t,
Groen 2,'wartsjexelsin het hart^
Hearing werd demonstratie van
naaktstrandvoorstanders
IIpen 32e deel van Texels strand
is niet teveel gevraagd
Cultureel Werk berekende
subsidies voor verenigingen
De heer Praamstra in geweer
tegen blote voeten-verbod
VERONTRUSTE TEXELAARS BLEVEN THUIS....
eld
Gontactlenzen
Bericht voor onze
abonnees op het
vasteland
Nog geen ideale verdeelsleutel gevonden
Texel in „Brandpunt"
Bakker's Ijzerhandel N.V.
Advies
DAG 2 DECEMBER 1969
83e JAARGANG No. 8324
gave N.V. v/h Langeveld De Rooü
Ibus 11 - Den Burg, Texel - Tel. 2741
Harry de Graaf, Keesomlaan 43, Den
tel. (02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
Verschijnt dinsdags en vrijdags
Bank: Nederl. Middcnstandsbank; Coop. Rail-
feisenbank; Amro-bank. Postgiro 652. Abonn.
prijs ƒ3,90 p. kw. 40 ct. incasso.
Advert. 18 ct per mm. exd. 4®/0 BTW
196
198
198
421
7,90
7,:
6,90
4,90
idel
Hllllll
Hlü IT'
as
De hearing „Naaktstrand, ja of nee?"
wel wat anders verlopen dan de or-
anisatoren zich hadden voorgesteld,
'erwacht werd dat zich een groot aan-
tegenstanders van het naaktstrand
196 ou laten horen en men koesterde zelfs
angst dat daar tegenover zó weinig
pro" zou klinken dat het een saaie
lestand zou worden. Het pakte precies
196|ndersom uit. De ene voorstander na
andere voerde het woord. Hearing-
oorzitter G. Monen smeekte bijna om
rndere geluiden maar dat kwam alleen
de heren Haarsma, Bakker („As-
rid") en Langeveld. Tot de niet-voor-
tanders zouden ook nog Jos Bakker,
r.evrouw Vlaming en pastoor Van
chie gerekend kunnen worden, maar
laarmee was het reservoir der oppo-
anten uitgeput. Als men weet dat op
lat moment al zo'n 2700 handtekenin-
tegen het naaktstrand op Texel
milling raren ingezameld, is het zeer verwon-
jerlijk dat niet veel meer mensen van
l i leze door de raadsfractie geboden ge-
nOïfcgenheid hebben gebruik gemaakt om
protesteren. Daarmee hadden de te
enstanders hun zaak beter gediend
lan met een handtekeningcmaktie. In
iet recente verleden is immers geble-
;en dat de gemeenteraad (die beslist
oiet de mening van de bevolking hoeft
te vertegenwoordigen maar naar eer en
geweten moet uitmaken welke beslis-
voor Texel het beste is) aan hand
tekeningen een zeer betrekkelijke waar-
toekent. Overigens waren ook lang
niet alle raadsleden present en dat gaf
dan weer voedsel aan het door een te-
genstander gelanceerde gerucht dat de
hearing door voorstanders was georga-
Disuerd. Alleen de PvdA-fractie en de
eenmansfractie van de VVD waren,
oor zever wij konden nagaan, volledig
aanwezig.
De heer G. Monen toonde zich voor
de pauze een uiterst neutrale voorzit
ter. Na de .pauze viel hij door de mand
als voorstander toen hij op een bepaald
moment wat tè verheugd lachte om po
sitieve interruptiesen geneigd was af
te hameren als een anti-geluid weer
klonk. Hij volbracht zijnmoeilijke taak
overigens uitstekend. Aan het begin
van de avond zette hij in sobere be-
woordigen de kwestie uiteen. Hij stelde
dat door de naaktstrandaffaire de
schijnwerpers der publiciteit op Texel
gericht waren en dat mede daardoor de
gemeenteraad voor een zeer moeilijke
beslissing stond. Het unieke van het
Texelse naaktstrand zou zijn dat het
voor ieder vrij toegankelijk zou blijven.
Het nudisme op zichzelf is helemaal
geen nieuw verschijnsel; het wordt al
jaren beoefend, echter op besloten ter
reinen. De voorstanders van het naakt
strand vinden het een reklame voor
Texel,een stukje vanzelfsprekende
vrijheid en een zaak met 'n economisch
aantrekkelijke kant omdat het nu
disme overwegend door goed gesitu
eerd publiek wordt bedreven. De tegen
standers, waarvan een deel hun stand
punt op de Bijbel baseert, vrezen voor
zedenverwildering, voor het lokken van
voyeurs en voor de reputatie van
Texel.
Uitpraten
De Nederlandse Federatie van Natu
ristenverenigingen, die heeft gevraagd
de politieverordening zodanig aan te
vullen dat naaktzwemmen op een be
paald strandgedeelte mogelijk wordt,
had in „De Lindeboom-Texel" een
voorlichtingsbijeenkomst georganiseerd,
maar daar was de zaak volgens de heer
Monen nog niet geheel uitgepraat.
Daartoe wilde deze hearing gelegenheid
bieden zodat de gemeenteraad een in
druk zou hebben van hetgeen omtrent
het naaktstrand onder de bevolking
leeft. Het ging dus om het aanhoren
van meningen; niet om het geven van
informatie. De naturistenfederatie was
dan ook niet bij de organisatie betrok-
(advertentie I.M.)
HALEE - Opticiën
contactlenzenspecialist
Beatrixstraat 52, Den Helder,
telefoon 14673.
Alleen volgens afspraak.
ken, maar in de zaal waren wel enkele
NFN-vertegenwoordigers aanwezig om
zonodig toch inlichtingen te kunnen
verstrekken.
De heer Monen begon met het voor
lezen van een brief van |mej. Nans
Joustra. Zij kon niet op de hearing aan
wezig zijn, maar wilde op deze wijze
toch haar zegje doen. Nans (de dochter
van wethouder Joustra) bleek er een
andere mening op na te houden dan
haar vader want ze was vóór. Ze
schreef begrip te hebben voor de be
zwaren die tegen het naaktstrand wa
ren ingebracht maar verwachtte dat 't
in de praktijk allemaal enorm zou mee
vallen, waarbij ze verwees naar Sylt
v/aar zich ook nooit moeilijkheden heb
ben voorgedaan. „Geef de naakten een
kans", aldus mej. Joustra.
Ramp voor Texel
De heer Haarsma zei nog altijd ach
ter het felle ingezonden stuk te staan
dat hij enige tijd geleden in de Texel
se Courant schreef. Hij noemde het
naaktstrand daarin een ramp voor
Texel. Zelf had hij enthousiast meege
holpen aan .de handtekeningenactie.
Bij het verzamelen van handtekeningen
in De Koog was het hem opgevallen
dat ook daar de meesten tekenden en
het naaktstrand uit zakelijke overwe
gingen afwezen. Hetzelfde had hij in
Waalenburg ervaren. „80 a 85°/o staat
achter mij", zo schatte hij. Ten prooi
aan het misverstand dat de NFN het
stuk strand voor zich alleen wilde heb
ben noemde hij het verzoek absurd.
„Straks kan een ander ook een stuk
strand voor zich opeisen. Dat is fout,
wapt strand is er voor iedereen. Nu al
trekt Texel in verband met de naakt
strandaffaire de aandacht van heel Ne
derland. Als het strand er straks is zul
len duizenden op sensatie beluste jon
gens naar Texel komen", zo verwacht
te hij.
Opgedrongen
Mej. Hilly Vlas vond dat .door de
handtekeningenactie aan veel mensen
een negatieve mening is opgedrongen.
Dat het naaktlopen tegen de natuurwet
is, geloofde zij niet. Evenmin had zij
begrip voor de religieuze bezwaren.
„Als Onze L.iéve Heer bezwaar £ou
hebben tegen naaktheid, had-ie ons bij
de geboorte wel veertjes gegeven".
„Als het strand er voor ieder is, moe
ten ook naturisten er terecht kunnen",
zo haakte Andrew Albers in op een uit
spraak van de heer Haarsma. In tegen
stelling tot de heer Haarsma vond hij
de naturisten zeer bescheiden; anders
hadden ze in eerste instantie wel om
een beter stuk strand gevraagd dan De
Hors.
De heer W. A. Visser, hotelier te De
Koog, vond dat een mens de gelegen
heid moest krijgen om te leven zoals
hij wil. Het accepteren van mensen die
willen zwemmen is een stukje ver
draagzaamheid. „De ogen van de we
reld zijn op ons gericht. De beslissing
van de gemeenteraad zal een maatstaf
voor anderen zijn". De heer Visser vond
dat Texel in het verleden de boot al
vaak heeft gemist. Hij noemde het een
voorrecht dat de naturisten het oog het
eerst op Texel hebben laten vallen,
„Het is zaak dat men aan hun verlan
gens tegemoet komt".
Referendum
De heer Duinker pleitte voor een re
ferendum onder de Texelaars. Volgens
hem mocht de gemeenteraad niet, zoals
de kwestie Ceres, een beslissing nemen
waar de meerderheid van de bevolking
tegen is. Het werd niet duidelijk of de
heer Duinker bezwaren had tegen het
naaktstrand.
Mevrouw Vlaming maakte wel de in
druk want zij bracht naar voren dat de
gemeenteraad eerst, eens een reisje
naar Biafra moest maken om daar de
naakten te kleden en pas daarna het
eigen vijgeblad te laten vallen.
De heer Jos Bakker verwachtte dat
het verschijnsel naaktzwemmen zich als
een inktvlek zou uitbreiden als het
eenmaal werd toegestaan. Hij dacht dat
de naaktzwemmrs al gauw de aange
geven grenzen zouden overschrijden
waardoor de zaak uit de hand zou lo
pen. Hij voelde meer voor een (beslo
ten) naturistenkamp.
De heer W. van 't Noordende toonde
zich fervent voorstander. Het inwilli
gen van de N'FN-wensen was volgens
hem het legaliseren van een bestaande
toestand. Er wordt nu al op vrij grote
schaal naakt gebaad aan het Texelse
strand. Hij verwachtte geen moeilijk
heden zoals de heer Bakker bedoelde.
„Provocatie is deze mensen vreemd".
De Algemene Politieverordening moet
volgens hem in ieder geval op de hel-
(Zie verder elders in dit nummer)
Wij verzoeken onze abonnees
van het vasteland, met hun be
talingen voor het le kwartaal 1970
te wachten tot zij van ons een ac
ceptgirokaart hebben ontvangen
en niet nu reeds het geld op een
andere wijze over te maken. Dit
i.v.m. administratieve bijkomstig
heden. De acceptgirokaarten zult
u omstreeks half december van
ons ontvangen.
Bij voorbaat dank,
Administratie
Texelse Courant
Fanfare 878,— (ƒ567,—); DEK 264,—
(ƒ150,—); Drumband D.E.K. ƒ182,—
(ƒ204,—); Excelsior ƒ788,— (ƒ432,—);
Drumband Excelsior ƒ456,(ƒ357,
Marg. Sinclair ƒ958,(ƒ846,Voor
waarts Mars ƒ475,(ƒ444,
De Stichting Overkoepeling Neder
landse Muziek Organisaties had aange
drongen op aanzienlijk hogere subsidies,
variërend van ƒ1500,tot ƒ3500,per
fanfarekorps en ƒ600,tot ƒ1200,per
drumband. Dat is echter geen haalbare
kaart en wordt door de commissie ook
niet gewenst geacht. Er zijn nog steeds
verenigingen met een contributie van
ƒ0,15 tot ƒ0,25 per week, hoewel er ook
verenigingen zijn die de contributie tot
een redelijk peil (ƒ1,voor senioren en
ƒ0,50 voor junioren) hebben opgetrok
ken. De subsidiecommissie erkende dat
de muziekverenigingen voor grote las
ten staan; in het verleden is het subsi
dieplafond dan ook aanmerkelijk ver-
Het centraal bestuur van de Stichting
Cultureel Werk heeft aan het gemeen
tebestuur advies uitgebracht inzake de
subsidiëring van de Texelse culturele
verenigingen voor 1969. Nieuw bij de
sportverenigingen is dat nu rekening
wordt gehouden met de aanwezigheid
van een betaalde leider. Deze factor
werd ondergebracht in de berekenings
formule.
Voor de sportverenigingen is evenals
in 1968 ƒ5000, beschikbaar. Een nieu
we gegadigde was de volleybalclub
Smash 69 te Oosterend; de judoclub
Texel bestaat niet meer en deed der
halve geen aanspraak. De subsidiecom
missie, die zich met het delicate verde
lingsprobleem heeft bezig gehouden, wil
aan de betaalde krachten nog geen be-
voegdheidseisen stellen, ervan uitgaan
de dat de honorering wel afgestemd zal
zijn op de capaciteiten van de betrokke
ne. Op den duur zal de commissie wel
met de bevoegdheidseisen rekening
gaan houden en daarbij vooral het
accent leggen op met jeugdleiding ver
band houdende kosten.
Volgens de nu toegepaste formule
worden aan de volgende verenigingen
de daarbij genoemde bedragen uitge
keerd. Tussen haakjes het bedrag dat
vorig jaar werd toegekend. GVT
ƒ2140,(ƒ1840,Badmintonclub
ƒ60,— (ƒ55,—); Tevoko ƒ255,— (ƒ380,—);
S.V. De Koog ƒ90,—; (ƒ90,—); Texelse
Boys ƒ160— 225,—); ZDH ƒ140,—
(ƒ215,Judoclub Oosterend ƒ270,
(ƒ190,Gymvereniging Oosterend
ƒ525,— (ƒ405,—); Tetak ƒ65,— (ƒ40,—;
S.V.C. ƒ330,(ƒ285,Gymver. Oude-
schild 285,— (ƒ320,—); S.V. Oosterend
ƒ135,— (ƒ165,—); S.V.T. ƒ340,— (ƒ415,—)
Waddenruiters ƒ100,(ƒ205,Smash
'68 ƒ105,—
De subsidiecommissie was overigens
van mening, dat het voor de sportver
enigingen ter beschikknig staande be
drag relatief aanzienlijk te laag is,
vooral met het oog op het sterk toege
nomen aantal jeugdleden. Derhalve
stelt de subsidiecommissie voor in 1970
aan de sportverenigingen ƒ10.000,uit
te keren.
Jeugdverenigingen
Voor de jeugdverenigingen was
ƒ2000.beschikbaar, evenals vorig
jaar Nieuwe gegadigden waren de
jeugdsoos en De Witte Burcht, de buurt
vereniging 't Groentje, de aktiegroep
2000, de N.H. gespreksgroep Zd. Eier-
land, de Geref. jongensclub en de Geref.
meisjesclub te Den Burg. De subsidie
commissie was van mening, dat het niet
de taak van de overheid is politiek of
kerkelijk geëngageerde groepen te
steunen, mede gezien de betrekkelijk
geringe kosten, waarvoor deze groepe
ringen staan. De jeugdsoos en De Witte
Burcht krijgen ieder een instuifsubsidie
van ƒ250,De speeltuinvereniging De
Driehoek krijgt een exploitatiesubsidie
van ƒ100,De speeltuinvereniging 't
Groentje krijgt nog geen exploitatie
subsidie, maar zal wel profiteren van de
kermisopbrengst. Aldus blijft voor de
overige verenigingen ƒ1400,beschik
baar. Volgens de ook vorig jaar toege
paste formule levert dat de volgende
uitkeringen op.
De Zwalkers ƒ203,— (ƒ178,60); Je-
roengroep ƒ259,70 (ƒ260,30); Marg. Sin
clair 377,30 (ƒ665,Folkloredans-
groep ƒ74,90 (ƒ55,10); Jong Leven ƒ28,
ƒ26,60); Duinroosjes ƒ41,30 NJN
ƒ30,10 (ƒ53,20), Geref. Oosterend ƒ168,
(ƒ220,40), Hobby De Waal ƒ41,30 (ƒ60,80)
Athena ƒ114,80 ƒ167,20); Geref. meisjes
club Den Burg ƒ39,90 Geref.
jongensclub ƒ21,70
Op een uur met hoge kijkdichtheid
(zaterdagavond om kwart voor tien)
kwam Texel voor de TV. KRO's actua
liteitenrubriek Brandpunt besteedde
aandacht aan de Naaktstrandkwestie.
De kijkers zagen hoe burgemeester
Sprenger zijn welwillende houding toe
lichtte en ook wethouder Daalder,
staande voor de Oosterender kerk,
mocht zeggen wat hij ervan vond. Voor
de camera ging hem dat veel minder
goed af dan voor de NCRV-radio-op-
name, die vrijdagavond werd uitgezon
den Dominee Visser wilde niet op de
beeldbuis om zijn afwijzende houding te
vertolken. In plaats daarvan hoorde
men hoe het kerkeraadslid mevrouw
Bruin de door hem opgestelde brief
voorlas, waarin het nudisme als deca
dent verschijnsel werd veroordeeld, ter
wijl beelden werden getoond van het
strand, waar de naaktzwemmers straks
misschien terecht kunnen Opnamen van
de hearing van vrijdagavond ontbraken
niet. Ook zag men meisjes bezig met
hun handtekeningenaktie en waren de
tv-kijkers getuige van de bekering van
Kees Swarthof ,die eerst niet wilde te
kenen, maar dat tenslotte toch deed om
de goede naam van Texel te helpen red
den.
hoogd. Overigens wordt voorgesteld
het plafond nog eens te verhogen, voor
1970 tot minstens ƒ5000,Rekening
houden met betaalde leiding zoals bij
de sportverenigingen achtte de commis
sie nog niet mogelijk omdat hieruit te
grote verschuivingen zouden voort
komen.
Bejaardensocieteiten
Aan de Texelse bejaardensociëteiten
werden de volgende subsidies toege
kend. Den Burg ƒ309,Oudeschild
ƒ150,Den Hoorn ƒ154,De Cocks-
dorp ƒ161,Oosterend ƒ138,De
Waal 88,—.
De tot dusver in dit artikel genoemde
subsidiebedragen gelden als advies aan
het gemeentebestuur. De volgende be
dragen konden door de Stichting echter
rechtstreeks en derhalve definitief wor
den toegezegd. Texelse Sportraad
ƒ600,CJOT ƒ250,Contactorgaan
voor zang en muziek ƒ500,en de
Overkoepeling van Vrouwenorganisa
ties ƒ250,
Het verzoek van het gemeentebestuur
aan de schooldirekties e.d. om erop toe
te zien dat in de gymnastiekzalen voor
taan op gymschoenen wordt gegymd
heeft protesten uitgelokt van de heer
G. Praamstra, gymnastiekleider. Het
gemeentebestuur nam het besluit in
verband met het gebleken gevaar voor
voetwratten en voetschimmel. In een
brief aan het bestuur van de Stichting
Cultureel Werk noemt de heer Praam
stra de opmerking van de schoolartsen-
dienst dat het gymmen op blote voeten
geen enkel voordeel heeft, onjuist.
De gymnastiekschoen belemmert de
functie van de voet. Het periodiek
trainen van de voet is van groot be
lang; slecht ontwikkelde voeten hebben
al tot veel klachten aanleiding gegeven.
De gymschoenen belemmeren boven
dien de 'bewegingsvrijheid waardoor
struikelen, verdraaiing in voet- en
kniegewricht en het niet kunnen be
nutten van het natuurlijke grijpvermo-
gen wordt veroorzaakt. Door de gym
schoen, die de omtrek van de voet ver
groot heeft men minder controle op
beweging en plaatsing van de voeten.
Ook betwijfelt de heer Praamstra of
het dragen van gymnastiekschoen in
fecties als voetwratten en voetschim
mel ^an voorkomen. Ook de kleed
ruimte, waar de schoen wordt aange-
Advertentie I.M.
ST. NICOLAAS MAAK
HAAR BLIJ
MET 'N BLITZHACKER
uien. wortelen, rode kool.
peterselie, vlees, noten.
een ZYLISS
Blitzhacker
snijdt alles fijn!
Gotdgokourd door do
Ncd. Ver. vtn Huit
Groot modol 15.2S on 14 50
Muziekverenigingen
Voor de muziekverenigingen is
ƒ4000,beschikbaar. De volgende be
dragen werden vastgesteld. Kon. Texels
Den Burg Telefoon 2346
trokken zal meestal besmet zijn. De
gymschoen is een ideale kweekplaats
voor bacillen. Bovendien krijgen de
gymnasten er zweetvoeten door. Aan
trekken van gymschoenen buiten het
lokaal brengt straatvuil naar de gym
zaal waardoor de vloer wordt bescha
digd of vuil wordt.
De gymnastiekleider is van mening
dat men op hygiënisch gebied nalatig
is geweest in de gymzaal en daarvan
de gevolgen wil ontlopen. Hij vraagt
zich af waarom men zoveel geld uit
geeft voor kostbare splintervrije
vloeren als men er toch alleen maar
met gymschoenen gebruik van mag
maken. Hij hoopt dan ook dat andere
voorzieningen zullen worden getroffen
om de genoemde besmettingen te
voorkomen.
Het gemeentebestuur heeft de brief
van de heer Praamstra voor advies
doorgezonden naar de schoolartsen-
dienst. De heer Praamstra heeft gewei
gerd aan het gemeentelijk blote voeten
verbod mee te werken bij zijn gymles
sen.
Tijdens de vergadering van het cen
traal bestuur van de Stichting Cultu
reel Werk kwam deze kwestie aan de
orde. De heer N. Slijderink merkte op
dat het wel pijnlijk is dat veel kinde
ren al opdracht hebben gekregen om
gymschoenen te kopen.
Op de vergadering vertoonden zich
enkele nieuwe gezichten. Zo was me
vrouw Van Beek-Koster er als verte
genwoordigster van de nieuwe dorps-
commissie Den Burg, verder de heer
A. van Hoorn uit De Cocksdorp en de
heer F. Beijert namens de gereformeer
de groepering.
Niet tevreden
Het dorpshuisbestuur van De Waal
had laten blijken niet tevreden te zijn
met de wijze waarop de Waalder afge
vaardigde in het centraal bestuur is
vertegenwoordigd. Omdat de oorspron
kelijke vertegenwoordiger van 't dorps
huis, de heer W. Albers, in het bestuur
zitting blijft houden heeft de heer M.
Binsbergen alleen 'n adviserende stem.
Gepleit werd voor wijziging van de
statuten waardoor de dorpshuisverte
genwoordiger gewoon stemrecht krijgt.
In de studiecommissie sporthal/over
dekt instructiebad neemt de heer A.
(Zie verder pagina 2)