(jroen '2warLrJexels in het
iinister Beernink stelde nieuwe
raadhuis officieel in gebruik
er stokte verguizers
erhandigderi „bom"
Meisje (17) aan
verwondingen bezweken
Overstekende man (53)
op Duinweg aangereden
Zwembad zaterdag om
tien uur open
G 21 JULI 1970
N.V. v/li Langeveld De Rooij
11 - Den Burg, Texel - Tel. 2741
ry de Graaf, Kcesoinlaan 43, Den
02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
83e JAARGANG No. 8485
Verschijnt dinsdags en vrydags
Bank: Nederl. Middenstandsbank; Coöp. RaM-
feisenbank; Amro-bank. Postgiro 652. Abonn,
prys ƒ3,90 p. kw. 40 ct. incasso
Advert. 19 ct. per mm. excl. 4°/0 BTW
0( -
Zaterdagavond is in het Lidwina-
ziekenhuis te Den Helder de 17-jarige
Hennie Zandsteeg overleden. Zij be
zweek aan de verwondingen, die zij pre
cies een week eerder opliep op de
Postweg nabij De Cocksdorp. Met haar
18-jarige vriendin reed het meisje op
een (onverlichte) tandem. Zij werden
aangereden door een automobilist, die,
uit tegengestelde richting komende, be
zig was met een inhaalmanoeuvre. Het
andere meisje verkeert nog in zorgwek
kende toestand.
De 53-jarige C. Bakker werd zondag
avond omstreeks half acht op de Duin
weg aangereden. Met zeer ernstige ver
wondingen moest hij naar het zieken
huis worden gebracht. De man stak de
weg over, niet lettende op de uit de
richting van de Pontweg naderende
auto, bestuurd door mej. T. Jongedijk
uit Den Burg.
Zaterdagochtend a.s. om 10.00 uur zal
het zwembad aan de Slingerweg in ge
bruik worden genomen. Zoals bekend
zal het bad pas in april volgend jaar
officieel worden geopend. Zaterdag zal
worden volstaan met het hijsen van en
kele vlaggen, waarna de zwemlustigen
hun hart mogen ophalen. De accommo
datie is nog niet volledig, maar de
meest noodzakelijke voorzieningen zijn
gereed. Het zwemwater is thans ver
warmd en dank zij de perfect werkende
filter- en reinigingsinstallatie kristal
helder Van de zonneweide kan nog
geen gebruik worden gemaakt Om de
te verwachten grote toeloop van zwem
mers op zaterdag vlot te kunnen ver
werken, wordt reeds vrijdagmiddag a.s.
van 2-4 uur aan de kassa van het
zwembad gelegenheid gegeven tot het
kopen van losse kaarten en 10-baden-
kaarten. De recreatiestichting dringt er
op aan van deze gelegenheid gebruik te
maken.
overheden zijn evenwel bereid daarin
aanzienlijke steun te verlenen. In de
laatste vijf jaar is 3 miljoen gulden bij
gedragen in de» kosten van toeristische
voorzieningen. Onlangs nog 4 ton voor
de aanleg van een rioolzuiveringsinstal-
latie en momenteel is men doende met
de drinkwater- en elektriciteitsfabriek
die ook in een dringende nood moet
voorzien.
Toch regionalisme
Het mag waar zijn dat Texel zich niet
makkelijk bij de regio laat inschakelen.
Op het eiland zelf functioneren meer
dere plaatselijke gemeenschappen die
zich naar buiten toch als een gemeen
telijke eenheid presenteren. Het is mooi
dat men erin slaagt de idealen van deze
gemeenschap te verzoenen tot één be
stuursraad op een bestuurlijk harmo
nieuze wijze. Overigens komen die on
derscheidende plaatselijke gemeen
schappen daarbij ook zelf aan hun trek
ken. Commissaris Kranenburg overhan
digde als geschenk een wandbord (Mak-
kumer aardewerk) als herinnering. He
laas vermeldt het bord de datum
waarop de officiële opening oorspron
kelijk zou plaatsvinden. (13 juli). Toen
de datum werd opgeschoven was het
bord al besteld en in de maak. Burge
meester Sprenger aanvaardde het pre
sentje dankbaar en zei veel vertrouwen
te hebben in de zorg die Gedeputeerde
Staten aan Texel besteden. „Een van de
aantrekkelijkheden van deze gemeente
is dat er zoveel moeilijkheden zijn; die
kunnen we dan samen oplossen''.
Botsing van denkbeelden
Burgemeester Sprenger ging in op de
weerstanden die het nieuwe raadhuis
bij een deel van de bevolking heeft op
geroepen. „Op 12 oktober I960 werd
aan professor Wieger Bruin opgedra
gen een nieuw raadhuis te ontwerpen.
Wat daarna is gevolgd is symptoma
tisch voor de ontwikkeling van Texel
als geheel: een botsing van denkbeel
den, van belangen, van generaties. Het
bestaande patroon werd ter discussie
gesteld; dat leidt .gewoonlijk tot enigs
zins scherpe reakties".
Mr Sprenger vond dat in het nieuwe
raadhuis een pakket van wensen is
verwezenlijkt. „Als neutraal beschou
wer heb ik de indruk gekregen dat de
ontwerper in de eerste plaats de na
druk heeft willen leggen op de verant
woordelijkheid van de gekozen raad:
door de hoogste ramen van het gebouw
valt het licht op het hoogste orgaan
van de gemeente. Verder is de nadruk
erop gelegd dat dat juist nu onmisbaar
zijn: doorzichtigheid en openheid van
de administratie. Er is veel glas. Voor
zien is in de noodzaak van goede ver
bindingen. Alle afdelingen kunnen
makkelijk kontakt met elkaar hebben".
Het gebouw bepleit verder de gelijk
waardigheid van allen die erin werken.
Ieder heeft dezelfde ruimte, hetzelfde
gerief en hetzelfde lichtoppervlak met
uitzondering van het balconhek dat de
benoemde burgemeester moet behoeden
voor al te ernstige misstappen".
De burgemeester vond 't verder pas
send bij een hedendaagse gemeente dat
alles eenvoudig en nuchter is gehouden
maar dat is gezorgd voor waardigheid
die past bij een toch nog steeds zelf
standig bestuursorgaan. Voldaan is ook
aan de eis van gastvrijheid, een voor
Texel primaire eis. Wat het laatste be
treft doelde mr. Sprenger niet alleen
op keuken, raadskelder en zitgelegen
heid maar ook op de sfeer die de da
mes Bout en Boks met stoffering en
plantenbakken hebben weten te berei
ken.
Mr. Sprenger memoreerde dat de visie
van wijlen burgemeester De Koning
zelfs in de afgelopen drie jaar gestalte
heeft gekregen in een aantal belang
rijke werken zoals het rioleringsplan
De Koog, de centrale werkplaats, par
keerterreinen, de hangar op het vlieg
veld en het zwembad. Dat zijn beeltenis
in het nieuwe raadhuis een plaats hoor
de te hebben, behoefde geen betoog.
Kunstschilder Toon de Haas kreeg
daarom opdracht een portret te maken
dat in de raadszaal een plaats kreeg.
Mr. Sprenger verzocht daarop Christien
de Koning, dochter van wijlen burge
meester De Koning, het portret van
haar vader te onthullen, hetgeen ge
schiedde. Toon de Haas is erin geslaagd
een zeer karakteristiek portret te ma
ken, aan de hand van foto's.
Diepe bewondering voor dit werkstuk
werd als eerste tot uitdrukking ge
bracht door de heer F. Oldeboom (beter
bekend als Frans de Koning), namens
de kinderen De Koning. „Ik ben hem
zeer dankbaar voor de voortreffelijke
wijze waarop hij zeer artistiek en ver
antwoord het voorkomen, karakter en
de typerende houding van vader heeft
weten vast te leggen".
De heer Oldeboom liet zich waarde
rend uit over het raadhuis zelf. „Mo
derniseren is noodzakelijk. Over enke
le tientallen jaren zal men het raadhuis
juist zeer passend vinden in deze om
geving".
(Zie vervolg pagina 2)
Schilder Toon de Haas en mej. Christien
de Koning bij het zojuist onthulde portret
van wijlen burgemeester C de Koning,
de man die de bestuurlijke grondslag voor
het nieuwe gebouw legde.
het onthullen van het gemeentewapen heeft minister Beernink van Bin-
Zaken gisterochtend het nieuwe raadhuis te Den Burg officieel ge-
De plechtigheid werd bijgewoond door de commissaris van de koningin,
van Gedeputeerde Staten, B. en W. en gemeenteraad, burgemeesters van
Waddeneilanden, architect, aannemers, adviseurs, B. en W. van Den
vertegenwoordigers van het gemeentepersonecl, van het Overkoepc-
Orgaan van Vrouwenorganisaties Texel en 22 inwoners en inwoonsters
Texel die werden gekozen door op gelijke afstanden persoonskaarten uit
icvolkingsrcgister te trekken.
IIIIIU
was maar goed dat de onthulling
et gemeentewapen het enige on-
1 van de plechtigheid was dat in
enlucht plaatsvond, want het re-
pijpestelen. Duidelijk in afwij-
yan het protocol was een ander
ichtgebeuren: het aanvoeren van
it twee beddelakens vervaardigd
Uüï Dek met de woarden „Monument
falende democratie". Een groep
ikele tientallen jongeren wilde op
manier tot uitdrukking brengen
et bouwen van het raadhuis op
plaats door de bevolking niet is
Om aan deze kreet kracht bij
ten drukte Kees Jaap Harting de
ins beduuste minister e'en gevaar-
itziende bom in de handen. In een
idende brief las de minister; „Ex-
tie, u denkt dat het vandaag een
ag is voor Texel. Wij zijn er ech-
m overtuigd dat het merendeel
e Texelse bevolking deze dag niet
danig ervaart omdat zij dit raad-
>p deze plaats ronduit lelijk vindt,
leden u dan ook deze symbolische
tan om u in staat te stellen Texel
in blijvende ergernis te bevrijden
armee uw plicht als democratisch
;er te vervullen". De minister nam
ichend kennis van het schrijven
reageerde er verder niet op.
deed even later wel burgemeester
ger in zijn toespraak. Hij rekende
•z' enders van de bom tot een groep
kte tegenstanders en stelde dat
intal mensen dat wél vrede heeft
et nieuwe raadhuis groeiende is.
genodigden kwamen daarop bij-
de raadszaal waar minister Beer-
ils eerste spreker uitvoerig inging
bijzondere positie waarin een re-
ïgemeente als Texel verkeert,
zijn eilandpositie is 't voor Texel,
enstelling tot andere gemeenten,
jk om tot samenwerkingsverban-
ïet andere gemeenten te komen,
levenswaardig dat het toch zo-
nogelijk gebeurt, getuige bijvoor
de samenspraak met de andere
eneilanden als het gaat om het
ogen zien van gezamenlijke pro-
n. De minister vertelde dat er in
land gemeenten zijn die, hoewel
eilanden, zich gedragen alsof bij
emeentegrens de wereld ophoudt,
ebben alleen oog voor de eigen
*matiek en willen blijkbaar niets
'ken hebben met wat buiten hun
>ir geschiedt. De grens van de ge-
behoort te worden gezien als
egin van de regio waartoe men
eer hoort.
Dure zorgen
bewindsman zei terdege te besef
at de recreatiegemeenten 't moei-
ebben, dat zij de zorg hebben voor
eel groter aantal mensen dan de
eigen inwoners. Begrip had hij voor het
verlangen om over extra middelen van
de centrale overheid te beschikken,
maar men zal moeten inzien dat ook
's lands financiën ontoereikend zijn.
Meer uitgeven dan er binnen komt
heeft inflatie tot gevolg. „Het goud in
de hofvijver ligt helaas niet voor het
oprapen" Dat de Texelse problemen nu
onder ogen kunnen worden gezien, be
handeld en eventueel opgelost in een
behoorlijk onderkomen, vond de minis
ter van het grootste belang. Jarenlang
heeft het ambtenarenkorps het moeten
doen met een raadhuis dat die naam
niet waardig was en hij had dan ook
het grootste respect voor de wijze
waarop zij desondanks hun taak ver
vulden. De minister herinnerde eraan
dat de plannen voor een nieuw raad
huis op Texel al van 1950 dateren. Uit
voering van de plannen werd aanvan
kelijk vertraagd door de watersnood.
De gevolgen daarvan moesten eerst te-
boven worden gekomen want dat was
nóg belangrijker. De ambtenaren zijn
thans goed behuisd en kunnen nu o.m.
op behoorlijke wijze werken aan de
problemen van de burgers die nog niet
behuisd zijn. De bewindsman wenste
gemeentebestuur, gemeenteraad en
ambtenarenkorps veel succes toe bij
hun pogingen om de Texelse gemeen
schap vooruit te helpen.
Burgemeester Sprenger haakte sne
dig in op het betoog van de minister
voor een meer streeksgewijze aanpak
van problemen. Het is onlangs onmoge
lijk gebleken het busbedrijf van Teso
te subsidiëren op grond van de voor
streekvervoersbedrijven geldende re
gels (want Texel is één gemeente) maar
ook de regeling voor stadsbusdiensten
kan niet worden toegepast zodat men
wat dat betreft in een inpasse zit.
Veelbesproken eiland
Mr. Kranenburg, commissaris van de
koningin in de provincie Noordholland
zei tijdens zijn ambtsvervulling meer
dere malen met het Texelse raadhuis te
maken hebben gehad. „Hier wordt meer
op eigen verantwoordelijkheid gedaan
dan in veel andere gemeenten. In vrij
wel iedere yergadermg van Gedepu
teerde Staten komt Texel wel aan de
orde. Alleen over Amsterdam wordt
nog meer gepraat". De commissaris ver
zekerde dat N.-Hollands laatste eiland
zich verzekerd kon weten van voort
durende welwillende aandacht van GS.
Dat bleek ook uit het grote aantal Ge
deputeerden dat de openingsplechtig
heid meemaakte. Er waren er zelfs zo
veel dat zij ter plaatse rechtsgeldige be
sluiten zouden kunnen nemen.
Om zijn taak als toeristengemeente
goed te kunnen vervullen moeten heel
wat kosten worden gemaakt. De hogere
De burgemeester toonde er zich blij
onder dat professor Wieger Bruin, hoe
wel hij als architect afscheid heeft ge
nomen, de opening van „zijn" raadhuis
kon meemaken. „Het is voor u niet al
tijd makkelijk geweest in de afgelopen
jaren. U hebt ervaren dat de doorsnee-
Texelaar geen ja-knikker is maar ik
kan u de verzekering geven dat dit
raadhuis in steeds bredere kring posi
tief gewaardeerd wordt, dat naast de
verstokte verguizers een toenemend
aantal bewonderaars staat en dat uw
werkstuk de gemeenteraad (de op
drachtgever) met trots vervult".
Te klein
Schilderij
De' man die bestuurlijk het funda
ment heeft gelegd voor het nieuwe
raadhuis is burgemeester De Koning.
Bij aankomst in het raadhuis werden ook
de raadsleden aan minister Beernink voor
gesteld Hier drukt de bewindsman zijn
partijgenoot C. Koorn de hand Rechts van
de heer Koorn architect Wieger Bruin, de
ontwerper van het raadhuis.
kanten in het water en toch kampen we
met watergebrek. We gaan ons drink
water winnen uit de Waddenzee maar
in diezelfde Waddenzee komt het indu-
strievuil van anderen terecht. We leven
van de gasten maar we maken zóveel
leven dat het voor de gasten soms geen
le'ven meer is".
Waarmee de burgemeester ook wilde
benadrukken dat ruimte en milieu die
aan de ene kant het bestaan op Texel
bepalen, dit bestaan aan de andere kant
bedreigen als ze tekort schieten. Dat
geldt ook voor he't kontakt van mens
tot mens. De ruimte van blik is er nog,
maar wordt belemmerd door gebrek
aan doorzicht. De sfeer van gezelligheid
en hulpvaardigheid is niet verdwenen
maar wordt getekend door vereenza
ming, onzekerheid en verschil in golf
lengte tot schade van de samenleving.
De burgemeester stelde dat het raad
huis zeer binnenkort alweer te klein
wordt. Op de derde wethouder die per
1 september zal worden gekozen, kon
het niet berekend zijn en wat zich nog
aan bestuurlijke vraagstukken zal voor
doen kenmerkt zich door wisselvallig
heid en ongerijmdheid. „Of is het niet
ongerijmd dat de veerhaven van 't
Horntje in 1964 de ruimte heeft gege
ven aan de auto's van de overkant en
aan de vissers van Oudeschild, terwijl
nu, zes jaar later, de auto's te weinig
parkeerplaatsen de vissers te weinig
ligplaats hebben? We zitten aan alle
