AGENDA
VVV-subsidie
rubriek voor
LANDBOUW en VEETEELT
Provinciale
voorleeswedsirijd
geen Texels succes
00K IN OKTOBER
Ritmische gymnastiek
en dans van „Texelein"
Damesgymnastiek
in De Koog
Waarom
diepgrondbewerking
Raadsvergadering
VERVOLG VAN PAG. 1
NIET TE GELOVEN J
t „DE BEEREKUIL"
Een nieuw voedergewas
't Amateurtje brengt klo
Bejaardentocht
OihIci' rrdnMic
Dinsdagmiddag werd in het Wijkcen
trum „Overdie" te Alkmaar de provin
ciale finale van de voorleeswedstrijd
gehouden. Hieraan deden twee Texelse
meisjes mee: Annette Duiven (12) uit
Den Hoorn en Annemarie Bakker (11)
uit De Koog. Beide meisjes eindigden
tamelijk laag in de eindrangschikking.
Vorige week donderdag was in de bi
bliotheek te Den Burg de voorronde ge
houden. De twee beste deelnemers
mochten naar Alkmaar. Annette en An
nemarie waren toen de besten, maar in
Alkmaar eindigden ze niet zo hoog.
De jury, bestaande uit 5 volwassenen
die allen iets met boeken en onderwijs
te maken hadden en 5 kinderen die tij
dens de voorronden geselekteerd waren,
lette op veel aspekten van het voorle
zen. De uitspraak, de intonatie, de arti-
kulatie, het juiste gebruik van leespau-
zes, het leestempo en de totaalindruk
waren de voornaamste kriteria.
Dinsdagmiddag deden 24 kinderen
mee. Het was een langdurige en span
nende aangelegenheid. Iedereen mocht
4 minuten lezen. De winnaar kreeg 126
punten, de laagste 101. Annemarie Bak
ker had 112% punt (10e) en Annette
Duiven 104. Op de foto, gemaakt tijdens
de wedstrijd, links Annette en rechts
Annemarie.
Vrijdag 29 september
Den Burg, Burgemeester De Koninghal,
20.00 uur, voorstelling van theater
werkgroep „Perspekt": ,.Het Pagani-
ni-syndroom".
Zaterdag 30 september
Den Burg, City theater, 20.00 uur,
„Von Ryans Expresstrein".
Zondag 1 oktober
Den Burg, City theater, 15.00 uur,
„Winnetou, het grote opperhoofd".
Den Burg, City theater, 20.00 uur,
,,Von Ryans Expresstrein".
Maandag 2 oktober
Den Burg, City theater, 20.00 uur,
,,Von Ryans Expresstrein".
Den Burg, ,,'tAsiel", 20.00 uur, Textant,
keramiek en mime-cabaret.
Dinsdag 3 oktober
Den Burg, hotel ,,De Oranjeboom", 14.00
uur, receptie K.I. vereniging.
Den Burg, ,,'tAsiel", 20.00 uur, Textant,
discussiegroep.
Iedere vrijdagavond
Oosterend, ,,De Bijenkorf", 19.30 uur,
bijeenkomst modelbouwclub.
Iedere maandagavond
Den Burg, gebouw Groene Kruis, 20.00 -
21.30 uur openstelling informatiecen
trum en middelendepot NVSH.
Iedere dinsdagavond
Den Burg, café-bar 'Olympic', 19 45 uur,
schaken en dammen.
Galerie ,,'t Swarte Schoep"
Den Burg, Kogerstraat 100, tot en met
1 oktober aquarellen, schilderijen en
collages van Ton van Kesteren.
Openingstijden: iedere dag 10.00 -
21.00 uur en zondags 14.00 - 18.00 uur.
Bij brand bellen: (02220) 2066.
Jack Coleti
magic-entertainer
(vervolg van pagina 1)
de VVV betaalt. In vergelijking daar
mee is de gemeentelijke bijdrage maar
heel bescheiden. In ieder geval schiet
het bedrijfsleven niet tekort.
Het werken met procenten werd door
wethouder J. Daalder juist als zeer
gunstig gekenschetst. Om meer subsidie
te kunnen krijgen moet de VW eerst
meer contributiegeld van zijn leden zien
te krijgen. Ook Daalder vond dat de
WV en in het bijzonder de direkteur
een belangrijk stuk openbaar werk ver
richt.
Algemeen belang
Volgens wethouder J. C. Dros kwam
financiële steun aan de WV praktisch
neer op het dienen van het algemene
Texelse belang. „Negentig procent van
de Texelaars houdt gasten of profiteert
op een andere manier van het toeris
me".
Mej. Luijsterburg bleek nu toch geen
tegenstandster te zijn van extra subsi
die. ,,Ik ben niet tegen, maar vindt al
leen dat de WV de uitgaven moet af
stemmen op de inkomsten. Zo kunnen
we niet doorgaan". Daarna werd het
voorstel in stemming gebracht, met het
reeds genoemde resultaat.
Zes oktober gaan de lessen van rit
mische gymnastiek en dansgroep „Texe
lein" weer van start. Iedere vrijdagmid
dag 4.30 uur begint men met de aller
kleinsten (vanaf 2% jaar). De ouderen,
tot en met de volwassenen, zullen naar
leeftijd in groepen ingedeeld worden.
Belangstellenden kunnen zich opgeven
bij Hinda Kucsmirak, Amstelveld 17 in
Amsterdam (tel. 020-64528).
De groep bestaat nu 12 jaar. „Texe
lein" wil tijdens het komende seizoen
een uitvoering geven. Hiertoe wordt het
initiatief van de leden zoveel mogelijk
gestimuleerd. Iedereen mag zelf band
opnamen van geschikte muziek meene
men. De lessen worden gegeven in kleu
terschool „De Woelige Hoek" te Den
Burg.
DE KOOG Ingaand vrijdag 6 okto
ber, 's middags twee uur, v/il het da-
mesgymnastiekgroepje weer wekelijks
oefenen in De Kaaps-nol. Ook deze win
ter berust de leiding bij de heer H.
Brusselaar. Dames die willen meedoen
moeten zich tevoren opgeven bij mevr.
Veldman, Badweg, telefoon (02228) 208.
Zoals we reeds eerder hebben ver
meld wordt er ook dit jaar weer een
oppervlakte grond op ons eiland be
werkt met de mengrotor van de Ned.
Heidemij. Op dit moment wordt er ge
werkt op het bedrijf van de heer A.
Dros Bzn., „De Volharding". Als het
aantal gegadigden niet groter rwordt
dan op dit moment het geval is zal na
het karwei op het bedrijf van Dros nog
op twee bedrijven in polder Het Noor
den en één bedrijf in de omgeving vah
Den Hoorn worden gewerkt.
Gezien de resultaten van deze bewer
king rekenden en hoopten we er op, dat
het aantal deelnemers nog wat groter
zou iworden. We menen nl. wel te mogen
vaststellen, dat van de diepgrondbewer-
kingen, die tot nu toe op Texel zijn uit
gevoerd, die met de mengrotor het
meest succesvol is. We hebben aanlei
ding om er op te gaan rekenen, dat ook
in minder droge jaren de diepgrondbe
werking met de mengrotor voor een
aantal gewassen een opbrengstverho
ging zal opleveren. Zo vertelde ons één
van de akkerbouwers m polder Eier-
land, dat de zomergerst op een perceel
dat enkele jaren geleden met de meng
rotor is bewerkt een opbrengst had ge
geven, die 1000 kg per bunder hoger lag
dan van vergelijkbare niet bewerkte
percelen. Toch was geen zichtbare
droogtesohade opgetreden.
Oorzaak
Hoe komt het, dat door een diep
grondbewerking de kans op droogte-
schade verdwijnt of veel minder wordt?
We kunnen de vraag ook zo stellen:
„Hoe komt het, dat de wortels van de
planten op droogtegevoelige grond vóór
de bewerking niet dieper gaan dan bijv.
30 cm, en na de bewerking wel tot 100
cm diep gaan?"
Wij hebben daarover in het verleden
wel theoriën ontwikkeld, die achteraf
niet juist blijken te zijn. Bijv. deze
theorie: In de schrale ondergrond is
voor de planten niets te halen en daar
om gaan de wortels niet dieper dan de
bouwvoor. Wanneer je maar wat teel
aarde naar beneden bracht zouden de
wortels die teelaarde wel opzoeken. Dat
betekende dan tevens, dat de wortels
de beschikking kregen over het grond
water. Deze theorie was in hoofdzaak
gebaseerd op het feit, dat de drainreek-
Sen en andere plaatsen, waar de grond
gemengd was de gewassen niet ver
droogden. Op deze plaatsen was immers
door de bewerking teelaarde naar be
neden gebracht.
Onze theorie blijkt achteraf een le-
ken-hheorie te zijn geweest. Deskundi
gen hebben ons later verteld en dit ook
aangetoond, dat de diepere beworteling
na een diepgrondbewerking niet in de
eerste plaats te daniken is aan het naar
beneden brengen van een deel van de
bouwvoor, maar in de eerste plaats te
danken is aan de „losheid" van de
grond. In een niet diepbewerkte grond
kunnen de wortels de enorme weerstand
van het onbewerkte zand onder de
bouwvoor ni,et oveitwinnen. Die weer
stand is nl. vele malen groter dan de
weerstand, die de wortels in de steeds
opnieuw bewerkte bouwvoor ondervin
den.
Dat de iwortels het water heel diep
kunnen weghalen is dit jaar wel duide
lijk gebleken op percelen van de heer
C. J. Kikker m (het Hoornder Nieuw-
land. Dit voorheen zeer droogtegevoe
lige perceel is in de zomer van 1971 met
de mengrotor bewerkt. Er was op dit
perceel op de voor de mengrotor be
reikbare diepte praktisch geen klei of
zavel aanwezig, zodat de grond ook na
iedere avond in
toeristische voorzieningen te bekostigen.
Texel is, blijkens de tweede nota op de
ruimtelijke ordening, door de regering
aangewezen tot verblijfsgebied. Het is
dan ook logisch dat de centrale overheid
voor de middelen zorgt om de daaraan
verbonden kosten te dekken. De heer
Zuidewind vond het onjuist dat B. en
W. bij het noemen van de doeleinden
waaraan het geld besteed zal worden
posten hebben uitgetrokken voor voor
zieningen die nog helemaal niet aan de
orde zijn, zoals het recreatiebos bij De
Cocksdorp en de jachthaven te Oude-
schild „Als we alleen een begrotings
tekort willen dekken komt het niet te-
pas geld te reserveren voor uitgaven
waarvan nog niets bekend is. Er moet
primair aandacht zijn voor slechtweer-.
voorzieningen. Wat dat betreft heeft
Texel veel te weinig te bieden".
Geen medelijden
De heer P. Smit sloot zich volledig
aan bij de visie van B. en W. Hij ge
loofde niet dat de belasting zodanig
ten koste zou gaan van de bestedingen
op Texel dat men medelijden met de
middenstand zou moeten hebben. Het
is goed ook rekening te houden met de
eigen inwoners die anders voor alle
toeristische lasten zouden moeten op
draaien. Met instelling van een commis
sie die zich met de besteding van de
gelden bezighoudt kon de heer Smit wel
akkoord gaan maar zo'n commissie zou
het niet makkelijk krijgen. Het is bijv.
moeilijk een keus te maken tussen ver
breding van de Postweg en strandrei-
niging. Alles kan niet ineens.
Mr. Sprenger ging in op de diverse
gemaakte opmerkingen. Hij vond dat
ook in de kleinere bedrijven de toeris
tenbelasting niet als iets verschrikke
lijks ervaren kan zijn. Met ontduiking
valt het erg mee. Er is zelfs royaler
meegewerkt door de exploitanten dan
men had verwacht; dat geldt ook voor
de kleine particuliere verhuurders. Voor
het innen van belasting van dagtoeris
ten zien B. en W. geen mogelijkheid.
Dat men bij het noemen van bestedin
gen vooruitloopt op de begrotingsbe
handeling, is waar. Maar uitstel is ook
niet mogelijk want dan zou de begro
ting niet voor 1 januari a.s. zijn goed
gekeurd wat o.m. zou betekenen dat
van hogere woonforensenbelasting geen
sprake is. Tot de heer Weijdt zei Mr.
Sprenger dat niet meer belasting moet
worden geheven dan strikt noodzakelijk
is. Als op Texel het hoogste tarief van
het land zou gelden heeft dat een on
gunstige, moeilijk te peilen invloed.
De voorzieningen waaraan B. en W.
het geld willen uitgeven in 1973 zijn
wel degelijk aan de orde. Als er nu niet
aan wordt gewerkt komt Texel achter
op. Juist door deze aanpak wordt gepro
beerd ruimte te scheppen voor het cre-
ëeren van slechtweerakkommodatie.
Tweeslachtigheid
De heer Westdorp beschuldigde de ge
meenteraad van tweeslachtigheid. Als
het waar is dat de overheid onvoldoen
de middelen beschikbaar stelt om de
door het toerisme veroorzaakte lasten
te dekken, had de raad geen sluitende
begroting moeten goedkeuren. De heer
Westdorp maakte deze opmerking naar
aanleidirig van de mededeling dat veel
Texels gemeenschapsgeld voor het toe
risme moet worden uitgegeven. Als
steun van de overheid nodig is, zal dat
straks uit de nieuwe begroting moeten
blijken.
De nieuwe verordening op de heffing
van toeristenbelasting alsmede die voor
de woonforensenbelasting (waar hele
maal niet over was gediscussieerd) werd
tenslotte zonder stemming aangenomen.
de befwerking een zuivere zandgrond is
gebleven.
Op dit perceel zijn dit voorjaar bieten
gezaaid. Vóór de bewerking zou dit een
bijna „roekeloze" daad zijn geweest. De
kans, dat de bieten zouden verdrogen
was dan nl. wel buitengewoon groot ge
weest. We kunnen er zeker van zijn, dat
als dit perceel geen diepgrondbewerking
had gehad, de bieten in de 2e helft van
augustus en de eerste week van septem
ber dag en nacht „voor pampus" had
den gelegen. Nu was er geen bewijs van
droogte te vinden.
Een waterstandsbuis, die dit voorjaar
op een perceel was geplaatst gaf aan,
dat de grondwaterstand in de droge pe
riode op een diepte van meer dan 1.60
meter beneden het maaiveld lag. Door
de diepgrondbewerking zijn de bieten
wortels er zelfs in geslaagd dit zeer diep
gelegen grondwater te gebruiken.
Uit het voorgaande zou u de kon'klu-
sie kunnen trekken, dat het er dus niet
toe doet op welke wijze de grond wordt
los gemaakt. Als de grond los is zoeken
immers de /wortels he vocht wel op.
Deze konklusie is te haastig. Voor het
eerste moment zal het mogelijk niet veel
uitmaken op welke wijze het los maken
van de grond gebeurt. We moeten er
eohter wel op rekenen, dat het in stand
houden van de losheid wel afhankelijk
zal zijn van de wijze, waarop de bewer
king is uitgevoerd.
Bij 'het eenvoudig los maken van de
grond zonder dat de geslaagdheid van
de grond verandert is de kans, dat de
grond weer spoedig in elkaar zakt erg
groot. Als een menging van de bouw
voor met zand onder de bouwvoor en
klei of zavel uit de ondergrond kan
worden bereikt zal de losheid van de
grond veel langer blijven bestaan. Voor
al een menging van de bouiwvoor met
klei of zavel is van groot belang. Onder
invloed van natte of droge perioden
gaat klei of zavel zwellen of inkrimpen
en dit werkt er aan mee, dat de grond
los blijft.
Houden we een zuiver zandprofiel,
dan zal vooral de laag grond onder de
bouwvoor weer vrij gemakkelijk in el
kaar zakken. Deze laag ondervindt de
gevolgen van bewerkingen met zware
werktuigen, maar mist het regelmatig
los maken door de grondbewerkingen,
zoals de bouwvoor die krijgt.
Door onderzoek bevestigd
Op een aantal diepbewerkte percelen
lis dit jaar onderzoek verricht betreffen
de de weersand van de grond in de di
verse lagen en de beworteling van het
gewas. De uitwerking van de resultaten
van dit onderzoek zal nog wel enige tijd
vergen.
We kunnen nu eohter al zeggen, dat
op enkele percelen blijkt, dat de grond
laag onder de bouw inderdaad een gro
tere vastheid heeft dan de bouwvoor en
ook groter dan de laag van 50-110 cm.
Het vermoeden bestaat, dat de bewer
king met zware werktuigen hierop in
vloed heeft. Om de grond voldoende los
te houden zal mogelijk om de paar jaar
naast ploegen een woelbewerking no
dig zijn.
Uit het wortelonderzoek blijkt, dat in
diverse gevallen ook de ontwikkeling
van de wortels in de vaste laag minder
is. In gevallen waarin vanaf het maai
veld tot de bewerkingsdiepte van 110
cm de grond voldoende los is vindt men
in deze hele grondlaag een uitgebreid
wortelstelsel. De grond 'is hier doorwor-
teld tot een diepte van 110 cm en dieper.
In 1971 werd in ons gebied een op
pervlakte van plm. 3 ha snijmais ver
bouwd. Voor Texel was dit een volko
men nieuw gewas. In het zuiden en het
oosten van ons land was de teelt van
snijmais al eerder op gang gekomen.
Eerlijk gezegd hadden we van deze
teelt voor ons gebied niet te veel ver
wachting. Mais is altijd een gewas ge
weest, dat zich vooral thuis voelde in
streken met 'n mild klimaat. En wat de
„mildheid" betreft liggen het zuiden en
oosten van ons land duidelijk voor bij
de Waddeneilanden.
De kwekers van nieuwe gewassen
hebben er zich echter op toegelegd ras
sen te kweken, die beter geschikt zijn
voor streken met een klimaat, dat onge
schikt was voor de oorspronkelijke
maisrassen. Ze zijn daarin al een heel
stuk geslaagd.
Flinke uitbreiding
in ons gebied
Hoewel de ervaringen in 1971 zeker
niet zo waren, dat de landbouwvoorlich
ting z'n best heeft gedaan om de opper
vlakte sterk uit te breiden is er toch
een flinke uitbreiding gekomen. We
schatten de oppervlakte snijmais op ons
eiland dit jaar op plm. 25 ha. Deze op
pervlakte is verdeeld over een tiental
bedrijven.
Het zijn vooral bedrijven, waar men
zich met de stierenmesterij bezig houdt.
We mogen met zeggen, dat het mesten
van stieren alleen mogelijk is met snij
mais, maar kunnen wel vaststellen, dat
mais voor het mesten van rundvee een
uitstekend voer is. De ervaringen in het
oosten van ons land hebben dit duide
lijk bewezen.
Als een zeer aantrekkelijk punt van
de maisteelt kan worden genoemd het
feit, dat deze teelt van de veehouder
zeer weinig arbeid vraagtf Het zaaien,
de onkruidbestrijding en het oogsten
is een taak voor de loonwerker.
Een goed gewas mais levert een hoe
veelheid zetmeelwaarde, die hoger is
dan van eenzelfde oppervlakte grasland.
Wil men de jaaropbrengst van één hec
tare grasland echter verwerken tot hooi
en/of kuilgras, dan vraagt dit van de
veehouder veel meer arbeid.
Bovendien is het risico van verlies
van voederwaarde door broei of schim-
DE WAAL De toneelverenigk
Amateurtje" te De Waal heeft de k]
„De dolle mina's" in studie genomen
data van opvoering zijn de zaterdj
18 en 25 november, aanvang 20.00
in „De Wielewaal".
DEN HOORN De Hoornder beji
den die zich voor de tocht van a.&
terdag hebben opgegeven zullen
streeks één uur 's middags door de
van huis worden afgehaald. Deelnej
van buiten Den Hoorn die niet overi
voer beschikken worden ook afgek
als ze zich tevoren opgeven bij dei
A. v. d. Gaag, Klif. De bejaarde^
zal 's avonds worden besloten met
aroodmaaltijd in „De Waldhoorn"
mei bij een snijmaiskuil veel kle
dan bij hooi en kuilgras. Ingekq
snijmais levert een zeer smakelijk:
dukt, dat zowel door jong runi
melkvee als mestvee graag wordt q
nomen.
Snijmais staat er goed voor
De stand van de 25 ha snijmais op
eiland is over het algemeen goed
zijn in die mening gesterkt nadat
de afgelopen week diverse pera
snijmais in het oosten van ons landh
ben gezien. De stand van de snij:
is op Texel in de meeste gevallen rt
Ier dan in het oosten. Wat de massa
treft kunnen we dan ook zeker mes
men met de gebieden, maar men a
kele jaren snijmais verbouwt.
Wel hebben we kunnen konstate
dat de ontwikkeling van de mais ia
oosten vóór is bij die op ons eiland
kon worden gekonkludeerd uit het'
dat de maiskorrels in het oosten dj
lijk in het stadium van de geelklea
waren, terwijl in ons gebied de kon
voor het grootste deel nog wit zijn.
Voor een goed slot van de maisti
is het zeker voor ons eiland nog'
groot belang,, dat we nog enkele wa
zonnig, droog weer met temperat:
boven 15 graden krijgen. Dat g
vooral dit jaar. In het begin van
groeiseizoen heeft de mais door hei
gunstige weer duidelijk een achterst
opgelopen.
Wanneer dit goede slot er komtj
de maisteelt op Texel zeker uitbreij
De teelt zal dan niet tot de bediij
met mestvee beperkt blijven. Wi
schijnlijk gaan bedrijven met meli
in het winterrantsoen de bieten en x
appelen dan vervangen door snijmaii
Het ligt in onze bedoeling om ia
herfst en winter gegevens te vera:
len over de opbrengst en de voeden
opdat we het volgend voorjaar i
eventuele belangstellenden hierover
formaties kunnen geven.
WEEKENDDIENSTEN ARTSEN
van zaterdagmorgen 8 uur tot
maandagmorgen 8 uur
Uitsluitend voor spoedgevallen
Dokter A. VAN LOON, Den
telefoon (02220) 2016.
GROENE KRUIS
van vrijdagavond 24.00 uur tot
maandagmiddag 13.00 uur
Zr. HOL, Den Burg, tel. (02220) 31
DIERENARTSEN
van vrijdagmiddag 18.00 uur
maandagmorgen 8 uur
L. F. DEN HOUTER, Den Burg. tele*
(02220) 2527.
NOODSLACHTINGEN
Voor noodslachtingen in de pen
30 september tot en met 6 oktd
tel. 2182, b.g.g. telefoon 2406.
CONSULTATIEBUREAU VOOB
ZUIGELINGEN
De zuigelingen, die aan de beurt i
worden op het bureau verwacht op
tijden, dat hun eigen huisarts zitt
heeft. Deze tijden zijn ïls volgt
Dokter Seegers heeft vakantie.
Dokter Van Loon, woensdag 3 oktci
om 13.00 uur.
Dokter Coutinho, woensdag 3 oktol
om 15.00 uur.
R.K. KERKDIENSTEN
weekend 30 sept, en 1 oktober 19ÏJ
Den Burg: zaterdag 19.30 uur
zondag 8.30 en 10.30 uur
De Koog: zondag 9.30 uur
Oudeschild: zaterdag 19.00 uur
zondag 19.00 uur
Den Hoorn: zondag 10.45 uur
De Cocksdorp: zaterdag 19.30 uur
zondag 9.15 uur
Oosterend: zondag 10.45 uur
PROTESTANTSE KERKDIENST^
Zondag 1 oktober 1972
HERVORMDE GEMEENTEN
Den Burg, 10.00 uur, ds. Mulder
Israëlzondag
De Cocksdorp 10 uur Eerw. heer
Loerakker. Vredeszondag, coflf
voor Kerk en Israël
Den Hoorn 10 uur ds. Waardenburg
H Avondmaal
De Koog 19.30 uur ds. Waardenbuif
H Avondmaal
De Waal 10.00 uur Eerw. heer Vel$
Oosterend 9.30 uur ds. De Gier,
collecte Kerk en Israël
Kinderoppas in „De Bijenkorf".
Oudesdhild 11.00 uur ds. De Gier
collecte Keilk en Israël
GEREFORMEERDE KERK
Den Burg 10.00 uur ds. Kruithof
viering H. Avondmaal
19.00 uur ds. Kruithof
viering H. Avondmaal
Oosterend 10.00 uur ds. Douiwes
19.30 uur ds. Douwes
GEREFORMEERDE GEMEENTE
Oosterend 10.00 en 16.00 uur dienst
Woensdag 4 oktoberl972
Oosterend 19.00 u. ds. M. J. van Gek
uit Enkhu-i
DOOPSGEZINDE GEMEENTE
Den Burg 10 uur Gezinsdienst
Kerkbusje 'Den Hoorn
