Cjrocn ^warts- Jexels in het hart.
Gemeenteraad nam ruim de tijd
goedkeuring begroting
voor
3 dagen
kerst-avondverkoop j
Appositie: Veel te optimistische troonrede
College van B en W verdeeld
lot van Sarasani
over
le KAMER DINSDAG AKKOORD
MET TOERISTENRELAST1NG?
W estdorp
Chantage van
\atuurmonunienten
Zaterdag 8 uur
dancing^.
„THE EVERPLAY'
P. C. Brandsen,
AFWEZIG
Raad is weer
verstaanbaar
Lijk van opvarende
TX 26 opgevist
Twee wethouders
voor stopzetting
Les in Texels dialect
School Zuid-Eierland kan
niet worden
gemist
FDAG 18 DECEMEBER 1970
fEXELSE
84e JAARGANG No. 8528
COURANT
gave N.V. v/h Langeveld De Roofl
stbus 11 - Den Burg, Texel Tel. 2741
Harry de Graaf, Keesomlaan 43, Den
tel. (02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
Verschijnt dinsdags en rrijdags
Bank: Nederl. Middenstandsbank; Coöp. Rail
fcisenbank; Amro-baok. Postgiro 652. Abonv
prys ƒ3,90 p. kw. -f 40 ct. incasso
Advert. 19 ct p\ mm. excl. 4o/t BTW
De gemeenteraad heeft dinsdagmiddag en -avond langdurig gediscussieerd
over de gemeentebegroting 1971 en het daarmee nauw verband houdende
investeringsplan voor de komende vijf jaar alsmede de beleidslijnen. De gemoe
deren raakten daarbij bepaald niet verhit. De begroting werd ongewijzigd
aangenomen; de toeristenbelasting kreeg geen steun van de Pakt-fractie, omdat
men het niet eens was met de vorm, die B. en VV. aan deze nieuwe heffing
willen geven. Het Pakt is van mening, dat de toeristenbelasting de vorm van
een doelheffing moet krijgen, dus een apart fonds, dat uitsluitend mag worden
aangesproken voor het bekostigen van toeristische investeringen. In het voor
stel van B. en VV. is de toeristenbelasting als gewone inkomstenpost in de
totale begroting opgenomen. Volgens het college maakte dat geen verschil
met een doelheffing, omdat de gemeente in de afgelopen jaren uit de gewone
middelen aanmerkelijk meer aan toeristische voorzieningen heeft uitgegeven
dan nu in de vorm van toeristenbelasting terugkomt. Dat was een oude kwestie
waarover de voorzitter, Mr. Sprenger, en de leider van de Pakt-factie, de heer
J. J. Westdorp, het niet eens werden.
De vergadering was bij uitzondering
middags. De raadsleden hadden dus
eer volop de tijd om uitvoerig van ge-
aerten te wisselen en dat deden ze
an ook. Het was half negen 's avonds
ien de bijeenkomst eindigde. En dan
as nog niet eens de rondvraag gehou-
♦♦fen Deze werd verschoven naar de vol-
:nde bijeenkomst, die al op dinsdag-
rond 22 december zal worden gehou-
m. De raad beleeft een drukke tijd.
Veel werk
Aan het begin van de behandeling
an de diverse op de begroting betrek
ing hebbende stukken bracht Mr.
prenger dank aan het gemeenteperso-
eel dat aan de samenstelling van die
ukken had meegewerkt. Dat was ge-
•urd in een spoedeisende situatie en
was in korte tijd veel werk verzet,
voorzitter deelde ook mee dat de
•rste kamer op 22 december bijeen
)mt om onder meer de nieuwe wet
t verruiming van het gemeentelijk
iastinggebied te behandelen. Het is
ze wet die de invoering van toeris-
nbelasting per 1 januari mogelijk
aakt. Zoals bekend is de Tweede Ka
ler reeds met de wet akkoord gegaan
verwacht mag worden dat het ont-
'erp ook in de eerste kamer geen
'eerstanden zal ondervinden. De heer
"estdorp, denkende aan de critieke po-
tieke situatie van dat moment (des
onds zou het debat over de loonmaat-
igelen van de regering worden gehou-
n), was er nog niet zo zeker van dat
t zou gaan zoals de voorzitter ver
achtte. Hij liet echter blijken het niet
zullen betreuren als de huidige re-
Makelaar-Taxateur in onroerende
goederen te Den Burg
van woensdag 23 tot
maandag 28 december 1970
gering zou vertrekken, al was dat wel
licht naar voor de gemeente Texel.
Te laat
De heer J. Zuidewind (VVD) stelde
vast dat de stukken met betrekking tot
de begroting veel te laat in het bezit
van de raadsleden waren gekomen. De
grote Thorbecke citerend toonde hij aan
dat het wettelijke plicht is dat de stuk
ken per 1 september behoren te zijn in
gediend, zodat voldoende gelegenheid
bestaat er zich in te verdiepen en even
tueel met alternatieven te komen.
Niet eerlijk
De heer M. Bakker Pzn. (Texels Be
lang) had er bezwaar tegen dat straat
belasting ook wordt geheven op land
bouwgronden. Hij argumenteerde dat
deze grond een kapitaalsgoed is dat
zonder arbeid geen waarde heeft. Hij
vond het niet eerlijk daarvan straatbe
lasting te heffen, wèl van de bebouwde
oppervlakte. Desnoods moest de straat
belasting van de bebouwde oppervlakte
maar verhoogd worden, maar de andere
grond moest vrij blijven. 'Maar', zo ver
onderstelde hij, „Ze zullen wel denken,
die boeren kunnen we makkelijk pak
ken"
De heer F. Standaart (Texels Belang)
betreurde het in zijn algemene be
schouwing op de begroting dat de toe
ristenbelasting geen echte bestem
mingsheffing wordt. Kritiek had hij op
de welstandscommissie; deze zou meer
rekening moeten houden niet de omge
ving waarin een bepaald bouwplan
wordt gerealiseerd. Hij toonde zich
voorstander van openheid bij het ge
meentelijk beleid en vond het daarom
een goed idee dat hearings worden ge
houden alvorens bestemmingsplannen
ter vizie worden gelegd. Hij verzocht
te blijven streven naar aardgas voor
Texel en gaf het idee in overweging om
ten behoeve van het publiek een ge
meentebegroting in beknopte populaire
vorm uit te geven.
Blij
De heer C. Timmer (ARP) was blij
met de toeristenbelasting zoals die per
1 januari kan worden geheven. Het is
in ieder geval een rechtvaardige rege
ling, zo constateerde hij Of het een be
stemmingsheffing wordt of niet, maak
te volgens hem in de praktijk niets uit.
Maar „om de heer Standaart gerust te
stellen" zou het misschien aanbeveling
verdienen een overzicht te geven van
toeristische investeringen van de afge
lopen jaren. Dan zou duidelijk zijn dat
enorme sommen aan het gemeentelijk
budget zijn onttrokken voor de ontwik
keling van het toerisme.
Een zeer uitvoerige beschouwing
weidde mej. A. G. Luijsterburg (CHU)
aan de begroting. Ze zei dat de CH-
fractie het juist vond dat B. en W. ook
dit jaar geen aanvullende uitkering uit
het gemeentefonds hebben willen vra
gen. De beleidsnota noemde zij een stuk
waarin wel ongeveer alles was ge
noemd dat ook haar fractie als urgent
beschouwt. Wat de bestrijding der mi
lieuvervuiling betreft mocht het niet
bij plannen blijven. Met veel vasthou
dendheid moest naar werkelijke resul
taten worden gestreefd. Veel lof zwaai
de zij toe aan de experimentele speel-
leerklas te De Koog. Er was geld voor
deze proef beschikbaar gesteld maar
spreekster betwijfelde of de waardering
zo groot is als het initiatief verdient.
Voor het nieuwe systeem is ruimte no
dig. Nu moet de gang van de school
dienst doen als aansluitlokaal. Dat is
op den duur een onhoudbare toestand
en op korte termijn moet gestreefd
worden naar een behoorlijk lokaaltje.
De bestaande verwarmingsinstallatie is
in ieder geval groot genoeg om deze
extra ruimte te verwarmen.
Bejaardenwerk
Zeer tevreden toonde mej. Luij ster
burg zich over de start van het Open
Bejaardenwerk op Texel. Toch heeft dit
de Sociale Dienst, waar in feite ook de'
touwtjes van deze nieuwe tak van
hulpverlening samenkomen, voor grote
problemen gezet. Aan Open Bejaarden
werk zit nu eenmaal meer vast dan al
leen maar wat vrijwilligsters. Zoiets
moet goed voorbereid en opgezet wor
den. Zonder een gefundeerde onder
grond en een goed lopende administra
tie is het nu nog bloeiene Open Be
jaardenwerk te vergelijken met een
kindje dat maar een paar jaar oud kan
worden. Niet alle betrokken vrijwillig
sters en vaste hulpen kunnen op den
duur medewerking blijven geven. Er
moet dan een dienst zijn die alles op
kaartsysteem heeft en de opengevallen
plaatsen tijdig kan bezetten. De gehol
pen bejaarden mogen niet de dupe wor
den van een „bevlieging van liefdadig
heid". Aan een uitbreiding van het
personeelsbeleid van de Sociale Dienst
zal met het oog hierop zeker moeten
worden gedacht en daar mag niet te
lang mee worden gewacht.
Meer geld voor sport
In de memorie van toelichting bij de
begroting van de Stichting Cultureel
Werk was het mej. Luijsterburg opge
vallen dat de sportverenigingen mede
door hun groeiende ledental een sub
sidieverhoging krijgen van 2500,
Spreekster vroeg zich af of (in het licht
B. en W. hebben de klachten
over de slechte verstaanbaarheid
op de publieke tribune niet naast
zich neergelegd. Bij wijze van
proef waren disdagmiddag in de
tribune vier luidsprekertjes aan
gebracht, die waren aangesloten
op de microfoon die voor de no
tulering wordt gebruikt. Het was
een hele verbetering die niet eens
veel geld heeft gekost.
Woensdag rond het middaguur heeft
de IJmuidense kotter IJM 118 'Gerdina'
op ongeveer veertig mijl ten westen van
Den Helder een lijk in de netten gekre
gen. Het werd later geïdentificeerd als
dat van de 26-jarige Gerard A. v. d.
Star uit Den Burg, schipper van de
kotter TX 26 „De tijd zal het leren"
die op 18 november j.l. is vergaan.
Om één uur woensdagmiddag ver
trok de reddingboot van Den Helder
naar de IJmuider kotter om 't lichaam
over te nemen. Om half zeven werd het
aan wal gebracht waarna indentificatie
volgde. Zekerheid verschafte de inscrip
tie in de trouwring. Na onderzoek door
de justitie is het lichaam aan de fami
lie overgedragen.
van de gemeentelijke bijdragen aan bv.
de bibliotheek en de muziekschool) of
daarmee de broodnodige betaalde lei
ding mogelijk wordt gemaakt. Zij vond
dat het tijd werd de gemeentelijke bij
drage zo hoog te stellen dat een ver
antwoorde" sportbeoefening mogelijk
wordt.
Mej. Luijsterburg vond dat de strand-
reiniging moet worden voortgezet en
uitgebreid. Er moet een tweede reini-
gingsmachine komen. Misschien kan dit
jaar, naast een royale bijdrage uit de
opbrengst van de toeristenbelasting, een
kleine bijdrage opgelegd worden aan al
degenen die meeprofiteren van een
stookolievrij strand. Het mag niet meer
voorkomen dat een groot bungalowcom
plex met een eigenaar op het vasteland
eenvoudig néé zegt als ook van hem
een bijdrage wordt gevraagd.
De das om
Een dorpshuis voor De Koog (als on
derdeel van de RST-kantine) noemde
mej. Luijsterburg een grote noodzaak
omdat juist De Koog hard bezig is
zichzelf geestelijk de das om te doen.
Het dorp moet, althans in de winter,
de gelegenheid krijgen zijn gezamenlijk
„dorp zijn" te beleven. In andere dor
pen is bewezen welk nut dergelijke
huizen hebben en als kern in de ge
meenschap een geweldige stimulans
kunnen betekenen voor het beoefenen
van gezamenlijke aktiviteiten. Het sei
zoen wordt ieder jaar langer en 't blijkt
steeds moeilijker om de mensen uit hun
kleine, enge „wereldje-van-geld-ver-
dienen" los te maken. Het ontbreken
van een ruimte waar de gemeenschaps
zin kan bloeien, zou op den duur fu
neste gevolgen hebben voor De Koog.
Optimistisch
De beschouwing van de heer P. Smit
(KVP) was zeer kort omdat, naar hij
zei, veel gras voor zijn voeten was weg
gemaaid. Hij vond de gemeentebegro
ting een weinig overtuigend stuk, dat
Binnen het college van Burgemeester
en Wethouders bestaat geen overeen
stemming over de vraag of de popboer
derij „Sarasani" op Texel kan worden
gehandhaafd. De burgemeester en wet
houder Joustra willen de beheerder nog
een kans geven om het beter te doen
dan in het afgelopen jaar, de wethou
ders Daalder en Dros achten het ver
trouwen beschaamd en vinden voort
zetting van de exploitatie niet verant
woord. De bevoegdheid om in deze een
beslissing te nemen berust bij de burge
meester persoonlijk. Naar verwacht
mag worden zal hij rekening houden
met het gevoelen van de gemeenteraad.
Bespreking van de kwestie staat dan
ook als punt 6 op de agenda van de
raadsvergadering van dinsdagmiddag
a.s.
Naar aanleiding van ingekomen rap
porten en mededelingen betreffende
Sarasani in 1970 hebben B en W. een
onderzoek ingesteld en de beheerder
gehoord. „Ons streven is erop gericht
geweest 'n oordeel te vormen op grond
van feiten", aldus het college. Daarbij
is gebleken dat reklame is gemaakt in
afwijking van de gemeente-afspraken
(buiten Texel). Er zijn verdovende mid
delen verkocht maar het is niet aange
toond dat dit is gebeurd met instem
ming van de beheerder. De keus van de
medewerkers is niet gelukkig geweest,
maar de beheerder heeft zijn aanspra
kelijkheid voor de daden van onderge
schikten niet ontkend.
B. en W. trekken de konklusie dat
het seizoen 1970 in diverse opzichten
een totaalindruk heeft achtergelaten,
die minder gunstig is dan die van vo
rige jaren, ook wat de neveneffekten
betreft. De vraag is in hoeverre dit is
terug te voeren tot de aansprakelijk
heid van de beheerder. Oveï deze vraag
zijn de meningen binnen 't college ver
deeld. De burgemeester en de heer Jou
stra menen dat weliswaar fouten ge
maakt zijn, maar dat wanbeheer niet
is aangetoond. Zij achten een waarschu
wing van pas, doch sluiting onnodig.
De beheerder moet kans krijgen het
beter te doen maar zal de naleving van
duidelijk geformuleerde voorwaarden
moeten waarborgen.
STRAATNAMEN
De twee geprojecteerde straten
in het bestemmingsplan Den Burg
zuid-oost (achter Bernhardlaan en
Schilderend) zullen Texelse vogel
namen krijgen. B. en W. hebben
voorgesteld de straten Lieuw-
straat en Tjakkerstraat te noe
men. Lieuw is de Texelse bena
ming voor scholekster en tjakker
voor merel. De direkteur van de
PTT te Den Helder is met deze
keuze niet erg ingenomen omdat
hij verwacht dat vooral niet-
Texelaars moeite zullen hebben
met de spelling wat tot onjuiste
adressering aanleiding zou kun
nen zijn.
B. en W. willen voor dit be
zwaar echter niet uit de weg gaan
en houden vast aan de Texelse
namen. Mogelijk zullen in de toe
komst nog meer nieuwe straten
Texelse vogelnamen krijgen. Er is
keuze genoeg: Tjerk (tureluur),
Stoar (visdiefje), kragemaker
(kemphaan), marei (grutto, wilster
(goudplevder). „Kragemaker"
komt waarschijnlijk niet in aan
merking omdat het teveel lijkt op
Wagemaker. De serie is nog uit te
breiden met andere dialect-woor
den die ontleend zijn aan de Tex
else folklore en de schapenhou
derij. Voor wie zich interesseert
voor het Texelse dialect zijn de
straatnaambordjes straks mooi
lesmateriaal want de vertaling
van elk woord wordt er steeds
bij vermeld.
De naam Lieuwstraat zal wor
den gegeven aan de oostelijk van
de Bernhardlaan geprojecteerde
straat die uitkomt op de Burdet-
straat; de naam Tjakkerstraat aan
de ten oosten van de hoek Schil-
derend-Bernhardlaan geprojec
teerde straat die uitkomt op de
Bernhardlaan.
op te optimistische gegevens was geba
seerd. Het tekort van ongeveer een ton
is in feite veel groter.
Dat was ook de mening van de heer
J. J Westdorp. De begroting gaf het
zelfde beeld te zien als vorig jaar. Voor
veel urgente voorzieningen ontbreekt
eenvoudig het benodigde geld. De toe
stand van wegen en straten is slecht en
gaat ieder jaar verder achteruit. De
heer Westdorp noemde de begroting
een minimum programma. Veel van
wat in het investeringsprogramma staat
had allang uitgevoerd moeten zijn maar
de financiële positie van de gemeente
staat dat niet toe. Bij goedkeuring van
deze posten zullen de dekkingsmiddelen
blijken te ontbreken. Wat mej. Luijster
burg in haar beschouwing aan verlan
gens uitte, was inderdaad allemaal no
dig maar dat kost veel geld. Het is niet
moeilijk te zeggen wat er allemaal moef
gebeuren maar dan moet je ook aange
ven op welke wijze dat betaald moet
worden. De beleidsnota 1971 vergeleek
(Zie verder pagina
Al jaren bedraagt het aantal leerlin
gen aan de o.l. school van Zuid Eier-
land minder dan 50, het wettelijk mi
nimum. Over 1970 werd de school door
gemiddeld 32 leerlingen bezocht, wat
ongeveer gelijk is aan de „stand" van
de afgelopen drie jaren. Om de school
te handhaven moet de gemeenteraad
bepalen dat de school met kan worden
gemist; anders zou tot opheffing moe
ten worden besloten. Met nadruk zij
vermeld dat dit een door de wet voor
geschreven formaliteit is. Het bestaan
van de school van Zuid Eerland loopt
geen gevaar. De school voorziet in een
behoefte hetgeen wordt afgeleid uit het
feit dat het merendeel der leerplichti
ge kinderen uit Zuid Eierland en omge
ving de school bezoekt, ondanks ver
schil in „richting" der ouders.
illlllllltf
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiHiiiiiiuniiiD
Van maandag 21 t/m woensdag 23 december mogen j
de winkels tot 's avonds 9 uur geopend zijn, evenals
op dinsdagmiddag 22 december.
Algemene Texelse Middenstandsvereniging
Winkeliersvereniging Den Burg. r
illllllllillllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUIIIIIIIIHHIIIIIIIilHItlllllllllllllliiliilillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHSl