Een vreemde vogel
de koekoek
VOGELS
wel en wee
AGENDA
Dros' Magazijn
Goënga s kroon supermarkt
DE NIEUWE LIJN
SAME TREKKERS
KOMT BIJ U
21
I*
door Andri J. Binsbergen
Programma concert
Wezentuin
Uitslag prijsvraag Athena
Ella Houwing eerste vrouw
met RMLS-diploma
Burgerlijke stand
Voor al uw KANTOORMEUBELENC^
SAME SHOW AGENDA
Derde blad Texelse Courant, vrijdag 16 juni 1972
,C
De redaktie ontving van de heer H. L.
J B ggen te De Bilt een brief, die
^-™in mij werd doorgestuurd, van de vol-
■nde inhoud: „Vorig jaar mei hebben
vanuit ons raam in „Tara" i(a.h.
louten Bakje") kunnen waarnemen
t een groot koekoeksjong door een
ierel werd grootgebracht. Nu valt het
ns op dat we, veel meer-dan andere ja-
t om en nabij het „Houten Bakje" de
oekoek horen roepen, ik kan wel zeg
en van de vroege ochtend tot de late
•ond. Mijn vraag is nu: zou dat de-
elfde koekoek kunnen zijn die dus in
e omgeving van z'n vroegere 'gekraak-
nest verblijft, of is dat zonder meer
en toevallige omstandigheid?"
Koekoeken zijn plaatstrouw
Het is heel goed mogelijk dat de koe-
oek die u dit jaar steeds hoort roepen
et merel-pleegkind van vorig jaar is.
oekoeken zijn nl. inderdaad plaats-
rouw, zoals o.a. op Texel is vastgesteld
oor nngonderzoek. In de Helgoland-
angkooien die in de Korvers Kooi
taan opgesteld heeft men reeds een
antal jaren flinke aantallen koekoeken
;unnen vangen en ringen. Veel van de
iringde vogels ving men later daar te
ug. Elders heeft men ook vastgesteld
at koekoeken naar de plaats terugkeren
aar ze geboren zijn. Dat houdt waar-
:hijnlijk verband met het feit dat ze
kaar de vogelsoort vinden waardoor ze
telf zijn grootgebracht. Dat vergt enige
ladere uitleg.
Vaste waardvogels
I Zoals bekend, is de koekoek een para-
let, in die zin dat hij zelf z'n eieren
piet uitbroedt, maar deze in nesten van
ingvogels legt. Zodra het jong geboren
kordt en dat is meestal eerder dan de
Ingen van de pleegouders (de broed-
Éuur is slechts 12 dagen, terwijl het uit-
Iroeden van zangvogel-eieren 14 dagen
lergt), werkt hij de eieren of jongen
gan zijn pleegouders het nest uit. Daar-
►or zal al het voedsel dat de meestal
kleinere zangvogels kunnen aandragen
loor het koekoeksjong zijn. Het merk
waardige nu is, dat het koekoeksei
Boorgaans sterk lijkt op de eieren van
Ide waardvogel. De kleuren zijn ook er
felijk, zodat ook het jong voorkeur ver-
iont voor de soort waardoor hij zelf is
Jpgevoed. Op Texel leggen de koekoe
ken bruin- of grijsachtige eieren, die
iet best passen bij graspiepers bijv.;
iraspiepers worden dan ook het meest
jgebruikt" door de Texelse koekoeken
jdoor 90°/o). Soms kom het wel eens voor
pat de koekoek geen nest van de 'eigen'
K>rt kan vinden en dan legt zij het ei
een nest van een andere soort, met
let risico echter dat het koekoeksei te
lterk als vreemd ervaren wordt en het
lest verlaten wordt. Een bruin koe-
loeksei past bijv. niet in het nest van
Jiet paapje dat blauwe eieren legt, maar
lel in het nest van een merel, die be-
laald geen gewone waardvogel is. De
>ortgebondenheid is zo sterk dat je de
Joekoeken in verschillende „stammen"
int indelen (aan de hand van de eie-
pn); graspieper-koekoeken, grasmus-
>ekoeken, paapjes-koekoeken enz.
[Een koekoekswijfje legt 16 tot 22 eie-
fen, in evenveel nesten. Uit het feit dat
(et aantal koekoeken toch niet sterk
ajgt blijkt wel dat het verliespercenta-
e groot is. Een groot aantal nesten met
^ekoekseieren wordt verlaten.
Veelmannerij
Merkwaardig is ook het feit dat de
>ekoek polyandries is, d.w.z. dat het
'ljfje er meerdere mannetjes op na
»udt. Overigens is de koekoek van de
■f Van Bruggen duidelijk een man
dje, want alleen de mannetjes roepen
ekoek De wijfjes brengen een gorge-
'd, lachend geluid voort, zoiets als
l"8a-ga-ga en bo-bo-bo-bo, en ook wel
en meer giegelend kwiekwiekwie. Er
in waarnemingen dat de mannetjes de
en zoeken en de wijfjes met hun
koek-geroep naar zich toe halen. Het
Jjfje legt dan het ei in het pleegnest
haalt er dan vaak 1 of 2 van de
leegouder-eieren uit om die elders te
'ten vallen. Vroeger werd algemeen
Ogenomen dat de koekoek het ei bui-
tsn het nest legde, en het dan in het
^1 deponeerde met de snavel, nu weet
ien dat de vogel het ei met de enigs-
ns uitstulpbare cloaka in het nest legt.
°ch schijnt ook de snavel-methode wel
te komen, bijv. als het ei uit
°°d? in het moeilijk toegankelijke
van een winterkoning of in een
kast wordt gelegd. Het ei van de
koeksjong in 3 weken al zo groot dat
het kan vliegen; een fantastische presta
tie, van die pleegouders bedoel ik!
Gehaat
Koekoeken worden vaak nagezeten
door zangvogels. Er wordt wel beweerd
dat ze dat uitlokken om zodoende de
vogels van het nest te kunnen krijgen
en er het eigen ei in te kunnen leggen.
Feit is ook dat ze iets weg hebben van
een roofvogel en alle zangvogels zitten
roofvogels achterna. Een oud volksge
loof is dat de koekoek 's winters ver
anderd in een sperwer; in dat geloof
werd men gesterkt door het feit dat de
koekoeken altijd plotseling allemaal
verdwenen zijn in de herfst, en dat net
in de tijd dat ook de sperwers in hun
wintergebieden in ons land aankomen.
Harige rupsen
Een roofvogelmenu heeft de koekoek
zeker niet. Hij voedt zich met allerlei
insekten en bij voorkeur met harige
rupsen, die maar weinig vogels lusten
(buiten de koekoek alleen de wielewaal
en de gaai). Koekoeken eten zelfs de
langharige rupsen van de beer vlinders;
de onverteerbare haren braken ze later
weer uit, verpakt in een dun vlies dat
van de maagwand loslaat. De koekoek
kunnen we dan ook een belangrijke re
gulator noemen, zoals we dat vroeger
pleegden te noemen; een nuttige vogel.
Dit nut vergoedt veel van de schade die
hij aan de zangvogels doet. Daar is trou
wens de natuur op berekend. Als één
vogel in zijn leven voor één nakomeling
zorgt, is dat in feite al genoeg. Veel
zangvogels broeden echter elk jaar twee
legsels samen zeker tien eieren uit.
Het is duidelijk dat de overgrote meer
derheid van het nakomelingschap tot
voedsel van andere dieren dient. Zo is
de natuur. Wreed noemen wij mensen
dat graag, maar was is wreed of wie is
wreed? De enige diersoort die uit pure
moordlust, voor de „sport", of uit haat
doodt en in staat is daarmee andere
diersoorten volledig uit te roeien is de
mens. In de natuur wordt alleen gedood
uit pure noodzaak. De koekoek nu is
één van die zeer bijzondere levensvor
men in de natuur, die de mens wreed
aandoet, maar in feite verbazingwek
kend vernuftig en interessant is.
Trek
De koekoeken trekken in de herfst in
zuidoostelijke richting weg naar tro
pisch Afrika en Azië, de oude vogels
doorgaans enkele weken eerder dan de
jongen. Toch weten de jongen het win
terkwartier te vinden en ook de weg te
rug naar het-plekje waar ze ter wereld
kwamen. Geen kwestie van leren, maar
Van een wat je zou kunnen noemen ge
programmeerd iets, van instinkt. De
koekoek is daarvan een typisch voor-
beeld.
Er valt over deze vogel nog veel meer
te vertellen. Bijv. dat er naast de gewo
ne grijze koekoeken ook roodbruine zijn
(altijd wijfjes). Op Texel kunnen we de
ze interessante vogels nog algemeen ho
ren en zien; hun aantal bedraagt tussen
de 50 en de 100.
in
Aanstaande zaterdag (5 uur) zal in de
Wezentuin een (vrij toegankelijk) con
cert worden gegeven door het Oud Beij-
erlands fanfare- en tamboerskorps-
„Harmonie". De korpsen staan resp.
onder leiding van dirigent Joost van
Beek en de heer P. van Hempel. Het te
brengen programma ziet er als volgt
uit:
Fanfarekorps:
1. Castell Coch (mars) Powell-de Rooy.
2. Man in the street, Pi Scheffer (fan-
tasie^ouverture).
3. The peanut vendor, Simons-Scheffer.
4. Josua (choral-Dixieland), Ken Roc-
card.
5. Longstreet Dixie, Lex-Abel.
6. Mary Poppins (selectie), R. M. Sher-
man-R. B. Sherman.
7. Pennsylvania 6-5000, Sigman-Gray-
Ham.
8. Alexanders Ragtime Band, i(mars),
Irvin Berlin-Molenaar.
9. Clubmars, Joost van Beek.
Tamboerskorps
1. Dynamic Contrats, J. Cammenga.
2. Binky marsen, A. van Veluwen.
3. Dancing Jimmy, Theo van Campen.
4 Marching trough Scotland, W. Laros.
5. Triomf door ritmiek I, S. Egkerts.
Aanstaande zondagavond zal in „Ca
sino" de tentoonstelling van werk van
de handwerk- en hobbyclub „Athena"
worden afgesloten met het bekendma
ken van de uitslagen van de prijsvra
gen, waaraan men heeft kunnen deel
nemen. Geraden kon worden hoeveel
het gewicht bedraagt van een der ten
toongestelde gipskabouters en hoeveel
uren aan een der werkstukken een
houten molen zijn besteed. De ver
schillende exposanten worden tevens
verzocht op de sluitingsavond de eigen
werkstukken uit de zaal te komen opha
len.
GESLAAGD
Voor het diploma Lagere Landbouw
school zijn 'in de afgelopen weken ge-
>-*■ '-ijii in uc aigciupcn werven ge-
«Koek is verhoudingsgewijs zeer klein, slaagd: Arno Bakker uit Den Hoorn,
gewicht ervan is slechts 3°/o van het Oor Burgman, Cor de Lugt, Peter Vee-
•naamsgewicht, terwijl een zangvogel- ger uit Den Burg, Jan List uit De Koog
doorgaans zo'n 9°/o van het gewicht en Fokke Jan de Visser uit de P.H. Pol-
11 de vogel weegt. Toch is het koe- der.
Op 5 juni slaagde te Alkmaar voor
het diploma Rijks Middelbare Land
bouwschool Ella Houwing (20) uit De
Koog. Zij is de eerste vrouwelijke ge
slaagde voor het RMLS-diploma. Tij
dens de openbare les, die ter afsluiting
van de opleiding werd gegeven, hield
zij een lezing over Texel. De inleiding
handelde voornamelijk over het in 1898
op Texel aangelegde staatsbos en de
daar omheen liggende natuurgebieden.
Ella Houwing gaat voorlopig werken
op een manége om de vergaarde kennis
aan de praktijk te toetsen.
van 7 tot en met 13 juni 1972
Geboren; Barry, zv. Cornells J. Betse-
ma en Neeltje Eelman; Eckard Dick, zv.
Gerrit C. Boot en Willie J. M. Jas; Jo
hanna, dv. Jan Beekman en Maria A.
van Rossum.
Overleden: Hendricus van Thienen,
oud 79 jaar, wonende te De Waal; Aal
tje Lap, wv. Lap, oud 94 jaar, wonende
te Den Burg.
ZON, MAAN EN HOOG WATER
De zon komt 18 juni op om 4.19 uur en
gaa onde rom 21.03 uur; 21 juni op om 4.19
uur en onder om 21.04 uur.
Maan: 18 juni E.K.; 26 juni V.M.
Hoog water ter rede van Oudeschild:
16 juni 12.05 en 17 juni 0.35 en 12.35;
18 juni 1.06 en 13.01; 19 juni 1.38 en 13.39;
20 juni 2.21 en 14.39; 21 juni 3.21 en 15.46;
22 juni 4.28 en 16.55; 23 juni 5.29 en 18.00;
24 juni 6.26 en 18.54.
Aan het strand is het ongeveer een uur eer
der hoog water.
Vrijdag 16 juni
Den Burg, 20.15 uur, jaarvergadering
Texelse Boys in hotel De Zwaan.
Den Burg, City theater, 20.00 uur,
„Le gendarme de Saint-Tropez"
Zomeravond voetbal
18.45 uur: r.v.v.c.-wigeko
20.00 uur: jonge agrariërs-f.c. kelder
De Koog, Badweg, hengelwedstrijd.
Zaterdag 17 juni
Den Burg, Wezentuin, 17.00 uur, concert
Oud Beijerlands fanfarekorps „Har
monie".
Zomeravond voetbal
14.00 uur: de zwaan-casino
Den Burg, City theater, 20.00 uur,
„In opdracht van de marine"
Zondag 18 juni
Eierland, Bethel, 19.30 uur, interkerke
lijke zangdienst.
Den Burg, zwembad, zwem- en polo
wedstrijden.
Den Hoorn, paal 9, 19.00 uur, strandloop
Den Burg, City theater, 15.00 uur,
„Le gendarme de Saint-Tropez"
Den Burg, City theater, 20.00 uur,
„In opdracht van de marine"
Maandag 19 juni
Den Burg, Groeneplaats, laatste lamme-
renmarkt.
Zomeravondvoetbal
18.45 uur: teso-de waal
20.00 uur: drijver-moerbeek
Den Burg, City theater, 20.00 uur,
„Le gendarme de Saint-Tropez"
Dinsdag 20 juni
Den Burg, S.V. Texel-terrein, sportdag
lagere scholen.
Den Burg, hotel „De Lindeboom-Texel",
20.00 uur, bridgedrive en voorlich
tingsbij eenkomset perevuurbestrij-
ding
Den Burg, 'tAsiel - Textant, 20.00 uur,
discussieavond met Niet Veken
Zomeravond voetbal
20.00 uur: w.g.g.d.-saniros
Den Burg, City theater, 20.00 uur,
„Gettin' straight"
Tot 18 juni
Den Burg, „Casino", 15.00 - 23.00 uur,
tentoonstelling handwerk- en hobby
club „Athena" uit Oudeschild.
Iedere maandagavond
Den Burg, gebouw Groent Kruis, 20.00 -
21.30 uur, openstelling informatiecen
trum en middelendepot NVSH.
Iedere woensdagmorgen
Den Burg, „Casino", 11.00 uur, bejaar-
dengymnastiek.
Iedere woensdagmiddag
Den Burg, Landbouwschool, 15.00 uur,
bejaardenzang.
Iedere vrijdagavond
Oosterend, „De Bijenkorf", 19.30 uur,
bijeenkomst modelbouwclub.
Iedere vrijdag en zaterdag
De Waal, Wagenmuseum, 14.00 - 17.00
uur open.
Iedere zaterdagmiddag
De Dennen, „Dennenoord", 16.00 uur,
trimmen in de Dennen.
Iedere dag
Den Burg, ,,'t Swarte Schaep", Koger-
straat 100, expositie Corrie Gottschal
en Frans Voskuil.
Den Burg, raadhuis, expositie van
beeldhouwwerk van Bé Thoden van
Velsen en schilderijen van Dick
Baauw.
NET IETS BETER Telefoon (02226) 252
500 gr. rollade 5,98
500 gr. schouderlappen 4,78
500 gr. magere lappen 5,98
250 gr. nasivlees 1,89
250 gr. hacheevlees 1,89
Gepaneerde schijven 89
150 gr. hamworst 98
100 gr. pekelvlees 98
100 gr. leverkaas 75
100 gr. boterhamworst en
100 gr. hamspek, samen 1,49
125 gr. paté 1,09
100 gr. tongworst 64
Alles eigen slacht en fabrikaat.
ALLEEN A.S. WOENSDAG
bij 500 gr. GEHAKT a 3,25
rol BESCHUIT voor 35 ct.
Kinderstrandset
emmer, zeef, gieter, schep enz. 2,49
Kinderspade 1,95
Kinderpuzzels, 300 stukjes 2,50
Rol Prince Fourré met noot 98
4 rollen autodrop 98
8x4 Deodorant spray,
van 8,70 voor 6,50
Amstel pils
24 flesjes voor 9,95
Liter Atracta sinas 69
500 gr. voordeelkoffie 3,19
Fles limonade 98
100 witte servetten 98
2 pak a 8 st. rondo's 1,00
Steek over naar de Kroon
altijd kwaliteit en voordeel.
i Beste Pa, als hier iets
voor U bij is, wilt U het even
J aankruisen
Bij voorbaat onze dank,
j Uw liefhebbende kind(eren)
Puzzel
Krantenbak
Spel
Lektuurmand
Modelbouwartikelen
Staande asbak
Portemonnee
Prullenmand
Portefeuille
Schemerlamp
Rijbewijsétui
Haardstel
Sleutelétui
Reproduktie
Diplomatentas
Jerrycan
Weekendtas
Tuinstoel
Horlogebandje
Visstoel
Aansteker
Luchtbed
After Shave
Barbegue
Pre Shave
Koeltas
Deodorant
Rookverdrijver
Zeep
Asbak
Kamétui
Sigarettendoos
Toilettas
Sigarendoos
Reisnécessaire
Tabakspot
Bierglazen
Pijpenrek
Borrelglazen
Barset
Thermosfles
Schenkkurk
Flessend rager
Kop en schotel
Flessenrek
Telefoonklapper
Geldkist
Schoenlepel
Eetcouvert
Zwaard
Sleepkabel
Boekensteunen
Autowasborstel
Briefopener
Gereedschapskist
Glas op verzilverde voet
P.S. Natuurlijk halen we het bij
Een show met
0 Deskundige informatie
0 Uitvoerige documentatie
0 Aantrekkelijke inruilcondities
met financierings-
mogelijkheden
0 Speciale attentie voor iedere
bezoeker
De SAME SHOW meer dan alleen een bezoek waard
EEN UNICUM ZO'N
SHOW VAN NIEUWE
TREKKERS DICHT
BIJ HUIS
maandag,
19 juni
CEBECO DEN BURG TEXEL
Aan ons bedrijf van 10.00 - 22.00 uur.
C CEBECO
NOORD-HOLLAND technische dlenstverlenlnfl
vestigingen te Binnenwtjzend teL 02286-232-Den Burg tel02220-2752
Hoofddorp tel.02503-7068-Punnerend tel.02990-3626-Slootck)rptel.02278-377
