van
fierljeppen
begrijpen
ze ook geenbal
DE MILJOENENERFENIS
SMID JE VERHOLEN EN DE RARE ALCHIMIST
Maak bezwaar!
®aMa9«Si«^*esa8
Een gast aan tafel
TWEEDE BLAD
TEXELSE COURANT
DINSDAG 23 DECEMBER 1969
itwoordctjUold da
Na alle sensatie over het FKK-strand
is het misschien goed om ook nog eens
een ingezonden stukje te wagen aan de
toekomstige vuilnisstortplaats nabij de
Mokbaai. De „Wijze Raad" heeft uil. wel
kans gezien om pagina's vol te praten
over het naaktstrand, doch was heel
wat minder uitvoerig over een mijns
inziens even belangrijk onderwerp.
Want wat is hier eigenlijk gaande
Mag een overheidsinstelling zomaar 3
ha natuurterrein onder het vuil stor
ten, terwijl aan particulieren allerlei
belemmeringen opgelegd worden wan
neer ze in bepaalde gebieden moeten
wonen en werken en daartoe bepaalde
voorzieningen willen treffen?
Ik denk hierbij aan afgravingen, om
ploegen, het in stand houden van ons
tuunwallenlandschap enz. Als de over
heid dan zo goed weet hoe het moet
laat zij dan zelf eens het goede voor
beeld geven door in de allereerste
plaats haar handen af te houden van
bestaande natuurgebieden, vooral als
het gaat om één van de mooiste plekjes
van het eiland. Men haalt het toch ook
niet in het hoofd om bijv. bij de molen
van het Noorden, ergens op of bij de
Hogeberg, De Geul, De Muy, De Sluf
ter, De Rogsloot een vuilnisstortplaats
te maken. Zoudt u het zo gek vinden
als we aan dit rijtje van unieke natuur
gebieden de Mokbaai toevoegen? Nota-
bene op steenworpafstand van het al
even mooie natuurgebied de Petten.
Een plaats waar jaarlijks duizenden
mensen de mooiste foto's van hun va
kantie maken. Ik zou me zo voor kun
nen stellen dat toen deze zomer burge
meester Sprenger de eer te beurt viel
om H.M. de Koningin over het eiland
rond te leiden, deze al aan het begin
van de route gezegd zou hebben „mooi
hè, die Petten!" Toen ze echter enkele
seconden eerder langs de toekomstige
vuilstortplaats reden is daar wel over
gezwegen. Uit ervaring weet ik dat tal
loze mensen een kijkje nemen op het
duin waar het licht van Troost staat,
en welk een prachtig uitzicht men van
daar heeft. Moet men in de toekomst
dan persé tegen een begraafplaats voor
vuil aankijken, keurig afgerasterd met
puntdraad? Ik kan me wel voorstellen
dat de raad zich spoedig gewonnen gaf.
Ongeveer driekwart van de raadsleden
weet niet eens precies de plaats waarom
het gaat. Als ik dan een uitzondering
mag maken voor wethouder Joustra.
Die wist het ook niet zo precies terwijl
hij in het voorjaar toch minstens 3 keer
per week naar deze gebieden komt om
kievitseieren te zoeken. Ik weet heus
wel dat het niet zo eenvoudig is, maar
ik dacht dat er toch wel een andere
oplossing voor te vinden zou zijn.
Waarschijnlijk een iets duurdere oplos
sing, al vind ik ƒ104.000,ook niet
gering. En al moet een goedkopere op
lossing dan doorslaggevend zijn, ik kan
hier toch geen motief in zien. Hoeveel
mensen zijn er niet die verplicht wor
den te voldoen aan allerlei eisen, ge
steld door de welstandscommissie voor
het maken van houten voorschotten,
kleine ruitjes etc. Allemaal eisen die
zeer geldverkwistend zijn en vaak lei
den tot een enorme kostenstijging voor
de betreffende personen. Wordt hier
eigenlijk wel één lijn getrokken? Ik wil
me hiermee niet opwerpen als een te
genstander van Monumentenzorg. Inte
gendeel. Maar mijn standpunt is: be
houden wat we nog hebben, ook al gaat
het om de kleinste stukjes natuurter
rein.
Natuurlijk zijn er grenzen. Vaak moet
er gekozen worden. Dat is een zeer
moeilijke zaak. Maar ik geloof dat een
ieder zich neer moet leggen bij een be
slissing die eenvoudig niet anders ge
nomen kan worden. De Raad heeft hie»r
ja gezegd. Of Gedeputeerde Staten ook
hun goedkeuring hebben gegeven is mij
onbekend. Wij echter kunnen nog be
zwaren indienen, want de hinderwet-
procedure voorziet in die mogelijkheid.
Wel, laten we dat dan doen om ons te»
behoeden voor onmetelijke dwalingen.
C. J. Kikkert,
Hoornder Nieuwland
ZON, MAAN EN HOOG WATER
Dc zon komt 24 december op om 8.47 uur
en gaat onder om 16 31 uur; 28 december op
om 8.48 uur en onder om 16.35 uur; 31 de
cember op om 8.48 uur en onder om 16.38
uur.
Maan: 23 dec. V.M.; 31 dec. L.K.
Hoog water ter rede van Oudeschild
23 dec. 7.56 en 20.22; 24 dec. 8.41 en 21.03;
25 dec. 9.24 en 21.41; 26 dec. 10.04 en 22.16;
27 dec. 10.43 en 22.47; 28 dcc 11.15 en 23.17,
29 dcc. 11.46 en 23.43; 30 dec. 12.14 en
31 dec. 0.10 en 12.45.
Aan het strand ongeveer een uur eerder
hoog water.
Kerstfeest eetfeest?
99
De laatste maand van het jaar is bij
uitstek een tijd waarin de mensen zich
meer dan gewoonlijk voor eten inte
resseren. In dit welvarende deel van
de wereld kan ieder zoveel eten als
hij wil; er wordt meestal zelts teveel
gegeten. Het is evenwel een met te
aanvaarden feit dat op het moment
dat men hier aan de rijk beladen tafel
zit er in andere landen gebrek wordt
geleden. De kwestie Biafra is actueel
maar over de helft van de wereldbe
volking wordt onvoldoende gevoed.
Of er vrede in de wereld zal komen
hangt voor een belangrijk deel af van
be bereidheid om iets voor de minder
bedeelde aardbewoners te doen. Bij
het naderen van Kerstmis, feest
van de vrede, maar voor de meeste
mensen alleen maar een eetfeest
wordt daarom een beroep gedaan op
de eters om iets wat minder overdadig
te zijn en het uitgespaarde bedrag te
bestemmen voor de actie Gast aan ta
fel.
De actie, georganiseerd door de
NOVIB, heeft in de afgelopen jaren
verheugend grote bedragen opgebracht
waarmee in diverse ontwikkelingslan
den veel goed werk kon worden ge
daan. Nauwkeurig is bekend hoe dit
geld is besteed. Wie er interesse voor
heeft kan van de NOVIB een verant-
woordig krijgen. Men hoeft zich dus
door niets te laten weerhouden om de
komende1 feestdagen een denkbeeldige
en onbekende gast aan tafel te nemen.
Gastheer of gastvrouw kan men op
Texel worden door een bedrag te stor
ten op de rekening van het mevrouw
De Koning-hulpcomité bij de Raiffei-
senbank te Den Burg. Men kan dit geld
desgewenst in een enveloppe afgeven
e'chter met duidelijke vermelding van
het doel: Gast aan tafel.
Om een idee te geven hoeveel er met
betrekkelijk weinig geld kan worden
gedaan: voor twintig cent kan men ie
mand in de Afrikaanse landen een vol
waardige maaltijd verschaffen. Wie één
medemens gedurende» een jaar wil voe
den heeft daarvoor ongeveer 72,no
dig. Het is ook mogelijk rechtstreeks
geld te storten op de postgiro van de
NOVIB te Den Haag (64 53 00). Wie
tenminste ƒ5,stort voor deze of an
dere NOVIB-acties krijgt gratis het
blad 'Onze wereld' toegezonden waarin
wordt beschreven hoe de ontvangen
gelden zijn besteed.
Om het afstaan van een bijdrage te
stimuleren stelt de NOVIB speciale
spaarbusjes beschikbaar. Het busje, er
gens in de huiskamer neergezet, vormt
ook voor kinderen, een herinering aan
het feit dat het merendeel van dc we
reldbevolking nog lang niet in staat is
het kerstfeest te zien als het feest van
de vrede. Als het busje vol is kan het
ook worden bezorgd bij de Raiffeisen-
bank. Busjes kunnen op Texel gratis
worden afgehaald bij mevrouw Y.
Bocrhorst, De Hoge Kamp, Hoornder-
weg, nabij Den Burg.
25. „Wat seght ghy daer?" vroeg de
rare alchimist benepen. „Is dit een raer
stuckjen speelgoet? Ende wat daavert
er buyten door de landouwen? Een
stoom ehstoomkoloeh tiel-
lomoslomoco.Ick en hebben het
niet goet begreepen. Is dat soms weel
een tooverspreuck? Een formuul wel
licht voor de onvintbaere steen der
wijzen? Of voor het maecken van gout?
Segh op, ghy onverlaet! Waeromme
lacht ghy my uyt?"
„Ik lach u helemaal niet uit", ant
woordde de smid en trachtte weer kalm
te zijn. „Ik vraag me alleen af hoe het
mogelijk is, dat gij niet weet, dat er
al lang een véél sterkere stoommachine
is uitgevonden. Die machine noemen ze
locomotief en het ding heeft wel een
kracht van duizend paarden bij elkaar.
Hij kan een aantal wagons over stalen
spoorstaven voorttrekken en daarin is
wel plaats voor een paar duizend rei
zigers!"
„Wel salderamentum merlinus!" tier
de de alchimist. Hij rukte zich de hoed
van het hoofd en begon hem driftig in
stukken te rukken. „Wel sackerlootse
grootmeesters der rhetorye ende alchi-
misterye!" vervolgde hij knarsetandend
„Als er al sulcke locotomoos zyn, die
sulcke waeghens over staaven voort-
trecken, hoe sien sy er dan wel uyt!?
Segh my de heele waerheyt, sinjeur
Verholen, of ick keel u!"
Toen greep de smid een stukje houts
kool uit het komfoor van de alchimist
en schetste met enkele halen een prach-
DAMCLUB TEXEL
Uitslagen
J. Hooijberg^P. Bakelaar 02
C. Dijker-W. Bakker 2—0
P. Kooiman-C. Meedendorp 02
Jb. Koorn-C. v. d. Werf 20
J. Schoo-J. van Heerwaarden 11
H. Bruining-C Vinke 02
P. W. Kooi-G. Dros 02
C. Groenhof-D v. d. Werf 2—0
G. Dros passeerde niet alleen P. W.
Kooi, maar ook D. v. d. Werf. Stand
zeven om zeven, met zes randschijven
voor wit. Hopeloos leek het, maar zie
nou Jb. Koorn. Ook C. Vinke doet er
wat aan. P. Kooiman verloor slordig
een schijf en de rest, terwijl J. Schoo
wel een stuk won, maar de partijwinst
niet kon vinden. J. Hooijberg forceerde
een foutieve uitruil en moest vervol
gens positioneel door de knieën. W.
Bakker had een nadelige stand. Dan is
een klein foutje voldoende.
tige trein op de witgekalkte muur. Ver
baasd zette de alchimist de resten van
zijn verwoeste hoed weer op zijn hoofd
en met een benepen stem vroeg hij: „O
groote ende gheleerde sinjeurals
er werckelyck sulcke rydende spoor-
colomoos syn, wie en heeft se dan uyt-
ghevonden?"
„Tjadaar wil ik niet om jok
ken....," antwoordde smidje Verholen
bescheiden. „Maar eh...., ziet u, ik
was het, die ze uitvond".
Toen ontsnapte er een snik aan he»t
geplaagde gemoed van de alchimist en
hij zei schor; „Syt ghy my dan in alles
voorgeweest.
En tot smidje Verholens grote schrik
viel de arme oude man in volslagen
wanhoop in zwijm.
Jammer voor de Hollanders,
maar wij Friezen zijn duidelijk
een uitverkoren volkje. Met
uitnemende bezigheden.
Fierljeppen* en Skutsjesilen
bijvoorbeeld. Gezonde
gewoontes, die je vitaal en
vrolijk houden. Net als het
minzaam innemen van
kleine glaasjes Sonnema
Berenburg.Ookal ietswaar
'n ronde, robuuste
kruidendrank
polsstokversprlngon en
schuitjevaren zoals een enkele
bereisde hollander u
vertellen kan.
Hollanders zichvan onthouden
en dat is helemóól onbegrij
pelijk. Sonnema Berenburg
is namelijk al sinds 1860
voor ons montere Friezen
hét middel om warm en
opgewekt te blijven.
Het lijkt ons dat daar in de
rest van ons land af en toe
j toch óokwel behoefte
aan zal zijn.
minimiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMinimininn
FEUILLETON
door TOM LODEWIJK
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiihiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiyiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii'iii
19. En het was puur geluk, dat An-
dnessen, zijn collega, veel meer jazz
liefhebber dan hij, aangeboden had ze
over te nemen voor een tientje. Méér
kon hij niet missen. Frits was al blij
dat hij er niet meer dan een knaak in
zitten liet, zijn lust om er heen te gaan
met wie ook, was tóch al heen. Thuis
verzon hij een smoes, had een vaag ge
voel dat zijn moeder daar niet invloog.
De grootste klap kwam een paar da
gen later, toen Mieke aan tafel zoals
altijd het Drechtermondse nieuws door
gaf, dat ze opving van de vriendinnen.
Miek en haar vriendenschaar werden
in huize Heyblom aangeduid als het
A.N.P., want Miek was vaak, beter nog
dan haar vader, op de hoogte van wat
er in het Drechtermondse voorviel, ge
praat of geroddeld werd. Jaap had zijn
dochter wel eens gewaarschuwd, dat ze
geen kletstante moest worden, maar
Miek zei dat ze nu eenmaal geen wat
ten in haar oren kon stoppen. En daar
bij wist-ze het vaak zo kleurrijk te ver
tellen, dat haar tafelgesprek niet wei
nig bijdroeg tot de goede stemming en
zelfs haar vader zich wel eens even
verslikte.
Miek had verhalen gehoord over het
jazz-festival in de stad. Dive»rse Drech-
termonders waren er geweest en sche
nen na afloop de bloemetjes nogal bui
ten gezet te hebben, hetgeen geresul
teerd had in een onbedoeld, maar in
nig contact tussen de grote slee van Pa
Hermans en een fiere eik, die zich door
geen slee liet imponeren en bleef staan
waar hij stond. De eik liet een stuk bast
in de strijd, de slee liep wel een tikje
meer averij op, al zou met een nieuwe
carrosserie plus een nieuwe motor veel
te verhelpen zijn. Zoon Hermans had
een paar gekneusde ribben opgelopen.
„En dat kind van De Hoogh loopt met
maar arm in 't gips", vertelde Mieke
onschuldig.
Suus, haar vermoedens bewaarheid,
wierp een snelle blik naar Frits, die
met e'en plotseling hoogrood hoofd diep
over zijn bord gebogen zat en intense
aandacht, scheen te hebben voor de
worteltjes. Ja, ja, het was zoals ze
dacht.
Frits was na het eten merkwaardig
snel naar zijn kamer verdwenen. Hij
had nog te werken. Maar zijn werk
bleef rusten. Hij zat moedeloos uit het
raam te staren. Jeanne had hem dood
eenvoudig laten zitten, mét de kaartjes
maar ze was wél met Henri Her
mans meegegaan. Duidelijker kon het
niet, maar hij kon het zich niet inden
ken. Hij zocht vergeefs naar een ver
klaring.
Suus, misschien een beetje vooringe
nomen, had de verklaring al bij de
hand. Dat meisje De Hoogh, dat wist
iedereen, kon nogal wat aan, net zoals
haar moeder, en iedereen in Drechter-
mond was er van overtuigd dat Jeanne
achter „een rijke partij" aanzat.
De jonge Hermans kwam daarvoor
wel in aanmerking, maar was een nog
al onbetrouwbaar lid der maatschappij,
diea liever bij het pond nam dan bij het
ons, en die de mooie en elegante, we
reldwijze Jeanne bijzonder geschikt ge
zelschap vond, maar er rond voor uit
kwam dat een mens nog lang genoeg
getrouwd kon zijn en van zijn jeugd
moest genieten. Men was het er in
Drechtermond over eens dat Henri,
wanneer hij zijn wilde haren enigerma
te kwijt was, wel zou trouwen met de
een of andere juffrouw-met-geld, want
bij de Hermansen was men nogal be-
zitsvermeerderend uitgevallen en daar
de De Hooghen wel een grote staat
voerden maar zodoende geen cent over
hielden, waren Je'annes kansen om me
vrouw Hermans te worden niet al te
groot. Jeanne van haar kant had nogal
vertrouwen in haar uiterlijke kwalitei
ten en haar eigen berekenende slimheid
gaf de hoop zo gauw niet op.
Even had ze een andere mogelijkheid
gezien. Fritsje Heyblom, dat wist ze,
achtte de grond te koud waarover ze
liep. En het gerucht ging, dat de ouwe
Heyblom binnenkort miljonair zou zijn.
Een man die ze als aan een touwtje met
zich kon meevoeren, die als in aanbid
ding voor haar lag neergeknield, dat
leek Jeanne wel, dat liet haar meester
van het terrein. Ze had hem een beetje
aangehaald en inderdaad gemerkt dat
ze Frits Heyblom maar met één vinger
behoefde te wenken, en hij lag kwis
pelstaartend aan haar voeten. Het was
wel leuk, die onbedorven aanbidding,
maar het verveelde wel gauw, dacht
Jeanne. Een duidelijk voordeel was in
middels, dat Henri Hermans tekenen
van jaloersheid begon te vertonen en
dat gaf Jeanne alle kans om de twee
tegen elkaar uit te spelen, wat ze met
innig plezier deed. Jeanne had slechts
twee idealen: een huwelijk sluiten dat
haar gelegenheid gaf onbekrompen te
leven en plezier te maken, en vóór het
zover was, zo veel mogelijk van het le
ven te genieten. Dat was de les die
haar moeder haar had geleerd. Haar
vader, altijd druk, werkend om maar
genoeg te verdienen, had reeds lang
opgegeven daartegen in te gaan. Hij
stond bij de Drechtermonders goed
aangeschreven, omdat hij een goede
dokter was, een vriendelijk mens in de
omgang, maar echt respect hadden ze
niet voor een man, die vrouw en doch
ter niet de baas kon en alles over z'n
kant liet gaan.
Zodra Jeanne had vernomen dat de
hele erfenis maar een luchtkasteel was
geweest, bestond Frits niet langer voor
haar. Ze zag tegen een scène» op en be
sloot het hem zó duidelijk te maken,
dat er geen verdere uitleg nodig was.
Nu, dat lukte wonderwel. Frits liet zich
niet meer horen of zien. Doek, dacht
Jeanne opgelucht, volgend bedrijf.
Het was Suus Heyblom, die zich dit
alles het meest aantrok.
Zij verwenste van ganser harte alles
en iedereen, verband houdend met die
erfenis. Ze ondervond er zelf de narig
heid van, Jaap ook, al sprak hij er
niet over, en nu liep Frits rond met een
gebroken hart. Ze zou wel tegen hem
willen zeggen hoe zij de zaak zag, maar
het wilde haar niet over de lippen, dat
dat nest van De Hoogh héar jongen
eenvoudig als speelbal had gebruikt.
Misschien zou .Frits daar later zelf ach
ter komen en misschien zou het hem
dan minder kunnen schelen.
Toen Frits dan ook tenslotte ze
wist dat het daarop uit zou draaien
tegenover zijn moeder zijn hart uit
stortte, hield ze haar diepste gedachten
voor zichzelf.
„Kijk es jongen", zei ze, „het is hele
maal niet zo erg, deze ervaring. Dit is
geen liefde geweest, maar verliefd
heid".
Frits wilde heftig protesteren. Voor
Jeanne zou hij door het vuur zijn ge
gaan
„Zo'n meisje wordt een idool", zei z'n
moeder, „zonder haar voldoende te
kennen, juist omdat je haar onvoldoen
de kent, omhang je haar met allerlei
kwaliteiten, die volgens jou behoren bij
het beeld van de ideale vrouw. Je richt
zo te zeggen een altaar voor haar op,
je stelt haar op een voetstuk en als ze
daarvan aftuimelt, boven op jouw kop,
is het haar niet kwalijk te nemen, want
jij hebt haar erop gezet. Misschien heeft
ze zelf ook wel gevoeld ze zou maar
zo barmartig mogelijk verhullen wat
ze wérkelijk dacht dat ze niet was
zoals jij dacht dat ze was, misschien
heeft ze beseft dat het voor jou èn voor
haar alleen maar op een teleurstelling
kon uitdraaien. En daar had ze nog ge
lijk in ook, want ik moet je eerlijk zeg
gen, Fritsje, dat was geen vrouw voor
jou geweest. De sfeer waarin zij leeft,
is de jouwe niet."
(wordt vervolgd)