")ok Texelaars steeds minder naar de bioscoop
Ondergang
dreigt voor
City Theater
Texels Bioscoop-Theater
(i
Openrngs-Voorstelling
„De Lachende
Luitenant"
m&Mm
GuxlMmAnmuti
(Ein Walzertraum)
Prijzen der plaatsen:
2e rang 40 et. Ie rang 60 et
Baleon f t00.
Mej. R. Pen:
Waar zitten toch
al die mensen?'
j J&'. - v -
DEN BURG
K. PEN
op Woensdag a.s. 11-2-4,30 uur
voor de schooljeugd van heel Texel.
Toegang vrij
Op Vrijdag en Zondag a.s
Verder schitterend
bijprogramma.
AANVANG 8 UUR.
ELECTR0HUIS
Burgerlijke stand
Ruilbeurs in „Paardenstal"
Tweede blad Texelse Courant, vrijdag 6 oktober 1972
^Isnel fietst een jongetje door
Hogerstraat. Op het plein voor
t City-theater smijt hij zijn
wiel op de stenen, struikelt de
jscoop binnen, betaalt hijgend
n kaartje en gaat twintig minu-
over tijd naar „Tarzan de ko-
ig van het oerwoud" zitten kij-
n, Is de animo voor de bioscoop
ijd zo groot? In het theater
ijkt dat slechts 50 kinderen de
retelling bezoeken. Mej. R.
i, eigenaresse en exploitante
n het City-theater schudt moe-
iloos het hoofd. „Het kan weer
st uit", zegt ze, „dit is toch
its. Met 50 man publiek komt
h film er nooit uit".
las ;0 is het de laatste jaren steeds. Een
Ie bioscoopzaal 349 plaatsen is
v n zeldzaam verschijnsel geworden,
bedrijf is al lang niet meer renda-
en het is dan ook zeer de vraag of
in 1932 opgerichte bioscoop zijn veer-
arig bestaan zal halen. Dat is een
tber beeld, tien jaar na de ingebruik-
mng van het nieuwe theater dat een
ats vond achter de monumentale ge-
van het voormalige logement „De
guide Kikkert". Nee, dan was de
nming in 1933 heel anders. In sep-
iber van dat jaar begon de heer K.
i met zijn bioscoop in de toen juist
eed gekomen zaal achter hotel „De
njeboom". Bij wijze van openings-
ïtwerd een voorstelling gegeven die
ir de Texelse schooljeugd gratis be
lt mocht worden. De Texelse Cou-
t{9 september 1933) schreef hierover
volgende: „De openingsvoorstelling
Texels Bioscooptheater is bepaald
woensdag a.s. Dan wordt voor de
else schooljeugd een programma af-
raaid dat in overleg met de heren
erwijzers speciaal voor deze gele
heid is samengesteld. De toegang
r de jeugd is VRIJ. Verwacht wordt
plm. 1200 kinderen deze dag het
ater zullen bezoeken, zodat het pro-
mma wel driemaal moet worden af-
raaid.
.Door relaties met de meest voor
staande filmbureaus zal de heer Pen
taat zijn het bioscooppubliek te be
ligen. Dat de inrichting van het the
in het bijzonder de technische uit
druk bij de bioscoopliefhebbers heeft
achtergelaten. Wie gisteravond verhin
derd was zal zeker morgen dit program
ma gaan zien. Het loont de moeite en
brengt voor de liefhebber een prettige
afwisseling in de dagelijkse sleur van
het jachtige leven".
Mariene Dietrich
De bioscoop liep goed in die dagen.
Voor de voorstelling van de derde film
moesten zelfs 100 mensen worden te
leurgesteld. „Shanghai Express" met
Mariene Dietrich werd dan ook gepro
longeerd. Velen trokken uit nieuwsgie
righeid naar het theater in „De Oranje
boom" en wérden dan vaak regelmatige
klanten. Bovendien was er geen echte
konkurrentie, zoals nu. Radio speelde
nauwelijks een rol. TV was er nog niet
en de mogelijkheden tot uitgaan waren
zeer beperkt.
Een volgende belangrijke mijlpaal in
de geschiedenis van de bioscoop was
1962 toen het nieuwe theater aan de
Gravenstraat werd gebouwd. Geduren
de ruim een jaar had jeugd- en recrea-
L. -
ing, hem daarbij tot grote steun zal
behoeft geen betoog. De cabine is
ereedheid gebracht, de nieuwste ap-
ten voor de reproduktie van geluid
eeld zijn bedrijfsklaar opgesteld, de
oningen kunnen beginnen. Officieel
fdraaien heeft niet plaats. De mon-
heeft zijn instrukties gegeven, alles
tioneert naar wens. We hebben alle
rouwen dat de operateur voor zijn
berekend zal zijn".
Technisch wonder
'eerste voorstelling was een succes.
Texelse publiek stond paf van het
usche wonder waardoor het moge-
was geluid en beeld gelijktijdig te
jduceren. De verslaggever van de
ke Courant geeft in zijn recensie
de voorstelling een uitgebreide be
lang van de apparatuur die dit
'er kon volbrengen. Over de voor-
schreef hij; „Maar hèt succes
de avond was natuurlijk de film
111 de hoofdrol Maurice Chevalier;
'er vond een kolfje naar zijn hand
tan zijn talenten ten volle ont-
in- >»De Lachende Luitenant" heeft
'^wonderaars gehad en heeft ze nog
er mede toe bijgedragen dat na
'emière op woensdag ook deze eer-
wondvoorstelling een gunstige in-
tieleider J. M. de Vries het bioscoop-
werk overgenomen met voorstellingen
in het Dorpshuis. Vrijdag 14 december
1962 werd het „City theater" officieel
geopend.
De Texese Courant schreef naar aan
leiding van deze gebeurtenis: „Texel
kan met recht trots zijn op dit theater
dat aan alle eisen van deze tijd vol
doet". De heer J. W. Dekker (VW)
merkte bij de opening op dat men de
toeristen die naar de bioscoop vroegen
niet langer 't antwoord schuldig hoefde
te blijven. Hij hoopte dat de bioscoop
zich in een grote belangstelling zou mo
gen verheugen.
Men was enthousiast over de inrich
ting van de zaal, het uiterlijk van „De
Vergulde Kikkert" (de ongeschonden
gebleven gevel van het gebouw) en het
technische gedeelte. Het artikel besloot
met: „Resumerend kunnen wij vaststel
len dat Texel een bioscooptheater heeft
gekregen dat zich kan meten met de
modernste theaters in de stad. Wij wen
sen de families Pen en Vlessing veel
succes met de exploitatie en zijn er vast
van overtuigd dat het City theater zich
in een grote belangstelling zal kunnen
blijven verheugen".
De zaal van City-theater, nu tien jaar in
gebruik. Accommodatie en technische
uitrusting doen niet onder voor theaters
In de steden, maar het Texelse publiek
laat op zich wachten. Het gebeurt nog
maar weinig, dat meer dan de helft van
het beschikbare aantal zitplaatsen (349)
bezet is.
te opleving. Maar films, zoals „Straw
Dogs" (in heel Nederland een topsucces)
en „The French Connection" (eveneens
een „garantie" voor een hoog bezoekers
aantal) deden echter hoegenaamd niets.
Films die het bij elke hervertoning goed
deden waren „De langste dag" en „De
kanonnen van Navarone". Het komt
echter meermalen voor dat een oorlogs
film van gelijke kwaliteit nauwelijks
publiek trekt.
De eerste jaren gebeurde het nog wel
dat men plaatsen tekort kwam. In het
theater is plaats voor 349 personen. Het
gebeurt nu vaak dat men voor niet meer
dan dertig man draait. Is de bioscoop
niet meer „in"? Het is moeilijk daarop
een antwoord te geven. Bij het Texelse
publiek kennelijk niet, maar het valt op
WE NOEMEN SLECHTS ENKEtfe NUMMERS;
BARON VON MUNCHHAUSEN.
DOORN ROOSJE.
m RIJSTCULTUUR OP BALL
YELLOWSTONE-PARK.
ALPENSPOORWEGEN.
ENZ. - ENZ.
Dat laatste viel nogal tegen. In tegen
stelling tot de opening van de eerste
zaal was de nieuwsgierigheid niet vol
doende aanleiding om de bioscoop te
bezoeken. Nu nog zijn er veel Texelaars
die nog nooit het City theater van bin
nen hebben gezien. Bovendien was 1962
het jaar waarin de televisie algemeen
goed werd. Deze konkurrent deed zich
in het begin nog niet zo gelden maar en
kele jaren later had het hele bioscoop
wezen in Nederland te kampen met lege
zalen omdat het publiek voor de beeld
buis zat. Op Texel kwam de teruggang
wat later. Ongeveer vijf jaar geleden
begon mej. Pen te merken dat de be
langstelling duidelijk terugliep. In de
rest van het land is sprake van een op
leving, terwijl op Texel de belangstel
ling voor het witte doek nog steeds da
lende is. De teruggang is nu zo sterk
merkbaar, dat ze er soms spijt van heeft
in 1962 doorgegaan te zijn.
Het is heel moeilijk te bepalen welke
faktoren van invloed zijn op het aantal
bioscoopbezoekers. Mej. Pen probeert
zoveel mogelijk films te krijgen die in
het middelpunt van de belangstelling
staan. Bij de talloze grote verhuurkan
toren, die Nederland kent, ondervindt
ze konkurrentie van veel grotere thea
ters, zodat veel films pas na geruime
tijd op Texel komen.
De bekendheid van film is echter lang
niet altijd de beste aanbeveling. „Wat
sien ik" was dit jaar de top. Deze Neder
landse produktie draaide twee weken en
was gedurende drie dagen uitverkocht.
Ook „Blue Movie" zorgde voor een kor-
ERNST lUaiTSCH
PSOOUtUH Mffr
MIRIAM HOPKINS
ClAUDETTE COLBERT
CH.BUl «UC.OUJ
Ci Qgmmount fflcfiog
Geheel nieuw programma met als hoofdnummer
met in de hoofdrol MAURICE CHEVALIER.
Zie onze reclame bitjeilen en foto's.
De goeie ouwe tijd. De advertentie, die
in 1933 in de krant verscheen ter gele
genheid van de opening van het Texels
Bioscoop Theater.
dat zich in de zomer naar verhouding
steeds meer toeristen onder de bezoe
kers bevinden.
Oudere jeugd
De categorie oudere jeugd (tot ca 30
jaar) is op Texel slecht vertegenwoor
digd. Het is deze leeftijdsgroep die in
de steden het meest in de bioscopen
wordt gezien maar die op Texel dus
geen gunstige bioscoopexploitatie kan
veroorzaken, ook al omdat de jongeren
die er wel zijn worden getrokken naar
de talloze bar-dancings en daarop lij
kende uitgaansmogelijkheden. „Gimme
shelter", een film over een popconcert
van de Rolling Stones die deze zomer
als nachtvoorstelling werd gedraaid,
trok niettemin een volle zaal, waaron
der ook veel Texelaars. Maar „Mad dogs
and Englishmen", een ongeveer even
bekende film van ongeveer dezelfde
strekking trok in drie voorstellingen
slechts 200 kijkers. Er is geen peil op
te trekken. „Gimme shelter" was dit
jaar overigens de meest succesvolle
nachtvoorstelling. Het experiment met
nachtvoorstellingen was vooral in het
begin veelbelovend. Het publiek ver
wachtte véél te zien want in de propa
ganda werd duidelijk naar sex verwe
zen. Maar de nachtfilms waren nogal
onschuldig, zeker in vergelijking met
rolprenten als „Blue Movie" die recen
telijk in het gewone avondprogramma
werd opgenomen en waarvan mej. Pen
niet begrijpt dat zoiets door de keuring
is gekomen. In ieder geval is de belang
stelling voor de nachtvoorstellingen
flink teruggelopen.
Het is de vraag aan welke faktoren
iets veranderd kan worden. Het weer,
het vervoer, andere festiviteiten en de
kwaliteit van de films hebben nauwe
lijks invloed op het aantal bezoekers.
Het theater kan door het ontbreken van
een toneel niet voor andere aktiviteiten
worden gebruikt, behalve lezingen en
poppenkast. Er zijn op Texel voldoende
potentiële bioscoopbezoekers. Volgens
de normen van de Bioscoopbond moet
het mogelijk zijn cén bioscoop op een
bevolking van meer dan 10.000 perso
nen rendabel te maken. „Waar zitten
toch al die mensen?" verzucht mej. Pen.
Aardleidingen en
bliksembeveiliging
Belasting
De vermakelijkheidsbelasting speelde
bij de bioscoopexploitatie een zeer on
gunstige rol. Óp Texel heeft die belas
ting jarenlang een derde bedragen. La
ter werd het 20%. Door de inspanningen
van de bioscoopbond werd de belasting
tenslotte afgeschaft maar niet lang
daarna kwam de btw ervoor inplaats.
Aangezien het btw-tarief nu 14% is, is
er niet zoveel veranderd.
De zondagmiddagvoorstellingen heb
ben nog lang goed gelopen. Het waren
voornamelijk kinderen die dan de bio
scoop bevolkten, maar sinds de televisie
zondagmiddag zg. familieprogramma's
brengt (hoewel die niet bepaald best
van kwaliteit zijn) zit ook daar de klad
in en mag mej. Pen niet klagen als er
100 bezoekers zijn.
Somber
Mej. Pen ziet de komende winter dan
ook somber tegemoet. December is altijd
een slechte maand. De tijd dat men
voor uitverkochte zalen draaide op twee
de kerstdag of nieuwjaarsdag lijkt voor
goed voorbij. De eigenaresse wil nog
niet denken aan sluiting van het thea
ter, maar de situatie wordt onhoudbaar
als er niets veranderd.
ZON, MAAN EN HOOG WATER
Dc zon komt 8 oktober op om 6.52 uur en
gaat onder om 18.01 uur; 11 oktober op om
6.58 uur en onder o i 17.55 uur.
Maan 7 oktober N.M.; 15 oktober E.K.
Hoog water ter rede van Oudeschild:
6 okt. 8 01 en 20 41, 7 okt. 8.40 en 21.14;
8 okt. 9.13 en 21.41; 9 *okt. 9.42 en 22.04;
10 okt. 10.09 en 22 26; 11 okt. 10.33 en 22.49;
12 okt. 10.58 en 23.13; 13 okt. 11.22 en 23.42;
14 okt. 11.48 en
van 27 sept, tot en met 3 okt. 1972
Geboren: Johannes, zv. Jan P. Kik
kert en Jennie A. Glas; Jeanette, dv.
Abraham J. van Hoogen en Lucy Eel-
man; Petra Ariena, dv. Arie Brans en
Maria A. Bakker; Pieter Franciscus Jo
hannes, zv. Dirk J. Witte en Adriana
van Aaken; Jan Willem, zv. Gijsbert W.
Kraaij en Alida J. van der Gugten; Sil,
zv. Bart Hooijberg en Anja Zegel; Diana
Christina, dv. Nicolaas P. Ooijevaar en
Eitje de Ridder; Dorothea Poulina, dv.
Jan C. Brouwer en Poulina Terpstra;
Jacob Cornelis, zv. Arie Knol en Wil-
helmina G. A. Leijen.
Ondertrouwd: Hermanus H. T. Schut
en Margaretha M. C. de Graaf; Rudolf
Gieles en Trijntje A. Groen.
Op herhaald verzoek van vooral jeug
dige verzamelaars wordt zaterdag 7 ok
tober in 'De Paardenstal' aan de Holle-
wal van 2 tot 4 uur een ruilbeurs gehou
den. Het gaat om een proef; als er vol
doende belangstelling is (tenminste 15
verzamelaars) wordt het regelmatig ge
organiseerd. Deelname is gratis.
