AGENDA
S0NNEMA
BERENBURG
amenwerkende Christelijke partijen
ubliceren hun gemeenteprogramma
Het Europese riool
Pensionprijs bejaardenoorden nu onbetaalbaar
Volksverzekering pension prijzen
FILMNIEUWS
Van 8 t.e.m. 11 juni
Tiende
avondvierdaagse op
Texel
ebde blad
TEXELSE COURANT
VRIJDAG 29 MEI 19 <u
)e christelijke partijen (ARP, CHU
KVP) laten zich in hun politieke lei-
d door het Evangelie en beschou-
n de christelijke levensvisie als
htinggevend. Het bestuur van de ge-
ente dient gericht te zijn op het wei
van alle ingezetenen. Ook stimu-
en zij het persoonlijk initiatief, spe-
al wat betreft de recreatie-objecten
de woningboud.
lieronder volgt, onverkort het pro-
imma van de drie samenwerkende
ilessionele partijen.
Belangstelling voor
gemeentebeleid
'ublieke belangstelling wekken voor
neenetlijke zaken. Dit dient te ge
Rieden door:
Tijdig meer en duidelijke informatie
over belangrijke plannen te geven.
De ingezetenen hebben er recht op
dat zowel kleine als grote zaken de
volle aandacht krijgen, zo mogelijk
m een openbare behandeling.
Het samenstellen van een commissie
van deskundigen, bestaande uit een
aantal kernleden en naar gelang
van het te adviseren onderwerp
wisselende leden, deskundigen, niet
in de raad zitting hebbende burgers,
die advies en voorlichting aan de
raadsleden kunnen geven.
Het houden van avondvergaderingen
van de gemeenetraad.
oe
l
en vakleerkracht handwerken voor
de basis-scholen).
2. De aansluiting basis-school - voort
gezet onderwijs.
3. Zoeken naar de meest gunstige op
lossing misschien concentratie
voor de scholen van Eierland en De
Cocksdorp.
Volksgezondheid
en sociale zaken
In dö eerste plaats dient het gemeen
tebestuur krachtdadig te streven naar
de zo spoedig mogelijke realisering van
de bouw van 'n verpleegtehuis voor be
jaarden.
Waar mogelijk dient de gemeente al
le initiatieven van particulieren te steu
nen en te coördineren op het gebied
van de bejaardenzorg, vooral met be
trekking tot de nieuwe richtlijnen die
de regering heeft gegeven om bejaar
den zo lang mogelijk zelfstandig te la
ten wonen.
Te waken dat de voorschriften wat
betreft water- en bodemverontreiniging
niet worden overschreden. De bescher
ming van de milieu-hygiëne is juist nu
zeer belangrijk.
Voorts dient gestreefd te worden naar
een zodanige uitbreiding van de centra
le werkplaats „De Bolder", dat zowel
de lichamelijk als geestelijk gehandi
capte werknemers alle zorg en bege
leiding kan worden geboden, die hun
positie vereist.
Recreatie en toerisme
>mdat onze gemeente een recreatie-
bied is, roept het woord recreatie
x>r ons onmiddellijk associaties op
?t toerisme. Maar ook de eigen in-
jners hebben recht op, en behoefte
n mogelijkheden om zich te recreëren
goed als de door Texel te ontvangen
ensten. Het is een grote zorg voor
3 gemeentebestuur om enerzijds het
jene en voor duizenden mensen
ist de aantrekkingskracht vormende
specifieke sfeer van Texel te behou-
n en te beschermen, anderzijds moge-
kheden te scheppen voor akkommo-
itie en ontvangst van steeds méér toe-
iten.
Samenvattende dient het gemeente-
stuur te streven naar:
Het zoveel mogelijk behouden van
het eigen karakter van het Texelse
landschap.
Meer mogelijkheden te scheppen voor
particulieren om een recreatie-ob
ject te stichten, ook als neveninkom
sten waar dan ook op het eiland
met dien verstande dat het ge
heel geen afbreuk doet aan de om
geving.
Voor wat betreft de actieve recreatie,
ie van sport en spel, dient 't gemeen-
bestuur vooral de belangen van de
lugd nauwlettend in het oog te hou-
Zij zal, meer dan is geschied, mee
loeten werken aan:
Het scheppen van speelgelegenheid,
overal waar dit nog kan, maar zeker
in de nog te bouwen wijken.
Het feit, dat de te verlenen subsidie
verband houdt met activiteiten en
plaatselijk belang.
Ruimtelijke ordening
en woningbouw
Dit punt is zeer nauw verwant aan
voorgaande en in strikte zin daar
iet van te scheiden.
Het gemeentebestuur dient van voor-
fenomen wijzigingen van bestemmings-
jannen aan de ingezetenen tijdig de
ilegenheid tot inspraak te geven, al-
torens de plannen definitief worden
itgesteld.
De bestemmingsplannen moeten per
•rp steeds zodanig worden herzien en
ingepast, dat het in het algemeen mo-
ilijk wordt een recreatie-object te
'ichten, ook aan de oostkant van het
(land.
De gemeente moet een duidelijke
"ondpolitiek voeren, welke enerzijds
linnen de grenzen van de bestemmings-
llannen blijft, maar anderzijds zo moet
Sjn, dat de grondprijzen zo laag moge-
ik kunnen zijn.
In de ruimste zin dient de woning-
iuw te worden gestimuleerd door;
Alle mogelijkheden, welke de subsi
die-regelingen van het Rijk bieden,
te benutten.
Het particulier initiatief op het ter
rein van de woningbouw binnen
het raam der mogelijkheden te
stimuleren en zonodig hieraan alle
medewerking te verlenen.
Naast de particuliere woningbouw,
zal de gemeente zorg moeten dragen
voor de bouw van de noodzakelijke
woningen ten behoeve van de econo
misch zwakkeren, alleenstaanden en
bejaarden.
Onderwijs
'Het gemeentebestuur dient zich
voortdurend bewust te zijn van de vele
'ernieuwingen, welke speciaal op het
Nrein van het onderwijs plaatshebben,
■ij dient nauwlettend alle mogelijkhe
den voor het eiland, juist door die ver
nieuwingen, goed in het oog te houden,
vooral met betrekking tot de mogelijk
heid om eventueel een onderwijsvak
be te voegen aan het Texelse onder
vijs-pakket.
Eveneens dient zij zich bewust te zijn
van de eisen die juist door alle vernieu
wingen in al de geledingen van het
huidige onderwijs worden ges1:eld.
De volgende punten dienen derhalve
speciale aandacht te krijgen:
Waar mogelijk de aanstelling van
speciale en vakleerkrachten duide
lijk te bevorderen. (Bijv. 1 ogopedist
Algemeen belang
Het gemeentebestuur dient nauwlet
tend de plannen ten opzichte van de
Waddenzee in het oog te houden. Elk
plan in dat opzicht zal ongetwijfeld gro
te consequenties voor het eiland Texel
met zich brengen.
Juist de natuur is een onmisbaar re
creatiemiddel.
Initiatieven ontplooien om tot reali
sering te komen van een rouwkamer;
centraal gelegen en voor algemeen ge
bruik. Het veelvuldig gebruik maken
van de rouwkamers van de bejaarden
tehuizen door anderen dan de bewo
ners van die tehuizen onderstrepen het
belang van zo'n algemene rouwkamer.
De huidige inrichting der woningen
(één kamer beneden) is totaal onge
schikt voor dit doel.
(Adv. I.M.)
(Getekend voor het PAKT door
Irene Maas)
Het PAKT is voor inspraak
van de burgerij
Spreekt U dan ook uit voor
het PAKT.
NIEUWE ZOMERDIENSTREGELING
SPOORWEGEN
BETERE AANSLUITING TESO - N.S.
IN DEN HELDER
De aansluiting van boot naar trein vv
is bij de nieuwe dienstregeling van de
spoorwegen zeer verbeterd.
De treinen vertrekken op werkdagen
om „kwart veór" van Den Helder via
Haarlem, naar Amsterdam met aanslui
ting in Alkmaar op een direkte snel
trein. Helaas vervalt een deel van deze
„kwart voor" treinen op zon- en feest
dagen.
De direkte sneltreinen naar Amster
dam vertrekken dagelijks om „kwart
over".
Uit Amsterdam komen de direkte
sneltreinen in Den Helder om „14 over"
aan; via Haarlem (deels op werkdagen)
om „zestien voor".
De morgensneltrein naar Rotterdam
vertrekt om 7.43, terwijl wie per eer
ste boot reist om 6.43 uit Den Helder
kan vertrekken.
BEJAARDEN WEER OP REIS
Dinsdag 9 juni wordt de jaarlijkse
bejaardentocht Den Burg weer gehou
den. Bejaarden, die mee willen, kunnen
zich tot en met maandag a.s. opgeven
bij mevrouw Wassenaar, Willem van
Beierenstraat 34, telefoon (02220) 2181.
Vrijdag 29 mei
Den Burg, „J'elleboog", 20.00 uur dan
sen met discotheek.
Den Burg, hotel „De Graaf", 20.00 uur,
oriënteringsvergadering Bartimeus.
Den Burg, „De Kletskeet", 20.00 uur,
ledenvergadering S.V. Texel.
Zaterdag 30 mei
Den Burg, „J'elleboog", 20.00 uur dan
sen met discotheek.
Oosterend, „De Bijenkorf", 19.30 uur,
uitvoering gymnastiekvereniging Oos-
terend.
Zondag 31 mei
Den Burg, „J'elleboog", 20.00 uur dan
sen met discotheek.
Den Burg, S.V. Texel-terrein, 13.00 uur,
atletiek-wedstrijden Texelse kampioen
schappen hardlopen 100, 400 en 800 me
ter, stratenloop 3,5 km en hoog- en ver
springen.
Texel, puzzelrit Waddenruiters
Zaterdag 6 juni
Den Burg, brandweergarage aan de
R.P. Keijserweg, 14.00 - 16.00 uur, open
brandweerdag.
De Cocksdorp, brandweergarage naast
de o.l. school aan de Kikkertstraat,
14.00 - 16.00 uur, open brandweerdag.
Den Burg, „J'elleboog" 20.00 uur, dan
sen met „Sea Side Six".
HET Nederlandse parlement ver
diept zich thans nogal diepgaand in
de vervuiling van het water. Voor een
deel heeft dat betrekking op wat we in
eigen land lozen op allerlei wateren,
maar een belangrijk deel van de ver
vuiling van het water is import, met
name de Rijn.
De affaire met het endosulfaan, die
een kolossale opruiming hield onder de
vissenstand in deze vuilste der Europee-
se rivieren, heeft er vorig jaar nog eens
de aandacht op gevestigd. Dat was een
uitschieter, waarbij we echter niet moe
ten vergeten dat er dag in dag uit
maar dan een beetje meer verdund
tonnen en tonnen viezigheid door de
Rijn naar zee spoelen. Waarbij Neder
land het bedenkelijk voorrecht heeft
helemaal benedenstrooms te zitten en
de grootste concentatie te mogen meten.
Sinds jaar en dag weten we ook dat
de voornaamste vervuiling ongeluk
ken met verdelgingsmiddelen daargela
ten komt van de Franse zoutmijnen,
een eerste object om aan te pakken.
Daar komt dan bij wat er verder in de
loop der tijden langs de Rijn logisch
want dat was de ideale transportweg
aan industrie is gevestigd.
De Franse wetgeving houdt zich am
per met de Rijn vervuiling bezig, wat
ook best te verklaren is: de rivier raakt
even de grens en verdwijnt dan weer
naar andermans gebied, de problemen
ook aan anderen toebedelend.
Samenwerking
DE DUITSE wetgeving blijkt ervan
uit te gaan dat geen chemische en an
dere industriale activiteit ontwikkeld
kan worden zonder afval te veroorza
ken en is daarom ook niet al te streng,
al verandert dit langzamerhand wel
enigszins doordat zij gebrek krijgen aan
oppervlaktewater dat nog gezuiverd
moet kunnen worden om aan de groei
ende behoefte aan leidingwater te be
antwoorden.
Het merkwaardige is nu dat de Rijn
op een klein stukje Zwitserland na,
waar overigens vooral vlak voor de Rijn
het land uitgaat ook het nodige vuil
wordt gestort, geheel door gebied loopt
dat tot de Europese Economische Ge
meenschap behoort.
We zouden zeggen, dat hier nu een
fraaie taak van gemeenschapszin kon
liggen, maar dat is voorlopig nog een
droom. En een kleine noot om ieder
eraan te herinneren dat de E.E.G. nog
maar pas een heel, heel klein eindje
op weg is naar zijn ideaal.
PERMANENTE
SCHILDERIJENEXPOSITIE
IN HOTEL „OPDUIN"
Na Welboren en Timmer
vader en zoon Berkhout
DE KOOG De schilderijenexpositie
van Nico Welboren en Kees Timmer in
hotel „Opduin", waarover wij in ons
vorige nummer schreven, is de eerste
van een permanente serie tentoonstel
lingen in „Opduin", georganiseerd door
de heer H. v. d. Klieft. Vanaf 7 juni tot
ongeveer het eind van die maand wor
den werken tentoongesteld van D en F.
Berkhout uit Delft. De heer D. Berk
hout is autodidact, d.w.z. schildert en
tekent in figuratieve trant. Hij maakte
yele schetsen van Texel. Zoon Frans
maakte tekeningen in diverse technie
ken. Hij leerde o.m. aan de Kon. Aca
demie van beeldende kunst te Den
Haag en is ook in Londen en Athene
geweest.
De heer van der Klieft stelt als eis aan
de tentoon te stellen werken dat zij
door het eiland Texel geïnspireerd moe
ten zijn. De werken zullen ook weer te
koop zijn; prijzen variërend van ƒ25,
tot ƒ125,—.
DE pensionprijzen in de bejaarden
oorden zijn voor de meeste bejaarden
niet te betalen. Zelfs al zou de AOW
worden opgetrokken tot de hoogte van
het minimumloon, dan nog kunnen de
genen die AOW genieten, deze prijzen
niet volledig betalen. Maar ook zij, die
bijvoorbeeld een overheidspensioen heb
ben, moeten doorgaans bijstand vragen
om in een tehuis te kunnen worden op
genomen. Men moet althans een heel
hoge rang hebben gehad om elke maand
zo'n ƒ600,tot ƒ900,op tafel te kun
nen leggen. Bovendien stijgen de pen
sionprijzen nog steeds.
Kortom, een zeer groot deel van de
bejaarden, die in tehuizen zijn opgeno
men, zijn aangewezen op bijstand van
de overheid. Zij moeten een beroep
doen op de algemene bijstandswet. Maar
waarom wordt er niet een volksverze-
ring in het leven geroepen voor de on
betaalbare prijs van de bejaardenoor
den? De econoom dr. W. J. M. Mulders
houdt hiervoor een interessant pleidooi
in het vakblad „De Bejaarden".
HET GROS van de bejaarden kan
dus slechts een verblijf in een tehuis
financieren door een beroep te doen op
de algemene bijstandswet. Dit wekt bij
veel ouderen een gevoel van onbehagen.
Het is nu eenmaal niet plezierig om fi
nancieel afhankelijk te zijn. Dit onbe
hagen wordt versterkt door de grote
wisselvalligheid en variaties in het op-
namebeleid van de 1800 bejaardente
huizen en door de schakelingen in dé
opvattingen van de gemeentelijke so
ciale diensten, die in eerste instantie
met de uitvoering van de bijstandswet
zijn belast.
Artikel 9 van de wet waarborgt bin
nen redelijke grenzen van keuze wat
het tehuis betreft, terwijl artikel 2 stelt
dat er zoveel mogelijk overeenkomstig
de redelijke wensen van de cliënt ge
handeld zal worden. Het staat echter
niet zonder meer vast wat met „zoveel
mogelijk" en „redelijk" wordt bedoeld.
De ambtenaren kunnen deze begrippen
heel ruim interpreteren en dan wordt
het voor de financieel afhankelijke be
jaarde erg moeilijk zich hiertegen te
verweren.
Om deze reden is de algemene bij
standswet niet de meest geëigende op
lossing om financiële tekorten bij de
grote groep bejaarden op te heffen.
Daarom moet worden getracht een ra
dicalere oplossing voor de pensioen- en
verzorgingsprijzen te vinden.
Volksverzekering
KOMT DE financiering van de pen
sionprijzen nu voor een aanzienlijk deel
uit de rijksmiddelen (de verstrekkingen
uit hoofde van de bijstandswet komen
immers uit de gemeenschapspot), even
goed zou men kunnen stellen dat deze
middelen moeten komen uit de sociale
verzekeringen. Deze zienswijze huldigt
de Tilburgse econoom dr. W. Mulders.
Hij pleit voor een dergelijke volksver
zekering, waardoor door middel van
premieheffing iedereen wordt gedekt
voor de financiële risico's die samen
hangen met opname in een bejaarden
tehuis.
We kunnen deze verzekering verge
lijken met de algemene wet bijzondere
ziektekosten, die ons allemaal verze
kert tegen langdurige geneeskundige
risico's. Het voordeel van een dergelij
ke volksverzekering zou zijn dat nie
mand meer zijn hand behoeft op te
houden door een beroep te doen op de
Algemene Bijstandswet. In nationale
zin betekent dat een kostenbesparende
faktor. De sociale diensten zouden het
dan ook met minder ambtenaren kun
nen stellen.
Voorwaarde voor een dergelijke
volksverzekering moet zijn dat alleen
opname in een bejaardentehuis moge
lijk is bij een geobjectiveerd nationaal
opnemingsbeleid. Immers, men kan al
leen voor die bejaarden de risico's uit
de volksverzekering dekken, die uit
sluitend een verdere bestaansmogelijk-
De echte Dockumer Berenburg. Anno 1860.
Zaterdag, zondag en maandag 8 uur
„De vernietiging van Frankenstein"
(Frankenstein must be destroyed), met
in de hoofdrollen Peter Cushing, ook
bekend als Sherlok Holmes in de ge
lijknamige televisieserie.
Frankenstein is weer bezig met een
luguber experiment: het transplanteren
van de hersenen van een levende in
een dood lichaam. De mensen die hij
hiervoor nodig heeft ontvoert hij en
dwingt ze hem te helpen. Instrumen
taria van vele laboratoria worden ge
stolen. De gehele omgeving raakt in
paniek, wanneer in een leegstaand huis
het lijk wordt gevonden van de bekende
professor Meidecke. Hij is op een af
schuwelijke wijze vermoord; zijn hoofd
is van zijn lichaam afgehakt. Enige da
gen later verneemt inspecteur Frisch
die met het onderzoek belast is, dat er
uit het stadslijkenhuis een lichaam ge
stolen is. Maar niemand weet wat er
precies aan de hand is. Frisch vermoedt
wel dat hij met een levensgevaarlijke
medische maniak te maken heeft. On
dertussen bouwt Frankenstein door aan
zijn laboratorium. Dan volbrengt hij
zijn taak: de hersenen van professör
Brandt worden overgezet in het li
chaam van de uit het gekkenhuis ge
haalde Richter. Frankenstein heeft
hiermee echter zijn lot bezegeld: het
monster zal uiteindelijk zijn eigen dood
worden.
Zondagmiddag 3 uur een kostelijke
parade van de meest geslaagde teken
films voor jong en oud.
heid hebben als zij in een bejaardente
huis worden opgenomen.
Laag percentage
MAAR hoe hoog zou de premie moe
ten zijn voor een dergelijke volksverze
kering? Dr. Mulders heeft de omslag
premie berekend in termen van be-
chikbaar inkomen van de huidige ac
tieven en komt dan op een percentage
van 0.15°/o. Een betrekkelijk laag per
centage dus, ook in verhoudmg tot de
totale sociale verzekeringslast.
Wat dr. Mulders niet vermeldt is ech
ter, dat invoering van een dergelijke
volksverzekering aan de ene kant tot
premieverhoging leidt, maar aan de an
dere kant wellicht ook tot premiever
laging aanleiding kan geven. Wordt
deze volksverzekering ingevoerd, dan
zuUen de bijstandsuitgaven aanzienlijk
lager worden. Het bedrag, dat het rijk
op die manier uitspaart, zou mogelijk
in de AOW-pot gestopt kunnen worden,
waardoor de AOW-premie niet zo sterk
behoeft te stijgen als in de huidige om
standigheden gevreesd moet worden.
Zo zou een nieuwe premielast een an
dere premielast kunnen verlichten.
Daarop zouden wij toch wel sterk de
nadruk willen leggen, want de Neder
landse overheid is allesbehalve royaal
wat zijn bijdragen aan de sociale verze
keringen betreft.
Hoe dan ook, een volksverzekering
voor de pensionprijzen van bejaarden
oorden lijkt een alleszins redelijk voor
stel, dat het overwegen meer dan
waard is.
Mr. A. Bronsbergen
Wanneer op 8 juni de eerste lopers
op weg gaan, zal de 10de avondvier
daagse begonnen zijn.
In 1961 werd met een klein groepje
gestart, maar al snel groeide het uit tot
een evenement waar honderden mensen
elk jaar weer veel plezier aan beleven.
Enkele malen 'heeft het zelfs weinig ge
scheeld of 't aantal wandelaars bereik
te de duizend, maar dit aantal kon nog
nooit worden verwezenlijkt. Het be
stuur hoopt dat dit tweJede lustrum
voor veel mensen aanleiding zal zijn om
in te schrijven; misschien zou dan
dit jaar de grens van 1000 wandelaars
kunnen worden bereikt.
Ook dit jaar wordt weer gestart van
uit de LTS. De laatste avond zal weer
een feestelijke intocht door Den Burg
worden gehouden.
De gelegenheid om in te schrijven is
als volgt:
Den Burg: op zaterdag 30 mei en zater
dag 6 juni in hotel „De Zwaan"
van 14.00 - 16.00 uur.
Den Hoorn: vrijdag 5 juni in het dorps
huis van 19.30 - 20.30 uur.
De Koog: vrijdag 5 juni van 19.30 -
20.30 uur in hotel „Het Witte Huis"
Oudesehild: vrijdag 5 juni van 19.30 -
20.30 uur in het dorpshuis.
Oosterend: vanaf 30 mei tot en met 6
juni bij de heer C. Ellen. Oester
straat 5.
De Cocksdorp: vanaf 30 mei tot en met
6 juni bij de heer Druif.
Het inschrijfgeld bedraagt voor juni
oren tot 14 jaar ƒ1,50; ïuniorleden
1,25. Senioren betalen 2,50; leden be
talen ƒ2,00. Deze prijzen gelden bij de
voorinschrijving. Als men inschrijft bij
de start betaalt men ƒ0,50 meer. Voor
inschrijving is dus voordeliger en bo
vendien helpt u 'hiermee de organisato
ren, die bij voorinschrijving van te vo
ren uw startkaart kunnen klaarmaken.
Volledige routebeschrijvingen volgen
nog.
Medailles van de Vogelwandeltocht
kunnen tijdens de voorinschrijving te
Den Burg worden afgehaald.
EXAMEN N.I.L. CURSUS
ELEKTRISCH LASSEN
Zaterdag 23 mei werd de cursus elek-
tiisch lassen, cursus seizoen 1969-1970,
a in de LTS beëindigd. Voor de cursus
beginners werd gestart met 15 deelne
mers. Drie deelnemers trokken zich te
rug; de 12 in deze afdeling geslaagden
zijn; W. Bakelaar; P. J. Beers; B. J. v.
d. Berg; H. Boks; M. Eelman; C. W. J.
Hoogenraad; Th. J. Kooiman; K. G.
Schuitemaker; C. P. v. d. Werve; G.
Westerlaken; A. J. Witte en L. J. Witte.
Voor de cursus gevorderden werd
aangevangen met 9 deelnemers; ook in
deze afdeling trokken zich 3 deelne
mers terug, de andere 6 waaraan 'het
getuigschrift kon worden uitgereikt,
zijn: D. Huysman; G. J. Keesom; A. M.
van Liere; J. v. Strien; P. Vennik en
M. A. v. d. Wetering.
RUITERS OPGELET!
De puzzelrit voor ruiters op zondag
a.s. start voor Den Burg en omgeving
bij de Coöperatie aan de Waalderstraat.
Voor Eierland en omgeving is de start
bij de heer Cor Dros. De aanvang der
ritten is om elf uur. Finish voor de
beide ritten gezamenlijk aan De Koog,
waarna om twee uur prijsuitreiking
volgt in hotel „De Toekomst". Inleggeld
voor leden ƒ1,voor niet-leden ƒ1,50.
De uitzetters der rit hopen op een
grote opkomst van pony- en paarden
liefhebbers. Het belooft, zeker als heft
weer meewerkt, een mooie dag te wor
den.