Voorpagina
SMIDJE VERHOLEN EN DE RARE ALCHIMIST
LANDBOUW en VEETEELT I
Natte novembermaand
twee lessen
Dr
ameren
helpt
Kerstsamenkomst
op
maandag 21 december
Gemeente haalt gratis
kerstbomen
op
Cursus voor tamboers
J- jwMfYn
Demonstratieavond
muziekschool
Nog meer gedupeerden
Pas op voor landmijnen
VERHAAL UIT DE KRANTENWERELD
K. Plantinga Zoon. Bolsward. Anno 1870.
Tweede blad Texelse Courant, dinsdag 15 december 1970
I
rubriek voor o„.i.r n-ii»kti<-
„Je hebt nog niets geschreven over
le vele regen van de laatste weken".
Deze opmerking kreeg ik maandag van
>en Texelse boer te horen.
Mogelijk is mijn zwijgzaamheid over
leze zaak ook een gevolg van een op-
nei'king, die in 't verleden door 'n an-
lere boer werd gemaakt. Hij vond ver-
neldingen van erge droogte of overma-
,ige regenval vrij nutteloos. Je kunt er
;och niets aan doen en in veel geval-
en wordt erge droogte al heel gauw
tchterhaald door een teveel aan regen,
n ook het omgekeerde is het geval. In
he opmerking zit een kern van waar-
ïeid. Als ik op dit moment dan ook iets
over de natte novembermaand ga schrij-
ren, dan is dit maar niet een eenvoudig
onstateren van vele regen, maar het
jaat om de les, die er uit deze natte
maand is te leren.
De eerste les
Er is op diverse bedrijven in de laat-
;te weken enorm „gemarteld" om de
heten en in enkele gevallen ook de
aardappelen nog geoogst te krijgen. Dat
martelen" illustreert zich in de toe-
land, waarin de grond na het oogsten
achterblijft. U kunt dit op het moment
op diverse plaatsen bekijken. Diepe
;poren, waar het water ook na een flink
aantal droge dagen nog niet verdwenen
Laten we hier niet te licht over den
ken. Er is heel veel wijsheid van de
boer en verder zeer gunstige weersom
standigheden nodig om deze „wonden"
tijdig te genezen, dat de gewassen
r in 1971 geen hinder van ondervin
den.
Het „martelen" bij de oogst is in di
verse gevallen ook gepaard gegaan met
flinke verliezen van bieten. Er bleven
rij wat bieten in hun geheel op het
eld achter, terwijl ook de koppen wel
eens veel zwaarder werden dan nodig
We zijn van mening, dat de eerste les
deze moet zijn. Het is in de meeste ge-
allen riskant om te rekenen op gun
stig oogstweer in de maand november.
Als de organisatie van het werk het
toelaat is de oude boerenwijsheid, dat
op 1 november de gewassen van het
veld moeten zijn nog altijd waar. Er
mueten al diverse tonnen bieten bij
groeien om de risico, die men bij het
oogsten in november loopt goed te ma
ken.
Een tweede les
Het tweede, waarop we willen wijzen
is dit. Voor bouwland geldt nog meer
dan voor grasland, dat de ontwatering
prima in orde moet zijn. Dat geldt wel
heel in het bijzonder als men bieten wil
verbouwen. Ook al oogst men in okto
ber, dan kan men niet gaan zeilen op
de veronderstelling, dat het wel mee
vallen zal.
Bij een goede ontwatering denken we
in de eerste plaats aan voldoende die
pe sloten. Deze moeten de mogelijkheid
geven om tot een diepte van 1 meter
te draineren.
Op het moment werkt er weer een
draineermachine op ons eiland. Als de
droogligging van één of meer percelen
op uw bedrijf te wensen overlaat raden
we u aan om zo spoedig mogelijk con
tact op te nemen met de betreffende
firma En laat u dan niet afschrikken
door de hoge kosten. De jaarlijkse kos
ten van drainage zijn in ieder geval be
langrijk lager dan de gemiddelde jaar
lijkse schade, die u lijdt als gevolg van
een slechte ontwatering.
In het laatste artikeltje over 't werk
van de mengrotor kwam ook de ontwa
tering van de diepbewerkte percelen
ter sprake. Op grond van ervaringen in
het verleden waren we van mening, dat
het draineren van deze percelen direkt
na het werk moeilijkheden zou geven.
Deze mening is thans achterhaald. In
de afgelopen week is in polder Eier-
land een perceel machinaal gedraineerd
dat in augustus j.l. met de mengrotor
is bewerkt. Daar het drainagesysteem
op dit perceel beslist onvoldoende was
trad er in de afgelopen natte periode
wateroverlast op. Vaak stonden er flin
ke plassen.
Dit was voor de akkerbouwer in
kwestie een reden om dit perceel zo
gauw mogelijk van een nieuwe draina
ge te laten voorzien. Om het werk te
kunnen uitvoeren is een nieuw systeem
toegepast en met succes.
Omhullingsmatcriaal
vooraf aangebracht
Een moeilijkheid bij het draineren
van overmatig natte grond of grond,
die kort van tevoren los is gemaakt is
het doelmatig aanbrengen van het be
dekkingsmateriaal op de buizen. Als
dit zoals voorheen moest gebeuren met
het in handkraeht aanbrengen van een
laagje turfmolm op de buizen, dan is
daar voor het direkt in elkaar zakken
van de sleuven geen gelegenheid. Maar
ook het machinaal aanbrengen van een
vlasband, zoals die de laatste jaren als
bedekking wordt gébruikt geeft nog
moeilijkheden.
Om aan dit bezwaar tegemoet te ko
men wordt nu de vlasband van te vo
ren om de buis bevestigd. Als buizen
materiaal wordt op het moment vooral
gebruik gemaakt van de zgn. ribbelbuis.
Deze buis wordt geleverd aan rollen
van 100 meter. De doorsnede van deze
buis is 5 cm.
Op deze wijze is een zeer aanvaard
bare oplossing verkregen voor het aan
brengen van het omhullingsmateriaal.
Een oplossing, die nog beter is dan het
bedekken met een losse vlasband. In
dit laatste geval bereikt men nl. niet,
dat ook aan de onderzijde van de buis
bedekkingsmateriaal aanwezig is. Voor
het vlot en gemakkelijk intreden van
het water in de buizen is het van be
lang, dat rondom de buis een zgn. wa
termantel voorkomt.
Snel resultaat
Dat het aanbrengen van drainage
voor de drooglegging een zeer belang
rijke zaak is bleek deze week duidelijk
op enkele diepbewerkte percelen. Ter
wijl er tijdens het draineren nog grote
plassen op één van deze percelen ston
den waren die de dag daarna geheel
verdwenen. Ook op een perceel, waar
De grote kerstzangsamenkomst te
Den Burg wordt dit jaar gehouden in
de Ned. Herv. kerk en wel op maan
dagavond 31 december om 20.00 uur.
Meegewerkt wordt door het gemengd
koor De Eilandzangers onder leiding
van de heer P. Heertjes, de koorklas
van de muziekschool onder leiding van
de heer ,F. Kassenaar en het Koninklijk
Texels Fanfarekorps^DEK, onder lei
ding van de heer P. Heertjes. In tegen
stelling tot de vorige jaren werken geen
dominees of pastores mee voor de be
groeting, schriftlezing, e.d. Inplaats
daarvan zullen verschillende jongeren
op bijzondere wijze een bijdrage leve-
In de week van 28 tot en met 31 de
cember is er gelegenheid om gelijk met
de huisvuilzakken, dus in de normale
route van de vuilniswagen, ook zg. grof
huisvuil mee te geven. Daaronder
wordt verstaan grote stukken zoals
bundels takken, matrassen, fietsframes,
grote dozen en kratten met vuil. Men is
een vergoeding verschuldigd van ƒ1,
per V4 m3, te betalen aan de chauffeur.
Men moet dus zorgen thuis te zijn als
de wagen langs komt. Ook kerstbomen
kunnen worden meegegeven; hiervoor
hoeft niets te worden betaald.
de grond aan de oppervlakte niet over
matig nat was werd de eerste dagen
na het draineren nog veel water afge
voerd.
We willen nog eens wijzen op het
grote belang van een goede droogleg
ging van de grond. Dit geldt bij elk ge
bruik, maar zeker bij gebruik als bouw
land. Gebruik de mogelijkheid, die u de
eerste weken weer hebt om uw grond
machinaal te laten draineren.
Wie zich opgeeft als tamboer bij het
Koninklijk Texels Fanfarecorps, kan
meedoen aan de cursus die door de
Texelse Muziekschool wordt georgani
seerd om leden van de verschillende
drumbands op te leiden.
De lessen zullen worden gegeven
door de heer L. M. de Lussanet de la
Sablonière uit De Koog in de periode
van januari tot en met juni 1971. De
kosten van de cursus bedragen 35,
Wie mee wil doen kan zich tot uiter
lijk 31 december opgeven bij de tam-
boer-maitre van het Koninklijk Texels
Fanfarecorps, de heer D. Haker, Schil
derend 110, Den Burg.
SCHIETOEFENINGEN
Ligging schietterrein C 52°52,5'N -
4 42,8'E. In het tijdvxak van 4 tot en
met 29 januari 1971 zullen, op werkda
gen van 8.00 tot 17.00 M.E.T., van bo
vengenoemd terrein schietoefeningen
worden gehouden met lichte luchtdoel
artillerie. De onveilige afstand is tot
14.000 meter.
i
J. Professor Nosco verwijderde zich
en smidje Verholen ging aan de ar
beid. Eerst onderzocht hij de hoofdlei
dingen, doch die waren allemaal in or
de. De fout zat dus binnen het huis en
niet daarbuiten. „Toch is er iets raars
aan de hand", mompelde de smid. „De
draden komen het huis binnen bij het
schakelbord, doch van dat bord is een
nieuwe draad afgetapt, die weer naar
buiten loopt. Kijk, daar verdwijnt hij
bij het kelderraampje. Maar waar zou
hij heengaan? Dat moet ik weten".
Hij opende het raampje en stak zijn
hoofd naar buiten.
„En, beste Zachie, zoek je soms iets?"
klonk toen de stem van de professor,
maar nu wel wat al te vriendelijk. On
middellijk vatte de smid zijn rolletje
op en grijnsde: „Da's ook toevallig, dat
je d'r net ankomt, geleerde, want ik
wou je net vragen waar deze leiding
naartoe gaat. iMisschien zit daar de
sluiting wel in".
„Ik denk van niet, Zachie", ant
woordde professor Nosco. „Die leiding
is namelijk gloednieuw. Ze verdwijnt
hier onder de grond en komt ginds in
mijn garage en laboratorium weer bo
ven".
De smid keek in de aangewezen rich
ting en ontwaarde een groot, garage
achtig bouwwerk, dat stevig afgesloten
was door een stalen schuifdeur en een
groot slot. „Zo zo zo en heb de
geleerde een mooie garaazien.zei
smidje Verholen bewonderend. „En heb
de geleerde dan misschien ook een
mooie auto?"
„Welnee, goed Zachie", lachte de
professor. „Ik bewaar daar mijn fiets,
mijn grasmaaimachine en nog wat an
der tuingereedschap. Voor mooie auto's
heb ik geen geld".
„Nou sta je me te bedotten
dacht de smid, want duidelijk afgete
kend in de natte aarde van het tuinpad
zag hij de sporen van autobanden staan,
die in de richting van de garage lie
pen.
Maar de professor merkte blijkbaar
waar de smid naar keek, want droog
voegde hij eraan toe: „Zo'n garage is
werkelijk heel gemakkelijk als men
vrienden op bezoek krijgt, die wél over
een auto beschikken. Die hoeft dan niet
in de regen buiten te blijven staan.
Maar ja, je keurig geharkte tuinpad
wordt er niet mooier door.
(wordt vervolgd)
Vrijdagavond 18 december wortd in
de Burgemeester De Koning-hal de
jaarlijkse demonstratieavond van de
Muziekschool Texel gegeven. Het pro
gramma omvat onder meer een zg. in
strumentenparade waarin de instru
menten waarop aan de school wordt
lesgegeven aan bod zullen komen. Naast
dit individuele werk treden ook de
koor-, fanfare-, orkest- en blokfluit
klassen op. Voor de avond zijn de ou
ders van de kinderen uitgenodigd als
mede het college van B. en W., het be
stuur van Cultureel Werk en de hoof
den van scholen. Ook andere geïnteres
seerden zijn welkom. Voor de avond
zijn speciale bussen ingelegd:
Zuid-Eierland, vertrek van o.l. school
om 18.45 uur, via de Postweg nara
Midden-Eierland, vanaf smederij Dros
om 18.45 uur, via de Postweg naar
Oosterend, vanaf de o.l. school om
19.10 uur naar De Waal, vanaf de vier
sprong om 19.15 uur naar Den Burg.
Uit De Koog vertrekt een bus om
18.45 uur vanaf de Lubertischool langs
de Pontweg via de Westerweg naar Den
Hoorn, vertrek vanaf de Jan Drijver-
school om 19.05 uur, vervolgens via de
Hoornderweg, Amaliaweg en de Schans
naar Oudeschild, vertrek om 19.15 uur
vanaf café Havenzicht naar Den Burg.
Bijverdicnste-advertenties
De waarschuwing ih de vorige krant
tegen de advertenties waarin bijver
diensten worden aangeboden, heeft
nogal wat reacties tot gevolg gehad.
Meerdere abonnees lieten weten dat ze
zich hebben laten beetnemen. Zo was er
iemand die zich gewend had tot de
firma Metalon te 's-Hertogenbosch. De
ze liet weten dat ƒ5,moet worden
gestort, hetgeen geschiedde. Daarop ar
riveerde een lijst van mogelijke werk
gevers plus een aanbod om tegen ƒ2,50
nog een ander boekje met adressen toe
te sturen. De betrokkene heeft laten
weten dat zij inplaats van adressen,
werk aangeboden wilde hebben en an
ders haar ƒ5,terug. Zij heeft hierop
geen reactie gehad.
Op verschillende plaatsen in de
Noordhollandse duinen zijn de laatste
tijd door werking van de bodem onder
invloed van de wind landmijnen aan de
oppervlakte gekomen. De marine heeft
al heel wat van dergelijk oorlogstuig
geruimd, maar het is te verwachten dat
nog meer te voorschijn zal komen. De
minister van binnenlandse zaken heeft
op dit gevaar geattendeerd en erop ge
wezen dat het publiek vreemde voor
werpen niet moet aanraken maar de
politie in kennis stellen.
Een verzoek om aan deze waarschu
wing bekendheid te geven bereikte
ook de gemeente Texel, hoewel hier de
laatste tijd geen mijnen e.d. tevoor
schijn zijn gekomen.
BEËDIGD
Door de voorzitter van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor Hol
lands Noorderkwartier te Alkmaar is
de heer P. Eelman te De Koog her be
ëdigd als taxateur in onroerende goede
ren en beëdigd als taxateur in meube
len, huisraad en bedrijfsinventaris.
GESLAAGD
De heren Hans Bakker en Wil Huizin-
ga, beiden uit Den Burg deden aan de
Pedagogische Academie te Den Helder
met gunstig gevolg examen voor het
einddiploma.
9. Op de boot heerste de drukte vóór
't vertrek. Plaatselijke functionarissen
waren er ten afscheid, de kapitein
stond op de brug ongeduldig te wachten
tot de laatste man van de loopplank af
was.
Een Rode Kruis-officier begroette
Mark en Mies. „O ja, komt u maar mee.
U hebt de hele dag de tijd om alles te
zien, dus ik zou zeggen: laten we éérst
maar even een kopje koffie drinken".
,Ik snak naar koffie" zei Mies. Even
later hoorden ze de fluit bassen.
„Even de lui gedag wuiven", zei Mark
Hangend over de reling, zwaaide hij
vrolijk naar de verslaggevers die op
een kluitje aan de kant stonden.
„Een fotograaf, waar is een foto
graaf!" riep Verkerk met zenuwachtig
gebaar. „De foto van de dag! Persmag
naat aan boord van Rode Kruisboot!"
.yDóchter van persmagnaat, bedoel
je", corrigeerde Pool en Mies lachtte:
„Zotte kerels".
.,'t Is een ras apart", zei Mark tevre
den. „Nou jongens, dag hoor!" Hij zag
Meskers al weg rennen. „Merkers heeft
een primeur!" lachte Verkerk nog,
maar hij was nauwelijks te verstaan.
De kade scheen te wijken, de boot zocht
het midden van de rivier.
Weldra zagen ze, de huizen en de
kloeke toren van Dordt verdwijnen.
„We varen", zei Mark overbodig.
„En onze koffie is koud natuurlijk",
wist Mies. Maar hun mentor bleek een
goed gastheer en had met de koffie
gewacht tot ze terug waren.
Langzamerhand kwam Mark op zijn
gemak. Hij maakte kennis met de leid
ster van deze tochten, een flinke, rus
tige vrouw, die zich door niets van de
wijs liet brengen, met de helpers en
helpsters van wie velen een week va
kantie offerden om de reis mee te ma
ken, die hen druk werk gaf, en met de
kok die hem inwijdde in de geheimen
van de keuken voor dit „dreivende zie
kenhuis".
Hij keek op zijn horloge. Anderhalf
uur was hij nu al aan boord. De tijd
vlóóg om. Waar was Mies?
Hij vond haar op het dek, met glas
afgeschoten en herschapen in een lig-
hal. Rijen witte bedden stonden hier.
Een enkele zieke, die lopen kon, zat in
een gemakkelijke stoel, een vrouw zat
in een nvalidewagentje. Het was rustig
en gezellig, radiomuziek speelde zacht.
Een grote motortanker voer voorbij, de
hele bemanning stond aan dek en wuif
de naar de Rode Kruis-boot.
„Dat is zo leuk", zei een vrouw in het
witte bed, waarnaast hij stond, „alle
mensen groeten ons".
„U hebt vast nog nooit zoveel mensen
gedag gezegd", glimlachtt Mark en zet
te zich ongenodigd op de stoel bij het
bed.
„O nee", zei de vrouw met een opge
wekte glimlach, „u moet niet vergeten
meneer, ik ben nu al tien jaar ziek. Ik
lig de hele dag op bed. We hebben een
klein tuintje en daar kijk ik maar naar
maar 's winters is er niet veel te zien,
dan alleen de vogels".
„U hebt dus niet veel vertier".
„Alles is vertier", zei de vrouw, „als
de dokter komt en de zuster. En de
krant. En de bakker, die drinkt altijd
een kopje koffie en dan hoor je nog es
wat. En ik krijg wel eens familie. O, het
is heus niet ongezellig".
Mark kreeg een vreemd gevoel in zijn
maagstreek. Daar lag deze vrouw, tien
jaren aan haar bed gekluisterd. En ze
vertelde vrolijk van de kleine genoe
gens, de dokter, de zuster, de bakker,
de vogels. Tien jaren in een ziekenka
mer, tien jaren kijken naar een klein
lapje tuin.
„Toch is dit weer iets heel anders,
nietwaar?" vroeg hij, en hij kende zijn
eigen stem nauwelijks.
„O menéér...." ze stokte even „Ik
weet niet wat ik er van zeggen moet.
Het is te véél.tevéél Ze zweeg
even, haar ogen dwaalden naar het pa
norama vóór hen. „Het is zo mooi, dat
water, en die steden.Ik was als kind
al invalide, ik ben maar één keer in
Amsterdam geweest, toen ik naar het
ziekenhuis moest. Dat was een mooie
tijd, meneer, daar denk ik nóg vaak
aan".
De mooiste tijd van haar leven, over
peinsde Mark. in het ziekenhuis.
„Maar hier. Je kunt het haast niet op.
Zoveel andere mensen. En de zusters,
en de dokter, en iedereen. En 's avonds
komen ze op bezoek, in iedere stad.
Kijk, die bloemen", ze wees op een bos
je bloemen naast het bed, „heb ik van
de kinderen gehad, die 's avonds kwa
men zingen. En er was eergisteren een
reuzenkrentebrood van alle bakkers. En
in Schoonhoven was het Schoonho
ven? Ik raak de kluts kwijt! Daar heeft
het muziekkorps 's avonds zo prachtig
gespeeld. En het laatste wat ze speelden
was.'k Wil U o God mijn dank be
talen dat heb ik toen maar zacht
jes meegezongen.
Mark slikte eens en zocht haastig
naar zijn pijp. Gelukkig kwam een in
wit geklede Rode Kruis-helpster juist
met een groot blad koffie aandragen.
„o worden we maar de hele dag ver
wend", lachte de vrouw in het bed.
„En dat duurt nog de hele week",
grapte de blonde helpster, „u wordt
totaal bedorven hier!"
Mark maakte van de gelegenheid ge
bruik om weg te komen. Hij zocht een
plekje om éven met zijn gedachten al
leen te zijn.
Maar toen hij op het achterdek kwam
hoorde hij daar al een vrolijke groet:
„Mogge meneertje.... en wat een
weertje!" Verwonderd staarde hij in
een paar vrolijke helblauwe ogen in een
gebruind gezond gelaat. Daar lag een
man, die men niet kon aanzien dat hij
patiënt was.
„Me hart gaat open en dicht", zei de
man tot Mark. „Vijftien jaar gevaren
Vieux
Plantiac
meneertje1, van Rotterdam naar Bazel
en van Arnhem naar Coblenz, enzo
voort. ik ken deze hele rivier als
m'n broekzak!"
De praatgrage varensgast vertelde
Mark z'n verhaal. De ziekte die hem de
baas geworden was, die hem hulpbe
hoevend had gemaakt, hem vasthield op
zijn bed. En nu.
„Het is of ik weer jongkerel ben",
zei hij.
„Nou we boffen d'r allemaal mee",
klonk de stem van een bleke man uit
het bed daarnaast, „want Maartens hier
kan de hele dag wel vertellen. We heb
ben de ooggetuige-verslaggever aan
boord hoor! Ik heb nooit zoveel van de
rivier geleerd als deze dagen!"
„Ach man", zei Maartens, „en ik ben
nog zóveel vergeten!"
„Kijk, daar gaat een Engels motor
jacht", waarschuwde een ander, die in
z'n scheerspiegel lag te kijken naar wat
achter zijn rug gebeurde. Mark zag nu
naast ieder bed het spiegeltje.
„Handig trucje meneer", zei Maartens
de voormalige schipper, ,,'t Eerste wat
we leren.van de zusters".
„Nou ja, 'n wonder", lachte de bleke
man, „spiegelkijken is vrouwen eigen".
„En de ijdelheid is de mannen
vreemd", klonk de vrolijke stem van de
scheepsmoeder, die naderbij gekomen
was. „Hier meneer Maartens, hoe lang
heeft ie werk vóór ie 's morgens gepikt
en gedreven is?"
„Nóóit langer dan twee uur", zei de
man met het spiegeltje effen en knip
oogde naar Mark, die ze met een hand-
wuif groette en met de scheepsmoeder
opliep.
,,'t Loopt allemaal zo lekker van
daag" zei ze, „met dat mooie weer. De
mensen zijn allemaal in het beste hu
meur, op een enkele uitzondering na
Zoals dat meisje daar", ze wees naar
een bed en Mark ontdekte tot zijn ver
bazing Mies, die ernaast zat en blijk
baar in druk gesprek gewikkeld was.
(wordt vervolgd)
