CJroen ^wartr jexels in het harL,
G.S. tegen bouw van hotel in
Lysol was de grote boosdoener
AGENDA
Bezwaren tegen aantasting
landschap gegrond geacht
Kleine hoeveelheid maakte
leidingwater ongenietbaar
poldert je Ceres
Zeehondemoeder
accepteerde
geen pleegkind
Ook toeristen welkom
op aquarium-avond
Duizend gulden beloning
voor aanwijzingen
Kotex hield volièrekeuring
m* I -
Vragen aan het PWN
Wit water heeft
onschuldige oorzaak
Inspraakavond over
woningbouwbeleid
Toezegging van beroep
Sarasani officieel geopend
DAG 7 JULI 1970
83e JAARGANG No. 8481
ave N.V. v/h Langeveld De Rooij
Ibus 11.- Den Burg, Texel - Tel. 2741
Harry de Graaf, Kecsomlaan 43, Den
tel. (02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
Verschijnt dinsdags en vrydage
Bank: Nederl. Middenstandsbank; CoÖp. Raif-
feisenbank; Ainro-bank. Postgiro 652. Abonn.
pr(js ƒ3,90 p. kw. 40 ct. incasso
Advert. 19 ct. per mm. excl. 4®/0 BTW
Gedeputeerde Staten van Noordhol-
id vinden dat de bouw van een hoog
tel in het poldertje Ceres" een em-
ge aantasting betekent van het land-
ïapsschoon in dit deel van Texel. De
or de gemeenteraad in juni 1969 vast
stelde wijziging van 't bestemmings
die de bouw van het hotel moge-
i meest maken is daarom niet goed-
keurd. Volgens artikel 29 van de wet
de ruimtelijke ordening kunnen de
itiatief nemers tot de hotelbouw
aaronder de heer E. Brecuwer uit
in Burg) in beroep gaan bij de Kroon.
J zijn inderdaad voornemens dit te
erd§en. Een procedure bij de Kroon
iegt evenwel één tot twee jaar in be-
ig te nemen, zodat er voor 1972 in
Ier geval niet zal worden gebouwd,
"fl genstanders koesteren de hoop dat de
disering van dit kostbare project dan
lancieel zo moeilijk zal zijn gewor-
n dat er niets meer van zal komen,
k niet bij een voor de bouw gunstige
slissing van de Kroon.
loais bekend nam de gemeenteraad
10 juni 1969 eenstemmig het besluit
hotelbouw mogelijk te maken door
W3|t bestemmingsplan aan te passen.
>n was met B. en W. van mening dat
t belang van dit groots opgezette
tel ruimschoots opwoog tegen de be
daren die door tegenstanders waren
jediend. Raad en B. en W. vonden dat
t toekomstige hotel in het landschap
:t ernstig zou storen. Vanuit het na-
rige landschapsreservaat De Hoge
•rg zou het hotel slechts vanaf enkele
nten goed zichtbaar zijn.
Bezwaren
rot de personen en instellingen die er
ders over dachten en met bezwaar-
ïriften kwamen hoorden de Stichting
[rarisch Bedrijf ten behoeve van het
ituurbehoud Texel (Sabena), Staats-
sbeheer, de dames Dijt, dr. De Blok
VJ i., de Vriendenkring Texel, de Con-
:tcommissie voor Natuur- en land-
331 lapsbescherming en de ver. tot be-
ud van natuurmonumenten, de heer
A. v. d. Vlis, de landelijke vereniging
behoud van de Waddenzee, de stioh-
>g Menno van Coehoorn te Oegst-
est,. de bond „Heemschut" te Am-
;rdam.
'ot degenen die bezwaarschriften in-
inden hoorde ook het protest-comité
Weer teleurstelling in
Texels Museum
Zaterdag is in het Texels Mu
seum een zeehondje levenloos ter
wereld gekomen. Dat was een
teleurstelling voor directeur De
Haan en zijn staf, die hadden ge
hoopt, dat het deze keer beter zou
gaan dan enkele weken geleden
toen een zeehondje enkele uren na
de geboorte de geest gaf. Naar de
oorzaak van de misgeboorte wordt
een onderzoek ingesteld. Het be
trokken moederdier verblijft sinds
1964 in het Texels Museum. (De
rob die eerder een jong ter wereld
bracht, dateert van 1958 en is de
oudste bewoner van het Robben-
bassin van het Texels Museum).
Een extra teleurstelling was
zaterdag het mislukken van de po
ging om het moederdier van een
ander moederloos robje te voor
zien. Een bij Harlingen gevonden
jonge zeehond werd daartoe in
allerijl naar Texel overgebracht,
waarna werd getracht het beestje
de geur van het dode robje te ge
ven op de manier die ook wordt
toegepast bij moederloze lamme
ren. Het moederdier liet zich ech
ter niet bedotten en verstootte het
pleegkind zonder aarzelen.
Vrijdagavond 24 juli komt de aqua-
imvereruging in de LTS-kantine bij-
n. Er zullen onder meer enkele films
'rden gedraaid. Bijzonder welkom op
ze bijeenkomst zijn aquarianen van
vastewal die met vakantie op Texel
blijven.
Cere's. Dit comité verzamelde destijds
een groot aantal handtekeningen tegen
het Ceres-plan
Niet op tijd
Het bezwaarschrift van het comité
was evenwel niet tijdig bij de gemeen
teraad ingediend De aktie werd pas ge
voerd na de beslissing door de gemeen
teraad. Hoewel de bezwaren van het
comité wel op tijd bij G.S. binnenkwa
men, hebben G.S. volgens de bepa
lingen in de wet het bezwaarschrift
niet ontvankelijk verklaard. De ove
rige rcklamanten. waren wel op tijd. In
hoofdzaak richtten zij zich tegen het
feit dat bij realisering van het plan het
natuur- en landschapsschoon zowel in
het poldertje zelf als in het gebied van
de Hogeberg op onaanvaardbare wijze
zou worden aangetast. Het hotel zou zo
hoog worden dat het nog 7.50 meter
boven de oude zeedijk zou uitsteken.
Ook Gedeputeerde Staten hebben hier
tegen overwegende bezwaren. Aan het
aspect van de Hogeberg dat specifiek
wordt bepaald door de lager gelegen
omgeving zou afbreuk worden gedaan.
Het gemeentebestuur had aangevoerd
dat de bouwmassa van het hotel door
beplanting met bomen voor het grootste
deel aan ht oog zou worden onttrokken
maar volgens G.S. neemt dit niet weg
dat 't object vanaf verscheidene plaat
sen, zowel vanaf het land als vanuit
zee, als een storend element in het ter
plaatse fraaie en unieke landschap zal
worden ervaren. De economische waar
de van een dergelijk hotel voor Texel
wordt niet ontkend, maar volgens G.S.
mag een dergelijk economisch belang
niet prevaleren boven de belangen van
het behoud van het fraaie landschap ter
plaatse. De bezwaren van de reclaman
ten, voorzover betrekking hebbend op
aantasting van het landschapsschoon
worden dan ook gegrond geacht. De
overige ingekomen bezwaren worden
daarom buiten beschouwing gelaten.
GESLAAGD
Onze oud-eilandgenoot de heer Roy
Alderlieste slaagde aan de Rijkshogere-
school voor Tropische landbouw voor
het einddiploma.
DS. A. W. KOK MET EMERITAAT
Wegens het bereiken van de pen
sioengerechtigde leeftijd is per 1 juli
1970 emeritaat verleend aan ds. A. W.
Kok, predikant van de Hervormde ge
meente' van Noordbergum (Fr.). Van 13
november 1932 tot 20 oktober 1946 was
ds. Kok predikant van de Hervormde
gemeente van Oosterend op Texel.
Diefstal uit zomerhuisje
In september 1968 is uit een zomer
huisje, staande achter Dorpsstraat 7 te
De Koog, een partij meubels en andere
artikelen ontvreemd ter waarde van
ƒ8.000,Tot het gestolen goed hoor
den onder meer twee buitenlantaarns,
46 dekens, zes lichtkronen, serviesgoed,
koffiemachine, frituuroven, grote stalen
pannen, 2.000 ansichtkaarten, radio met
platenspeler etc. Onderzoek door de po
litie heeft tot dusver niet tot resultaat
geleid Daarom werd het recherche- en
informatiebureau Van der Berg Co.
te Amsterdam ingeschakeld. Daar is
men van mening dat de goederen zich
nog op Texel moeten bevinden. Thans
is een beloning van ƒ1.000,uitgeloofd
voor degene die aanwijzingen kan ge
ven die leiden tot aanwijzing van de
dader(s).
In navolging van de zeer geslaagde
volièrekeuring van vorig jaar, besloot
de Kleindierensportvereniging Kotex
dit jaar weer zo'n keuring te houden.
Ook nu weer waren drie vogeldeskun
digen van de vaste wal aangezocht, die
zaterdag j.l. deze keuring verricht heb
ben.' De uitslag is als volgt: le prijs en
winnaar der volièrekeuring, de heer J.
J. Keijzer, Beatrixlaan, Den Burg met
185 punten; 2e prijs de heer M. E. v. d.
Kerkhof, Den Burg met 180 punten; 3e
prijs de heer S. Feenstra, De Waal met
165 punten. Winnaar bij de kamervo
lières werd de heer M. Dijker, Den
Hoorn met 169 punten.
Brl*„a MO lllin bolle wtnlwcmo drodolllo '■£££.*-.
Door een fout gemaakt bij het per
tankboot aanvoeren van drinkwater,
heeft een groot deel van Texel een ver
dund chemisch produkt uit de kraan
gekregen Bij informatie bij het bedrijf
in Den Burg kreeg een ieder te horen,
dat gebruik ervan geen kwaad kon. Een
phenolachtige stof is gezegd. Nu zijn
phenol en derivaten biezonder giftige
verbindingen. Vandaar bijvoorbeeld het
gebruik in antiseptica en bestrijdings
middelen.
Ook ernstige fouten zijn te vergeven,
maar als mondige burgers hebben wij
recht om te weten wat er gebeurde,
welke maatregelen werden genomen en
welke redenen er waren om voor de
hand liggende maatregelen niet te ne
men, Daarom de volgende vragen op
grond van de via deze krant gegeven
informatie
1. Welke chemische verbindingen
kwamen in ons drinkwater? Uiteraard
is dit bekend, want geen schip vervoert
een buiklading, zeker niet een giftige,
zonder dat bekend zou zijn wat werd
vervoerd. Nu gaat het gerucht dat het
een bestrijdingsmiddel tegen de Colora
dokever betrof, wat in ieder geval niet
onaannemelijk klinkt bij de opgetreden
invasie. Het niet met name willen
noemen van de stof doet de juistheid
van dit gerucht veronderstellen, het
geen leidt tot grote (wellicht onnodige)
ongerustheid.
2. Welke concentraties kunnen voor
gekomen zijn? Als zich inderdaad en
kele liters in de pomp bevonden, die het
water uit het schip pompte, heeft niet
eerst een menging met de inhoud van de
tanks plaats gevonden en is de stof als
een golf door het leidingnet gegaan.
Overigens 3 liter op een schip van 600
ton zou na menging betekenen 5 ppm
Hier geschiedde het kwaad. Op de foto ziet
inco links de waterboot die een lading water
uit Den Helder heeft gehaald en deze over
pompt in de „Corry", een ander waterschip
dat in de haven vaste ligplaats heeft gekregen
en van waaruit het water rechtstreeks in het
leidingnet wordt geperst. Als gevolg van een
lekkende afsluiter kwam lysol terecht in de
leiding die men (rechts) naar het haventerrein
ziet lonen.
(5 delen per miljoen). Dit soort stoffen
is in deze concentratie behoorlijk giftig
bijvoorbeeld voor waterdieren De
American Conference of Governmental
Industrial Hygienists noemt 5 ppm de
maximaal toelaatbare dosis in lucht.
3. Waar en wanneer werden door het
PWN controlemonsters genomen? Is na
het blijken van het gebeurde contact
opgenomen met het Rijks Instituut voor
Volksgezondheid
4 Waarom is niet onmiddellijk na het
blijken van de gemaakte fout de bevol
king gewaarschuwd? Per telefoon, per
aanzegging of per luidsprekerwagen.
Gemeentepersoneel of vrijwilligers had
den ingeschakeld kunnen worden. Aan
genomen dat onze eigen gezondheid
geen direct gevaar heeft gelopen, hoe
veel koffie, soep, wasgoed enz zou zo
onnodig bedorven geraakt zijn? Hoe
veel planten en huisdieren hebben
schade kunnen ondervinden? Hoeveel
ergernis is opgewekt
5. Welke maatregelen zijn genomen
om het bedorven water snel uit de lei
dingen te verwijderen? Hoe kan het zijn,
dat na enkele etmalen het water nog
steeds verontreinigd is en dat de golf
van bedorven water sommige huizen
eerst donderdagochtend bereikte?
G. C. Cadée en J H. Vosjan,
Westergeest
REACTIE P.W.N.
Het P.W.N. gaf op het ingezonden
stuk van de heren Cadée en Vosjan het
volgende commentaar: „De vragen van
de heren zijn gebaseerd op hetgeen is
gepublceerd in de Texelse Courant van
30 juni. Aan dat krantenartikel valt
weinig toe te voegen omdat daarin het
gebeurde in grote lijnen goed werd
weergegeven. Ter aanvulling merken
wij nog op dat met de pomp waaruit
de verontreiniging kwam, niet werd ge
pompt. De wel in gebruikt zijnde pomp,
leidingen en tanks waren zeer zorgvul
dig gestoomd en schoongemaakt. De on
derzochte monsters toonden aan dat de
ze onderdelen aan alle eisen voldeden.
De verontreiniging blijkt plaatsgevon
den te heibben als gevolg van een lek
kende afsluiter die m verbinding stond
met de met in gebruik zijnde pomp.
Ten aanzien van de aard van de ver
ontreiniging is gebleken dat deze af
komstig was van een vroegere lading
lysol; hiervan is een geringe hoeveel
heid (zeker geen liters) in het water ge
komen. Er is dus geen sprake van een
bestrijdingsmiddel tegen coloradoke
vers. Een direkt ter plaatse (Oude-
schild) genomen watermonster toonde
aan dat de concentratie van de veront
reinigende stof op dat moment duide
lijk lager was dan de door de vragen
stellers genoemde 5 ppm. Deze concen
tratie veroorzaakte een zeer onaange
name smaak maar het drinken van bijv.
een glas van dit water heeft verder
geen nadelige gevolgen. Bovendien zou
niemand dit slecht ruikende en smaken
de water blijven drinken. Bij later, op
andere plaatsen van het eiland geno
men monsters op punten waar smaak-
klachten waren bleek de concentratie
tien tot honderdmaal kleiner te zijn
dan in het direkt genomen monster. Na
het gebeurde werd direkt contact op
genomen met de Inspecteur van de
Volksgezondheid, belast met het toe
zicht op de hygiëne van het milieu. On
middellijk na het bekend worden van
de slechte smaak van het drinkwater is
gestopt met pompen en werd het ver
ontreinigende water op verschillende
punten van het net door spuien verwij
derd. Door deze maatregelen was na
enkele uren het grootste deel van het
verontreinigende water uit het net ver
dwenen. Daar de smaak van deze stof
zelfs in grote verdunningen nog merk
baar is, was het mogelijk dat in uitlo
pers van het leidingnet nog na enkele
etmalen smaakbezwaren optraden. Ook
deze werden door afspuien zoveel mo
gelijk bestreden".
NASCHRIFT RED AKTIE
Een van de Texelse artsen liet ook
een onderzoek instellen naar de aard
van de verontreiniging en de mogelijke
gevolgen voor de volksgezondheid. Van
de Inspecteur voor de milieuhygiëne,
de hoofdinspecteur van de Volksge
zondheid en de pharmacologisch in
specteur voor Noordholland werd ver
nomen dat de vreemde stof in 't drink
water geen nadelige gevolgen voor de
gezondheid kon hebben. Bedoelde arts
liet een onderzoek instellen om te we
ten of bij het samenstellen van medi
cijnen in zijn apotheek moest worden
gerekend op ongewenste chemische re
acties.
Vele waterverbruikers hebben ge
constateerd dat het leidingwater, sinds
een deel daarvan met tankschepen
wordt aangevoerd, melkachtig wit van
kleur is. Het PWN liet ons weten wat
daarvan de oorzaak is. Zoals bekend
wordt het drinkwater dat uit Den Hel
der wordt aangevoerd door de pomp-
installatie van het tankschip dat vast
aan de kade ligt in de haven van Oude-
schild, aldaar rechtstreeks in het bui
zennet gepompt. Dit gebeurt door mid
del van een schroefpomp, waarbij ook
lucht wordt aangezogen. Deze lucht
wordt zeer fijn verdeeld in het water
opgenomen waardoor het a.h.w. tijde
lijk een melkachtige kleur krijgt.
Als het water afgetapt is en even
stilstaat zal men bemerken dat de zeer
fijne luchtbelletjes naar boven stijgen
en dan verdwijnen waardoor het water
weer helder is. Deze lucht is beslist niet
schadelijk voor de consumptie en heeft
ook geen smaak. Wat wel een bijko
mend verschijnsel is, is dat deze lucht
in bepaalde gevallen bij het openen van
een kraan spetterend een uitweg zoekt.
Het P.W.N. is direkt na het ontvangen
van de eerste klachten aan de slag ge
gaan om e<en oplossing te zoeken ten
einde dit ongerief ongedaan te maken.
De vieze phenolsmaak is inmiddels
vrijwel overal uit het water verdwenen.
Het verschijnsel heeft toch nog dagen
langer aangehouden dan door het PWN
werd verwacht; de vieze smaak is later
ook geconstateerd buiten het „aange
taste" gebied (de zuidoosthoek van
Texel) zij het in niet ernstige mate
Het vormingscentrum Textant orga
niseert donderdag a.s. in hotel „De
Lindeboom-Texel" een 'inspraakavond'
waarop volop gediscussieerd kan wor
den over woningnood, woningbouw en
aanverwante problemen. Aan de avond
zal worden meegewerkt door wethou
der Daalder, aannemer Drijver, make
laar Brandsen en vertegenwoordigers
van het gemeentelijke bouw- en wo
ningtoezicht en de woonruimteadvies
commissie.
De bijeenkomst is vrij toegankelijk
voor ieder; aanvang acht uur. Het vor
mingscentrum trok onlangs sterk de
aandacht toen zij alle op Texel leeg
staande woningen inventariseerde. Kor
te tijd later kondigde het gemeentebe
stuur maatregelen af om het lege wo
ningen-verschijnsel te beperken. Gezien
het belang van het onderwerp, wordt
op flinke belangstelling gerekend.
De Hervormde gemeente van Den
Burg heeft een toezegging van beroep
uitgebracht op ds. J. F. M. van Malssen
te Schingen.
Zaterdagavond is Sarasani officieel
geopend. 'President-direkteur-generaal'
Fred Brinkhorst deed dit door een stek
ker in het stopcontact te steken waar
door het watergordijn in werking werd
gesteld.
Daarvoor bracht Armand André de
la Porte (leider van Sarasani) in her
innering hoe zij vijf jaar geleden waren
begonnen. Het ging er toen in vergelij
king met nu heel provisorisch toe. Er
was geen bar, geen lightshow en geen
balkon. „We sliepen met z'n allen on
der het podium met het geldkistje on
der ons hoofdkussen" Door de jaren
heen is Sarasani steeds meer op de
„progressieve toer" gegaan aldus Ar
mand. Hij overhandigde als geschenk
een vat bier aan Fred, die daarop het
watergordijn in werking stelde.
Woensdag 8 juli
Den Burg, 14.00 uur, folklore met
schaapscheren, paardbeslaan, oude am
bachten, poppenkast, kinderdansgroep
en kinderboerenkapel
Den Burg, 19.00 uur, Margretha Sin-
dairband met showtje op de Groene-
plaats, dansgroepen en boeremkapel.
Den Burg, 21.30 uur, vrij dansen in „De
Oranjeboom".
Donderdag 9 juli
De Cocksdorp, WV kantoor, 10.00 uur,
opdrachtentocht.
De Cocksdorp, vuurtoren, 14.00 uur,
strandspelen.
Elke avond
Den Burg, „J'elleboog", 20.00 uur, dan
sen m.m.v. „The Eddysons".
De Koog, „De Buteriggel", 21.00 uur,
zang- en gitaarduo „Alfonso Yjuan".
Alle kinderspelen, strandspelen voor
kinderen van 6 tot en met 14 jaar op
geven ter plaatse, gratis meedoen.
Volksdansen en volleybal ook gratis
voor gasten en Texelaars.
