(from rfwarL-JexeU in het harL
„Deze film zal bijdragen tot
beter onderling begrip
Veelzijdig feestprogramma
voor 30 april en 5 mei
mbassadeur bij premiere Het geteisterde eiland
Georgische boodschap
voor de Texelaars
Feestprogramma voor 30 april en 5 mei
fEXELSE
COURANT
jte N.V. v/h Langeveld Dc Rooij
ris 11 - Den Burg, Texel - Tel. 2741
lafry de Graaf, Keesoinlaan 43, Den
1.(02220) 2741, 's avoods («2220) 2403
Verschijnt dinsdags en vrydags
Bank: Nederl. Middcnstandsbank; Coöp. Raif-
fciscnbank; Amro-bank. Postgiro 652. Abonn.
prijs ƒ3,90 p. kw. 40 ct. incasso
Advert. 19 ct. per nun. excl. 4o/0 BT\V
fen grote schare genodigden is za
ngavond getuige geweest van de
Jmière van „Het geteisterde eiland
Russische film over de opstand
r Georgiërs in april 1945. Aanwezig
fcren ook de ambassadeur van de
ESA in Nederland V. S. Lavrov met
Negen Georgiërs die in april
11945 aan de opstand tegen de
Duitsers hebben deelgenomen,
hebben de burgemeester van
Texel een brief geschreven. De
brief werd meegebracht door am-
[bassadeur Lavrov en voorgelezen
het begin van de première-
I avond in City-theater. De inhoud,
kennelijk bestemd voor de hele
Texelse bevolking, geven wij hier-
I onder in extenso weer.
Wij, Georgiërs, gewezen Sowjet-
I krijgsgevangenen, die deel hebben
I genomen aan de ondergrondse an-
I tifascistische beweging in Neder-
I land, wij, die op het eiland Texel
1 opstand kwamen tegen de Duit-
I se nazi's en die samen met de pa-
I triotten van uw land een bijdra-
2 hebben geleverd tot de bevrij-
I dmgsstrijd van het Nederlandse
volk tegen de fascistische bezet
ters, zenden u en in uw persoon
aan de hele bevolking van Texel
onze allerhartelijkste gelukwen-
>en.
Meer dan 500 Sowjetkrijgsge-
I vangenen uit Georgië en vele Ne
derlandse patriotten hebben hun
leven verloren tijdens de gemeen
schappelijke antifascistische op
stand op het eiland Texel in april
mei 1945.
I 25 jaar zijn sindsdien verstre-
ken, maar de herinnering aan de
in deze strijd gevallen Nederlan
ders en Sowjetkrijgsgevangenen
blijft voor altijd leven in de har-
ten met enkel van de deelnemers
aan deze opstand, maar tevens in
die van alle vredelievende men-
sen.
Van onze vrienden hebben wij
vernomen en weten dus dat de be
volking van Texel de herinnering
aan de helden van deze opstand
hoog in ere houdt. Wij zijn er
zeker van dat ze er voor zal zor
gen dat de bloemen op het graf
van de Sowjetkrijgsgevangenen
niet verwelken als symbool van
de heldhaftige strijd tegen het
fascisme.
Op het ogenblik dat de bevol
king van Texel zich voor de 25ste
keer verzamelt op het begraaf
plaats van de opstand op Texel
zijn wij in onze gedachten met u
en houden de erewacht bij het
graf van onze kameraden, vrien
den en broeders.
Wij verzoeken u, heer Burge
meester, op dit plechtige ogenblik
onze hartelijke groeten en onze
diepe erkentelijkheid te willen
overbrengen aan de bevolking van
Texel en in het bijzonder aan de
genen, die deel hadden genomen
aan de gemeenschappelijke strijd
en die zich zo hulpvaardig en zo
zorgzaam hadden betoond in de
tragische dagen van de opstand.
Moge het vergoten bloed en de
vriendschap, die tot stand is ge
komen tussen de Sowjetkrijgsge-
vangenen en de patriotten van
Texel, een waarborg zijn voor on
ze verdere inspanningen in de
strijd voor de vrede, voor beter
wederzijds begrip en vriendschap
tussen onze volkeren.
Leve de vrede in de gehele we
reld.
Met hoogachting,
Namens de 200 in leven geble
ven Sowjetkrijgsgevangenen uit
Georgië, die deel hebben genomen
aan de opstand op het eiland
Texel.
E. Artemidze
S. Nozadze
V. G. Zjgenti
S V. Mgwdeladze
R. Regwiasjwili
N. Congladze
A. Matsjaidze
D. Sardzjweladze
A. Kiladze
25 april 1970.
echtgenote,de luchtmachtattaché kapi
tein B. H. Mikhailov, de handelsatta
ché A. ABeserabov en de ambassade
secretarissen O. AGourianov en J. V.
Nikonorov. De Georgische regisseur
van de film was op 't laatste moment
verhinderd; ook de aangekondigde
hoofdrolspelers uit de film bleken niet
aanwezig. Onder de toeschouwers ble
ken de meningen nogal uiteen te lo
pen. Dat viel te verwachten want het
hangt er maar van af welke voorstel
ling men heeft van een film over ge-
burtenissen waarvan men op de hoog
te is of bij betrokken is geweest.
Gezegd mag worden dat de grote lij
nen van het drama van 1945 wel on
geveer werden gevolgd; tal vap onder
delen waren te herkennen. Wat niet
juist werd voorgesteld was de inleiding
voor de opstand. Het aandeel dat de
Texelaars hadden in de opstand was in
werkelijkheid lang niet zo groot als in
de film werd gesuggereerd, maar mis
schien was het voor de Texelaars wel
vleiend om te vernemen hoe zij destijds
allen de wapens opnamen om hand in
hand met de Georgiërs te strijden te
gen het fascisme. De op de première
aanwezige mannen die destijds de ver
geefse tocht naar Engeland maakten
kregen, wellicht tot hun verbazing, te
horen dat het Georgiers zijn geweest
die 't plan uitvoerden. Nu zijn 't „correc
ties" die aan de kwaliteit van de film
(die immers geen waarheidsgetrouwe
documentaire pretendeert te zijn) niet
hoeven af te doen. Wie de historische
juistheid van de rolprent in het mid
den liet heeft een film gezien waarin
de Russische kwaliteiten op dit gebied
stellig naar voren kwamen.
Goede sfeertekening
De sfeertekening was voortreffelijk;
de uitbeelding van de karakters van de
meeste spelers eveneens. Dat er veel
pathos aan te pas kwam en dat er over
vloedig werd gemijmerd over het va
derland mag men niet als propaganda
doodverven, maar eerder waarderen als
karakteristiek voor de Georgiër, die in
derdaad nergens liever over praat dan
over zijn vaderland en familie en daar
bij blijk geeft van een zuidelijk tempe
rament. Jammer was het wel dat het
verhaal in deze sfeer- en karaktert<*-
kening dreigde te verzanden Het was
gewoon niet spannend en onderhoudend
genoeg. Nergens was een climax, een
duidelijk hoogtepunt te ontdekken. Het
bleef een terugblik, vol bespiegelingen.
Texels décor
Het was voor de Texelaars overigens
een merkwaardige ervaring om een
dergelijke film te zien. De meesten zul
len wel voortdurend critisch hebben
gekeken „of het wel klopte" en hebben
uitgekeken naar „Texelse" dingen in de
film. Hoewel alleen de laatste scenes
(die van het Russenkerkhof) op Texel
zijn opgenomen, zijn de makers erin
geslaagd voor de opnamen een land
streek te ondekken die inderdaad ster
ke gelijkenis met Texel vertoont. Eén
scene speelde zich zelfs af in een ge
bied dat als twee druppels water op de
Slufter leek. Bij de produktie van deze
net één uur durende film heeft men de
Scene uit „Het geteisterde eiland". Georgiërs
smeden plannen voor de opstand terwijl zij
gedwongen kijken naar Duitse propaganda
films.
zaken serieus aangepakt. In tegenstel
ling tot wat we gewend zijn van oor
logsfilms van westerse makelij hoort
men de Duitse soldaten en officieren in
de film ook werkelijk (goed) Duits spre
ken en de Texeaars spreken keurig Hol
lands. Ten behoeve van de Russische
kijkers worden deze fragmenten exo
tische taal grotendeels overstemd door
Russische explicatie. En die explicatie
wordt ten behoeve van de Nederlandse
kijkers dan weer in ondertitels ver
taald
Betere verstandhouding
Burgemeester Sprenger, die de aan
wezigen verwelkomde sprak de hoop
uit dat de film zou bijdragen tot 't on
derling beter verstaan van de verschil
lende volkeren. Inplaats van 25 jaar te
rug wilde hij 25 jaar vóóruit kijken
1995 en hij vroeg zich af of er dan
een wereld denkbaar zal zijn zonder
oorlog of onderdrukking. „Dat móet
mogelijk zijn en wij moeten ons alle
maal tot het uiterste inspannen om die
wereld te bereiken".
Ambassadeur Lavrov sprak woorden
van gelijke strekking die door een tolk
werden vertaald. Hij sprak over de Tex
elaars als hard werkende en moedige
mensen die tegen het fascisme hebben
gestreden. „Ook wij hebben de ver
schrikkingen van het fascisme onder
vonden. Wij verloren 20 miljoen doden.
Al die levens zijn gegeven voor de vrij
heid en het geluk dat we nu mogen
meemaken en hopelijk ook in de toe
komst. Wij willen alleen vrede en geluk
voor de hele wereld; daarom voert de
Sowjes Unie een politiek van vrede en
vriendschap. In de speelfilm zien we
hoe mannen en vrouwen de wapens op
nemen om te vechten tegen het fascis
me dat de toekomst dreigde te verdui
steren. Deze film zal helpen elkaar be
ter te begrijpen en de volkeren dichter
bij elkaar te brengen".
Voorprogramma
Een aangename verrasing bracht het
voorprogramma, bestaande uit twee
films. De eerste (kleuren)film was en
kele jaren geleden door een Russische
cineast grotendeels op Texel opgeno
men en bracht beelden van Texelaars
die bij de opstand betrokken zijn ge
weest of Georgiërs schuilplaats hebben
geboden. Centrale' figuur in deze film
was mevrouw C-. C. Boon-Verberg die
zoals bekend, een bezoek aan Georgië
heefP gebracht. Van de ontvangst die
haar daar door de overlevende deelne1-
mers aan de opstand werd bereid wer
den ontroerende beelden getoond. De
film verhaalde in kort bestek over het
verloop van de opstand en was blijk
baar bedoeld als documentaire voor het
eigen publiek.
De tweede film was een boeiende
maar nogal langdurige documentaire
over Georgië. Blijkens de film is deze
Sowjet-republiek een land met schit
terend natuurschoon dat zich heeft ont
wikkeld tot een welvarende geïndustri
aliseerde staat, waar echter de zin voor
traditie, kunst en cultuur en sport in
hoge eer wordt gehouden.
Dinsdag (heden) en woensdag draait
„Het geteisterde eiland" nog in het Ci
ty-theater. Ook de grotendeels op Texel
opgenomen voorfilm wordt daarbij ver
toond.
Koninginnedag
DEN BURG 1 uur vertrek van de kinderen vanaf J. P. Thijsseschool en
C.V.O.-school voor de feestelijke strandreiniging van de
stranden te De Koog, Paal 17 en Westerslag.
Aansluitend schatgraven.
7,30 uur Ontsteken Van de gezamenlijk opgebouwde
Meierblis op het strand van De Koog. (Belangstellende
ouders en kinderen dienen op eigen gelegenheid naar De
Koog te komen).
DE KOOG 10 uur Kinderoptocht m.m.v. de drumband „Voorwaarts
Mars".
1.30 uur feestelijke strandreiniging van het strand te De
Koog, 4.00 uur gevolgd door schatgraven op het strand.
7.30 uur Ontsteken van de gezamenlijke Meierblis.
DE WAAL Gezamenlijk opbouwen van een eigen Meierblis en ont
steken ervan.
OOSTEREND 1.30 uur Allegorische kinderoptocht vanaf de Oranje
straat m m.v. Excelsior en de drumband.
2.30 uur kinderspelen bij de muzieknis, onderbroken door
een optreden van Excelsior.
's avonds: rondgang Excelsior en Meierblis.
ZUID- EN MIDDEN-EIERLAND: Vliegveld 2 uur kinderspelen, gevolgd
door attracties voor teeners.
DE COCKSDORP 2 uur toneelrepetitie SVC;
8 uur toneeluitvoering door SVC.
OUDESCHILD 9.30 uur Tekenwedstrijd klasse 1 en 2
9.45 uur Etalagepuzzeltocht klasse 3 en 4
10.00 uur Knobbeltocht vanaf 5e klas tot 14 jaar
14.00 uur Gymnastiekwedstrijden in dorpshuis 't Skiltje.
's avonds Meierblis.
DEN HOORN Wandeltocht met puzzelopdrachten, start van 12.30 - 2.00
uur in het dorpshuis.
's avonds Meierblis.
Zaterdag 2 mei
OOSTEREND 1.30 uur rondgang drumband Excelsior.
2 00 uur Dorpscompetitie met diverse opdrachten.
8 uur Bot programma in het dorpshuis m.m.v. kwartet van
W. Dekker (bekend van Ouwe Sunderklaas in hotel Texel)
Bevrijdingsdag
DEN BURG 8.00 uur Muziek van de toren.
11 - 12 uur Allegorische optocht m.m.v. drumband Marga-
retha Sinclair en het Koninklijk Texels Fanfarekorps.
12.00 uur Bekendmaking uitslag tekenwedstrijd.
I.00 uur Optocht versierde trekkers ver. oudleerlingen
Landbouwschool.
I 30 uur Wezenland: Ringsteken op trekkers georganiseerd
door Ver. Oudleerlingen Landbouwschool.
2.00 uur Kinderspelen en voetballen „wijk tegen wijk" voor
jongens en meisjes.
7.45 uur „Dorp tegen dorp"-spel, in Den Burg wordt door
4 afzonderlijke wijken meegedaan.
10.30 uur bal in diverse zalen.
OOSTEREND 7 45 uur 's avonds: Deelname aan het „dorp-tegen-dorp"-
spel.
OUDESCHILD: 9 30 uur Allegorische optocht m.m.v. draaiorgel.
10.30 uur kinderspelen op het schoolplein.
14 30 uur Gecost. voetbal op het sportveld met muzikale
opluistering.
19.45 uur Deelname aan het „dorp-tegen-dorp" spel in
dorpshuis.
10.30 uur Discobal in het dorpshuis.
DE COCKSDORP: 10.00 uur kinderspelen op het sportveld
2.00 uur puzzelrit voor fietsen en brommers.
19 45 uur Deelname aan het „dorp-tegen-dorp" spel, geza-
zamenlijk met Eierland.
ZUID- EN MIDDEN-EIERLAND: 19.45 uur Deelname aan het dorp-tegen-
dorp-spel gezamenlijk met De Cocksdorp.
DE KOOG 2.00 uur puzzeltochten voor jong en oud. Verzamelen op
voetbalveld.
DE WAAL 10.00 uur Kinderoptocht
II 00 uur tekenwedstrijd op schoolplein.
II.30 uur kinderspelen voor kleuters.
2.00 uur Kinderspelen lagere school.
3.30 uur spelen voor jong en oud.
4.30 uur gecostumeerde voetbalwedstrijd.
19.45 uur Deelname aan het dorp-tegen-dorp-spel.
DEN HOORN 9.30 uur muziek van de toren
9.45 uur kinderspelen
10.30 uur spelen voor bromfietsberijders tussen 16-30 jaar.
11.15 uur „nat werk" voor paren tot 16 jaar
13.30 uur optreden drumband
14.00 uur kinderspelen
15.00 uur spelen voor dames en heren boven de 30 jaar.
16.00 uur kinderspelen
19.45 uur Deelname aan het dorp-tegen-dorp-spel.
20.30 uur bal na.
Het elders op deze pagina gepubli
ceerde programma voor de feestelijkhe
den op Koninginnedag en bevrijdings
dag is liet resultaat van dc besprekin
gen die door de Stichting Festival wer
den gehouden waarbij nogal wat pro
blemen overwonnen moesten worden.
De strandreinigingsaktie zal naar al
le waarschijnlijkheid een iets minder
massale aangelegenheid worden dan de
bedoeling was. Niet alle scholen zijn nl-
m staat deel te nemen in verband met
eerder gemaakte feestplannen. De kin
deren uit Den Burg worden verzocht op
30 april om één uur 's middags gereed
te staan bij de CVO-school of om half
twee bij de Thijsseschool, vanwaar zij
met auto's naar het Westerslag, paar 17
of De Koog zullen worden gebracht.
Mogelijk komt de NOS-televisie om het
evenement te filmen. Het verzamelde
vuil wordt door de Jonge Ondernemers,
organisatie naar het strand van De
Koog gebracht waar er een brandstapel
van wordt gemaakt Om half acht des
avonds gaat de vlam erin. Na afloop
van de reiniging worden ai]en beloond
met een flesje frisdrank, aangeboden
door de Fa. De Wit en mag worden
deelgenomen aan een schatgraafwed
strijd. Er is leiding voldoende: twee
personen per 25 kinderen. Kinderen
die mee willen doen maar zich niet via
hun school hebben opgegeven worden
verzocht zich uiterlijk woensdagavond
te melden bij mevrouw Van Beek, Wa-
gemakerstraat 1, telefoon (02220) 2583.
Dat geldt ook voor leerlingen van het
voortgezet onderwijs, die animo hebben.
De kinderen worden verzocht zich om
half twee te verzamelen bij de CVO-
school.
Ringsteken
Door de Vereniging van Oud-leerlin
gen van de Landbouwschool is op 5 mei
een ringsteekwedstrijd met tractoren
(zie voor vervolg ommezijde)
