T
I
-IANTAGE
Raiffeisenbank
gametmtijdmee-ganmrdemb
00K VOOR
HOGE SPAARRENTE
SMIDJE VERHOLEN EN DE RARE ALCHIMIST
;1 stagnatie bij werk mengrotor Wcer een Teieac.c„rslls
NDBOUW en VEETEELT
s
Üi
Nog enkele weken
„Excelsior" vraagt donatie
van minimaal ƒ5,
Prof. De Jager
secretaris-generaal
astronomische unie
blad
TEXELSE COURANT
VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1970
iek voor
OihIói' rvrfiililit»
C. >«rt («winltitfni
boeren, die niet in de gaten hebben
wat er met stikstof kan worden gedaan.
We hebben de indruk, dat het juist de
ze bedrijven zullen zijn, die de nadelige
gevolgen van het late voorjaar en de
droge voorzomer zullen ondervinden.
idachte van de Ned. Heidemij,
venqrotor dit jaar een capaci-
ha per dag zou halen wordt
leden geen werkelijkheid. Net
be herfst heeft de machine ook
|eer diverse mankementen ge-
kunnen ons niet aan de in-
\ttrekken, dat de machine niet
is op de enorme kracht, die
bgen van dp grond bij een
dte van plm. 1,5 meter en 'n
|crn 1,10 meter vraagt,
xkdiepte is door een wijziging
ip ruim 1,10 meter gebracht.
|hef ons liever was geweest als
diepte de toegezegde 1,20 me-
gehaald zijn we wel van me-
•f op vrijwel alle opgegeven
bij deze werkdiepte een grote
ing bewerkt zal worden,
vorige week is gewerkt op 'n
van de heer H. van Exel, Eier-
er deze week gewerkt op het
vn de heer J. A. Witte, ,,'s-Her-
sch", Eierland.
ien nieuwe stagnaties optreden
r volgende week gewerkt op
:eel, dat in gebruik is bij de
25jStr°°. Bedoeld perceel is te be-
anaf de Oorsprongweg in pol
land. Bij een werkdiepte van
er zal hier plm. 20 cm zavel-
1 door de bovenliggende laag
emengd.
:s L
gati
its!
►ND
:1 heel wat mensen er vreemd
jken is op dit moment op heel
elen al weer sprake van duide-
iogteschade. Op diverse perce
len de bieten op het midden
lag de kop niet omhoog houden
in zelfs al enkele percelen, die
e nacht niet overeind komen,
jezegd kijken heel wat mensen
and van op. Als we echter be-
dat een gewas bieten in volle
4-5 mm water per dag no-
dan zal het verschijnsel van
liggende bieten wel duidelijk
een volkomen uitgedroogde
u er dus om de andere dag een
10 mm nodig zijn om een ge-
rvic|en volop te laten groeien.
1 duidelijk zijn, dat de regen
de laatste weken hiervoor op
kken na voldoende is. De bie-
tn zijn dus aangewezen op aan-
'an het tekort uit het bodem
eers
dit moment op het bedrijf van
ikker de bieten op ret vorige
ewerkte perceel geen enkele
,n droogte vertonen, terwijl op
itgelegen onbewerkte deel al-
ilanten op de drainstroken het
ihoog kunnen houden, dan is
ilijk, dat de platen op het diep-
gedeelte het tekort kunnen
uit het bodemvocht, dat op
nie e van 90 - 100 cm aanwezig is.
lijki het bedrijf van de heer R.
*gt is er een groot verschil in
van de bieten op het bewerkte
en de kopakker, die onbewerkt
en.
perceel van de heer K. Eel-
iljo" in polder Het Noorden
t perceel, dat twee weken ge-
ar is gekomen al weer duide-
ti door het ingezaaide gras en
iaa
Eerste resultaten
iets te doen. Er is in deze maand nog
goed hooi gewonnen en veel goed kuil-
gras gemaakt. De ruwvoedervoorraden
zijn daardoor op diverse bedrijven flink
aangevuld.
Toch zijn we van mening, dat het
onjuist zou zijn om „op de lauweren te
gaan rusten". Er zijn nog altijd bedrij
ven, waar de ruwvoedervoorraad aan
de krappe kant is. Het zou van minder
goed ondernemerschap getuigen om er
in een zekere zorgeloosheid van uit te
gaan, dat het vee deze herfst lang in de
wei kan blijven en volgend voorjaar de
stal weer vroeg kan verlaten. Het kan
ook juist andersom zijn. Daarom is het
zaak om zolang de kans er is maatre
gelen te nemen om de grasgroei nog
enige tijd te laten doorgaan.
Natuurlijke stikstof
Het zal ook in deze maand nog weer
voor een flink deel moeten komen van
de stikstof, die u gestrooid hebt of nog
gaat strooien. Uit ervaring weten we,
dat op de hogere en droge gronden van
ons eiland een stikstofgift in de hele
maand september nog een flink profijt
kan geven. In de eerste helft van de
maand kan die stikstof nog gestrooid
worden op percelen, waar we eind sep
tember of begin oktober nog kuilgras
willen winnen. We mogen er uiteraard
niet op rekenen, dat we voor het inkui
len nog dezelfde gunstige weersomstan
digheden zullen krijgen als de laatste
weken het geval was, maar ook met
minder goed weer kan met toevoeging
van melasse goed wintervoer worden
gemaakt.
Tot in het laatst van september kan
de stikstof worden gestrooid op perce
len die in oktober en november ge
bruikt worden voor de beweiding.
Vooral op percelen met vrij veel scha
pen kunnen we in het laatst van okto
ber heel veel doen. Ook dit jaar heb
ben we het weer diverse keren gehoord,
dat schapenhouders er van overtuigd
waren, dat ze het grote aantal lamme
ren voor een goed deel te danken heb
ben aan het jonge korte gras, dat ze in
de dektijd beschikbaar konden stellen.
Er zijn naar we menen nog altijd
Vele agrariërs zullen zich zeker de
Teleac-cursus van enkele jaren gele
den nog herinneren. Allerlei belang
rijke onderwerpen voor de veehouders
werden via de televisie met een praat
je en een plaatje onder de aandacht
gebracht en op heel veel plaatsen la
ter in gespreksgroepen besproken.
Ook op Texel zijn we enkele keren bij
elkaar geweest om te discussiëren
over de onderwerpen, die aan de orde
werden gesteld.
Ook deze herfst en winter zal weer
een teleac-cursus voor agrariërs worden
gehouden. Het is de bedoeling, dat de
cursus eind oktober begint en door zal
gaan tot eind februari 1971. In totaal
worden 16 lessen van een half uur uit
gezonden. Het komt ons voor, dat het
tijdstip van uitzending voor heel wat
agrariërs niet zo geschikt is. De lessen
zullen in „tweevoud" worden uitgezon
den. De eerste keer op maandag van
12.00 - 12.30 uur en de tweede keer op
woensdag van 17.30 - 18.00 uur. Op de
maandagen zal een flink gedeelte van
de Texelse boeren nog niet terugge
keerd zijn van de markt en op de
woensdagen zal een flink gedeelte van
de veehouders om half zes nog onder de
koeien zitten. Het zullen naar we me
nen, dan ook de werkelijk geïnteres
seerden zijn, die de tijd vrij maken om
de lessen te zien en te horen.
Economisch-sociale
onderwerpen
Wat de te behandelen stof betreft is
er een duidelijk verschil met de eerste
Teleac-cursus. In die eerste cursus kwa
men vooral landbouwtechnische onder
werpen aan de orde. Het ging over
voederwinning, bemesting, veevoeding,
enz.
De cursus van deze winter heeft naar
we menen meer aansluiting met het zg.
Mansholt-plan en alles wat daarmee
samenhangt. Dat blijkt duidelijk als we
enkele onderwerpen noemen.
Les 1. Het ontstaan van de landbouw
politiek.
Les 2. Schaalvergroting in de land
bouw.
Het is goed sparen bij de NMB.
De vele spaarvormen garanderen
voor elke omstandigheid de hoogste
opbrengst. Bovendien zijn er de 8%%
NMS-Rentespaarbrieven.
nederlandsche
middenstandsbank
de bank waar óók u zich
Og thuis voeltl
Les 9. Afvloeiing.
Les 10. Naar een ander vak.
Les 12. Van producent naar consument.
Les 15. Wegen naar de oplossing van
het landbouwprobleem.
In enkele" lessen komt ook meer di-
rekt het individuele bedrijf ter sprake.
We noemen
Les 3. Het agrarische bedrijf doorge
licht.
Les 4. Een voorbeeld uit de akkerbouw.
Les 7. Een voorbeeld van samenwer
king.
Belangstellenden voor
Om echt iets aan de cursus te hebben
zal het nodig zijn om de stof die in de
lessen behandeld wordt in groepen door
te spreken. Zo'n groep zou dan telkens
na één les of een paar lessen bij elkaar
moeten komen en eventueel met hulp
van een deskundige er dieper in te
duiken. Zo'n groep zou tot stand kun-
i zeer spijtig ziin als door tel-
redende stagnaties het pro-
niet afgewerkt zou kunnen
minder goede groeiomstandig-
de eerste helft van de zo
de maand augustus heel wat
naakt. Er is in deze maand
iel gras gegroeid en bovendien
mogelijkheid om met het gras
76. „Nu is het me duidelijk", mom
pelde smidje Verholen. „Na gebruik
van uw vreemde stofje vinden de men
sen plotseling mooi wat lelijk is en le
lijk wat mooi is. Vormaer heeft de stof
meegepikt en de bende van de Zwarte
Kludde pleegt er nu misdaden mee.
Wat raeskalt ghy daer van misdae-
den?" vroeg de alchimist.
„Niets", antwoordde de smid. „Kom
maar mee, meneertje. We gaan nu wat
anders doen. We gaan locomotieven en
treinen bekijken".
„Moet dat buyten het huys?" vroeg
de alchimist benepen. „Dat can toch
niet? Dal is toch veels te gevaerlyck!"
„Waarom zou het gevaarlijk zijn?"
riep de smid uit.
„Vosmaer seght datter een taghtigh-
jaerighe oorlogh woedt tussen de
Spaense spekken en de onafhanckely-
oke Hollanders", vervolgde de alchimist
„Hy segt dat se op een vreeselycke ma
nier met piecken ende swaerden stee-
eken en datter veel bloet vloeit".
Smidje Verholen barstte los in een
daverend gelach en zei: „Maar mijn
beste man! De tachtigjarige oorlog is al
lang afgelopen en we hebben hem ge
wonnen, hoor!"
,Hoeraaa! Hebben we gewonnen! O-
ranje boven!" riep de oude alchimist,
doch onmiddellijk daarop werd hij weer
kalm en vroeg nadenkend: „Als ge wer-
ckelyck gelijck hebt, segh my dan eens
waeromme Vosmaer my altydt voor de
mal houdt?"
„Dat kan ik u precies uitleggen", ant
woordde de smid. „Maar ge moet er nog
even geduld voor hebben. Alles wat ik
u nu zeg, is dit: Vosmaer is een lelijke
bedrieger. Hij is een schurk, die u mis
bruikt voor zijn eigen misdadige plan
nen. Ik zal u helpen om hem te ont
maskeren. Maar ge moogt hem voorlo
pig in geen enkel opzicht laten merken,
dat ge heb van kwaadwilligheid ver
denkt. En nu wordt er voorlopig met
geen woord over Vosmaer gesproken.
Kom op, we gaan naar de trein. Dat
zult u wel mooi vinden!"
Even later liepen de smid en de al
chimist al samen in het Knekelwoud,
en de oude baas bleef brommen van:
„Zo'n Vosmaer toch! Sou je hem niet!"
(wordt vervolgd)
nen komen uit leden van een standsor
ganisatie, uit de Vereniging van Oud
leerlingen van de Lagere Landbouw
school of de Vereniging voor Bedrijfs
voorlichting. Als u van mening bent,
dat het van belang is, dat er op ons
eiland één of meerdere groepen aan
het werk gaan meldt u dan bij het be
stuur van één van de door ons genoem
de verenigingen. Mogelijk kan dan in
gezamenlijk overleg tot het formeren
van een groep of enkele groepen wor
den gekomen.
OOSTEREND Binnenkort begint
de muziekvereniging Excelsior met het
innen van donatiegelden. Zoals gewoon
lijk zullen de heren J. Krotje en W. v.
d. Slikke zich weer met dit werk belas
ten. Deze keer zullen echter donateurs-
kaarten worden aangeboden waarop het
bedrag niet is ingevuld. De meeste do
nateurs gaven altijd 2,50 maar gehoopt
wordt dat men dit bedrag zal willen
verdubbelen. Excelsior heeft nl. drin
gend méér geld nodig en bovendien is
men bij 2,50 wel wat erg goedkoop uit.
Donateurs hebben nl. gratis toegang tot
de winteruitvoering, met twee perso
nen. Deze entree vertegenwoordigt een
grotere waarde dan het donatiebedrag
zodat men zou kunnen zeggen dat men,
hoe goed ook bedoeld, meer van Excel
sior profiteerd dan dat deze vereniging
daadwerkelijk steunt. Daarom wordt
gehoopt dat men royaal zal zijn en met
tenminste ƒ5,over de brug zal wil
len komen. Wie dat bezwaarlijk vindt
mag natuurlijk best met minder vol
staan; het blijft een geheel vrijwillige
zaak. Verwacht wordt dat er genoeg
mensen tegenover zullen staan die be
langrijk méér dan ƒ5,offeren voor
dit goede doel. Niet alleen heeft de
vereniging geld nodig voor nieuwe in
strumenten, maar eerder aangekochte
instrumenten zijn ook aan een kostbare
onderhoudsbeurt toe.
Oud-Texelaar professor C. de Jager
te Utrecht is benoemd tot Secretaris
Generaal van de Internationale Astro
nomische Unie. Hij werd als zodanig
gekozen tijdens een bijeenkomst van
sterrekundigen te Brighton in Engeland
FEUILLETON
door TOM LODEWIJK
volgende dag vroeg Kathie:
io, zit je wat dwars, of heb je
maar zo druk?"
'd, ik heb het alleen maar zo
me natuurlijk niet met jouw
noeien.-... maar gisteren heb
avond met vader zitten pra-
^«ie is nu opeens zozo an-
trooid, kortaf. Ik weet niet
gedachten zitten. Zeg Enno,
ifg och niet overover ons?"
*ï>ns9" vroeg hij verbaasd,
jou en mij? Heeft vader
lachte hij voluit,
schat, wat denk je nou! Geen
m de lucht. Alleen als ik
ad, dan ging ik hier misschien
Nu herinner jij me telkens
in, dat er ook nog geluk en.
1, betrouwbaarheid, in dit le-
irg.
dat klinkt nogal! Zit je in
ge zaak?"
f er misschien nog eens van
ischien oök niet. Maar als ik
1 ik er 's nachts van wakker
3urj verdrijf ik niet".
maar heerlijk snurken, onge-
"epsel dat ik ben!"
'onderstel dat jij óók wakker
ien nu wel, nu ik weet hoe jij
zit".
rs)
Hij keek haar aan. Die Kathie, zo
zelfstandig, zo'n modern meisje.die
toch zo intens-vrouwelijk met de man
meeleefde van wie ze hield. Ik ben toch
eigenlijk een geluksvogel, dacht Ennö
en opeens scheen de zon weer.
Er waren nog andere lichtpunten.
De burgemeester herstelde snel. Zijn
wond deed nog pijn en hij moest voor
zichtig zijn, was ook wel verzwakt,
maar hij zou een dezer dagen het zie
kenhuis verlaten.
Toen hij weer thuiskwam, stond er
een grote mand bloemen van alle men
sen van het gemeentehuis.
De meeste moeite had Veerman met
cfe pers.
In overleg met de officier van Justi
tie had hij ze allemaal bij elkaar ge
had. Een burgemeester die in zijn eigen
kamer neergeschoten werd, dat was
geen alledaags nieuws. Maar hij had
pertinent geweigerd, inlichtingen te ge
ven. De burgemeester wilde persé zelf
deze toelichting geven, wanneer hij
weer hersteld was, en dat herstel zou
niet zo veel tijd vergen.
Men kon alleen maar afgaan op de
feiten. Inmiddels borduurden de kran
ten heerlijk op het geval voort, ont
wierpen allerlei theorieën, waarvan
sommige Enno Veerman met benauwd
heid vervulden, want het mochten fan
tasten zijn, maar gek waren ze niet. In
het blad dat in Terwerve verscheen,
was de berichtgeving uiterst sober. En
no Veerman had de redakteur beloofd,
dat hij als eerste het verhaal zou horen,
en dan van betrouwbare kant, wanneer
hij zich zolang gedekt hield. De redak
teur, die er helemaal geen heil in zag,
de bevolking van Terwerve met wilde
verhalen op te winden, beidde rustig
zijn tijd. Het nieuws in zijn krant zou
betrouwbaar nieuws zijn, en een eind
maken aan alle praatjes. Het raadslid
Bemnga had een heel lang gesprek met
de redakteur van het ochtendblad, die
hem nog niet vergeten was. Na twee
uur en diverse borreltjes ging de redak
teur eens na, of er nu één enkel feit
was waarop hij een verhaal kon bou
wen. Hij durfde veel, maar hij had geen
zin z'n nek te breken. Dus schreef hij
een hele reportage over Terwerve, over
wat de mensen zeiden en dachten, over
de burgemeester en wat hij allemaal
had gedaan en hoe ze hem vonden, met
vele slagen om de arm en mogelijkhe
den tot verdere aanknopingspunten,
maar hield zich op de vlakte.
Enno Veerman las het en glimlachte.
Beninga tastte nog steeds in het duis
ter.
De dag nadat de burgemeester thuis
was gekomen, zocht de inspecteur Buis
man op.
„Hebt u ook.
„Ja, ik ook. En de secretaris, en Hak-
voort, en de direkteur van Gemeente
werken. Zo, dus dit keer ben jij er ook
bij".
„Hoezo?"
„Je herinnert je nog het verhaal, dat
ik indertijd in strikt vertrouwen heb
gedaan? De enige mensen die van deze
affaire weten zijn degenen, die voor de
ze bespreking uitgenodigd zijn. Ik
vraag me af wat jij er bij moet doen".
„Misschien wil de burgemeester ope
ning van zaken geven en heeft hij geen
zin het twee keer te vertellen".
„Ik vind het toch wel toevallig....
juist die vijf. Ik zou er haast wat van
gaan denken".
„Ik weet wat u denkt".
„Wat dan?" daagde Buisman uit
„U denkt: kwestie Geutjens.schiet
partij, dat heeft met elkaar te maken.
Daarom de vijf.... en ik, als politie
man".
„Je moet waarzegster worden".
„Ik heb het alleen geraden, omdat ik
óók zo dacht".
„Je kon wel eens gelijk hebben. Tot
vanmiddag, Enno. Je moet de groeten
hebben van Kathie. Of je nog leeft,
vroeg ze".
„Ik hoop het haar vanavond zelf te
vertellen!"
HOOFDSTUK XII
,.Ik was die man
Ehno Veerman stapte het gemeente
huis binnen, een koffer in de hand,
pratend met een heer wiens ogen
scherp flikkerden achter dikke brille-
glazen.
„Ik kom voor de burgemeester, Ka
ter", zei hij tot de bode.
„Weet er van, inspecteur", de blik
van de bode ging naar de andere be
zoeker.
„Deze meneer wacht op mij tot ik
terug kom. Hij kan hier zeker wel zo
ook goed voor uw
vakantiereizen
lang in de wachtkamer blijven?"
„Natuurlijk meneer". Kater schoof
een stoel voor de vreemdeling aan, die
zich meteen over de koffer van de in
specteur ontfermde.
„Wilt u het ochtendblad?"
„Dat noem ik nog es service", glim
lachte de vreemdeling. „Nou inspecteur,
gaat u maar, ik wacht wel tot u gereed
bent".
Enno Veerman trad de burgemees
terskamer binnen, en het eerste wat
hem trof was, hoe krijtwit het gezicht
van de burgemeester was, die daar ach
ter zijn bureau zat, zijn arm in een
doek, en zich blijkbaar met moeite
overeind hield.
Rondom zaten degenen, die voor de
ze bespreking uitgenodigd waren, de
gemeentesecretaris, Ide beide wethou
ders, de jonge direkteur van gemeente
werken.
Eén stoel was nog open en Enno nam
zwijgend plaats. Hij voelde dat dit niet
de tijd was voor formaliteiten. Er hing
een spanning in de kamer, die met een
mes te snijden was.
„Mijne heren", zei de burgemeester,
„het zal u opgevallen zijn, dat wij hier
hetzelfde gezelschap vormen, dat enige
tijd geleden hier een een zeer pijn
lijke kwestie toesprak. De enige, die
daar niet bij was, is inspecteur Veer
man. Misschien inspecteur, zult u be
paalde dingen niet meteen begrijpen,
maar anderzijds zult u de achtergrond
vernemen van veel wat hier gepasseerd
is en waarbij u als hoofd der politie
zeer nauw betrokken bent geweest,
daarom leek het mij goed, u ook hier
uit te nodigen. Het spreekt vanzelf dat
deze bespreking een strikt vertrouwe
lijk karakter draagt".
Allen knikten zwijgend. Enno snakte
naar zijn pijp, maar niemand rookte.
(wordt vervolgd)