Hand. het ministerie van C, R en M
de Nederlandse Bond voor Sociaal
illureel Vormingswerk. De aan te
illen buurtwerker moet zo doelmatiq
gelijk samenwerken met de jeuga-
recreatieconsulent.
De studiecommissie stond onder
orzitterschap van ds. L. Koopmans en
;tond verder uit mevr. N. van Heer-
sarden-Koopman, mevr. T. Moor-
uin, mevr. T. Zegers-van der Knaap,
'j K Beekenkamp, de heer S. A.
ïrsma, mevr. M. Beekman-van Ros
si, mej. T. Blom, mevr. M. A v d.
irg-Witte, en de heer Gé Oskam (se-
etaris) Als adviserende leden hadden
de commissie zitting mej. M. M. Bak-
:r, consulente van de Nederlandse
>nd voor sociaal-cultureel vormings-
irk en de heer J. M. de Vries, jeugd-
recreatieconsulent.
Onderdeel van de studie was een
tearing" in alle Texelse dorpen om na
gaan hoe men daar tegenover het
lurtwerk stond. Overal sprak men er
:h positief over uit, behalve in Ooster-
I, waar de commissie te horen kreeg
it er niet de minste behoefte aan be-
)nd Men was daar van mening dat een
roepskracht de bestaande activiteiten
met veel enthousiasme worden ge-
even eerder zou afremmen dan bcvor-
:ren. Men zou het geld liever besteed
id aan eigen plaatselijke activiteiten.
Definitie
Onze lezers zullen zich wellicht niet
ter herinneren wat onder buurtwerk
oet worden verstaan. Het rapport van
studiecommissie geeft de volgende
tfinitie
Het buurtwerk is te beschouwen als
fn vorm van werken aan de samenle-
Qg in het directe woon- en leefmilieu;
iarbij kunnen de bewoners gestimu-
erd worden tot het nemen van initia
len ter verbetering van het milieu,
innen contactmogelijkheden gescha-
?n en service geboden worden aan or-
nisaties en groepen. Het buurtwerk
ordt gedragen door hen, die er belang
hebben met gebruikmaking van ge-
lecialiseerde hulp Er wordt gewerkt
et wisselende groepen; veeleer dan
et kaders (organisaties, verenigingen),
lerdoor kan de bewustwording van de
iwoners omtrent de moeilijkheden èn
i mogelijkheden van het eigen woon-
i leefmilieu versterkt worden en kun-
=n nieuwe kaders ontstaan. Het buurt-
erk kan zich bezighouden met alle
Wen van de samenleving en wordt
ïekend tot de normale, noodzakelijke
xrzieningen van een wijk of plaats in
iweging. Het kan ook onder eigen
(advertentie I M.)
hoede aktiviteiten entameren indien
daar behoefte aan bestaat en voor zo
ver andere organisaties dit niet doen.
Het streeft ernaar, dat, indien nodig,
voor deze activiteiten zelfstandige in
stituten worden gevormd. Het kan de
totstandkoming van buurt- of streek-
opbouw stimuleren en tijdelijk plaats
vervangend optreden, indien daarvoor
nog geen geëigende organen bestaan.
Tot het territoir voor het buurtwerk
wordt gerekend een gebied, dat geken
merkt wordt door een of meer gemeen
schappelijke behoeften of problemen,
zoals onvoldoende voorzieningen, te
kort aan organisatieleven, structurele
werkloosheid e.d. Het buurtwerk heeft
naar inhoud en methodiek een algemeen
karakter. In de laatste tijd wordt het
niet juist meer geacht te spreken van
buurtwerk, omdat het werk zich vaak
afspeelt op een veel groter terrein
(stadswijk, grote plattelandsgemeente,
regio). Gesproken wordt van samen
levingshulp".
Wat de „hearings" betreft, consta
teerde de commissie overal een verheu
gende activiteit op het gebied van het
verenigingsleven, zij het dat men dit
verenigingsleven niet overal even doel
matig vond opgezet en georganiseerd.
De commissie werd ook geconfronteerd
met een vrij sterk verloop in het ver
enigingspatroon en vele bestuursmuta-
ties Dat kleine eenheden niettemin tot
sprekende resultaten kunnen komen, ge
tuig de uit negen dames bestaande zus-
terkring te De Waal, die er niettemin
in slaagde door middel van een bazar
ƒ1800,bijeen te brengen.
Jeugd
Vrij algemeen is de klacht dat voor
de jeugd speciaal in de buitendorpen
te weinig mogelijkheden en activi
teiten zijn. Dit geldt zowel voor de
jeugd tussen 8-14 jaar als voor de jon-
gerengroeperingen die vaak geheel op
eigen intiatieven zijn aangewezen. Ook
aan de bejaarden moet meer service
worden geboden. Verder worden meer
cursusmogelijkheden gewenst. De vrij
willige medewerkers, die met moeite
nog gevonden kunnen worden, hebben
behoefte aan nieuwe inspiratie. De
dorpshuizen beperken zich als regel tot
verhuur van de akkommodatie en ko
men aan de opzet van eigen aktiviteiten
nauwelijks toe. In de zomerperiode zou
meer gedaan moeten worden, ook ten
behoeve van de gasten, vooral in het
vlak van de slechtweer-recreatie.
In de verschillende dorpen kwam de
studiecommissie tot de volgende con
clusies
De Koog: Het dorp heeft dringend be
hoefte aan een goed geoutilleerd dorps-
en recreatiecentrum, dat ruimte biedt
zowel voor de eigen activiteiten als voor
de zomerrekreatie. Niettemin lijkt de
realisatie nog een lange weg, waardoor
in het dorp nog weinig enthousiasme
voor de plannen bestaat. Ook de exploi
tatie van een dergelijk project zal veel
zorg geven. De dorpsgemeenschap is
met grote zorg vervuld t.a.v. de aan
trekkingskracht, die bars en dancings
op 13- en 14-jarige jongeren blijken te
hebben. De jeugd is ongebonden vrij en
het dorp biedt hen ook zeer bepaald te
weinig mogelijkheden. Het dorp ver
toont ook te weinig samenhang door de
grote import en de zakelijke gerichtheid
van de bewoners „Het seizoen" heeft
voor het verenigingsleven een nadelige
invloed en die invloed wordt steeds lan
ger merkbaar. Het jongerenwerk zou
het beste een centrale aanpak voor het
gehele eiland kunnen krijgen. Het liefst
zou men aan het eigen dorpshuis een
stimulerende kracht verbonden zien.
De Cocksdorp-Eierland: Als een be
zwaar wordt ondervonden dat het ge
bied te weinig een lijn trekt en zich nog
te weinig als een eenheid manifesteert,
hoewel de onderlinge afhankelijkheid
en verbondenheid toch wel duidelijk is.
Het gebied ontbeert ook nog behoor
lijk toegeruste verenigings- en ge
meenschapsvoorzieningen, hoe moeilijk
de exploitatie daarvan zich ook laat
aanzien. Het verenigingsleven vertoont
te weinig stabiliteit en ontmoet in het
algemeen weinig enthousiasme bij de
bevolking. De kadergroep is te klein en
het leidingprobleem bij voortduring ac-
cuut. Het verbrokkelde scholensysteem
draagt er weinig toe bij bij de jeugd
gemeenschapsgevoel aan te kweken,
waardoor deze groep zich al spoedig op
andere delen van het eiland richt. Alge
meen zou men een stimulans van de
zijde van een beroepskracht wel nuttig
achten.
De Waal Het dorp is verdeeld over
de noodzaak van uitbreiding van het
dorpshuis en de wijze, waarop zulk een
uitbreiding zou moeten worden gereali
seerd. Het dorpshuis wordt ook minder
door de totale bevolking bedragen, dan
bij de start het geval was, getuige het
feit dat het moeilijk bleek in het beheer
van het buffet te voorzien. Waar het
dorp geen kleuterschool heeft zou een
periodiek onder deskundige leiding
opgezette kindercrèche in een be
hoefte kunnen voorzien. Een het dorps-
huisbestuur ondersteunende vakkracht
wordt wenselijk geacht.
Oudeschild: De realisatie van het
dorpshuis heeft het verenigingsleven in
aanzienlijke mate gestimuleerd, al heeft
het jeugdwerk er weinig stimulans
door ondervonden. Hieraan kent men
dan ook de grootste urgentie toe, waar
om men het liefst een vrijgestelde
jeugdleider voor het gehele eiland aan
getrokken zou willen zien Gebrek aan
geschoold plaatselijk kader is er oor
zaak van dat verschillende zaken niet of
met voldoende van de grond komen.
Den Hoorn Ook hier wordt het ka
derprobleem urgent geacht, tengevolge
waarvan op gezette activiteiten wel
eens gauw doodlopen. Het dorp be
hoeft dringend openbare speelgelegen-
heid voor de jeugd. Een verbreding van
de functie van het dorpshuis wordt
mogelijk geacht wanneer de eigen acti
viteiten door een vrijgestelde kracht
zouden worden aangevuld.
Oosterend: De dorpsgemeenschap
gonst van activiteit en enthousiasme en
geoordeeld wordt dan ook, dat het dorp
niet de minste behoefte heeft aan een
ondersteunende activiteit vanwege een
vrijgestelde beroepskracht. Een derge
lijke kracht zou het aanwezige enthou
siasme eerder belemmeren dan bevor
deren. Liever ziet men de hiervoor be
schikbare gelden aangewend ter onder
steuning van eigen plaatselijke acti
viteiten. Tot de nog te vervullen wen
sen van het dorp behoren: een bejaar
denhuis, een badgelegenheid bij Nieu-
weschild en verblijfsrekreatieterreinen
nabij Oosterend Ook wordt de behoefte
aan een zaterdagvoetbalafdeling ge
noemd. De commissie betreurt het wel,
dat het alleen tijdens deze hearing niet
goed gelukte de bedoelingen van het
buurtwerk voldoende duidelijk over te
brengen.
Den Burg: vertoont een vrij stedelijk
patroon, waardoor de samenhang wel
licht ook het moeilijkst ligt, getuige het
feit dat een dorpscommissie zich tot
(Zie verder pagina 2).
D.E.K. cn Koninklijk Texcls Fanfare heipen
elkaar door een der moeilijkste periodes in
hun bestaan. Beeld van een gezamenlijke repe
titie in „De Waldhoorn".
Het koninklijk Texels Fanfarekorps
en 't muziekkorps DEK uit Den Hoorn
werken sinds kort nauw samen. Beide
korpsen repeteren gezamelijk en ook de
komende uitvoeringen zullen gezame
lijk worden gegeven. Van een fusie is
echter geen sprake. Beide muziekver
enigingen blijven onafhankelijk voort
bestaan. De huidige situatie ziet men
als noodgedwongen en tijdelijk. Beiden
hadden nl. gebrek aan leden. Door sa
menvoeging wordt weer een voldoende
krachtig geheel verkregen. De samen
werkingsvorm is vooral nagestreefd
door de heer P. Heertjes, dirigent van
zowel DEK als Fanfare.
De heer Heertjes is zelfs niet afkerig
van fusie maar hij ziet in dat beide
korpsen graag hun eigen identiteit be
houden.
Vooral in Den Hoorn is men erg ge
steld op het „eigen" korps. „Door Ei
gen Kracht" is een naam die op dit mo
ment eigenlijk niet van toepassing is.
De leden van DEK zowel als het Texels
fanfare zijn over het algemeen zeer in
genomen met deze noodmaatregel die
tot de winteruitvoering als een proef
wordt beschouwd. De gezamelijke re
petities worden beurtelings in Den
Hoorn en Den Burg gehouden. Op 24
januari a.s. bestaat DEK 45 jaar. De
twee jubileumconcerten zullen met ver
sterking van het Texels Fanfare wor
den gegeven. De winteruitvoering van
verst. Tankauto's halen dan nieuw wa
ter terwijl het oude wordt afgevoerd,
een kostbaar karwei dat daarom niet
vaker wordt uitgevoerd dan hoogst
noodzakelijk. Als tot verversen wordt
overgegaan is de kwaliteit van het wa
ter meestal sterk teruggelopen. De
robbenbassins bevatten 200.000 liter
kunstmatig zeewater. He't telkens ma
ken van dit water is ook niet goedkoop,
maar toch belangrijk voordeliger dan
aan- en afvoer per as. De zeewater-
leiding betekent dat vers zeewater in
onbeperkte hoeveelheden in de aquaria
en bassins kan worden gepompt. Door
dezelfde of een andere leiding kan het
gebruikte water ook weer worden af
gevoerd zodat een circulatie ontstaat.
Het is de bedoeling alleen bij hoog wa
ter te pompen omdat het zeewater dan
van de beste kwaliteit is.
Bijdrage
Het bestuur van de stichting Texels
Museum heeft de provincie een bijdra
ge gevraagd in de kosten van aanleg.
Door het filter alvast op genoemde wij
ze in de strekdam op te nemen worden
de kosten van aanleg teruggebracht van
30.000,tot ƒ18000,De afdeling
Oudheidkunde en Natuurbescherming
van het ministerie van CRM heeft al
een bijdrage van ƒ10.000,ter be
schikking gesteld; de rest van het be
drag, ƒ8.000,wordt nu van de pro
vincie gevraagd. Gedeputeerde Staten
van Noordholland hebben inmiddels
gunstig advies uitgebracht aan provin
ciale staten, en wel met het oog op de
belangrijke recreatieve en educatieve
functie van het Texels Museum. Voor
gesteld wordt het gevraagde bedrag te
onttrekken aan het „Fonds Ontwikke
ling Openluchtrecreatie".
Het Texels museum gaat een pijp
leiding aanleggen naar zee voor het
aanzuigen van zeewater ten behoeve
van de aquaria en de zeehondenbassins.
De leiding met een doorsnee van 10 cm
wordt dwars door de duinen naar het
strand nabij paal 17 gelegd en zal aan
sluiten op de aquaria en bassins in het
nieuw te bouwen natuurredreatieren-
trum van museum en staatsbosbeheer
aan de Ruijsweg.
Het zal nog geruime tijd duren al
vorens met de bouw van dit natuurre-
creatiecentrum een aanvang wordt ge
maakt, maar met de aanleg van een
deel van de installatie waarmee het
verse zeewater wordt aangevoerd zal
spoedig worden begonnen. Dit hangt
samen met de plannen van Rijkswater
staat om mogelijk aan het eind van dit
jaar het aantal strekdammen langs de
Texelse westkust uit te breiden. Een
nieuwe strekdam komt ongeveer ter
hoogte van de te bouwen natuurrecra-
tiecentrum en het is de bedoeling in
deze dam een filter te bouwen dat via
een zuiglciding in verbinding komt te
staan met een in de duinen geprojec
teerd pomphuis.
Als het filter gelijk met de aanleg
van de strekdam wordt ingebouwd is
dat heel wat goedkoper dan dat men
later de strekdam moet verbouwen.. De
zeewaterleiding zal de exploitatie van
het Texels Museum aanzienlijk verlich
ten terwijl het ook mogelijk wordt het
aantal soorten levende zeedieren uit te
breiden.
Verbetering
De aquaria van het Texels Museum
hervatten momenteel 12.000 liter zee
water dat regelmatig moet worden ver-
het Texels Fanfare, een week later, zal
met DEK-versterking worden gebracht.
Momenteel wordt voor deze uitvoerin
gen hard gestudeerd. Een technisch
probleempje was het feit dat het Texels
Fanfare over een laaggestemd instru
mentarium beschikt en DEK over een
hooggestemd. Samenspelen was pas mo
gelijk na het omstemmen van enkele
instrumenten. Voor het overige spelen
de DEK-mensen op het van de opgehe
ven PTT-fanfare (Den Helder) overge
nomen instrumenten van het Texels
.Fanfare.
Het gecombineerde korps telt nu 40
werkende leden. De „inbreng" van
van DEK bestaat uit 17 man. De in
strumentverhoudingen zijn niet ideaal.
Er zijn wat teveel altsaxofoons en de
bugels zijn zwak vrtegenwoordigd.
Niettemin acht dirigent Heertjes het
mogelijk tot een acceptabel „gezamen
lijke productie" te komen. Beide be
trokken korpsen hébben leerlingen in
opleiding: DEK 5 en Fanfare 8.
Actiecommitc in moeilijk parket
TREKKINGSAVOND KAN NIET
DOORGAAN
OOSTEREND Het ministerie van
justitie gaat er niet mee akkoord dat
zaterdag (morgen) de trekking wordt
gehouden van de loterij ten bate van
de restauratie van de' N.H. kerk te Oos
terend. Van de 20.000 loten zijn er nl.
slechts 10.000 verkocht waardoor het
bedrag aan prijzen niet in de voorge
schreven verhouding staat tot ihet aan
tal verkochte loten. Het actiecommité
staat nu voor de keus: de resterende
loten alsnog aan de man te brengen of
het aantal prijzen verminderen. Het
verkopen van 10.000 loten wordt als
onmogelijk beschouwd gezien de moei
te waarmee men van de eerste tiendui
zend stuks is afgekomen. Gebleken is
dat het publiek over het algemeen niet
bereid is een rijksdaalder voor één lot
neer te tellen.
Vrijdag 3 oktober
De Waal, 20.00 uur, jaarvergadering
klaverjascluib.
Den Burg, 20.00 uur, Doopsgezinde ge-
meentoavond in het zaaltje bij de kerk.
Zaterdag 4 oktober
De Dennen, „Dennenoord16.00 uur,
trimmen o.l.v. de heer J. M. de Vries.
(advertentie I.M.)
veilige gezinsbank voor alle geldzaken
